Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Thực trạng triển khai nghiệp vụ bảo hiểm kết hợp con người tại văn phòng khu vực...

Tài liệu Thực trạng triển khai nghiệp vụ bảo hiểm kết hợp con người tại văn phòng khu vực 6 - chi nhánh bảo minh hà nội.

.DOC
69
59
51

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi më ®Çu B×nh minh cña thÕ kû míi ®ang ®a tíi cho nÒn kinh tÕ ®Êt níc ta nh÷ng thö th¸ch vµ c¬ héi to lín. Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiªn ®¹i ho¸ ®Êt níc víi sù ra ®êi cña mét lo¹t nh÷ng nghµnh s¶n xuÊt míi, sù gia t¨ng ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam… ®ang t¹o ®µ cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt – kinh doanh nãi chung vµ b¶o hiÓm nãi riªng.Bªn c¹nh ®ã, yªu cÇu cña qu¸ tr×nh gia nhËp tæ chøc th¬ng m¹i quèc tÕ WTO còng ®· ®Æt ra nh÷ng c¬ héi lín cho sù ph¸t triÓn cña khu vùc b¶o hiÓm phi nh©n thä ëViÖt Nam., ®Æc biÖt lµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mét lo¹t c¸c vô ch¸y lín trªn thÕ giíi nh vô ch¸y næ hai toµ nhµ th¬ng m¹i Mü trong vô khñng bè 11/9/2001 hay vô ch¸y toµ nhµ Trung t©m th¬ng m¹i Quèc tÕ ngµy 29/10/2002 ë Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· lµm cho ngêi d©n cµng hiÓu râ h¬n møc ®é thiÖt h¹i v« cïng to lín cña ho¶ ho¹n còng nh tÇm quan träng cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ ý thøc qu¶n lý rñi ro cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. Qua thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ t¹i B¶o Minh Hµ Néi, em thÊy r»ng bªn c¹nh c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm kh¸c, nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n cã mét vÞ trÝ t¬ng ®èi quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh c¶u C«ng ty víi hiÖu qu¶ kinh doanh kh¸ cao. NÕu thùc hiÖn tèt ho¹t ®éng triÓn khai nghiÖp vô nµy th× kh«ng nh÷ng gãp phÇn n©ng cao ®îc doanh thu, lîi nhuËn cho C«ng ty mµ cßn gióp C«ng ty cã mét vÞ trÝ v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng b¶o hiÓm. V× tr×nh ®é hiÓu biÕt cã h¹n nªn em xin ®i s©u vµo t×m hiÓu: “T×nh h×nh triÓn khai b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt t¹i B¶o Minh Hµ Néi giai ®o¹n 2000 – 2005” Bµi viÕt gåm 3 ch¬ng: Ch¬ng 1: Lý thuyÕt c¬ b¶n vÒ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt. Ch¬ng 2: T×nh h×nh triÓn khai b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt t¹i B¶o Minh Hµ Néi giai ®o¹n2000 – 2005. Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt t¹i B¶o Minh Hµ Néi. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o, Th¹c sü T«n ThÞ Thanh HuyÒn còng víi c¸c anh chÞ Phßng Tµi s¶n vµ kü thuËt cña B¶o Minh Hµ Néi ®· tËn t×nh chØ b¶o, híng dÉn em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng I Lý thuyÕt c¬ b¶n vÒ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt I. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan vµ vai trß cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt. I.1.TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt Ph¸t hiÖn ra löa ®· ®¸nh dÊu mét bíc ph¸t triÓn vÜ ®¹i trong qu¸ tr×nh chinh phôc tù nhiªn vµ tù hoµn thiÖn m×nh cña con ngêi, ®a con ngêi tõ giai ®o¹n m«ng muéi d· man tíi giai ®o¹n v¨n minh, tiÕn bé.Cho tíi nay, löa vÉn ®ãng mét vai trß quan träng, kh«ng chØ trong ®êi sèng sinh ho¹t mµ cßn trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh cña nÒn kinh tÕ.Tuy nhiªn, löa còng cã mÆt tr¸i cña nã, ®ã lµ ho¶ ho¹n.Ho¶ ho¹n ®îc coi lµ mét lo¹i rñi ro mang tÝnh chÊt th¶m ho¹ v× hËu qu¶ mµ cã g©y ra lµ v« cïng to lín vµ cã thÓ kÐo dµi trong nhiÒu n¨m.C¸c vô ho¶ ho¹n kh«ng chØ x¶y ra ë c¸c níc chËm ph¸t triÓn mµ ngay c¶ c¸c níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nh Mü, Anh, Ph¸p…n¬i mµ nÒn khoa häc c«ng nghÖ ®· ®¹t tíi ®Ønh cao cña sù hiÖn ®¹i vµ an toµn th× ho¶ ho¹n vÉn x¶y ra ngµy mét t¨ng vÒ sè lîng vµ møc ®é nghiªm träng.Theo íc tÝnh mçi n¨m trªn ThÕ giíi x¶y ra kho¶ng 5 triÖu vô ch¸y víi thiÖt h¹i lªn tíi hµng tr¨m tû USD. Nh ë Mü, c¸c vô ch¸y ®· g©y thiÖt h¹i kho¶ng 1,5 tû USD mçi n¨m, hay ë Anh lµ kho¶ng 1,8 tû USD.ë ViÖt Nam, trong vßng 30 n¨m tõ khi Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ký s¾c lÖnh phßng ch¸y ch÷a ch¸y (4/10/1961) th× ®· x¶y ra 566.036 vô ch¸y (kh«ng kÓ ch¸y do chiÕn tranh) lµm chÕt 2.574 ngêi ,bÞ th¬ng 4.479 ngêi, g©y thiÖt h¹i íc tÝnh 948 tû ®ång.Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn h¬n th× sè lîng c¸c vô ch¸y còng ngµy cµng gia t¨ng, ®Æc biÖt lµ c¸c vô ch¸y lín. N¨m 1992 – 1993 c¶ níc ®· x¶y ra 1710 vô ch¸y, lµm chÕt 213 ngêi, bÞ th¬ng 348 ngêi vµ íc tÝnh thiÖt h¹i kho¶ng 114,746 tû ®ång. Riªng trong n¨m 1996, ®· x¶y ra kho¶ng 961 vô ch¸y, lµm chÕt vµ bÞ th¬ng 162 ngêi , thiÖt h¹i kho¶ng 43,8 tû ®ång.C¸c vô ho¶ ho¹n ®iÓn h×nh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ph¶i kÓ ®Õn nh : * Vô ch¸y chî §ång Xu©n – Hµ Néi ngµy 4/7/1994 ®· g©y thiÖt h¹i kho¶ng 140 tû ®ång. * Vô ch¸y kinh hoµng trong lÞch sö ho¶ ho¹n ViÖt Nam ngµy 26/6/1996 t¹i kho x¨ng dÇu 131 Thuû Nguyªn, H¶i Phßng do sÐt g©y thiÖt h¹i lªn tíi 31 tû ®ång. * Vô ch¸y nhµ m¸y giÇy §ång Nai ngµy 15/9/1998 g©y thiÖt h¹i kho¶ng 12,5 tû ®ång . 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 * N¨m 2000 vô ch¸y t¹i c«ng ty Phó Tµi tæn thÊt íc tÝnh 12,5 tû ®ång, vô ch¸y t¹i c«ng ty may H¶i S¬n thiÖt h¹i 7,5 tû ®ång, Muraya ViÖt Nam thiÖt h¹i 6,25 tû ®ång… * Vô ch¸y lín nhÊt trong n¨m 2001 lµ vô ch¸y Vising Pack thiÖt h¹i kho¶ng 1,2 – 1,4 triÖu USD. * N¨m 2002 còng lµ mét n¨m kinh hoµng víi mét lo¹t c¸c vô ch¸y lín nh: vô ch¸y rõng U Minh kÐo dµi hµng th¸ng kh«ng chØ g©y thiÖt h¹i lín vÒ kinh tÕ mµ cßn ¶nh hëng nghiªm träng tíi m«i trêng sèng vµ c¶nh quan; vô ch¸y nhµ m¸y toµn lùc ViÔn §«ng víi sè tiÒn båi thêng lªn tíi 28 tû ®ång; vô ch¸y toµ nhµ trung t©m th¬ng m¹i quèc tÕ t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh ngµy 29/10/2002 víi thiÖt h¹i íc tÝnh kho¶ng 12,5 tû ®ång. * Theo thèng kª n¨m 2003, tæng sè tiÒn båi thêng cho nghiÖp vô b¶o hiÓm ch¸y lµ kho¶ng 6,5 triÖu USD, cao h¬n 15% so víi n¨m 2002, víi c¸c vô ch¸y: c«ng ty Interfood lµ kho¶ng 4,6 triÖu USD, c«ng ty Tainnan víi sè tiÒn båi thêng kho¶ng 1,1 triÖu USD… * N¨m 2004 cã mét sè vô tæn thÊt ®iÓn h×nh nh Pou Yuen (1,5 triÖu USD), bót bi Thiªn Long (7,2 tû ®ång), giµy Thîng Th¨ng (3,5 triÖu USD)… Nh vËy cã thÓ thÊy r»ng thiÖt h¹i do ch¸y g©y ra kh«ng chØ lµ ®èi víi tµi s¶n mµ cßn lµ tÝnh m¹ng con ngêi vµ c¶nh quan m«i trêng sinh th¸i.Do ®ã nhÊt thiÕt cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó ®èi phã víi ho¶ ho¹n. Con ngêi ®· sö dông rÊt nhiÒu c¸c biÖn ph¸p kh¸c nhau nh c¸c biÖn ph¸p phßng ch¸y ch÷a ch¸y, ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é kiÕn thøc vµ ý thøc, th«ng tin tuyªn truyÒn vÒ phßng ch¸y ch÷a ch¸y.Tuy nhiªn, phßng ho¶ vµ b¶o hiÓm ®Õn nay vÉn ®îc coi lµ hai c¸ch gi¶i quyÕt tèt nhÊt ®Ó h¹n chÕ thiÖt h¹i do ch¸y g©y ra, gi¶m bít tæn thÊt. Ngµy nay, khi khoa häc c«ng nghÖ ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn th× c¸c c«ng cô phßng ch¸y ch÷a ch¸y còng ®îc c¶i tiÕn, ®æi míi vµ hoµn thiÖn h¬n. Tuy nhiªn, tèc ®é ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt trong s¶n xuÊt nhanh h¬n rÊt nhiÒu so víi kü thuËt c«ng nghÖ vÒ an toµn, mµ trong khi ®ã ngµy cµng cã nhiÒu c¸c vô ho¶ ho¹n mµ nguyªn nh©n l¹i chÝnh lµ mÆt tr¸i cña c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Bªn c¹nh ®ã, nguån vèn cho c¸c biÖn ph¸p an toµn thêng rÊt nhá so víi c¸c nguån vèn chi cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt.Kh«ng nh÷ng thÕ, ngµy nay con ngêi sö dông ngµy cµng nhiÒu nguyªn nhiªn liÖu dÔ ch¸y nh gas, x¨ng dÇu, c¸c lo¹i ho¸ chÊt…nªn nguy c¬ ch¸y x¶y ra lµ rÊt cao.Thªm vµo ®ã, lîng chÊt th¶i vµo bÇu khÝ quyÓn ngµy cµng lín ®· g©y nªn hiÖn tîng hiÖu øng nhµ kÝnh, El Nino…lµm xuÊt hiÖn h¹n 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 h¸n, ch¸y rõng ë kh¾p n¬i, ®iÓn h×nh lµ c¸c vô ch¸y rõng kÐo dµi hµng th¸ng ë Indonexia vµ Malaixia…g©y thiÖt h¹i nÆng nÒ vÒ kinh tÕ, con ngêi vµ m«i trêng. MÆt kh¸c, trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp, c¸ nh©n ph¶i tù chñ vÒ tµi chÝnh.C¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt ngµy cµng gia t¨ng, khèi lîng hµng ho¸ giao dÞch ngµy cµng lín, c«ng nghÖ s¶n xuÊt ngµy cµng phong phó vµ ®a d¹ng…®ßi hái hä ph¶i ®Çu t mét sè lîng tiÒn lín. NÕu x¶y ra ho¶ ho¹n, hä sÏ ph¶i ®¬ng ®Çu víi rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ tµi chÝnhvµ thËm chÝ cã thÓ bÞ ph¸ s¶n.Trong khi ®ã, nÕu tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, ngay sau khi x¶y ra ho¶ ho¹n, hä ®· cã thÓ nhanh chãng æn ®Þnh ®êi sèng s¶n xuÊt vµ tiÕp tôc kinh doanh nhê vµo kho¶n tiÒn båi thêng nhËn ®îc tõ phÝa c¸c nhµ b¶o hiÓm. V× vËy, cã thÓ nãi ho¶ ho¹n thùc sù lµ th¶m ho¹ ®èi víi loµi ngêi, vµ mÆc dï con ngêi ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ thiÖt h¹i do ch¸y g©y ra nhng hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p nµy ®em l¹i lµ kh«ng kh¶ quan l¾m. Do vËy, bªn c¹nh viÖc tÝch cùc phßng ch¸y ch÷a ch¸y th× b¶o hiÓm ho¶ ho¹n chÝnh lµ mét gi¸ ®ì cho mçi c¸ nh©n, mçi doanh nghiÖp tham gia b¶o hiÓm. Vµo thêi Trung ®¹i råi Phôc hng, ë Ch©u ¢u vÉn cha cã hÖ thèng phßng ch¸y h÷u hiÖu h¬n hÖ thèng sö dông tõ thêi c¸c Hoµng ®Õ La M· trÞ v×. Vµo ban ®ªm, c¸c ®éi tuÇn tra ®îc giao nhiÖm vô ®i däc c¸c phè ®Ó kiÓm tra vµ ph¸t hiÖn thÊy nhµ nµo cã nguy c¬ ch¸y lµ hä b¸o ngay cho chñ nhµ. Cßn nÕu cã ho¶ ho¹n x¶y ra, ngêi bÞ thiÖt h¹i cã thÓ ®îc phêng héi gióp ®ì víi ®iÒu kiÖn hä lµ héi viªn.Tuy nhiªn, c¸c kho¶n nµy chØ cã ý nghÜa t¬ng trî lµ chÝnh vµ cha ®îc xem nh mét kho¶n båi thêng thùc sù. Phêng héi ®Çu tiªn kiÓu nµy do c¸c nhµ bu«n thµnh phè Rowen (Ph¸p) thnµh lËp n¨m 1374. Nhng lóc ®ã, viÖc h¹n chÕ, kh¾c phôc hËu qu¶ do ch¸y g©y ra cßn gÆp nhiÒu trë ng¹i v× ngêi d©n vÉn cho r»ng ho¶ ho¹n còng nh n¹n ®ãi, chiÕn tranh vµ c¸c dÞch bÖnh kh¸c lµ nh÷ng rñi ro kh«ng thÓ tr¸nh khái. HiÖp héi b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®Çu tiªn ra ®êi lµ ë §øc n¨m 1591 mang tªn Feuer Casse.Mét thêi gian ng¾n sau cã xuÊt hiÖn mét sè c¸c c«ng ty kh¸c n÷a nhng còng kh«ng ®Ó l¹i dÊu Ên g× lín cho tíi gi÷a thÕ kû 17. §ã lµ vµo n¨m 1666, mét vô ho¶ ho¹n khñng khiÕp t¹i ngay thñ ®« Lu©n §«n diÔn ra trong 7 ngµy 8 ®ªm ®· thiªu huû 13 200 ng«i nhµ, 87 nhµ thê vµ v« sè c¸c tµi s¶n gi¸ trÞ kh¸c. §Õn lóc nµy, ngêi d©n Anh míi thùc sù nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc thiÕt lËp hÖ thèng phßng ch¸y ch÷a ch¸y vµ båi thêng cho ngêi bÞ thiÖt h¹i. Møc ®é nghiªm träng cña th¶m ho¹ nµy ®· ®¸nh thøc ®îc ý thøc céng ®ång chia sÎ rñi ro h¶o ho¹n cña hä vµ tõ ®ã ®· dÉn ®Õn sù ra ®êi cña c«ng ty b¶o hiÓm ch¸y ®Çu tiªn ë Anh. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ngay tõ n¨m 1667, c¸c nhµ chøc tr¸ch thµnh phè Lu©n §«n ®· më v¨n phßng ch¸y ®Çu tiªn víi tiÒn th©n lµ nh÷ng lÝnh cøu ho¶ Lu©n §«nØTong thêi gian x©y l¹i thµnh phè, Nicolas Bavbon - mét nhµ vËt lý ngêi Anh chuyÓn ng¹ch sang lÜnh vùc x©y dùng, ®· b¾t ®Çu nhËn b¶o hiÓm ho¶ ho¹n cho c¸c ng«i nhµ x©y dùng l¹i.C«ng ty nµy ®Çu tiªn ®îc ®iÒu hµnh theo kiÓu c«ng ty t nh©n nhng sau ®ã , n¨m 1680, ®· ®îc ®æi thµnh c«ng ty cæ phÇn lÊy tªn lµ The Fire Office.N¨m 1684, mét c«ng ty b¶o hiÓm ho¶ ho¹n kh¸c lµ Friendly Society Fire Office ra ®êi ho¹t ®éng trªn nguyªn t¾c t¬ng hç vµ hÖ thèng phÝ cè ®Þnh, ngêi ®îc b¶o hiÓm còng ph¶i chÞu mét phÇn thiÖt h¹i x¶y ra. Sau ®ã, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm kh¸c còng ra ®êi ë Anh nh: Hand in hand (1696), Sun Fire Office (1710), Union (1714), Lon Don (1714)…vµ hÇu hÕt vÉn cßn ho¹t ®éng cho ®Õn nay. TiÕp ®ã, mét lo¹t c¸c c«ng ty b¶o hiÓm h¶o ho¹n kh¸c còng ®îc thµnh lËp trªn kh¾p thÕ giíi.Nh ë §øc, ngay tõ n¨m 1677 ®· thµnh lËp quü b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®Çu tiªn cña m×nh.ë Ph¸p c«ng ty b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®Çu tiªn do hai anh em Prien thµnh lËp n¨m 1686 mang tªn lµ Company I’Assurance Centre I’Incendia.C«ng ty b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®Çu tiªn ®îc thµnh lËp ë Mü lµ mét c«ng ty b¶o hiÓm t¬ng hç do Benjamin Franklin vµ mét sè thµnh viªn kh¸c cïng s¸ng lËp n¨m 1752 lÊy tªn lµ The Philadelphia Contributionship chuyªn b¶o hiÓm ch¸y cho nhµ cöa. Ngµy nay, xuÊt ph¸t tõ chÝnh nhu cÇu thùc tÕ, nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n hÇu hÕt ®· ®îc tiÕn hµnh ë mäi níc trªn ThÕ giíi vµ ®· trë thµnh mét nghiÖp vô truyÒn thèng víi sè phÝ hµng n¨m thu ®îc lµ rÊt cao.VÝ dô nh ë NhËt, sè phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n thu ®îc hµng n¨m lªn tíi h¬n 10 tû USD, chiÕm 15,5% doanh thu cña c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm phi nh©n thä; cßn phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ë Mü hµng n¨m còng chiÕm kho¶ng gÇn 2% trong tæng sè phÝ b¶o hiÓm tµi s¶n…HiÖn nay, nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn vµ trë thµnh mét nghiÖp vô kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi bÊt cø mét c«ng ty b¶o hiÓm phi nh©n thä nµo. ë ViÖt Nam, ngay tõ thêi Ph¸p thuéc ®· cã mét c«ng ty b¶o hiÓm ho¶ ho¹n t¹i miÒn Nam ®îc thµnh lËp.MÆc dï B¶o ViÖt ®îc thµnh lËp tõ n¨m 1964 nhng do trong c¬ chÕ bao cÊp, Nhµ níc ®øng ra bï ®¾p mäi thiÖt h¹i cho c¸c doanh nghiÖp khi hä gÆp rñi ro, nªn b¶o hiÓm nãi chung vµ b¶o hiÓm h¶o ho¹n nãi riªng kh«ng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn.Tríc yªu cÇu ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tµi chÝnh vµ thiÖt h¹i kinh doanh khi níc ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· chÝnh thc ®îc triÓn khai theo quyÕt ®Þnh sè 06/TCQ§ ngµy 17/1/1989. Sau mét thêi gian thùc hiÖn, ®Ó 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 phï hîp víi thùc tÕ, Bé Tµi ChÝnh ®· ra quyÕt ®Þnh sè 142/TCQ§ ban hµnh quy t¾c vµ biÓu phÝ míi.Ngµy 12/4/1993, Bé Tµi ChÝnh l¹i cã quyÕt ®Þnh sè 212/TCQ§ ban hµnh biÓu phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt víi møc phÝ tèi ®a ®Ó thay cho biÓu phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n theo quyÕt ®Þnh sè 142/TCQ§. V× vËy, ngay tõ n¨m 1990 ®· cã 16 c«ng ty b¶o hiÓm c¸c ®Þa ph¬ng tiÕn hµnh triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n víi gi¸ trÞ b¶o hiÓm lªn tíi 6200 tû ®ång vµ trë thµnh nghiÖp vô b¶o hiÓm cã gi¸ trÞ b¶o hiÓm ban ®Çu lín nhÊt. §Õn n¨m 1994 th× nghiÖp vô nµy ®· ®îc tiÕn hµnh ë hÇu hÕt 53 tØnh thµnh trong c¶ níc víi tæng gi¸ trÞ tham gia b¶o hiÓm lªn tíi 27000 tû ®ång. §Æc biÖt theo th«ng t sè 82/TCCN cña Bé Tµi ChÝnh ngµy 31/12/1991 híng dÉn viÖc thùc hiÖn chØ thÞ 332/H§BT vÒ b¶o toµn vèn kinh doanh ®èi víi cac doanh nghiÖp Nhµ níc ®· quy ®Þnh b¾t buéc: C¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i mua b¶o hiÓm tµi s¶n ®Ó t¹o nguån bï ®¾p cho nh÷ng thiÖt h¹i cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam vµ phÝ b¶o hiÓm sÏ ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh.VÊn ®Ò nµy cßn ®îc ®Ò cËp ®Õn rÊt cô thÓ trong NghÞ ®Þnh 59/CP. Nh vËy viÖc triÓn khai lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy sÏ cã nhiÒu lîi thÕ. N¨m 1989, sau khi B¶o ViÖt triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n th× ®Õn n¨m 1994 – 1995 hµng lo¹t c¸c c«ng ty kh¸c ra ®êi nh : B¶o Minh, Pjico, B¶o Long…còng ®· triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm nµy.Trong giai ®o¹n tõ 1995 ®Õn nay, sù gãp mÆt cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm díi c¸c h×nh thøc doanh nghiÖp Nhµ níc, liªn doanh, cæ phÇn…®· ®¸nh dÊu mét b íc ngoÆt míi vÒ sù ph¸t triÓn ®a d¹ng cña thÞ trêng, lµm cho thÞ trêng b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ViÖt Nam ngµy cµng thªm s«i ®éng. Nh÷ng n¨m ®Çu míi triÓn khai nghiÖp vô nµy c¸c c«ng ty b¶o hiÓm non trÎ cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ nghiÖp vô nµy thùc sù cha ph¸t triÓn l¾m. Nam 1991, sè ®¬n b¶o hiÓm cÊp ra míi chØ lµ 413 ®on. Nhng ®Õn n¨m 1994, sè ®¬n nµy ®· lµ 2000 ®¬n.Vµ ®Õn n¨m 1998 , doanh thu trªn toµn thÞ trêng ®· b¾t ®Çu t¨ng tõ 11.719.000 USD lªn ®Õn 14.266.000 USD. Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ n¨m 1997 ®· lµm doanh thu phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n gi¶m ®i ®¸ng kÓ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo.Nhng dÕn n¨m 2000 doanh thu phÝ b¶o hiÓm ®· phôc håi vµ tiÕp tôc t¨ng trëng.Theo thèng kª, doanh thu phÝ b¶o hiÓm ®¹t ®îc vît dù kiÕn cña c¸c doanh nghiÖp lµ 1,7%. N¨m 2001 lµ mét n¨m ®Çy nh÷ng th¸ch thøc vµ thuËn lîi ®èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. Sù ra ®êi cña luËt kinh doanh b¶o hiÓm ®· t¹o hµnh lang ph¸p lý thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm nãi chung. Nhng bªn c¹nh 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®ã hµng lo¹t nh÷ng khã kh¨n, víng m¾c tån t¹i tõ nh÷ng n¨m tríc ®ã vµ ®Æc thï cña nghiÖp vô ®· lµm tèc ®é ph¸t triÓn cña nghiÖp vô nµy chËm h¬n so víi c¸c nghiÖp vô kh¸c. Sù kiÖn ngµy 11/9/2001 mµ hËu qu¶ ®Ó l¹i cña nã còng lµm nhiÒu c«ng ty t¸i b¶o hiÓm bÞ ph¸ s¶n vµ còng lµm gi¶m kh¨ n¨ng nhËn t¸i.V× vËy, nãi chung t×nh h×nh tæn thÊt n¨m 2001 cã t¨ng nhÑ, tû lÖ tæn thÊt íc tÝnh kho¶ng 31%, t¨ng 5% so víi n¨m 2000. Cã thÓ nãi n¨m 2002 lµ n¨m ph¸t triÓn rùc rì cña b¶o hiÓm phi nh©n thä víi tèc ®é t¨ng trëng lµ 42%, cao nhÊt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, trong ®ã nghiÖp vô b¶o hiÓm ch¸y ®¹t doanh thu kho¶ng 300 tû ®ång, t¨ng 15% so víi n¨m 2001. N¨m 2003, sù æn ®Þnh cña t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ ®· ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn cña mäi nghµnh trong nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ liªn quan ®Õn b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®Òu ®¹t tû lÖ t¨ng trëng cao.Tæng phÝ b¶o hiÓm ch¸y trong n¨m nµy còng t¨ng nhÑ kho¶ng 17% so víi n¨m ngo¸i.Tuy nhiªn, tèc ®é t¨ng trëng nµy còng cßn chËm so víi tèc ®é t¨ng trëng chung cña khu vùc b¶o hiÓm phi nh©n thä. N¨m 2004 lµ n¨m cã nhiÒu biÕn ®éng lín ®èi víi nghµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam. Vô tiªu cùc Pjico ®· lµm tæn h¹i ®Õn uy tÝn cña toµn nghµnh b¶o hiÓm nãi chung. B¶o hiÓm ho¶ ho¹n trong n¨m nµy vÇn t¨ng tuy tèc ®é cã gi¶m , kho¶ng 7% so víi n¨m 2003. N¨m 2005 còng lµ mét n¨m ®Çy khã kh¨n vµ thö th¸ch ®èi víi khu vùc b¶o hiÓm phi nh©n thä nãi chung vµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n nãi riªng. Tríc yªu cÇu ®Ó gia nhËp tæ chøc th¬ng m¹i quèc tÕ WTO, Nhµ níc ®· chÝnh thøc më cöa cho c¸c tæ chøc cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®Çu t vµo lÜnh vùc b¶o hiÓm phi nh©n thä, víi sù xuÊt hiÖn cña mét sè c«ng ty b¶o hiÓm níc ngoµi nh AAA…Tuy nhiªn, ®©y còng lµ n¨m cã ®Çu t níc ngoµi ®¹t møc cao nhÊt tõ tríc tíi nay, vµ ®ã chÝnh lµ mét thuËn lîi lín cho sô ph¸t triÓn cña c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm tµi s¶n kü thuËt, trong ®ã cã b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. N¨m 2005, tèc ®é ph¸t triÓn cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®¹t kho¶ng 12%. Nh vËy, cã thÓ nãi b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· dÇn dÇn ®i vµo tiÒm thøc cña ngêi ViÖt Nam, ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®ßi hái tÊt yÕu cña kh«ng chØ c¸c doanh nghiÖp nãi riªng mµ cña toµn x· héi nãi chung.Vµ ®ã còng lµ c¬ së ®Ó b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ngµy cµng cñng cè thªm vÞ trÝ v÷ng ch¾c cña m×nh trong c¬ cÊu chung cña nghµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam. I.2. Vai trß cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 B¶o hiÓm lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ quan träng trªn c¬ së x©y dùng quü b¶o hiÓm díi h×nh thøc nhÊt ®Þnh ®Ó båi thêng hoÆc tr¶ tiÒn b¶o hiÓm cho nh÷ng tæn thÊt vÒ con ngêi vµ tµi s¶n x¶y ra do tai n¹n, rñi ro bÊt ngê.Trong khi ®ã, ho¶ ho¹n lµ lo¹i rñi ro cã thÓ x¶y ra ë bÊt cø n¬i ®©u, bÊt cø thêi ®iÓm nµo vµ thiÖt h¹i do nã g©y ra thêng rÊt lín vµ phøc t¹p.B¶o hiÓm ho¶ ho¹n chÝnh lµ sù b¶o ®¶m cho nh÷ng tæn thÊt trùc tiÕp do ch¸y g©y ra. NÕu nh÷ng tæn thÊt do ch¸y g©y ra thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm th× ngêi ®îc b¶o hiÓm sÏ ®îc nhËn ®îc mét kho¶n tiÒn båi thêng tõ c¸c nhµ b¶o hiÓm . ChÝnh v× vËy, ho¹t ®éng b¶o hiÓm nãi chung vµ ho¹t ®éng b¶o hiÓm ho¶ ho¹n nãi riªng cã nh÷ng t¸c dông to lín thÓ hiÖn ë c¸c khÝa c¹nh sau: I.2.1. §èi víi c¸ nh©n vµ tæ chøc tham gia b¶o hiÓm B¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ mét lo¹i h×nh b¶o hiÓm tµi s¶n nh»m ¸p dông ®èi víi c¸c xÝ nghiÖp, kh¸ch s¹n, nhµ m¸y, v¨n phßng, nhµ hµng… thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ .Gi¸ trÞ bao rhiÓm ch¸y thêng lµ rÊt lín, khi x¶y ra rñi ro th× tæn thÊt kh«ng chØ lµ mét ®¬n vÞ nhá mµ cã khi lµ ®èi víi toµn bé tµi s¶n cña doanh nghiÖp.V× vËy, viÖc c¸c ®¬n vÞ nµy tham gia b¶o hiÓm lµ tÊt yÕu vµ cã nh vËy míi ®¶m b¶o æn ®Þnh kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nµy . Khi quy m« s¶n xuÊt ngµy cµng më réng nh hiÖn nay th× gi¸ trÞ tµi s¶n cña c¸c doanh nghiÖp còng ngµy cµng t¨ng lªn.V× vËy, khi cã rñi ro x¶y ra, thiÖt h¹i sÏ thËt kh«n lêng vµ sÏ ¶nh hëng l©u dµi kh«ng chØ tíi b¶n th©n doanh nghiÖp ®ã mµ cßn ¶nh hëng tíi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp kh¸c cã liªn quan.Khi ®ã, sù ra ®êi cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sÏ kh«ng nh÷ng gióp c¸c doanh nghiÖp æn ®Þnh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh mµ cßn gióp c¸c chñ thÓ kh¸c trong nÒn kinh tÕ æn ®Þnh cuéc sèng. Th«ng qua viÖc båi thêng mét c¸ch chÝnh x¸c, nhanh chãng, kÞp thêi vµ tho¶ ®¸ng, b¶o hiÓm ®· gióp c¸c doanh nghiÖp nhanh chãng kh¾c phôc ®îc hËu qu¶ thiÖt h¹i .V× vËy cã thÓ nãi b¶o hiÓm lµ l¸ ch¾n kinh tÕ ®Ó æn ®Þnh kinh doanh vµ b¶o toµn vèn cho c¸c doanh nghiÖp khi x¶y ra c¸c sù cè b¶o hiÓm. MÆt kh¸c, quü b¶o hiÓm nhµn rçi sÏ ®îc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®em ®i ®Çu t sinh lêi võa ®Ó b¶o toµn vµ còng võa nh»m thu lîi nhuËn, ®Ó ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng quü b¶o hiÓm. ë kh«ng Ýt quèc gia trªn thÕ giíi ngêi ta coi ho¶ ho¹n kh«ng kh¸c g× giÆc ngo¹i x©m v× thiÖt h¹i ho¶ ho¹n g©y ra lµ v« cïng to lín vµ kh«ng thÓ lêng tríc ®îc.§Æc biÖt, ho¶ ho¹n cßn mang tÝnh chÊt tÝch luü rñi ro, nh÷ng thiÖt h¹i do ch¸y g©y ra kh«ng chØ ®Ó l¹i hËu qu¶ tríc m¾t cßn mµ vÒ l©u vÒ dµi.Do vËy, nÕu chØ ®Ó mét c¸ nh©n hoÆc mét doanh nghiÖp thùc hiÖn kh¾c phôc hËu qu¶ thiÖt h¹i lµ kh«ng thÓ lµm ®îc. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ó ®Ò phßng vµ h¹n chÕ hËu qu¶ do ch¸y g©y ra, ngêi ta sö dông hai biÖn ph¸p chÝnh lµ phßng ch¸y ch÷a ch¸y vµ b¶o hiÓm.Bªn c¹nh c¸c biÖn ph¸p phßng ch¸y ch÷a ch¸y truyÒn thèng th× viÖc tham gia b¶o hiÓm còng ®îc coi nh lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p phßng ch¸y ch÷a ch¸y tèt nhÊt hiÖn nay.Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng, viÖc chi tr¶ båi thêng tõ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cã ü nghÜa v« cïng to lín .V× nh tríc ®©y,c¸c doanh nghiÖp cha tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, khi x¶y ra sù cè, hä chØ nhËn ®îc mét kho¶n bï ®¾p, cøu trî tîng trng rÊt nhá cña Nhµ níc vµ còng chØ ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc.Cßn trong qu¸ tr×nh t nh©n ho¸ ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn nh hiÖn nay, bÊt cø doanh nghiÖp nµo còng cã thÓ tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ khi x¶y ra sù cè b¶o hiÓm th× hä còng nhanh chãng nhËn ®îc c¸c kho¶n båi thêng lín ®Ó cã thÓ æn ®Þnh vµ tiÕp tôc s¶n xuÊt kinh doanh.Cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc, khi chuyÓn ®æi c¬ chÕ thÞ trêng, hä sÏ kh«ng cßn cã nhiÒu sù hç trî cña Nhµ níc nh tríc ®ay n÷a nªn trong trêng hîp x¶y ra rñi ro, hä kh«ng ®îc quyÒn khi gi¶m vèn.V× vËy, cã thÓ nãi b¶o hiÓm lµ l¸ ch¾n cuèi cïng ®Ó ®¶m b¶o cho sù b¶o toµn vèn cña c¸c doanh nghiÖp khi sù cè b¶o hiÓm x¶y ra. B¶o hiÓm lµ chç dùa tinh thÇn cho mäi ngêi, mäi tæ chøc gióp hä yªn t©m trong cuéc sèng, trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.B¶o hiÓm còng thÓ hiÖn tÝnh céng ®ång, t¬ng trî, nh©n v¨n s©u s¾c.ViÖc tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n cßn gióp t¹o t©m lý yªn t©m trong s¶n xuÊt kinh doanh, gióp c¸c nhµ thÇu vµ c¸c nhµ ®Çu t m¹nh d¹n h¬n trong ®Çu t .Do ®ã, nã còng gi¸n tiÕp gãp phÇn t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. Nã còng ®ång thêi gi¶i to¶ ®îc sù lo l¾ng bÊt æn cña ngêi d©n sèng xunh quanh khu vùc thêng xuyªn cã ho¶ ho¹n hoÆc cã nguy c¬ x¶y ra ho¶ ho¹n cao . H¬n n÷a, b¶o hiÓm ho¶ ho¹n cßn gãp phÇn ®Ò phßng c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra, gi¶m bít nçi lo cho mçi c¸ nh©n, mçi doanh nghiÖp v× th«ng qua viÖc tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, chÝnh ngêi tham gia sÏ cã ý thøc h¬n vÒ viÖc tù b¶o vÖ tµi s¶n cña m×nh còng nh cña c¶ céng ®ång. Ngoµi ra, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm khi tiÕn hµnh kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm ch¸y, hä còng kh«ng muèn rñi ro tæn thÊt x¶y ra ®Ó ph¶i båi thêng nªn hä lu«n tÝch cùc t×m kiÕm c¸c biÖn ph¸p ®Ó ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt.B»ng mét kho¶n trÝch theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh rõ nguån phÝ thu ®îc, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sÏ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®ã mét c¸ch hiÖu qu¶ th«ng qua c«ng t¸c thèng kª t×nh h×nh tæn thÊt hµng n¨m, x¸c ®Þnh nguyªn nh©n g©y ch¸y, t vÊn cac khu vùc cã nguy c¬ cao x¶y ra ho¶ ho¹n, hç trî c¸c doanh nghiÖp tham gia b¶o hiÓm cã ®îc c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng h¹n chÕ mét c¸ch h÷u hiÖu nhÊt.Hä còng cã thÓ ®µo t¹o nh÷ng chuyªn gia ®¸nh gi¸ rñi 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ro.Nh÷ng chuyªn gia nµy mét mÆt gióp c¸c doanh nghiÖp biÕt c¸ch ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt mµ cßn gîi ý gióp c¸c hä ¸p dông c¸c trang thiÕt bÞ phßng ch¸y ch÷a ch¸y thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh c¶u c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty b¶o hiÓm cßn thêng xuyªn kiÓm tra ®«n ®èc, t¹o c¬ së vËt chÊt vµ s½n sµng hç trî kinh phÝ ®Ó c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p phßng ch¸y ch÷a ch¸y tèt h¬n. I.2.2. §èi víi Nhµ níc vµ nÒn kinh tÕ C¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm lµ c¸c trung gian tµi chÝnh lín nªn tõ nguån quü t¹m rçi huy ®éng ®îc tõ sù ®ãng gãp ngêi tham gia b¶o hiÓm hä sÏ sö dông mét c¸ch hÕt søc linh ho¹t vµ n¨ng ®éng.Nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi ®ã sÏ ®îc c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®em vµo kinh doanh nh cho vay, mua tr¸i phiÕu, kinh doanh bÊt ®éng s¶n, tham gia thÞ trêng chøng kho¸n , ®Çu t vµo c¸c dù ¸n....c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ còng nhê ®ã mµ s«i ®éng, hiÖu qu¶ h¬n, nÒn kinh tÕ cña mét níc lu«n ch¾c ch¾n cã mét nguån vèn ®Çu t ®¸ng kÓ .Nh vËy cã thÓ nãi doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®· t¹o ra mét bµn tay v« h×nh thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Bªn c¹nh ®ã, b¶o hiÓm ch¸y cßn cã ý nghÜa quan träng trong viÖc gi÷ g×n trËt tù an ninh, an toµn x· héi v× nã tr¸nh ®îc sù bÊt æn, lo l¾ng cho chÝnh ngêi ®îc b¶o hiÓm vµ c¶ hÖ thèng tµi chÝnh, ng©n hµng vµ c¸c quü tµi chÝnh trung gian kh¸c.Bëi v×, khi c¸c doanh nghiÖp vay vèn ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, hä lu«n ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó chøng minh kh¶ n¨ng thanh kho¶n ®èi víi c¸c ng©n hµng.Vµ nÕu doanh nghiÖp ®ã tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n th× hä hoµn toµn cã thÓ ®a ra b¶n hîp ®ång b¶o hiÓm ®ã nh mét b»ng chøng ®¶m b¶o ®Ó vay vèn.C¸c ng©n hµng còng nh c¸c trung gian tµi chÝnh cã thÓ yªn t©m cho vay vèn lµ v× hä biÕt r»ng nÕu cã rñi ro x¶y ra víi doanh nghiÖp hä cho vay vèn th× c¸c doanh nghiÖp ®ã sÏ nhËn ®îc båi thêng tõ phÝa c¸c c«ng ty b¶o hiÓm vµ do ®ã cã kh¶ n¨ng tr¶ ®îc nî h¬n c¸c doanh nghiÖp kh«ng tham gia b¶o hiÓm . Nh tríc ®©y, khi x¶y ra ho¶ ho¹n lµ Nhµ níc buéc ph¶i g¸nh v¸c c¸c kho¶n chi khæng lå ®ã.Nhng khi c¸c doanh nghiÖp ®· tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n th× Nhµ níc ®· cã thÓ tiÕt kiÖm ®îc c¸c kho¶n chi kh¾c phôc hËu qu¶ tæn thÊt, tr¸nh ®îc nh÷ng biÕn ®éng chi tiªu ¶nh hëng tíi ng©n s¸ch nhµ níc. H¬n n÷a, b¶o hiÓm ch¸y còng gãp phÇn t¨ng thu ngo¹i tÖ cho Nhµ níc khi mµ ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm ®îc thùc hiÖn tèt gi÷a c¸c nhµ b¶o hiÓm trong níc vµ quèc tÕ. ThÞ trêng b¶o hiÓm ph¸t triÓn sÏ thu hót nhiÒu h¬n sù tham gia b¶o hiÓm cña c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu trong vµ ngoµi níc còng nh sù chó ý cña c¸c nhµ ®Çu t. §èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nh ViÖt Nam, viÖc thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®ãng mét vai trß hÕt søc to lín.Trong khi ®ã, nh÷ng chñ ®Çu t nµy ®· 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 quen víi viÖc tham gia b¶o hiÓm ch¸y sÏ rÊt an t©m khi ®Çu t vµo ViÖt Nam nÕu c¸c c«ng ty b¶o hiÓm trong níc cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c dÞch vô ®Ó hä tham gia b¶o hiÓm ch¸y ®èi víi lÜnh vùc mµ hä kinh doanh. Nh vËy, viÖc triÓn khai b¶o hiÓm ho¶ ho¹n chÝnh lµ mét kªnh thu hót ®Çu t hiÖu qu¶, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh më réng ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cña níc ta. Tãm l¹i, b¶o hiÓm ch¸y ®· gãp phÇn quan träng trong viÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.Th«ng qua viÖc gióp c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p phßng ch¸y ch÷a ch¸y, ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, tõ ®ã gióp doanh nghiÖp cã thÓ yªn t©m ®Çu t, më réng s¶n xuÊt. §ång thêi còng gióp ngêi d©n xung quanh tr¸nh ®îc sù lo l¾ng, hoang mang ®Ó æn ®Þnh cuéc sèng, t¹o mét nÕp sèng v¨n minh vµ an toµn. Nguån phÝ thu ®îc sÏ ®îc ®Çu t trë l¹i nÒn kinh tÕ, lµm phong phó thªm c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vµ t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng trong x· héi. B¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm tµi s¶n nh»m ¸p dông ®èi víi c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong x· héi.Khi tiÕn hµnh triÓn khai b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, mÆc dï c¸c níc trªn thÕ giíi cã kh¸c nhau vÒ t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ, x· héi, v¨n ho¸ nhng ®Òu ph¶i tÝnh ®Õn c¸c ®Æc ®iÓm chung sau : Gi¸ trÞ ®îc b¶o hiÓm thêng rÊt lín nh c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ xëng, v¨n phßng, ph¬ng tiÖn vËn t¶i, hµng ho¸, vËt t trong kho, bÓ x¨ng…§©y lµ nh÷ng tµi s¶n rÊt cã gi¸ trÞ, cã khi lªn tíi hµng chôc, hµng tr¨m tû ®ång.Trong khi ®ã th× mÆc dï ®· hÕt søc c¶nh gi¸c ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p phßng ch¸y ch÷a ch¸y hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn th× rñi ro ho¶ ho¹n vÉn rÊt dÔ x¶y ra, kh«ng thÓ lêng tríc ®îc.Thªm vµo ®ã, thiÖt h¹i do ho¶ ho¹n lµ rÊt lín, kh«ng chØ lµ mét ®¬n vÞ nhá mµ cã khi lµ toµn bé tµi s¶n cña doanh nghiÖp hay tæ chøc. §èi tîng vµ ph¹m vi b¶o hiÓm trong nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ kh¸ réng. §èi tîng b¶o hiÓm hÇu hÕt lµ tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u vµ qu¶n lý hîp ph¸p cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, c¸c tæ chøc vµ c¸c c¸ nh©n thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong x· héi. Ph¹m vi b¶o hiÓm còng rÊt phong phó, bao gåm c¸c rñi ro chÝnh nh ch¸y, næ, sÐt..mµ nh÷ng rñi ro ®ã rÊt dÔ x¶y ra trong cuéc sèng hµng ngµy. NghiÖp vô b¶o hiÓm cã tÝnh kü thuËt trong ho¹t ®éng rÊt phøc t¹p, thÓ hiÖn ë mäi kh©u cña nghiÖp vô nh :c¸ch x¸c ®Þnh ph©n chia rñi ro, c¸ch tÝnh phÝ, gi¸m ®Þnh, båi thêng… 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Cã rÊt nhiÒu yÕu tè lµm ¶nh hëng ®Õn biÓu phÝ v× ®èi tîng cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ rÊt ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i vµ møc ®é rñi ro.Trªn thùc tÕ, mét sè yÕu tè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn biÓu phÝ nh :vËt liÖu x©y dùng, c¸ch ph©n chia ®¬n vÞ rñi ro, phßng ch¸y ch÷a ch¸y, bao b× ®ãng gãi, chñng lo¹i hµng hãa…C¸c yÕu tè nµy trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ¶nh háng ®Õn viÖc gia t¨ng hoÆc gi¶m thiÓu møc ®é rñi ro ch¸y.Trong trêng hîp rñi ro ch¸y ®îc gi¶m cµng nhiÒu th× ngêi ®îc b¶o hiÓm cµng ®îc gi¶m phÝ, nhµ b¶o hiÓm gi¶m kh¶ n¨ng ph¶i båi thêng, ho¹t ®éng kinh tÕ còng nhê ®ã mµ kh«ng bÞ ngõng trÖ. II. Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt II.1.Mét sè kh¸i niÖm liªn quan II.1.1.Ch¸y L«m«n«x«p lµ ngêi ®Çu tiªn ®· chøng minh b¶n chÊt cña qu¸ tr×nh ch¸y lµ sù ho¸ hîp gi÷a c¸c chÊt ch¸y víi kh«ng khÝ. §Õn n¨m 1773, nhµ ho¸ häc ngêi Ph¸p Lavoadie ®· kh¼ng ®Þnh râ h¬n ch¸y lµ mét ph¶n øng ây ho¸, lµ sù ho¸ hîp gi÷a chÊt ch¸y víi oxy cña kh«ng khÝ. Theo nghiªn cøu cña c¸c nhµ khoa häc trªn thÕ giíi hiÖn nay th× b¶n chÊt cña ch¸y lµ ph¶n øng ho¸ häc cã to¶ nhiÖt vµ ph¸t ra ¸nh s¸ng. Nh vËy, cã 3 dÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt ra ch¸y lµ : cã ph¶n øng ho¸ häc, cã to¶ nhiÖt vµ ph¸t ra ¸nh s¸ng. II.1.2.Ho¶ ho¹n Trong ®¬n b¶o hiÓm ch¸y tiªu chuÈn kh«ng ®Þnh nghÜa râ ho¶ ho¹n lµ nh thÕ nµo v× ngêi ta ®Òu hiÓu nã theo nghÜa th«ng dông. Theo nghÜa th«ng dông, sÏ ®îc hiÓu lµ ho¶ ho¹n khi bao gåm ®Çy ®ñ c¶ 3 yÕu tè sau: - Ph¶i thùc sù ph¸t ra löa - Löa ®ã kh«ng ph¶i lµ löa chuyªn dïng - Löa ®ã ph¶i lµ bÊt ngê hay ngÉu nhiªn ph¸t ra chø kh«ng ph¶i lµ cè ý, cã chñ ®Þnh cña ngêi ®îc b¶o hiÓm. Tuy nhiªn, ho¶ ho¹n do sù bÊt cÈn cña ngêi ®îc b¶o hiÓm vÉn thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm båi thêng. II.1.3.Næ Cã hai lo¹i næ chÝnh sau: * Næ lý häc: Næ lý häc lµ næ do ¸p suÊt trong mét thÓ tÝch t¨ng lªn qua cao, vá thÓ tÝch kh«ng chÞu næi ¸p lùc nªn bÞ næ. C¸c nhµ khoa häc coi hiÖn tîng næ nµy lµ mét viÖc san b»ng bÊt th×nh l×nh sù kh¸c nhau vÒ ¸p lùc gi÷a hai khèi khÝ h¬i. * Næ ho¸ häc: 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Næ ho¸ häc lµ hiÖn tîng næ do ch¸y qu¸ nhanh g©y ra.Næ ho¸ häc cã ®Çy ®ñ 3 yÕu tè cña hiÖn tîng ch¸y lµ :cã ph¶n øng ho¸ häc, cã to¶ nhiÖt vµ ph¸t ra ¸nh s¸ng.VËy, thùc chÊt næ ho¸ häc lµ hiÖn tîng ch¸y víi tèc ®é nhanh , to¶ ra nhiÒu søc nãng vµ sinh ra nhiÒu h¬i. Næ ho¸ häc thêng g©y thiÖt h¹i cã tÝnh c¬ häc cho m«i trêng xung quanh nh ph¸ huû hay lan sang rÊt m¹nh. II.1.4.§¬n vÞ rñi ro §¬n vÞ rñi ro lµ nhãm tµi s¶n t¸ch biÖt khái nhãm tµi s¶n kh¸c víi kho¶ng c¸ch kh«ng cho phÐp löa ch¸y lan tõ nhãm nµy sang nhãm kh¸c. §¬n vÞ rñi ro cßn cã thÓ lµ mét hay mét nhãm ng«i nhµ. C¸c ng«i nhµ ®îc coi lµ t¸ch rêi nhau vÒ mÆt kh«ng gian th× kho¶ng trèng ph©n c¸ch gi÷a hai ng«i nhµ Ýt nhÊt b»ng chiÒu cao cña ng«i nhµ cao h¬n.Theo quy ®Þnh chung hiÖn nay th× kho¶ng c¸ch gÇn nhÊt lµ kh«ng díi 12m. Kho¶ng trèng tèi thiÓu theo quy ®Þnh chung lµ : - Gi÷a c¸c kho b·i ngoµi trêi cã chøa nguyªn vËt liÖu dÔ ch¸y lµ 20m - Gi÷a c¸c khèi nhµ trong ®ã cã chøa c¸c vËt liÖu dÔ ch¸y víi c¸c ng«i nhµ kh¸c lµ 15m - Gi÷a c¸c ®èi tîng kh¸c lµ 10m. Têng ng¨n c¸ch ®¬n vÞ rñi ro ®îc hiÓu lµ cÊu tróc x©y dùng ®Ó ph©n chia ng«i nhµ thµnh tõng ®¬n vÞ rñi ro, do ®ã lo¹i têng nµy ph¶i cã kü thuËt chèng ch¸y cao h¬n têng chèng ch¸y, vÝ dô nh giíi h¹n chÞu löa kh«ng díi 2,5 giê.. II.1.5.Tæn thÊt toµn bé Trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n cã hai lo¹i tæn thÊt toµn bé lµ tæn thÊt toµn bé thùc tÕ vµ tæn thÊt toµn bé íc tÝnh. Tæn thÊt toµn bé thùc tÕ lµ tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm bÞ ph¸ huû hay h háng hoµn toµn hoÆc sè lîng cßn nguyªn nhng gi¸ trÞ kh«ng cßn. Tæn thÊt toµn bé íc tÝnh lµ tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm bÞ ph¸ huû hay h háng ®Õn møc nÕu söa ch÷a phôc håi th× chi phÝ söa ch÷a phôc håi ®ã cãn lín h¬n hay b»ng sè tiÒn b¶o hiÓm . II.2. §èi tîng b¶o hiÓm §èi tîng cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ tÊt c¶ tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u vµ qu¶n lý hîp ph¸p cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong x· héi.§èi tîng cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ rÊt phong phó, cã thÓ ®îc chia thµnh nh sau : - C«ng tr×nh x©y dùng, vËt kiÕn tróc ®· ®a vµo sö dông. - M¸y mãc trang thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn lao ®éng 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Nguyªn vËt liÖu, thµnh phÈm, b¸n thµnh phÈm - VËt t, hµng ho¸ trong kho - C¸c lo¹i tµi s¶n kh¸c nh :kho, chî, cña hµng, v¨n phßng, kh¸ch s¹n ViÖc ph©n chia ®èi tîng b¶o hiÓm nh trªn kh«ng nh÷ng gióp cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®¸nh gi¸ vµ qu¶n lý rñi ro chÝnh x¸c h¬n mµ cßn gióp cho viÖc tÝnh phÝ b¶o hiÓm ®¬n gi¶n vµ hîp lý h¬n. §ång thêi, nã còng gióp cho ngêi tham gia b¶o hiÓm dÔ dµng h¬n trong viÖc x©y dùng c¸c ph¬ng ¸n phßng ch¸y ch÷a ch¸y. ThiÖt h¹i do ch¸y kh«ng chØ lµ c¸c tæn thÊt vËt chÊt trùc tiÕp mµ nã cßn cã c¶ nh÷ng tæn thÊt gi¸n tiÕp phi vËt chÊt nh c¸c tæn thÊt g©y ra cho ngêi thø ba thuéc vÒ tr¸ch nhiÖm d©n sù cña ngêi ®îc b¶o hiÓm.Tæn thÊt ®ã cã thÓ lµ thiÖt h¹i vÒ kinh doanh, thiÖt h¹i cho ngêi xung quanh…Do ®ã, trªn thùc tÕ, c«ng ty b¶o hiÓm cßn cã thÓ nhËn b¶o hiÓm thªm : tr¸ch nhiÖm d©n sù, thiÖt h¹i kinh doanh…víi ®iÒu kiÖn lµ c¸c thiÖt h¹i nµy lµ do hËu qu¶ cña ch¸y. II.3. Ph¹m vi b¶o hiÓm Ph¹m vi b¶o hiÓm lµ giíi h¹n c¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm vµ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty b¶o hiÓm.Khi x¶y ra rñi ro ch¸y, ngêi ®îc b¶o hiÓm sÏ ®îc båi thêng nh÷ng thiÖt h¹i vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan sau: - Nh÷ng thiÖt h¹i do nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm ghi trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm hoÆc danh môc kÌm theo giÊy chóng nhËn b¶o hiÓm nÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm ®· nép phÝ vµ nh÷ng thiÖt h¹i ®ã x¶y ra tríc 16h ngµy cuèi cïng cña thêi h¹n b¶o hiÓm ghi trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, g©y ra cho tµi s¶n. - Nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó h¹n chÕ tæn thÊt tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm trong vµ sau khi ch¸y nh: chi phÝ ch÷a ch¸y, chi phÝ b¶o qu¶n trong vµ sau khi ch¸y. - Nh÷ng chi phÝ dän dÑp hiÖn trêng sau khi ch¸y. Khi rñi ro ch¸y x¶y ra, muèn x¸c ®Þnh c¸c tæn thÊt ®ã lµ thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm hay kh«ng ®Ó tõ ®ã cã ph¬ng ¸n ®Òn bï chÝnh x¸c vµ tho¶ ®¸ng, cac nhµ b¶o hiÓm ph¶i x¸c ®Þnh râ c¸c rñi ro b¶o hiÓm vµ c¸c rñi ro kh«ng ®îc b¶o hiÓm. II.3.1.Rñi ro ®îc b¶o hiÓm Trong b¶o hiÓm h¶o ho¹n th× c¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm bao gåm : * Rñi ro chÝnh : “ch¸y” – Rñi ro A. Thùc chÊt rñi ro nµy bao gåm : ch¸y, sÐt vµ næ. + Ch¸y sÏ ®îc b¶o hiÓm trong trêng hîp héi tô ®Çy ®ñ 3 yÕu tè sau: - Ph¶i thùc sù cã ph¸t ra löa. - Löa ®ã kh«ng ph¶i löa chuyªn dïng - Löa ®ã ph¶i lµ ngÉu nhiªn hay bÊt ngê ph¸t ra 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Khi ®· cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè trªn vµ cã nh÷ng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt th× thiÖt h¹i ®ã sÏ ®îc båi thêng, dï ®ã lµ do ch¸y hay do nhiÖt hay khãi g©y ra. +SÐt: lµ t¸c ®éng trùc tiÕp cña tia chíp vµo tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm.Ngêi ®îc b¶o hiÓm chØ ®îc båi thêng khi tµi s¶n bÞ ph¸ huû trùc tiÕp do sÐt hoÆc do sÐt ®¸nh g©y ch¸y.NÕu sÐt ®¸nh mµ kh«ng g©y ch¸y hay kh«ng ph¸ huû trùc tiÕp tµi s¶n th× kh«ng thuäc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm båi thêng .VÝ dô nh sÐt ®¸nh ph¸ huû trùc tiÕp c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö th× c¸c thiÕt bÞ nµy vÉn ®îc båi thêng nhng nÕu sÐt ®¸nh vµo mét tr¹m biÕn thÕ ®iÖn vµ lµm cho dßng ®iÖn t¨ng ®ét ngét , dÉn ®Õn thiÖt h¹i cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö nµy th× c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng ph¶i båi thêng trong trêng hîp nµy. + Næ: lµ hiÖn tîng ch¸y cùc nhanh, t¹o ra mét ¸p lùc lín kÌm theo mét tiÕng ®éng m¹nh, ph¸t sinh bëi mét sù gi·n në nhanh vµ m¹nh cña c¸c chÊt r¾n, chÊt láng, chÊt khÝ.Næ trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n bao gåm: - Næ nåi h¬i phôc vô sinh ho¹t - H¬i ®èt phôc vô sinh ho¹t, th¾p s¸ng hoÆc sëi Êm trong mét ng«i nhµ kh«ng ph¶i nhµ xëng hay lµm c¸c c«ng viÖc sö dông h¬i ®èt. - C¸c trêng hîp næ g©y ch¸y ®îc b¶o hiÓm, chØ cßn l¹i nh÷ng thiÖt h¹i tæn thÊt do næ mµ kh«ng g©y ch¸y - Tæn thÊt do næ mµ kh«ng g©y ch¸y th× kh«ng ®îc båi thêng, trõ nh÷ng trêng hîp næ nåi h¬i phôc vô sinh ho¹t. - Tæn thÊt do næ cã nguån gèc tõ ch¸y th× thiÖt h¹i ban ®Çu do ch¸y g©y ra th× ®îc båi thêng nhng tæn th¸t do hËu qu¶ cña næ th× kh«ng ®îc båi thêng. *C¸c rñi ro phô: C¸c rñi ro phô nµy chØ cã thÓ ®îc b¶o hiÓm khi ®i kÌm c¸c rñi ro chÝnh, vµ viÖc cã tham gia hay c¸c b¶o hiÓm c¸c rñi ro nµy hay kh«ng tuú thuéc vµo quyÕt ®Þnh cña ngêi tham gia b¶o hiÓm.C¸c rñi ro phô bao gåm: + M¸y bay vµ c¸c ph¬ng tiÖn hµng kh«ng kh¸c hay c¸c thiÕt bÞ trªn c¸c ph¬ng tiÖn ®ã r¬i vµo lµm cho tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm bÞ thiÖt h¹i. C¸c thiÖt h¹i lo¹i nµy ®Òu ®îc båi thêng dï kh«ng cã x¶y ra ho¶ ho¹n. + Næi lo¹n, b¹o ®éng d©n sù, ®×nh c«ng, bÓ xëng … + Löa ngÇm díi ®Êt: mäi thiÖt h¹i do löa ngÇm díi ®Êt g©y ra ®Òu ®îc båi thêng dï cã x¶y ra ch¸y hay kh«ng. + §éng ®Êt: mäi tæn thÊt do ®éng ®Êt g©y ra ®Òu ®îc phÝa c«ng ty b¶o hiÓm båi thêng dï ®éng ®Êt kh«ng g©y ra ch¸y. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 + Gi«ng b·o: Dï gi«ng b·o kh«ng g©y ra ch¸y nhng nh÷ng thiÖt h¹i do gi«ng b·o g©y ra ®Òu ®îc båi thêng. + Vì trµn níc tõ c¸c bÓ chøa: nhng lo¹i trõ tµi s¶n bÞ ph¸ huû do níc ch¶y, rß rØ tõ hÖ thèng thiÕt bÞ phßng ch¸y ch÷a ch¸y tù ®éng. II.3.2.Rñi ro lo¹i trõ Trªn thùc tÕ cã nh÷ng rñi ro mµ nhµ b¶o hiÓm kh«ng thÓ nhËn b¶o hiÓm ®îc.Nh÷ng ®iÓm lo¹i trõ trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®îc ¸p dông nh sau: + Nh÷ng thiÖt h¹i tæn thÊt do hµnh ®éng cè ý hay ®ång lo· cña ngêi ®îc b¶o hiÓm g©y nªn. + Nh÷ng tæn thÊt do:næi lo¹n, ®×nh c«ng trõ khi nh÷ng rñi ro nµy ®· ®îc b¶o hiÓm kÌm theo c¸c rñi ro chÝnh, cã tho¶ thuËn trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. + Nh÷ng tæn thÊt cã liªn quan ®Õn phãng x¹, hay nhiÔm phãng x¹ + Nh÷ng tæn thÊt vÒ hµng ho¸ nhËn uû th¸c, tiÒn b¹c, chøng kho¸n, b¶n th¶o, sæ s¸ch kinh doanh, b¶n vÏ, tµi liÖu thiÕt kÕ… trõ khi ®· cã tho¶ thuËn lµ tr¶ thªm phÝ b¶o hiÓm cho nh÷ng tæn thÊt trong trêng hîp nµy. + Tµi s¶n bÞ cíp hay mÊt c¾p nhng nÕu chøng minh ®îc lµ bÞ mÊt c¾p th× vÉn ®îc båi thêng. + Nh÷ng thiÖt h¹i g©y ra cho bªn thø ba + Nh÷ng thiÖt h¹i tæn thÊt mang tÝnh chÊt hËu qu¶ díi bÊt kú h×nh thøc nµo do ph¶i ngõng kinh doanh, « nhiÔm m«i trêng…trõ thiÖt h¹i vÒ tiÒn thuª nhµ ®îc x¸c nhËn trong giÊy b¶o hiÓm lµ ®îc b¶o hiÓm. + ChÊt næ kh«ng bao gåm nguyªn nhiªn liÖu x¨ng dÇu, ngêi, déng thùc vËt sèng. + Nh÷ng tµi s¶n mµ vµo thêi ®iÓm x¶y ra tæn thÊt ®îc b¶o hiÓm theo ®¬n b¶o hiÓm hµng h¶i, trõ phÇn thiÖt h¹i vît qu¸ sã tiÒn båi thêng theo ®¬n b¶o hiÓm hµng h¶i. + Nh÷ng thiÖt h¹i tæn thÊt trong møc miÔn thêng.Th«ng thêng, trong ¸p dông mc miÔn thêng cso khÊu trõ tèi thiÓu lµ 2% sè tiÒn b¶o hiÓm trªn mét ®¬n vÞ rñi ro/vô tæn thÊt nhng tèi thiÓu kh«ng díi 100 USD/vô vµ tèi ®a lµ 2000 USD/vô. II.4. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm II.4.1.Gi¸ trÞ b¶o hiÓm Gi¸ trÞ b¶o hiÓm (GTBH) ®îc hiÓu lµ gi¸ trÞ cña tµi s¶n ®îc abá hiÓm.Gi¸ trÞ nµy cã thÓ lµ gi¸ trÞ thùc tÕ hoÆc gi¸ trÞ mua míi. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Tµi s¶n trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n thêng cã gi¸ trÞ rÊt lín nh c«ng tr×nh, kho tµng, bÕn b·i…V× cã nhiÒu lo¹i tµi s¶n kh¸c nhau nh vËy nªn viÖc x¸c ®Þnh GTBH vµ sè tiÒn b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm tµi s¶n ®«i khi rÊt phøc t¹p vµ khã kh¨n. §Ó cã thÓ x¸c ®Þnh GTBH mét c¸ch chÝnh x¸c , ngêi ta ph©n chia tµi s¶n ra thµnh 2 lo¹i: - Nh÷ng tµi s¶n mang tÝnh kiªn cè vµ t¬ng ®èi tÜnh (nhµ xëng, v¨n phßng, nhµ ë , m¸y mãc thiÐt bÞ…) , c¨n cø vµo 3 chØ tiªu sau: + Gi¸ trÞ ban ®Çu hoµn toµn- khÊu hao nÕu cã + Chi phÝ thùc tÕ céng dån + Tho¶ thuËn vÒ chi phÝ vµ gi¸ trÞ gi÷a c¸c bªn tham gia. - Nh÷ng hµng ho¸ thêng xuyªn lu©n chuyÓn, khi x¸c ®Þnh GTBH ngêi ta chia thµnh 2 lo¹i: + B¶o hiÓm theo gi¸ trÞ trung b×nh: V× hµng ho¸ trong c¸c kho b·i, cöa hµng lu«n lu©n chuyÓn nªn kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ cña sè hµng ho¸ ®ã trong mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh nªn trong trêng hîp nµy th× ngêi ®îc b¶o hiÓm sÏ íc tÝnh vµ th«ng b¸o cho nhµ b¶o hiÓm gi¸ trÞ cña sè hµng ho¸ trung b×nh cã trong kho, b·i…trong thêi h¹n b¶o hiÓm.Vµ gi¸ trÞ trung b×nh nµy ® îc coi lµ sè tiÒn b¶o hiÓm.Gi¸ trÞ trung b×nh nµy còng ®îc lµm c¬ së ®Ó tÝnh phÝ b¶o hiÓm vµ c«ng ty b¶o hiÓm còng båi thêng tæn thÊt thùc tÕ nhng kh«ng vît qu¸ gi¸ trÞ trung b×nh ®· khai b¸o. + B¶o hiÓm theo gi¸ trÞ tèi ®a: c«ng ty b¶o hiÓm trong trêng hîp nµy sÏ nhËn b¶o hiÓm cho tµi s¶n víi møc gi¸ trÞ tèi ®a t¹i thêi diÓm mµ chñ së h÷u tµi s¶n cã gi¸ trÞ tèi ®a so víi c¸c thêi ®iÓm trong níc.V× trong trêng hîp nµy th× gi¸ trÞ tµi s¶n cã thÓ t¨ng ®ét biÕn nªn nhµ b¶o hiÓm vµ ngêi ®îc b¶o hiÓm cã thÓ gÆp nhau ®Ó tho¶ thuËn thªm vÒ sè tiÒn b¶o hiÓm. Trong trêng hîp nµy th× ngêi ®îc b¶o hiÓm còng íc tÝnh vµ th«ng b¸o cho c«ng ty b¶o hiÓm gi¸ trÞ cña hµng ho¸ tèi ®a cã thÓ ®¹t ®îc vµo mét thêi ®iÓm nµo ®ã trong thêi h¹n b¶o hiÓm.PhÝ b¶o hiÓm ®îc tÝnh trªn c¬ së gi¸ trÞ tèi ®a nµy nhng kh«ng ®îc thu hÕt ngay toµn bé phÝ mµ chØ ®îc thu 75%. §Õn cuèi n¨m b¶o hiÓm, ngêi ®îc b¶o hiÓm sÏ ph¶i quyÕt to¸n nèt sè tiÒn phÝ b¶o hiÓm cßn l¹i dùa trªn gi¸ trÞ hµng ho¸ thùc tÕ hµng th¸ng hay hµng quý.Khi cã thiÖt h¹i tæn thÊt th× c«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi thêng thiÖt h¹i thiÖt h¹i thùc tÕ nhng kh«ng vît qu¸ gi¸ trÞ tèi ®a ®· khai b¸o tríc ®ã. NÕu thiÖt h¹i x¶y ra trong thêi h¹n b¶o hiÓm vµ ®· ®îc båi thêng vît qua gi¸ trÞ tèi ®a b×nh qu©n th× lóc nµy viÖc tÝnh phÝ b¶o hiÓm sÏ kh«ng dùa vµo gi¸ trÞ tèi ®a n÷a mµ sÏ dùa vµo sè tiÒn båi thêng ®· tr¶ (nghÜa lµ coi sè tiÒn båi th- 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 êng chÝnh lµ sè tiÒn b¶o hiÓm). Nªn trong mäi tr¬ng hîp th× sè tiÒn båi thêng vÉn kh«ng ®îc vît qóa sè tiÒn b¶o hiÓm.Vµ nÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm båi thêng nhiÒu lÇn th× tæng sè tiÒn båi thêng còng kh«ng ®îc vît qu¸ sè tiÒn b¶o hiÓm. Tuy nhiªn, ®Ó kh«ng ph¶i ®iÒu chØnh l¹i cuèi thêi h¹n b¶o hiÓm, sè tiÒn b¶o hiÓm, phÝ b¶o hiÓm vµ tiÖn cho c«ng t¸c t¸i b¶o hiÓm th× c¸c nhµ b¶o hiÓm vµ ngêi ®îc b¶o hiÓm nªn chän b¶o hiÓm theo gi¸ trÞ trung b×nh. II.4.2.Sè tiÒn b¶o hiÓm Sè tiÒn b¶o hiÓm lµ giíi h¹n båi thêng tèi ®a cña ngêi b¶o hiÓm trong trêng hîp tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm bÞ tæn thÊt toµn bé.Ngßi ®îc b¶o hiÓm còng cã thÓ tham gia b¶o hiÓm tµi s¶n cña m×nh víi sè tiÒn lín h¬n gi¸ trÞ b¶o hiÓm nhng kh«ng vît qu¸ 110% gi¸ trÞ b¶o hiÓm. Còng nh nãi ë trªn, sè tiÒn b¶o hiÓm chÝnh lµ c¨n cø ®Ó tÝnh phÝ b¶o hiÓm vµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh sè tiÒn b¶o hiÓm chÝnh lµ gi¸ trÞ b¶o hiÓm. Trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n th× c¸c nhµ b¶o hiÓm kh«ng chÊp nhËn b¶o hiÓm theo kiÓu chän ®iÓm.NghÜa lµ kh«ng nhËn b¶o hiÓm cho bé phËn tµi s¶n, nh÷ng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt cã nhiÒu rñi ro nhÊt v× kh¶ n¨ng ph¶i båi thêng cho ngêi ®îc b¶o hiÓm lµ rÊt cao vµ rÊt dÔ x¶y ra trôc lîi b¶o hiÓm. Tuy nhiªn, c«ng ty b¶o hiÓm còng cã thÓ chÊp nhËn b¶o hiÓm tíi 50% gi¸ trÞ tµi s¶n. II.5. PhÝ b¶o hiÓm vµ ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm II.5.1.PhÝ b¶o hiÓm PhÝ b¶o hiÓm lµ gi¸ c¶ cña dÞch vô b¶o hiÓm.ViÖc tÝnh møc phÝ b¶o hiÓm cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi tÊt c¶ c¸c nhµ b¶o hiÓm v× møc gi¸ nµy võa ph¶i phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng võa ph¶i ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh cña nhµ b¶o hiÓm. PhÝ b¶o hiÓm thêng nép ngay mét lÇn sau khi ký kÕt hîp ®ång nhng ®Ó gi¶m bít g¸nh nÆng cho ngêi tham gia b¶o hiÓm trong trêng hîp phÝ b¶o hiÓm qu¸ lín th× hai bªn cã thÓ tho¶ thuËn nép lµm nhiÒu kú (tèi ®a lµ 4 kú) vµ phÝ tr¶ cho kú nµo th× chØ cã hiÖu lùc víi kú ®ã. PhÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n còng gièng nh hÇu hÕt phÝ b¶o hiÓm c¸c nghiÖp vô kh¸c lµ bao gåm phÝ thuÇn vµ phô phÝ. PhÝ b¶o hiÓm = PhÝ thuÇn + phô phÝ Trong ®ã, phÝ thuÇn chÝnh lµ lo¹i phÝ h×nh thµnh nªn quü båi thêng vµ møc phÝ nµy ®îc tÝnh dùa trªn x¸c xuÊt rñi ro. Phô phÝ trong b¶o hiÓm ch¸y bao gåm nh÷ng kho¶n chi sau: chi qu¶n lý, chi hoa hång, chi ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, c¸c lo¹i thuÕ vµ c¸c kho¶n chi kh¸c….PhÇn phô phÝ chiÕm kho¶ng 30% tæng møc phÝ thu. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 PhÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n còng ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn tû lÖ phÝ vµ gi¸ trÞ b¶o hiÓm. C«ng thøc tÝnh phÝ b¶o hiÓm nh sau: P=Sb *R Víi Sb : STBH R: tØ lÖ phÝ b¶o hiÓm P : phÝ b¶o hiÓm Tû lÖ phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n thêng ®îc chia lµm 2 bé phËn: tû lÖ phÝ thuÇn vµ tû lÖ phô phÝ. R = R1 + R2 Víi R1 : Tû lÖ phÝ thuÇn R2: Tû lÖ phô phÝ Cã rÊt nhiÒu yÕu tè ¶nh hëng ®Õn biÓu phÝ v× ®èi tîng cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ rÊt kh¸c nhau vÒ gi¸ trÞ vµ møc ®é rñi ro.Do vËy mµ kh«ng thÓ ¸p dông mét biÓu phÝ cè ®Þnh cho tÊt c¶ mäi lo¹i tµi s¶n ®îc. Th«ng thêng th× c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sÏ ¸p dông c¸c tû lÖ phÝ kh¸c nhau cho c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau vµ sau ®ã sÏ ®iÒu chØnh theo c¸c yÕu tè lµm t¨ng gi¶m phÝ.Trªn thùc tÕ cã mét sè yÕu tè c¬ b¶n sau cã thÓ ¶nh hëng tãi tØ lÖ phÝ nh :VËt liÖu x©y dùng, ¶nh hëng cña c¸c tÇng nhµ, c«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y, c¸ch ph©n chia ®¬n vÞ rñi ro, bao b× ®ãng gãi, chñng lo¹i hµng hãa, c¸ch thøc s¾p ®Æt…. II.5.2. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ b¶o hiÓm a. Theo ph©n lo¹i §©y lµ c¸ch kÕt hîp c¸c ®¬n vÞ cã thÓ so s¸nh víi nhau cïng mét lo¹i, sau ®ã tÝnh tû lÖ mçi lo¹i ph¶n ¸nh sè tæn thÊt vµ cac chi phÝ kh¸c cña lo¹i ®ã.Ph¬ng ph¸p nµy phï hîp víi c¸c tµi s¶n t¬ng ®èi ®ång ®Òu nhau nh : nhµ ë, nhµ thê… Khi x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ theo c¸ch ph©n lo¹i nµy cÇn xem xÐt c¸c yÕu tè ¶nh h ëng ®Õn tû lÖ phÝ sau: - VËt liÖu x©y b»ng g×. - Kh¨ n¨ng phßng ch¸y ch÷a ch¸y - Ngêi sö dông (chñ nhµ hay cho thuª) - VËt bè trÝ xunh quanh, bªn ngoµi ( nh÷ng c«ng tr×nh ®Æc biÖt dÔ ch¸y ®Ó gÇn löa lan nhanh tíi tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm). b. Theo danh môc Bao gåm c¸c bíc: Bíc 1: Rµ xÐt l¹i danh môc tµi s¶n tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n råi ph©n lo¹i tõng lo¹i tµi s¶n theo danh môc kh¸c nhau do mçi lo¹i tµi s¶n th× cã kh¶ n¨ng ch¸y næ lµ kh¸c nhau. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan