Tài liệu Thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện đắk glong, tỉnh đắk nông

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐOÀN VĂN PHƢƠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐĂK GLONG, TỈNH ĐĂK NÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG Đắk Lắk, năm 2019 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐOÀN VĂN PHƢƠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐĂK GLONG, TỈNH ĐĂK NÔNG Ngành: Chính sách công Mã số: 8340402 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Phạm Ngọc Đại Đắk Lắk, năm 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu do tôi thực hiện. Các số liệu, nội dung nghiên cứu đƣợc trình bày trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trong các đề tài, ấn phẩm khoa học khác. Các tƣ liệu trích dẫn trong luận văn đều có nguồn gốc chính xác, rõ ràng và đúng thể thức. Học viên Đoàn Văn Phƣơng MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................................. 3 MỤC LỤC ............................................................................................................................. 1 MỞ ĐẦU ............................................................................................................................... 6 1. Tính cấp thiết của đề tài ..................................................................................................... 6 2. Tình hình nghiên cứu đề tài, các công trình nghiên cứu có liên quan ............................... 8 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................... 12 3.1. Mục đích nghiên cứu .................................................................................................... 12 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................................... 12 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 12 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu ................................................................................................... 12 4.2. Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................................... 12 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu ............................................................... 13 6. Ý nghĩa lí luận và thực tiễn luận văn ............................................................................... 13 7. Kết cấu của luận văn ........................................................................................................ 13 Chƣơng 1 ............................................................................................................................. 15 NHỮNG VẤN ĐỀ LÍ LUẬN .............................................................................................. 15 VỀ CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH .............................................. 15 1.1. KHÁI NIỆM THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH . 15 1.1.1. Quan niệm về chính sách cải cách thủ tục hành chính .............................................. 15 1.1.2. Một số khái niệm về cải cách thủ tục hành chính và chính sách cải cách thủ tục hành chính ....................................................................................................................... .............. 16 1.1.2.1.Chính sách và chính sách công ................................................................................ 16 1.1.2.2. Thủ tục và thủ tục hành chính: ............................................................................... 17 1.1.2.3. Cải cách và cải cách thủ tục hành chính ................................................................ 18 1.1.2.4. Chính sách cải cách thủ tục hành chính ................................................................. 18 1.2. QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG VÀ NHÀ NƢỚC VIỆT NAM VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH .................................................................................................................. .. 19 1.3. ĐẶC ĐIỂM, NGUYÊN TẮC, YÊU CẦU, NGHĨA VỤ VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ..... 21 1.3.1. Đặc điểm của thủ tục hành chính ............................................................................... 21 1.3.2. Nguyên tắc xây dựng thủ tục hành chính: ................................................................. 23 1.3.2.1. Nguyên tắc pháp chế ............................................................................................... 23 1.3.2.2. Nguyên tắc khách quan ........................................................................................... 23 1.3.2.3. Nguyên tắc công khai, minh bạch ........................................................................... 24 1.3.2.4. Nguyên tắc đơn giản, dễ hiểu, thực hiện thuận lợi ................................................. 24 1.3.2.5. Nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật của các bên tham gia thủ tục hành chính . 25 1.3.3. Yêu cầu, nghĩa vụ thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính ........................ 25 1.3.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính ........... 26 1.3.5. Ý nghĩa, vai trò của CCTTHC ................................................................................... 26 Tiểu kết Chƣơng 1 ............................................................................................................... 29 Chƣơng 2 ............................................................................................................................. 30 THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH .................................................................... 30 CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH .............................................................................. 30 TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐẮK GLONG .......................................................................... 30 2.1. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU ....................................................................... 30 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên huyện Đắk Glong ........................................................................ 30 1 2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội ........................................................................................... 32 2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy tham gia thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Đắk Glong. ............................................................................................ 35 2.1.3.1. Tổ chức bộ máy, chức năng nhiệm vụ của các đơn vị cấp huyện tham gia vào giao dịch các thủ tục hành chính ................................................................................................. 35 2.1.3.2. Tổ chức bộ máy, chức năng nhiệm vụ cấp xã tham gia vào giao dịch các thủ tục hành chính ............................................................................................................................ 37 2.2. VĂN BẢN CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH Ở HUYỆN ĐẮK GLONG ........ 38 2.2.1.Văn bản chỉ đạo, điều hành của huyện ....................................................................... 38 2.2.2. Công tác tổ chức thực hiện ........................................................................................ 44 2.3. CÔNG TÁC TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH .................................................................................................................. .. 45 2.3.1. Công tác triển khai thực hiện Nghị quyết số 30c/NQ- CP của Chính phủ về chƣơng trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nƣớc giai đoạn 2011-2020 (chia làm 02 giai đoạn) ............................................................................................................................................. 45 2.3.1.1. Giai đoạn chuẩn bị và triển khai bước đầu về thực hiện cải cách hành chính và thực hiện chính sách cải cách TTHC trên địa bàn huyện Đắk Glong (giai đoạn 20112015). ............................................................................................................................. ...... 45 2.3.1.2. Giai đoạn đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, trọng tâm là đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính( từ năm 2016-2020) ...................................................................... 47 2.3.2. Công tác tổ chức thực hiện chính sách cải cách TTHC trong những năm gần đây ở huyện Đắk Glong ................................................................................................................. 49 2.3.2.1. Về tình hình rà soát các văn bản quy phạm pháp luật và đơn giản hóa TTHC trên địa bàn huyện ....................................................................................................................... 49 2.3.2.2. Tình hình thực hiện cơ chế “một cửa”,“Một cửa liên thông” trong giải quyết TTHC trên địa bàn huyện. ................................................................................................... 50 2.3.2.3. Về chức năng, nhiệm vụ và quy trình giải quyết TTHC theo cơ chế “một cửa”, “ một cửa liên thông” ............................................................................................................. 52 2.3.2.4. Tình hình giải quyết TTHC theo cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” ........... 54 2.3.3. Công tác kiểm soát thủ tục hành chính ...................................................................... 55 2.3.3.1. Tổ chức triển khai các văn bản về kiểm soát thủ tục hành chính ........................... 55 2.3.3.2. Kết quả kiểm soát thủ tục hành chính tại huyện Đắk Glong .................................. 57 2.3.4. Áp dụng hệ thống quản lý chất lƣợng ........................................................................ 58 2.3.4.1. Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng ................................................................... 58 2.3.4.2. Áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng .................................................................... 59 2.3.4.3. Duy trì, cải tiến Hệ thống quản lý chất lượng ........................................................ 60 2.4. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ....................................................................................................................... .......... 60 2.4.1. Đánh giá chung .......................................................................................................... 60 2.4.1.1. Về công tác cải cách thủ tục hành chính ................................................................. 60 2.4.1.2. Về công tác kiểm soát thủ tục hành chính ................................................................ 61 2.4.1.3.Về áp dụng hệ thống quản lý chất lượng .................................................................. 62 2.4.2. Về thành tựu ............................................................................................................... 62 2.4.3. Về hạn chế ................................................................................................................. 63 2.4.3.1. Về công tác cải cách thủ tục hành chính ................................................................ 63 2.4.3.2. Về công tác kiểm soát thủ tục hành chính .............................................................. 66 2 2.4.3.3. Về công tác áp dụng hệ thống quản lý chất lượng..................................................68 2.4.4. Nguyên nhân hạn chế .................................................................................................69 2.4.4.1. Nguyên nhân về cơ chế tổ chức thực hiện ..............................................................69 2.4.4.2. Nguyên nhân về phía cán bộ, công chức ................................................................70 2.4.4.3. Nguyên nhân từ hệ thống pháp luật ........................................................................72 * Nguyên nhân từ văn bản quy định TTHC .........................................................................72 * Nguyên nhân từ văn bản quy định, hướng dẫn thực hiện kiểm soát TTHC. .....................73 Tiểu kết chƣơng 2 ................................................................................................................75 Chƣơng 3..............................................................................................................................76 PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ .............................................76 THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ..............................76 Ở HUYỆN ĐẮK GLONG ...................................................................................................76 3.1. ĐỊNH HƢỚNG CỦA HUYỆN ĐẮK GLONG VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH ........................................................................................................76 3.2. PHƢƠNG HƢỚNG NÂNG CAO HIÊU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ......................................................................................78 3.3. CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ..................................................................................................79 Tiểu kết chƣơng 3 ................................................................................................................84 KẾT LUẬN ..........................................................................................................................85 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................87 PHỤ LỤC.............................................................................................................................92 3 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CCHC Cải cách hành chính CCTTHC Cải cách thủ tục hành chính CB,CC Cán bộ, công chức GCN Giấy chứng nhận GCNQSDĐ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất HCNN Hành chính nhà nƣớc TTHC Thủ tục hành chính HĐND Hội đồng nhân dân UBND Ủy ban nhân dân 4 BẢN ĐỒ ĐỊA GIỚI HÀNH CHÍNH HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG 5 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hoạt động hành chính Nhà nƣớc (HCNN) đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo trật tự của xã hội, duy trì sự phát triển của xã hội theo định hƣớng của Nhà nƣớc, qua đó hiện đại hóa mục tiêu chính trị của Đảng cầm quyền đại diện cho lợi ích của giai cấp cầm quyền trong xã hội. Chính vì vậy, nâng cao chất lƣợng hoạt động của bộ máy hành chính nhà nƣớc là yêu cầu và mong muốn của mọi quốc gia. Cải cách thủ tục hành chính (CCTTHC) là một quy phạm pháp luật quy định trình tự về thời gian, không gian khi thực hiện một thẩm quyền nhất định của bộ máy Nhà nƣớc, là cách giải quyết công việc của các cơ quan Nhà nƣớc trong mối quan hệ với các cơ quan, tổ chức và cá nhân công dân. Hiện nay, thủ tục hành chính (TTHC) ở nƣớc ta còn rất nhiều bất cập nhƣ: Hình thức đòi hỏi quá nhiều loại giấy tờ; nhiều cửa, nhiều cấp trung gian; không rõ ràng về trách nhiệm; thiếu đồng bộ, thống nhất, thƣờng bị thay đổi một cách tùy tiện; thiếu công khai, minh bạch... Hậu quả là gây phiền hà cho cá nhân, tổ chức; không phù hợp với nhu cầu của thời kỳ đổi mới và hội nhập, gây trở ngại cho việc giao lƣu và hợp tác Quốc tế; gây ra tệ cửa quyền, bệnh giấy tờ trong hệ thống cơ quan hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho nạn tham nhũng, lãng phí phát sinh trong đời sống xã hội. Chính vì vậy, CCTTHC là yêu cầu bức thiết của cá nhân, tổ chức, các nhà đầu tƣ trong nƣớc và ngoài nƣớc, là khâu đột phá của tiến trình cải cách HCNN. Trong quá trình phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế, CCTTHC có một vai trò đặc biệt quan trọng, nếu nền hành chính nói chung và thủ tục hành chính nói riêng không đƣợc cải cách hoặc chậm cải cách thì sẽ là những rào cản kìm hãm sự phát triển kinh tế, xã hội của nƣớc ta. Đại hội Đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XII xác định mục tiêu tổng quát: đến năm 2020 phấn đấu cơ bản hoàn thiện đồng bộ hệ thống thể chế kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa theo các tiêu chuẩn phổ biến của nền kinh tế thị trƣờng hiện đại và hội nhập quốc tế; bảo đảm tính đồng bộ giữa thể 6 chế kinh tế và thể chế chính trị, giữa Nhà nƣớc và thị trƣờng; bảo đảm sự hài hòa giữa tăng trƣởng kinh tế với phát triển văn hóa, phát triển con ngƣời, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ môi trƣờng, phát triển xã hội bền vững; chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế gắn với xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ; bảo đảm tính công khai, minh bạch, tính dự báo đƣợc thể hiện trong xây dựng và thực thi thể chế kinh tế, tạo điều kiện ổn định, thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội. Đại hội cũng xác định mục tiêu, chặng đƣờng sắp tới: đên giữa thế kỉ XXI, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân phải ra sức phấn đấu xây dựng nƣớc ta trở thành một nƣớc công nghiệp hiện đại theo định hƣớng xã hội chủ nghĩa. Để thực hiện thành công các mục tiêu trên, Đảng ta khẳng định CCHC là khâu đột phá quan trọng. Trong đó phải, “bãi bỏ các TTHC gây phiền hà cho tổ chức và công dân”, chƣơng trình CCHC giai đoạn 2011-2020 phải là vấn để chiến lƣợc nhằm xây dựng một mô hình tổ chức hành chính đáp ứng đƣợc yêu cầu của công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên môi trƣờng. Đảng chỉ rõ các nội dung cần ƣu tiên trong thời gian tới trong đó có việc: Tiếp tục thực hiện Đề án 30, điều chỉnh hợp lí các quy định về TTHC, kiểm soát chặt chẽ các TTHC, tiếp tục hoàn thiện cơ chế “ một cửa - liên thông và hiện đại” ở tất cả các cấp. Quán triệt quan điểm trên của Đảng, Chính phủ đã ban hành Chƣơng trình tổng thể CCHC giai đoạn 2011-2020, Nghị quyết 25/NQ-CP năm 2010 của Chính phủ về đơn giản hóa các thủ tục hành chính, Đề án 30 nhằm xây dựng một nền hành chính công trong sạch, vững mạnh và hiện đại. Nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò, ý nghĩa của chính sách CCTTHC, những năm qua các cấp ủy Đảng, chính quyền huyện Đắk Glong đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong việc vận dụng chính sách cải cách thủ tục hành chính để điều hành, quản lý mọi việc hoạt động của địa phƣơng phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định an ninh - quốc phòng trên địa bàn, góp phần xây dựng một tỉnh Đắk Nông nói riêng, hòa chung với cả nƣớc với mục tiêu “hòa bình, dân chủ và tiến bộ xã hội”. 7 Tuy nhiên, vì nhiều lí do khác nhau, quá trình tổ chức vận dụng chính sách về CCTTHC trong thời gian qua vẫn còn nhiều bất cập, chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Vì vậy, việc nghiên cứu vận dụng vai trò của chính sách CCTTHC vừa có ý nghĩa lí luận, vừa có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc, nhằm khắc phục tình trạng vận dụng chính sách cải cách thủ tục hành chính chƣa sát với thực tế của địa phƣơng, góp phần nâng cao hiệu quả, vai trò của chính sách công. Là học viên lớp cao học khóa VIII (niên khóa 2017 - 2019) chuyên ngành Chính sách công, tôi đƣợc khoa Chính sách công và các thầy, cô trang bị kiến thức lý luận, thực tiễn về hoạch định chính sách, thực thi chính sách, đánh giá chính sách... Chủ đề cải cách thủ tục hành chính là một trong những nội dung quan trọng của chƣơng trình tổng thể CCHC hiện nay của Chính phủ Việt Nam, đang đƣợc triển khai trong cả nƣớc, trong đó có huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông. Vì vậy, tôi mạnh dạn chọn nội dung Thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông làm đề tài luận văn tốt nghiệp chuyên ngành Chính sách công. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài, các công trình nghiên cứu có liên quan Để nguyên cứu làm luận văn cao học này, học viên đã nghiên cứu các công trình nguyên cứu có liên quan đến cải cách thủ tục hành chính nhƣ sau: 2.1. Một số sách chuyên khảo về cải cách hành chính Sách Cải cách hành chính ở Thành phố Hà Nội, Nxb. Hà Nội, 2003, đã giới thiệu quá trình tổ chức thực hiện cải cách hành chính của Thành uỷ, Uỷ ban nhân dân Thành phố; Một số chủ trƣơng lớn và một số kết quả công tác cải cách hành chính từ năm 1994 đến năm 2003. Cuốn sách Quy định mới về cải cách hành chính nhà nước, Nxb Chính trị quốc gia, 2007, giới thiệu các văn bản pháp luật mới đƣợc ban hành từ tháng 10/2006 đến đầu năm 2007 nhằm đẩy mạnh cải cách hành chính nhà nƣớc: Gồm các quyết định; Nghị định thông tƣ quy định về cải 8 cách thể chế; Quy định về cải cách tổ chức bộ máy hành chính; Về đổi mới, nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ, công chức; Về cải cách tài chính công. Nguyễn Văn Thâm (Chủ biên), Thủ tục hành chính: Lý luận và thực tiễn, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2002. Cuốn sách nghiên cứu khá công phu về thủ tục hành chính, đi từ khái niệm, phân loại, ý nghĩa, đặc điểm đến thực tiễn việc cải cách thủ tục hành chính ở Việt Nam và có đi phân tích cải cách thủ tục hành chính ở một số lĩnh vực. Đây là cuốn sách cung cấp nhiều tài liệu, luận cứ rất tốt để là cơ sở nghiên cứu đối với Luận văn. Đinh Văn Ân, Hoàng Thu Hòa (đồng chủ biên ), Đổi mới cung ứng dịch vụ công ở Việt Nam, Nxb Thống kê, 2006. Cuốn sách đã nêu đầy đủ về khái niệm dịch vụ công, đánh giá đƣợc sự cung cứng dịch vụ công (có cả phần về thủ tục hành chính), và các giải pháp đẩy mạnh xã hội hóa cung ứng các dịch vụ công ở Việt Nam. Đặc biệt cuốn sách có nêu các giải pháp đơn giản hóa các TTHC thành lập các đơn vị cung ứng dịch vụ công. Jairo Acuna - Alfaro (chủ biên, 2009), Cải cách nền hành chính Việt Nam: Thực trạng và giải pháp. Chƣơng trình Phát triển Liên Hợp Quốc, Trung ƣơng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển hỗ trợ cộng đồng. Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, Việt Nam, 445 trang. Cuốn sách "Cải cách cải cách nền hành chính Việt Nam: Thực trạng và giải pháp" đƣa đến độc giả những bình luận chi tiết về sự phát triển nền hành chính ở Việt Nam trong hơn một thập kỷ đổi mới, cũng nhƣ đề xuất những giải pháp nhằm đẩy nhanh quá trình cải cách hành chính. Cuốn sách, gồm phần giới thiệu chung và sáu (06) chƣơng, đƣa ra những cách nhìn nhận sâu sắc về sáu lĩnh vực chính và mang tính đan xen nhau trong cải cách hành chính công ở Việt Nam, bao gồm: (i) cải cách thể chế quản lý hành chính, (ii) cơ cấu tổ chức của chính phủ và bộ máy nhà nƣớc, (iii) phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực công vụ, (iv) quản lý tài chính công, (v) phát triển kinh tế và cải cách hành chính công, và (vi) chống tham nhũng, phát triển và cải cách hành chính. Cuốn sách là sản phẩm chung của 18 chuyên gia nghiên cứu cao cấp và trung cấp của Việt Nam và quốc tế, những ngƣời đã tham gia vào công trình nghiên cứu 9 do Chƣơng trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam chủ trì và Cố vấn chính sách về cải cách hành chính công và chống tham nhũng của UNDP làm trƣởng nhóm và chủ biên, đƣợc tiến hành từ cuối năm 2008 và đầu năm 2009. Cuốn sách cũng có sự tham gia của hơn 100 ngƣời đƣợc phỏng vấn là những chuyên gia trong lĩnh vực hành chính công ở Việt Nam và đang phục vụ hoặc đã từng phục vụ trong các tổ chức chính trị, nhà nƣớc, các tổ chức xã hội, các viện nghiên cứu ở Việt Nam. Ngoài ra tác giả cũng đã tham khảo các cuốn sách: Tình huống quản lý hành chính của Nguyễn Thị Thu Hà, Nxb Lao động, Hà Nội, 2014. Chính sách công những vấn đề cơ bản của Nguyễn Hữu Hải chủ biên, Nxb tƣ pháp, Hà Nội, 2007; và Cơ sở lý luận và thực tiễn về hành chính nhà nước, Nguyễn Hữu Hải (2013), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 2.2. Một số bài báo cụ thể về cải cách hành chính Bài viết của tác giả Thang Văn Phúc “Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước - Cải cách hành chính vấn đề cấp thiết để đổi mới bộ máy nhà nước”: Nxb. Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, 2004. Với nội dung hệ thống lại quan điểm của Đảng và Nhà nƣớc về cải cách hành chính qua Đại hội Đảng lần VI, VII, VII (thể hiện qua các Nghị quyết Đại hội Đảng). Về những thành tựu đạt đƣợc của cải cách hành chính về mặt quan điểm nhận thức và những hạn chế của cải cách hành chính. Bài “Cải cách hành chính ở Việt Nam thành tựu và nhiệm vụ trong giai đoạn mới” đăng trên tạp chí quản lý nhà nƣớc năm 2011 của Tác giả Nguyễn Đăng Thành. Bài viết gồm 3 phần: Đƣờng lối, chủ trƣơng của Đảng về cải cách hành chính trong tiến trình đổi mới; Một số thành tựu và hạn chế trong cải cách hành chính; Cải cách hành chính ở Việt Nam trong giai đoạn mới. Bài viết đăng trên website www.sonoivu.hanoi.gov.vn “Cải cách hành chính của Hà Nội giai đoạn 2011-2015: Cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức “ với những ý chính sau: Để tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính - một trong hai khâu đột 10 phá mà Đại hội lần thứ XV Đảng bộ Thành phố đã thông qua, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chƣơng trình số 08 về đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao trách nhiệm và chất lƣợng phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn 2011 - 2015. Về 5 nhiệm vụ trọng tâm của Chƣơng trình này. Bài viết của tác giả Kim Liên “Thành phố Hà Nội: Đẩy mạnh cải cách hành chính” đăng trên Thông tin Cải cách nền hành chính Nhà nƣớc, số tháng 6/2014; với nội dung chủ yếu: Từ năm 2014, Hà Nội đã công bố 60 thủ tục hành chính mới; sửa đổi, bổ sung 105 thủ tục hành chính; bãi bỏ hoặc kiến nghị bãi bỏ 5 thủ tục hành chính. Thành phố cũng rất quan tâm, tập trung triển khai xây dựng hạ tầng kỹ thuật và ứng dụng công nghệ thông tin trong các cơ quan nhà nƣớc, bƣớc đầu đã đạt đƣợc những thành công đáng ghi nhận, mang lại hiệu quả thiết thực, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, công dân và doanh nghiệp tạo nền tảng cơ bản cho tiến trình xây dựng chính quyền điện tử của Thủ đô, đẩy mạnh cải cách hành chính và hƣớng tới "một thành phố thông minh hơn". Bên cạnh những kết quả đạt đƣợc, công tác cải cách hành chính của Thành phố vẫn còn một số bất cập. Bài viết của Tác giả Mai Luyến có tựa đề “Cải cách hành chính ở Hà Nội: Mùa xuân của niềm tin và hi vọng thành công“ đăng trên báo Tuổi trẻ Thủ đô, số Xuân 2014 với nội dung “Về những thành công và thách thức trong vấn đề cải cách hành chính của Thủ đô. Sau một năm trải nghiệm, một số thủ tục hành chính đã đƣợc đơn giản hóa, nhiều thay đổi trong phƣơng thức và thái độ phục vụ... Mặc dù còn nhiều hạn chế nhƣng thành phố sẽ tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, siết chặt kỷ cƣơng... 2.3. Một số những luận văn cao học có nghiên cứu về vấn đề này nhƣ: Luận văn thạc sỹ quản lý hành chính công: Các giải pháp tăng cường cải cách hành chính tại tỉnh Lào Cai của học viên Nguyễn Thị Hồng Hiếu, 2010. Luận văn thạc sỹ quản lý công Cải cách hành chính trên địa bàn huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội giai đoạn 2011-2020 của học viên Lê Thị Hồng Giang năm 2012. Luận văn thạc sỹ quản lý hành chính công, Đẩy mạnh 11 cải cách hànhchính nhà nước tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2011-2020, của học viên Lê Thị Bình Minh năm 2013. Luận văn thạc sỹ quản lý hành chính công, Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế "một cửa" tại Ủy ban nhân dân cấp huyện từ thực tiễn tỉnh Ninh Bình, của học viên Mai Đức Khánh, năm 2014. Trên đây là một số công trình nghiên cứu có liên quan đến cải cách hành chính nhà nƣớc, nhƣng chƣa có một công trình nghiên cứu nào nghiên cứu về cải cách thủ tục hành chính ở huyện Đắk Glong, nên tôi quyết định chọn chủ đề này làm đề tài luận văn. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Đánh giá thực trạng chính sách CCTTHC trên địa bàn huyện Đắk Glong từ năm 2015 đến năm 2018, từ đó đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác cải cách thủ tục hành chính trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Trả lời một số câu hỏi sau: Thực trạng thực hiện chính sách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Đắk Glong nhƣ thế nào? Nguyên nhân nào dẫn đến việc thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Đắk Glong chƣa đạt kết quả cao? Trong thời gian đến huyện Đắk Glong có những giải pháp nào để chính sách cải cách thủ tục hành chính đạt hiệu quả cao nhất? 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông, tập trung chủ yếu vào cấp huyện và cấp xã, nghiên cứu cụ thể về CCTTHC ở tất cả các lĩnh vực thuộc thẩm quyền của cấp huyện và cấp xã. 4.2. Phạm vi nghiên cứu 12 Trong khuôn khổ hạn chế của một luận văn Thạc sỹ, đề tài chỉ tập trung nghiên cứu những vấn đề cơ bản nhất về lí luận và thực tiễn cải cách thủ tục hành chính; bộ thủ tục hành chính nghiên cứu thuộc thẩm quyền quản lý của cấp huyện và cấp xã, từ đó có sự đánh giá về thực trạng và một số giải pháp tiếp tục cải cách thủ tục hành chính hiện nay và những năm tiếp theo. Về thời gian, Luận văn tập trung đánh giá CCTTHC trên địa bàn huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông giai đoạn từ năm 2015 đến năm 2018. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu Đề tài đựa trên phƣơng pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong giải quyết các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến nội dung đề tài. Đề tài cũng kết hợp với phƣơng pháp nghiên cứu khoa học nhƣ: thu thập - xử lý thông tin, thống kê, phân tích và so sánh, tổng hợp. Trong quá trình thực hiện đề tài, tác giả đã kế thừa một số kết quả nghiên cứu có liên quan, các đánh giá, nhận định trong các báo cáo tổng kết của các cơ quan về công tác CCTTHC. 6. Ý nghĩa lí luận và thực tiễn luận văn Luận văn góp phần làm rõ thêm những vấn đề lý luận về CCTTHC, nhìn nhận đánh giá đúng thực trạng để từ đó đƣa ra giải pháp có tính khả thi có thể áp dụng vào quá trình thực hiện CCTTHC giai đoạn 2015 - 2020. Luận văn có thể sử dụng để làm tài liệu tham khảo khi giảng dạy và học tập các chƣơng trình đào tạo, bồi dƣỡng cho các đối tƣợng học tập về lĩnh vực cải cách hành chính. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận văn gồm 3 chƣơng: Chƣơng 1: Những vấn đề lí luận về chính sách cải cách thủ tục hành chính Chƣơng 2: Thực trạng việc thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Đắk Glong 13 Chƣơng 3: Phƣơng hƣớng, giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính ở huyện Đắk Glong 14 Chƣơng 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÍ LUẬN VỀ CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH 1.1. KHÁI NIỆM THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH 1.1.1. Quan niệm về chính sách cải cách thủ tục hành chính Cải cách thủ tục hành chính thuộc nội dung cải cách thể chế hành chính, là một trong bốn nội dung của chƣơng trình tổng thể cải cách hành chính. Tuy nhiên, cải cách thủ tục hành chính lại đƣợc đặt ra trƣớc cải cách hành chính, đƣợc xem nhƣ là khâu đột phá của cải cách hành chính, trong tiến trình cải cách hành chính, vấn đề liên quan đến thủ tục hành chính thƣờng xuyên đƣợc Chính phủ quan tâm. Thủ tục hành chính hằng ngày liên quan đến công việc nội bộ của một cơ quan, cấp chính quyền, cũng nhƣ các tổ chức, cá nhân trong mối quan hệ với Nhà nƣớc. Các quyền, nghĩa vụ của mọi công dân đã đƣợc quy định trong Hiến pháp, các bộ luật, cũng nhƣ các yêu cầu, nguyện vọng có đƣợc thực hiện hay không, thực hiện nhƣ thế nào đều phải thông qua thủ tục hành chính do các cơ quan, các cấp chính quyền nhà nƣớc quy định và trực tiếp giải quyết. Hoạt động quản lý HCNN đƣợc thể hiện trên hầu khắp các lĩnh vực đời sống xã hội, từ kinh tế, xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục, dân tộc cho đến an ninh - quốc phòng, đối ngoại... Chức năng quản lý nhà nƣớc không chỉ nhằm bảo vệ pháp luật, chế độ chính trị, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, các quyền hợp pháp chính đáng của mọi tổ chức và công dân, mà còn tạo điều kiện, môi trƣờng pháp lý, môi trƣờng xã hội thuận lợi cho các tổ chức và công dân làm ăn, sinh sống. Việc tạo điều kiện và môi trƣờng pháp lý thuận lợi cho các tổ chức và công dân sinh sống, phát triển kinh tế thƣờng đƣợc xác định nhƣ là một chính sách, trên thực tế, sự thuận lợi hay khó khăn trong làm ăn, sinh sống của ngƣời dân cũng nhƣ niềm tin của họ đối với nhà nƣớc nhƣ thế nào lại đƣợc thẩm định thông qua các quy định thủ tục hành chính và cách thức giải quyết thủ tục ấy. 15 Cải cách nền HCNN bao gồm cải cách tổ chức bộ máy, cải cách công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức và cải cách tài chính. Đó là những vấn đề có tính nội bộ của nền hành chính nhà nƣớc; cải cách thể chế hành chính, trong đó có thủ tục hành chính là một vấn đề không riêng của nhà nƣớc mà còn liên quan đến đời sống của tầng lớp dân cƣ trong xã hội. Đó chính là nguyên do đòi hỏi Nhà nƣớc phải dành sự quan tâm nhiều hơn đối với cải cách thủ tục hành chính, nhằm đáp ứng các yêu cầu phục vụ xã hội và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc trong điều kiện chuyển đổi cơ chế kinh tế. 1.1.2. Một số khái niệm về cải cách thủ tục hành chính và chính sách cải cách thủ tục hành chính 1.1.2.1.Chính sách và chính sách công - Chính sách: Theo từ điển tiếng Việt thì chính sách là sách lƣợc và kế hoạch cụ thể nhằm đạt một mục đích nhất định, dựa vào đƣờng lối chính trị chung và tình hình thực tế mà đề ra. Theo James Anderson chính sách là một quá trình hành động có mục đích theo đuổi bởi một hoặc nhiều chủ thể trong việc giải quyết các vấn đề mà họ quan tâm. Ngoài ra có thể kể đến các khái niệm khác nhƣ: Chính sách là những gì mà Chính phủ làm, lý do làm và sự khác biệt nó tạo ra ( Dye, 1972). Chính sách là một hành động mang tính quyền lực Nhà nƣớc nhằm sử dụng nguồn lực để thúc đẩy một giá trị ƣu tiên (Conxidine, 1994). Nhƣ vậy, có thể hiểu đơn giản: Chính sách là chƣơng trình hành động của nhà lãnh đạo hay nhà quản lý, đề ra để giải quyết một vấn đề nào đó thuộc phạm vi thẩm quyền của mình. - Chính sách công: Cho đến nay, trên thế giới, cuộc tranh luận về định nghĩa chính sách công vẫn là một chủ đề sôi động và khó đạt đƣợc sự nhất trí rộng rãi. Từ thực tế chính sách của các ngành, các địa phƣơng và các quốc gia, cũng nhƣ qua cuộc thảo luận trên diễn đàn nghiên cứu chính sách, chúng ta có thể chọn ra một cách tiếp cận quan 16 trọng nhất để phân tích trƣớc khi đi đến một khái niệm chung nhất về chính sách công. Theo PGS. TS. Hồ Việt Hạnh, quan niệm về chính sách công chính thức ở Việt Nam có thể hiểu nhƣ sau: Chính sách công là tập hợp các quyết định có liên quan nhằm lựa chọn mục tiêu cụ thể và lựa chọn các giải pháp, các công cụ nhằm giải quyết các vấn đề của xã hội theo mục tiêu tổng thể đã xác định. 1.1.2.2. Thủ tục và thủ tục hành chính: Nói đến thủ tục là nói đến quy trình và cách thức giải quyết công việc thực tế, để thực hiện có hiệu quả một công việc nhất định cần tiến hành một loạt các hoạt động theo thứ tự trƣớc sau và cách thức thực hiện từng bƣớc theo những quy định chặt chẽ, thống nhất. Theo nghĩa chung nhất, thủ tục là phƣơng thức, cách thức giải quyết công việc theo một trình tự nhất định, một thể lệ thống nhất, gồm một loạt nhiệm vụ liên quan chặt chẽ với nhau nhằm đạt đƣợc kết quả mong muốn. Hoạt động của các cơ quan nhà nƣớc cần phải tuân theo pháp luật, trong đó có những quy định về trình tự, cách thức sử dụng thẩm quyền của từng cơ quan để giải quyết công việc theo chức năng nhiệm vụ đƣợc giao. Khoa học pháp lý gọi đó là những quy phạm thủ tục. Quy phạm này quy định về các loại thủ tục trong hoạt động quản lý Nhà nƣớc nhƣ: thủ tục lập pháp, thủ tục tố tụng tƣ pháp, thủ tục hành chính. Về mặt nguyên tắc, để tiến hành quản lý hành chính nhà nƣớc có hiệu quả, cơ quan hành chính phải đảm bảo tuân thủ một cách nghiêm túc những quy tắc, chế độ, phép tắc đƣợc pháp luật quy định. Những quy tắc, chế độ, phép tắc đó là những quy định về trình tự, cách thức sử dụng thẩm quyền của cơ quan hành chính khi thực hiện chức năng quản lý hành chính công. Những quy định trên còn đƣợc gọi là thủ tục hành chính. Vậy thủ tục hành chính là “Trình tự, cách thức giải quyết công việc của cơ quan hành chính nhà nƣớc có thẩm quyền trong mối quan hệ nội bộ hành chính và mối quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nƣớc với tổ chức công dân” (Nghị định số 63/2010/NĐ-CP, ngày 08 tháng 6 năm 2010 của Chính Phủ). 17