Tài liệu Thiết kế trạm thu phí giao thông

CHƯƠNG I: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG THU PHÍ GIAO THÔNG I. Giới thiệu chung Hiện nay cả nước ta có khoảng 54 trạm thu phí trên 26 quốc lộ. Được biết cho đến thời điểm này có khoảng 20 trạm thu phí điện tử đang hoạt động, các trạm này sử dụng phương pháp thu phí bán tự động công nghệ bán tự động được sử dụng ở các thiết bị nhận dạng biển số xe, nhận dạng trọng tải xe, thiết bị soát vé từ/ giấy in/ thẻ Smart Card; thiết bị mạng máy tính, camera giám sát, barrie tự động, đèn tín hiệu. Còn lại là chạm thu phí thủ công với quy trình hai dừng (dừng mua vé, dừng soát vé). Do vậy tình trạng ùn tắc giao thông và đặc biệt là hiện tượng tiêu cực trong quản lý ngày càng gia tăng như dùng vé cũ quay vòng xe, sử dụng mệnh giá vé thấp so với thực tế xe… Những trạm thu phí dù đã được trang bị hệ thống thu phí tự động nhưng hoạt động còn mang tính chất độc lập, đơn lẻ, chưa đáp ứng khả năng chia sẻ thông tin quản lý và thống kê. Nhìn chung, các nước có hoạt động thu phí đường bộ cũng phải trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm trong việc phát triển công nghệ thu phí, đi từ thủ công đến hiện đại, từ biên lai giấy in sẵn -> biên lai giấy in trực tiếp -> thẻ trừ tiền dần từ tính(rãnh tiếp xúc) -> thẻ trừ tiền dần smart card(mặt tiếp xúc) -> thẻ trừ tiền dần DSRC(vùng tiếp xúc). Nhưng tất cả các nước đều áp dụng quy trình thu từ một dừng đến không dừng II. Nghiên cứu sơ bộ Mô tả tổng quát quy trình hoạt động của trạm thu phí: Cơ quan đấu thầu quản lý trạm thu phí đến cơ quan thuế làm thủ tục nhận vé về nhập kho, sau đó vé được xuất cho nhận viên bán vé hàng ngày bằng phiếu xuất kho nội bộ. Sau khi nhận viên bán vé nhận vé, kế toán ca căn cứ vào phiếu xuất kho (số thực nhận) ghi vào sổ kế toán và bảng theo dõi bán vé trong ngày Tiếp theo quy trình bán vé và soát vé được thực hiện theo hai bước. Dừng mua vé và dừng soát vé Bước 1: Lái xe dừng ở trạm bán vé mua vé, Nhân viên bán vé tiến hành kiểm tra vé sau đó giao cho lái xe phần liên hai và thu giữ phần cuống để nộp về bộ phận kế toán kiểm tra sau đó cuống vé sẽ được tiêu hủy.(Chú ý nhân viên bán vé phải phân biệt được trọng tải của xe để bán vé với mệnh giá tương ứng) Bước 2: Lái xe sau khi mua vé đi tiếp đến trạm soát vé và đưa phần vé liên hai cho nhân viên soát vé kiểm tra xem vé có hợp lệ và xé vé. III. Các thành phần hệ thống 1. Kế toán vé - Quản lý kho vé chi tiết theo từng số seri vé - Quản lý cấp phát cho nhân viên bán vé - Thiết lập hiệu lực cho vé: Vé chưa có hiệu lực thì chưa được phép sử dụng. đây là điểm cốt lõi ngăn ngừa vé giả 2. Quản lý thu chi liên quan đến hoạt động bán vé Kết xuất báo cáo liên quan Quản lý nhân sự, phân ca làm việc. - Quản lý nhân sự theo sơ đồ tổ chức hành chính công bao gồm các danh mục phòng ban, chức vụ ,nhân viên, ngày nghỉ, ca làm việc, giờ làm thêm… 3. Phân quyền người sử dụng theo chức vụ Bán vé và soát vé Tự động hóa khâu bán vé và soát vé áp dụng quy trình thu một dừng sử dụng dụng công nghệ nhận dạng biển số xe, mã vạch, cảm biến, đang nghiên cứu phát triển tự động xử lý từ A-Z. vấn đề cốt lõi ở đây là khi xe đến bốt thu vé. hệ thống trước hết chụp ảnh theo sự kiện và nhận đọc biển số của xe, tiếp theo hệ thống tự động phân loại xe theo trọng tải, và xác định mệnh giá vé tương ứng cho loại trọng tải đó, tiếp theo in lên hình ảnh một chuỗi ký tự chứa biển số xe và ngày giờ xe đi qua trạm, vắn nhân viên bán vé, vắn tắt thông tin về phương tiện, vắn tắt thông tin của chủ phương tiện nếu có thể, từ màn hình hiển thị nhận viên trực bán vé dễ dàng xác định loại vé cần bán sau đó xé cuống vé đưa cho lái xe và dữ lại phần liên hai. dùng máy đọc mã vạch, đọc mã vạch phần liên hai và kiểm tra xem vé bán có hợp lệ. như vậy luồng công việc gổm nhận dạng biển số xe, tính trọng tải xe, kiểm tra vé bằng mã vạch phải liên kết với nhau để đưa ra kết quả chính xác. Trên thực tế mỗi xe chỉ dừng lại mua và kiểm soát vé trung bình 3-5 giây, các thông tin như đếm xe, mênh giá vé, số lượng vé ưu tiên, vé tháng, vé quốc lộ lượt được cập nhật hoàn toàn tự động thông qua phần mềm quản lý. Tất cả các thông tin này được thiết kế lưu vào cơ sở dữ liệu để phục vụ cho việc hậu kiểm sau này Hệ thống soát vé bao gồm toàn bộ các thiết bị bố trí tại làn soát vé(trên đảo phân làn, dưới lòng đường). Hệ thống soát vé điển hình bao gồm các loại thiết bị như sau - Thiết bị giao dịch phí, thiết bị điều khiển khẩn cấp, thiết bị đọc vé mã vạch - Thiết bị làn xe: Đèn tín hiệu, thanh chắn tự động, hệ thống cảm biến, Camera quan sát, camera chụp biển số xe, bảng thông báo điện tử, đèn chiếu bù sáng. 4. Giám sát hậu kiểm • Hệ thống giám sát hậu kiểm được bố trí trong phòng điều hành. Bao gồm các thành phần chức năng sau: - Máy chủ dữ liệu: lưu trữ toàn bộ thông tin kế toán vé, soát vé, hình ảnh sự kiện của từng lượt xe - Máy tính và phần mềm hậu kiểm : Cung cấp đầy đủ số liệu với nhiều hình thức khác nhau, sàn lọc dữ liệu theo nhiều loại điều khiển khác nhau, như: Làn xe, nhân viên thu phí, thời gian, số seri vé… - Báo cáo nhanh tình hình hoạt động của trạm. • Tự động chụp ảnh biển số xe ôtô lưu thông qua trạm, gửi ảnh về trung tâm giám sát. - Ảnh biển số được xử lý bằng phần mềm nhận dạng biển số (4 hoặc 5 số) với tốc độ 1,2s /1 ảnh. • Lưu trữ hình ảnh biển số xe đã lưu thông qua trạm phục vụ giám sát và tra cứu. - Tất cả hình ảnh biển số, toàn cảnh của xe lưu thông qua làn được lưu trữ với đầy đủ thông tin ngày, giờ lưu thông qua trạm. - Mã barcode của vé mà người điều khiển phương tiện sử dụng để lưu thông qua trạm cũng được lưu lại. - Toàn cảnh các loại xe lưu thông qua trạm đều được ghi hình và lưu trữ trên hệ thống.Có thể xem lại hình ảnh của một tháng trước đó. Giám sát toàn bộ hoạt động của nhân viên bán vé trong cabin. • - Trong mỗi cabin bán vé đều có một camera giám sát 24/24h. Mọi hoạt động trong cabin đều được giám sát tại phòng điều hành. • Điều khiển tự động hệ thống Barrier. - Hệ thống barrier sẽ tự động đóng mở cho xe đã mua vé hợp lệ được phép lưu thông qua làn. - Có thể lựa chọn chế độ hoạt động của barrier là tự động hoặc bằng tay từ trên phần mềm giám sát. • Hiển thị thông tin kiểm soát vé trên bảng led matrix 32x64. - Mọi thông tin kiểm soát vé như giá vé, loại vé và vé có hợp lệ hay không, được hiển thị tức thời lên bảng led IV. Sơ đồ hệ thống IV. Chương trình demo Khung hình bên trái chạy đoạn video ghi lại xe ô tô chạy với vận tốc 50km/h .Các khung hình chữ nhật màu xanh sáng đặt động có nhiệm vụ phân tích hình ảnh xe ô tô chạy qua khu vực này .Khung hình bên phải hiển thị những xe đã được nhận dạng biển số và ghi lại nhật ký CHƯƠNG II: TÌM HIỂU VỀ PLC S7-200 CỦA SIEMENS I - GIỚI THIỆU VỀ PLC S7-200 * CÊu tróc bé nhí PLC: Bé ®iÒu khiÓn lËp tr×nh S7-200 ®îc chia thµnh 4 vïng nhí. Víi 1 tô cã nhiÖm vô duy tr× d÷ liÖu trong thêi gian nhÊt ®Þnh khi mÊt nguån bé nhí S7-200 cã tÝnh n¨ng ®éng cao, ®äc vµ ghi trong ph¹m vi toµn vïng lo¹i trõ c¸c bÝt nhí ®Æc biÖt SM ( Special Memory) chØ cã thÓ truy nhËp ®Ó ®äc. C Vïng ch¬ng tr×nh Vïng tham sè Vïng d÷ liÖu Vïng ®èi tîng Ch¬ng tr×nh Tham sè D÷ liÖu EEPROM Ch¬ng tr×nh Tham sè D÷ liÖu Bé nhí ngoµi H×nh 2.3: Bé nhí trong vµ ngoµi cña S7-200 * Vïng ch¬ng tr×nh: Lµ vïng bé nhí ®îc sö dông ®Ó lu tr÷ c¸c lÖnh ch¬ng tr×nh vïng nµy thuéc bé nhí trong ®äc vµ ghi ®îc * Vïng tham sè: Lµ vïng lu gi÷ c¸c tham sè nh: Tõ kho¸, ®Þa chØ tr¹m….còng gièng nh vïng ch¬ng tr×nh thuéc bé nhí trong ®äc vµ ghi ®îc. * Vïng d÷ liÖu: Lµ vïng nhí ®éng ®îc sö dông cÊt c¸c d÷ liÖu cña ch¬ng tr×nh bao gåm c¸c kÕt qu¶ c¸c phÐp tÝnh nã ®îc truy cËp theo tõng bit tõng byte vïng nµy ®îc chia thµnh nh÷ng vïng nhí víi c¸c c«ng dông kh¸c nhau. Vïng I (Input image register): Lµ vïng nhí gåm 16 byte I (®äc/ghi): I.O ÷ I.15 Vïng Q (Output image register): Lµ vïng nhí gåm 16 byte Q (®äc/ghi): Q.O ÷ Q.15 Vïng M (Internal memory bits): lµ vïng nhí gåm cã 32 byte M (®äc/ghi): M.O ÷ M.31 Vïng V (Variable memory): Lµ vïng nhí gåm cã 10240 byte V (®äc/ghi): V.O ÷ V.10239 Vïng SM: (Special memory): Lµ vïng nhí gåm: - 194 byte cña CPU chia lµm 2 phÇn: SM0 – SM29 chØ ®äc vµ SM30 – SM194 ®äc/ghi. - SM200-SM549 ®äc/ghi cña c¸c module më réng * Vïng ®èi tîng: Lµ timer (®Þnh th×), counter (bé ®Õm) tèc ®é cao vµ c¸c cæng vµo/ra t¬ng tù ®îc ®Æt trong vïng nhí cuèi cïng vïng nµy kh«ng thuéc kiÓu non – volatile nhng ®äc ghi ®îc. - Timer (bé ®Þnh th×): ®äc/ghi T0 ÷ T255 - Counter (bé ®Õm): ®äc/ghi C0 ÷ C255 - Bé ®Öm vµo analog (®äc): AIW0 ÷ AIW30 - Bé ®Öm ra analog (ghi): AQW0 ÷ AQW30 - Accumulator (thanh ghi): AC0 ÷ AC3 - Bé ®Õm tèc ®é cao: HSC0 ÷ HSC5 TÊt c¶ c¸c miÒn nµy ®Òu cã thÓ truy nhËp ®îc theo tõng bit, tõng byte, tõng tõ ®¬n (word – 2byte), tõ kÐp (Double word). a. CÊu tróc ch¬ng tr×nh: Ch¬ng tr×nh cho S7-200 ph¶i cã cÊu tróc bao gåm ch¬ng tr×nh chÝnh (main program) sau ®ã ®Õn c¸c ch¬ng tr×nh con vµ c¸c ch¬ng tr×nh xö lý ng¾t. Ch¬ng tr×nh chÝnh ®îc kÕt thóc b»ng lÖnh kÕt thóc ch¬ng tr×nh (MEND). Ch¬ng tr×nh con lµ mét bé phËn cña ch¬ng tr×nh. C¸c ch¬ng tr×nh con ph¶I ®îc viÕt sau lÖnh kÕt thóc ch¬ng tr×nh chÝnh ®ã lµ mÖnh (MEND). C¸c ch¬ng tr×nh xö lý ng¾t lµ mét bé phËn cña ch¬ng tr×nh, nÕu cÇn sö dông ch¬ng tr×nh xö lý ng¾t ph¶i viÕt sau lÖnh kÕt thóc MEND. C¸c ch¬ng tr×nh con ®îc nhãm l¹i thµnh mét nhãm ngay sau ch¬ng tr×nh chÝnh, sau ®ã ®Õn ngay c¸c ch¬ng tr×nh xö lý ng¾t b»ng c¸ch viÕt nh vËy cÊu tróc ch¬ng tr×nh ®îc râ rµng vµ thuËn tiÖn h¬n trong viÖc ®äc ch¬ng tr×nh cã thÓ trén lÉn c¸c ch¬ng tr×nh con vµ ch¬ng tr×nh xö lý ng¾t ®»ng sau ch¬ng tr×nh chÝnh. Main program . . . MEND Thùc hiÖn trong 1 vßng quÐt SBR (n) {n=0 ÷ 255} ch¬ng tr×nh con . . . RET chÝnh Thùc hiÖn khi ®îc ch¬ng tr×nh INT (n){n0 ÷ 255} ch¬ng tr×nh xö lý ng¾t . . . RETI Thùc hiÖn khi cã tÝn hiÖu b¸o ng¾t II-TÌM HIỂU VỀ TẬP LỆNH PLC CỦA S7-200 * Ph¬ng ph¸p lËp tr×nh PLC víi phÇn mÒm STEP7-Micro/WIN 32: - C¸ch lËp tr×nh cho S7-200 dùa trªn hai ph¬ng ph¸p c¬ b¶n: Ph¬ng ph¸p h×nh thang (ladder logic – viÕt t¾t lµ LAD) vµ ph ¬ng ph¸p liÖt kª lÖnh (Statement List viÕt t¾t lµ STL) vµ ph¬ng ph¸p thø 3 mµ kh«ng ®îc dïng th«ng dông lµ ph¬ng ph¸p s¬ ®å khèi chøc n¨ng (Funtion Block Diagram viÕt t¾t lµ FBD). - Ch¬ng tr×nh ®îc viÕt theo kiÓu LAD thiÕt bÞ lËp tr×nh sÏ t¹o ra mét ch¬ng tr×nh theo kiÓu STL t¬ng øng. Nhng ngîc l¹i kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c ch¬ng tr×nh viÕt theo kiÓu STL ®Òu cã thÓ chuyÓn sang d¹ng LAD. * Ph¬ng ph¸p LAD: LAD lµ ng«n ng÷ lËp tr×nh ®å ho¹ nh÷ng thµnh phÇn c¬ b¶n dïng trong LAD t¬ng øng víi c¸c thµnh phÇn c¬ b¶n dïng ®Ó biÓu diÔn lÖnh logic nh sau: - TiÕp ®iÓm: Lµ biÓu tîng (Symbol) m« t¶ c¸c tiÕp ®iÓm r¬le c¸c tiÕp ®iÓm cã thÓ thêng ®ãng: thêng më Q 0.0 - Cuén d©y (coil): lµ biÓu tîng -( chiÒu dßng ®iÖn cung cÊp cho r¬le ) m« t¶ r¬le m¾c theo - Hép (box): lµ biÓu tîng m« t¶ c¸c hµm kh¸c nhau nã lµm viÖc khi cã dßng ®iÖn ch¹y ®Õn hép thêng lµ c¸c bé thêi gian (timer), bé ®Õm (counte) vµ c¸c hµm to¸n häc: IN TON PT CU CTU ADD EN END A IN 1 OUT IN 2 AC1 AC2 +100 - M¹ng LAD: lµ ®êng nèi c¸c phÇn tö thµnh mét m¹ch hoµn thiÖn, ®i tõ ®êng nguån bªn tr¸i sang nguån bªn ph¶i dßng ®iÖn ch¹y tõ tr¸i qua tiÕp ®iÓm ®Õn c¸c cuén d©y hoÆc c¸c hép trë vÒ bªn ph¶i nguån. * Ph¬ng ph¸p liÖt kª lÖnh STL: Ph¬ng ph¸p liÖt kª (STL) lµ ph¬ng ph¸p thùc hiÖn ch¬ng tr×nh díi d¹ng tËp hîp c¸c c©u lÖnh. Mçi c©u lÖnh trong ch¬ng tr×nh kÓ c¶ nh÷ng lÖnh h×nh thøc biÓu diÔn mét chøc n¨ng cña PLC. §Ó t¹o mét ch¬ng tr×nh d¹ng STL ngêi lËp tr×nh cÇn ph¶i hiÓu râ ph¬ng thøc sö dông cña ng¨n xÕp logic cña S7-200 (S0 ÷ S8). Ng¨n xÕp l«gic lµ mét khèi gåm 9 bit chång lªn nhau. TÊt c¶ c¸c thuËt to¸n liªn quan ®Õn ng¨n xÕp, ®Òu chØ lµm viÖc víi bit ®Çu tiªn hoÆc víi bit ®Çu vµ bit thø hai cña ng¨n xÕp (S0 ÷ S1) gi¸ trÞ logic míi ®Òu cã thÓ ®îc göi vµo ng¨n xÕp. * Ph¬ng ph¸p FBD: Dïng c¸c phÇn tö logic ®Ó viÕt ch¬ng tr×nh vÝ dô c¸c m¹ch AND, OR, NOT…. ACD c. Có ph¸p lÖnh c¬ b¶n trong PLC S7-200 HÖ lÖnh cña S7-200 ®îc chia lµm 3 nhãm: - Nhãm lÖnh kh«ng ®iÒu kiÖn: C¸c lÖnh mµ khi thùc hiÖn th× lµm viÖc ®éc lËp kh«ng phô thuéc vµo gi¸ trÞ logic cña ng¨n xÕp. - Nhãm lÖnh cã ®iÒu kiÖn: C¸c lÖnh chØ thùc hiÖn ®îc khi bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp cã gi¸ trÞ logic b»ng 1. - Nhãm lÖnh ®Æt nh·n: C¸c nh·n lÖnh ®¸nh dÊu vÞ trÝ trong tËp lÖnh. Trong c¸c b¶ng lÖnh cßn m« t¶ sù thay ®æi t¬ng øng cña néi dung ng¨n xÕp khi lÖnh ®îc thùc hiÖn. C¶ hai ph¬ng ph¸p LAD vµ STL ®Òu sö dông ký hiÖu I ®Ó chØ viÖc thùc hiÖn tøc thêi (Immediateli) tøc lµ gi¸ trÞ ®îc chØ dÉn trong lÖnh võa ®îc chuyÓn vµo thanh ghi ¶o võa ®ång thêi ®îc chuyÓn ®Õn tiÕp ®iÓm chØ dÉn trong lÖnh ngay khi lÖnh ®îcthùc hiÖn chø kh«ng ph¶i chê ®Õn giai ®o¹n trao ®æi víi ngo¹i vi cña vßng quÐt. §iÒu ®ã kh¸c víi lÖnh kh«ng tøc thêi lµ gi¸ trÞ ®îc chØ ®Þnh trong lÖnh chØ ®îc chuyÓn vµo thanh ghi ¶o khi thùc hiÖn lÖnh. B¶ng 3-1: Mét sè lÖnh cña S7-200 thuéc nhãm lÖnh thùc hiÖn v« ®iÒu kiÖn. Section I.1 Tªn lÖnh Section I.2 M« t¶ = n Gi¸ trÞ cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp ®îc sao chÐp sang ®iÓm n chØ dÉn trong lÖnh. =I n Gi¸ trÞ cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp ®îc sao chÐp trùc tiÕp sang ®iÓm n chØ dÉn trong lÖnh ngay khi lÖnh ®îc thùc hiÖn. Thùc hiÖn to¸n tö vµ (AND) gi÷a gi¸ trÞ logic A n cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp víi gi¸ trÞ logic cña ®iÓm n chØ dÉn trong lÖnh. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp. ALD AN n CTU Cxx, PV CTUD Cxx,PV ED DU LD n LDN n LDW <=n1, n2 Thùc hiÖn to¸n tö vµ (AND) gi÷a gi¸ trÞ logic cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp víi gi¸ trÞ logic cña bit thø 2 ng¨n xÕp. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp. C¸c gi¸ trÞ cßn l¹i trong ng¨n xÕp ®îc kÐo lªn mét bit. Thùc hiÖn to¸n tö vµ (AND) gi÷a gi¸ trÞ logic cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp víi gi¸ trÞ logic nghÞch ®¶o cña ®iÓm n chØ dÉn trong lÖnh. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp. Khëi ®éng bé ®Õm tiÕn theo sên lªn cña tÝn hiÖu vµo. Bé ®Õm ®îc ®Æt l¹i tr¹ng th¸i ban ®Çu (reset) nÕu ®Çu vµo R cña bé ®Õm ®îc kÝch (cã møc logic 1). Khëi ®éng bé ®Õm tiÕn theo sên lªn cña tÝn hiÖu ®Çu vµo thø nhÊt vµ ®Õm lïi theo sên lªn cña tÝn hiÖu ®Çu vµo thø hai. Bé ®Õm ®îc reset l¹i nÕu ®Çu vµo R cña bé ®Õm ®îc kÝch (cã møc logic 1). §Æt gi¸ trÞ logic 1 vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp khi xuÊt hiÖn sìn xuèng cña tÝn hiÖu. §Æt gi¸ trÞ logic 1 vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp khi xuÊt hiÖn sìn lªn cña tÝn hiÖu. N¹p gi¸ trÞ logic cña ®iÓm n chØ dÉn trong lÖnh vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp. C¸c gi¸ trong ng¨n xÕp ®îc ®Èy xuèng mét bit. N¹p gi¸ trÞ logic nghÞch ®¶o cña ®iÓm n chØ dÉn trong lÖnh vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp. C¸c gi¸ trong ng¨n xÕp ®îc ®Èy xuèng mét bit. Bit ®Çu tiªn trong ng¨n xÕp nhËn gi¸ trÞ logic 1 nÕu néi dung hai tõ n1 vµ n2 th¶o m·n n1 ≤ n2. LDW = n1, n2 LDW >=n1, n2 LPP LRD MEND NOT O n OI OLD n Bit ®Çu tiªn trong ng¨n xÕp nhËn gi¸ trÞ logic 1 nÕu néi dung hai tõ n1 vµ n2 th¶o m·n n1 = n2. Bit ®Çu tiªn trong ng¨n xÕp nhËn gi¸ trÞ logic 1 nÕu néi dung hai tõ n1 vµ n2 th¶o m·n n1 ≥ n2. KÐo néi dung ng¨n xÕp lªn mét bit. Gi¸ trÞ míi cña bit trªn lµ gi¸ trÞ cò cña bit díi, ®é s©u ng¨n xÕp gi¶m ®i mét bit (Gi¸ trÞ cña bit ®Çu tiªn bÞ ®Èy ra khái ng¨n xÕp – xo¸). Sao chÐp gi¸ trÞ cña bit thø hai vµo bit thø hai cña ng¨n xÕp. C¸c gi¸ trÞ cßn l¹i tõ bit thø hai trë ®i ®îc gi÷ nguyªn vÞ trÝ. KÕt thóc phÇn ch¬ng tr×nh chÝnh trong mét vßng quÐt. §¶o gi¸ trÞ logic cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp. Thùc hiÖn to¸n tö hoÆc (OR) gi÷a gi¸ trÞ logic cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp víi gi¸ trÞ logic cña ®iÓm n chØ dÉn trong lÖnh. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp. Thùc hiÖn to¸n tö hoÆc (OR) gi÷a gi¸ trÞ logic cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp víi gi¸ trÞ logic cña ®iÓm n chØ dÉn trong lÖnh. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp. Thùc hiÖn to¸n tö hoÆc (OR) gi÷a gi¸ trÞ logic cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp víi gi¸ trÞ logic cña bit thø hai ng¨n xÕp. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp. C¸c gi¸ trÞ cßn l¹i trong ng¨n xÕp ®îc kÐo lªn mét bit. ON n RET RETI Thùc hiÖn to¸n tö vµ (AND) gi÷a gi¸ trÞ logic cña bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp víi gi¸ trÞ logic cña ®iÓm n chØ dÉn trong lÖnh. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo bit ®Çu tiªn cña ng¨n xÕp. LÖnh tho¸t khái ch¬ng tr×nh con vµ tr¶ ®iÒu khiÓn vÒ ch¬ng tr×nh chÝnh ®· gäi nã. LÖnh tho¸t khái ch¬ng tr×nh xö lý ng¾t (interrupt) vµ tr¶ ®iÒu khiÓn vÒ ch¬ng tr×nh chÝnh. B¶ng 3-2: Mét sè lÖnh trong nhãm lÖnh cã ®IÒu kiÖn (chØ thùc hiÖn khi bit ®Çu tiªn ng¨n xÕp cã gi¸ trÞ logic 1): Tªn lÖnh M«t¶ +D IN1, IN2 Thùc hiÖn hai phÐp céng hai sè nguyªn kiÓu tõ kÐp IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 +I IN1, IN2 Thùc hiÖn hai phÐp céng hai sè nguyªn kiÓu tõ IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 -D IN1, IN2 Thùc hiÖn hai phÐp trõ hai sè nguyªn kiÓu tõ kÐp IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 -I IN1, IN2 Thùc hiÖn hai phÐp trõ hai sè nguyªn kiÓu tõ IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 +R IN1,IN2 Thùc hiÖn hai phÐp céng hai sè thùc (32 bit) IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 -R IN1,IN2 Thùc hiÖn hai phÐp trõ hai sè thùc (32 bit) IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 *R IN1,IN2 Thùc hiÖn hai phÐp nh©n hai sè thùc (32 bit) IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 /R IN1,IN2 Thùc hiÖn hai phÐp chia hai sè thùc (32 bit) IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 ANDD Thùc hiÖn to¸n logic AND gi÷a c¸c gi¸ trÞ kiÓu tõ kÐp IN1.IN2 IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 ANDW IN1.IN2 CALL n CRET CRTI Thùc hiÖn to¸n logic AND gi÷a c¸c gi¸ trÞ kiÓu tõ kÐp IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 Gäi ch¬ng tr×nh con ®îc ®¸nh nh·n n KÕt thóc mét ch¬ng tr×nh con vµ tr¶ l¹i kiÓu ®iÒu khiÓn vÒ ch¬ng tr×nh gäi nã KÕt thóc mét ch¬ng tr×nh xö lý ng¾t vµ tr¶ ®iÒu khiÓn vÒ ch¬ng tr×nh chÝnh Sao gi¸ trÞ cña Byte OUT MOVB IN.OUT MOVD Sao gi¸ trÞ cña tõ kÐp IN sang tõ kÐp OUT IN.OUT MOVR Sao sè thùc IN sang OUT IN.OUT MOVW Sao gi¸ trÞ cña tõ IN sang tõ OUT IN.OUT ORD IN1, Thùc hiÖn to¸n tö OR cho hai tõ kÐp IN1 vµ IN2. KÕt IN2 qu¶ ®îc ghi l¹i vµo IN2 ORW IN1, Thùc hiÖn to¸n tö OR cho hai tõ IN1 vµ IN2. KÕt qu¶ IN2 ®îc ghi l¹i vµo IN2 PLS x §a bé ph¸t xung nhanh ®· ®îc ®Þnh nghÜa trong bé nhí ®Æc biÖt vµo tr¹ng th¸i tÝch cùc. Xung ®a ra ®îc ®a ra cæng QO.x RLD IN, n Quay trßn tõ kÐp IN sang tr¸i n bit RLW IN, n Quay trßn tõ IN sang tr¸i n bit RRD IN, n Quay trßn tõ kÐp IN sang ph¶i n bit RRW IN, n Quay trßn tõ IN sang ph¶i n bit SLD IN, n DÞch tõ kÐp IN sang tr¸i n bit SLW IN, n DÞch tõ IN sang tr¸i n bit SQRT IN, LÊy c¨n bËc hai cña mét sè thùc 32 bit IN vµ ghi kÕt OUT qu¶ vµo OUT (32 bit) SRD IN, n DÞch tõ kÐp IN sang ph¶i n bit SRW IN, n STOP SWAP IN DÞch tõ IN sang ph¶i n bit Dïng “mÒm” ch¬ng tr×nh §æi bé hai bit ®Çu tiªn vµ cuèi cïng cña byte IN cho nhau B¶ng 3-3: C¸c lÖnh ®Æt nh·n (Label): Tªn lÖnh (i) INT Nn LBL xx NEXT NOP SBR n M« t¶ Khai b¸o nh·n n cho ch¬ng tr×nh xö lý ng¾t §Æt nh·n xx trong ch¬ng tr×nh, ®Þnh híng cho lÖnh nh¶y JMP LÖnh kÕt thóc vßng lÆp FOR….NEXT LÖnh rçng (No operation) Khai b¸o nh·n n cho ch¬ng tr×nh con d. C¸c lÖnh Timer, Counter: * Timer: Timer lµ bé t¹o thêi gian trÔ gi÷a tÝn hiÖu vµo vµ tÝn hiÖu ra nªn trong ®iÒu khiÓn thêng ®îc gäi lµ kh©u trÔ. NÕu ký hiÖu tÝn hiÖu (logic) vµo lµ x (1) vµ thêi gian trÔ lµ t th× tÝn hiÖu ®Çu ra cña Timer lµ x (l-t). trong S7-200 cã hai lo¹i Timer kh¸c nhau: - Timer t¹o thêi gian trÔ kh«ng cã nhí (On-Delay Timer), ký hiÖu lµ TON. - Timer t¹o thêi gian trÔ cã nhí (Retentive On-Delay Timer), ký hiÖu lµ TONR. Hai lo¹i Timer nµy ph©n biÖt nhau bëi ph¶n øng cña chóng ®èi víi tÝn hiÖu vµo. C¶ hai lo¹i ®Òu b¾t ®Çu t¹o thêi gian trÔ tõ thêi ®iÓm cã sên lªn cña tÝn hiÖu vµo. Nhng TON sÏ tù Reset khi ®Çu vµo cã møc logic 0, cßn TONR th× kh«ng tù Reset khi mÊt tÝn hiÖu vµo. TON ®îc dïng ®Ó t¹o thêi gian trÔ trong mét kho¶ng thêi gian, cßn TONR thêi gian trÔ ®îc t¹o ra trong nhiÒu kho¶ng kh¸c nhau. Trong phÇn nµy chóng ta chØ nghiªn cøu lo¹i Timer TON. LÖnh 1) ton TONR §é ph©n gi¶i 1 Gi¸ trÞ cùc ®¹i CPU 212 CPU 214 ms 32,767 s T32 T32, T96 10 ms 327,67 s T33 - T36 T33 - T36, T97 T100 100 ms 3276,7 s T37 - T63 T37 - T63, T101 T127 1 ms 32,767 s T0 T0, T64 10 ms 327,67 s T1 - T4 T1-T4, T65-T68 100 ms 3276,7 s T5 - T31 T5-T31, T69-T95 Có ph¸p khaib¸o Timer trong LAD vµ STL nh sau: LAD Txx IN TON PT STL TON Txx +n M« t¶ Khai b¸o Timer sè hiÖu xx kiÓu TON ®Ó t¹o thêi gian trÔ tÝnh tõ khi ®Çu vµo IN ®îc kÝch (cã møc 1). NÕu nh gi¸ trÞ ®Õm tøc thêi lín h¬n hoÆc b»ng gi¸ trÞ ®¹t ®îc PT th× T-bit co¸ gi¸ trÞ Logic b¨ng 1. Cã thÓ Reset Timer kiÓu TON b»ng lÖnh R hoÆc b»ng gi¸ trÞ Logic 0 ë ®Çu vµo IN. To¸n h¹ng Txx (word): CPU 212: 3263 CPU 214: 3263 vµ 96-127 PT (wort): VW, T, C, IW…. N= 1 – 32762 (Sè nguyªn) Thêi gian trÔ T= PT3 ®é ph©n gi¶i * Counter: Couner lµ bé ®Õm thùc hiÖn chøc n¨ng ®Õm sên lªn cña xung. S7-200 cã hai lo¹i bé ®Õm: bé ®Õm tiÕn (CTU) vµ bé ®Õm tiÕn/lïi (CTUD). Bé ®Õm tiÕn ®Õm sè sên cña xung vµo, tøc lµ ®Õm sè lÇn thay ®æi tr¹ng th¸i Logic tõ 0 lªn 1 cña tÝn hiÖu. Sè sên xung ®Õm ®îc ghi vµo thanh ghi 2 byte cña bé ®Õm gäi lµ thanh ghi C-word. Néi dung cña C-word, ®îc gäi lµ gi¸ trÞ tøc thêi cña bé ®Õm, lu«n ®îc so s¸nh víi gi¸ trÞ ®Æt tríc cña bé ®Õm., ký hiÖu lµ PV. Khi gi¸ trÞ ®Õm tøc thêi b»ng hoÆc lín h¬n gi¸ trÞ ®Æt tríc th× bé ®Õm b¸o ra ngoµi b»ng c¸ch ®Æt gi¸ trÞ logic 1 vµo bit ®Æc biÖt cña nã, ®îc gäi lµ C-bit. Trêng hîp gi¸ trÞ ®Õm cßn nhá h¬n gi¸ trÞ ®Æt tríc th× C-bit cã gi¸ trÞ logic 0.