Lêi më ®Çu
NÒn kinh tÕ n-íc ta ®ang chuyÓn sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr-êng cã sù
qu¶n lý cña Nhµ n-íc . Sù nghiÖp ®æi míi kinh tÕ ®ßi hái ph¶i nhanh chãng tiÕp
cËn nh÷ng lý luËn vµ thùc tiÔn qu¶n lý kinh tÕ cña nhiÒu n-íc trªn thÕ giíi. KÕ
to¸n víi t- c¸ch lµ c«ng cô qñan lý ngµy cµng ®-îc khai thøc tèi ®a søc m¹nh vµ sù
linh ho¹t cña nã nh»m ®iÒu chØnh vÜ m« vµ sù vËn hµnh cña nÒn kinh tÕ trong hiÖn
th-c phong phó vµ ®a chiÒu. Cïng víi sù ®æi míi trong c¬ chÕ qu¶n lý , c¸c doanh
nghiÖp ®-îc tù chñ trong ho¹ch to¸n kinh doanh, thùc hiÖn chÕ ®é ho¹ch to¸n kinh
tÕ "Tù trang tr¶i vµ cã doanh lîi" ®· t¹o ra kÕ to¸n mét bé mÆt míi, kh¼ng ®Þnh vÞ
trÝ quan träng cña kÕ to¸n trong hÖ thèng c¸c c«ng cô qñan lý . Ngµy nay, kÕ to¸n
®· cã nh÷ng thay ®æi kh¸ c¬ b¶n ®Ó phï hîp víi t×nh h×nh míi, víi nh÷ng th«ng lÖ
chuÈn mùc quèc tª. §ång thêi t¹o ra ®-îc nh÷ng c¬ së ®Ó hoµ nhËp víi kÕ to¸n
cña c¸c n-íc trong khu vùc, còng nh- trªn thÕ giíi.
C¬ chÕ thÞ tr-êng hiÖn, b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh ph¶i lùa chän: HoÆc lµ thÊt b¹i, hoÆc lµ ph¶i dãi ®Çu vµ v-ît qua sù canh
tranh kh«ng khoan nh-îng cña thÞ tr-êng. Do vËy, mét doanh nghiÖp muèn ®øng
v÷ng ®-îc , ®ñ søc c¹nh tranh th× ho¹t ®«ng kinh doanh ph¶i mang l¹i lîi nhuËn
nghÜa lµ lµm ¨n ph¶i cã l·i vµ thùc sù lîi nhuËn ®· trë thµnh môc tiªu cao nhÊt ®èi
víi doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh.
1
PhÇn thø nhÊt
I/ §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña C«ng ty GiÇy VÜnh Yªn –VÜnh Phóc
C«ng ty GiÇy VÜnh Yªn –VÜnh Phóc lµ doanh nghiÖp trùc thuéc Së C«ng
nghiÖp VÜnh Phóc cã nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh c¸c s¶n phÈm giÇy da xuÊt
khÈu vµ néi ®Þa.
C«ng ty GiÇy VÜnh Yªn –VÜnh Phóc n»m t¹i: Ph-êng §èng §a ThÞ x·
VÜnh yªn ®èi diÖn víi khu c«ng së vµ UBND tØnh VÜnh Phóc c¸ch quèc lé sè 2
kho¶ng 300 m Víi ®Þa ®iÓm C«ng ty cã thuËn lîi cho viÖc tiªu thô s¶n phÈm cung
cÊp vËt t- nhiªn liÖu vµ nhu cÇu tiÒn vèn.
Sè Fax:
Sè ®iÖn tho¹i:
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.
C«ng ty GiÇy VÜnh yªn tr-íc ®©y lµ Nhµ m¸y c¬ khÝ vËt t- tæng hîp VÜnh
Yªn VÜnh Phóc ®-îc ®æi tªn vµ chuyÓn ®æi h×nh thøc s¶n xuÊt kinh doanh thµnh
C«ng ty giÇy VÜnh Yªn n¨m 1996 . C«ng ty ra ®êi theo quyÕt ®Þnh 1007/ Q§-UB
cña UBND VÜnh Phóc.
Lµ mét C«ng ty GiÇy hµng ®Çu cña tØnh VÜnh Phóc. Theo luËn chøng thiÕt kÕ
ban ®Çu, C«ng ty cã c«ng suÊt thiÕt kÕ 400.000 s¶n phÈm / n¨m víi gÇn 300 lao
®éng thÞ tr-êng tiÖu thô s¶n phÈm x¸c ®Þnh xuÊt khÈu. Nguån vèn ®Çu t- lµ vèn vay
ng©n hµng vµ vèn tù cã. Míi ®Çu thµnh lËp c«ng ty còng gÆp nhiÒu khã kh¨n nh-ng
tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty cïng nh- tËp thÓ l·nh ®¹o C«ng ty ®· cã
nhiÒu cè g¾ng kh¾c phôc khã kh¨n t×m kiÕm thÞ tr-êng míi , ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm
®Ó ®-a c«ng ty ®i lªn.
Tuy vËy, C«ng ty GiÇy VÜnh Yªn –VÜnh Phóc ®· cã nhiÒu cè g¾ng t×m kiÕm
thÞ tr-êng ngay c¶ trong chÝnh thÞ tr-êng néi ®Þa t¹o ra søc c¹nh tranh cho chÝnh s¶n
phÈm cña m×nh, phÊn ®Êu h¹ thÊp gi¸ thµnh. §ång thêi tËp thÓ l·nh ®¹o C«ng ty ®·
cã nhiÒu cè g¾ng khÈn tr-¬ng tæ chøc s¾p xÕp l¹i nh©n sù vµ x¸c lËp m« h×nh tæ
chøc s¶n xuÊt míi, b-íc ®Çu ®· cã sù æn ®Þnh c¬ b¶n vÒ mÆt nh©n vµ c¬ cÊu c¸c
phßng ban, chøc n¨ng ph©n x-ëng s¶n xuÊt.
2
§Õn nay, víi nç lùc cè g¾ng cña tËp thÓ CBCNV toµn C«ng ty, b-íc ®Çu s¶n
xuÊt ®ang ®i vµo æn ®Þnh, kh¼ng ®Þnh ®-îc vÞ trÝ s¶n phÈm cña m×nh trªn thÞ tr-êng
b»ng chøng lµ s¶n phÈm cña C«ng ty ®· xuÊt khÈu ®-îc sang nhiÒu n-íc trªn thÕ
giíi C«ng nh©n ®a sè ®· cã viÖc lµm æn ®Þnh. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®-îc,
hiÖn t¹i C«ng ty vÊn cßn gÆp nh÷ng khã kh¨n, ®ã lµ doanh sè s¶n xuÊt ch-a cao,
thu nhËp cña ng-êi lao ®éng còng nh- hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cßn h¹n chÕ
®iÒu nµy ®-îc thÓ hiÖn qua mét sè chØ tiªu c¬ b¶n N¨m 1999 - 2000 sau ®©y.
B¶ng tæng hîp mét sè chØ tiªu n¨m 1999 - 2000
ChØ tiªu
N¨m 1999
N¨m 2000
I. Tæng tµi s¶n
22.320.386.038
22.107.800.990
- Tµi s¶n cè ®Þnh
15.620.231.541
15.516.114.859
- Tµi s¶n l-u ®éng
6.700.154.497
6.591.686.131
II. Tµi s¶n nguån vèn
22.320.386.038
22.107.800.990
- Vèn chñ së h÷u
10.917.047.017
13.467.340.783
5.304.662.362
5.304.662.362
33.237.433.055
35.575.141.773
III. Doanh thu
8.400.000.000
14.487.720.000
IV. Lîi nhuËn
1.020.600.000
2.550.293.748
102.678.000
174.553.912
Trong ®ã vèn kinh doanh
Nî ph¶ tr¶
V Nép ng©n s¸ch
Doanh thu vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n-íc trong 10 n¨m
N¨m
Doanh thu
Nép ng©n s¸ch
1990
6.150.000.000
200. 000.000
1991
4.800. 000.000
142. 000.000
1992
4.075. 000.000
100. 000.000
1993
8.027. 000.000
250. 000.000
3
1994
14.102. 000.000
300. 000.000
1995
27.000. 000.000
340. 000.000
1996
16.162. 000.000
170. 000.000 (§· ®-îc ®æi tªn
míi)
1997
16.300. 000.000
359. 000.000
1998
14.300. 000.000
172. 000.000
1999
8.400. 000.000
102.678.000
2000
14.487.720.000
174.553.000
Tãm l¹i: Víi gÇn 10 ho¹t ®«ng, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ë C«ng ty cã nhiÒu cè g¾ng nç
lùc ®Ó v-¬n lªn
2. §Æc biÖt ho¹t ®«ng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tæ chøc qñan lý s¶n xuÊt
kinh doanh.
Lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, cã t- c¸ch ph¸p nh©n trùc thuéc Së c«ng
nghiÖp VÜnh phóc C«ng ty tæ chøc bé m¸y qu¶n lý theo kiÓm trùc tuyÕn chøc n¨ng
nh»m ®Êp øng kÞp thêi nh÷ng th«ng tin, sè liÖu cho c¸c cÊp l·nh ®¹o ®ång thêi còng
thuËn tiÖn cho viÖc ®-a c¸c chØ thÞ, mÖnh lÖnh tõ l·nh ®¹o xuèng c¸c cÊp d-íi mét
c¸ch nhanh chãng kÞp thêi.
Gi¸m ®èc cã quyÒn l·nh ®¹o cao nhÊt, trùc tiÕp chØ ®¹o mäi ho¹t ®«ng cña
C«ng ty, c¸c phßng ban tham m-u gióp viÖc cho Gi¸m ®èc theo nhiÖm vô chøc
n¨ng cña m×nh. Ban l·nh ®¹o C«ng ty gåm cã 3 ng-êi: 1 Gi¸m ®èc vµ 2 phã Gi¸m
®èc, Gi¸m ®èc lµ ng-êi cã quyÒn l·nh ®¹o cao nhÊt, quyÕt ®Þnh vµ chØ ®¹o mäi ho¹t
®«ng s¶n xuÊt cña C«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr-íc Nhµ n-íc Së c«ng nghiÖp vµ
C«ng ty. 2 phã Gi¸m ®èc cïng víi c¸c trî lý Gi¸m ®èc gióp viÖc cho Gi¸m ®èc
trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ s¶n xuÊt kinh doanh.
Bé m¸y qu¶n lý ®-îc m« pháng theo s¬ ®å sau:
Ban gi¸m ®èc
P.Tæ chøc
hµnh chÝnh
P.KÕ ho¹ch
®Ç t-
P. KÕ to¸n
Tµi chÝnh
P. S¶n xuÊt
kinh doanh
4
PX In - May
P. thÞ tr-êng
XNK
PX SD¸n Ðp
- Phßng tæ chøc hµnh chÝnh:
Tham m-u vµ qu¶n lý c¸n bé ®Ó sö dông lùc l-îng nh©n c«ng hîp lý, tæ chøc
thùc hiÖn chÝnh s¸ch chÕ ®é ®èi víi ng-êi lao ®éng. X©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng ®Ó
tr×nh Së xÐt duyÖt.
- Phßng kÕ ho¹ch ®Çu t-: cã nhiÖm vô lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt hµng th¸ng vµ
kÕ ho¹ch ®Çu t- cho s¶n xuÊt.
- Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh: §¶m nhËn 2 chøc n¨ng chÝnh lµ
+ Chøc n¨ng hµnh chÝnh: Lo vèn kinh doanh cho ®¬n vÞ, hoµn thµnh nghÜa
vô cña ng©n s¸ch Nhµ n-íc vµ víi Së c«ng nghiÖp
+ Chøc n¨ng n¨ng kÕ to¸n: ®¶m nhËn toµn bé c«ng t¸c h¹ch to¸n t¹i C«ng ty
GiÇyVÜnh Yªn.
- Phßng s¶n xuÊt kinh doanh ®iÒu ®éng tiÕn tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch. Qu¶n
lý vËt t-, tiªu thô s¶n phÈm, qu¶n lý kho, theo dâi vµ tËp h¬p c¸c hîp ®ång, kiÓm
nghiÖm tiªu chuÈn kü thuËt.
- Phßng thÞ tr-êng XNK cã nhiÖm vô theo dâi, t×m kiÓm thÞ tr-êng xuÊt
khÈu. Thùc hiÖn c¸c kh©u, c¸c c«ng ®o¹n trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu, nhËp khÈu vËt
t-.
- C¸c bé phËn s¶n xuÊt:
Ph©n x-ëng Ðp, d¸n: cã nhiÖm vô l¾p ghÐp c¸c phÇn s¶n phÈm
Ph©n x-ëng:
Ph©n x-ëng may: cã nhiÖm vô liªn kÕt c¸c bé phËn phÇn th©n trªn cña s¶n
phÈm
3. §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm chñ yÕu.
5
§Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ ë mét doanh nghiÖp lµ nh©n tè quan träng ¶nh
h-ëng tíi c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ¶nh h-ëng tíi ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n ®Æc
biÖt víi kÕ to¸n tiÒn mÆt th× quy tr×nh c«ng nghÖ lµ mét yÕu tè c¬ b¶n lµ viÖc lùa
chän ph-¬ng ph¸p tÝnh to¸n cã ®é chÝnh x¸c cao, hîp lý, phôc vô kÞp thêi cho viÖc
qu¶n lý còng nh- h¹ch to¸n kÕ to¸n. Do ®ã tr-¬c khi ®i vµo nghiªn cøu c«ng t¸c
h¹ch to¸n vµ kÕ to¸n cña C«ng ty cÇn ph¶i t×m hiÓu quy tr×nh ch«ng nghÖ s¶n xuÊt
s¶n phÈm cña C«ng ty.
§Ó s¶n xuÊt ra mét s¶n phÈm cÇn ph¶i qua nhiÒu c«ng ®o¹n s¶n xuÊt kh¸c
nhau. ë C«ng ty s¶n phÈm th-êng ®-îc s¶n xuÊt hµng lo¹t hoÆc theo ®¬n ®Æt hµng.
Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt theo kiÓu chÕ biÕn liªn tôc s¶n phÈm cho ®Õn khi
hoµn thµnh ph¶i tr¶i qua 3 giai ®o¹n c¬ b¶n lµ: m¸y, Ðp nèi, hoµn thiÖn
Tõ nguyªn liªu ban ®Çu lµ v¶i, da, ®Õ cao su, keo d¸n… ®-îc ®-a vµo c¸c
ph©n x-ëng qua qu¸ tr×nh ®-a nguyªn liÖu da vµ v¶i vµo ph©n x-ëng m¸y kÕt nèi vµ
chØnh vµo vµ sau ®ã ®-îc ®-a sang ph©n s-ëng Ðp kÕt nèi ch¾c l¹i víi nhau, c¸c
ph©n x-ëng sau khi hoµnh thµnh c«ng viÖc cña m×nh ®Òu ph¶i cã tr¸ch nhiÖm kiÓm
tra tÝnh hoµn chØnh cña m×nh ®Ó cã thÓ khi chuyÓn ®i phÇn viÖc cña m×nh mang tÝnh
hoµn chØnh v× thÕ nªn s¶n phÈm khi ®-îc xuÊt x-ëng mang tÝnh hoµn chØnh cao,
®¶m b¶o chÊt l-îng qua c¸c kh©u s¶n phÈm, ®Ó bao gãi s¶n phÈm.
Nh×n vµo quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña C«ng ty ta thÊy quy tr×nh s¶n
xuÊt cña C«ng ty lµ quy tr×nh s¶n xuÊt liªn tôc khÐp kÝn, tõ nguyªn liÖu ban ®Çu ®Õn
thµnh phÈm. C¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt ra b¸n thµnh phÈm cã thÓ nhËp kho hoÆc
kh«ng nhËp kho s¶n xuÊt cña c«ng ®o¹n chÕ biÕn tr-íc lµ nguyªn liÖu cho c«ng
®o¹n sau.
Ch-¬ng II
Thùc tr¹ng c«ng t¸c t×nh h×nh tæ chøc kÕ to¸n tiÒn mÆt ë C«ng ty GiÇy VÜnh
Yªn – VÜnh Phóc
I. T×nh h×nh thùc tr¹ng vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty GiÇy VÜnh Yªn
.1. Tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty , C«ng ty.¸p dông
h×nh thøc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n tËp trung t¹i phßng tµi chÝnh - kinh tÕ . Theo h×nh
thøc nµy, c«ng ty tæ chøc riªng biÖt mét phßng kÕ to¸n - tµi chÝnh cã nhiÖm vô thùc
6
hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty ë c¸c ph©n x-ëng kh«ng cã bé m¸y kÕ
to¸n riªng mµ chØ cã c¸c tæ th«ng kª thùc hiÖn ghi chÐp vµ cung cÊp nh÷ng th«ng
tin cÇn thiÕt vÒ ho¹t ®éng cña ph©n x-ëng nh-: ngµy c«ng, n¨ng suÊt, chÊt l-îng
s¶n phÈm, theo dâi sö dông vËt t- m¸y mãc thiÕt bÞ.
H×nh thøc nµy cã -u ®iÓm lµ ®¶m b¶o sù tËp trung nhÊt vµ chÆt chÏ trong viÖc chØ
®¹o c«ng t¸c kÕ to¸n , gióp doanh nghiÖp kiÓm tra chØ ®¹o s¶n xuÊt kÞp thêi,
chuyªn m«n ho¸ c¸n bé, gi¶m nhÑ biªn chÕ , tËo ®iÒu kiÖn cho viÖc øng dông c¸c
ph-¬ng tiÖn tÝnh to¸n hiÖn ®¹i hiÖu qu¶.
C¬ cÊu bé m¸y kÕ to¸n
KÕ to¸n tr-ëng
KÕ to¸n tæng
hîp vµ
TSC§
KÕ to¸n
vËt t-
KÕ to¸n
tiÒn l-¬ng
vµ BH
KÕ to¸n
thanh
to¸n
7
KÕ to¸n chi
phÝ SX &
gi¸ thµnh
KÕ to¸n tiªu
thô vµ thuÕ
Thèng kª PX
- §øng ®Çu bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty lµ kÕ to¸n tr-ëng, kÕ to¸n tr-ëng c«ng ty lµ
kiÓm so¸t viªn Nhµ n-íc ®èi víi c«ng t¸c tµi chÝnh cña c«ng ty, tham m-u gióp viÖc
cho gi¸m ®èc vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh - kÕ to¸n, tæ chøc m¹ng l-íi th«ng tin kinh tÕ
tµi chÝnh, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ cña c«ng ty, kÕ to¸n tr-ëng chÞu tr¸ch nhiÖm
chØ ®¹o tæ chøc toµn bé ho¹t ®éng cña bé m¸y kÕ to¸n.
- Bé phËn kÕ to¸n vËt t-: Tæ chøc ghi chÐp ph¶n ¸nh tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh
thu nua vËn chuyÓn nhËp - XuÊt - tån kho vËt liÖu, tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña vËt liÖu
thu mua vµ kiÓn tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÒ cung øng vËt liÖu, vÒ sè l-îng
chÊt l-îng mÆt hµng. Hµng th¸ng lªn b¸o c¸o nhËp, xuÊt vËt t- vµ lËp b¸o c¸o cho
bé phËn ho¹ch to¸n gi¸ thµnh, lËp b¶ng kª sè 3, b¶ng ph©n bæ nguyªn vËtliÖu C«ng cô dông cô.
- Bé phËn kÕ to¸n tiÒn l-¬ng vµ b¶o hiÓm: Tæ chøc ghi chÐp ph¶n ¸nh tæng hîp sè
liÖu vÒ sè l-îng lao ®éng, thêi gian lao ®éng vµ kÕt qu¶ lao ®éng, tÝnh l-¬ng, b¶o
hiÓm vµ kho¶n phô cÊp, trî cÊp. Cho tr¶ l-¬ng vµ BHXH cho CNV, lËp b¶ng theo
dâi vµ thanh to¸n l-¬ng, b¶ng ph©n bæ tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh theo l-¬ng.
- Bé phËn kÕ to¸n thanh to¸n: Cã nhiÖm vô viÕt phiÕu thu, phiÕu chi ghi sæ quü,
ghi nhËt ký chøng tõ sè 1. Theo dâi vÒ ngo¹i tÖ, cuèi th¸ng ghi vµo b¶ng kª sè 2,
nhËt ký chøng tõ sè 5, nhËt ký chøng tõ sè 10.
- Bé phËn kÕ to¸n chi phÝ vµ gi¸ thµnh: Cã nhiÖm vô tËp hîp, ph©n bæ chi phÝ vµ gi¸
thµnh: Cã nhiÖm vô tËp hîp, ph©n bá chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c ®èi t-îng vÒ tÝnh gi¸
thµnh cña c¸c thµnh phÈm s¶n xuÊt trong th¸ng, lËp b¶ng kª sè 4.
- Bé phËn kÕ to¸n tiªu thô vµ thuÕ: Cã nhiÖm vô tæng hîp xuÊt - nhËp- Tån kho
thµnh phÈm vµo b¶ng kª sè 8, lËp b¸o c¸o nhËp - xuÊt - tån kho thnµh phÈm, cuèi
thn¸g lªn c¸c sæ tæng hîp, sæ thanh to¸n, lµm b¸o c¸o x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh,
®ång thêi theo dâi VAT ®Çu ra, tiÕn hµnh tæng hîp c¸c ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng,
hµng ngµy kÕ to¸n theo dâi thuÕ VAT ®Çu vµo. Cuèi th¸ng tæng hîp c¸c ho¸ ®¬n, sè
liÖu liªn quan ®Õn thou VAT ®µu vµo ë c¸c bé phËn kÕ to¸n vËt liÖu, kÕ to¸n thanh
to¸n ®Ó lËp “B°ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ h¯ng ho¸ mua v¯o” v¯ nép chi chi côc thuÕ
®Ó thanh quyÕt to¸n.
8
- Bé phËn kÕ to¸n tæng hîp vµ tµi s¶n cè ®Þnh: cã nhiÖm vô tæng hîp tÊt c¶ c¸c sè
liÖu do kÕ to¸n c¸c bé phËn chuyÓn sang ®Ó lªn c©n ®èi vµ lËp b¸o c¸o tµI chÝnh,
c¨n cø v¯o c¸c nhËt ký chøng tõ ®Ó ghi v¯o sæ c¸i sau ®â lËp “b°ng c©n ®èi kÕ to¸n
” v¯ “b°ng tæng kÕt t¯i s°n” theo dái t×nh h×nh biÕn ®éng cña t¯I s°n cè ®Þnh, tiÕn
hµnh trÝch khÊu hao hµng th¸ng, lËp b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§
2. H×nh thøc sæ kÕ to¸n ®ang vËn dông: H×nh thøc lu©n chuyÓn chøng tõ.
Sæ kÕ to¸n lµ ph-¬ng tiÖn vËt chÊt c¬ b¶n, cÇn thiÕt ®Ó ng-êi lµm kÕ to¸n ghi chÐp,
ph¶n ¸nh mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c th«ng tin kÕ to¸n theo thêi gian cïng nh- theo
®èi t-îng.
C«ng ty GiÇy VÜnh Yªn lµ mét doanh nghiÖp cã quy m« s¶n xuÊt t-¬ng ®èi lín,
sè l-îng nghiÖp vô ph¸t sinh nhiÒu ®åi hái tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ kÕ to¸n cao. V×
vËy c«ng ty ®· lùa chän h×nh thøc sè kÕ to¸n lµ nhËt ký - Chøng tõ.
S¬ ®å tr×nh tù h¹nh to¸n theo h×nh thøc nhËt ký - chøng tõ.
Chøng tõ gèc
9
Sæ quü
Sæ chi tiÕt
B¶ng
ph©n bæ
B¶ng kª
NK chøng tõ
Sæ c¸i
B¶ng tæng hîp
chi tiÕt
B¸o c¸o kÕ to¸n
Ghi ngµy th¸ng
Ghi cuèi th¸ng
quan hÖ ®èi chiÕu
Hµng th¸ng c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc ®· kiÓm tra, lÊy sè liÖu trùc
tiÕp vµo c¸c nhËt ký chøng tõ hoÆc b¶ng kª, sè chi tiÕt cã liªn quan.
§èi víi c¸c NKCT ®-îc ghi c¨n cø vµo b¶ng kª, sæ chi tiÕt t× hµn
ngµy c¨n cø vµo chøng tõ kÕ to¸n vµo b¶ng kª, sæ chi tiÕt cuèi th¸ng
ph¶i chuyÓn sè liÖu tæng hîp cña bµng kª, sæ chi tiÕt vµo NKCT
§èi víi c¸c lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t sinh nhiÒu lÇn hoÆc
mang tÝnh chÊt ph©n bæ sau ®ã lµ sè liÖu kÕt qu¶ cña b¶ng ph©n bæ ghi
10
vµo c¸c b¶ng kª vµ NKCT cã liªn quan. Cuèi th¸ng kho¸ sè, céng sè
liÖu trªn c¸c NKCT, kiÓm tra ®èi chiÕu trªn c¸c NKCT víi c¸c sæ kÕ
to¸n chi tiÕt, b¶ng tæng hîp chi tiÕt cã liªn quan vµ lÊy sè liÖu tæng céng
cña NKCT ghi trùc tiÕp vµo sæ c¸i.
Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty , do yªu cÇu cña c«ng t¸c
qu¶n lý vµ cung cÊp th«ng tin vÒ hµng tån kho kÞp thêi, cËp nhËt. Doanh
nghiÖp ¸p dông kÕ to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng
xuyªn. Theo ph-¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi chÐp theo chóng tõ
nhËp vµ chøng tõ xuÊt hµng ho¸ vËt t-. ®èi víi viÖc tÝnh gi¸ xuÊt kho
hµng tån kho, doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ b×nh qu©n c¶
kú dù tr÷.
- Tõ khi Nhµ n-íc cã ban hµnh luËt thuÕ GTGT thay cho thuÕ doanh
thu tr-íc ®©y, doanh nghiÖp ®· lùa chän ph-¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT
theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ.
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng ty ®· thùc hiÖn c¬ giíi ho¸ trong c«ng t¸c
kÕ to¸n vµ qu¶n lý. M¸y tÝnh ®· phÇn nµo lµm gi¶m bít c«ng viÖc cña kÕ
to¸n .
Song viÖc thùc hiÖn c¬ gi¬Ý ho¸ cßn gÆp nhiÒu khoa kh¨n vµ cÇn cã sù
®Çu t- nhiÒu h¬n n÷a.
11
PhÇn: II
I.Néi dung chuyªn ®Ò kÕ to¸n tiÒn mÆt
1.Vèn b»ng tiÒn, néi dung vai trß nhiÖm vô trong trong c«ng t¸c kÕ
to¸n.
NÒn kinh tÕ n-íc ta hiÖn nay ®· cã nh÷ng b-íc ph¸t triÓn râ rÖt vÒ
c¸c mÆt kinh tÕ trªn thÞ tr-êng nh»m thóc ®Èy x· héi cã nh÷ng b-íc
thay ®æi vµ më réng quan hÖ trong vµ ngoµi n-íc thiÕt lËp lªn nhµ n-íc
cã quy m« nhiÒu ngµnh nghÒ ho¹t ®éng trªn thÞ tr-êng c¸c ngµnh nghÒ
®ang ®-îc ra ®êi më ra nh÷ng quy m« s¶n xuÊt kh¸c nhaut¹o nªn mét
x· héi cã nhiÒu xu h-íng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ,
Trong t×nh h×nh c¬ chÕ hiÖn nay nhµ n-íc ta ®· më cöa cho nhiÒu ®èi
t-îng cã nhu cÇu tham gia quan hÖ hîp ®ång s¶n xuÊt kinh doanh trong
vµ ngoµi n-íc do mét tæ chøc hay mét c¸ nh©n ®øng ra lµm chñ ho¹t
®éng.
§èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ khi ®· tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh ®iÒu kiÖn ban ®Çu ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh lµ ph¶i
cã vèn. Trong vèn b»ng tiÒn gi÷ mét vÞ trÝ quan tränglµ yÕu tè c¬ b¶n
vµ cÇn thiÕt liªn quan ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
NhiÖm vô: KÕ to¸n trong c«ng t¸c thanh to¸n tiÒn mÆt. KÕ to¸n vèn
b»ng tiÒn lµ rÊt cÇn thiÕt trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Do vËy
muèn l¯m tèt c«g t¸c kÕ to¸n “tiÒn mÆt” ®ßi hài ngêi l¯m c«ng t¸c kÕ
to¸n ph¶i n¾m ch¾c nghiÖp vô sau ®ã ®i vµo h¹ch to¸n.
KÕ to¸n “tiÒn mÆt 111” cÇn t«n trãng nh÷ng quy ®Þnh sau
12
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt riªng ®èi víi kÕ to¸n tiÒn mÆt chØ
ph°n ¸nh t¯i kho°n “111” tiÒn mÆt sè tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ,
vµng b¹c kim khÝ ®¸ quý ®· nhËp xuÊt quü tiÒn mÆt nh÷ng kho¶n tiÒn
thu ®-îc nép ngay vµo ng©m hµng (kh«ng qua quü tiÒn mÆt ë ®¬n vÞ th×
kh«ng ghi vµo TK 111)
C¸c kho¶n tiÒn vµng b¹c ®¸ quý do doanh nghiÖp kh¸c vµ c¸c c¸
nh©n ký c-îc ký göi t¹i ®¬n vÞ th× viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n nh- c¸c
lo¹i tµi s¶n b»ng tiÒn cña ®¬n vÞ. Riªng vµng b¹c ®¸ quý tr-íc khi nhËp
quü ph¶i lµm ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc vÒ c©n ®Õm sè l-îng, träng l-îng vµ
gi¸m ®Þnh chÊt l-îng sau ®ã tiÕn hµnh niªm phong cã x¸c nhËn cña
ng-êu ký c-îc, ký quü trªn dÊu niªm phong.
Khi tiÕn hµnh nhËp xuÊt quü ph¶i cã phiÕu thu- chi hoÆc chøng tõ
nhËp xuÊt vµng b¹c ®¸ quý cã ®Çy ®ue ch÷ ký cña ng-êi nhËn, ng-êi
giao ng-êi cho phÐp nhËp xuÊt quü theo ®óng chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n.
KÕ to¸n quü tiÒn mÆt ph¶i më sæ theo dâi quü ph¶i ghi chÐp hµng
ngµy liªn tôc theo tr×nh tù ph¸t sinh c¸c kho¶n thu chi nhËp xuÊt tiÒn
mÆt, ng©n phiÕu vµng b¹c ë mäi thêi ®iÓm.
Thñ quü lµ ng-êi chiu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý xuÊt nhËp quü tiÒn mÆt,
ngo¹i tÖ ng©n phiÕu, vµng b¹c, ®¸ quý…
Hµng ngµy ph¶i kiÓm kª sè tiÒn tån quü thùc tÕ vµ tiÕn hµnh ®èi chiÕu
víi sè liÖu ë sæ quü tiÒn mÆt vµ sæ kÕ to¸n tiÒn mÆt. Nõu cã chªnh lÖch
thñ quü vµ kÕ to¸n kiÓm tra ®Ó x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ kiÕn nghÞ biÖn
ph¸p xö lý.
KÕt cÊu TK 111 “tiÒn mÆt”
Bªn nî: C¸c kho¶n tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ vµng b¹c, kim lo¹i
quý…nhËp quü.
13
Sè tiÒn thõa ë quü khi kiÓm kª chªnh lÖch tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng khi
®iÒu chØnh.
Bªn cã: C¸c kho¶n tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, kim lo¹i
quý…xuÊt quü tiÒn mÆt
Sè tiÒn mÆt ë quü thiÕu hôt khi kiÓm kª, chªnh lÖch nh÷ng gi¸ ngo¹i
tÖ khi ®iÒu chØnh
Sè d- nî:
C¸c kho¶n tiÒn mÆt, ng©n phiÕu ngo¹i tÖ vµng b¹c kim lo¹i quý, ®¸
quý ®¸ quý hiÖn cßn tån ë quü tiÒn mÆt.
2. Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n tiÒn mÆt t¹i quü.
TiÒn mÆt ë quü doanh nghiÖp bao gåm: TiÒn ViÖt Nam tiÒn ngo¹i tÖ
vµng b¹c ®¸ quý ng©n phiÕu.
ViÖc nhËp xuÊt (thu, chi) quü hµng ngµy do thñ quü tiÕn hµnh trªn c¬
së phiÕu thu, chi ph¶i ®-îc ghi chÐp ®óng néi dung cña tõng nghiÖp vô
thu chi tiÒn mÆt ph¶i cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña ng-êi nhËn, ng-êi giao,
ng-êi cho phÐp nhËp xuÊt quü.
§èi víi vµng b¹c, ®¸ quý cña ng-êi ký c-îc, ký quü tr-íc khi nhËp
quü ph¶i lµm ®Çy ®ñ thñ tôc c©n ®ong ®o ®Õm sè l-îng, träng l-îng vµ
gi¸m ®Þnh chÊt l-îng sau ®ã tiÕn hµnh niªm phong cã x¸c nhËn cña
ng-êi ký c-îc ký quü trªn dÊu niªm phong ®ã.
Trong qu¶n lý tiÒn mÆt ph¶i ph©n ®inh râ rµng vÒ tr¸ch nhiÖm ®èi víi
kÕ to¸n quü tiÒn mÆt më sæ vµ gi÷ sæ quü, nhËt ký thu, nhËt ký chi vµ
ghi chÐp t×nh h×nh thu chi quü tiÒn mÆt.
§èi víi thñ quü chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý thu chi quü tiÒn mÆt vµng
b¹c ®¸ quý t¹i quü. Hµng ngµy thñ quü ph¶i kiÓm kª sè vµng b¹c ®¸
quý t¹i quü. Hµng ngµy thñ quü ph¶i kiÓm kª sè tiÒn tån quü t¹i quü vµ
14
®èi chiÕu sè liÖu ë sæ quü (nhËt ký thu chi) cña kÕ to¸n trong tr-êng
hîp cã chªnh lÖch ph¶i t×m ra nguyªn nh©n ®Ò xuÊt biÖn ph¸p xö lý kÞp
thêi.
C¨n cø vµo chøng tõ thu chi ®· hîp lÖ thñ quü tiªn- hµnh thu chi
tiÒn, gi÷ l¹i chøng tõ thu chi ®· cã ch-c ký cña ng-êi nhËn, giao tiÒn
cuèi ngµy thñ quü vµo sæ quü b¸o c¸o quü sæ quü kiªm b¸o c¸o quü
®-îc ghi thµnh 02 b¶n: 01 niªn l-u l¹i lµm sæ quü, 01 niªn lµm b¸o c¸o
quü kÌm theo c¸c chøng tõ thu chi göi cho kÕ to¸n quü, sè tiÒn quü, sè
tiÒn quü cuèi ngµy ph¶i khíi ®óng víi sè tån quü trªn sæ quü.
3. Tr×nh tù vµ ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n ë c«ng ty.
Rót tiÒn göi ng©n hµng vÒ quü tiÒn mÆt
Nî TK: 111
Cã TK 112.
Thu tiÒn b¸n s¶n phÈm hµng ho¸ b»ng tiÒn mÆt nghËp quü.
Nî TK 111
Cã TK 511
Thu tiÒn mÆt tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c
Nî TK: 111
Cã TK 711
Cã TK721
Thu håi c¸c kho¶n nî ph¶i thu
Nî TK 111
Cã TK 131
Cã TK 136
Cã TK 141
15
NhËn tiÒn mÆt do ®¬n vÞ kh¸c ký quü ký c-îc.
Nî TK: 111
Cã TK 334
Cã TK338
C¸c kho¶n thõa quü ph¸t hiÖn khi kiÓm kª quü
Nî TK 111
Cã TK 338
XuÊt quü tiÒn mÆt göi vµog ng©n hµng
Nî TK 112
Cã TK 111 .
XuÊt quü tiÒn mÆt mua TSC§ ®-a vµo xö dông
Nî TK 211
Nî TK 213
Cã TK 111
XuÊt quü tiÒn mÆt thanh to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
Nî TK 311
Nî TK 315
Nî TK 331
Nî TK 333
Nî TK 337
Nî TK 338
Cã TK 111
16
XuÊt quü tiÒn mÆt cho c«ng t¸c DTXDCB
Nî TK 214
Cã TK 111
XuÊt quü tiÒn mÆt mua MVL vÒ nhËp kho.
Nî TK 152
Nî TK 153
Cã TK111
TiÒn mÆt thiÕu khi kiÓm kª.
Nî TK 338
Cã TK 111
Dïng tiÒn mÆt ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
Nî TK 331
Cã TK 111
Chi l-¬ng cho c¸n bé CNV
Nî TK 334
Cã TK 111
T¹m øng tiÒn mÆt
Nî TK 141
Cã TK 111
Chi mua s¾m TSC§
Nî TK 211
17
Cã TK 111
Néi dung thanh to¸n
- Nguån thu chÝnh
+ Rót tõ ng©n hµng
+ Thu tiÒn b¸n s¶n phÈm
+ Thu tiÒn hoµn øng
- Chi tiÒn mÆt
+ Chi tr¶ l-¬ng C¸n bé CNV vµ c¸c chÕ ®é cña ng-êi lao ®éng.
+ Chi c«ng t¸c phÝ
+ Chi t¹m øng
+ Chi cho söa ch÷a
+ Chi mua vËt t- vµ c¸c chi phÝ kh¸c.
- Tõ c¸c hÖ thèng chøng tõ ban ®Çu ®èi víi h×nh thøc kÕ to¸n viÖc
lu©n chuyÓn chøng tõ ban ®Çu ®-îc c¨n cø vµo c¸c chøng tõ thu chi
sau ®ã vµo sæ quü.
- Tõ phiÕu thu, phiÕu chi vµo nhËt ký b¶ng kª phiÕu thu vµo b¶ng kª,
phiÕu chi vµo nhËt ký.
Tõ nhËt ký, b¶ng kª vµo sæ c¸i sau ®ã lªn b¶ng b¸o c¸o tµi chÝnh
b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n.
Bé m¸y tæ chøc kÕ to¸n trong ®¬n vÞ th× ®-îc kÕt hîp chÆt chÏ víi
nhau gi÷a kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n chi tiÕt. HÖ thèng sæ s¸ch ®-îc
lËp b¸o c¸o theo tõng th¸ng ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n th× c¨n cø vµo chøng
tõ lµm c¬ së ®Ó h¹ch to¸n hµng quý tæng hîp ®Ó lËp b¸o c¸o.
Trong c«ng t¸c h¹ch to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ hîp lý, hîp lÖ cã
®Çy ®ñ thñ tôc ®Ó ®-îc thanh to¸n thu chi tõ c¸c h×nh thøc ban ®Çu.
18
LËp phiÕu thu: Rót tiÒn göi ng©n hµng vÒ quü kÕ to¸n c¨n cø vµo kÕ
ho¹ch kÕ to¸n tr-ëng ph¶i ký sÐc ®Ó lÜnh tien göi ng©n hµng vÒ quü tiÒn
mÆt.
Ng©n hµng ®Çu t- vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam
Chi nh¸nh: Ng©n hµng ®Çu t- vµ ph¸t triÓn VÜnh Phóc
SÐc lÜnh tiÒn mÆt
Yªu cÇu tr¶ cho: C«ng Ty giÇy VÜnh Yªn- VÜnh Phóc
Sè CMT:
Ngµy: 20 th¸ng 7 n¨m 2001
§Þa chØ: VÜnh Yªn – VÜnh Phóc
Sè hiÖu tµi kho¶n: 730.10010I
PhÇn dµnh cho NH
ghi
T¹i: NH§T vµ ph¸t triÓn VÜnh Phóc
Nî:…………
Sè tiÒn b»ng ch÷:
Cã:…………..
(Bµy m-¬i triÖu ®ång ch½n)
Ng-êi ph¸t hµnh: C«ng ty GiÇy VÜnh Yªn
70.000.000
§Þa chØ: VÜnh yªn-VÜnh Phóc
Sè hiÖu TK: 73010010I
19
Sè tiÒn b» sè:
B¶o chi
KT tr-ëng
Ngµy 20 th¸ng 7 n¨m
2001
Ngµy 20 th¸ng 7 n¨m 2001
Ng-êi ph¸t hµnh
Ký tªn ®ãng dÊu
C¨n vµo sè tiÒn lÜnh ®-îc thùc tÕ trong sÐc khi ®· cã ®Çy ®ñ ch÷ ký kÕ
to¸n thanh to¸n tiÕn hµnh lËp phiÕu thu minh ho¹ phiÕu thu.
§¬n vÞ C«ng ty giÇy VÜnh yªn
PhiÕu thu
QuyÓn sè: 108-
tt
§Þa chØ : VÜnh Yªn-VÜnh Phóc
Ngµy 20 th¸ng 7 n¨m 2001
Sè: 126
Nî:
Ban hµnh kÌm
Cã:
1141 Q§/TC ngµy
Q§
1/11/1995
Hä tªn ng-êi nép tiÒn: NguyÔn C«ng B»ng
§Þa chØ: Thñ quü C«ng ty giÇy VÜnh Yªn
Lý do nép: Rót tiÒn göi NH vÒ nhËp quü TM
Sè tiÒn: 70.000.000 b»ng ch÷: (bµy m-¬i triÖu ®ång ch½n)
KÌm theo 01 chøng gèc
20
- Xem thêm -