Lêi nãi ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng vµ phong phó cña
c¸c lo¹i hµng ho¸ th× sù ®ßi hái cña ngêi tiªu dïng vÒ chÊt lîng, chñng lo¹i, mÉu
m· ngµy cµng cao. Ngµy nay, mét s¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng nh÷ng ®ßi hái gi¸ trÞ
sö dông lín mµ cßn ®ßi hái mÉu m· h×nh thøc ph¶i ®Ñp, ®é bÒn cña bao gãi ph¶i
cao ®Ó dÔ b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn. Bao b× lµ mét lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt, nã t¹o ra
mét phÇn gi¸ trÞ cña s¶n phÈm, nã giíi thiÖu tÝnh chÊt vµ t¸c dông còng nh phÈm
chÊt vµ chÊt lîng cña hµng ho¸. ChÝnh v× thÕ mµ doanh nghiÖp ngµy cµng coi träng
bao b× v× bao b× kh«ng chØ ®Ó b¶o vÖ s¶n phÈm mµ cßn qu¶ng c¸o khuyÕch tr¬ng th¬ng hiÖu cña doanh nghiÖp trong con m¾t kh¸ch hµng. §Æc biÖt khi mµ sù x©m
nhËp å ¹t cña hµng ngo¹i trµn vµo níc ta ®· t¹o nªn mét cuéc c¹nh tranh quyÕt liÖt
gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m n©ng cao vÞ thÕ cña m×nh.
Víi sù nh¹y bÐn cña m×nh, C«ng ty s¶n xuÊt vµ xuÊt nhËp khÈu bao b× thuéc
Bé Th¬ng M¹i ®· nhanh chãng n¾m b¾t c«ng nghÖ míi, kh«ng ngõng hoµn thiÖn
d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao chÊt lîng, ®a d¹ng ho¸ mÉu m· s¶n phÈm vµ ®Æc
biÖt chó träng x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p tèi u nh»m gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm. Ph¬ng ch©m cña c«ng ty lµ “kinh doanh híng vµo kh¸ch hµng”.
§©y chÝnh lµ mét híng ®i ®óng ®¾n cña c«ng ty PACKEXIM tríc sù ph¸t triÓn nh
vò b·o cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Sau mét thêi gian thùc tËp, em t×m hiÓu ®îc mét sè nÐt vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh
doanh cña XÝ nghiÖp Nhùa vµ ®· chän ®Ò tµi: “ Thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶i ph¸p
n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i XÝ nghiÖp nhùa thuéc c«ng ty
PACKEXIM ”. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, LuËn v¨n gåm 3 phÇn:
PhÇn 1: Tæng quan vÒ C«ng ty.
PhÇn2: HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp
PhÇn 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i XÝ nghiÖp Nhùa.
PhÇn I:
Tæng quan vÒ c«ng ty s¶n xuÊt vµ xuÊt nhËp khÈu
bao b× Packexim - Bé TH¦¥NG M¹i
1. Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty:
C«ng ty s¶n xuÊt vµ xuÊt nhËp khÈu Bao b× lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc trùc
thuéc bé Th¬ng M¹i, cã tªn giao dÞch Quèc tÕ lµ "ViÖt Nam National Packing
Production and Export- Import Corporation" viÕt t¾t lµ PACKEXIM .
-
C«ng ty cã trô së chÝnh t¹i Phó Thîng - QuËn T©y Hå - Hµ Néi.
0
- C¸c XÝ nghiÖp thµnh viªn: XÝ nghiÖp carton sãng, XÝ nghiÖp bao b× nhùa,
XÝ nghiÖp in hép ph¼ng. Ngoµi ra cßn cã XÝ nghiÖp söa ch÷a c¬ ®iÖn ®Ó b¶o tr× b¶o
dìng thiÕt bÞ m¸y mãc.
- Trung t©m th¬ng m¹i xuÊt nhËp khÈu vµ v¨n phßng giao dÞch: 28B TrÇn
Hng §¹o - Hoµn KiÕm - Hµ Néi.
-
§iÖn tÝn: PACKEXIM.
-
§iÖn tho¹i: (84-4)7534034
- Fax: (84-4)8386316
C«ng ty ho¹t ®éng theo chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, cã ®Çy ®ñ t c¸ch
ph¸p nh©n, cã tµi kho¶n tiÒn ViÖt nam vµ ngo¹i tÖ t¹i Ng©n hµng vµ con dÊu riªng
®Ó giao dÞch.
2. C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn:
C«ng ty ®îc thµnh lËp ngµy 24 th¸ng 12 n¨m 1973 lÊy tªn lµ "XÝ nghiÖp bao
b× xuÊt khÈu Hµ Néi”. Lóc nµy c«ng ty chØ s¶n xuÊt vµ cung øng c¸c lo¹i bao b×
phôc vô cho nhu cÇu xuÊt khÈu vµ mét phÇn nhá cho tiªu dïng trong níc theo chØ
tiªu ph¸p lÖnh cña Nhµ níc. Do vËy c«ng ty kh«ng ph¶i lo ®Çu ra bëi tÊt c¶ s¶n
phÈm ®· ®îc ph©n phèi cho tõng c«ng ty theo chØ tiªu hµng n¨m tõ cÊp trªn.
Th¸ng 2 n¨m 1990 c«ng ty ®· më réng quy m« s¶n xuÊt vµ ®æi tªn thµnh “XÝ
nghiÖp liªn hîp s¶n xuÊt vµ xuÊt nhËp khÈu bao b×” víi nh÷ng chøc n¨ng nhiÖm
vô cao h¬n vµ ®Çy thö th¸ch bëi n¨m 1991 lµ giai ®o¹n ®æi míi tõ c¬ chÕ hµnh
chÝnh bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng. Trong giai ®o¹n nµy, XÝ nghiÖp thùc sù ®èi mÆt
víi rÊt nhiÒu khã kh¨n v× mäi bao cÊp cña Nhµ níc ®· chÊm døt, XÝ nghiÖp ph¶i tù
m×nh xoay së vµ cè g¾ng x©y dùng l¹i bé m¸y qu¶n lý còng nh ph¬ng thøc s¶n
xuÊt. Víi lßng quyÕt t©m vµ cã híng ®i ®óng ®¾n, XÝ nghiÖp ®· cã chç ®øng trªn
thÞ trêng víi nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho Ng©n s¸ch Nhµ níc.
Ngµy 28 th¸ng 5 n¨m 1993, Bé Th¬ng m¹i ®· ký quyÕt ®Þnh thµnh lËp “C«ng
ty s¶n xuÊt vµ xuÊt nhËp khÈu bao b×” víi tªn giao dÞch lµ PACKEXIM nh ngµy
nay.
Tr¶i qua 30 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn, tõ mét XÝ nghiÖp s¶n xuÊt nhá, c¬ së
vËt chÊt l¹c hËu, ®éi ngò c«ng nh©n viªn cßn tha thít giê ®©y C«ng ty s¶n xuÊt vµ
xuÊt nhËp khÈu bao b× ngµy cµng v÷ng m¹nh vÒ mäi lÜnh vùc. S¶n phÈm cña C«ng
ty chiÕm mét thÞ phÇn kh¸ lín ë khu vùc phÝa B¾c vµ ngµy cµng cã uy tÝn trªn thÞ trêng bao b× ®ãng gãi.
1
3. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c«ng ty:
C«ng ty PACKEXIM cã nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n sau:
Chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i bao b×, nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt bao b×.
Liªn doanh, liªn kÕt hîp t¸c ®Çu t s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm bao b× mµ luËt
ph¸p cho phÐp.
Trùc tiÕp xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm ®· ®îc quy ®Þnh trªn.
Trùc tiÕp nhËp khÈu c¸c lo¹i vËt t thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt kinh
doanh cña XÝ nghiÖp.
§©y lµ nh÷ng chøc n¨ng mµ c«ng ty ®· ®ang vµ sÏ tiÕp tôc thùc hiÖn trong
thêi gian tíi. Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c chøc n¨ng trªn C«ng ty ph¶i thùc hiÖn
c¸c nhiÖm vô sau:
- X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt - kinh doanh theo
quy chÕ hiÖn hµnh nh»m thùc hiÖn ®Çy ®ñ chøc n¨ng vµ nhiÖm vô mµ c«ng ty
®· ®Ò ra.
- Tu©n thñ ph¸p luËt Nhµ níc vÒ qu¶n lý kinh tÕ vµ tµi chÝnh, qu¶n lý xuÊt
nhËp khÈu vµ giao dÞch ®èi ngo¹i; ®Ò xuÊt víi Bé Th¬ng M¹i vµ Nhµ níc c¸c
biÖn ph¸p gi¶i quyÕt víng m¾c trong s¶n xuÊt - kinh doanh.
- Tù t¹o nguån vèn cho s¶n xuÊt - kinh doanh, ®Çu t më réng s¶n xuÊt, ®æi
míi trang thiÕt bÞ, tù bï ®¾p chi phÝ, tù c©n ®èi xuÊt - nhËp khÈu vµ lµm trßn
nghÜa vô nép ng©n s¸ch Nhµ níc.
- Qu¶n lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn cña c«ng ty nh»m thùc
hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®¶m b¶o s¶n xuÊt - kinh doanh cã l·i.
- Nghiªn cøu øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt, më
réng hîp t¸c víi c¸c tæ chøc bao b× quèc tÕ ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.
- Thùc hiÖn c¸c cam kÕt trong hîp ®ång kinh tÕ, hîp ®ång mua b¸n vµ hîp
®ång ngo¹i th¬ng vµ c¸c nghÜa vô kh¸c cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh cña c«ng ty.
4. HÖ thèng tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty:
§Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh trong c¬ chÕ míi, bªn c¹nh viÖc n©ng
cÊp ®¬n vÞ XÝ nghiÖp thµnh C«ng ty, C«ng ty còng s¾p xÕp l¹i c¬ cÊu tæ chøc, hoµn
thiÖn bé m¸y qu¶n lý, ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o ®éc lËp tù chñ cña c¸c ®¬n vÞ phô
thuéc ®ång thêi t¹o ra mèi quan hÖ chÆt chÏ hiÖp ®ång t¬ng trî lÉn nhau gi÷a c¸c
bé trong c«ng ty.
PACKEXIM lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc nªn ®øng ®Çu lµ Gi¸m ®èc do Bé
Th¬ng M¹i bæ nhiÖm hoÆc b·i nhiÖm. Gi¸m ®èc lµ ngêi trùc tiÕp tæ chøc, qu¶n lý,
2
®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty theo chÕ ®é thñ trëng vµ ®¹i diÖn cho mäi
quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c«ng ty tríc Ph¸p luËt vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc.
Gióp viÖc cho Gi¸m ®èc lµ mét sè Phã gi¸m ®èc, Phã gi¸m ®èc c«ng ty do
Gi¸m ®èc c«ng ty ®Ò nghÞ vµ ®îc Bé trëng Bé Th¬ng M¹i bæ nhiÖm hoÆc miÔn
nhiÖm. Mçi phã gi¸m ®èc ®îc ph©n c«ng phô tr¸ch mét sè lÜnh vùc c«ng t¸c vµ
chÞu tr¸ch nhiÖm tríc gi¸m ®èc C«ng ty vÒ lÜnh vùc c«ng t¸c ®îc giao.
Ngoµi ra c«ng ty cßn cã mét sè phßng ban cô thÓ sau:
- Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh.
- Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n tæng hîp.
- Phßng Kinh tÕ - Kü thuËt vµ ®Çu t.
- Phßng kinh doanh- nghiªn cøu thÞ trêng.
C«ng ty hiÖn cã bèn XÝ nghiÖp thµnh viªn trong ®ã cã ba XÝ nghiÖp chuyªn
s¶n xuÊt bao b× c¸c lo¹i vµ mét XÝ nghiÖp c¬ ®iÖn ®Ó b¶o tr×, b¶o dìng thiÕt bÞ m¸y
mãc.
a) XÝ nghiÖp s¶n xuÊt bao b× carton sãng:
Chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i bao b× carton sãng 3 líp, 5 líp trªn d©y chuyÒn cña
NhËt B¶n. C¸c s¶n phÈm nµy dïng ®Ó ®ãng gãi hµng ho¸ tiªu thô trªn thÞ trêng
trong níc còng nh xuÊt khÈu. S¶n phÈm chñ yÕu lµ c¸c lo¹i bao b× bao gãi c¸c mÆt
hµng sau:
- §å ®iÖn tö ®iÖn l¹nh.
- B¸nh kÑo, rîu bia, níc gi¶i kh¸t
- Hµng may mÆc, thñ c«ng mü nghÖ...
b) XÝ nghiÖp bao b× in hép ph¼ng:
Chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i bao b× hép carton duplex vµ c¸c Ên phÈm cao cÊp.
C¸c s¶n phÈm nµy ®îc s¶n xuÊt trªn thiÕt bÞ cña CHLB §øc, Thôy §iÓn, TiÖp Kh¾c,
§µi Loan... C¸c s¶n phÈm chñ yÕu gåm:
- Hép rîu, hép b¸nh, hép chÌ, cµ fª c¸c lo¹i.
- C¸c lo¹i hép xµ phßng cao cÊp.
- C¸c Ên phÈm ®ßi hái chÊt lîng cao kh¸c....
c) XÝ nghiÖp s¶n xuÊt bao b× nhùa:
Chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i bao b× nhùa tõ nguyªn liÖu lµ c¸c lo¹i h¹t nhùa LLDPE,
PP, HDPE... , c¸c lo¹i mµng BOPP, MCPP, PET, Al, FOIL....
- Lu¬ng thùc, thùc phÈm.
3
- C¸c lo¹i thuèc t©n dîc, thuèc b¶o vÖ thùc vËt.
- Xµ phßng, may mÆc vµ nhiÒu lo¹i bao b× cao cÊp kh¸c....
Ngoµi ra c«ng ty cßn cã hai phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, ba trung t©m
giao dÞch vµ dÞch vô bao b×. §©y lµ mét bé m¸y qu¶n lý tinh gi¶m gän nhÑ; mçi XÝ
nghiÖp thµnh viªn lµ mét ®¬n vÞ thùc hiÖn h¹ch to¸n néi bé ®éc lËp, tù ra quyÕt
®Þnh kinh doanh, mua nguyªn vËt liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm.
4
BiÓu 1 : S¬ ®å bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty PACKEXIM
Gi¸m §èc
Phã G§ phô tr¸ch
XNK
Phßng Tµi chÝnh
KÕ to¸n
Phßng Tæ chøc
hµnh chÝnh
Phßng KD &
Nghiªn cøu TT
TT©m
XNK I
Phã G§ phô tr¸ch
S¶n xuÊt
TT©m
XNK II
TT©m Giao
dÞch
XÝ nghiÖp
Sãng
XN bao b×
Nhùa
Phßng Kinh tÕ Kü
thuËt
XN In hép
ph¼ng
XN c¬
®iÖn
5. §Æc ®iÓm vÒ c«ng nghÖ:
a) Quy tr×nh s¶n xuÊt c¸c lo¹i bao b× nhùa 1 líp :
* H¹t nhùa PE, PP ®îc ®a qua m¸y thæi mµng t¹o thµnh mµng d¹ng èng.
* Mµng PE, PP ®îc ®a qua m¸y in.
* Mµng in ®îc ®a qua m¸y c¾t d¸n t¹o thµnh s¶n phÈm.
* KiÓm tra. §ãng gãi, nhËp kho.
* Tiªu thô.
b) Quy tr×nh s¶n xuÊt c¸c lo¹i bao b× nhùa phøc hîp (nhiÒu líp):
Bao b× nhùa phøc hîp lµ lo¹i bao b× ®îc ghÐp bëi nhiÒu líp mµng máng kh¸c
nhau. Mçi lo¹i vËt liÖu khi phèi hîp ghÐp l¹i kh«ng nh÷ng gi¶m ®îc nhîc ®iÓm mµ
cßn ph¸t huy ®îc tÝnh u viÖt cña mçi lo¹i mµng thµnh mét lo¹i vËt liÖu phøc hîp tèt
cã u thÕ h¬n tÊt c¶ c¸c lo¹i vËt liÖu ®îc ghÐp.
* Mµng BOPP, PE, Al, PET... ®îc ®a qua m¸y chia cuén t¹o kÝch thíc phï
hîp víi b¶n in.
* Mµng sau khi chia ®îc ®a vµo m¸y in.
* Mµng in ®îc ®a qua m¸y ghÐp nãng hoÆc ghÐp nguéi t¹o thµnh mµng
phøc hîp BOPP/PE, PA/PE, PET/PE/Al/PE...
* Mµng sau khi ghÐp ®îc chia thµnh cuén nhá theo kÝch thíc s¶n phÈm.
* Mµng sau khi chia cuén ®îc ®a sang m¸y c¾t d¸n t¹o h×nh s¶n phÈm.
* KiÓm tra. §ãng gãi, nhËp kho.
* Tiªu thô.
c) So s¸nh hai d©y truyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt mµng ®¬n vµ mµng phøc
hîp:
Mµng ®¬n: Mµng ®a vµo in lµ d¹ng mµng èng vµ chØ in ®îc mÆt ngoµi cña
bao b×. Líp mùc in bªn ngoµi dÔ bÞ bong, trãc trong qu¸ tr×nh ®ãng gãi, vËn
chuyÓn, sö dông. Mµng èng chñ yÕu lµ PE, PP cã ®é biÕn d¹ng lín trong qu¸
tr×nh in nªn kh«ng thÓ chång mµu cao vµ tèc ®é nhanh, do ®ã kh«ng thÓ in
nh÷ng bao b× ®ßi hái yªu cÇu kü thuËt cao vÒ h×nh ¶nh cã tÝnh mü thuËt.
Mµng nhùa phøc hîp: Mµng tÊm ®îc ®a vµo in (OPP, PE, CELLO, PET..),
in mÆt trong (sau khi ghÐp mét líp PE,OPP líp mùc n»m gi÷a hai líp mµng
cña tói). Mµng tÊm cã ®é co gi·n thÊp trong qu¸ tr×nh in nªn cã ®é chång mµu
chÝnh x¸c, t¹o ®îc h×nh ¶nh bÒn ®Ñp, râ rµng. Mùc n»m gi÷a hai líp mµng
5
kh«ng bÞ bong trong qu¸ tr×nh ®ãng gãi, vËn chuyÓn vµ kh«ng tiÕp xóc trùc
tiÕp víi s¶n phÈm bªn trong, ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ an toµn vÖ sinh.
§èi víi d©y chuyÒn s¶n xuÊt bao b× nhùa 1 líp, sau khi hoµn tÊt c«ng viÖc in,
chuyÓn qua c«ng ®o¹n c¾t d¸n lµ xong. Nhng víi bao b× nhùa phøc hîp ph¶i thªm
c«ng ®o¹n ghÐp 2 - 3 líp mµng ®¬n thµnh mét líp mµng phøc hîp. Sau ®ã chuyÓn
qua c«ng ®o¹n chia cuén theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. NÕu kh¸ch hµng cã m¸y
®ãng gãi tù ®éng th× xuÊt cho kh¸ch hµng lo¹i bao b× díi d¹ng cuén. Víi kh¸ch
hµng ®ãng gãi thñ c«ng th× cuén mµng phøc hîp ph¶i qua c«ng ®o¹n c¾t d¸n thµnh
tói råi míi xuÊt cho kh¸ch hµng.
§èi víi d©y chuyÒn s¶n xuÊt bao b× nhùa phøc hîp th× hai c«ng ®o¹n quan
träng nhÊt ®ã lµ in vµ ghÐp mµng. §©y chÝnh lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh chÊt lîng vµ tÝnh
mü thuËt cña s¶n phÈm. Khi ghÐp ba líp thªm mét líp mµng Al - Foil sÏ lµm t¨ng
thªm kh¶ n¨ng chèng thÈm thÊu cña khÝ, t¨ng thªm kh¶ n¨ng c¶n ¸nh s¸ng vµ t¨ng
thªm tÝnh thÈm mü cña bao b× lªn rÊt cao. Do mùc in, keo ghÐp ®îc phñ bëi líp
mµng ghÐp bªn trong (PE, PP) nªn kh«ng tiÕp xóc trùc tiÕp víi s¶n phÈm, kh«ng
g©y ®éc h¹i, ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu cao vÒ an toµn vÖ sinh trong ®ãng gãi l¬ng thùc thùc phÈm, c¸c s¶n phÈm ¨n liÒn.
6
BiÓu 2: Quy tr×nh s¶n xuÊt c¸c lo¹i bao b× nha:
I
Nguyªn liÖu d¹ng h¹t
Thæi mµng
C¾t d¸n
§ãng gãi
In èng ®ång
II
GhÐp nguéi
Nguyªn liÖu d¹ng mµng
Chia cuén
Chia cuén
C¾t d¸n
§ãng gãi
GhÐp nãng
I.
II.
S¶n xuÊt c¸c lo¹i bao b× nhùa 1 líp tõ nguyªn liÖu h¹t nhùa LLDPE, HDPE, PP...
S¶n xuÊt c¸c lo¹i bao b× nhùa phøc hîp (nhiÒu líp) tõ nguyªn liÖu mµng BOPP/PE, PA/PE, CELLO/OPP/PE...
PhÇn II:
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ mét ph¹m trï kinh tÕ
ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c yÕu tè s¶n xuÊt (t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng...)
cña doanh nghiÖp ®Ó ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt víi tæng chi phÝ thÊp thÊt trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt kinh doanh.
I. HiÖu qu¶ sö dông lao ®éng:
1. C¬ cÊu lao ®éng:
TÝnh ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay, toµn c«ng ty cã 568 lao ®éng trong ®ã XÝ
nghiÖp nhùa cã 186 ngêi. Khi nghiªn cøu vÒ t×nh h×nh nh©n sù cña mét c«ng ty, ta
cÇn quan t©m ®Õn c¬ cÊu lao ®éng.
BiÓu 3: C¬ cÊu lao ®éng cña XÝ nghiÖp nhùa
ChØ tiªu
N¨m 2001
Sè
ngêi
Tæng sè L§
I. Theo t/chÊt
L§ trùc tiÕp
L§ gi¸n tiÕp
II. Theo g/tÝnh
L/®éng n÷
L/®éng nam
Tû
träng
(%)
105 100
N¨m 2002
N¨m2003
Sè
ngêi
Tû
träng
(%)
141 100
Sè
ngêi
Tû
träng
(%)
186 100
Møc chªnh lÖch
2002/2001
2003/2002
Sè
Tû
Sè
Tû
ngêi träng
ngêi träng
(%)
(%)
+36
--45
---
99
6
94,3
5,7
132
9
93,6
6,4
173
13
93
7
+33
+3
-0,74
+12,3
+41
+4
-0,64
+9,4
45
60
42,9
57,1
58
83
41,1
58,9
69
117
37,1
62,9
+13
+23
- 4,2
+3,2
+11
+34
- 9,7
+ 6,8
(Nguån tõ phßng Tæ chøc hµnh chÝnh)
BiÓu 3 m« t¶ vÒ c¬ cÊu lao ®éng cña XÝ nghiÖp nhùa: TØ träng lao ®éng trùc
tiÕp n¨m 2002 so víi n¨m 2001 gi¶m 0,74% vµ n¨m 2003 so víi n¨m 2002 gi¶m
0,64%. Cßn lao ®éng gi¸n tiÕp n¨m 2001 chiÕm tØ träng 5,7%, ®Õn n¨m 2002
chiÕm tØ träng 6,4% vµ ®Õn n¨m 2003 chiÕm tØ träng 7%.
Lao ®éng n÷ t¹i XÝ nghiÖp trong 2 n¨m 2002 vµ 2003 tuy cã t¨ng vÒ sè lîng
nhng ®Òu gi¶m vÒ tØ träng. Sè lîng n÷ cña c«ng ty n¨m 2001 lµ 45 ngêi, chiÕm tØ
träng 42,9%, n¨m 2002 t¨ng 13 ngêi nhng tû träng gi¶m 4,2% vµ ®Õn n¨m 2003 cã
thªm 11 ngêi nhng tû träng gi¶m xuèng cßn 37,1% so víi tæng sè c«ng nh©n viªn
trong XÝ nghiÖp. Ngîc l¹i lao ®éng nam l¹i t¨ng c¶ vÒ sè lîng vµ tû träng. Cô thÓ,
sè c«ng nh©n nam trong toµn XÝ nghiÖp n¨m 2001 chØ cã 60 ngêi chiÕm tû träng
57,1% nhng ®Õn n¨m 2003 t¨ng lªn 117 ngêi chiÕm tû träng 62,9%.
7
2. T×nh h×nh lao ®éng cña XÝ nghiÖp:
BiÓu 4: T×nh h×nh lao ®éng cña XÝ nghiÖp nhùa qua 3 n¨m
N¨m 2001
ChØ tiªu
Sè
ngêi
Tæng sè L§
L§ biªn chÕ
L§ dµi h¹n
L§ ng¾n h¹n
L§ t¹m thêi
105
3
87
6
9
N¨m 2002
Tû
träng
(%)
100
2,9
82,8
5,4
8,9
Sè
ngêi
141
4
125
8
4
N¨m2003
Tû
träng
(%)
100
2,8
88,7
5,7
2,8
Sè
ngêi
186
6
161
14
5
Tû
träng
(%)
100
3,2
86,6
7,5
2,7
Møc chªnh lÖch
2002/2001
2003/2002
Tû
Tû
Sè
Sè
träng
träng
ngêi
ngêi
(%)
(%)
+36
+1
+38
+2
+5
--- 3,5
+7,1
+5,6
- 68,5
+45
+2
+36
+6
+1
--+14,3
- 2,4
+31,6
- 3,6
(Nguån tõ phßng Tæ chøc hµnh chÝnh)
Qua biÓu 4 ph©n tÝch, tû träng gi÷a c¸c lo¹i lao ®éng l¹i cã sù thay ®æi.
Trong ®ã sè lao ®éng biªn chÕ chiÕm tû träng Ýt nhÊt víi sè lao ®éng n¨m 2003 lµ 6
ngêi. VÒ lao ®éng dµi h¹n, n¨m 2001 sè lao ®éng hîp ®ång dµi h¹n chiÕm tû träng
82,8% ; n¨m 2002 lµ 88,7% vµ n¨m 2003 gi¶m xuèng cßn 86,6%. Bªn c¹nh ®ã th×
tû träng lao ®éng hîp ®ång ng¾n h¹n kh«ng ngõng t¨ng trong mÊy n¨m võa qua.
Cô thÓ, so víi n¨m 2001 th× n¨m 2002 t¨ng lªn 5,6% vµ n¨m 2003 t¨ng 31,6% so
víi n¨m 2002. Ngîc l¹i, tû träng lao ®éng t¹m thêi gi¶m m¹nh. Cô thÓ, tû träng
lao ®éng t¹m thêi tõ 8,9% trong n¨m 2001 gi¶m xuèng cßn 2,7% trong n¨m 2003.
3. Tr×nh ®é chuyªn m«n cña lao ®éng trong XÝ nghiÖp:
BiÓu 5: Ph©n tÝch tr×nh ®é chuyªn m«n cña CBCNV XÝ nghiÖp
N¨m 2001
ChØ tiªu
Tæng lao ®éng
+ §¹i häc, cao ®¼ng
+ Trung cÊp
+ C«ng nh©n
Sè
ngêi
105
54
6
94
Tû
träng
(%)
100
4,8
5,7
89,5
N¨m 2002
Sè
ngêi
141
8
36
97
N¨m 2003
Tû
träng
(%)
100
5,7
25,5
68,8
Sè
ngêi
186
12
69
105
Tû
träng
(%)
100
6,5
37
56,5
Møc chªnh lÖch
2001/2002
2003/2002
Tû
Tû
Sè
Sè
träng
träng
ngêi
ngêi
(%)
(%)
+36
+3
+30
+3
---+18,8
+347
- 23,1
+45
+4
+33
+8
---+14
+45
-17.9
(Nguån tõ phßng Tæ chøc hµnh chÝnh)
Dùa vµo sè liÖu ë biÓu 5 ph©n tÝch chóng ta thÊy: Trong toµn XÝ nghiÖp hiÖn
nay 6,5% lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ cao ®¼ng: 37% ®îc ®µo t¹o t¹i c¸c trêng
trung häc chuyªn nghiÖp vµ cã 56,5% lµ c«ng nh©n kü thuËt cã tay nghÒ. Nh÷ng
c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ chuyªn m«n cao thêng ®îc bæ nhiÖm lµm Gi¸m ®èc,
Phã gi¸m ®èc trùc tiÕp qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt. Ngoµi 105 c«ng nh©n trùc
tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm cßn cã 69 ngêi cã tr×nh ®é trung cÊp. Sè lîng lao ®éng nµy
8
chñ yÕu ®îc ®µo t¹o vÒ kinh tÕ vµ kü thuËt. §©y còng chÝnh lµ mét lùc lîng lao
®éng gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc trùc tiÕp gi¸m s¸t chØ ®¹o tõng tæ s¶n xuÊt
trong XÝ nghiÖp.
4. HiÖu qu¶ sö dông lao ®éng trong XÝ nghiÖp nhùa:
Lao ®éng lµ yÕu tè ®Æc biÖt quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh vµ qu¶n
lý cña doanh nghiÖp. Lao ®éng bao giê còng mang l¹i hiÖu qu¶, ngêi lao ®éng lu«n
mong muèn hiÖu qu¶ lao ®éng cña m×nh ngµy mét t¨ng cao, nghÜa lµ n¨ng suÊt lao
®éng ngµy mét t¨ng lªn. ChÝnh v× thÕ mµ n¨ng suÊt lao ®éng ®· trë thµnh mét yÕu
tè cùc kú quan träng trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh vµ t¨ng thÕ c¹nh
tranh cña doanh nghiÖp.
Trong qu¶n lý cã thÓ tuú theo ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt mµ chóng ta cã thÓ ph©n
tÝch n¨ng suÊt lao ®éng theo c¸c chØ tiªu kh¸c nhau.
* N¨ng suÊt lao ®éng tÝnh theo hiÖn vËt:
C«ng thøc tÝnh ®îc tr×nh bµy nh sau:
Wld
Q1
T
Trong ®ã:
+ Wld: N¨ng suÊt lao ®éng.
+ Q1: S¶n lîng tÝnh theo hiÖn vËt ( §¬n vÞ m, m2, m3, kg, tÊn, t¹....)
+ T: Sè c«ng nh©n.
* N¨ng suÊt lao ®éng tÝnh theo gi¸ trÞ:
C«ng thøc tÝnh ®îc tr×nh bµy nh sau:
Wld
Q2
T
Trong ®ã:
+ Wl®: N¨ng suÊt lao ®éng.
+ T: Sè lîng c«ng nh©n lao ®éng
+ Q2: Gi¸ trÞ s¶n lîng (tÝnh b»ng tiÒn theo gÝa cè ®Þnh hay gi¸ hiÖn hµnh)
BiÓu 6 : B¶ng ph©n tÝch n¨ng suÊt lao ®éng tÝnh b»ng hiÖn vËt
ChØ tiªu
§¬n vÞ
1. Gi¸ trÞ s¶n lîng
®ång
2. Gi¸ trÞ s¶n lîng
m2
3. Sè c«ng nh©n SxuÊt
ngêi
4. NSL§ b/qu©n n¨m
a. ChØ tiªu gi¸ trÞ (1/3)
®ång/ng
b. ChØ tiªu hiÖn vËt (2/3) m2/ng
Chªnh lÖch
Møc
%
18.597.348.000 30.794.148.000 12.196.800.000 65,6
6.641.910
10.997.910
4.356.000 65,6
132
173
41
31
2002
140.889.000
50.318
9
2003
178.000.856
63.571
37.111.856 26,3
13.253 26.4
5. Sè ngµy lµm viÖc
b×nh qu©n
6. N¨ng suÊt lao ®éng
b×nh qu©n ngµy (4a/5)
ngµy
267
272
®ång
527.674
654.415
126.741
24
7. Sè giê lµm viÖc b×nh
qu©n ngµy
giê
7,5
7,8
0.3
4
8. N¨ng suÊt lao ®éng
b×nh qu©n giê (6/7)
®ång
70.357
83.870
9. Tæng sè giê lµmviÖc
giê
2.003
2.122
5 1,87
13.513 19,2
119
5,9
(Nguån tõ phßng Kinh tÕ kü thuËt)
Ph©n tÝch n¨ng suÊt lao ®éng cña XÝ nghiÖp chóng ta nhËn thÊy:
N¨ng suÊt lao ®éng ngêi trong n¨m 2003 ®· t¨ng h¬n so víi n¨m 2002, trong
®ã n¨ng suÊt tÝnh theo chØ tiªu hiÖn vËt t¨ng 13.253 m 2/ ngêi t¬ng ®¬ng 26,4%.
N¨ng suÊt tÝnh theo chØ tiªu gi¸ trÞ t¨ng 37.101.856 tr®/ ngêi t¬ng ®¬ng 26,3%. Qua
®ã ta nhËn thÊy mét ®iÓm ®¸ng chó ý lµ, tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt theo chØ tiªu gi¸ trÞ
®· t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng theo chØ tiªu hiÖn vËt.
S¶n lîng s¶n phÈm n¨m 2003 t¨ng 65,6% so víi n¨m 2002 do n¨ng suÊt lao
®éng t¨ng. Cô thÓ: N¨ng suÊt lao ®éng giê t¨ng 19,2%, n¨ng suÊt lao ®éng ngµy
t¨ng 4%, n¨ng suÊt lao ®éng n¨m t¨ng 26,4%.
BiÓu 7: ChØ tiªu gi¸ trÞ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng cña XÝ
nghiÖp Nhùa:
ChØ Tiªu
§V
Chªnh lÖch
2002
2003
®ång
18.778.317.865
27.648.717.865
+8.870.400.000
+47%
®ång
Ngêi
352.514.995
141
595.108.000
186
+242.593.005
+45
+68,8%
+31,9%
4. Chi phÝ tiÒn l¬ng
®ång
1.559.848.659
2.016.600.000
+456.751.341
+29,2%
5. NSL§ bq (1/3)
®ång
133.179.560
148.649.020
+15.469.460
+11,6%
®ång
12,04
13,7
+1,66
+13,7%
®ång
2.500.106
3.199.505
699.399
+28%
®ång
0,226
0,295
+0.069
+30,5%
1. Tæng doanh thu
2. Lîi NhuËn
3. Tæng lao ®éng
6. H/sè sd hao phÝ
tiÒn l¬ng (1/4)
7. K/n¨ng sinh lêi
cña 1 nh©n viªn
(2/3)
8. Doanh lîi cña
chi phÝ tiÒn l¬ng
(2/4)
10
Møc
(%)
(Nguån tõ phßng kinh tÕ kü thuËt)
Qua biÓu 7 cho thÊy: N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n n¨m
2003 t¨ng 11,6% so víi n¨m 2002. NÕu nh n¨m 2002, mét nh©n viªn chØ lµm ra
133.179.560 ®ång doanh thu th× sang ®Õn n¨m 2003 mét nh©n viªn ®· lµm ra ®îc
148.649.020 ®ång. Còng tõ b¶ng 7, ph©n tÝch sè liÖu ta thÊy mét nh©n viªn mang
l¹i 3.199.505 ®ång lîi nhuËn cho c«ng ty trong n¨m 2003 ®iÒu nµy cã nghÜa lµ kh¶
n¨ng sinh lîi cña mét nh©n viªn n¨m 2003 t¨ng 699.399 ®ång so víi n¨m 2002.
Mét vÊn ®Ò mµ chóng ta cÇn quan t©m víi mét ®ång chi phÝ tiÒn l¬ng bá ra
mang l¹i cho XÝ nghiÖp bao nhiªu ®ång doanh thu vµ bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. So
s¸nh n¨m 2003 víi n¨m 2002 th× chóng ta thÊy mét ®ång chi phÝ tiÒn l¬ng bá ra ®·
lµm t¨ng 1,66 ®ång doanh thu vµ t¨ng 0,069 ®ång lîi nhuËn. Nh vËy ë n¨m 2003,
mét ®ång tiÒn l¬ng bá ra ®· cã hiÖu qu¶ h¬n, ®· lµm t¨ng c¶ doanh thu vµ lîi
nhuËn. Qua ®ã chóng ta cã thÓ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng t¹i XÝ nghiÖp
s¶n xuÊt bao b× nhùa nh vËy lµ hîp lý. §iÒu nµy lµ do nhiÒu nh©n tè t¸c ®éng tuy
nhiªn XÝ nghiÖp còng cÇn chó ý n©ng cao chÊt lîng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù,
®Æc biÖt lµ c«ng t¸c ph©n tÝch c«ng viÖc ®Ó cã ®Ó cã sù bè trÝ lao ®éng hîp lý nh»m
n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng h¬n n÷a.
II. HiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh:
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh n¨ng
lùc s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é tiÕn bé khoa häc kü thuËt cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n cè
®Þnh, ®Æc biÖt lµ m¸y mãc thiÕt bÞ lµ ®iÒu kiÖn quan träng vµ cÇn thiÕt ®Ó t¨ng s¶n lîng vµ n©ng cao n¨ng suÊt, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1. ChØ tiªu ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông TSC§:
Tµi s¶n cè ®Þnh tham gia vµo nhiÒu chu tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, sau mçi
chu kú vÒ hiÖn vËt th× bÞ hao mßn dÇn, vÒ gÝa trÞ hao mßn ®îc chuyÓn vµo gi¸ trÞ
s¶n phÈm. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ qu¸ tr×nh hao mßn TSC§ diÔn ra ®ång thêi víi
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nh©n tè c¬ b¶n lµm thay ®æi hiÖn tr¹ng cña TSC§ lµ sù hao
mßn. §Ó ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng kü thuËt cña TSC§ ta c¨n cø vµo hÖ sè hao mßn TSC§
vµ hÖ sè TSC§ cßn sö dông ®îc:
C«ng thøc tÝnh:
HÖ sè hao mßn TSC§ cµng gÇn ®Õn 1 chøng tá TSC§ cµng cò vµ doanh
nghiÖp ph¶i chó träng ®Õn viÖc ®æi míi vµ hiÖn ®¹i hãa TSC§. Ngîc l¹i, hÖ sè hao
mßn TSC§ nhá h¬n 1, cã nghÜa lµ TSC§ cña doanh nghiÖp ®· ®îc ®æi míi nhiÒu.
11
Ph¬ng híng chung nh»m gi¶m hÖ sè hao mßn TSC§ lµ ph¶i tÝch cùc ®æi míi
TSC§ cò ®· ®Õn h¹n thanh lý, trang bÞ thªm TSC§ míi.
2. ChØ tiªu ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông TSC§
HiÖu suÊt sö dông TSC§ lµ chØ tiªu tæng hîp ph¶n ¸nh chung t×nh h×nh sö
dông TSC§ cña doanh nghiÖp vµ lµ môc ®Ých cña viÖc trang bÞ TSC§ trong doanh
nghiÖp. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ chÝnh lµ kÕt qu¶ cña viÖc c¶i tiÕn tæ chøc
lao ®éng vµ tæ chøc s¶n xuÊt ®ång thêi sö dông cã hiÖu qu¶ TSC§ hiÖn cã lµ biÖn
ph¸p tèt nhÊt sö dông vèn mét c¸ch tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶.
HiÖu suÊt sö dông TSC§ biÓu hiÖn 1 ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ tham
gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu (gi¸ trÞ s¶n lîng).
HiÖu suÊt cµng cao chøng tá c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông TSC§ ë doanh nghiÖp
cµng tiÕn bé vµ ngîc l¹i.
Mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Òu híng tíi môc tiªu lîi
nhuËn, ®Ó ®¸nh gi¸ mét ®ång TSC§ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn ta tÝnh nh sau:
Mét chØ tiªu n÷a chóng ta cÇn xem xÐt ®ã lµ ®Ó cã mét ®ång doanh thu th×
cÇn bao nhiªu ®ång nguyªn gi¸ TSC§
3. ChØ tiªu ph©n tÝch møc trang bÞ
ViÖc trang bÞ TSC§ cho lao ®éng nhiÒu hay Ýt sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn n¨ng
suÊt lao ®éng vµ kh¶ n¨ng t¨ng s¶n lîng cña doanh nghiÖp. §Ó ph©n tÝch nh÷ng vÊn
®Ò nµy ngêi ta thêng dïng c¸c chØ tiªu sau:
HÖ sè trang bÞ chung TSC§ ph¶n ¸nh mét c«ng nh©n s¶n xuÊt b×nh qu©n ®îc
trang bÞ bao nhiªu ®ång TSC§ (ë nguyªn gi¸ hoÆc gi¸ trÞ cßn l¹i). HÖ sè nµy cµng
lín chøng tá tr×nh ®é trang bÞ chung cµng cao vµ ngîc l¹i.
ViÖc trang bÞ kü thuËt cho lao ®éng nhiÒu hay Ýt sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn
n¨ng suÊt lao ®éng vµ kh¶ n¨ng t¨ng s¶n lîng cña má. Do vËy chóng ta xem xÐt c¸c
hÖ sè trang bÞ TSC§ ë XÝ nghiÖp bao b× nhùa ®Ó biÕt ®îc mét c«ng nh©n b×nh qu©n
®îc trang bÞ bao nhiªu ®ång TSC§ (c¶ theo nguyªn gi¸ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i).
BiÓu 8: Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông TSC§
ChØ tiªu
§V
1. Gi¸ trÞ s¶n lîng
®ång
N¨m 2002
N¨m 2003
Chªnh lÖch
Møc (®ång)
%
18.597.348.000 30.794.148.000 12.196.800.000
12
65,6%
2. Lîi nhuËn
3. TSC§ b×nh qu©n
a. Nguyªn gi¸
b. Gi¸ trÞ cßn l¹i
4. Sè c«ng nh©n s¶n
xuÊt b×nh qu©n
5. Møc trang bÞ TSC§
cho c«ng nh©n
a. Theo nguyªn gi¸
(3a/4)
b. Theo gi¸ trÞ cßn l¹i
(3b/4)
6. Søc s¶n xuÊt cña
TSC§ (1/3a)
7. Søc sinh lêi cña
TSC§ (2/3a)
8. HiÖu suÊt TSC§ cßn
dïng ®îc (3a/3b)
®ång
®ång
®ång
352.514.995
595.108.000
242.593.005
68,8%
13.469.780.910 14.316.688.420
4.537.874.720
4.113.586.770
846.907.510
-424.287.950
6,3%
-9,3%
Ngêi
132
173
41
31%
®ång
120.043.794
82.755.424
-37.288.370
-31%
®ång
34.377.838
23.777.958
-10.599.880
-30%
®ång
1,38
2,15
0,77
55,8%
0,014
53,8%
®ång
0,026
0,04
%
33,7%
28,7%
-14,8%
Nh vËy, th«ng qua b¶ng ph©n tÝch hiÖu suÊt sö dông TSC§ trªn ®©y chóng ta
cã thÓ nhËn thÊy r»ng:
NÕu møc trang bÞ TSC§ ®îc xÐt ë nguyªn gi¸ th× mçi ngêi lao ®éng ®îc
120.043.794 ®ång, nhng khi xem xÐt møc trang bÞ theo gi¸ trÞ cßn l¹i th× chØ cßn
34.377.838 ®ång n¨m 2002 vµ 82.755.424 ®ång n¨m 2002. N¨m 2002 hiÖu suÊt
TSC§ cßn dïng ®îc lµ 33,7% cßn n¨m 2003 gi¶m 5% tøc lµ chØ cßn 28,7%. ChÝnh
®iÒu nµy ®· lµm h¹n chÕ n¨ng lùc s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp.
Møc trang bÞ TSC§ theo nguyªn gi¸ n¨m 2003 gi¶m 31% so víi n¨m 2002
vµ møc trang bÞ theo gi¸ trÞ cßn l¹i còng gi¶m 10.599.880 ®ång/ngêi trong n¨m
2003. N¨m 2003 xÝ nghiÖp ®· ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó c¶i thiÖn n¨ng lùc
TSC§ nhng do c¸c tµi s¶n kh¸c ®· hÕt thêi gian sö dông nªn møc trang bÞ theo
nguyªn gi¸ kh«ng t¨ng.
XÐt vÒ søc s¶n xuÊt cña TSC§ th× trong n¨m 2003 ®· hiÖu qu¶ h¬n n¨m 2002
lµ 55,8%. HiÖu suÊt sö dông n¨m 2002 ®¹t 1,38 tøc lµ cø 100 ®ång nguyªn gi¸
TSC§ t¹o ra ®îc 138 ®ång gi¸ trÞ tæng s¶n lîng, cßn n¨m 2003 lµ 215 ®ång. XÐt vÒ
søc sinh lêi cña TSC§ th× ta thÊy n¨m 2003 t¨ng 0,014% so víi n¨m 2002 tøc lµ
trong n¨m 2003 cø 100 ®ång nguyªn gi¸ TSC§ t¹o ra 4 ®ång lîi nhuËn cßn n¨m
2002 lµ 2,6 ®ång. Nh vËy ta cã thÓ thÊy ®îc gi¸ trÞ s¶n lîng n¨m nay so víi n¨m tríc t¨ng 12.196.800.000 ®ång do nhiÒu nguyªn nh©n trong ®ã do nguyªn gi¸ b×nh
qu©n TSC§ t¨ng vµ søc s¶n xuÊt cña TSC§ t¨ng.
13
III. T×nh h×nh chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh cña XÝ
nghiÖp s¶n xuÊt bao b× nhùa:
1. Ph©n tÝch t×nh h×nh chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña XÝ
nghiÖp:
* Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh: lµ toµn bé nh÷ng hao phÝ vÒ lao ®éng sèng
(tiÒn l¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, chi phÝ b¶o hiÓm x· héi vµ c¸c kho¶n tiÒn
kh¸c thuéc l¬ng) vµ lao ®éng vËt ho¸ (chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu, n¨ng lîng, chi phÝ vÒ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh) mµ doanh nghiÖp ®· bá ra trong mét thêi
kú kinh doanh nhÊt ®Þnh (thêng lµ th¸ng, quý, n¨m). Chi phÝ s¶n xuÊt ®îc thÓ hiÖn
díi h×nh th¸i gi¸ trÞ vµ lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®îc gi¸ thµnh s¶n phÈm.
* Gi¸ thµnh s¶n phÈm: lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh
cho mét khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc, dÞch vô nhÊt ®Þnh ®· hoµn thµnh. ChØ tiªu
gi¸ thµnh lµ chØ tiªu quan träng ®îc tÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh díi h×nh thøc tiÒn tÖ.
(ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ vËt t, m¸y mãc thiÕt bÞ, nh©n c«ng, n¨ng lùc qu¶n lý c¸c tæ
chøc
Gi¸ thµnh cã hai chøc n¨ng chñ yÕu ®ã lµ chøc n¨ng lµm thíc ®o bï ®¾p chi
phÝ vµ chøc n¨ng lËp gi¸. Toµn bé chi phÝ mµ doanh nghiÖp chi ra sÏ hoµn thµnh
mét khèi lîng s¶n phÈm vµ ph¶i ®îc bï ®¾p b»ng chÝnh sè tiÒn thu vÒ do tiªu thô
s¶n phÈm. Gi¸ thµnh còng chÝnh lµ c¬ së ®Ó x©y dùng vµ quy ®Þnh gi¸ b¸n s¶n
phÈm. Gi¸ thµnh vµ gi¸ c¶ cã liªn quan mËt thiÕt víi nhau. NÕu trong ®iÒu kiÖn gi¸
b¸n kh«ng ®æi th× viÖc gi¶m gi¸ thµnh ®ång thêi còng lµ viÖc t¨ng lîi nhuËn. V× vËy
phÊn ®Êu kh«ng ngõng h¹ thÊp chi phÝ, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nhiÖm vô quan
träng vµ thêng xuyªn cña c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ, qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp.
Gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt chÆt chÏ víi
nhau. Chi phÝ s¶n xuÊt còng chÝnh lµ c¬ së ®Ó tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm. Tuy nhiªn gi÷a chóng còng cã sù kh¸c nhau:
+ Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp cßn gi¸ thµnh lu«n g¾n liÒn víi mét lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, dÞch vô
nhÊt ®Þnh ®· hoµn thµnh.
Chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng chØ liªn quan ®Õn s¶n phÈm, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh
mµ cßn liªn quan ®Õn c¶ s¶n phÈm háng, s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ c¶ nh÷ng
chi phÝ thùc tÕ cha ph¸t sinh mµ ®· trÝch tríc.Cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ liªn quan
®Õn s¶n phÈm dë dang ë cuèi kú tríc chuyÓn sang. Gi¸ thµnh s¶n phÈm cã thÓ giíi
h¹n ë ph¹m vi hÑp h¬n so víi chi phÝ s¶n xuÊt tïy thuéc vµo yªu cÇu qu¶n trÞ cña
doanh nghiÖp.
14
15
BiÓu 9: T×nh h×nh chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp qua 3 n¨m 2001, 2002, 2003
N¨m 2001
ChØ tiªu
Chi phÝ (®ång)
1. Gi¸ thµnh toµn bé (2+6+7)
2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm (3+4+5)
3. Chi phÝ NVL trùc tiÕp
4. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
5. Chi phÝ s¶n xuÊt chung
6. Chi phÝ b¸n hµng
7. Chi phÝ QLDN
15.843.085.000
13.488.233.000
11.749.890.000
950.400.000
787.943.000
2.054.852.000
300.000.000
N¨m 2002
TØ
träng
(%)
100
85,1
87,1
7,1
5,8
13
1,9
Chi phÝ (®ång)
17.397.909.000
15.094.159.000
12.964.643.000
1.330.560.000
798.956.000
2.003.750.000
300.000.000
N¨m2003
TØ
träng
(%)
100
86,8
85,9
8,8
5,3
11,5
1,7
Chi phÝ (®ång)
19.014.840.000
16.834.377.000
14.005.829.000
1.868.400.000
960.148.000
1.880.463.000
300.000.000
Møc chªnh lÖch chi phÝ
TØ
träng 2002/2001 2003/2002
(%)
100
+ 9,8%
+9,3%
88,5
+11,9% +11,5%
83,1
+10,3%
+8,1%
11,2
+ 40%
+40,4%
5,7
+1,4%
+20,2%
9,9
- 2,5%
- 6,2%
1,6
-------
(Nguån tõ phßng kinh tÕ kü thuËt)
Qua biÓu sè liÖu 9 ta thÊy chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu lµ yÕu tè chñ yÕu trong
s¶n xuÊt s¶n phÈm bao b×. N¨m 2001, chiÕm tû träng 87,1%; n¨m 2002 lµ 85,9% vµ
n¨m 2003 lµ 83,1%. Tõ ®ã ta nhËn thÊy r»ng tû träng vÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®·
gi¶m râ rÖt qua c¸c n¨m. Së dÜ cã ®iÒu nµy v× tõ n¨m 2002, c«ng ty ®· khai th¸c ®îc c¸c nguån vËt liÖu trong níc cã chÊt lîng t¬ng ®¬ng víi nguyªn liÖu ngo¹i nhËp
nhng gi¸ c¶ l¹i thÊp h¬n. ViÖc gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®· lµm gi¶m gi¸ thµnh
s¶n phÈm tõ ®ã t¹o ®îc lîi thÕ cho c«ng ty trong viÖc gi¶m gi¸ hµng b¸n. Trong khi
®ã chi phÝ vÒ nh©n c«ng trùc tiÕp trong n¨m 2002 t¨ng 40% so víi n¨m 2001, n¨m
2003 t¨ng 40,4% so víi n¨m 2002. Së dÜ cã sù t¨ng tû träng lín nh vËy lµ do sè
c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp trong XÝ nghiÖp t¨ng lªn, tæng møc tiÒn l¬ng t¨ng
céng víi chi phÝ ®µo t¹o l¹i nh»m n©ng cao tay nghÒ cho ngêi lao ®éng ®Ó vËn hµnh
vµ qu¶n lý m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt chung cña XÝ nghiÖp n¨m
2001 lµ 787.943.000, n¨m 2003 lµ 960.148.000. Chi phÝ nµy t¨ng lªn do c¸c kho¶n
chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh ®iÖn, níc, chi phÝ söa ch÷a t¨ng do biÕn ®éng vÒ gi¸
c¶ trªn thÞ trêng t¨ng. Chi phÝ b¸n hµng trong 3 n¨m qua gi¶m c¶ vÒ chi phÝ vµ tû
träng. N¨m 2003, chi phÝ b¸n hµng ®· gi¶m 6,2% vµ chØ chiÕm tû träng 9,9% so víi
n¨m 2002. §©y còng lµ mét yÕu tè t¸c ®éng ®Õn viÖc gi¶m gi¸ thµnh toµn bé cña XÝ
nghiÖp.
2. Ph©n tÝch kÕt cÊu gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh toµn bé cña mét
®¬n vÞ s¶n phÈm t¹i XÝ nghiÖp nhùa:
Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc chia lµm hai lo¹i: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
toµn bé.
a) Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (Gi¸ thµnh c«ng xëng): Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn
bé chi phÝ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét s¶n phÈm
nhÊt ®Þnh.
C«ng thøc tÝnh nh sau:
ZSX = C + V + S
Trong ®ã:
+ ZSX : Gi¸ thµnh s¶n xuÊt.
+ C: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
+ V: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
+ S: Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
b) Gi¸ thµnh toµn bé: Bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt, chi phÝ b¸n hµng vµ chi
phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh toµn bé dïng ®Ó tÝnh cho s¶n phÈm, dÞch vô ®·
tiªu thô vµ lµ c¨n cø ®Ó tÝnh l·i, lç trong s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
C«ng thøc tÝnh nh sau:
ZTB = ZSX + N + M
17
- Xem thêm -
.DOC 
34 
59966 
154 
