Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng 1 . C¬ së lÝ luËn cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸
trong doanh nghiÖp .
1.1. Vai trß cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp .
1.1.1. Môc ®Ých cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp .
Kh¸i niÖm vÒ dù tr÷ hµng ho¸ :
Hµng ho¸ lµ mét s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra , tríc hÕt nã ph¶i cã c«ng dông
tho¶ m·n
mét nhu cÇu nµo ®ã cña x· héi ( s¶n xuÊt hoÆc tiªu dïng ) vµ nã ph¶i ®îc
b¸n ra cho ngêi kh¸c chø kh«ng ph¶i tù tiªu dïng . Nh vËy , hµng ho¸ cña doanh
nghiÖp nµy còng cã thÓ vËt t ®Çu vµo cña mét doanh nghiÖp kh¸c .
S¶n phÈm hµng ho¸ dù tr÷ trong doanh nghiÖp cã thÓ lµ vËt t ®Çu vµo phôc
vô cho s¶n xuÊt , vµ cã thÓ lµ s¶n phÈm hµng ho¸ tõ khi s¶n xuÊt ®Õn khi ®îc
®em tiªu dïng ( sö dông ).
Dù tr÷ hµng ho¸ lµ tr¹ng th¸i s¶n phÈm hµng ho¸ cha ®îc sö dông ( tiªu
dïng) theo c«ng dông, môc ®Ých cña nã. Lµ s¶n phÈm hµng ho¸, nã lu«n lu«n
ph¶i tu©n theo mét qu¸ tr×nh vËn ®éng tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng. §ã
chÝnh lµ qu¸ tr×nh trao ®æi hµng ho¸, lu th«ng hµng ho¸. S¶n xuÊt ra hµng ho¸ lµ
®Ó tiªu dïng, chØ khi bíc vµo tiªu dïng s¶n phÈm trë l¹i thµnh s¶n phÈm ®Ých
thùc. Dù tr÷ hµng ho¸ chÝnh lµ sù tån t¹i cña s¶n phÈm díi d¹ng hµng ho¸, lµ sù
ngng ®äng cña s¶n phÈm hµng ho¸, ®ã lµ tr¹ng th¸i s¶n phÈm hµng ho¸ ®ang
trong qu¸ tr×nh vËn ®éng tõ lÜnh vùc s¶n xuÊt ®Õn lÜnh vùc tiªu dïng s¶n xuÊt
hoÆc tiªu dïng c¸ nh©n.
Kh¸i niÖm vÒ qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ :
Qu¶n trÞ dù tr÷ theo c¸ch tiÕp cËn qu¸ tr×nh: Gåm c¸c ho¹t ®éng qu¶n trÞ
liªn quan ®Õn
viÖc ho¹ch ®Þnh, tæ chøc, kiÓm so¸t hµng ho¸ dù tr÷ trong doanh nghiÖp
nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu x¸c ®Þnh.
Qu¶n trÞ dù tr÷ theo c¸ch tiÕp cËn néi dung: Qu¶n trÞ hµng ho¸ ®îc tiÕn
hµnh trªn ba ph¬ng diÖn chÝnh lµ qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt hiÖn vËt, qu¶n
trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ qu¶n trÞ kinh tÕ dù tr÷ hµng ho¸. Nh»m ®¹t
®îc c¸c môc tiªu x¸c ®Þnh.
Môc ®Ých cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ :
N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th«ng qua
viÖc x©y dùng vµ
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
thùc hiÖn kÕ ho¹ch dù tr÷ mét c¸ch hîp lý. §¶m b¶o hoµn thµnh kÕ ho¹ch
s¶n xuÊt vµ ®¶m b¶o an toµn cho ho¹t ®éng b¸n ra cña doanh nghiÖp, ®ång thêi
®Èy nhanh vßng quay cña vèn hµng ho¸ cña doanh nghiÖp.
Tèi thiÓu ho¸ chi phÝ dù tr÷ b»ng c¸ch gi÷ g×n hµng ho¸ vµ mÆt gi¸ trÞ vµ
gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸. Tr¸nh lµm thÊt tho¸t h hao hµng ho¸.
1.1.2. TÇm quan träng cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh
nghiÖp:
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ ®¶m b¶o cho hµng ho¸ trong kho ®ñ vÒ sè lîng,
®¸p øng
®îc nhu cÇu cña s¶n xuÊt, c¬ cÊu b¸n ra cña doanh nghiÖp, kh«ng lµm cho
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, qu¸ tr×nh b¸n ra bÞ gi¸n ®o¹n tr¸nh ø ®äng hµng ho¸.
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ ®¶m b¶o cho lîng vèn hµng ho¸ tån t¹i díi h×nh
th¸i vËt
chÊt ë møc tèi u.
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ gãp phÇn tr¸nh g©y tæn thÊt tµi s¶n cña doanh
nghiÖp.
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ tèt sÏ gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ b¶o qu¶n hµng
ho¸ cña
doanh nghiÖp.
1.1.3. Nh÷ng nguyªn t¾c cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh
nghiÖp:
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh tæ chøc qu¶n lý n¾m v÷ng lùc lîng
hµng ho¸ dù tr÷ trong kho. Dù tr÷, b¶o qu¶n vµ b¶o vÖ tèt hµng ho¸ dù tr÷ , còng
nh xö lý c¸c hiÖn tîng ¶nh hëng xÊu ®Õn sè lîng vµ chÊt lîng hµng ho¸ nhËp,
xuÊt, dù tr÷, b¶o qu¶n ë trong kho nh»m phôc vô tèt nhÊt viÖc s¶n xuÊt, lu th«ng
hµng ho¸ cña doanh nghiÖp.
Nh vËy, qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®óng
mét sè c¸c nguyªn t¾c sau:
Nguyªn t¾c 1: X©y dùng ®Þnh møc dù tr÷ hµng ho¸ tèi u cho doanh nghiÖp.
Chóng ta cÇn ®¶m b¶o ®îc nguyªn t¾c nµy do:
§Þnh møc dù tr÷ hµng ho¸ lµ sù quy ®Þnh ®¹i lîng tèi thiÓu ph¶I cã theo kÕ
ho¹ch cña doanh nghiÖp nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp ®îc tiÕn hµnh b×nh thêng, liªn tôc vµ ®Òu ®Æn.
Qua kh¸I niÖm trªn cho thÊy hµng ho¸ kh«ng ®ñ møc cÇn thiÕt nã sÏ lµm
cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cã nguy c¬ bÞ gi¸n ®o¹n vµ
ngîc l¹i nÕu dù tr÷ vît møc cÇn thiÕt sÏ dÉn ®Õn ø ®äng hµng ho¸, ø ®äng vèn
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
g©y ra l·ng phÝ cho doanh nghiÖp, bëi vËy ®Ó cã ®ñ hµng ho¸ cho ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh, tr¸nh t×nh tr¹ng dù tr÷ qu¸ Ýt hoÆc qu¸ nhiÒu cÇn ph¶I tiÕn hµnh
®Þnh møc dù tr÷ hµng ho¸.
Khi tiÕn hµnh ®Þnh møc dù tr÷ hµng ho¸, cÇn ph¶I tu©n theo c¸c quy t¾c
sau:
Qui t¾c 1: Ph¶i x¸c ®Þnh ®¹i lîng dù tr÷ tèi thiÓu, tèi ®a vµ b×nh qu©n nh»m
®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®îc duy tr× b×nh
thêng trong mäi t×nh huèng.
Qui t¾c 2: Ph¶i x¸c ®Þnh ®¹i lîng dù tr÷ trªn c¬ së tÝnh to¸n tÊt c¶ c¸c nh©n
tè ¶nh hëng trong kú kÕ ho¹ch liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng cung øng vµ kh¶ n¨ng
thùc tÕ tiªu dïng cña kú b¸o c¸o còng nh quan t©m tíi hÖ thèng giao th«ng m¹ng
líi th¬ng m¹i, t×nh h×nh thÞ trêng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh.
Qui t¾c 3: Ph¶i tiÕn hµnh ®Þnh møc dù tr÷ tõ cô thÓ ®Õn tæng hîp ®Ó tÝnh
to¸n mét c¸ch ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn cung øng víi ho¹t ®éng kinh doanh cña
doanh nghiÖp.
Nguyªn t¾c 2: Thùc hiÖn ®óng c¸c nguyªn t¾c, nhiÖm vô, néi dung cña c¸c
nghiÖp vô nhËp, xuÊt hµng ho¸ ë kho vµ nhiÖm vô, néi dung cña nghiÖp vô b¶o
qu¶n hµng ho¸ ë kho.
Nguyªn t¾c 3: X©y dùng vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ chÕ ®é sæ s¸ch cña kho, ®Æc
biÖt lµ thÎ kho. H¹ch to¸n cËp nhËp, kÞp thêi nghiÖp vô nhËp, xuÊt hµng ho¸ vµo
thÎ kho.
Nguyªn t¾c 4: Ph©n bè hµng ho¸ trong kho theo s¬ ®å quy ho¹ch chi tiÕt
cña kho. Tæ chøc chÊt xÕp hµng ho¸ khoa häc. Thêng xuyªn kiÓm tra, ch¨m sãc
hµng ho¸ trong kho nh»m ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng nguyªn nh©n g©y h¹i ®Õn
hµng ho¸ dù tr÷ ®Ó kh¾c phôc kÞp thêi.
Nguyªn t¾c 5: CÇn x©y dùng vµ cã chÕ ®é ®·i ngé thÝch ®¸ng ®èi víi tr×nh
®é kü thuËt, nghiÖp vô, còng nh tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ®éi ngò nh©n lùc tham
gia vµ c«ng t¸c qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸, mµ ë ®©y ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn bé
phËn trùc tiÕp nh bé phËn kho, nhÊt lµ thñ kho.
1.2. Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong
doanh nghiÖp:
1.2.1. Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt hiÖn vËt:
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt hiÖn vËt nh»m môc ®Ých gi÷ g×n hµng ho¸
vÒ gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông, tr¸nh lµm thÊt tho¸t, h háng hµngho¸ trong kho. MÆt
kh¸c qu¶n trÞ dù tr÷ vÒ mÆt hiÖn vËt cßn gióp cho viÖc chÊt xÕp, xuÊt, nhËp hµng
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
trong kho ®îc dÔ dµng, c¸c nhµ qu¶n trÞ lu«n n¾m ®îc sè lîng tõng lo¹i hµng
trong kho ®Ó kÞp thêi ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vÒ cung øng hµng ho¸.
Qu¶n trÞ dù tr÷ vÒ mÆt hiÖn vËt gåm nh÷ng néi dung chÝnh nh sau:
Tríc khi chÊt xÕp hµng ho¸ trong kho, th× chóng ta cÇn ph©n lo¹i hµng ho¸
dù tr÷ trong kho theo c¸c tiªu chÝ nh:
- C¨n cø vµo gi¸ trÞ hµng ho¸ dù tr÷ : Theo nguyªn lý Pareto, nguyªn lý
ABC (80% ®Õn 20%) , hµng ho¸ dù tr÷ thêng ®îc chia thµnh 3 nhãm:
Nhãm A : ChiÕm tû lÖ nhá vÒ sè lîng hay chñng lo¹i nhng thùc hiÖn gi¸ trÞ
lín vÒ dù tr÷ (chiÕm tõ 70% ®Õn 80%), tõ ®ã t¹o ra mét dù tr÷ lín. Nhãm nµy
cÇn ®îc sù quan t©m ®Æc biÖt cña nhµ qu¶n trÞ cÊp cao trong doanh nghiÖp, cÇn
cã kÕ ho¹ch cô thÓ thËn träng vµ cÇn ®îc theo dâi thêng xuyªn.
Nhãm B: ChiÕm 10% ®Õn 20% gi¸ trÞ dù tr÷, lµ nhãm hµng ho¸ Ýt quan
träng h¬n. CÇn ®îc theo dâi vµ ch¨m sãc ®Þnh kú, nã thuéc tÇm kiÓm so¸t cña
nhµ qu¶n trÞ cÊp trung gian.
Nhãm C : ChiÕm 50% ®Õn 60% vÒ sè lîng dù tr÷ , nhng chØ thùc hiÖn tõ
5% ®Õn 10% gi¸ trÞ dù tr÷ nªn ¶nh hëng Ýt ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh
nghiÖp. Do ®ã nh÷ng mÆt hµng nµy ®îc giao theo dâi cho c¸c nhµ qu¶n trÞ cÊp c¬
së.
- Ph©n lo¹i hµng ho¸ c¨n cø theo c«ng dông vµ tÝnh chÊt lÝ ho¸ cña s¶n
phÈm hµng ho¸.
§¶m b¶o hÖ thèng kho tµng phï hîp víi viÖc b¶o qu¶n vµ b¶o
vÖ hµng ho¸:
Hµng ho¸ trong kho thuéc nhiÒu lo¹i, cã tÝnh chÊt lÝ – ho¸ kh¸c nhau vµ
yªu cÇu b¶o
qu¶n kh¸c nhau. VÝ dô :
Hµng n«ng s¶n cÇn tr¸nh ma n¾ng, Èm, cÇn ®îc b¶o vÖ tríc sù ph¸ ho¹i cña
s©u
bä, c«n trïng, chuét,…..V× vËy kho ph¶I th«ng tho¸ng, cao r¸o, tr¸nh ® îc
ma, n¾ng, cã ph¬ng tiÖn phßng chèng sinh vËt ph¸ ho¹i.
C¸c hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao cÇn ®îc b¶o vÖ nghiªm ngÆt.
C¸c lo¹i hµng ho¸ dÔ ch¸y cÇn ph¶i ®îc b¶o qu¶n trong c¸c kho cã kh¶
n¨ng chèng ch¸y vµ cã thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn phßng, ch÷a ch¸y.
C¸c hµng ho¸ dÔ l©y mïi ph¶I ®îc b¶o qu¶n riªng….
Ph¬ng ph¸p vµ ph¬ng tiÖn chÊt xÕp hµng trong kho khoa häc:
Ph¬ng ph¸p, ph¬ng tiÖn chÊt xÕp khoa häc võa ®¶m b¶o kh«ng h háng hµng
ho¸,
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
võa ®¶m b¶o dÔ dµng, thuËn tiÖn trong viÖc xuÊt hµng. CÇn cã s¬ ®å s¾p xÕp
hµng trong kho mét c¸ch hîp lý.
Thùc hiÖn chÕ ®é theo dâi hµng trong kho vÒ mÆt hiÖn vËt:
§Ó theo dâi lîng hµng ho¸ dù tr÷ cã thÓ tiÕn hµnh kiÓm kª hµng b»ng c¸ch
¸p dông
mét trong hai ph¬ng ph¸p kiÓm kª:
Ph¬ng ph¸p 1: Ngõng toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ho¹t ®éng b¸n hµng ®Ó
tiÕn hµnh sè hµng thùc tÕ cßn l¹i trong c¸c lo¹i kho cña doanh nghiÖp. Ph¬ng
ph¸p nµy cã thÓ g©y ¶nh hëng ®Õn tÝnh liªn tôc cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh.
Ph¬ng ph¸p 2: Thùc hiÖn kiÓm kª liªn tôc, nghÜa lµ sè c¸c mÆt hµng thuéc
diÖn kiÓm kª ®îc ®Õm hµng ngµy hay hµng tuÇn, råi c¨n cø vµo ®ã ®iÒu chØnh
c¸c sè liÖu kiÓm kª thêng xuyªn.
Theo dâi lîng hµng ho¸ dù tr÷ b»ng c¸c ph¬ng ph¸p kiÓm kª cho kÕt qu¶
chÝnh x¸c nhng mÊt nhiÒu thêi gian vµ tèn kÐm nhiÒu chi phÝ. V× vËy cã thÓ sö
dông ph¬ng ph¸p theo dâi dù tr÷ liªn tôc th«ng qua thÎ kho. Lîng hµng ho¸ dù
tr÷ cã thÓ n¾m ®îc b»ng c¸ch trõ lïi. Nã cho phÐp x¸c ®Þnh chÝnh x¸c lîng hµng
ho¸ thùc cã trªn sæ s¸ch nÕu thñ kho thùc hiÖn ®óng chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu
trong kho.
Ngµy nay, viÖc theo dâi hµng dù tr÷ ®îc thùc hiÖn nhê sù trî gióp cña m¸y
tÝnh. Ngêi ta thêng n¹p vµo m¸y tÝnh nh÷ng d÷ liÖu liªn quan ®Õn mua hµng, ®Õn
b¸n hµng, víi nh÷ng ch¬ng tr×nh cã s½n, m¸y tÝnh sÏ ®a ra nh÷ng th«ng sè vÒ
hµng ho¸ dù tr÷, nÕu cÇn nã cã thÓ ®a ra nh÷ng ®iÒu chØnh cÇn thiÕt.
1.2.2. Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt gi¸ trÞ :
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt gi¸ trÞ (h¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ ) nh»m
môc ®Ých kiÓm so¸t ®îc lîng vèn hµng ho¸ cßn tån t¹i díi h×nh th¸i hiÖn vËt, lµm
c¬ së cho viÖc ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c tµi s¶n cña doanh nghiÖp vµ hiÖu qu¶ sö dông
vèn hµng ho¸. §ång thêi c¸c nhµ qu¶n trÞ cã c¬ së ®a ra gi¸ b¸n hîp lý (trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× ®©y còng lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh) vµ tÝnh to¸n møc
l·i thu ®îc thu ®îc do b¸n hµng.
Cã hai ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ :
Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ th× cã hai c¸ch tÝnh nh sau:
TÝnh theo gi¸ mua thùc tÕ :
Hµng ho¸ dù tr÷ sÏ ®îc h¹ch to¸n theo gi¸ mua vµo thùc tÕ, Ph¬ng ph¸p nµy
cho
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
phÐp tÝnh chÝnh x¸c sè vèn hµng ho¸ cßn ®äng l¹i trong kho, nhng còng lµ
ph¬ng ph¸p rÊt khã thùc hiÖn trªn thùc tÕ bëi v× kh«ng ph¶i lóc nµo còng cã thÓ
ph©n ®Þnh chÝnh x¸c hµng ho¸ dù tr÷ nµo ®îc mua víi gi¸ nµo.
Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ mua b×nh qu©n gia quyÒn:
§©y lµ ph¬ng ph¸p t¬ng ®èi dÔ thùc hiÖn nªn thêng ®îc ¸p dông trong thùc
tÕ, bëi
v× dùa vµo sæ s¸ch nhËp kho ngêi ta dÔ dµng tÝnh ®îc gi¸ mua b×nh qu©n gia
quyÒn vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ dù tr÷ sÏ b»ng lîng hµng ho¸ dù tr÷ nh©n víi gi¸ b×nh
qu©n gia quyÒn ( v× vËy ®¹i lîng gi¸ trÞ nµy chØ lµ sè gÇn ®óng). Gi¸ b×nh qu©n
gia quyÒn cã thÓ tÝnh b»ng c«ng thøc sau:
Gi¸ b×nh qu©n gia truyÒn =
Vµ mçi lÇn xuÊt hµng ph¶i gi¸ hµng ho¸ theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia
quyÒn.
Ph¬ng ph¸p tÝnh theo l« :
Theo l«, cã hai ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ :
Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc :
Theo ph¬ng ph¸p nµy ngêi ta gi¶ ®Þnh c¸c l« hµng ®îc xuÊt theo tr×nh tù l«
nµo
nhËp tríc sÏ ®îc xuÊt tríc, hÕt l« nä sÏ ®Õn l« tiÕp theo. Nh vËy hµng ho¸ dù
tr÷ sÏ thuéc l« nhËp sau cïng vµ ®îc tÝnh theo gi¸ mua vµo cña l« ®ã.
Ph¬ng ph¸p “nhËp sau xuÊt tríc”:
Ph¬ng ph¸p nµy l¹i ngîc l¹i víi ph¬ng ph¸p “nhËp tríc xuÊt tríc”, theo
ph¬ng ph¸p nµy th× hµng ho¸ xuÊt ra sÏ theo tr×nh tù tõ l« nhËp vµo sau
cïng dÇn cho ®Õn l« nhËp vµo ®Çu tiªn. Nh vËy hµng ho¸ dù tr÷ thuéc (nh÷ng) l«
nhËp ®Çu tiªn vµ ph¶i ®îc h¹ch to¸n theo gi¸ cña (nh÷ng) l« ®ã.
§Ó hiÓu râ h¬n vÒ hai ph¬ng ph¸p trªn, ta ®i ph©n tÝch vÝ dô sau : Trong
n¨m 2006, cã c¸c sè liÖu sau ®©y vÒ t×nh h×nh kinh doanh mÆt hµng X cña c«ng
ty A:
T×nh h×nh nhËp hµng:
L« thø
1
2
3
Tæng céng
Sè lîng
(®¬n vÞ)
10000
8000
12000
30000
§¬n gi¸
(ng. ®ång)
10,00
12,00
13,00
6
Gi¸ trÞ mua
(ng. ®ång)
100000
96000
156000
352000
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tæng sè hµng b¸n ra
(®¬n vÞ )
22000
T×nh h×nh xuÊt hµng :
§¬n gi¸
Thµnh tiÒn
(ng. ®ång )
(ng. ®ång )
15,00
330000
Tån kho: 30000 – 22000 = 8000 ( ®¬n vÞ )
H¹ch to¸n b»ng c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c nhau, chóng ta sÏ cã kÕt qu¶ nh sau:
TrÞ gi¸ mua
Gi¸ h¹ch to¸n TrÞ gi¸ hµng
PP h¹ch to¸n
vµo cña hµng
L·i gép
hµng tån kho
tån kho
b¸n ra
Gi¸ b/q gia quyÒn
11,73
93840
258060
71940
Gi¸ nhËp tríc
13,00
104000
248000
82000
xuÊt tríc
Gi¸ nhËp sau
10,00
80000
272000
58000
xuÊt tríc
Nh vËy c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n kh¸c nhau sÏ cho gi¸ trÞ hµng ho¸ dù tr÷
kh«ng gièng nhau vµ c¸c trÞ gi¸ mua vµo cña hµng b¸n ra kh¸c nhau, dÉn ®Õn l·i
gép kh«ng gièng nhau. V× vËy, c¸c nhµ qu¶n trÞ cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng ph¸p
h¹ch to¸n kh¸c nhau ®Ó cã thÓ quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n ra cã lîi nhÊt vµ lµm thay ®æi
møc lîi nhuËn trªn sæ s¸ch.
C¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ chØ liªn quan ®Õn vÊn ®Ò ®Þnh
gi¸ chø kh«ng liªn quan ®Õn mÆt hiÖn vËt. C¸c chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp sÏ
chi phèi mÆt hµng nµo sÏ ®îc dïng ®îc tiªu thô tríc ngay khi cã yªu cÇu. Vµ lîi
nhuËn cña doanh nghiÖp ®îc t¹o ra do gi¸ b¸n cao h¬n tæng chi phÝ ®Ó cã ®îc
hµng ho¸. H¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ lµ nh»m tÝnh to¸n chÝnh x¸c h¬n chi phÝ ®ã.
C¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n “NhËp tríc – xuÊt tríc” vµ “NhËp sau xuÊt tríc” ®îc ¸p dông nhiÒu h¬n ë doanh nghiÖp cã dù tr÷ hµng ho¸ lín vµ thêi gian lu
kho l©u. VÒ nguyªn t¾c nªn sö dông ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc trong thêi kú
l¹m ph¸t vµ ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc trong thêi kú gi¶m ph¸t. §èi víi
nh÷ng mÆt hµng mµ dù tr÷ ®îc xuÊt hÕt trong kú kinh doanh hoÆc Ýt bÞ ¶nh hëng
bëi sù thay ®æi cña gi¸ c¶ th× ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn
lµ ®¸p øng ®îc yªu cÇu vµ t¬ng ®èi tiÖn lîi, mÆc dï cã chót khã kh¨n lµ mçi khi
nhËp mét l« hµng míi l¹i ph¶i tÝnh to¸n l¹i.
Nh×n chung tríc khi lùa chän ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n gi¸ trÞ hµng ho¸ dù trù
tèi u cho doanh nghiÖp, c¸c nhµ qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp ®· tÝnh to¸n kü vµ
xem xÐt tíi nhiÒu vÊn ®Ò liªn quan nh t×nh h×nh l¹m ph¸p, c¸c chÝnh s¸ch cña
nhµ níc víi doanh nghiÖp, ®Æc ®iÓm c¸c ngµnh hµng cña doanh nghiÖp,….vµ ® a
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ra quyÕt ®Þnh lùa chän ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n phï hîp vµ cã lîi nhÊt cho doanh
nghiÖp.
1.2.3. Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt kinh tÕ:
Môc ®Ých cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt kinh tÕ lµ gi¶i quyÕt m©u
thuÉn dù tr÷ hµng ho¸ víi nhu cÇu cña s¶n xuÊt , cña lu th«ng hµng ho¸ vµ tèi
thiÓu ho¸ chi phÝ dù tr÷ hµng ho¸ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn hµng ho¸
cña doanh nghiÖp. V× vËy thùc chÊt cña c«ng t¸c nµy lµ tæ chøc x©y dùng vµ thùc
hiÖn kÕ ho¹ch dù tr÷ hµng ho¸ sao cho hîp lý, võa ®¶m b¶o an toµn cho b¸n
ra,®¶m b¶o an toµn cho viÖc hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, võa thóc ®Èy ®îc
vßng quay cña vèn hµng ho¸.
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt kinh tÕ, gåm nh÷ng néi dung chÝnh sau:
Chóng ta ph¶i ®i x¸c ®Þnh nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn dù tr÷:
- Chi phÝ kho hµng, bÕn b·i nh : Chi phÝ khÊu hao nhµ kho, bÕn b·i, khÊu
hao
c¸c trang thiÕt bÞ sö dông trong kho; chi phÝ vÒ nh©n lùc cña bé phËn kho;…
Chi phÝ khi mua hµng : §©y chi phÝ mét phÇn ®îc h¹ch to¸n tõ chi phÝ
mua hµng, mét phÇn ®îc h¹ch to¸n tõ chi phÝ nhËp kho,…
Chi phÝ ph¸t sinh : §©y lµ nh÷ng chi phÝ cã thÓ lµ nh×n thÊy ®îc hoÆc
còng cã thÓ lµ nh÷ng chi phÝ mµ chóng ta kh«ng nh×n thÊy ®îc.
Chi phÝ vèn ®Çu t : CÇn ph¶i h¹ch to¸n ®îc chi phÝ nµy bëi thêng th× trÞ
gi¸ hµng ho¸ tån kho sÏ chiÕm tû träng lín trong tæng vèn lu ®éng cña doanh
nghiÖp.
Chi phÝ do gi¸n ®o¹n hµng ho¸ dù tr÷ khi thiÕu hµng ho¸ phôc vô cho
s¶n xuÊt, thiÕu hµng ho¸ b¸n ra thÞ trêng cña doanh nghiÖp. ViÖc h¹ch to¸n ®îc
chi phÝ gióp chóng ta nhËn thÊy ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh tÕ
dù tr÷ hµng ho¸.
Qu¶n trÞ kinh tÕ dù tr÷ hµng ho¸, tøc lµ chóng ta ph¶i ®i x©y dùng
x¸c ®Þnh ®îc c¸c chØ tiªu dù tr÷ hµng ho¸ nh:
ChØ tiªu dù tr÷ hµng ho¸ cao nhÊt: §©y lµ chØ tiªu dù tr÷ ®îc x¸c ®Þnh
trªn c¬ së lîng dù tr÷ thÊp nhÊt céng víi lîng hµng nhËp mçi lÇn. ChØ tiªu nµy cã
hai c¸ch ®Ó x¸c ®Þnh nh sau:
X¸c ®Þnh theo lîng hµng ho¸: Dù tr÷ thÊp nhÊt + lîng hµng ho¸ nhËp/lÇn.
X¸c ®Þnh theo sè ngµy: Dù tr÷ thÊp nhÊt (ngµy) vµ kho¶ng c¸ch gi÷a 2lÇn
nhËp hµng.
ChØ tiªu dù tr÷ hµng ho¸ thÊp nhÊt: ChØ tiªu nµy ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn
nh÷ng c¨n
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
cø sau : + Lîng hµng ho¸ b¸n ra b×nh qu©n trong ngµy.
+ Lîng hµng ho¸ b¶o hiÓm tr¸nh rñi ro hµng ho¸ vÒ nhËp.
+ Lîng hµng ho¸ b¸n t¹i quÇy .
+ C¸c lîng hµng ho¸ cÇn thiÕt ®Ó chuÈn bÞ cho c¸c kh©u chuÈn bÞ s¶n
xuÊt, chuÈn bÞ b¸n hµng.
ChØ tiªu dù tr÷ b×nh qu©n : §©y lµ chØ tiªu ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Dù tr÷ thÊp nhÊt + Dù tr÷ cao nhÊt
X¸c ®Þnh theo lîng hµng: Dù tr÷ b×nh qu©n = 2
X¸c ®Þnh theo sè ngµy: Dù tr÷ b×nh qu©n = Dù tr÷ thÊp nhÊt + 1/2 kho¶ng
c¸ch gi÷a 2 lÇn nhËp hµng.
Trong thùc tÕ kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông mét sè c¸c m«
h×nh qu¶n trÞ kinh tÕ hµng ho¸ dù tr÷ sau ®©y:
M« h×nh dù tr÷ theo lîng ®Æt hµng kinh tÕ EOQ (economic order
quantity)
C¸c quan hÖ trong s¬ ®å 1 cho thÊy r»ng, dù tr÷ b×nh qu©n kh«ng chØ phô
thuéc vµo
dù tr÷ thÊp nhÊt, mµ cßn phô thuéc vµo lîng hµng nhËp mçi lÇn. VÊn ®Ò ®Æt
ra lµ cÇn tÝnh lîng hµng nhËp ®ã nh thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o ®îc c¸c môc tiªu cña
cung øng hµng ho¸. M« h×nh dù tr÷ theo lîng ®Æt hµng kinh tÕ cho phÐp x¸c ®Þnh
lîng hµng nhËp tèi u mçi lÇn ®Ó cã ®îc chi phÝ nhËp hµng vµ b¶o qu¶n lµ thÊp
nhÊt mµ vÉn ®¶m b¶o an toµn trong cung øng. M« h×nh nµy ®îc ¸p dông trong
nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh sau:
Lîng hµng cÇn nhËp trong toµn bé kú kinh doanh biÕt tríc vµ lµ mét ®¹i lîng kh«ng ®æi.
BiÕt tríc thêi gian kÓ tõ khi ®Æt hµng cho ®Õn khi nhËn ®îc hµng vµ thêi
gian ®ã kh«ng ®æi.
Lîng hµng cña mçi ®¬n ®Æt hµng ®îc thùc hiÖn trong mét lÇn nhËp vµ ë
mét thêi ®iÓm ®Þnh tríc.
ChØ cã hai lo¹i chi phÝ duy nhÊt lµ chi phÝ ®Æt hµng vµ chi phÝ b¶o qu¶n.
Kh«ng x¶y ra sù thiÕu hôt trong kho nÕu nh ®¬n ®Æt hµng ®îc thùc hiÖn
®óng thêi gian.
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
C«ng thøc tÝnh :
EOQ =
Trong ®ã:
EOQ lµ lîng hµng nhËp mçi lÇn (lîng hµng ®Æt hµng kinh tÕ);
Q : Lµ tæng lîng hµng cÇn nhËp trong kú kinh doanh;
C§H : Chi phÝ ®Æt hµng tÝnh cho mét ®¬n hµng;
CBQ : Chi phÝ b¶o qu¶n trung b×nh tÝnh cho mét ®¬n vÞ hµng ho¸ trong
n¨m.
M« h×nh dù tr÷ thêi ®iÓm (JIT):
Trong ph¬ng thøc kinh doanh JIT ngêi c«ng nh©n ë c«ng ®o¹n s¶n xuÊt sau
khi
nhËn ®îc s¶n phÈm cña c«ng ®o¹n s¶n xuÊt tríc nÕu ®¹t yªu cÇu hä sÏ ®Ó l¹i
1 thÎ Kamban x¸c nhËn chÊt lîng s¶n phÈm, cã nghÜa lµ hä ®Æt s¶n xuÊt thªm
s¶n phÈm nh vËy tiÕp theo. §iÒu nµy chøng tá Kamban lµ c«ng cô quan träng
trong hÖ thèng s¶n xuÊt kinh doanh cña JIT.
C¸c doanh nghiÖp NhËt B¶n lµ ngêi ®Çu tiªn sö dông m« h×nh dù tr÷ nµy.
Môc tiªu cña JIT lµ võa ®ñ.
¦u ®iÓm:
Hµng ho¸ sÏ ®îc ®a ®Õn n¬i s¶n xuÊt, n¬i b¸n ®óng lóc cÇn ®Õn nã, lîng dù
tr÷
®óng thêi ®iÓm lµ lîng dù tr÷ tèi thiÓu lóc cÇn thiÕt gi÷ cho ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp ®îc diÔn ra b×nh thêng. Víi ph¬ng thøc cung øng vµ dù
tr÷ ®óng thêi ®iÓm doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c lîng tõng lo¹i
hµng ho¸ ®Ó ®¶m b¶o tõng lo¹i hµng ho¸ ®îc ®a ®Õn n¬I cã nhu cÇu ®óng lóc,
kh«ng sím qu¸ cung kh«ng muén qu¸.
Cho phÐp gi¶m thiÓu chi phÝ cã liªn quan ®Õn cung øng hµng ho¸, ®Æc biÖt
lµm cho vèn hµng ho¸ quay vßng nhanh h¬n. Tuy nhiªn ®Ó tr¸nh rñi ro cÇn cã sù
hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a doanh nghiÖp víi nhµ cung cÊp v× trªn thùc tÕ nhµ cung cÊp
ph¶I g¸nh v¸c viÖc dù tr÷ hµng ho¸ cho c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
Nhîc ®iÓm:
C¸c ®¬n vÞ b¸n hµng chØ ®îc vµ cÇn ph¶i b¸n hÕt mét lîng hµng nhÊt ®Þnh
trong kho¶ng thêi gian ®Þnh tríc, ®iÒu nµy cã thÓ lµm gi¶m tÝnh chñ ®éng linh
ho¹t trong kinh doanh.
M« h×nh dù tr÷ “nhËp tríc xuÊt tríc” (FIFO) vµ “nhËp sau xuÊt tríc” (LIFO) :
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
M« h×nh nµy gåm cã c¸c ph¬ng ph¸p sau:
Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn:
Ph¬ng ph¸p nµy thêng ¸p dông trong thùc tÕ dùa vµo sè nhËp kho, nhê ®ã
ngêi ta dÔ
dµng tÝnh ®îc gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn gi¸ trÞ hµng dù tr÷ sÏ b»ng gi¸ trÞ lîng hµng ho¸ dù tr÷ nh©n víi gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn.
Gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn sÏ b»ng tæng gi¸ thµnh c¸c lÇn nhËp chia cho tæng
träng lîng c¸c lÇn nhËp.
Gi¸ nµy dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hµng nhËp kho vµ hµng cßn trong kho.
¦u ®iÓm : Ph¬ng ph¸p nµy xo¸ khái nh÷ng chªnh lÖch cña gi¸ mua trong
mét thêi kú, do vËy nã lµm cho gi¸ thµnh æn ®Þnh h¬n.
Nhîc ®iÓm : Ph¶i tÝnh l¹i gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn mçi khi cã hµng nhËp
kho víi mét gi¸ kh¸c.
Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc (FIFO) :
Víi ph¬ng ph¸p nµy th× hµng ho¸ xuÊt ra theo tr×nh tù tõ l« hµng ®îc nhËp
vµo ®Çu tiªn sÏ ®îc xuÊt kho tríc, hÕt l« nä sÏ ®Õn l« tiÕp theo. Nh vËy, hµng ho¸
dù tr÷ sÏ thuéc l« nhËp sau cïng vµ ®îc tÝnh gi¸ mua vµo cña l« hµng ®ã.
Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc (LIFO) :
Víi ph¬ng ph¸p nµy, hµng ho¸ xuÊt kho theo tr×nh tù tõ l« nhËp sau cïng
cho ®Õn l« nhËp ®Çu tiªn. Nh vËy, hµng ho¸ tån kho sÏ thuéc l« hµng nhËp ®Çu
tiªn vµ ph¶I ®îc h¹ch to¸n theo gi¸ cña l« ®ã.
Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp,
mµ chóng ta ®· t×m hiÓu vµ ph©n tÝch ë trªn lµ c¬ së lÝ luËn quan träng cho nh÷ng
ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp.
1.3.Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n trÞ dù tr÷ hµng
ho¸ trong doanh nghiÖp:
Dù tr÷ hµng ho¸ lµ sù cÇn thiÕt vµ yªu cÇu kh¸ch quan ®èi víi ho¹t ®éng
kinh doanh cña
doanh nghiÖp th¬ng m¹i, nhng sù h×nh thµnh, duy tr× vµ ph©n bè dù tr÷
còng nh quyÕt ®Þnh khèi lîng dù tr÷, c¸c lo¹i dù tr÷,… l¹i tuú thuéc vµo c¸c
nh©n tè bªn trong vµ bªn ngoµi kh¸c nhau cña mçi doanh nghiÖp.
Cã thÓ h×nh dung theo s¬ ®å (s¬ ®å 2) sau:
Nh©n
tè s¶n
Nh©n
tè tiªu
Giao
th«ng
C¸c nhãm nh©n tè
§iÒu
TiÕn
ChÝnh
kiÖn tù
bé
trÞ vµ
11
XuÊt
nhËp
Tr×nh
®é
V¨n
ho¸ x·
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
xuÊt
dïng
vËn t¶i
nhiªn
vµ ®Æc
®iÓm
cña
hµng
ho¸
khoa
häc
c«ng
nghÖ
ph¸p
luËt
khÈu
qu¶n
tËp
lý kinh héi
qu¸n
tÕ
¶nh hëng ®Õn dù tr÷ hµng ho¸ cña doanh nghiÖp cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i
Khèi lîng
Thêi gian
Gi¸ trÞ
- Quy m« nhu cÇu trung
Gi¸
b¸n
hµng vµ hµng
- TÝnh ®Òu ®Æn thêng
b×nh mét ngµy ®ªm.
thay
thÕ.
xuyªn
cña
nhu
cÇu.
- §é tin cËy cña nhu cÇu.
- ThuÕ, l·i suÊt tiÒn vay
- Thêi gian ®Æt hµng.
- TÝnh æn ®Þnh cña nguån
ng©n hµng.
- Thêi gian s¶n xuÊt.
cung øng.
Chi
phÝ
kinh doanh vµ
- §é dµi cña kªnh b¸n
-C«ng suÊt thiÕt kÕ hÖ
chi
phÝ
lu th«ng.
hµng kh¸c nhau.
thèng kho b·i…
- B¶o hiÓm.
®iÓm cña hµng ho¸,
®é qu¶n trÞ vµ kinh §Æc
Vèn vµ nguån nh©n lùc Tr×nh
gi¸
trÞ
hµng ho¸ vµ nhu
nghiÖm kinh doanh.
cÇu.
C¸c nhãm nh©n tè kh¸ch quan bªn ngoµi doanh nghiÖp:
- C¸c nh©n tè s¶n xuÊt: bao gåm tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt mÆt
hµng,
quy m« cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt, c«ng nghÖ ¸p dông trong s¶n xuÊt, chu
kú s¶n xuÊt, c¸c c¬ së hiÖn cã cña s¶n xuÊt cïng mÆt hµng vµ mèi quan hÖ cña
doanh nghiÖp.
C¸c nh©n tè tiªu dïng: bao gåm quy m«, khèi lîng vµ c¬ cÊu tiªu dïng
mÆt hµng; sù thay ®æi cña nhu cÇu tiªu dïng, tÝnh chÊt thêi vô, c¸c khu vùc
vµ kh¸ch hµng tiªu dïng chñ yÕu cã quan hÖ víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
Giao th«ng vËn t¶i: Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c tuyÕn ®êng giao
th«ng vµ kh¶ n¨ng vËn t¶I cña tõng lo¹i ph¬ng tiÖn giao th«ng, tèc ®é vËn
chuyÓn trung b×nh . Kh¶ n¨ng th«ng qua cña c¸c c¶ng, ga ®Çu mèi vµ c¬ chÕ tæ
chøc qu¶n lý vËn t¶I hµng ho¸. Mèi quan hÖ trong vËn t¶i hµng ho¸ cña doanh
nghiÖp th¬ng m¹i.
§iÒu kiÖn tù nhiªn vµ ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸:
C¸c yÕu tè thuéc vÒ khÝ hËu, thêi tiÕt, c¸c mïa,…Kh«ng chØ liªn quan ®Õn
®iÒu kiÖn kinh doanh mµ cßn liªn quan ®Õn dù tr÷, b¶o qu¶n, b¶o vÖ hµng
ho¸ dù tr÷.
§Æc ®iÓm cña hµng ho¸ lµ tÝnh chÊt c¬ lý, ho¸ häc cña hµng ho¸ quyÕt
®Þnh ®iÒu kiÖn dù tr÷, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn, giao nhËn, b¸n hµng cña doanh
nghiÖp th¬ng m¹i.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
TiÕn ®é khoa häc – c«ng nghÖ: TiÕn ®é khoa häc c«ng nghÖ míi ¶nh
hëng tíi viÖc dù tr÷, b¶o qu¶n, sö dông c¸c lo¹i hµng ho¸. Sù xuÊt hiÖn c¸c
lo¹i hµng ho¸ míi, tiÕn tiÕn, hiÖn ®¹i, còng nh viÖc xuÊt hiÖn cña c¸c ph¬ng thøc
kinh doanh míi, c¸c ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn míi, c¸c th«ng tin míi còng ¶nh hëng tíi quy m« vµ thêi gian dù tr÷ hµng ho¸.
ChÝnh trÞ vµ ph¸p luËt: Møc ®é d©n chñ trong kinh tÕ nh tù do gia nhËp
thÞ trêng, tù do c¹nh tranh, quyÒn ®îc tham gia thÞ trêng khu vùc vµ quèc
tÕ. Sù hoµn thiÖn cña hÖ thèng ph¸p luËt vµ sù nghiªm minh tu©n thñ ph¸p luËt.
M©u thuÉn x· héi, t×nh h×nh æn ®Þnh cña ®Êt níc còng ¶nh hëng tíi khèi lîng, c¬
cÊu vµ thêi gian dù tr÷ cña hµng ho¸.
XuÊt nhËp khÈu: C¬ chÕ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp hµng ho¸, trong ®ã thuÕ,
h¶i
quan,…cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn lîng hµng ho¸ nhËp khÈu vµ dù tr÷ hµng
ho¸ cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. ChÝnh s¸ch më cöa, héi nhËp vÒ kinh tÕ quèc
tÕ,…®· ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña ®Êt níc.
- Tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ: Tr×nh ®é qu¶n lý kinh doanh cña c¸c doanh
nghiÖp th¬ng m¹i trong ®iÒu kiÖn chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ trêng ®ang lµ kh©u
träng yÕu ®ßi hái ph¶i cã sù nç lùc vît bËc. Tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ cã ¶nh hëng
®Õn khai th¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ cña ®Êt níc vµ kh¶ n¨ng sö dông nã ®Ó t¸I thiÕt
®Êt níc; sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc; møc ®é l¹m ph¸t vµ kh¶ n¨ng kh¾c
phôc; sù hoµn thiÖn cña c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ®Æc biÖt lµ c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh
mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a ngêi cung øng víi ngêi sö dông, ngêi mua vµ ngêi b¸n.
VÒ tæ chøc lu th«ng , trao ®æi hµng ho¸ vµ tæ chøc kÕ ho¹ch ho¸ qu¸ tr×nh lu
th«ng hµng ho¸. Sù nhËn thøc lÝ luËn vÒ dù tr÷ hµng ho¸ vµ vÊn ®Ò tæ chøc thùc
hiÖn ho¹t ®éng dù tr÷ ë mçi doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
- VÒ v¨n ho¸ x· héi vµ phong tôc tËp qu¸n: Nh÷ng nh©n tè nµy còng ¶nh
híng tíi ho¹t ®éng dù tr÷ hµng ho¸.
Tãm l¹i, c¸c nh©n tè bªn ngoµi doanh nghiÖp th¬ng m¹i cã ¶nh hëng ®Õn
dù tr÷ hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i, ®Õn khèi lîng, thêi gian vµ gi¸ trÞ
cña hµng ho¸ dù tr÷. Tuy nhiªn , th× cßn cÇn ph¶i xÐt c¶ ®Õn c¸c nh©n tè bªn
trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
C¸c nh©n tè chñ quan bªn trong cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i:
Doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ ngêi quyÕt ®Þnh lÜnh vùc kinh doanh, thÞ trêng
môc tiªu, nguån cung øng vµ ®¬ng nhiªn còng lµ ngêi quyÕt ®Þnh viÖc dù
tr÷ hµng ho¸ cña doanh nghiÖp theo yªu cÇu cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,
lµ ®¶m b¶o hµng ho¸ phôc vô cho kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, cho kh¸ch hµng mét c¸ch
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
liªn tôc, thuËn lîi, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n, Nh÷ng nh©n tè sau cã ¶nh hëng lín ®Õn
dù tr÷ hµng ho¸ ë doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
Vèn kinh doanh vµ nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i:
Doanh
nghiÖp cã vèn kinh doanh lín sÏ cã ®iÒu kiÖn trong cïng mét thêi ®iÓm
nhËp ®îc nhiÒu mÆt hµng kh¸c nhau vµ víi khèi lîng lín. “Bu«n tµi kh«ng b»ng
dµi vèn”. Doanh nghiÖp th¬ng m¹i cã ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é
chuyªn m«n cao, chuyªn nghiÖp cã nghÒ, ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn kinh doanh
cã kinh nghiÖm trªn th¬ng trêng sÏ gióp cho doanh nghiÖp th¬ng m¹i khai th¸c
®îc nguån hµng phong phó vµ më réng ®îc thÞ trêng cña doanh nghiÖp th¬ng
m¹i.
- Tr×nh ®é qu¶n trÞ vµ kinh nghiÖm kinh doanh lµ nh©n tè quan träng quyÕt
®Þnh chiÕn lîc kinh doanh, c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cã tÝnh kh¶ thi vµ
cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Tr×nh ®é qu¶n trÞ cao vµ ®îc thùc tÕ th¬ng trêng tr¶I
nghiÖm gióp cho doanh nghiÖp th¬ng m¹i sö dông c¸c yÕu tè nguån lùc cña
m×nh cã c©n nh¾c, tÝnh to¸n vµ tiÕt kiÖm ®îc c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, rót
ng¾n ®îc thêi gian lu©n chuyÓn hµng ho¸, h¹n chÕ ®îc rñi ro, thiÖt h¹i trong s¶n
xuÊt kinh doanh.
- §Æc ®iÓm cña hµng ho¸, gi¸ trÞ cña hµng ho¸ vµ nhu cÇu: Dù tr÷ hµng
ho¸ ph¶i dùa trªn ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸. §Æc ®iÓm cña nguån hµng s¶n xuÊt,
thu mua, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, s¶n xuÊt , b¸n hµng. Víi gi¸ trÞ cña hµng ho¸
cao thÊp kh¸c nhau, viÖc ®¶m b¶o b¸n ®îc hµng dù tr÷ cã c¬ cÊu gi¸ trÞ cao sÏ
quyÕt ®Þnh doanh thu vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i, ngîc l¹i nh÷ng
hµng ho¸ cã gi¸ trÞ thÊp, viÖc dù tr÷ kh«ng ¶nh hëng nhiÒu ®Õn doanh thu. CÇn
chó träng dù tr÷ nh÷ng hµng ho¸ cho nh÷ng thÞ trêng cã nhu cÇu lín vµ kh«i
phôc l¹i dù tr÷ Êy mÊt nhiÒu chi phÝ vÒ thêi gian vµ tiÒn b¹c nh ph¶I ®Æt hµng,
ph¶i giao nhËn, vËn chuyÓn tõ nh÷ng n¬i xa x«i hoÆc ph¶i nhËp khÈu tõ níc
ngoµi…
Ngoµi nh÷ng nh©n tè trªn cßn kh¸ nhiÒu c¸c nh©n tè chñ quan kh¸c bªn
trong
c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i, tuú thuéc vµo c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i cô
thÓ kinh doanh mÆt hµng vµ ë nh÷ng vïng cô thÓ cÇn ph¶I tÝnh ®Õn.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng 2. Kh¶o s¸t vµ ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ dù tr÷
hµng ho¸ ë c«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù.
2.1.
Tæng quan vÒ c«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù:
2.1.1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty:
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh c«ng ty:
TiÒn th©n cña c«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù (NGT) lµ h·ng Aviat do tªn chñ t
b¶n ngêi Ph¸p thµnh lËp vµo n¨m 1920 t¹i Hµng V«i ( nay lµ phè T«n §¶n),sau 1
thêi gian ®îc chuyÓn vÒ 16 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi.
Ngµy 13/7/1968, nhµ m¸y « t« Ng« Gia Tù(NGT) ®îc thµnh lËp theo quyÕt
®Þnh sè 8081/Q§/TCCB cña Bé giao th«ng vËn t¶I, nh»m môc ®Ých thÝch øng víi
nh÷ng ®æi míi cña ®Êt níc, cña ngµnh giao th«ng vËn t¶i.
Sau 40n¨m x©y dùng vµ trëng thµnh, c«ng ty ®· 4 lÇn ®æi tªn:
Ngµy ®Çu thµnh lËp, c«ng ty cã tªn gäi lµ nhµ m¸y ¤ t« Ng« Gia Tù.
§Õn ngµy 15/12/1984 theo quyÕt sè 2386/Q§/TCCB cña Bé giao th«ng
vËn t¶i, c«ng ty ®îc ®æi tªn thµnh Nhµ m¸y s¶n xuÊt phô tïng Ng« Gia Tù.
Sau ®ã theo quyÕt ®Þnh sè 598/Q§/TCCB ngµy 4/5/1993 víi tªn gäi Nhµ
m¸y Ng« Gia Tù vµ giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh sè 108516 ngµy 14/6/1993,
víi c¸c ngµnh nghÒ c¬ khÝ s¶n xuÊt phô tïng, phô kiÖn cña ngµnh giao th«ng ,
l¾p r¸p xe g¾n m¸y.
Vµ ®Õn th¸ng 6/1996, Nhµ m¸y Ng« Gia Tù ®îc ®æi tªn thµnh: C«ng ty c¬
khÝ Ng« Gia Tù, thuéc Tæng c«ng ty c¬ khÝ giao th«ng vËn t¶i.
Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c«ng ty:
Lóc ®Çu thµnh lËp, ®ã chØ lµ 1 xëng nhá, sau bao th¨m trÇm cïng bao tæ
chøc qu¶n lý kh¸c nhau, nã ®îc më réng vµ ph¸t triÓn dÇn lªn thµnh 1 doanh
nghiÖp nhµ níc cã qui m« lín nh ngµy nay.
HiÖn t¹i, c«ng ty cã nh÷ng trô së vµ c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt nh sau:
Trô së giao dÞch vµ xëng söa ch÷a « t«: 16 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ
Néi.
Trô së chÝnh gåm nh÷ng phßng ban ®Çu n·o cña c«ng ty vµ ph©n xëng Neo,
ph©n xëng B¹c Bimªtal, ph©n xëng c¬ khÝ thiÕt bÞ c«ng tr×nh: Thuéc khu c«ng
nghÖ Ngäc Håi, CN2.
XÝ nghiÖp taxi G vµ c¸c dÞch vô vËn t¹i kh¸c: Cã trô së ë 126 Xu©n Thuû,
CÇu GiÊy, Hµ Néi.
Nhµ m¸y l¾p r¸p « t«, ë khu c«ng nghiÖp Phè Lèi Hng Yªn, ®ang trong
qu¸ tr×nh ®îc x©y dùng.
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
T¹m thêi trong mÊy n¨m qua, ph©n xëng l¾p r¸p « t« kh¸ch vÉn ®îc ho¹t
®éng ë ®Þa ®iÓm thuª cña c«ng ty V26.
Qua nhiÒu n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, c«ng ty kh«ng ngõng ph¸t triÓn lín
m¹nh,lµ 1 Doanh nghiÖp lín ph¸t triÓn bÒn v÷ng, æn ®Þnh, më réng vµ ph¸t triÓn
vÒ s¶n xuÊt, còng nh c«ng t¸c t×m kiÕm më réng thÞ trêng, n©ng cao ®îc vÞ thÕ,
uy tÝn dÇn dÇn h×nh thµnh th¬ng hiÖu c«ng ty.
Song song víi ®ã lµ sù quan t©m tíi ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n
viªn(CBCNV).
KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®îc duy tr× thêng xuyªn n¨m sau
cao h¬n n¨m tríc ®ã. Thu nhËp cña CBCNV ngµy cµng ®îc n©ng lªn, ®êi sèng
ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn.
B»ng sù nç lùc phÊn ®Êu kh«ng ngõng cña tËp thÓ l·nh ®¹o vµ cña toµn
thÓ CBCNV c«ng ty, trong nh÷ng n¨m qua, ®· mang l¹i cho c«ng ty nhiÒu thµnh
tÝch ®¸ng khÝch lÖ.
2.1.2.Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty:
Chøc n¨ng cña c«ng ty:
C«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù thuéc Tæng c«ng ty c¬ khÝ giao th«ng vËn t¶i
víi chøc n¨ng chñ yÕu:
S¶n xuÊt phô tïng, phô kiÖn cho ngµnh giao th«ng vËn t¶i nh Neo, t«n
sãng, bulong ®êng s¾t, nan can cÇu, b¹c Bimªtal, chi tiÕt xe m¸y, chi tiÕt « t«,…
Vµ më réng ph¸t triÓn kinh doanh c¸c mÆt hµng ®ã.
NhËn c¸c c«ng tr×nh x©y dùng xëng kÕt cÊu thÐp.
L¾p r¸p « t« kh¸ch, kinh doanh « t« kh¸ch.
Söa ch÷a b¶o dìng « t«.
Kinh doanh taxi G (taxi ga) vµ c¸c dÞch vô vËn t¶i kh¸c.
Ngoµi ra,c«ng ty cßn cho thuª mÆt b»ng, v¨n phßng ®Ó t¨ng doanh thu
hµng n¨m vµ ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
C«ng ty thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp trªn c¬ së lÊy thu
bï chi, khai th¸c c¸c nguån vËt t nh©n lùc tµi nguyªn cña ®Êt níc, ®Èy m¹nh ho¹t
®éng xuÊt khÈu nh»m t¨ng thu ngo¹i tÖ gãp phÇn vµo c«ng cuéc x©y dùng vµ
ph¸t triÓn kinh tÕ.
Liªn doanh vµ liªn kÕt víi c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi níc phï hîp
víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
NhËp khÈu nguyªn vËt liÖu, trang thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh cña
c«ng ty, xuÊt khÈu thµnh phÈm c¸c lo¹i phô tïng « t«.
NhiÖm vô cña c«ng ty.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trªn c¬ së chñ ®éng vµ chÊp
hµnh ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
Tu©n thñ quy ®Þnh cña nhµ níc vÒ qu¶n lý hµnh chÝnh, qu¶n lý nhËp khÈu
vµ giao dÞch ®èi ngo¹i, nghiªm chØnh thùc hiÖn cam kÕt trong hîp ®ång th¬ng
m¹i vµ c¸c hîp ®ång liªn quan ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Qu¶n lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh, ®Çu
t ®æi míi trang thiÕt bÞ, tù bï ®¾p chi phÝ c©n ®èi gi÷a xuÊt nhËp khÈu, ®¶m b¶o
thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i vµ hoµn thµnh nghÜa vô nép ng©n s¸ch nhµ
níc.
Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c t×m kiÕm ph¸t triÓn thÞ trêng, x©y dùng th¬ng hiÖu
cho c¸c s¶n phÈm chñ ®¹o cña c«ng ty.
Nghiªn cøu thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm do
c«ng ty tù s¶n xuÊt, kinh doanh nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm.
2.1.3. Bé m¸y tæ chøc nh©n sù cña c«ng ty.
C«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù lµ 1 doanh nghiÖp nhµ níc cã quy m« lín víi bé
m¸y tæ chøc qu¶n lý ®îc c¬ cÊu nh sau :
+ Mét Gi¸m §èc : Phô tr¸ch chung vµ quyÕt ®Þnh mäi c«ng viÖc trong
c«ng ty.
+ Hai phã Gi¸m §èc :
Mét phã Gi¸m §èc Kinh doanh,phô tr¸ch c«ng viÖc kinh doanh cña c«ng ty.
Mét phã Gi¸m §èc Tµi chÝnh ,phô tr¸ch vÒ mÆt tµi chÝnh cña c«ng ty.
Bªn c¹nh ®ã cßn cã c¸c phßng ban :
Phßng kü thuËt : Gåm 10 ngêi.
§©y lµ phßng cã chøc n¨ng tham mu cho Gi¸m §èc vÒ c«ng tac kü thuËt
theo quy ®Þnh, ®a nh÷ng øng dông c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt. X©y dùng c¸c
tiªu chuÈn kü thuËt theo quy ®Þnh,x©y dùng vµ dù tr÷ c¸c b¶n thiÕt kÕ. X©y dùng
vµ qu¶n lý c¸c lo¹i ®Þnh møc vËt t, söa ch÷a thiÕt bÞ. X©y dùng quy tr×nh c«ng
nghÖ kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm.
Phßng kÕ ho¹ch : Gåm 6 ngêi.
Cã chøc n¨ng vµ nhiÖm vô lµ tham mu cho Gi¸m §èc ph¬ng ¸n më réng
s¶n xuÊt . Lªn kÕ ho¹ch vÒ c«ng t¸c mua b¸n, cÊp ph¸t vËt t cho s¶n xuÊt, qu¶n
lý vµ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt, qu¶n lý hang ho¸ cã hiÖu qu¶.
Phßng Kinh doanh : Gåm 17 ngêi.
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Phßng kinh doanh cã tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o ®Çu vµo, ®Çu ra cho viÖc s¶n
xuÊt vµ b¸n s¶n phÈm kinh doanh cña c«ng ty. Cô thÓ nh cung øng vËt t, nguyªn
vËt liÖu,….kÞp thêi, ®óng qui c¸ch vµ ®¶m b¶o vÒ mÆt chÊt lîng.
T×m kiÕm vµ ph¸t triÓn thÞ trêng, cã tr¸ch nhiÖm b¸n c¸c s¶n phÈm kinh
doanh cña c«ng ty.
X©y dùng gi¸ thµnh, gi¸ b¸n s¶n phÈm.
§©y lµ phßng ®ãng vai trß rÊt quan trong trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña c«ng ty.
Phßng KCS : Gåm 9 ngêi.
§©y lµ phßng cã tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt chÊt lîng vËt t ®Çu vµo vµ s¶n phÈm
b¸n ra thÞ trêng cña c«ng ty. KiÓm tra c¸c b¸n thµnh phÈm cña tõng c«ng
®o¹n s¶n xuÊt.
Phßng tæ chøc Hµnh chÝnh: Gåm 12 ngêi.
Tham mu cho Gi¸m §èc vÒ c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé, c«ng t¸c l·nh ®¹o,
tiÒn l¬ng, chÕ ®é chÝnh s¸ch, thanh tra ph¸p chÕ, chÝnh trÞ néi bé, c«ng t¸c an
toµn s¶n xuÊt, x©y dùng ®Þnh møc lao ®éng, ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho c¸n
bé c«ng nh©n viªn, tæng hîp sè liÖu c«ng ty, tham mu vÒ hµnh chÝnh, qu¶n lý sè
liÖu, hå s¬, v¨n phßng phÈm.
Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh : Gåm 4 ngêi.
Tham mu cho Gi¸m §èc vÒ c«ng t¸c tµi chÝnh vµ kÕ to¸n cña c«ng ty, ph©n
tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh cña c«ng ty hµng n¨m hoÆc tõng thêi kú.
Ban dÞch vô : Cung cÊp dÞch vô cho c¸c ®¬n vÞ bªn ngoµi.
Ngoµi ra cßn cã tæ chøc c«ng ®oµn, b¶o vÖ cho quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng,
§ang uû c«ng ty, b¶o vÖ, phßng y tÕ,…nh»m ®¶m b¶o cho bé m¸y c«ng ty ho¹t
®éng hiÖu qu¶.
C¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt:
Ph©n xëng l¾p r¸p « t«: L¾p r¸p c¸c lo¹i xe kh¸ch 29 chç ngåi, 22 chç
ngåi.
Ban neo: S¶n xuÊt c¸c lo¹i neo dù øng lùc.
XÝ nghiÖp b¹c Bimetal: S¶n xuÊt c¸c lo¹i b¹c nhÝp phôc vô cho c¸c viÖc
s¶n xuÊt c¸c lo¹i phô tïng « t«.
Ph©n xëng c¬ khÝ thiÕt bÞ c«ng tr×nh: Lµm gi¶I ph©n c¸ch c¸c lo¹i t«n
sãng, c¸c phô kiÖn kÕt cÊu thÐp còng nh c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ kh¸c.
Ph©n xëng c¬ ®iÖn: Söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô chiÕu s¸ng cho
c¸c phßng ban, ph©n xëng toµn bé c«ng ty, chÕ thö c¸c s¶n phÈm míi khi ®a vµo
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
s¶n xuÊt chÝnh thøc, ®µo t¹o vµ båi dìng n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n kü
thuËt ®Ó cung cÊp cho c¸c ®¬n vÞ.
XÝ nghiÖp « t« xe m¸y: NhiÖm vô lµ b¶o dìng « t«, xe m¸y.
20
.DOC 
44 
63 
54 
