Tài liệu Thiết kế chế tạo bơm nước chuyên dùng trong nuôi trồng thủy sản bằng vật liệu phi kim loại

Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông LÔØI NOÙI ÑAÀU Thuûy saûn ñöôïc xaùc ñònh laø moät trong nhöõng ngaønh kinh teá muõi nhoïn ñem laïi nhieâu ngoaïi teä cho ñaát nöôùc. Trong ñoù nuoâi toâm laø moät nghaønh raát quan trong ñem laïi lôïi nhuaän cao. Nuoâi toâm laø hoaït ñoäng coù tính ruûi ro raát cao neáu cho toâm sinh tröôûng vaø phaùt trieån moät caùch töï nhieân khoâng coù söï can thieäp cuûa khoa hoïc kyû thuaät toâm; trong khi dieän tích nuoâi ngaøy caøng taêng, moâi tröôøng bò oâ nhieåm neân toâm raát deå bò beänh cheát, trong khi voán ñaàu tö cho hoaït ñoäng nuoâi toâm laïi raát lôùn; vì vaäy vaán ñeà ñaët ra laø caàn phaûi ñaûm baûo caùc yeáu toá cho toâm coù theå sinh tröôûng vaø phaùt trieån bình thöôøng baèng vieäc söû duïng caùc thieát bò nuoâi toâm chuyeân duøng. Moät trong caùc thieát bò khoâng theå thieáu laø thieát bò ñaûo nöôùc. Hieän nay, treân thò tröôøng coù raát nhieàu loaïi thieát bò ñaûo nöôùc suïc khí khaùc nhau: ñaõo nöôùc suïc khí khieåu chaân vòt, ñaõo nöôùc kieåu caùnh quaït, ñaõo nöôùc suïc khí kieåu thoåi khí, ñaûo nöôùc kieåu ly taâm vaêng…..ñöôïc saûn xuaát ôû trong nöôùc, cuûng nhö nhaäp töø nöôùc ngoaøi. Caùc thieát bò naøy thöôøng khoâng theå thöïc hieän toát cuøng moät luùc nhieàu chöùc naêng ( taïo doøng chaûy, suïc khí, giải phóng khí , …..) vaø ñöôïc cheá taïo baèng vaäy lieäu ñaét tieàn ( kim loaïi, compsit), caùc thieát bò naøy coù giaù thaønh raát cao/ Vì vaäy, trong phaïm vi ñeà taøi naøy toâi ñeà suaát phöông aùn thieát keá cheá taïo thieát bò ñaûo nöôùc daïng bôm baèng vaät lieäu phi kim loaïi phuï vuï cho hoaït ñoäng nuoâi troàng thuûy saûn coù khaû naêng thöïc hieän caùc chöùc naêng: taïo doøng chaûy vaø xuïc khí cho ao nuoâi, ñoàng thôøi coù khaû naêng goâm chaát thaûi neáu boá trí nhieàu maùy. SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 1 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông MUÏC LUÏC Chöông I: Tình Hình Nuoâi Troàng Thuûy Saûn Cuûa Vieät Nam Vaø Yeâu Caàu Kyõ Thuaät Trong Nuoâi Troàng Thuûy Saûn. I.1 Giôùi thieäu veà nghaønh nuoâi toâm suù coâng nghieäp: ............................... 5 I.1.1: Giôùi thieäu qua veà nghaønh nuoâi toâm suù coâng nghieäp taïi Vieät Nam 5 I.1.2 Giôùi thieäu qua veà nghaønh nuoâi toâm suù coâng nghieäp taïi khu vöïc Nam Trung Boä[1] ....................................................................................................... 6 I.2 Thoâng Soá Kyõ Thuaät Ao Nuoâi Toâm Suù Khu Vöïc Nam Trung Boä: ..... 7 I.2.1: Caùc thoâng soá hình hoïc veà ao nuoâi toâm suù ôû khu vöïc Nam Trung Boä: ................................................................................................ 7 I.2.2 Caùc thoâng soá moâi tröøong cuûa ao nuoâi aûnh höôûng ñeán quaù trình phaùt trieån cuûa toâm ...................................................................................................... 8 I.3 Thieát bò ñaõo nöôùc suïc khí: .............................................................. 10 I.3.1 Caùc thieát bò ñaûo nöôùc suïc khí ñeå xöû lyù moâi tröôøng nuoâi: ............. 10 I.3.1.1 Ñaûo nöôùc kieåu caùnh quaït: ......................................................... 11 I.3.1.2 Ñaõo nöôùc nöôùc suïc khí kieåu thoåi coù hai loaïi: ........................... 13 I.3.1.3 Ñaûo nöôùc kieåu ly taâm vaêng ....................................................... 15 I.3.1.4 Thieát bò ñaõo nöôùc kieåu bôm laøm vieäc theo nguyeân lyù Becnuly:15 I.3.1.5 Maùy ñaõo nöôùc duøng bôm: .......................................................... 15 I.3.1.6 Maùy thoãi khí venture: ............................................................... 15 SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 2 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông I.3.2 Moät soá moâ hình nuoâi toâm thöông phaåm: ...................................... 17 I.3.3 Choïn thieát bò ñaõo nöôùc-suïc khí kieåu bôm höôùng truïc: ................. 18 Chương II: PHÖÔNG AÙN THIEÁT KEÁ VAØ CHOÏN VAÄT LIEÄU CHEÁ TAO. II.1 Phöông aùn thieát kế .......................................................................... 19 II1.1 Nguyeân lyù laøm vieäc: ................................................................... 19 II.1.2 Choïn keát caáu: ............................................................................ 20 II.1.3 Phaân tích keát caáu ........................................................................ 22 II.1.3.1 Baùnh xe coâng taùc ..................................................................... 22 II.1.3.2 Voû maùy bôm ............................................................................. 25 I.1.3.3 Truïc maùy bôm vaø caùc chi tieát treân truïc( oå truïc vaø khôùp noái): . 29 II.1.3 Löïa choïn keát caáu toái öu .............................................................. 37 II.2 Tính toaùn chi tieát maùy .................................................................... 38 II.3 Thoâng soá cô baûn cuûa bôm....................................................... 48 Chöông III: Thiết Kế Quy Trình Coâng Nghệ Gia Công Và Lắp Ráp III.1 Gia coâng chi tieát truïc:.................................................................... 57 III.2 Gia coâng chi tieát khôùp noái:............................................................ 69 III.3 Gia coâng chi tieát baïc döôùi: ............................................................ 77 III.4 Gia coâng chi tieát baïc treân:............................................................. 80 III.5 Gia coâng chi tieát goái ñôõ:................................................................ 85 SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 3 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông III.6 Gia coâng chi tieát co nhöïa 900: ....................................................... 85 III.7 Gia coâng chi tieát oáng truïc:............................................................. 85 III.8 Gia coâng chi tieát bệ đỡ động cơ:.................................................... 91 Chöông IV: Tính Giaù Thaønh Cuûa Saûn Phaåm Chöông V: Keát Luaän Vaø Ñeà Xuaát V.1 Keát luaän:....................................................................................... 104 V.2 Ñeà xuaát:........................................................................................ 104 SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 4 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông CHÖÔNG I: TÌNH HÌNH NUOÂI TROÀNG THUÛY SAÛN CUÛA VIEÄT NAM VAØ YEÂU CAÀU KYÕ THUAÄT TRONG NUOÂI TROÀNG THUÛY SAÛN. I.1 Giôùi thieäu veà nghaønh nuoâi toâm suù coâng nghieäp: I.1.1: Giôùi thieäu qua veà nghaønh nuoâi toâm suù coâng nghieäp taïi Vieät Nam[1] Vieät Nam laø moät quoác gia coù bôø bieån traûi daøi hôn 3260Km doïc töø tænh Quaûn Ninh ôû phía Baéc ñeán tænh Kieân Giang ôû phaùi Nam cuûa ñaát nöôùc. Cuøng vôùi heä thoáng soâng ngoøi chaèn chòt taïo thaønh hôn 300.000ha maët nöôùc lôï, coù theå caûi tieán thaønh ñìa nuoâi toâm thöông phaåm ñaït tieâu chuaån. Coù khí haäu nhieät ñôùi oân hoøa, moâi tröôøng chöa bò oâ nhieåm nhieàu taïo cho vieät Nam nhieàu thuaän lôïi phaùt trieån ngheà nuoâi toâm thöông phaåm maïnh. Vôùi öu theá vaø tieàm naêng saún coù vaø laïi ñöïôc nhaø nöôùc ñaàu tö hoå trôï trong nhöõng năm gaàn đây cho neân ngheà nuoâi toâm ôû nöôùc ta ñaõ vaø ñang phaùt trieån maïnh ñeå trôû thaønh moät quoác gia coù dieän tích nuoâi vaø saûn löïôïng nuoâi toâm xuaát khaåu löùon ôû Ñoâng Nam AÙ vaø theá giôùi. Dieän tích nuoâi toâm gia taêng nhanh choùng töø 50.000ha name 1985 leân ñeán 285.000 ha name 1998 vôùi 30 tænh nuoâi toâm suù. Do ñaëc thuø ñòa lyù cuûa nöôùc ta ngöôøi ta chia caùc tænh coù theå nuoâi toâm suù ra thaønh 3 khu vöïc chính: khu vöïc phaùi Baéc, khu vöïc mieàn trung vaø khu vöïc phía Nam. SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 5 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông Phía Baéc Phía Nam Mieàn Trung Tænh Dieän Tænh Dieän Tích Quaûn Ninh 12.565 Quaûn Ninh 593 Haûi Phoøng 8.750 Quaûn Trò 313 Thaùi Bình 3.245 Thöøa Nam Ñònh 5.800 Ninh Bình 3.220 Thanh Hoùa 6.000 Ngheä An 1.500 Haø Tænh 1.249 Thieân Hueá Ñaø Naüng Quaûn Nam Quaûng Nghaõi Bình Ñònh Phuù Yeân Khaùnh Hoøa Ninh Thuaän Tích 1.296 140 1.150 680 2.061 1.314 4.313 630 260 Bình Thuaän Toång 39.429 Tænh Baø Ròa Vuõng Taøu Ñoàng Nai TP HCM Long An Tieàn Giang Beán Tre Traø Vinh Soùc Traêng Baïc Lieâu Caø Mau Dieän Tích 1.350 555 4.900 868 4680 34.680 19000 25.919 30.925 105.520 10882 Kieân Giang 12.530 238.279 I.1.2 Giôùi thieäu qua veà nghaønh nuoâi toâm suù coâng nghieäp taïi khu vöïc Nam Trung Bộ: Khu vöïc Nam Trung Boä goàm coù 3 tænh: Phuù Yeân, Khaùnh Hoøa vaø Ninh Thuaän phaân boá doïc theo bôø bieån daøi khoaûng 400Km ñaõ taïo thaønh nhöõng vuøng nuoâi toâm thuaän lôïi vôùi haøng traêm hecta. Ñöôïc söï quan taâm saâu saéc cuûa chính SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 6 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông quyeàn ñòa phöông vaø söï giuùp ñôõ veà khoa hoïc kyõ thuaät cuûa caùc cô quan khoa hoïc ( tröôøng ñaïi hoïc Thuûy Saûn NT, Vieän Haûi Döông Hoïc, Trung taâm nghieân cöùu Thuûy Saûn III). Ngheà nuoâi toâm thöông phaåm vaø taïo gioáng nhaân taïo ôû khu vöïc Nam Trung Boä laø nhöõng ñòa phöông ñi ñaàu trong khoa hoïc kyõ thuaät baùn thaâm canh vaø thaâm canh cuõng nhö aùp duïng trang bò kyõ thuaät veà nuoâi toâm Baûng 1.3: Dieän tích – Saûn löôïng – Naêng suaát nuoâi toâm Nam Trung Boä[1] Dieän Tích (ha) Saûn löïông (taán) Naêng Suaát trung bình Tænh Phuù 1997 1998 1999 1997 1998 1999 1997 1998 1999 1044 1263 1525 1357 1536 1950 1.29 1.21 1.31 _ 4333 4823 _ 3310 7250 _ 0.76 1.51 595 602 682 649 786 1125 1.09 1.68 1.61 Yeân Khaùnh Hoøa Ninh Thuaän I.2 Thoâng Soá Kyõ Thuaät Ao Nuoâi Toâm Suù Khu Vöïc Nam Trung Boä: I.2.1: Caùc thoâng soá hình hoïc veà ao nuoâi toâm suù ôû khu vöïc Nam Trung Boä: - Dieän tích ao: tröôùc ñaây hình thöùc nuoâi quaûn canh, vì muoán ñaït saûn löôïng cao neân dieän tích ao thöôøng raát lôùn, coù khi roäng ñeán vaøi hecta. Daàn daàn thu heïp ñöôïc thoâng qua hình thöùc nuoâi toâm tieân tieán hôn vaø hieän nay thöôøng naèm trong khoaûn (0.4-0.8 ha) ñeå thuaän tieän cho vieäc quaûn lyù. - Kích thöôùc ao nuoâi: ñi ñoâi vôùi vieäc giôùi haïn dieän tích, kích thöôùc ao cuûng ñöôïc laáy theo moät tyû leä thoáng nhaát vôùi kích daøi vaø kích thöôùc roäng: tyû leä daøi/roäng » 2, töùc laø caùc ao ñeàu theo daïng hình chöõ nhaät chieàu daøi gaáp ñoâi chieàu roäng. SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 7 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông - Möïc nöôùc: möïc nöôùc thöôøng thay ñoãi theo thuûy chieàu tuy nhieân ñeå ñaûm baûo ñieàu kieän soáng thuaän lôïi cho toâm soáng vaø phaùt trieån toát thì möïc nöôùc trong ao thay ñoãi trong khoaûn (1-1,5)m laø toát nhaát. - Chaát ñaùy ôû caùc ao nuoâi khu vöïc Nam trung Boä thì ôû lôùp ñaùy chuû yeáu toàn taïi ôû hai daïng ñaùy buøn vaø ñaùy buøn caùt raát deã cuoán vaø raát deã bò saïc lôõ. Cho neán, vôùi caùc ao nuoâi ôû khu vöïc naøy phaûi coù quy trình laøm ao rieâng ñeå ñaûm baûo yeâu caàu kyõ thuaät. I.2.2 Caùc thoâng soá moâi tröøong cuûa ao nuoâi aûnh höôûng ñeán quaù trình phaùt trieån cuûa toâm I.2.2.1 Nhieät ñoä cuûa nöôùc: Nhieät ñoä cuûa nöôùc laø ñaïi löôïng bieåu thò traïng thaùi nhieâït ñoä cuûa nöôùc. Nhieät ñoä trong ao ñöôïc cung caáp nhieät töø nhieàu nguoàn: böùc xaï maët trôøi, söï phaûn xaï hieät cuûa traùi ñaát, töøu aùcc phaûn öùng hoùa hoïc vaø söï phaân huûy cuûa caùc chaát höõu cô trong nöôùc vaø neàn ñaùy ao. Nhieät ñoä nöôùc ñaëc tröng luoân luoân bieán ñoãi theo thôøi tieát. Quy luaät bieán ñoäng cuûa nhieät ñoä laø: bieán ñoäng theo muøa vaø bieán ñoäng haèng ngaøy. Toâm coù theå chòu ñöïng ñöôïc söï thay ñoãi nhieät ñoä 0,20c/phuùt. Nhöng khi nhieät ñoä thay ñoãi ñoät ngoät 30C hay 40C hoaëc vieäc quaù giôùi haïn seõ gaây soác, thaäm chí coøn laøm toâm cheát. Ñaëc bieät khi nhieät ñoä cuûa maët trôøi chieáu xuoáng laøm cho lôùp nöôùc treân beà maët noùng nhanh hôn lôùp nöôùc döôùi saâu daãn ñeán söï phaân taàng veà nhieät ñoä laøm giaûm naêng suaát cuûa ao nuoâi. Do ñoù, vieäc duøng maùy suïc khí vaø thieát bò ñaõo nöôùc nhaèm phaù vôõ söï phaân taàng veà nhieät doä cuûa nöôùc trong ao nuoâi. Daûi nhieät ñoä toâm suù thích hôïp töø 12-37.50C, nhöng khoaûn nhieät ñoä thích hôïp nhaát cho söï taêng tröôûng caûu noù coù töø 25-300C I.2.2.2 Ñoä hoøa tan oâxy trong nöôùc: (Disolvel OÕygen) OÂxy laø yeáu toá ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi quaù trình soáng cuûa sinh vaät. Ñoái vôùi nghaønh nuoâi toâm coâng nghieâp thì vieäc taêng haøm löôïng oâxy vaøo trong nöôùc laø moät vieäc khoâng theå thieáu. OÂxy ñöôïc laøm giaøu cho nöôùc töø hai nguoàn cô baûn sau: haøo tan tröïc tieáp töø khí quyeån vaø quaù trình quang hôïp cuûa thöïc vaät thuûy sinh thaûi ra. Haøm löôïng OÂxy trong nöùôùc thöôøng xuyeân bieán ñoäng, nhöng nhìn chung noù tuaân theo quy luaät: SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 8 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông chu kyø ngaøy ñeâm, ñoù laø thôøi tieát vaø maät ñoä taûo trong ao nuoâi. Theo thôøi gian nuoâi laø maät ñoä tích tuï taûo trong ao nuoâi vaø cheá ñoä quaûn lyù ao nuoâi. Hieän töôïng quan hôïp cuûa taûo (thöïc vaät phuø du) chæ xaûy ra vaøo ban ngaøy döôùi aùnh saùng maët trôøi. Do ñoù nhöõng thôøi gian maø trôøi u aùm vaø vaøo ban ñeâm thi ao nuoâi seõ koâng ñuû oâxy cho toâm. Tình hình thieáu oâxy cuõng xaûy ra khi thöïc vaät thuûy sinh cheát quaù nhieàu do vieäc söû duïng hoùa chaát. Ñeå giaû quyeát vaán ñeà naøy, ngöôøi ta söû duïng maùy suïc khí, maùy ñaûo nöôùc hoaëc thay ñoãi nöôùc vaøo ao ñeå taïo theâm oâxy. Haøm löïông oâxy toát nhaát ñeå toâm soáng kheûo maïnh vaø phaùt trieån toát nhaát laø töø (5-7) mg/l . I.2.2.3 Ñoä pH: Chæ soá pH laø moät trong nhöõng chæ tieâu quan troïng veà chaát löôïng nöùôùc, noù laø chæ soá axit hay kieàm cuûa nöôùc vaø gaén lieàn vôùi cheá ñoä khí cuûa vuøng nöôùc. Ñoái vôùi ao nuoâi toâm thì ñoä pH trong khoaûn (6.5-9), thuaän lôïi laø töø (7.8-8.2). Neáu chuyeån toâm töø vuøng nöôùc naøy ñeán vuøng nöôùc khaùc coù ñoä pH cheânh leäch nhau lôùn thì toâm seõ bò soác pH vaø cheát. I.2.2.4 Ñoä maën (Salinity ) S% Ñoä maën laø toång löïông (tính theo gam) caùc chaát hoøa tan chöùa trong 1kg nöôùc bieån, caùc nhaø haûi döông hoïc tính ñoä muoái baèng phaàn nghìn 0 00 . Tuøy theo loaïi toâm vaø thôøi ñieåm trong chu kyø sinh soáng cuûa moãi loaïi toâm maø noàng ñoä maën coù khaùc nhau. Ñoái vôùi toâm suù thì noù coù theå chòu ñöïng ñöôïc söï bieán thieân veà ñoä maën töø 3 -45%, ñoä maën lyù töôûng cho toâm soáng vaø phaùt trieån maïnh laø töø 15-25%. I.2.2.5. Ñoä troïng: Ñoä trong cuûa nöôùc ñöôïc ño döïa vaøo ñoä saâu coøn nhìn thaáy ñöôïc nhôø moät duïng cuï goïi laø ñóa Secchi. Coøn haøm löôïng Seston thöôøng ñöôïc xaùc ñònh theo phöông phaùp troïng löôïng. Seston laø taäp hôïp caùc sinh vaät soáng trong taàng nöôùc vaø theå lô löõng trong nöôùc. Chuùng goàm coù caùc hôïp phaàn sau: chaát vaãn voâ cô ñöôïc ñöa vaøo thuûy vöïc töø ñaát, buøn maõ höu cô, sinh vaät phuø du (keå caû ñoäng vaät vaø thöïc vaät). Do ñoù trong caùc ao nuoâi thuûy saûn toàn taïi moái quan heä ñoä trong vaø thöïc traïng cuûa ao. Gia trò ñoä trong <20cm thì ao ñöôïc goïi laø ao ñuïc, ao ñuïc noù seõ caûn trôû söï quan hôïp cuûa sinh vaät phuø du trong nöôùc do ñoù seõ daãn ñeán tình traïng thieáu SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 9 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông oâxy trong ao nuoâi. Ngöôïc laïi, neáu ao coù ñoä trong töø 45-60cm thì nöôùc ao ñöôïc coi laø ngheøo chaát dinh döôûng.. Ñoä trong khoaûn töø (30-40cm) laø tình traïng ao toát nhaát. I.2.2.6: Haøm löôïng khí NH3 vaø H2S: Haøm löôïng khí NH3 coù aûnh höôûng raát lôùn tôùi quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa toâm, löôïng khí NH3 seõ taêng leân tyû leä thuaän so vôùi nhieät ñoä vaø noàng ñoä pH. Neáu haøm löôïng NH3 quaù cao toâm seõ coù xu höôùng ngoi leân maët nöôùc ñeå laáy oâxy töø khoâng khí daãn ñeán gaây xoác (tress) cho toâm. Do vaäy ñeå giaûm ñoäc tính cuaû NH3 caàn phaûi taêng cöôøng oâxy hoøa tan trong nöôùc baèng caùch quaït xuïc khí, ñaõo nöôùc, maùy neùn khí, boä troä oâxy… H2S coù aûnh höûông ñeán sinh vaät noùi chung, vôùi haøm löôïng H2S lôùn thì noù aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán quaù trình sinh tröôûng cuûa toâm. Ñoái vôùi haøm löôïng H2S nhoû thì noù khoâng aûnh höôûng nhieàu ñeán quaù trình sinh tröôûng cuûa toâm nhöng noù seõ tieâu hao nhieàu oâxy trong moâi tröôøng. I.2.2.7: Toác ñoä doøng nöôùc (Vc): Toác ñoä cuûng laø moät trong caùc yeáu toá quan troïng quyeát ñònh ñeán söï sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa toâm, toác ñoä doøng chaûy nhö theá naøo laø hôïp lyù ñoù laø moät trong nhöõng vaán ñeà coøn ñang caäp nhaät cuûa nghaønh nuoâi toâm hieän nay. Nhaän xeùt: qua vieäc phaân tích caùc thoâng soá ao nuoâi aûnh höôûng ñeán quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa toâm. Ta thaáy vieäc söû duïng caùc thieát bò cô khí trong nuoâi toâm coâng nghieäp laø heát söùc caàn thieát ñeå ñaûm baûo noàng ñoä oâxy trong ao, toác ñoä doøng nöôùc, nhieät ñoä nöôùc….Vaø moät trong caùc thieát bò quan trong ñeå ñaûm baûo caùc yeâu toá sinh tröôûng cuûa toâm laø thieát bò ñaûo nöôùc xuïc khí. Vaø hieän nay treân thò tröôøng coù raát nhieàu thieát bò nhö vaäy. I.3 Thieát bò ñaõo nöôùc suïc khí: I.3.1 Caùc thieát bò ñaûo nöôùc suïc khí ñeå xöû lyù moâi tröôøng nuoâi: Trong moâ hình nuoâi toâm thöông phaåm thaâm canh qui moâ trang traïi, moät trong caùc thieát bò phuïc vuï cho coâng taùc nuoâi troàng laø thieát bò ñaõo nöôùc-suïc khí. SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 10 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông Thieát bò ñaõo nöôùc xuïc khí coù nhieàu daïng: ñaõo nöôùc suïcc khí khieåu chaân vòt, ñaõo nöôùc kieåu caùnh quaït, ñaõo nöôùc suïc khí kieåu thoåi khí, ñaûo nöôùc kieåu ly taâm vaêng. I.3.1.1 Ñaûo nöôùc kieåu caùnh quaït: laø loaïi ñaûo nöôùc ñöôïc duøng töông ñoái roäng raõi ôû caùc ao nuoâi treân toaøn quoác. Noù laøm vieäc theo nguyeân lyù caùnh guoàng quay haát nöôùc leân thaønh nhöõng haït nhoû, tieáp xuùc vaø thaåm thaáu khoâng khí ( coù oxy) laøm giaøu haøm löôïng khoâng khí (oxy) hoøa tan trong nöôùc.Caùnh guoàng laøm baèng vaät lieäu nhöïa hoaëc kim loaïi, öu ñieåtm cuûa thieát bò ñaûo nöôùc kieåu caùnh guoàng laø ñôn giaûn deã cheá taïo do ñoù coâng nghieäp ñòa phöông hoaëc caùc cô sôû cô khí nhoû cuûng coù theå saûn xuaát ñöôïc. Kết cấu động cơ và hợp số (Vikyno): a)Maùy ñaõo nöôùc truïc ngaén: Maùy ñaõo nöôùc truïc ngaén coù hai loaïi do Ñaøi Loan vaø do Thaùi Lan saûn xuaát, nhöng coù caáu taïo töông töï nhau. Tuy nhieân chuùng khaùc nhau veà kích thöôùc beà maët caùnh, soá löôïng caùnh vaø soá löôïng guoàng… Maùy ñaõo nöôùc truïc ngaén do Ñaøi Loan saûn xuaát: moãi maùy chæ coù hai guoàng laøm baèng theùp khoâng ræ, boá trí hai beân do ñoäng cô ñieän daãn ñoäng qua boä chuyeàn giaûm toác truïc vít- baùnh vít. Caû heä thoáng ñöôïc ñaët treân khung vaø ñöôïc laøm SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 11 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông noãi baèng caùc phao ( laø caùc oáng nhöïa bòt kín hai ñaàu), khung coá ñònh baèng boán coïc caém thaúng ñöùng vaø coù theå ñieàu chænh chieàu saâu gaäp cuûa caùnh quaït. Maùy ñaõo nöôùc do Thaùi Lan saûn xuaát: coù caáu taïo töông töï nhö maùy cuûa Ñaøi Loan saûn xuaát nhöng coù boán guoàng (moãi beân hai guoàng) guoâng ñöôïc laøm baèng nhöïa PVC coù 8 caùnh. Caùch boá trí trong ao cuûng gioáng nhö laoïi maùy treân nhöng soá löôïng maùy ít hôn ( trong cuøng moät ao) b)Maùy ñaõo nöôùc truïc daøi (loaïi cuïm). Maùy naøy do caùc cô sôû tö nhaân saûn xuaát: noù döïa treân caáu taïo vaø nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa hai loaïi maùy truïc ngaén treân nhöng coù giaù thaønh töông ñoái thaáp ( söû duïng cho cuøng moät ao) Maùy goàm ñoäng cô Diezel daãn ñoäng, truyeàn qua hoäp giaûm toác ñeán truïc caùc ñaêng vaø daãn ñeán truïc guoàng, treân truïc guoàng coù laép caùc guoàng. Tuøy theo dieän tích vaø hình daïng cuûa ao nuoâi toâm, kinh teá cuûa ngöôøi nuoâi toâm, ñaëc ñieåm cuûa cô sôû cheá taïo maùy ñaõo nöôùc truïc daøi coù coâng suaát vaø soá voøng quay.. maø coù phöông aùn truyeàn ñoäng giaûm toác vaø soá löôïng guoàng, soá löôïng caùnh SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 12 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông vaø kích thöôùc beà maët caùnh khaùc nhau. Treân thöïuc teá hieän nay coù caùc kieåu truyeàn ñoäng giaûm toác nhö sau: Ñai – ñai, ñai- baùnh raêng, ñai-hoäp soá, ñaõi xích. * Nhaän xeùt caùc loaïi maùy ñaõo nöôùc treân: Caùc loaïi maùy ñaõo nöùôùc treân coù caáu taïo töông töï nhau, chæ caùi tieán theâm moät soá boä phaän do ñoù chuùng coù moät soá öu ñieåm chung sau: -Öu ñieåm: + Coù khaû naêng khueách taùn oâxy vaøo nöôùc vaø giaûi phoùng khí ñoäc (H2S,NH3…) ra ngoaøi nhanh choùng. + Taïo doøng chaïy nheï, ñeàu vaø luaän chuyeån thöøông xuyeân trong ao ( neáu boá trí maùy hôïp lyù). Ngoaøi ra vôùi hai loaïi maùy truïc ngaén thì vieäc boá trí, laép ñaët maùy trong ao töông ñoái thuaän tieän, deã daøng. Coøn loïai maùy truïc daøi taïo ñöôïc doøng chayû roäng vaø khoâng phuï thuoäc vaøo nguoàn ñieän. - Tuy nhieân chung vaãn coøn toàn taïi nhöõng nhöôïc ñieåm sau: + Vôùi loaïi maùy truïc ngaén: 1. Tính cô ñoäng thaáp do hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo nguoàn ñieän. 2. Chi phí cho toaøn boä heä thoáng khaù cao. 3. Löôïng OÂxy khueách taùn khoâng ñeâàu vaø doøng chaûy khoâng roäng. 4. Chöa taäp chung chaát baån vaøo moät nôi nhaát ñònh ñeå xöû lyù. I.3.1.2 Ñaõo nöôùc nöôùc suïc khí kieåu thoåi coù hai loaïi: - Loaïi thöù nhaát hoaït ñoäng nhö maùy neùn voâ caáp, maùy ñeå treân bôø vaø theo heä thoáng oáng coù khoan loã ñaët döôùi ñaùy ao suïc khí cho caùc ao nuoâi. Maùy suïc khí kieåu khí neùn ñöôïc daãn ñoäng töø ñoäng cô Diezel hoaït ñoäng cung caáp khoâng khí coù aùp xuaát cao vaøo bình chöùa ( aùp suaát khoâng khí thöôøng töø 5-8kg/cm3). Töø bình chöùa daãn theo oáng xuoáng ñaùy ao vaø toûa ra khaép ao nhö hình veõ. SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 13 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông Bình chöùa khí Ao nuoâi toâm Hoïng xaõ khí Maùy neùn khí - Loaïi thöù hai hoaït ñoäng nhö moät caùnh quaït thoåi khoâng khí vaøo nöôùc qua oáng thoåi. Caùc loaïi ñaûo nöôùc-suïc khí kieåu naøy söû duïng khoâng phoå bieán trong caùc ao nuoâi ôû Vieät Nam. - Thieát bò naøy coù öu ñieåm cho naêng suaát hoøa tan OÂxy cao vaø thaûi khí ñoäc lôùn. Nhöng khoâng taïo ñöôïc doøng chaûy hôïp lyù vaø khoâng gom ñöôïc chaát baâûn trong ao nuoâi ñeå taïo vuøng saïch cho toâm phaùt trieån. Ñaây laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân taïo ra dòch beänh ôû toâm. Error! Maùy thoåi khí (VIKYNO) SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 14 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông I.3.1.3 Ñaûo nöôùc kieåu ly taâm vaêng: söû duïng chuû yeáu trong caùc ao nuoâi nöôùc ngoït, chuùng hoaït ñoäng theo nguyeân lyù: Ñóa coâng taùc quay huùt ôû giöõa vaêng nöôùc ra xung quanh tao neân caùc tia nhoû tröôùc khi rôi xuoáng seõ ñöôïc thaåm thaáu oâxy trong khoâng khí. ÔÛ Vieät Nam loaïi naøy haàu nhö chöa ñöôïc söû duïng. I.3.1.4 Thieát bò đảo nöôùc kieåu bôm laøm vieäc theo nguyeân lyù Becnuly: doøng nöôùc do caùnh bôm quay seõ huùt nöôùc töø treân taàng maët ao nuoâi ñöa xuoáng taàng döôùi cuûa ao cuøng moät löôïng khoâng khí hoøa tan vaø lan toûa vaøo caùc vuøng khaùc trong ao nuoâi toâm laøm cho nöôùc trong ao nuoâi ñöôïc ñaõo leân vaø laøm taêng haøm löôïng khoâng khí (oxy) hoøa tan trong nöôùc. I.3.1.5 Maùy ñảo nöôùc duøng bôm: - Hieän nay thieát bò ñaõo nöôùc naøy ñöôïc duøng chuû yeáu ôû Philippin. Vôùi phöông phaùp naøy nöôùc trong ao ñöôïc bôm huùt vaø qua ñöôøng oáng phun treân ñaàu ao phía kia. Ñöôïc boá trí nhö hình veõ: Ao nuoâi Hoïng xaõ nöôùc Cöûa huùt Bôm nöôùc Ñöôøng oáng - Phöông phaùp xuïc khí duøng bôm naøy coù öu ñieåm laø ñôn giaûn, hieäu quaû vaø laøm vieäc tin caäy vaø taïo noàng ñoä oâxy ñoàng ñeàu theo taàng nöôùc. Tuy nhieân phöông phaùp naøy cuõng coøn nhieàu nhöôïc laø naêng suaát khueách tan OÂxy thaáp vaø khoù gom chaát thaûi baâûn trong ao. I.3.1.6 Maùy thoãi khí venture: Maùy naøy do Ñaøi Loan saûn xuaát coù daïng nhö hình: SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 15 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông Loaïi maùy ñaõo nöôùc baèng chaân vòt ñaët trong oáng bao daãn khí vaø ñöôïc nhuùng saâu vaøo trong nöôùc. Chaân vòt ñöôïc daãn ñoäng baèng ñoäng cô ñieän. Toaøn boä heä thoáng ñöôïc ñaët treân khung phao noãi. Khi ñoäng cô ñieän hoaït ñoäng laøm quay chaân vòt, nhôø caáu taïo xoaén cuûa caùnh chaân vòt vaø oáng bao daãn khí tao ra doøng chaûy vaø khueách taùn oâxy vaøo trong nöôùc. Ngoaøi ra loaïi maùy thoåi khí Venture coøn coù loaïi maùy thoåi khí töï taïo, nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa noù cuûng goàm coù ñoäng cô ñieän laøm quay caùnh chaân vòt, do bieân daïng xoaén cuûa caùnh chaân vòt neân taïo ñöôïc löïc ñaåy nöôùc, ñoàng thôøi khuaáy ñoäng vuøng nöôùc taïi maët ñaïp cuûa chaân vòt laøm khueách taùn oâxy trong khoâng khí vaøo nöôùc * Ñaùnh giaù öu nhöôïc ñieåm cuûa maùy suïc khí: Tuy caáu taïo nguyeân lyù laøm vieäc vaø caùch boá trí cuûa loaïi maùy suïc khí ôû treân coù khaùc nhau nhöng chuùng vaãn coù chung moät soá öu nhöôïc ñieåm sau: Öu ñieåm: 1. Keát caáu ñôn giaûn, söû duïng thuaän tieän, baûo quaûn deã daøng. 2. Coù khaû naêng khueách taùn oâxy vaøo trong nöôùc vaø giaiû phoùng khí ñoäc ra ngoaøi töông ñoái nhanh. 3. Coù ñoä beàn töông ñoái cao. 4. Giaù thaønh töông ñoái thaáp (tröø loaïi maùy thoåi khí Venturi) Tuy nhieân loaïi maùy coøn toàn taïi nhieàu nhöôïc ñieåm sau: 1. Löôïng oâxy taêng cöôøng theâm cho ao khoâng nhieàu. 2. Chöa coù khaû naêng taïo doøng chaûy nheï vaø ñeàu ñeå thích hôïp cho toâm. 3. Vuøng nöôùc taïi cöûa mieäng ñaåy cuûa bôm hay taïi maët ñaïp cuûa chaân vòt bò khuaáy ñaïp quaù maïnh laøm giaûm nhanh choùng chaát löôïng moâi tröôøng nöùôc ôû khu vöïc ñaåy. 4. Chöa taäp chung ñöôïc chaát baån, thaäm chí coøn phaân taùn chaát baån ra khaép ao. SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 16 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông 5. Ñoái vôùi maùy thoåi khí Venturi vaø maùy thoåi khí töï taïo thì: - Chæ söû duïng cho ao coù dieän tích nhoû. - Taïo doøng chaûy heïp neân ñoái vôùi ao lôùn thì phaûi boá trí nhieàu maùy raát toán keùm ( thöôøng thì 5-8maùy/ao 0.5ha) - Hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo nguoàn ñieän neân khoâng thích hôïp cho nhöõng khu vöïc chöa coù ñieän vaø nhöõng nôi xa nguoàn ñieän thì phaûi toán moät khoaûn chi phí ñaàu tö vaøo cô sôû haï taàng lôùn môùi ñöa thieát bò vaøo hoaït ñoäng ñöôïc.. I.3.2 Moät soá moâ hình sử dụng thiết bị nuoâi toâm thöông phaåm: a) Daøn ñaûo nöôùc ñöôïc thieát keá cheá taïo theo daïng moâñun. Moãi daøn coù 3 moâñun. Moãi moâñun goàm 1 khung vaø 1 truïc roãng ñöôïc cheá taïo baèng theùp traùng keõm (hoaëc inox); 2 phao nhöïa PVC; 4 guoàng ñaûo daïng caùnh baèng nhöïa; 2. 01 hoäp giaûm toác vaø 01 beä ñaët ñoäng cô vaø hoäp giaûm toác; 3. 01 ñoäng cô ñiezen (hoaëc ñoäng cô ñieän). Moãi daøn (3 moâñun) treân duøng ñoäng löïc: 4,5 kw, ñaùp öùng dieän tích 2500 m2 ao Giaù baùn thieát bi : 4.500.000 VNÑ/1thieát bò (khoâng coù ñoäng cô) b) Kyõ thuaät khaùc: 1 maùy suïc khí/6000m2; + 1 quaït nöôùc 4 caùnh/1.200m2, 1 quaït nöôùc 8 caùnh/1.500m2, 1 quaït nöôùc 10 caùnh/1.600m2, 1 quaït nöôùc 14 caùnh/1.800-2.000m2; Giaù Thieát bò: 1. Quaït nöôùc: Loaïi coù ñoäng cô 3 pha (Vieät-Hung (coù hoaù ñôn VAT): Giaøn 7 guoàng, 2,2kW=6.600.000ñoàng; 2. Ñaàu noå Trung Quoác (coù hoaù ñôn VAT): - Giaøn 7 guoàng D8 = 5.700.000 ñoàng, - Giaøn 14 guoàng D8 = 7.200.000 ñoàng; 3. Giaù moâ tô: 1,5kW = 900.000 ñoàng; - 2kW = 1.000.000 ñoàng; - 3kW = 1.200.000 ñoàng; 5kW = 1.700.000 ñoàng. Giaù ñaàu noå D8: 1.800.000 ñoàng, trong ñoù, giaù linh kieän rôøi: - Caùnh quaït baèng inoác: 110.000ñ/guoàng; - Khung phao baèng can nhöïa: 110.000ñ; - Boä giaûm toác: 1.650.000ñ; - Boä truïc: 165.000ñ; Boä truïc caùt ñaêng: 330.000ñ; - Caùnh quaït baèng SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 17 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông nhöïa: 85.000ñ/guoàng (chuù yù: vaän chuyeån ñeán coâng trình töø 4-5 maùy trôû leân, khaùch haøng khoâng traû tieàn vaän chuyeån. Giaù baùn buoân: giaûm 5-8% I.3.3 Choïn thieát bò ñaõo nöôùc-suïc khí kieåu bôm höôùng truïc: Vaán ñeà ñaët ra baây giôø laø ta phaûi choïn ñöôïc moät thieát bò coù theå ñaùp öùng ñöôïc caùc ñoøi hoûi cuûa kỷ thuaät nuoâi toâm coâng nghieäp: taïo doøng doøng chaûy ñeàu vaø nheï, coù khaû naêng naêng khueách taùng oâxy vaøo trong nöôùc cao, coù khaû naêng goàm ñöôïc chaát baån trong ao, coù khaû naêng boå sung theâm caùc thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa ao nuoâi, vaø gía thaønh thaáp . Treân cô sôû cuûa thieát bò ñaõo nöôùc suïc khí coù saün treân thò tröôøng, trong phaïm vi ñeà taøi naøy toâi ñeà xuaát cheá taïo thieát bò ñaõo nöôùc-xuïc khí baèng vaät lieäu phi kim loaïi theo daïng bôm höôùng truïc ñaët ñöùng coù caûi tieán. Vì ñaëc ñieåm cuûa thieát bò naøy coät aùp thaáp nhöng löu löôïng lôùn thích hôïp vôùi yeâu caàu laø moät thieát bò ñaõo nöôùc, coù khaû naêng taïo doøng chaûy ñeàu, coù khaû naêng gom ñöôïc chaát thaûi döôùi ñaùy ao khi boá trí hôïp lyù caùc thieát bò trong ao nuoâi. SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 18 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông CHÖÔNG II: PHÖÔNG AÙN THIEÁT KEÁ VAØ CHOÏN VAÄT LIEÄU CHEÁ TAO. II.1 Choïn ùn thieát keá: Xuaát phaùt töø yeâu caàu thöïc teá cuûa saûn xuaát ñoái vôùi caùc moâ hình nuoâi toâm thöông phaåm thaâm canh, quy moâ trang traïi caàn phaûi thieát keá thieát bò ñaûo nöôùc kieåu bôm vôùi coät nöôùc caàn bôm H=1-2m. Caùc vuøng nuoâi toâm hieän nay ôû nöôùc ta ñang söû duïng raát nhieàu caùc thieát bò ñaûo nöôùc – suïc khí kieåu chaân vòt ñaët chìm döôùi nöôùc coù caùc thoâng soá sau: - Coâng suaát ñoäng cô: N=1,1KW=1,5ML - Soá voøng quay : n=2900 V/phuùt Hieän nay ôû caùc vuøng nuoâi toâm, caùc ao nuoâi coâng nghieäp chuû yeáu ñöôïc xaây döïng vôùi quy moâ 2000m3 – 3,500m3 do caù theå hay taäp theå nhoû hay hôïp taùc xaõ nhoû quaûn lyù vaø ñaàu tö nhaèm ñaït muïc ñích cao nhaát. Ñeå ñaùm öùng tình hình thöïc teá cuûa saûn xuaát vaø nhu caàu söû duïng thieát bò bôm ñaûo nöôùc cho caùc ao nuoâi toâm coâng nghieäp ñaõ choïn phöông aùn ngieân cöùu thieát keá bôm ñaûo nöôùc lieân keát vôùi ñoäng cô ñieän coù caùc thoâng soá thieát keâ sau: - Coâng suaát ñoäng cô ñieän: N=1,1KW - Soá voøng quay : n=2900 v/phuùt - Coät nöôùc bôm: H=2m II1.1 Nguyeân lyù laøm vieäc: Thieát bò ñaõo nöôùc kieåu bôm laøm vieäc theo nguyeân lyù Becnuly: doøng nöôùc do caùnh bôm quay seõ huùt nöôùc töø taàng treân maët ao nuoâi ñöa xuoáng taàng döôùi cuûa ao cuøng moät löôïng khoâng khí hoøa tan vaø lan toûa vaøo caùc vuøng khaùc trong ao nuoâi toâm laøm cho nöôùc trong ao nuoâi ñöôïc ñaõo leân vaø laøm taêng haøm löôïng khoâng khí (oxy) hoøa tan trong nöôùc. Hieän töôïng treân coù ñöôïc laø do söï cheânh leäch aùp löïc ôû hai phía cöûa vaøo vaø cöûa ra cuûa caùnh bôm khi caùnh bôm quay. SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 19 Luaän vaên Toát Nghieäp GVHD: ThS. Ñaëng Xuaân Phöông Ñoäng cô Sô ñoà boá trí trong ao nuoâi: Ao Lôùn Ao nhoû II.1.2 Choïn keát caáu: - Xuaát phaùt töø yeâu caàu huùt nöùôc ôû treân vaø ñaåy xuoáng döôùi ñaùy vaø taïo doøng chaûy ñeàu trong ao ta phaûi choïn keát caáu sao cho oáng huùt vaø oáng xaõ naèm treân hai ñöôøng thaúng song song vaø cuøng naèm trong moät maët phaúng: oáng huùt ôû treân, oáng xaõ ôû döôùi (neáu laø bôm thì ngöôïc laïi) ñeå vöøa coù khaû naêng laáy oâxy ôû taàng nöôùc treân ñaûo xuoáng taàng döôùi, vöøa coù khaû naêng taïo doøng chaûy ñeàu Þ choïn hình daùng bôm theo hình chöõ S. - Caùnh bôm ñaët chìm döôùi nöôùc trong voõ bôm ( khoâng caàn phaûi moài bôm) SVTH: Voõ Traàn Thanh Chöông PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Trang 20