Tài liệu Thực trạng và một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp ô tô tại việt nam trong quá trình gia nhập tổ chức thương mại thế giới wto

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu Trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ cïng víi xu thÕ héi nhËp nÒn kinh tÕ cña mçi n-íc víi khu vùc vµ toµn thÕ giíi,ViÖt Nam ®ang hÕt søc nç lùc ®Ó cïng héi nhËp vµ ph¸t triÓn c¸c vÊn ®Ò vÒ kinh tÕ,chÝnh trÞ,ngo¹i giao ,v¨n ho¸,..ViÖc tham gia vµo tæ chøc th-¬ng m¹i thÕ giíi WTO sÏ buéc chÝnh phñ ViÖt Nam ph¶i cã nh÷ng b-íc ®i vµ chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam thÝch øng ®-îc víi tiÕn tr×nh héi nhËp vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam.MÆc dï lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp cßn rÊt non trÎ, ngµnh c«ng nghiÖp «t« cña ViÖt Nam sÏ ph¶i ®èi ®Çu víi rÊt nhiÒu th¸ch thøc trong lé tr×nh tham gia WTO. Cã thÓ nãi ngµnh c«ng nghiÖp «t« cña ViÖt Nam míi khëi ®Çu tõ n¨m 1991 víi sù thµnh lËp cña hai liªn doanh «t« ®Çu tiªn cña ViÖt Nam lµ Liªn doanh «t« Mekong vµ XÝ nghiÖp s¶n xuÊt «t« Hoµ B×nh(VMC) cho ®Õn nay ®· cã 14 Liªn doanh «t« t¹i ViÖt Nam vµ hiÖn chÝnh thøc cã 11 liªn doanh ®ang ho¹t ®éng. MÆc dï sè l-îng liªn doanh «t« cña ViÖt nam nhiÒu nh- vËy nh-ng ngµnh c«ng nghiÖp hiÖn míi chØ dõng l¹i ë c«ng nghÖ l¾p r¸p(CKD), ch-a cã nhµ m¸y lín s¶n xuÊt xe «t« d¹ng IKD. V× vËy cã thÓ thÊy tr-íc r»ng c¸c liªn doanh «t« ViÖt Nam sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ th¸ch thøc trong tiÕn tr×nh tham gia WTO . Do vËy c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh c«ng nghiÖp « t« ph¶i cïng nhµ n-íc cã nh÷ng h-íng ®i ®óng ®¾n ®Ó cã thÓ cïng c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp n-íc ngoµi trong xu thÕ héi nhËp. Víi sù gióp ®ì tËn t×nh vµ chu ®¸o cña thÇy gi¸o-TiÕn sü :Tr-¬ng §øc Lùc vµ nh÷ng kiÕn thøc ®-îc häc trong thêi gian qua nªn em ®· quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi : ’’Thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña ngµnh c«ng nghiÖp « t« t¹i ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh gia nhËp tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi WTO”. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §©y lµ mét ®Ò ¸n mang tÝnh thêi sù nãng báng trong thêi gian hiÖn nay vµ do cßn h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc vµ thêi gian nªn kh«ng tr¸nh khái nhiÒu khiÕm khuyÕt nªn em rÊt mong ®-îc nhËn nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp tõ thÇy cïng c¸c b¹n ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh tèt h¬n ®Ò ¸n m«n häc nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n..! 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Môc lôc I…TÝnh tÊt yÕu cña toµn cÇu ho¸ trong qu¸ tr×nh gia nhËp Tæ chøc th-¬ng m¹i thÕ giíi WTO. 1.1..Héi nhËp lµ xu h-íng tÊt yÕu cña thÕ giíi nãi chung vµ cña ViÖt Nam nãi chung. 1.1.1.Toµn cÇu ho¸ lµ mét xu thÕ kh¸ch quan cña thÕ giíi nãi chung vµ ViÖt N`am nãi chung. 1.1.2.Gia nhËp tæ chøc th-¬ng m¹i quèc tÕ sÏ t¹o ra mét bé mÆt míi cho c¸c doanh nghiÖp n-íc ta. 1.2.Mèi quan hÖ gi÷a toµn cÇu ho¸ víi nÒn c«ng nghiÖp « t« ë ViÖt Nam. 1.2.1. Sù ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch ph¸t triÒn cña ngµnh c«ng nghiÖp « t« cña thÕ giíi. 1.2.2. ChÝnh s¸ch cña c¸c h·ng s¶n xuÊt «t« trªn thÕ giíi trong xu thÕ toµn cÇu ho¸. 1.2.2.1. ChÝnh s¸ch s¸p nhËp t¹o thµnh mét liªn minh v÷ng ch¾c. 1.2.2.2.Chia sÎ c«ng nghÖ vµ chÝ phÝ nghiªn cøu. 1.2.2.3 . Më réng ph¹m vi ®Þa lý ®èi víi viÖc mua vµo phô tïng phô kiÖn vµ b¸n ra s¶n phÈm hoµn chØnh. II..Thùc tr¹ng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam trong thêi k× héi nhËp. 2.1.T×nh h×nh chung cña ngµnh s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam trong thêi k× héi nhËp. 2.1.1.Mét sè th«ng tin chÝnh vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña mét sè c«ng ty l¾p r¾p « t« t¹i ViÖt Nam. 2.1.1.1.C«ng ty «t« Ford ViÖt Nam. 2.1.1.2..C«ng ty «t« Toyota ViÖt Nam. 2.1.1.3..C«ng ty «t« Mªkong ViÖt Nam. 2.1.2.Bøc tranh vÒ ngµnh c«ng nghiÖp « t« t¹i ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp tæ 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 chøc th-¬ng m¹i thÕ giíi WTO. 2.2..Thùc tr¹ng trong ngµnh s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam trong thêi k× héi nhËp WTO. 2.2.1.Doanh sè qu¸ thÊp so víi c«ng xuÊt thiÕt kÕ. 2.2.2.ThiÕu sù tËp trung chuyªn m«n ho¸. 2.2.3..C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp cã th-¬ng hiÖu trªn thÕ giíi. 2.2.4.C«ng nghÖ s¶n xuÊt cßn thÊp ,l¹c hËu …so víi thÕ giíi dÉn ®Õn n¨ng suÊt s¶n xuÊt cßn thÊp vµ ch-a ®¶m b¶o vÒ chÊt l-îng. 2.2.5.§èi t-îng kh¸ch hµng cßn giíi h¹n. 2.2.6.Do c¬ së h¹ tÇng vÒ giao th«ng ë ViÖt cßn kÐm, viÖc ®i l¹i b»ng «t« cßn ch-a thuËn tiÖn(§-êng phè chËt hÑp, thiÕu n¬i ®ç xe...). 2.2.7.VÒ chÝnh s¸ch thuÕ cña nhµ n-íc vÉn ch-a æn ®Þnh vµ vÉn cßn qu¸ cao so víi nhiÒu n-íc trªn thÕ giíi. 2.2.8..Nguån nh©n lùc trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam ch-a ®¸p øng ®ñ nhu cÇu vÒ tr×nh ®é vµ tay nghÒ vµ kinh nghiÖp s¶n xuÊt.. 2.2.9..C¸c doanh nghiÖp cßn û l¹i do ®-îc b¶o hé nhiÒu nªn ch-a ®Çu t- n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh. 2.2.10..Do nguån vèn cña c¸c doanh nghiÖp cßn nhiÒu h¹n chÕ. 2.3..Thùc tr¹ng vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp « t« t¹i ViÖt Nam trong thêi kú héi nhËp. 2.3.1..VÒ nh·n hiÖu s¶n phÈm. 2.3.2.VÒ C«ng nghÖ: 2.3.2.1..M¸y mãc, d©y chuyÒn s¶n xuÊt. 2.3.3.VÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.3.3.1.ChÝnh s¸ch thuÕ cao. 2.3.3.2.ThÞ tr-êng nhá ®· lµm cho c¸c liªn doanh l¾p r¸p «t« trong n-íc hiÖn chØ ho¹t ®éng d-íi 10% c«ng xuÊt thiÕt kÕ nhµ m¸y s¶n xuÊt. 2.3.3.3.C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn s¶n xuÊt cao: 2.3.3.4.Tû lÖ néi ®Þa ho¸ thÊp do Ngµnh c«ng nghiÖp phô tïng trong n-íc gÇn nh- ch-a cã. 2.3.4.VÒ hÖ thèng dÞch vô cung cÊp s¶n phÈm vµ b¶o hµnh b¶o d-ìng. III..Môc tiªu vµ mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 doanh nghiÖp s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp tæ chøc th-¬ng m¹i thÕ giíi WTO. 3.1.Môc tiªu trong nh÷ng n¨m tíi. 3.1.1. Môc tiêu chung: 3.1.2Mục tiêu cụ thể: 3.1.2.1.Về loại xe phổ thông: 3.1.2.2.Về loại xe chuyên dùng: 3.1.2.3.Về các loại xe cao cấp: 3.2..BiÖn ph¸p ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam 3.2.1..N©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm. 3.2.2.§-a ra nh÷ng s¶n phÈm phï hîp thÞ tr-êng nhÊt. 3.2.3.Chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt. 3.2.4. ThiÕt lËp mét m¹ng l-íi dÞch vô b¸n hµng vµ b¶o hµnh b¶o d-ìng söa ch÷a thuËn tiÖn cho ng-êi sö dông. 3.2.5.Liªn kÕt s¸p nhËp: 3.2.6.N©ng cao uy tÝn vµ h×nh ¶nh cña c«ng ty trong céng ®ång. 3.2.7. X©y dùng c¸c chiÕn l-îc Marketing quèc tÕ. 3.2.8. ChÝnh phñ cam kÕt ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp «t«. 3.2.9. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t- vµo ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt phô tïng, linh kiÖn «t«. 3.2.10. X©y dùng ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng tèt(ph¸t triÓn m¹ng l-íi ®-êng bé, ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng tÜnh nh- ®iÓm ®ç xe, nhµ ®Ó xe...) 3.2.11. T¹o thuËn lîi vµ më réng c¸c dÞch vô tµi chÝnh ®èi víi ng-êi tiªu dïng: nhdÞch vô tr¶ gãp, cho thuª tµi chÝnh...). KÕt LuËn 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 I…TÝnh tÊt yÕu cña toµn cÇu ho¸ trong qu¸ tr×nh gia nhËp Tæ chøc th-¬ng m¹i thÕ giíi WTO. 1.1..Héi nhËp lµ xu h-íng tÊt yÕu cña thÕ giíi nãi chung vµ cña ViÖt Nam nãi riªng. 1.1.1.Toµn cÇu ho¸ lµ mét xu thÕ kh¸ch quan. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ lµ mét xu thÕ kh¸ch quan.BÊt kú mét quèc gia nµo còng kh«ng thÓ tr¸nh khái xu h-íng nµy nÕu muèn ph¸t triÓn kinh tÕ vµ kh«ng bÞ tôt hËu. §èi víi c¸c n-íc ph¸t triÓn th× qu¸ tr×nh héi nhËp sÏ t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ tr-êng xuÊt khÈu, chuyÓn vèn ®Çu t- sang c¸c n-íc vµ trong c¸c lÜnh vùc thu ®-îc nhiÒu lîi nhuËn. Cßn ®èi víi c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn th× héi nhËp còng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho hµng ho¸ cña c¸c n-íc nµy víi gi¸ c¶ rÊt c¹nh tranh th©m nhËp thÞ tr-êng míi. Ngoµi ra c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn cã thÓ thu hót vèn ®Çu t- vµ c«ng nghÖ cña c¸c n-íc ph¸t triÓn. Thùc tÕ ®· cho thÊy nh÷ng kÕt qu¶ tuyÖt vêi ®èi víi viÖc thµnh lËp c¸c khèi thÞ tr-êng tù do mËu dÞch: B¾c Mü, Nam Mü, Liªn Minh Ch©u ¢u(EU), HiÖp héi c¸c n-íc §«ng Nam ¸ (ASEAN), Liªn Minh Australia vµ New Zealan. Vµ trong thêi gian võa qua n-íc ta còng lµ mét vÝ dô ®iÓn h×nh cho sù héi nhËp ®ã b»ng viÖc tham gia vµo thÞ tr-êng mËu dÞch tù do AFFTA. §Æc biÖt h¬n n÷a lµ cuèi th¸ng 12 n¨m 2006 ViÖt Nam ®· cã nh÷ng b-íc nh¶y vät trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n ®Ó ®-îc gia nhËp vµo tæ chøc th-¬ng m¹i quèc tÕ..§iÒu ®ã ®· lµm cho ViÖt Nam cã nh÷ng c¬ héi míi trªn con ®-êng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ.. MÆc dï lîi Ých cña toµn cÇu ho¸ kinh tÕ thÕ giíi lµ kh«ng thÓ phñ nhËn ®-îc, c¬ héi dµnh cho c¸c quèc gia cã rÊt nhiÒu nh-ng ®ång thêi th¸ch thøc còng v« cïng to lín ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng quèc gia ®ang ph¸t triÓn nh- ViËt Nam. Lµ thµnh viªn cña WTO, ViÖt Nam ph¶i cè g¾ng h¬n n÷a trong qu¸ tr×nh héi nhËp ®Æc biÖt lµ víi c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh s¶n xuÊt « t« hiÖn nay.. 1.1.2. Gia nhËp tæ chøc th-¬ng m¹i quèc tÕ sÏ t¹o ra mét bé mÆt míi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. Trong qu¸ tr×nh gia nhËp tæ chøc th-¬ng m¹i quèc tÕ ViÖt Nam gÆp rÊt nhiÒu nh÷ng khã kh¨n tr-íc m¾t do nh÷ng yÕu tè chñ quan còng nh- nh÷ng yÕu 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tè kh¸ch quan…C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng doanh nghiÖp lín trªn thÕ giíi,nh÷ng doanh nghiÖp ®· cã rÊt nhiÒu nh÷ng kinh nghiÖm trªn th-¬ng tr-êng,vµ ®· cã nh÷ng thêi gian dµi ph¸t triÓn trªn kh¾p thÞ tr-êng thÕ giíi.. ViÖt Nam ®· ph¶i tr¶i qua nhiÒu cuéc chiÕn tranh khèc liÖt vµ ®· bÞ tµn ph¸ qu¸ nhiÒu,nh÷ng tµn tÝch ®Ó l¹i sau chiÕn tranh vÉn ch-a thÓ nµo kh¾c phôc l¹i ®-îc chÝnh v× thÕ ViÖt Nam ®· ph¶i ®i sau nh÷ng c-êng quèc kh¸c kho¶ng 30 n¨m vÒ kinh tÕ,x· héi..§iÒu ®ã ®· dÉn ®Õn nhiÒu khã kh¨n trong nguån vèn , nguån nh©n lùc, c«ng nghÖ vµ nhiÒu nh÷ng th¸ch thøc míi n÷a mµ em sÏ ®Ò cËp nhiÒu trong nh÷ng phÇn tiÕp theo cña ®Ò ¸n nµy.. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh héi nhËp ®· gióp ViÖt Nam cã nhiÒu thay ®æi lín trong nÒn kinh tÕ , chÝnh trÞ,ngo¹i giao,v¨n ho¸…ViÖt Nam sÏ cã ®-îc mét nguån vèn khæng lå tõ nh÷ng doanh nghiÖp lín trªn thÕ giíi,hä ®Çu t- vµo nh÷ng c¬ së h¹ tÇng cña ®Êt n-íc nh- cÇu cèng,®-êng x¸,nh÷ng khu ®« thÞ míi ®-îc mäc lªn t¹o bé mÆt míi cho ®Êt n-íc..Ngoµi ra mét l-îng lín nh÷ng kÜ s- giái vµ nh÷ng doanh nh©n giái ®· cã mÆt hÇu hÕt trªn nh÷ng tØnh thµnh cña ®Êt n-íc ,hä mang ®Õn cho ViÖt Nam nh÷ng kinh nghiÖm thËt quý b¸u vµ nh÷ng c«ng nghÖ mang l¹i n¨ng suÊt lao ®éng thËt lín cho ®Êt n-íc…ChÝnh v× thÕ ViÖt Nam cÇn ph¶i n¾m b¾t thêi c¬ nµy ®Ó cã thÓ ®-a ®Êt n-íc tõ mét n-íc cßn l¹c hËu so víi thÕ giíi thµnh mét n-íc ph¸t triÓn ,cã tÇm cì trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. 1.2.Mèi quan hÖ gi÷a toµn cÇu ho¸ víi nÒn c«ng nghiÖp « t« ë ViÖt Nam. 1.2.1. Sù ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch ph¸t triÒn cña ngµnh c«ng nghiÖp « t« cña thÕ giíi. Cã nhiÒu n-íc ®· ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp «t« cña m×nh theo qui luËt thÞ tr-êng tù do(ChÝnh phñ tham gia vµo rÊt Ýt) th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch th-¬ng m¹i, ®Çu t- vµ c¹nh tranh.T¹i c¸c thÞ tr-êng nµy th× ng-êi tiªu dïng(sö dông xe «t«) sÏ cã lîi rÊt nhiÒu: nhiÒu sù lùa chän, chÊt l-îng hµng ho¸ cao, gi¸ thµnh thÊp. §ång thêi ngµnh c«ng nghiÖp «t« do ph¶i c¹nh tranh tù do nªn b¾t buéc ph¶i cã nhiÒu ®æi míi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt h¬n b»ng c¸ch: tiÕt kiÖm chi phÝ, khai th¸c nguån nguyªn liÖu vµ nh©n c«ng rÎ, kÐo dµi chu kú sèng cña s¶n phÈm. §ång thêi còng sÏ thu hót ®-îc c«ng nghÖ vµ vèn ®Çu tn-íc ngoµi tõ c¸c h·ng s¶n xuÊt «t« lín trªn thÕ giíi. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 C¸c n-íc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch cho ngµnh c«ng nghiÖp «t« theo ®Þnh h-íng nµy lµ: Mü, Canada, Mexico, Australia, Thai Lan, §µi Loan... 1.2.2. ChÝnh s¸ch cña c¸c h·ng s¶n xuÊt «t« trªn thÕ giíi trong xu thÕ toµn cÇu ho¸. 1.2.2.1. ChÝnh s¸ch s¸p nhËp. Xu h-íng hiÖn t¹i cña ngµnh c«ng nghiÖp «t« thÕ giíi lµ gi¶m bít c¸c tËp ®oµn s¶n xuÊt «t« ®a quèc gia b»ng viÖc s¸p nhËp vµo víi nhau nh»m thu ®-îc hiÖu qu¶ cao nhÊt.Trong vµi n¨m qua, ngµnh c«ng nghiÖp «t« thÕ giíi ®· chøng kiÕn mét lo¹t c¸c vô s¸p nhËp do søc Ðp c¹nh tranh. Ta cã thÓ thÊy sù s¸t nhËp cña gi÷a Daimler Benz vµ Chrysler, gi÷a Ford vµ Volvo, gi÷a GM vµ Saab, gi÷a Renault vµ Nissan... Trong n¨m 2000 s¸u tËp ®oµn s¶n xuÊt «t« lín nhÊt trªn ThÕ Giíi lµ General Motor, Ford, Toyota, Volkswagen, Daimler Chrysler vµ Renault ®· kiÓm so¸t 70% n¨ng lùc s¶n xuÊt cña toµn ngµnh c«ng nghiÖp «t« thÕ giíi. Tû lÖ nµy ®· t¨ng lªn khi so s¸nh víi thêi ®iÓm m-êi n¨m tr-íc th× s¸u tËp ®oµn lµ(General Motor, Ford, Toyota, Nissan, Volkswagen vµ Peugeot) chØ kiÓm so¸t cã 58% n¨ng lùc s¶n xuÊt cña toµn ngµnh c«ng nghiÖp «t«. 1.2.2.2.Chia sÎ c«ng nghÖ vµ chÝ phÝ nghiªn cøu. C¸c nhµ s¶n xuÊt «t« lín trªn thÕ giíi còng ®ang ph¶i ®èi mÆt víi mét nhu cÇu ngµy cµng t¨ng ®èi víi c¸c lo¹i xe «t« an toµn h¬n, Ýt g©y « nhiÔm m«i tr-êng h¬n, tiÕt kiÖm nhiªn liÖu h¬n nh»m tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu môc ®Ých sö dông vµ thÞ hiÕu ngµy cµng t¨ng cña kh¸ch hµng. ¸p lùc vÒ viÖc thay ®æi c«ng nghÖ nµy xuÊt ph¸t tõ nhiÒu phÝa trong ®ã cã c¸c chÝnh phñ, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ vµ ng-êi tiªu dïng. §iÒu ®ã ®· lµm t¨ng chi phÝ lªn ®¸ng kÓ cho viÖc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, nhiÒu h·ng s¶n xuÊt «t« ®· buéc ph¶i thu hÑp ng©n s¸ch cho c¸c ch-¬ng tr×nh nghiªn cøu nh»m c¶i tiÕn vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm b»ng c¸ch cïng chia sÎ chi phÝ nghiªn cøu vµ c«ng nghÖ th«ng qua c¸c ®èi t¸c chiÕn l-îc cã cïng nhu cÇu vµ t-¬ng ®ång vÒ c«ng nghÖ. + Còng trong n¨m 2000, hai tËp ®oµn Toyota vµ Honda còng cam kÕt trang bÞ hÖ thèng th«ng tin onstar cña tËp ®oµn General Motor cho mét sè lo¹i xe cña m×nh. HÖ thèng nµy cã thÓ x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña xe «t« cã sö dông hÖ thèng ®Þnh vÞ toµn cÇu(GPS) trong tr-êng hîp xe bÞ tai n¹n vµ øng cøu kÞp thêi. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.2.2.3 . Më réng ph¹m vi ®Þa lý ®èi víi viÖc mua vµo phô tïng phô kiÖn vµ b¸n ra s¶n phÈm hoµn chØnh M«i tr-êng tù do ho¸ ®Çu t- ®· cho phÐp c¸c h·ng s¶n xuÊt «t« më réng ph¹m vi thÞ tr-êng nhanh h¬n vµ réng lín h¬n cïng víi sù c¹nh tranh cao vÒ nguån cung cÊp s¶n phÈm ®Çu vµo vµ hÖ thèng ph©n phèi s¶n phÈm ®Çu ra. KÕt qu¶ lµ c¸c h·ng s¶n xuÊt «t« ®ang chuyÓn sang viÖc mua phô tïng vµ dÞch vô tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau trªn thÕ giíi. Vµo n¨m 1998 s¸u tËp ®oµn «t« hµng ®Çu ThÕ Giíi lµ General Motor, Ford, Toyota, Daimler Chrysler vµ Volkswagen ®-îc xÕp h¹ng trong 10 tËp ®oµn trªn ThÕ Giíi cã tµi s¶n ë n-íc ngoµi cao nhÊt. S¸u tËp ®oµn nµy ®ãng gãp 5% tæng gi¸ trÞ ®Çu t- trùc tiÕp trªn toµn thÕ giíi. KÕt luËn: tõ c¸c kinh nghiÖm thµnh c«ng cña mét sè n-íc nªu trªn cho thÊy tiÕn hµnh chÝnh s¸ch më cöa héi nhËp vµ d¸m chÞu th¸ch thøc c¹nh tranh lµ mét h-íng ®i ®óng ®¾n vµ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù ph¸t triÓn. Tuy nhiªn mçi mét quèc gia hay khu vùc cã nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ ®Æc thï kh¸c nhau v× vËy c¸c quèc gia cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch vµ b-íc ®i thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng cña m×nh nh»m khai th¸c tèi ®a nh÷ng lîi Ých mµ më cöa vµ héi nhËp cã thÓ ®em l¹i. II…Thùc tr¹ng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam trong thêi k× héi nhËp. 2.1.T×nh h×nh chung cña ngµnh s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam trong thêi k× héi nhËp. 2.1.1.Mét sè th«ng tin chÝnh vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña mét sè c«ng ty l¾p r¾p « t« t¹i ViÖt Nam. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.1.1.1.C«ng ty «t« Ford ViÖt Nam - GiÊy phÐp ®Çu t-: Sè 1365/GP, cÊp ngµy 5/9/1995 - Tæng Vèn ®Çu t-: 102.700.000 USD - Vèn ph¸p ®Þnh: 72.000.000 USD - PhÝa ®èi t¸c n-íc C«ng ty Ford Motor(Hoa Kú) chiÕm 75% - PhÝa ®èi t¸c ViÖt C«ng ty Diesel S«ng C«ng chiÕm 25% ngoµi: Nam: - §Þa chØ nhµ m¸y l¾p r¸p: TØnh H¶i D-¬ng - C«ng xuÊt thiÕt 14.000 xe/n¨m(2 ca lµm viÖc/ngµy) - C¸c lo¹i s¶n Xe du lÞch: Laser kÕ: phÈm: Xe th-¬ng m¹i: xe minibuýt Transit, xe b¸n t¶i thïng kÝn Transit, xe t¶i nhÑ Transit, t¶i 4 tÊn Trader vµ xe b¸n t¶i pickup Ranger - Thêi gian ho¹t 40 n¨m ®éng: - Thêi ®iÓm b¾t ®Çu b¸n s¶n phÈm: - HÖ thèng ph©n phèi: cuèi n¨m 1997 HÖ thèng ®¹i lý: miÒn B¾c(1), miÒn Trung(1), miÒn Nam(2) 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.1.1.2..C«ng ty «t« Toyota ViÖt Nam - GiÊy phÐp ®Çu t-: Sè 167/GP, cÊp ngµy 5/9/1995 - Tæng Vèn ®Çu t-: 89.606.490 USD - Vèn ph¸p ®inh: 49.140.000 USD - PhÝa ®èi t¸c n-íc ngoµi: TËp ®oµn «t« Toyota(NhËt B¶n) chiÕm 70% C«ng ty Kuo asia Pte cña Sing ga po chiÕm 10% - PhÝa ®èi t¸c ViÖt Nam: Tæng c«ng ty m¸y n«ng nghiÖp vµ ®éng lùc ViÖt Nam chiÕm 20% - §Þa chØ nhµ m¸y l¾p r¸p: HuyÖn Mª Linh, TØnh VÜnh Phóc(diÖn tÝch 21 hÐc ta) - C«ng xuÊt thiÕt kÕ: 20.000 xe/n¨m - C¸c lo¹i s¶n phÈm: Xe du lÞch: Corolla 1.3L, Corolla 1.6L, Camry 2.2L, Camry 3.0L Xe th-¬ng m¹i: xe mini buýt Hiace 12 chç vµ 16 chç, xe 7 chç Zace, xe b¸n t¶i thïng kÝn Hiace vµ xe 2 cÇu Landcruiser. - Thêi gian ho¹t 40 n¨m - Thêi ®iÓm b¾t ®Çu b¸n s¶n phÈm: 1996 - HÖ thèng ph©n phèi: Phßng tr-ng bµy cña c«ng ty: miÒn B¾c(1), miÒn Nam(1) ®éng: 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §¹i lý: miÒn B¾c(5), miÒn Trung(1) vµ miÒn Nam(6) 2.1.1.3..C«ng ty «t« Mªkong ViÖt Nam - GiÊy phÐp ®Çu t-: Sè 208 GP cÊp ngµy 26/4/1991 - Tæng Vèn ®Çu t-: 36.000.000 USD - Vèn ph¸p ®inh: 10.000.000 USD - PhÝa ®èi t¸c n-íc Saelo Machenical Inc.(NhËt B¶n) chiÕm ngoµi: 70% - PhÝa ®èi t¸c ViÖt Nam: Nhµ m¸y c¬ khÝ Cæ Loa vµ Sakyno chiÕm 30% - §Þa chØ nhµ m¸y Cã hai nhµ m¸y: 01 t¹i Thµnh phè Hå ChÝ l¾p r¸p: Minh vµ 01 ë §«ng Anh - Hµ Néi - C«ng xuÊt thiÕt 10.000 xe n¨m(c¶ hai nhµ m¸y) - C¸c lo¹i s¶n Xe du lÞch: Fiat Tempra, Fiat Siena 1.3 vµ 1.6 kÕ: phÈm: Xe th-ong m¹i: Iveco Turbodaily mi ni buýt 17 vµ 21 chç, Iveco Turbodaily b¸n t¶i thïng kÝn, Iveco Turbodaily t¶i lo¹i 2,5 vµ 3,3 tÊn, xe buýt cì lín 30 vµ 50 chç, xe hai cÇu Ssangyong Musso - Thêi gian ho¹t ®éng: - Thêi ®iÓm b¾t ®Çu b¸n s¶n phÈm: 20 n¨m 1992 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - HÖ thèng ph©n phèi: Cã hai phßng b¸n vµ tr-ng bµy s¶n phÈm cña c«ng ty t¹i Hµ Néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh. Cã 22 ®¹i lý b¸n hµng uû quyÒn trªn toµn quèc MiÒn B¾c(14), MiÒn Trung(2), MiÒn Nam(6). ……… 2.1.2.Bøc tranh vÒ ngµnh c«ng nghiÖp « t« t¹i ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp tæ chøc th-¬ng m¹i thÕ giíi WTO. Điều dễ nhận là hầu hết các sản phẩm ôtô đều là nhập khẩu, rất ít được sản xuất, chế tạo ở Việt Nam mà nếu có thì cũng chỉ là lắp ráp. Cho dù ở đâu đó người ta nói tỷ lệ nội địa hóa lên đến mấy chục phần trăm có chăng là ở chủng loại xe tải và phần lớn là những bộ phận đơn giản, còn ở chủng loại xe con thì chẳng bao nhiêu, nhiều lắm cũng chỉ hơn chục phần trăm. Hơn nữa, những mẫu xe của các DN trong nước cũng không nhiều và xem ra không mấy thu hút khách tham quan. Nhiều khách tham quan nhận xét rằng, AutoExpo 2007 đã trở thành nơi thăm dò thị trường cho các thương hiệu ôtô đến từ Trung Quốc. Quả thực, các thương hiệu ôtô mới đến từ Trung Quốc như Zotye, ZXAuto và Brilliance đã trở thành tâm điểm của AutoExpo 2007. Cho dù còn nghi ngại về chất lượng xe của Trung Quốc, song nhiều khách thăm quan thừa nhận rằng, xét về mẫu mã thì xe Trung Quốc không thua kém gì còn về giá thì khỏi bàn. Thu hút nhiều khách nhất chính là mẫu sedan Zhonghua. Nhìn lướt qua, mẫu xe này có dáng vẻ và nét thiết kế ngoại thất khá sang trọng. Cùng thương hiệu Brilliance là chiếc mini bus Haise. Cái tên cùng với hình dáng Haise đã làm không ít khách tham quan phải giật mình khi nó giống đến bất ngờ mẫu mini bus Hiace của Toyota. Ngoài ra, chỉ cần nhìn lướt qua nhiều người cũng có thể nghĩ ngay đến logo của hãng ôtô hàng đầu đến từ Nhật Bản. Chiếc Zhonghua có mức giá CIF tại cảng Hải Phòng là 17.100 USD và Haise có mức 11.500 USD. Điểm nhấn thứ 2 là thương hiệu ZXAuto được đưa về thăm dò thị trường thông qua 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Công ty Bảo Minh JSC với mẫu SUV Landmark và pick-up GrandTiger. Nằm trong một khu nhỏ, hai chiếc thể thao đa dụng của Zotye 2008 dung tích động cơ 1.3 có cái giá ấn tượng, 13.500 USD (giá sau thuế). Chiếc Zotye 2008 1.6 không trưng bày nhưng có giá 13.900 USD. Gương mặt mới thứ 3 đến từ Trung Quốc là chiếc thể thao đa dụng SUV Zotye 2008. Mẫu xe này có bản động cơ xăng 1.3 lít có gắn logo Mitsubishi, công suất 84 mã lực, mô men xoắn cực đại 107 Nm. Zotye 2008 trang bị hộp số sàn 5 cấp. Zotye 2008 có mức giá sau thuế 13.500 USD cho bản 1.3 lít và 13.900 USD cho bản 1.6 lít. Đó là về xe, còn khu vực công nghiệp phụ trợ thì sao? Tại triển lãm có tới gần 100 gian trưng bày song số DN trong lĩnh vực này chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Chỉ có một vài DN với những sản phẩm mang tính độc lập cao như Casumina, Pinaco, Tia sáng thực sự trở thành nhà cung cấp nội địa có uy tín còn phần lớn chỉ sản xuất những sản phẩm đơn giản hoặc là đại diện cho các công ty nước ngoài. Mặc dù đã có quy hoạch về công nghiệp phụ trợ song đó mới chỉ là mong muốn của những nhà chiến lược. Chẳng những thế mà tại Hội thảo Phương tiện giao thông và công nghiệp phụ trợ, PGS.TS Phan Đăng Tuất, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách chiến lược công nghiệp đã bắt đầu tham luận của mình là: “Con đường nào cho những nhà phụ trợ nội địa ôtô trong bối cảnh hội nhập WTO”. Theo ông Tuất, một chiếc xe ôtô có từ 20.000-30.000 chi tiết và để sản xuất ra nó cần tới hàng ngàn nhà cung cấp linh kiện. Thực tế ở Đài Loan có đến 2.013 nhà phụ trợ. Theo tính toán, mỗi DN lắp ráp cần tối thiểu 20 nhà cung cấp, trong khi ở Việt Nam, hiện chỉ có khoảng 40 nhà cung cấp linh kiện trên tổng số 50 nhà lắp ráp. Tuy nhiên, để phát triển công nghiệp phụ trợ không phải dễ. Với sản lượng lắp ráp của các DN trong nước như hiện nay thì không đủ hấp dẫn để các DN đầu tư vào lĩnh vực phụ trợ. Còn để xuất khẩu thì làm sao dám cạnh tranh với các nhà cung cấp của Thái Lan, Trung Quốc. Chính vì điều này nên thời gian qua các DN chủ yếu đầu tư vào lắp ráp để tranh thủ thị trường trong nước. Con đường công nghiệp phụ trợ vẫn còn là câu hỏi và bức tranh công nghiệp ôtô chưa thể sáng hơn. Theo trang b¸o sè ra ngµy :Chủ nhật, 5/3/2006, 13:46 GMT+7 ®· ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò: 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Hãy nhìn nhận đúng về công nghiệp ôtô VN Theo tôi, việc cho phép nhập khẩu ôtô đã qua sử dụng là một quyết định đúng. Xin được nhìn vấn đề này ở 2 góc độ, quyết định này có hại gì cho các doanh nghiệp và ngành sản xuất ôtô trong nước và lợi ích của Nhà nước và đông đảo người dân là gì? From: Nguyen Minh Quan To: vne-kinhdoanh Subject: Can bao nhieu nam nua de canh tranh voi... o to cu? Nếu nói việc cho nhập khẩu ôtô cũ khiến cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước khó khăn, vậy các doanh nghiệp này cần thời gian bao lâu để có thể đủ sức cạnh tranh lành mạnh với... xe cũ? Suốt một quãng thời gian rất dài Nhà nước bảo hộ cho ngành sản xuất ôtô trong nước nhưng mãi cho tới thời điểm hiện nay, các doanh nghiệp ngành này vẫn còn than là khó khăn, là còn non trẻ. Chưa kể, giá bán của ôtô trong nước cũng cao gấp nhiều lần giá thành sản xuất và giá ôtô nhập khẩu (đó là chưa nói tới chất lượng của ôtô sản xuất trong nước thấp hơn nhiều). Nếu trừ tất cả các khoản chi phí và thuế thì chắc chắn lợi nhuận của các liên doanh này là một con số khổng lồ. Rõ ràng, họ đang lợi dụng sự bảo hộ ưu đãi của Nhà nước để kinh doanh trục lợi mà không quan tâm tới việc đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh. Theo tôi, nếu tiếp tục bảo hộ cho ngành công nghiệp ôtô thì e rằng 5 hay thậm chí 10 năm nữa tình hình cũng không khác mấy so với hiện nay. Theo tôi, việc cho phép nhập khẩu hợp lý xe đã qua sử dụng sẽ thổi một luồng gió cạnh tranh vào thị trường ôtô. Điều này sẽ buộc các công ty sản xuất ôtô trong nước phải tìm mọi cách để giảm chi phí và giá thành, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ hậu mãi để tồn tại và phát triển. Chúng ta có thể thấy một bằng chứng rõ ràng là trước khi S-Fone được phép cung cấp dịch vụ điện thoại di động vào năm 2003, người tiêu dùng Việt Nam đã phải trả một mức cước phí cao đến vô lý cho "đại gia" VNPT. Chính sự có mặt của S-Fone và sau này là các doanh nghiệp khác như Viettel đã giúp người tiêu dùng có cơ hội được sử dụng dịch vụ điện thoại di động với mức 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 cước phí tương đối hợp lý hơn và chất luợng cũng ngày càng được nâng cao hơn. Trong khi suốt trong một thời gian dài truớc đó, với con số kết dư đến hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm, VNPT nào có đầu tư để nâng cao chất lượng hoặc giảm giá dịch vụ của mình? Thời gian vừa qua, mọi người đã chứng kiến những bước phát triển rõ rệt của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam với sự mở rộng quy mô kinh doanh như thành lập thêm trung tâm thương mại, các văn phòng đại diện, showroom (Mecerdes…), sự “hồi hương” của tập đoàn Daihatsu, sự tham gia sâu của Honda… Tuy nhiên, sự phát triển và lớn mạnh này là của các DN nước ngoài và những chiếc xe nhập khẩu nguyên chiếc. Sự phát triển này không làm cho ngành công nghiệp ô tô ViệtNam phát triển được. Theo ông Trịnh Minh Tuấn đại diện cho tập đoàn MAN ferrostaal AG tại ViÖtNam, để ngành công nghiệp ôtô phát triển cần có 3 yếu tố là kỹ thuật, con người và thị trường. ViệtNam có 2 yÕu tố là con người và thị trường, nhưng thực tế chúng ta đã không có kế hoạch thực hiện. Cụ thể là thị trường rất tiềm năng nhưng hiện tại thì quá nhỏ hẹp. Giá xe quá cao không phù hợp với khả năng thanh toán của đại bộ phận người tiêu dùng. Hệ thống hạ tầng thì yếu kém không đáp ứng cho thị trường ôtô phát triển. Con người thì thiếu và không được đào tạo bài bản Cũng vấn đề này, PGS.TS Phan Đăng Tuất, Viện trưởng Viện nghiên cứu Chiến lược – Chính sách (Bộ Công Thương) nói, sau hơn 10 năm phát triển, đến nay, ngành công nghiệp ô tô ViệtNam mới có trên 60 DN sản xuất linh kiện và tổng giá trị tài sản mỗi DN chưa vượt quá 20 tỷ đồng. Trong kho số lượng DN sản xuất linh kiện tăng chậm thì số DN lắp ráp ô tô lại tăng quá nhanh (hiện có gần 50 DN). Theo tính toán của các nhà quản lý, để tránh lắp ráp giản đơn một DN ô tô phải cần tối thiểu 20 nhà cung cấp linh kiện, nhưng cho đến nay, chưa DN sản xuất lắp ráp ô tô nào tại ViệtNam có được 20 nhà cung cấp linh kiện trong nước. Do vậy, thiếu công nghiệp hỗ trợ và tiềm năng thị trường con nhỏ là 2 trở ngại chính hạn chế sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô ViệtNam. Hơn nữa, hiện nay, số tiền mà 32 công ty ô tô ViệtNam đã đầu tư cho hoạt động là 2.511 tỷ đồng, tương đương 161 triệu USD. Như vậy, bình quân mỗi 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 DN đầu tư 78,5 tỷ đồng tỷ đồng tương đương 5,03 triệu USD. Trong khi đó, 14 DN FDI đã đầu tư 691 triệu USD, bình quân mỗi DN đầu tư khoảng 49,35 triệu USD. Con số này cho thấy sự chênh lệch trong việc đầu tư cho hoạt động kinh doanh, sản xuất của các DN ô tô trong nước so với DN nước ngoài tại ViệtNam . Con số này vẫn là quá ít cho một kết quả tốt trong tương lai của ngành công nghiệp ô tô ViệtNam. Từ phía DN, ông Đinh Văn Đính - Trưởng ban cơ khí Tập đoàn Than Khoáng sản ViệtNam cho biết, chính sách thuế chính là vấn đề làm trở ngại cho sự phát triển của các DN sản xuất, lắp ráp ô tô. Chúng ta luôn muốn có một ngành công nghiệp ô tô mạnh. Để làm được điều đó, đòi hỏi phải có thị trường quy mô lớn. Nhưng ngược lại, ViệtNam lại dùng thuế tiêu thụ đặc biệt tới 50% để hạn chế tiêu dùng ô tô. Ông Tuất cho biết, hiện nay cả nước mới có khoảng 130.000 ôtô cá nhân trên tổng số 84 triệu dân. Con số này chỉ nói lên một điều là ViệtNam chưa có thị trường ô tô. Với lượng xe tiêu thụ khoảng 60.000 xe/năm, rất khó để ngành công nghiệp ô tô phát triển. Không phải là không có tiềm năng, nhưng hiện nay chính sách của chúng ta về phát triển công nghiệp ô tô đang thiếu nhất quán. Theo ông Tuất, hiện có 5 cơ quan tham gia xây dựng chính sách cho ô tô. Bộ Công Nghiệp (trước đây) chỉ được giao xây dựng quy hoạch, còn thuế do Bộ Tài chính đảm nhiệm, tiêu chuẩn kỹ thuật thì do Bộ Khoa học và Công nghệ, tiêu chuẩn an toàn do Bộ Giao thông vận tải, khí thải do Bộ Tài nguyên và Môi trường... Các cơ quan nhiều khi xây dựng chính sách còn chẳng tham khảo lẫn nhau vì vậy mà thiếu sự ăn ý. 2.2..Thùc tr¹ng trong ngµnh s¶n xuÊt « t« t¹i ViÖt Nam trong thêi k× héi nhËp WTO. 2.2.1.Doanh sè qu¸ thÊp so víi c«ng xuÊt thiÕt kÕ: mÆc dï doanh sè b¸n ra cña c¸c liªn doanh «t« trong n-íc ngµy mét t¨ng nh-ng so víi tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ cña c¸c liªn doanh «t« trong n-íc lµ cßn qu¸ thÊp. Tæng c«ng suÊt c¸c liªn doanh «t« trong n-íc lµ 230.000 xe/n¨m, nh- vËy hiÖn nay tÝnh trung b×nh c¸c liªn doanh «t« trong n-íc chØ ho¹t ®éng d-íi 10% c«ng suÊt. Do vËy chi phÝ cè ®Þnh trªn mçi ®Çu xe qu¸ cao dÉn ®Õn gi¸ thµnh xe cao. HÇu hÕt c¸c liªn doanh ho¹t ®éng v·n bÞ lç, chØ cã liªn doanh Toyota ViÖt Nam lµ cã l·i. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.2.2.ThiÕu sù tËp trung chuyªn m«n ho¸: Do ph¶i c¹nh tranh gay g¾t nªn nhiÒu liªn doanh ®· ph¶i tung ra nhiÒu lo¹i xe víi nhiÒu mÉu m· vµ mét sè liªn doanh cßn ph¶i gi¶m gi¸. Víi sè l-îng xe thÊp l¹i tr¶i ra nhiÒu lo¹i xe nªn cã thÓ thÊy sè l-îng xe trªn mçi lo¹i lµ rÊt thÊp. Do vËy viÖc tËp trung chuyªn m«n ho¸ ®Ó ph¸t triÓn s¶n phÈm rÊt khã kh¨n. 2.2.3..Søc Ðp c¹nh tranh: xe trong n-íc cßn bÞ c¹nh tranh gay g¾t tõ phÝa xe ®-îc nhËp khÈu(c¶ míi vµ cò). Sè l-îng xe ®-îc nhËp khÈu hµng n¨m trong giai ®o¹n nµy lµ t-¬ng ®èi lín. ÔngNguyÔn V¨n Ninh Bé tr-ëng bé Tµi chÝnh cho hay, theo cam kết WTO, đến năm 2011, VN sẽ tiến hành cắt giảm thuế nhập khẩu ôtô xuống 70%. Tuy nhiên, sau khi nhìn nhận vào thực tế, các sản phẩm ôtô trong nước chưa đáp ứng được về chất lượng và số lượng, giá bán còn cao nên hồi tháng 8 vừa qua, Bộ Tài chính đã giảm thuế nhập khẩu từ 80% xuống còn 70%. Khi đề cập đế kế hoạch giảm giá, các hãng xe nhỏ cho biết, khó có chuyện đó xảy ra vì tình hình kinh doanh trong 2 năm gần đây không như ý muốn. Nếu có giảm thì cũng chỉ "chạy" theo các hãng lớn vì cạnh tranh mà thôi. Những nhà sản xuất "lớn" hơn một chút thì điệp khúc vẫn là: Chúng tôi đã xây dựng phương án và đang chờ ý kiến của công ty mẹ. Một cán bộ của Hãng Ford VN cho rằng để đưa ra được giá bán mới, hãng thường phải lên kế hoạch và tính toán rất thận trọng chứ không thể nói giảm là thực hiện được ngay. Đại diện một hãng xe khác thì bày tỏ quan điểm: "Chúng tôi tôn trọng lời hứa với Bộ Tài chính và khách hàng, song cần phải có thời gian xem xét cắt giảm chi phí để tiến tới giảm giá thành. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng cần xem xét đến việc giảm thuế nhập khẩu đối với linh kiện phụ tùng ôtô". §iÒu ®ã lµm cho c¸c doanh nghiÖp « t« t¹i ViÖt Nam khã cã thÓ c¹nh tranh ®-îc víi c¸c doanh nghiÖp n-íc ngoµi lµm cho hä cµng trë lªn khã kh¨n h¬n trong vÊn ®Ò t×m thÞ tr-êng tiªu thô s¶n phÈm do gi¸ c¶ nh÷ng chiÕc xe cña ta qu¸ cao so víi nh÷ng h·ng kh¸c tõ nh÷ng doanh nghiÑp n-íc ngoµi kh¸c.. 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.2.4C«ng nghÖ s¶n xuÊt thÊp: c«ng nghÖ s¶n xuÊt míi chØ dõng l¹i ë c«ng nghÖ l¾p r¸p d¹ng CKD, ch-a cã liªn doanh nµo ®Çu t- ph¸t triÓn nhµ m¸y l¾p r¸p d¹ng IKD. §ång thêi ngµnh c«ng nghiÖp phô tïng ch-a ph¸t triÓn ®-îc.. Cũng là chiếc Toyota Camry lắp tại Việt Nam, tại sao lại khác một chiếc Toyota lắp và bán tại USA? Phải từng lái xe mới trả lời được câu hỏi này. Sự khác biệt thể hiện rất nhiều điểm từ mức độ cách âm, sự khác biệt khi tăng tốc, khi xe đi qua ổ gà, khi vào cua ở tốc độ cao và khi xe gặp tại nạn. Và cuối cùng chính là độ bền của xe sau 100.000 km. Tại sao các nước như Mỹ, với nền công nghiệp được coi là mạnh nhất nhì thế giới, thế mà các hãng ôtô nổi tiếng của họ cũng bị chung chiêng bởi xe Nhật. Vậy, đến bao giờ chúng ta mới có thể cạnh tranh với xe của Nhật? Người Nhật liệu có chịu truyền bí kíp sản xuất xe chất lượng cao cho chúng ta? Để rồi chúng ta sẽ cạnh tranh lại với chính họ? 2.2.5.§èi t-îng kh¸ch hµng cßn giíi h¹n: nhu cÇu thÞ tr-êng «t« khu vùc t- nh©n ch-a t¨ng lªn m¹nh(míi chØ ®¸p øng ®-îc cho mét sè ng-êi cã thu nhËp cùc cao-chñ yÕu lµ nh÷ng ng-êi lµm kinh doanh) do: + Thu nhËp cña ng-êi d©n cßn thÊp(GDP tÝnh theo ®Çu ng-êi chØ kho¶ng 600 USD/n¨m) khã cã thÓ mua mét chiÕc xe m¸y cña NhËt B¶n hay Th¸i Lan chø ch-a nãi ®Õn xe «t«. Một nguyên nhân khác cũng tác động đến sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô là nhu cầu về ô tô của thị trường ViệtNam tương đối nhỏ, chỉ khoảng 60.000 xe/ năm, trong khi đó ASEAN là 2,1 triệu xe/ năm; Trung Quốc 5,2 triệu xe/ năm; Nhật Bản 5,9 triệu xe/ năm… Đến nay, số lượng xe ô tô ở ViệtNam mới chỉ đạt 8 xe/1.000 dân, trong khi ở Trung Quốc là 24 xe/1.000 dân; Thái Lan 152 xe/1.000 dân; Hàn Quốc 228 xe/1.000 dân; Mỹ 682 xe/1.000 dân... Bên cạnh đó, ngành công nghiệp phụ trợ cho ngành công nghiệp sản xuất ô tô cũng chưa phát triển. Hiện tại ở ViệtNam mới có gần 40 nhà sản xuất FDI và 30 nhà sản xuất trong nước cung cấp linh kiện cho ô tô. Theo ông Phan Đăng Tuất, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược Chính sách công nghiệp: Hiện ViệtNam còn có quá ít nhà phụ trợ. Theo tính toán, để tránh khỏi lắp ráp giản đơn thì một doanh nghiệp ô tô phải cần tối thiểu 20 nhà cung cấp với nhiều loại linh kiện khác nhau. Tuy nhiên, cho đến nay chưa doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô nào tại ViệtNam có được 20 nhà cung cấp linh kiện trong nước. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.2.6.Do c¬ së h¹ tÇng vÒ giao th«ng ë ViÖt cßn kÐm, viÖc ®i l¹i b»ng «t« cßn ch-a thuËn tiÖn(§-êng phè chËt hÑp, thiÕu n¬i ®ç xe...). Lý giải cho điều này, theo các chuyên gia có các nguyên nhân: Do kết cấu hạ tầng yếu kém. Tính đến hết năm 2000, hệ thống đường bộ ViệtNam có 210.447 km, trong đó 169.005 km là đường nông thôn và chỉ có 3.211 km đường đô thị. Phần lớn lòng đường hẹp, chất lượng xấu. Diện tích giành cho giao thông tĩnh trong các đô thị (bãi đỗ xe, nhà đỗ xe) quá ít ỏi, chỉ có 0,7%, trong khi ở các đô thị hiện đại là 5-7%. 2.2.7.VÒ chÝnh s¸ch thuÕ cña nhµ n-íc vÉn ch-a æn ®Þnh vµ vÉn cßn qu¸ cao so víi nhiÒu n-íc trªn thÕ giíi. Hiện nay, thị trường ôtô ViệtNam mới ở mức 60.000 xe/năm. Để đạt mức 150.000 xe/năm ViệtNam còn phải mất một thời gian dài nữa bởi thuế ôtô quá cao. Cũng theo ông Chuẩn năm 1992 khi Bộ Công nghiệp kết hợp với Tập đoàn Mitsubishi (Nhật Bản) xây dựng chiến lược phát triển ngành công nghiệp ôtô thì dự báo đến 2010 thị trường ôtô ViệtNam mới đạt con số 110.000 xe/năm nhưng với điều kiện tính khi đó là không có thuế tiêu thụ đặc biệt. Hiện nay, thuế tiêu thụ đặc biệt với ôtô được chia làm 3 loại: 50% với xe từ 5 chỗ trở xuống, 30% với xe từ 6-15 chỗ ngồi và 15% với ôtô từ 16-24 chỗ ngồi. Bên cạnh đó xe lắp ráp trong nước phải chịu 25% thuế nhập khẩu, xe mới nguyên chiếc nhập khẩu phải chịu thuế 90% và các loại xe phải chịu thêm 10% thuế VAT. Tổng cộng 3 mức thuế này nó chiếm khoảng 40% giá bán một chiếc xe với xe từ 5 chỗ ngồi trở xuống và mức trên 30% với xe từ 6-15 chỗ ngồi (với xe lắp ráp trong nước). Mức thuế này là một yếu tố góp phần làm cho giá xe cao, làm lượng xe tiêu thụ hàng năm không nhiều. 2.2.8..VÒ con ng-êi Do bëi ngµnh c«ng nghiÖp «t« lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp míi mÎ ®èi víi ViÖt Nam nªn tr×nh ®é vµ tay nghÒ cña kü s- vµ c«ng nh©n trong ngµnh c«ng nghiÖp «t« cßn yÕu vµ ch-a chuyªn s©u. ViÖt Nam còng cã mét sè tr-êng §¹i häc cã ch-¬ng tr×nh ®µo t¹o cho c¸c kü s- «t« nh- tr-êng §¹i häc Giao th«ng vËn t¶i, tr-êng ®¹i häc B¸ch Khoa(Khoa chÕ t¹o m¸y, c¬ khÝ, ...) nh-ng sè l-îng kü s- ra tr-êng cßn h¹n chÕ, 20