Lêi më ®Çu
§¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI n¨m 1986 ®·chuyÓn nÒn
kinh tÕ níc ta tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp
sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghi· cã sù qu¶n lý
cña nhµ níc . Víi ®Æc trng c¬ b¶n lµ tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh
tÕ , ®a h×nh thøc së h÷u cïng víi viÖc c¸c c¬ së s¶n xuÊt , c¸c doanh
nghiÖp dÇn dÇn chuyÓn sang c¬ chÕ tù h¹ch to¸n chi phÝ l·i , lç thay
cho kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung , bao cÊp cña nhµ níc tríc ®ã . §©y thùc
sù lµ mét bíc ngoÆt trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ nh»m môc ®Ých
híng c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng mang l¹i hiÖu qu¶ cao h¬n vÒ mäi
mÆt .
§èi víi c¸c doanh nghiÖp th× môc tiªu hµng ®Çu lµ tèi ®a ho¸ lîi
nhuËn , tèi thiÓu ho¸ chi phÝ . Trong ®ã tiÒn l¬ng ®ãng vai trß lµ mét
lo¹i chi phÝ biÕn ®æi ®Òu ®îc c¶ hai phÝa doanh nghiÖp vµ ngêi lao
®éng quan t©m , ®ång thêi tiÒn l¬ng cßn ®îc coi lµ ®ßn bÈy kinh tÕ
m¹nh mÏ nhÊt kÝch thÝch ngêi lao ®éng lµm viÖc . §iÒu nµy chØ cã ®îc
khi hä nhËn thÊy sù c«ng b»ng trong viÖc tr¶ l¬ng cña doanh nghiÑp .
chÝnh v× lý do nµy mµ em chän ®Ò tµi c¸c h×nh thøc tr¶ c«ng trong
doanh nghiÖp .
Bµi viÕt nµy ®îc hµon thµnh nhê sù híng dÉn cña c« gi¸o
NguyÔn V©n §iÒm . Tuy nhiªn do thêi gian vµ kh¶ n¨ng cña em cã
h¹n nªn bµi viÕt sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt . Em mong nhËn ®îc sù gãp ý cña c« gi¸o ®Ó cã thÓ hoµn thiÖn bµi viÕt h¬n trong nh÷ng
lÇn sau .
Néi dung
I . TiÒn l¬ng .
1 . Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l¬ng , tiÒn c«ng .
1.1 Kh¸i niÖm vÒ tiÒn c«ng .
TiÒn c«ng lµ sè tiÒn mµ ngêi sö dông lao ®éng tr¶ cho ngêi lao ®éng
khi hä thùc hiÖn c«ng viÖc tuú thuéc vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ hoÆc tuú
thuéc vµo khèi lîng c«ng viÖc thùc tÕ ®· thùc hiÖn ®îc .
1.2 Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l¬ng .
1
TiÒn l¬ng lµ sè tiÒn mµ ngêi sö dông lao ®éng tr¶ cho ngêi lao ®éng
mét c¸ch cè ®Þnh thêng xuyªn theo mét ®¬n vÞ thêi gian cã thÓ lµ l¬ng tuÇn
hay l¬ng th¸ng .
Vëy tiÒn c«ng hay tiÒn l¬ng lµ mét trong ba lo¹i cña thï lao lao ®éng
®îc gäi lµ thï lao c¬ b¶n .
2 . Kh¸i niÖm tiÒn l¬ng tèi thiÓu .
2.1 TiÒn l¬ng tèi thiÓu : Lµ tiÒn lîng nhÊt ®Þnh tr¶ cho ngêi lao ®éng
lµm c¸c c«ng viÑc ®¬n gi¶n nhÊt trong ®iÒu kiÖn lao ®«ngj b×nh thêng ®¶m
b¶o nhu cÇu ®ñ sèng cho ngêi lao ®éng .
2.2 Møc l¬ng tèi thiÓu .
Møc l¬ng tèi thiÓu ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ tiÒn l¬ng trong ®¬n gi¸ s¶n
phÈm , dÞch vôc«ng Ých ®îc x¸c ®iinh theo c«ng thøc sau
Tlmindc = Tlmin x ( 1 + Kdc )
Trong ®ã :
Tlmindc : Møc l¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ tiÒn l¬ng
trong ®¬n gi¸ s¶n phÈm dÞch vô c«ng Ých .
Tlmin : Møc l¬ng tèi thiÓu chung lµ møc l¬ng tèi thiÓu do chÝnh phñ
qui ®Þnh trong tõng thêi kú . KÓ tõ ngµy 1/1/2001 møc l¬ng tèi thiÓu chung
lµ 210000®ång / th¸ng .
Kdc : HÖ sè ®iÒu chØnh t¨ng thªm tiÒn l¬ng tèi thiÓu .
Kdc = K1 + K2
K1 : HÖ sè ®iÒu chØnh theo vïng
K2 : HÖ sè ®iÒu chØnh theo ngµnh
3. Vai trß cña tiÒn l¬ng .
TiÒn l¬ng lµ lÜnh vùc kh«ng chØ c¸c doanh nghiÖp , ngêi lao ®éng quan
t©m mµ nã cß ®îc toµn x· héi chó ý . Së dÜ nh vËy v× tiÒn l¬ng liªn quan trùc
tiÕp ®Õn c¸c vÊn ®Ò x· héi còng nh kinh tÕ vµ tiÒn l¬ng ®îc xem lµ biÖn ph¸p
kÝch thÝch vËt chÊt chñ yÕu ®èi víi ngêi lao ®éng .
3.1 Vai trß cña tiÒn l¬ng ®èi víi ngßi lao ®éng .
ë níc ta hiÖn nay , víi bÊt kú mét ngêi lao ®éng nµo th× tiÒn l¬ng còng
lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña hä . Nã lµ ®éng lùc chñ yÕu thóc ®Èy hä lµm
viÖc tèt h¬n bëi v× tiÒn l¬ng hiÖn nay chÝnh lµ phÇn thu nhËp chñ yÕu cña ngêi lao ®éng . Cuéc sèng cña hä phô thuéc vµo møc tiÒn l¬ng mµ hä nhËn ®îc
tõ ngêi sö dông lao ®éng sau khi ®· hoµn thµnh mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh . V×
thÕ tiÒn l¬ng tríc hÕt lµ biÖn ph¸p kÝch thÝch vËt chÊt . BiÓu hiÖn râ nhÊt lµ
nÕu tiÒn l¬ng tho¶ ®¸ng , phï hîp víi søc lao ®éng mµ hä ®· bá ra sÏ khiÕn
hä h¨ng h¸i lµm viÖc . Ngîc l¹i , nÕu tiÒn l¬ng tr¶ qu¸ thÊp , kh«ng tho¶ ®¸ng
, kh«ng c«ng b»ng sÏ lµ nguyªn nh©n g©y bÊt m·n , tr× trÖ , kh«ng quan t©m
®Õn c«ng viÖc cña m×nh vµ cã thÓ sÏ t×m kiÕm c«ng viÖc kh¸c lµm bï thªm
voµ phÇn thu nhËp cña m×nh hoÆc t×m kiÕm mét c«ng viÖc míi .
3.2 Vai trß cña tiÒn l¬ng ®èi víi doanh nghiÖp .
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp , tiÒn
l¬ng lµ m«tj phÇn chi phÝ cÊu thµnh chi phÝ s¶n xuÊt . V× vËy nã ®îc tÝnh lµ
chi phÝ kinh tÕ . Do ®ã , tiÒn l¬ng lu«n lu«n ph¶i ®îc tÝnh to¸n vµ qu¶n lý
chÆt chÏ .
MÆt kh¸c . tiÒn l¬ng cßn lµ c«ng cô thóc ®Èy kinh tÕ cña chÝnh ®¬n vÞ
®ã . Víi møc tiÒn l¬ng tho¶ ®¸ng ngêi lao ®éng sÏ lµm viÖc h¨ng h¸i h¬n ,
dÉn ®Õn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng , gi¶m thêi gian l·ng phÝ , gãp phÇn t¨ng lîi
nhuËn cho doanh nghiÖp .
2
Tãm l¹i cµng hiÓu râ b¶n chÊt cña tiÒn l¬ng , ta cµng thÊy tiÒn lowng
gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng trong chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch , kÝch thÝch ,
t¹o ®éng lùc ®ãi víi ngêi lao ®éng .
§Ó tiÒn l¬ng thùc sù ph¸t huy vai trß cña nã c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i
qu¸n triÖt c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n trong tr¶ l¬ng còng nh yªu cÇu cña viÖc trae
l¬ng .
4 . C¸c nguyªn t¾c tr¶ l¬ng .
4.1 Tr¶ l¬ng ngang nhau cho c«ng viÖc nh nhau .
Nguyªn t¾c nµy ®¶m b¶o ®îc tinh c«ng bµng , sù b×nh ®¼n trong ph©n
phèi tiÒn l¬ng gi÷a nh÷ng ngêi lao ®éng lµm viÖc nh nhau trong doanh
nghiÖp , lµm gi¶m tèi ®a sù so s¸nh vµ bÊt b×nh ®¼ng trong tiÒn l¬ng . Ngêi
lao ®éng sÏ c¶m thÊy hµi lßng bëi møc tiÒn l¬ng mµ hä nhËn ®îc t¬ng xøng
víi kÕt qu¶ mµ hä t¹o ra , tõ ®ã t¹o nªn sù tho¶ m·n cã tÝnh chÊt khuyÕn
khÝch rÊt lín .
4.2 §¶m b¶o tèc ®é t¨ng NSL§ nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng .
T¨ng tiÒn l¬ng vµ t¨ng NSL§ cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau , t¸c ®éng
qua l¹i víi nhau . BiÕu hiÖn t¨ng tiÒn l¬ng lµ dùa trªn c¬ së t¨ng n¨ng su¸t
lao ®éng vµ ngîc l¹i t¨ng tiÌn l¬ng lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn
khÝch con ngêi h¨ng say lµm viÖc ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng .
Trong c¸c doanh nghiÖp thêng t¨ng tiÒn l¬ng dÉn ®Õn t¨ng chi phÝ s¶n
xuÊt kinh doanh , cßn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng l¹i lµm gi¶m chi phÝ cho tõng
®¬n vÞ s¶n phÈm . Mét doanh nghiÖp th× thùc sù kinh doanh cã hiÖu qu¶ khi
chi phÝ nãi chung còng nh chi phÝ cho moät ®¬n vÞ s¶n phÈm ®îc h¹ thÊp ,
tøc møc gi¶m chi phÝ do t¨ng NSL§ ph¶i lín h¬n møc t¨ng chi phÝ do tiÒn l¬ng t¨ng . Nguyªn t¾c nµy lµ cÇn thiÕt ph¶i b¶o ®¶m ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶
kinh doanh cña doanh nghiÖp , n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng , c¬ së
cho viÖc t¹o ®éng lùc cho ngêi lao ®éng .
II . C¸c h×nh thöc tr¶ l¬ng .
HiÖn nay hµu hÕt c¸c c«ng ty ®Òu ¸p dông hai ph¬ng ph¸p tr¶ l¬ng ®ã
lµ :
+ H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian
+ H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm
1. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian .
1.1 Kh¸i niÖm h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian .
Tr¶ l¬ng theo thêi gian lµ h×nh thøc tiÒn l¬ng ®îc x¸c ®Þnh phô thuéc
vµo møc l¬ng theo cÊp bËc (theo chøc danh c«ng viÖc ) vµ phô thuéc vµo lîng thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña ngêi lao ®éng .
1.2 §èi tîng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian .
+ ¸p dông ®èi víi nh÷ng c«ng viÖc khã tiÕn hµnh ®Þnh møc mét
c¸ch chÆt chÏ vµ chÝnh x¸c nh : c«ng nh©n phô , c«ng nh©n söa ch÷a ,
thî ®iÖn …
+ §èi víi nh÷ng c«ng viÖc ®¶m b¶o chÊt lîng cao ®Ó tr¸nh viÖc ch¹y
theo n¨ng suÊt mµ quªn mÊt chÊt lîng s¶n phÈm .
+ ¸p dông ®èi víi c«ng viÖc cã n¨ng suÊt chÊt lîng phô thuéc chñ yÕu
vµo m¸y mãc .
+ ¸p dông cho c¸c ho¹t ®éng t¹m thêi hoÆc ho¹t ®éng s¶n xuÊt thö .
+
1.3 ¦u ®iÓm , nhîc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian .
¦u ®iÓm : ¸p dông h×nh thøc nµy chØ cã u ®iÓm lµ ®¬n gi¶n , dÔ tÝnh .
3
+ Nhîc ®iÓm : theo c¸ch tr¶ l¬ng nµy chóng ta kh«ng quan t©m trùc tiÕp
®Õn chÊt lîng còng nh sè lîng c«ng viÖc , tøc lµ cha g¾n thu nhËp víi kÕt qu¶
lao ®éng mµ hä ®· ®¹t ®îc trong thêi gian lµm viÖc .
1.4 C¸c d¹ng ( chÕ ®é ) tr¶ l¬ng theo thêi gian .
1.4.1 ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n .
+ Kh¸i niÖm :
ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n lµ chÕ ®é tr¶ l¬ng mµ tiÒn l¬ng
nhËn ®îc cña mçi ngêi c«ng nh©n do møc l¬ng cÊp bËc cao hay thÊp vµ thêi
gian lµm viÖc thùc tÕ nhiÒu hay Ýt quyÕt ®Þnh .
+ §èi tîng ¸p dông :
ChÕ ®é nµy chØ ¸p dông ë nh÷ng n¬i khã x¸c ®Þnh møc lao ®éng chÝnh
x¸c , khã ®¸nh gi¸ c«ng viÖc chÝnh x¸c .
+ C«ng thøc tÝnh :
LTT = LCB x T
Trong ®ã :
LTT : lµ tiÒn l¬ng thùc tÕ ngêi lao ®éng nhËn ®îc .
LCB : lµ tiÒn l¬ng cÊp bËc tÝnh theo thêi gian gåm cã l¬ng ngµy , l¬ng
giê .
T : thêi gia lµm viÖc thùc tÕ t¬ng øng ( ngµy , giê ) .
+ Cã 3 lo¹i l¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n .
- L¬ng th¸ng tÝnh theo møc l¬ng cÊp bËc th¸ng .
- Long ngµy tÝnh theo møc l¬ng cÊp bËc ngµy vµ sè ngµy lµm viÖc
thùc tÕ trong th¸ng .
hoÆc:
=
- L¬ng giê tÝnh theo møc l¬ng cÊp bËc giê vµ sè giê lµm viÖc thùc tÕ
trong th¸ng .
=
=
+
¦u ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n :
C¸ch tÝnh nµy ®¬n gi¶n vµ khi ¸p dông chÕ ®é nµy sÏ kÝch thÝch ngêi
lao ®éng lµm ®ñ thêi gian qui ®Þnh .
+ Nhîc ®iÓm :
Mang tÝnh b×nh qu©n , kh«ng kuyÕn khÝch sö dông hîp lý cã hiÖu qu¶
thêi gian lµm viÖc , tiÕt kiÖm nguyª v©t liÖu , tËp trung c«ng suÊt cña m¸y
mãc thiÕt bÞ . Do vËy h¹n chÔ n¨ng suÊt lao ®éng , ngêi lao ®éng kh«ng h¨ng
say lµm viÖc .
Nh»m kh¾c phôc nhîc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian ®¬n
gi¶n vµ khuyÕn khÝch nguêi lao ddéng n©ng cao tr¸ch nhiÖm lµm viÖc , qua
®ã n©ng cao kÕt qu¶ vµ chÊt lîng c«ng viÖc , ngêi ta ®· x©y dùng chÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng .
1.4.2 ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng .
Kh¸i niÖm :
ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng lµ chÕ ®é tr¶ l¬ng theo sù kÕt
hîp gi÷a tr¶ l¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n víi tiÒn thëng khi ®¹t ®îc nh÷ng
chØ tiªu vÒ sè lîng hoÆc chÊt lîng ®· quy ®Þnh .
+ §èi tîng ¸p dông :
ChÕ ®é tr¶ l¬ng nµy chñ yÕu ¸p dông ®èi víi c«ng nh©n phô lµm c«ng
viÖc phôc vô nh c«ng nh©n s¶ ch÷a , ®iÒu chØnh thiÕt bÞ . HoÆc cã thÓ ¸p dông
víi nh÷ng c«ng nh©n chÝnh lµm viÖc ë nh÷ng kh©u s¶n xuÊt cã tr×nh ®é c¬
+
4
khÝ ho¸ cao , tù ®äng ho¸ hoÆc lµm nh÷ng c«ng viÖc tuyÖt ®èi ph¶i ®¶m b¶o
chÊt lîng .
+ C«ng thøc tÝnh :
LTT = LCB x T + Tthëng
Trong ®ã :
LTT : tiÒn l¬ng thùc tÕ ngêi lao ®éng nhËn ®îc .
LCB : lµ tiÒn l¬ng cÊp bËc tÝnh theo thêi gian giê hay ngµy .
T : Sè thêi gian lµm viÖc thùc tÕ giê hoÆc ngµu .
Tthëng : tiÒn thëng mµ ngêi lao ®éng ®ã nhËn ®îc.
+ ¦u ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng .
ChÕ ®é tr¶ l¬ng nµy ph¶n ¸nh ®îc tr×nh ®é thµnh th¹o vµ thêi gian lµm
viÖc thùc tÕ , g¾n chÆt víi thµnh tÝch c«ng t¸c cña tõng ngêi th«ng qua c¸c
chØ tiªu xÐt thëng ®· ®¹t ®îc . V× vËy nã kuyÕn khÝch ngêi lao ®éng quan t©m
®Õn tr¸ch nhiÖm ®èi víi v«ng viÖc vµ kÕt qu¶ c«ng t¸c cña m×nh , qua ®ã t¹o
®éng lùc trong lao ®éng .
+ Nhîc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng .
DÔ lµm cho ngêi lao ®éng ch¹y theo sè lîng mµ kh«ng ®¶m b¶o chÊt lîng nh quy ®Þnh .
1.5 Mét sè ®iÒu kiÖn ®Ó tr¶ c«ng theo thêi gian cã hiÖu qu¶ .
+ Quy ®Þnh râ rµng chøc n¨ng nhiÖm vô cña ngêi lao ®éng : MÆc dï nÕu
chóng ta ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian th× ®ßi hái vÉn ph¶i cã b¶n
m« t¶ c«ng viÖc víi môc ®Ých c¶ ngµy ngêi lao ®éng ®ã cÇn ph¶i lµm nh÷ng
g× ®Ó hÕt nhiÖm vô.
+ §¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc cã khoa häc : Gióp ngêi lao ®éng biÕt ®îc m×nh ®ang lµm viÖc ë møc ®é nµo , c¸i g× ®¹t ®îc , c¸i g× cha ®¹t ®îc ,
nguyªn nh©n v× sao , tõ ®ã gióp cho hä cã ®iÒu kiÖn hoµn thµnh c«ng viÖc tèt
h¬n .
+ Ph¶i cã khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng : Còng th«ng qua ®¸nh gi¸ thùc
hiÖn c«ng viÖc gióp cho ngêi c¸n bé ( qu¶n lý ) nh©n sù ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh
nh©n sù ®óng ®¾n cã liªn quan ®Õn quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng nh : viÖc
quyÕt ®Þnh xem ai sÏ cã phÇn thëng …
2 . H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm .
2.1 Kh¸i niÖm h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm .
H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng trong ®ã tiÒn l¬ng ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn 3 yÕu tè :
+ Møc l¬ng theo cÊp bËc .
+ Møc lao ®éng .
+ Sè s¶n phÈm thùc tÕ ®îc s¶n xuÊt ra vµ nghiÖm thu .
2.2 ý nghÜa cña h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm .
+ Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm qu¸n triÖt ®Çy ®ñ nguyªn t¾c tr¶ l¬ng g¾n víi
kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc cña mçi ngêi : Thu nhËp vÒ tiÒn l¬ng phô thuéc
trùc tiÕp vµo sè lîng vµ chÊt läng s¶n phÈm mµ hä lµm ra . Do ®ã , kich thÝch
n©ng cso n¨ng suÊt lao ®éng .
+ Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã t¸c dông trùc tiÕp khuyÕn khÝch ngêi lao
®«ng ra søc häc tËp v¨n ho¸ , kü thuËt , nghiÖp vô ®Ó n©ng cao tr×nh ®é lµnh
nghÒ , ra søc ph¸t huy s¸ng kiÕn , c¶i tiÕn kü thuËt , c¶i tiÕn ph¬ng ph¸p lao
®éng , sö dông tèt m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng .
+ Gãp phÇn thóc ®Èy c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp , nhÊt lµ c«ng t¸c
qu¶n lý lao ®éng , n©ng cao tÝnh tù chñ , chñ ®éng trong lµm viÖc cña ngêi
lao ®éng .
2.3 C¸c ®iÒu kiÖn cÇn ®¶m b¶o khi sö dông h×nh thøc tr¶ l¬ng
theo s¶n phÈm :
5
+ Ph¶i x©y dùng ®îc c¸c ®Þnh møc cã c¨n cø khoa häc . §©y lµ ®iÒu kiÖn
rÊt quan träng lµm c¬ së ®Ó tÝnh toÊn ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng , x©y dùng kÕ ho¹ch
quü l¬ng vµ sö dông hîp lý , cã hiÖu qu¶ tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp .
§Þnh møc lao ®éng ph¶i thùc sù cã khoa häc , nghÜa lµ chän ph¬ng
ph¸p tÝnh to¸n hoa phÝ thêi gian mét c¸ch khoa häc nhÊt .
+ B¶o ®¶m vµ tæ chøc phôc vô tèt n¬i lµm viÖc : Tæ chøc phôc vô tèt n¬i
lµm viÖc nh»m b¶o ®¶m cho ngêi lao ®éng cã thÓ hoµn thµnh vµ hoµn thµnh
vîy møc n¨ng suÊt lao ®éng nhê sô gi¶m bít thêi gian tæn thÊt do phôc vô tæ
chøc vµ phôc vô kü thuËt .
+ Lµm tèt c«ng t¸c kiÓm tra , nghiÖm thu s¶n phÈm : KiÓm ttra ,
nghieemj thu s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra theo ®óng chÊt lîng ®· quy ®Þnh
tr¸nh hiÖn tîng ch¹y theo sè lîng ®¬n thuÇn .Qua ®ã tiÒn l¬ng ®îc tÝnh vµ tr¶
®óng víi kÕt qu¶ thùc tÕ.
+ Gi¸o dôctèt ý thøc vµ tr¸ch nhiÖm cña ngêi lao ®éng ®Ó hä võa phÊn
®Êu n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng , b¶o ®¶m chÊt lîng s¶n phÈm , ®ång thêi
tiÕt kiÖm vËt t , nguyªn liÖu vµ sö dông hiÖu qu¶ nhÊt m¸y mãc thiÕt bÞ vµ
c¸c trang bÞ lµm viÖc kh¸c .
2.4 C¸c chÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm .
2.4.1 ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n .
+ Kh¸i niÖm : ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n lµ chÕ ®é
tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm ¸p dông ®èi víi tõng c«ng nh©n , rrong ®ã tiÒn l¬ng tØ
lÖ thuËn víi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra vµ ®îc nghiÖm thu .
§ay lµ c¸ch tr¶ l¬ng cho nh÷ng ngêi lµm viÖc ®éc lËp víi nhau , cã
thÓ ®Þnh møc , kiÓm tra vµ nghiÖm thu s¶n phÈm mét c¸ch cô thÓ vµ riªng
biÖt .
+ TÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng :
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng : Lµ møc tiÒn l¬ng dïng ®Ó tr¶ cho ngêi lao ®éng khi
hä hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hay c«ng viÖc .
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®îc tÝnh nh sau :
§G =
hoÆc §G = L0 x T
+
kú :
+
+
Trong ®ã :
§G : §¬n gi¸ tiÒn l¬ng tr¶ cho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm .
L0 : L¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n trong kú .
Q : Møc s¶n lîng cña c«ng nh©n trong kú .
T : Møc thêi gian hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm .
C«ng thøc tÝnh tiÒn l¬ng thùc tÕ mµ mét c«ng nh©n nhËn ®îc trong
L1 = §G x Q1
Trong ®ã :
L1 : tiÒn l¬ng thùc tÕ mµ c«ng nh©n nhËn ®îc .
Q1 : sè lîng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh .
¦u ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n .
- DÔ dµng tÝnh ®îc tiÒn l¬ng trùc tÕp trong kú .
- Cho thÊy mèi quan hÖ trùc tiÕp gi÷a tiÒn l¬ng nhËn ®îc víi kÕt qu¶
lao ®éng cña hä . Nªn nã cã t¸c dông khuyÕn khÝch c«ng nh©n tÝch
cùc lµm viÖc , tËn dông mäi thêi gian lao ®éng , n©ng cao tay nghÒ
®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng , t¨ng tiÒn l¬ng mét c¸ch trùc tiÕp .
Nhîc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n .
- DÔ x¶y ra t×nh tr¹ng ngêi lao ®éng chØ quan t©m ®Õn sè lîng mµ Ýt
chó ý quan t©m tíi chÊt lîng s¶n phÈm .
6
- Nõu kh«ng cã th¸i ®é vµ ý thøc lµm viÖc tèt sÏ Ýt quan t©m ®Õn tiÕt
kiÖm vËt t , nguyen liÖu hay sö dông cã hiÖu qu¶ m¸y mãc thiÕt bÞ .
2.4.2 ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ .
+ Kh¸i niÖm : ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ lµ chÕ ®é tr¶ l¬ng
trong ®ã tiÒn l¬ng ®îc tr¶ cho mét nhãm ngêi lao ®éng theo khèi lîng c«ng
viÖc thùc tÕ mµ hä ®· ®¶m nhËn vµ sau ®ã ®îc ph©n chia tíi tõng ngêi theo
mét ph¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh nµo ®ã .
+ Khi ph©n chia tiÒn l¬ng tíi tõng ngêi cÇn chó ý ®Õn viÖc :
- Phï hîp víi bËc l¬ng .
- Thêi gian thùc tÕ lao ®éng cña hä .
- Møc ®é thùc hiÖn c«ng viÖc .
+ §¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®îc tÝnh nh sau :
n
§G =
Lcbi
i 1
Q0
hoÆc
§G = LCBi x T0
Trong ®ã :
§G : ®¬n gi¸ tÝnh theo s¶n phÈm tËp thÓ .
LCBi : tiÒn l¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n i .
Q0 : møc s¶n lîng cña c¶ tæ .
T0 : møc thêi gian cña c¶ tæ .
n : sè c«ng nh©n trong tæ .
+ TiÒn l¬ng thùc tÕ cña c¶ tæ ®îc tÝnh nh sau :
L1 = §G x Q1
Trong ®ã :
L1 : tiÒn l¬ng thùc tÕ c¶ tæ nhËn ®îc .
Q1 : sè lîng s¶n phÈm thùc tÕ c¶ tæ hoµn thµnh .
+ Chia l¬ng cho c«ng nh©n trong tæ .
ViÖc chia l¬ng cho c«ng nh©n trong tæ rÊt quan träng trong chÕ ®é tr¶
l¬ng s¶n phÈm tËp thÓ . Cã hai ph¬ng ph¸p chia l¬ng thëng ®îc ¸p dông . §ã
lµ ph¬ng ph¸p dïng hÖ sè ®iÒu chØnh vµ ph¬ng ph¸p dïng giê - hÖ sè .
- Ph¬ng ph¸p dïng hÖ sè ®iÒu chØnh : Ph¬ng ph¸p nµy ®îc thùc hiÖn
theo tr×nh tù nh sau :
Bíc 1: TÝnh tiÒn c«ng theo cÊp bËc vµ thêi gian lµm viÖc cña mçi
c«ng nh©n trong tæ .
Bíc 2 : X¸c ®Þnh hÖ sè ®iÒu chØnh cña c¶ tæ
H®c =
Trong ®ã :
H®c : hÖ sè ®iÒu chØnh
L1 : tiÒn l¬ng thùc tÕ cña c¶ tæ nhËn ®îc
L0 : tiÒn l¬ng cÊp bËc cña tæ
Bíc 3 : TÝnh tiÒn l¬ng cho tõng c«ng nh©n
TiÒn l¬ng cña tõng c«ng nh©n ®îc tÝnh theo c«ng thøc :
Li = LCBi x H®c
Trong ®ã :
Li : l¬ng thùc tÕ c«ng nh©n i nhËn ®îc
LCBi : long cÊp bËc cña c«ng nh©n i
- Ph¬ng ph¸p dïng giê – hÖ sè : Ph¬ng ph¸p nµy ®îc thùc hiÖn theo
tr×nh tù nh sau :
7
Bíc 1 : TÝnh ®æi sè giê lµm viÖc thùc tÕ cña tõng c«nh nh©n cã bËc
thî kh¸c nhau vÒ sè giê lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n bËc I ( hoc
lµ cña c«ng nh©n lµm c«ng viÖc ë møc l¬ng tèi thiÓu ) ®Ó so s¸nh
vµ ®îc tÝnh theo c«ng thøc :
Tq®i = Ti x Hi
Trong ®ã :
Tq®i : sè giê lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n quy ®æi ra sè giê
lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n bËc I .
Ti : sè giê lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n thø i .
Hi : hÖ sè l¬ng cña c«ng nh©n i trong thang l¬ng .
Bíc 2 : TÝnh tiÒn l¬ng cho mét giê lµm viÖc cña c«ng nh©n bËc I .
LÊy tæng sè tiÒn l¬ng thùc tÕ nhËn ®îc chia cho tæng sè giê ®·
quy ®æi ra bËc I cña c¶ tæ ta ®îc tiÒn l¬ng thùc tÕ cho tõng giê cña
c«ng nh©n bËc I .
C«ng thøc tÝnh tiÒn l¬ng mét giê cña c«ng nh©n bËc I
L1
LI =
n
Tqdi
i 1
Trong ®ã :
L1 : tiÒn l¬ng thùc tÐ cña c¶ tæ nhËn ®îc .
LI : tiÒn l¬ng mét giê cña c«ng nh©n theo sè giê quy ®æi .
Tq®i : tæng sè giê lµm viÖc quy ®æi vÒ sè giê lµm viÖc cña
c«ng nh©n bËc I .
n : sè c«ng nh©n trong tæ .
Bíc 3 : TÝnh tiÒn l¬ng thùc lÜnh cña mçi c«ng nh©n theo tiÒn l¬ng
cÊp bËc vµ sè giê lµm viÖc ®· tÝnh l¹i .
TiÒn l¬ng cña tõng ngêi ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau :
Li = L x Tq®i
Trong ®ã :
Li : tiÒn l¬ng thùc lÜnh cña c«ng nh©n i .
L : tiÒn l¬ng mét giê cña mçi c«ng nh©n tÝnh theo sè giê quy
®æi .
Tq®i : sè giê lµm viÖc qui ®æi ra bËc I cña c«ng nh©n .
+ ¦u ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng s¶n phÈm tËp thÓ .
Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ cã t¸c dông n©ng cao ý thøc tr¸ch
nhiÖm , tinh thÇn hîp t¸c , vµ phèi hîp cã hiÖu qu¶ gi÷a c¸c c«ng nh©n lµm
viÖc trong tæ . nhãm , quan t©m «øi kÕt qu¶ cuèi cïng cña tæ nhãm .
+ Nhîc ®iÓm cña chÕ ®æ tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ .
Do s¶n lîng cña mçi c«ng nh©n kh«ng trùc tiÕp quyÕt ®Þnh tiÒn l¬ng
hä nhËn ®îc nªn cã h¹n chÕ Ýt kich thÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®«ng c¸ nh©n ,
g©y nªn tÝnh û l¹i , tr«ng chê vµo ngêi kh¸c . MÆt kh¸c do ph©n phèi tiÒn l¬ng cha tÝnh ®Õn t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng nh©n vÒ søc khoÎ , th¸i ®é lao
®éng …nªn cha thÓ hiÖn ®Çy ®ñ nguyªn t¾c ph©n phèi g¾n víi kÕt qu¶ c«ng
viÖc .
2.4.3 ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp .
+ Kh¸i niÖm : ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp lµ chÕ ®é tr¶ l¬ng
cho nh÷ng ngêi lao ®éng lµm c¸c c«ng viÖc phôc vô mµ c«ng viÖc cña hä cã
¶nh hëng nhiÒu tíi kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh hoöng l¬ng theo
s¶n phÈm nh : c«ng nh©n söa ch÷a , phôc vô m¸y sîi , m¸y dÖt , c«ng nh©n
®iÒu chØnh thiÕt bÞ trong nhµ m¸y c¬ khÝ .
8
+ Víi ®Æc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng nµy lµ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n phô
l¹i tuú thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña c«ng nh©n chÝnh . Do ®ã , ®¬n gi¸ tiÒn
l¬ng tÝnh theo c«ng thøc sau :
§G =
+
Trong ®ã :
§G : §¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n phô .
M : Møc phôc vô cña c«ng nh©n phô .
L : L¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n phô .
Q : Møc s¶n lîng cña c«ng nh©n chÝnh .
TÝnh tiÒn l¬ng thùc tÕ :
- TiÒn l¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n phô ®îc tinh theo c«ng thøc sau :
L1 = §G x Q1
Trong ®ã :
L1 : TiÒn l¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n phô .
§G : §¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©nphô .
Q1 : Møc hoµn thµnh thùc tÕ cña c«ng nh©n chÝnh .
- TiÒn l¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n phô cßn cã thÓ ®îc tÝnh dùa vµo
møc n¨ng suÊt lao ®éng thùc tÕ cña c«ng nh©n chÝnh nh sau :
L1 = §G x x = §G x . In
Trong ®ã :
L1 , L , §G , M , Q1 , Q : nh gi¶i thÝch ë c«ng thøc trªn .
In : chØ sè hoµn thµnh n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh .
+ ¦u ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp >
ChÕ ®é tr¶ l¬ng nµy khuyÕn khÝch c«ng nh©n phôc vô sÏ phôc vô tèt
h¬n cho c«ng nh©n chÝnh , gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng
nh©n chÝnh .
+ Nhîc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp .
TiÒn l¬ng cña c«ng nh©n phô phô thuéc vµo kÕt qu¶ lµm viÖc thùc tÕ
cña c«ng nh©n chÝnh , mµ kÕt qu¶ nµy nhiÒu khi l¹i chÞu t¸c ®éng cña c¸c
yÕu tè k¸c . Do vËy cã thÓ lµm h¹n chÕ sù cè g¾ng lµm viÖc cña c«ng nh©n
phô .
2.4.4 ChÕ ®é tr¶ l¬ng s¶n phÈm kho¸n .
+ Kh¸i niÖm : ChÕ ®é tr¶ l¬ng s¶n phÈm kho¸n thêng ¸p dông cho c«ng
viÖc mµ nÕu giao kho¸n tõng chi tiÕt , tõng bé phËn th× kh«ng cã lîi mµ ph¶i
giao tÊt c¶ c«ng viÖc cho c«ng nh©n hoµn thµnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh
. ChÕ ®é nµy ®îc thùc hiÖnnkh¸ phæ biÕn trong ngµnh n«ng nghiÖp vµ x©y
dùng c¬ b¶n …
+ C«ng thøc tÝnh tiÒn l¬ng s¶n phÈm kho¸n :
L1 = §GK x Q
Trong ®ã :
L1 : tiÒn l¬ng thùc tÕ c«ng nh©n nhËn ®îc .
§GK : ®¬n gi¸ kho¸n cho mét s¶n phÈm hay c«ng viÖc .
Q : sè lîng s¶n phÈm ( c«ng viÖc ) hoµn thµnh .
Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng trong chÕ ®é tr¶ l¬ng nµy lµ x¸c
®Þnh®¬n gi¸ kho¸n . §Ó ®¶m b¶o kho¸n cã hiÖu ph¶i cã phiÕu kho¸n mét
c¸ch chÆt chÏ .
+ ¦u ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng kho¸n :
ViÖc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm kho¸n cã t¸c dông lµm cho ngêi lao ®éng
ph¸t huy s¸ng kiÕn vµ tÝch cùc c¶i tiÕn lao ®éng ®Ó tèi u ho¸ qu¸ tr×nh lµm
viÖc , gi¶m thêi gian lao ®éng , hoµn thµnh nhanh c«ng viÖc giao kho¸n . Hay
chÝnh lµ sù thóc ®Èy hä t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt lîng
c«ng viÖc th«ng qua hîp ®ång kho¸n chÆt chÏ .
9
+
Nhîc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng kho¸n .
ViÖc x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ giao kho¸n phøc t¹p nhiÒu khi khã chÝnh x¸c ,
®ßi hái ph¶i hÕt søc chÆt chÏ , tû mØ ®Ó x©y dùng ®¬n gi¸ kho¸n .
2.4.5 ChÕ ®é tr¶ l¬ng s¶n phÈm cã thëng .
+ Kh¸i niÖm : Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thëng lµ sù kÕt hîp tr¶ l¬ng
theo s¶n phÈm ( theo c¸c chÕ ®é tr×nh bµy ë trªn ) vµ tiÒn thëng .
ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thëng gåm hai phÇn :
- PhÇn tr¶ l¬ng theo ®¬n gi¸ cè ®Þnh vµ sè lîng s¶n phÈm thùc tÕ ®·
hoµn thµnh .
- PhÇn tiÒn thëng ®îc tÝnh c¨n cø vµo t×nh ®é hoµn thµnh vµ hoµn
thµnh vît møc c¸c chØ tiªu thëng c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng s¶n
phÈm cña chÕ ®é tiÒn thëng quy ®Þnh .
+ TiÒn l¬ng tr¶ theo s¶n phÈm cã thëng tÝnh theo c«ng thøc sau :
Lth = L +
Trong ®ã :
Lth : tiÒn l¬ng s¶n phÈm cã thëng .
L : tiÒn l¬ng tr¶ theo s¶n phÈm víi ®¬n gi¸ cè ®Þnh .
m : phÇn tr¨m tiÒn thëng cho 1% hoµn thµnh vît møc chØ tiªu thëng .
h : phÇn tr¨m hoµn thµnh vît møc chØ tiªu thëng .
+ ¦u ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng s¶n phÈm cã thëng .
ChÕ ®é tr¶ l¬ng s¶n phÈm cã thëng lhuyÕn khÝch c«ng nh©n tÝch cùc
lµm viÖc hoµn thµnh vît møc s¶n lîng hay cã t¸c dông thóc ®Èy ngêi lao
®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng .
+ Nhîc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng s¶n phÈm cã thëng .
Nõu ph©n tÝch , tÝnh to¸n , x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu tÝnh thëng kh«ng
chÝnh x¸c cã thÓ lµm t¨ng chi phÝ tiÒn l¬ng , béi thu quü tiÒn l¬ng .
+ Yªu cÇu c¬ b¶n khi ¸p dông chÕ ®é tiÒn l¬ng s¶n phÈm cã thëng lµ :
c¸c chØ tiªu thëng ph¶i râ rµng , cô thÓ , chÝnh x¸c , c¸c ®iÒu kiÖn thëng ph¶i
quy ®Þnh ®óng ®¾n , còng nh tiÒn thëng vµ tû lÖ thëng b×nh qu©n .
2.4.6 ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn .
+ ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn thêng ®îc ¸p dông ë nh÷ng “
kh©u yÕu “ hoÆc quan träng trong s¶n xuÊt mµ viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao
®éng ë ®ã cã t¸c dông thóc ®Èy s¶n xuÊt ë nh÷ng bé phËn s¶n xu©t kh¸c cã
liªn quan .
Trong chÕ ®é tr¶ l¬ng nµy dïng hai lo¹i ®¬n gi¸ :
- §¬n gi¸ cè ®Þnh : dïng ®Ó tr¶ cho nh÷ng s¶n phÈm thùc tÕ ®· hoµn
thµnh .
- §¬n gi¸ luü tiÕn : dïng ®Ó tÝnh thëng cho nh÷ng s¶n phÈm vît møc
khëi ®iÓm.
§¬n gi¸ luü tiÕn lµ ®¬n gi¸ cè ®Þnh nh©n víi tØ lÖ t¨ng ®¬n gi¸ .
Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh tØ lÖ t¨ng ®¬n gi¸ : Ngêi ta chØ dïng mét phÇn sè
tiÕt kiÖm ®îc vÒ chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp cè ®Þnh ®Ó t¨ng ®¬n gi¸ . TØ
lÖ t¨ng ®¬n gi¸ do vai trß cña kh©u s¶n xuÊt ®ã quyÕt ®Þnh vµ ®îc tÝnh
theo c«ng thøc sac :
K=
Trong ®ã :
K : tØ lÖ t¨ng ®¬n gi¸ hîp lý .
dc® : tØ täng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp cè ®Þnh trong gi¸ thµnh s¶n
phÈm .
10
tc : tØ lÖ sè tiÒn tiÕt kiÖm vÒ chi phÝ s¶n xuÊt giÊn tiÕp cè ®Þnh dïng ®Ó
t¨ng ®¬n gi¸ .
d1 : tØ träng tiÒn c«ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trong gi¸ thµnh s¶n
phÈm khi hoµn thµnh møc s¶n lîng 100% .
+ TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm luü tiÕn ®îc tÝnh nh sau :
L = ( P. Q ) + [ P . K ( Q1 – Q0 ) ]
Trong ®ã :
L : tæng sè tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n hëng l¬ng theo s¶n phÈm luü
tiÕn .
Q1 : s¶n lîng thùc tÕ .
Q0 : møc khëi ®iÓm .
P : ®¬n gi¸ cè ®inh tÝnh theo s¶n phÈm hoÆc tiÒn l¬ng b×nh qu©n cña
giê/møc.
K : tØ lÖ ®¬n gi¸ s¶n phÈm ®îc n©ng cao .
+ ¦u ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng heo s¶n phÈm luü tiÕn .
ViÖc t¨ng ®¬n gi¸ cho nh÷ng s¶n phÈm vît møc khëi ®iÓm lµm cho
c«ng nh©n tÝch cùc lµm viÖc dÉn ®Ðen t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng .
+ Nhîc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn .
¸p dông chÐ ®é nµy dÏ lµm cho tèc ®é t¨ng cña tiÒn l¬ng lín h¬n tèc
®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña nh÷ng kh©u ¸p dông chÕ ®é tr¶ l¬ng s¶n
phÈm luü tiÕn .
+ Khi ¸p dông chÕ ®é tr¶ c«ng theo s¶n phÈm luü tiÕn cÇn ph¶i chó ý :
- Thêi gian tr¶ l¬ng : kh«ng nªn quy ®Þnh qu¸ ng¾n ( hµng ngµy ,
hµng tuÇn ) ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng kh«ng hoµn thµnh mc hµng th¸ng .
Thêi gian t¶ l¬ng nªn quy ®Þnh hµng th¸ng , cã khi tõ 3 -> 6 th¸ng .
- §¬n gi¸ ®îc n©ng cao nhiÒu hay Ýt cho nh÷ng s¶n phÈm vît møc
khëi ®iÓm lµ do møc ®é quan träng cña bé phËn s¶n xuÊt ®ã quyÕt
®Þnh .
- Ki dù kiÕn vµ x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña chÕ ®é tiÒn l¬ng tÝnh
theo s¶n phÈm luü tiÕn , kh«ng thÓ chØ dùa vµo kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm
chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp cè ®Þnh vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ cßn
ph¶i dùa nhiÖm vô s¶n xuÊt cÇn ph¶i hoµn thµnh .
- ¸p dông chÕ ®é tr¶ l¬ng nµy tèc ®é t¨ng tiªn l¬ng cña c«ng nh©n thêng lín h¬n tèc ®é t¨ng NSL§ . Do ®ã kh«ng nªn ¸p dông réng
r·i , trµn lan mµ cÇn ph¶i ¸p dông tuú n¬i , tuú lóc .
III . Thùc tr¹ng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng trong mét
sè doanh nhiÖp hiÖn nay .
1 . H×nh thøc tr¶ l¬ng cho ngêi b¸n hµng cña c«ng ty tr¸ch nhiÖm
h÷u h¹n §øc Tïng .
H×nh thøc tr¶l¬ng ®îc c«ng ty TNHH §øc Tïng ¸p dông ®ã lµ tr¶ l¬ng
cho ngêi b¸n hµng theo h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng . TiÒn thëng cña tõng ngêi trong th¸ng ®îc tÝnh dùa trªn c¬ së lîi nhuËn thu ®îc cô
thÓ trong th¸ng
+
+
th¸ng
1.1 §Þnh møc thang l¬ng cho nh©n viªn b¸n hµng .
L¬ng këi ®iÓm = 480000 ®/th¸ng
HÖ sè n©ng l¬ng hµng n¨m = 1,05
1.2 TiÒn thëng tÝnh cho mçi nh©n viªn b¸n hµng trong th¸ng .
1.2.1 Doanh sè b¸n ®· thùc hiÖn trong 1 th¸ng .
Lo¹i
Doanh sè b¸n ®· thùc hiÖn trong 1
Giái
500 triÖu trë lªn
11
Kh¸
Trung b×nh
KÐm
RÊt kÐm
thuÕ
100 – 500 triÖu
30 - 100 triÖu
10 - 30 triÖu
díi 10 triÖu
1.2.2 C¸ch tÝnh lîi nhuËn cña c«ng ty trong 1 th¸ng .
LN = DS * x
Trong ®ã :
LN : lîi nhuËn thu ®îc trong 1 th¸ng
DS : doanh sè b¸n ®· thùc hiÖn trong 1 th¸ng
x : % lîi nhuËn ( ®· trõ thuÕ vµ c¸c chi phÝ ) hay lµ % lîi nhuËn sau
1.2.3 BiÕu ®¸nh gi¸ ngêi b¸n hµng .
§¸nh gi¸ ngêi b¸n hµng c«ng ty dùa vµo lîi nhuËn thu ®îc :
Thø tù
Lo¹i
Lîi nhuËn ®¹t ®îc trong 1 th¸ng
Loai 1
Giái
60 triÖu trë lªn
Loai 2
Kh¸
10 – 60 triÖu
Loai 3
Trung b×nh kh¸
5 – 10 triÖu
Loai 4
Trung b×nh
2 – 5 triÖu
Loai 5
KÐm
Díi 1 triÖu
Loai 6
RÊt kÐm
Díi 500000®
Thø tù
Lo¹i 1
Lo¹i 2
Lo¹i 3
Lo¹i 4
1.2.4 Thëng dùa vµo biÓu ®¸nh gi¸ ë môc 1.3 .
Lo¹i
Møc thëng
Giái
20%
Kh¸
12%
Trung b×nh kh¸
8%
Trung binh
5%
1.2.5 Ph¹t .
Nh÷ng ngêi b¸n hµng ®¹t lîi nhuËn ë lo¹i kÐm vµ rÊt kÐm sÏ kh«ng ®îc thëng vµ bÞ trõ 30 % l¬ng vµ bÞ b¾t buéc nghØ 5 ngµy ®Ó ®µo t¹o l¹i .
Thùc hiÖn viÖc tr¶ l¬ng cña c«ng ty nh trªn cã nh÷ng u ®iÓm sau :
Theo c¸ch tr¶ l¬ng nµy th× tiÒn l¬ng mµ ngêi b¸n nhËn ®îc sÏ phô thuéc
trùc tiÕp vµo doanh thuhay l¬Þ nhuËn mµ hä ®· thùc hiÑn trong th¸ng . V×
vËy , nã cã t¸c dông khuyÕn khÝch rÊt lín trong viÖc phÊn ®Êu n©ng cao
doanh thu cña mçi ngêi nh»m n©ng cao tiÒn l¬ng . §iÒu nµy rÊt cã lîi cho
c«ng ty .
Nhng mÆt kh¸c c¸ch tr¶ l¬ng nµy cã mÆt h¹n chÐ cña nã .
Khi xem xÐt ®¸nh gi¸ tiªu chuÈn ë trªn ®èi víi nh©n viªn b¸n hµng th× ®ßi
hái c«ng ty cßn ph¶i dùa vµo c¬ së ph©n c«ng cña ban kinh doanh cho ngêi b¸n hµng , ngêi b¸n hµng cã thÓ ®îc ph©n c«ng Ýt hoÆc hµng khã b¸n
th× cÇn ph¶i xem xÐt l¹i ®Ó ®¶m b¶o ®äc tÝnh c«ng b»ng .
2 . Thùc tr¹ng tr¶ l¬ng t¹i kh¸ch s¹n S«ng L« .
+ C¸ch tÝnh l¬ng tõ th¸ng 2/2001 trë vÒ tríc :
TLCB = Tlmindn x HCB
Trong ®ã :
TLCB : tiÒn l¬ng cÊp bËc b×nh qu©n cña c«ng nh©n .
Tlmindn : tiÒn l¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp ¸p dông .
HCB : HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc .
12
Tõ 2/2001 trë vÒ tríc kh¸ch s¹n ®· ¸p dông h×n thøc tr¶ l¬ng theo thêi
gian gi¶n ®¬n . Cô thÓ lµ viÖc tÝnh l¬ng hoµn toµn tho thangl¬ng , b¶ng l¬ng
vµ cÊp bËc c«ng viÖc cña tõng ngêi lao ®éng .
+ KÓ tõ 2/2001 k¸ch s¹n ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ngtheo thêi gian ®¬n
gi¶n nhng cã tÝnh theo ®iÒu kiÖn hoµn thµnh kÐ ho¹ch vÒ doanh thu .
C¸ch tÝnh l¬ng tõ th¸ng 2/2001 ®Õn nay
TL = Tlmindn x HCB x %HTKH
Trong ®ã :
TL : tiÒn l¬ng ngêi lao ®éng nhËn ®îc
Tlmindn : t×n l¬ng tèi thiÓu mµ doanh nghiÖp ¸p dông
HCB : HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc
%HTKH : phÇn tr¨m hoµn thµnh kÕ ho¹ch vÒ doanh thu cña kh¸ch s¹n
Theo c¸ch tÝnh l¬ng nµy th× ngêi c«ng nh©n sÏ ®îc hëng l¬ng theo sù
hoµn thµnh vÒ doanh thu . NÕu th¸ng ®ã kh¸ch s¹n kh«ng ®¹t chØ tiªu vÒ
doanh thu th× ngêi c«ng nh©n sÏ nhËn ®îc møc tiÒn l¬ng nhá h¬n møc tiÒn l¬ng cÊp bËc , cß nÕu kh¸ch s¹n ®¹t vµ ®¹t vît møc chØ tiªu th× møc tiÒn l¬ng
sÏ lµ 100% l¬ng cÊp bËc . Ngoµi ra , ngêi lao ®éng cßn nhËn thªm kho¶n tiÒn
trÝch tõ tiÒn l·i , hay nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ mét kho¶n tiªn thëng do lµm ¨n cã
hiÖu qu¶ .
H×nh thøc tiÒn l¬ng ¸p dông t¹i kh¸ch s¹n S«ng L« ®îc tÝnh theo møc
l¬ng cÊp bËc th¸ng , do ®ã tiÒn l¬ng ®îc tÝnh kh«ng c¨n cø vµo sè ngµy lµm
viÖc thùc tÕ cña mçi ngêi mµ sè ngµy lµ theo quy ®Þnh chung . ViÖc tr¶ thanh
to¸n tiÒn l¬ng ®îc thèng nhÊt vµo cuèi th¸ng vµ tÝnh 1 lÇn . Ngoµi ra trong
th¸ng khi cha ®Õn kú lÜnh l¬ng , kh¸ch s¹n cã thÓ t¹m øng tiÒn l¬ng cho ngêi
lao ®éng khi mµ hä cÇn víi møc t¹m øng kh«ng qu¸ 50% cña tiÒn l¬ng c¬
b¶n vµ ®Õn kú l¬ng sÏ ®îc tÝnh trõ vµo tiÒn l¬ng cua ngêi ®ã .
H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian t¹i kh¸ch s¹n S«ng L« cã mét sè u ,
nhîc ®iÓm sau :
+ ¦u ®iÓm :
- C¸ch tÝnh l¬ng nh trªn ®¬n gi¶n , dÔ tÝnh to¸n.
- KhuyÕn khÝch ngêi lao ®éng ®i lµm ®Çy ®ñ theo thêi gian quy
®Þnh .
+ Nhîc ®iÓm :
- ViÖc tr¶ l¬ng theo h×nh thøc nµy kh«ng g¾n víi møc ®é ®èng gãp
cña ngêi lao ®éng vµ hiÖu qu¶ coong viÖc .
- ViÖc ¸p dông hÖ thèng thang b¶ng l¬ng nh hiÖn nay sÏ dÉn ®Õn t×nh
tr¹ng ngêi lao ®éng lµm viÖc l©u n¨m sÏ lu«n cã hÖ sè l¬ng cao h¬n
nh÷ng ngêi cã th©m niªn Ýt cho dï n¨ng lùc cña hä cã thÊp h¬n .
§iÒu nµy dÉn tíi sù mÊt c«ng b»ng trong thu nhËp .
- ViÖc ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng nh hiÖn nay cña kh¸ch s¹n cßn
mang tÝnh b×nh qu©n , tiÒn l¬ng mµ ngêi lao ®éng nhËn ®îc kh«ng
g¾n trùc tiÕp víi kÕt qu¶ lao ®éng cña b¶n th©n hä nªn dÔ x¶y ra
t×nh tr¹ng dùa dÉm thiÕu nhiÖt t×nh trong tËp thÓ lao ®éng .
Ngoµi ra kh¸ch s¹n S«ng L« ®ang ¸p dông tr¶ thëng 6 th¸ng vµ 1
n¨m , quü tiÒn thëng ®îc trÝch tõ lîi nhuËn t¨ng thªm cña kh¸ch s¹n . Nh vËy
chØ trong trêng hîp kh¸ch s¹n kinh do¹nh cã l·i th× c«ng nh©n míi cã tiÒn thëng .
- §èi tîng xÐt thëng : lµ toµn bé lao ®éng trong c«ng ty cã kÕt qu¶
ho¹t ®éng kinh doanh tèt .
- §iÒu kiÖn thëng : kh¸ch s¹n lµm ¨n cã l·i
- H×nh thøc thëng : dùa trªn b×nh bÇu A , B
13
- Møc tiÒn thëng : cao nhÊt (A) lµ 90000®/th¸ng
(B) lµ 50% møc A , tøc lµ 42500®/th¸ng
Nh vËy nh×n chung møc tiÒn thëng t¹i kh¸ch s¹n S«ng L« lµ thÊp , cha
thùc ù cã t¸c dông khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng . V× vËy ®Ó cã ®îc møc thëng
cao th× em nghÜ kh¸ch s¹n sÏ ph¶i t×m c¸ch n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xu¸at kinh
doanh cña m×nh .
3. Thùc tr¹ng tr¶ l¬ng t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2 – VINACONEX .
C«ng ty x©y dùng sè 2 ®ang ¸p dông 3 h×nh thøc tr¶ l¬ng , ®ã lµ :
H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng
H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp
H×nh thøc tr¶ l¬ng s¶n phÈm kho¸n
3.1 H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng .
+ H×nh thøc nµy c«ng ty ¸p dông ®Ó tr¶ cho c¸n bé qu¶n lý c¸c phßng
ban cÊp c«ng ty . §ã lµ :
C¸n bé l·nh ®¹o qu¶n lý
C¸n bé khoa häc kü thuËt
C¸n bé lµm c«ng t¸c chuyªn m«n
C¸n bé nghiÖp vô
C¸n bé hµnh chÝnh
C¸n bé lµm c«ng t¸c ®oµn thÓ
+ TiÒn l¬ng mçi ngêi nhËn ®îc trong th¸ng gåm cã 2 phÇn : tiÒn l¬ng c¬
b¶n vµ tiÒn thëng n¨ng suÊt lao ®éng .
- TiÒn l¬ng c¬ b¶n ®îc x¸c ®iÞnh :
LCBi =
Trong ®ã :
LCB : l¬ng c¬ b¶n cña ngêi thø i
Lmin : Møc l¬ng tèi thiÓu do Nhµ níc quy ®Þnh
- TiÒn thëng NSL§ kh«ng cè ®Þnh cho tõng th¸ng . Nã phô thuéc
vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong th¸nh .
* Quü tiÒn thëng trong th¸ng ®îc tÝnh theo c«ng thøc :
VTT = x VKH
Trong ®ã :
VTT : quü tiÒn thëng thùc tÕ trong th¸ng
Q1 : t«ng gi¸ trÞ s¶n lîng thùc hiÖn ®îc trong th¸ng
Q0 : Gi¸ trÞ s¶n lîng kÕ ho¹ch trong th¸ng
VKH : Quü tiÒn thëng khi hoµn thµnh kÕ ho¹ch
* TiÒn thëng mµ mçi ngêi nhËn ®îc trong th¸ng phô thuéc vµo møc
thëng vµ hÖ sè thëng .
TTi = M x Hi
Trong ®ã :
TTi : TiÒn thëng ngêi thø i nhËn ®îc
M : møc thëng
Hi : HÖ sè thëng cña ngêi thø i phô thuéc vµo hÖ sè l¬ng vµ chøc danh
cña hä.
C«ng thøc tÝnh møc thëng :
M=
Trong ®ã :
VTT : quü tiÌn thëng thùc hiÖn ®îc trong th¸ng
ki : hÖ sè thëng cña ngêi thø i
fi : sè ngêi cã hÖ sè thëng ki
14
+
n : sè ngêi hëng l¬ng thêi gian
Cuèi cïng ta tÝnh ®îc tiÒn l¬ng thùc tÕ cña mçi ngêi nhËn ®îc nh sau :
TLTTi = TLCBi + TTi
H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian cña c«ng ty cã u , nhîc ®iÓm sau :
- ¦u ®iÓm : khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng ®i lµm ®Çy ®ñ trong th¸ng
®Ó cã ®îc møc tiÒn c«ng cao .
- Nhîc ®iÓm : tiÒn l¬ng cha thùc sù g¾n víi kÕtqu¶ , hiÖu qu¶ c«ng
t¸c cña tõng ngêi . Tõ ®ã xuÊt hiÖn vÊn ®Ò ngêi lao ®éng lµm viÖc
víi hiÖu suÊt kh«ng cao , l·ng phÝ thêi gian vµ nhiÒu khi ®Õn c¬
quan chØ mang tÝnh h×nh thøc .
3.2 H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp .
+ H×nh thøc nµy ¸p dông cho bé phËn qu¶n lý trùc tiÕp cña ®éi x©y dùng
, gåm cã : ®éi trëng ®éi x©y dùng , ®éi phã , kÕ to¸n , thñ kho , kü thuËt
viªn , b¶o vÖ .
- Quü l¬ng thùc tÕ cña c¸n bé quan lý ®éi :
Vql® = Vcn x k
Trong ®ã :
Vql® : Quü l¬ng thùc tÕ cña c¸n bé qu¶n lý ®éi
Vcn : quü l¬ng thùc tÐ cña ®éi tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp .
k : tØ lÖ quy ®æi gi÷a tiÒn l¬ng cña c¸n bé qu¶n lý vµ c«ng nh©n trùc
tiÕp .
C¸ch tÝnh :
k=
Trong ®ã :
LCBQL : tæng quü l¬ng cÊp bËc cña lao ®éng qu¶n lý trùc tiÕp
Lcn : tæng quü l¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n trong ®éi
- C¸ch tÝnh l¬ng cña c¸n bé qu¶n lý ®éi
LNi =
+
Trong ®ã :
LNi : l¬ng ngµy cña ngêi thø i
Vql® : quü l¬ng th¸ng cña c¸n bé qu¶n lý ®éi
hi : hÖ sè l¬ng cÊp bËc cña ngêi qu¶n lý thø i
fi : sè ngêi cã hÖ sè l¬ng
- TiÒn l¬ng thùc lÜnh hµng th¸ng cña c¸n bé qu¶n lý thø i
LTLi = Lni x ni
Trong ®ã :
LNTLi : l¬ng thùc lÜnh cña c¸n bé thø i trong th¸ng
Lni : l¬ng ngµy cña ngêi thø i
Ni : sè ngµy lµm viÖc thùc tª trong th¸ng cña ngêi thø i
Mét sè u , nhîc ®iÓm khi c«ng ty ¸p dông chÕ ®é tr¶ l¬ng nµy
- ¦u ®iÓm : chÕ ®é tiÒn l¬ng nµy g¾n kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng
nh©n s¶n xuÊt víi tiÒn l¬ng nhËn ®îc cña lao ®éng qu¶n lý . Do vËy
®Ó t¨ng tiÒn l¬ng nhËn ®îc c¸c c¸n bé qu¶n lý sÏ ph¶i nç lùc lµm
tèt mäi nhiÖm vô cña m×nh t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c«ng nh©n n©ng
cao NSL§ .
15
- Nhîc ®iÓm : chÕ ®é tiÒn l¬ng nµy cßn mang tÝnh b×nh qu©n . Nh÷ng
ngêi cã hÖ sè l¬ng nh nhau , cã sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng nh
nhau , kh«ng ph©n biÖy chøc vô sÏ nhËn ®îc cïng mét møc l¬ng .
3.3 H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm kho¸n .
H×nh thøc nµy c«ng ty ¸p dông ®Ó tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt
cña c«ng ty bao gåm c«ng nhaan kü thuËt vµ lao ®éng phæ th«ng . Khi tiÕn
hµnh thi c«ng c¸c c«ng tr×nh , ®éi x©y dùng thêng kho¸n cho c¸c tæ ®éi x©y
dùng nh tæ nÒ , tæ cèp pha , tæ s¬n v«i , tæ s¾t trßn , tæ lao ®éng … thùc hiÖn
viÖc thi c«ng .
+ TiÒn l¬ng cña tæ ®îc tÝnh theo c«ng thøc :
TL = §G x Q
Trong ®ã :
§G : ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng kho¸n
Q : Khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh
Hµng th¸ng c¨n cø vµo khèi lîng cong viÖc hoµn thnµh , ®äi tiÕn hµnh
t¹m øng tiÒn l¬ng cho c¸c tæ ®éi ®Ó tæ trëng t¹m øng cho ngêi lao ®éng . KÕt
thóc c«ng tr×nh tiÕn hµnh thanh to¸n tiÒn l¬ng cho toµn bé c«ng nh©n .
Trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc®îc x©y dùng c«ng ty tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng
kho¸n cho c¸c c«ng viÖc nh sau :
Tªn c«ng viÖc
§¬n gi¸ kho¸n
Tr¸t b×nh qu©n
60000®/m
X©y b×nh qu©n
45000®/m
§æ bª t«ng thñ c«ng
45000 – 60000®/m
Gia c«ng b»ng s¾t trßn
150 – 300®/kg
Gia c«ng vµ ghÐp cèp pha
12000®/kg
S¬n v«i
1200 – 1500®/kg
+ Chia l¬ng cho c«ng nh©n trong tæ.
C«ng nh©n trong tæ ®îc chia ra 2 lo¹i :
- C«ng nh©n chÝnh : c«ng nh©n kü thuËt
- C«ng nh©n phô : lao ®éng phæ th«ng
C¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng vµ tæng tiÒn l¬ng cña c¶ tæ , tæ trëng tiÕn
hµnh tÝnh l¬ng cho tõng ngêi nh sau :
LN =
Trong ®ã :
LN : l¬ng ngµy
TL : tiÒn l¬ng cña c¶ tæ
C : tæng sã ngµy c«ng thùc tÕ cña c¶ tæ
Sau ®ã tiÕn hµnh ®iÒu chØnh l¬ng ngµy ®èi víi tõng lo¹i c«ng nh©n .
LNCNC = LN x X1
LNCNP = LN x X2
Trong ®ã :
LNCNC : lwong ngµy c«ng nh©n chÝnh
LNCNP : l¬ng ngµy c«ng nh©n phô
X1 , X2 : phÇn tiÒn ll¬ng ®iÒu chØnh
- TÝnh tiÒn l¬ng thùc lÜnh cho tõng ngêi
TLCNCi = LNCNC x Ni
TLCNPj = LNCNP x Nj
Trong ®ã :
TLCNCi : tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n chÝnh thø i
Ni : sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n chÝnh thø i
TLCNPj : tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n phô thø j
Nj : sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n phô thø j
16
¦u , nhîc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm kho¸n :
- ¦u ®iÓm : thóc ®Èy c«ng nh©n tham gia lao ®éng ®Çy ®ñ vµ khuyÕn
khÝch tæ , nhãm hoµn thµnh nhiÖm vô .
- Nhîc ®iÓm : tiÒn l¬ng mµ c«ng nh©n nhËn ®îc cßn mang tÝnh b×nh
qu©n. mÆc dï ®· cã sù phan biÖt gi÷a c«ng nh©n chÝnh vµ c«ng
nh©n phô nhng viÖc ®iÒu chØnh møc l¬ng gi÷a hä cßn mang tÝnh
chñ quan . H×nh thøc tr¶ l¬ng nµy cha tÝnh ®Õn tr×nh ®é tay nghÒ
cña c«ng nh©n > MÆt kh¸c tiÒn l¬ng mµ ngêi c«ng nh©n nhËn ®îc
kh«ng trùc tiÕp g¾n víi kÕt qu¶ lao ®éng cña b¶n th©n hä nªn dÔ
x¶y ra t×nh tr¹ng lµm viÖc dùa dÉm thiÕu nhiÖt t×nh trong tËp thÓ .
17
KÕt luËn
Qua t×m hiÕu , nghiªn cøu vÒ tiÒn lwong nãi chung vµ c¸c h×nh
thøc tr¶ l¬ng nãi riªng em thÊy r»ng kh«ng cã h×nh thøc tr¶ l¬ng nµo
lµ tèi u c¶ , mçi h×nh thøc cã nh÷ng u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm nhÊt ®Þnh .
V× vËy cÇn ph¶i lùa chän h×nh thøc tr¶ l¬ng nµo ®ã phï hîp víi ®Æc
®iÓm c«ng viÖc , tæ chøc lao ®éng cña tõng c«ng ty .
§ång thêi qua xem xÐt , t×m hiÓu thu thËp th«ng tin vÒ t×nh h×nh
tr¶ l¬ng thùc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp em thÊy r»ng phong ph¸p tr¶ l¬ng kÝch thÝch lao ®éng theo s¶n phÈm vµ ®ang ®îc nhiÒu c«ng ty ¸p
dông . Ph¬ng ph¸p tr¶ l¬ng nµy cã lîi cho c¶ hai phÝa c«ng nh©n vµ
doanh nghiÖp b»ng c¸ch gia t¨ng sanr lîng c«ng nh©n còng gia t¨ng
møc s¶n lîng cña m×nh , trong khi ®ã c«ng ty cã nhiÒu s¶n phÈm cã
chÊt lîng víi chi phÝ lao ®éng tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm thÊp h¬n vµ ®Çu
phÝ tõng ®¬n vÞ s¶n ph¶m thÊp h¬n . §©y lµ c¬ së cho viÖc h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm , t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng .
Do thêi gian vµ kh¶ n¨ng cña em cßn cã h¹n nªn bµi viÕt sÏ kh«ng
tr¸nh khái nh÷ng sai sãt . Em rÊt mong nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng
gãp cña c« gi¸o ®Ó bµi viÕt ®îc hoµn thiÖn h¬n .
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
Tµi liÖu tham kh¶o
1. §æi míi c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý lao ®éng tiÒn l¬ng trong nÌn kinh tÕ
thÞ trêng ë níc ta – Tèng V¨n §êng .
2. Vc 10409 – 10492/92 Ph©n phèi thu nhËp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng –
Mai Ngäc Cêng , §ç §øc B×nh .
3. Vc 6189 – 6208/92 T×m hiÓu chÕ ®é tiÒn l¬ng míi – NXB ChÝnh trÞ
Quèc gia – Hµ Néi 1993 .
4. Vc 175210 – 17530/92 : Qu¶n trÞ nh©n sù – NguyÔn V¨n Lª - NXB
Gi¸o dôc – Hµ Néi 1997 .
5. Kinh tÕ lao ®éng .
6. Qu¶n trÞ nh©n lùc – Ph¹m Døc Thµnh
18
7. Qu¶n trÞ nh©n Sù – NguyÔn H÷u Th©n
8. T¹p chÝ Lao ®éng x· héi – Sè 189 th¸ng 3 / 2002 TiÕn tíi thùc hiÖn c¶i
c¸ch chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng .
9. Key David HRM – 1996 .
10.§iÒu lÖ – néi quy – quy chÕ – nguyªn t¾c cña c«ng ty TNHH §øc
Tïng
Môc lôc
Trang
Lêi më ®Çu
1
I . TiÒn l¬ng
2
1. Kh¸i
2
2. Khµi
niÖm
vÒ
niÖm
2
3. Vai
trß
3
4. C¸c
nguyªn
tiÒn
l¬ng
tiÒn
,
tiÒn
l¬ng
cña
t¾c
19
tèi
tiªn
tr¶
c«ng
thiÓu
l¬ng
l¬ng
3
II . C¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng
4
1. H×nh
thøc
4
2. H×nh
thøc
tr¶
l¬ng
theo
thêi
tr¶
l¬ng
theo
s¶n
gian
phÈm
6
III . Thùc tr¹ng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng trong mét sè doanh
nghiÖp hiÖn nay.
14
1. H×nh thøc tr¶ l¬ng cho ngêi b¸n hµng cña c«ng ty TNHH
§øc Tïng .
14
2. Thùc
tr¹ng
tr¶
l¬ng
t¹i
kh¸ch
s¹n
S«ng
L«
.
15
3. Thùc tr¹ng tr¶ l¬ng t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2 – VINACONEX
17
KÕt luËn
22
Tµi liÖu tham kh¶o
23
20
- Xem thêm -
.DOC 
20 
71 
100 
