Tài liệu Thanh toán quốc tế của ngân hàng thương mại

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I Thanh to¸n quèc tÕ cña Ng©n hµng th-¬ng m¹i I/ Ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i víi sù nghiÖp CNH - H§H ë ViÖt Nam ViÖt Nam lµ n-íc nghÌo vµ kÐm ph¸t triÓn, n«ng nghiÖp l¹c hËu, trang bÞ kü thuËt vµ kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi thÊp kÐm. V× vËy viÖc tiÕn hµnh CNH -H§H ®Êt n-íc lµ yªu cÇu cÊp b¸ch ®èi víi ViÖt Nam. Cã ®Èy m¹nh CNH - H§H ®Êt n-íc th× chóng ta míi cã thÓ n©ng cao ®êi sèng ng-êi lao ®éng, rót ng¾n kho¶ng c¸ch tôt hËu vµ tiÕn tíi theo kÞp c¸c n-íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. §Ó thùc hiÖn CNH - H§H ®Êt n-íc chóng ta cÇn ph¶i cã khèi l-îng vèn lín, trong khi ®ã thu nhËp quèc d©n ®Çu ng-êi cña chóng ta cßn rÊt thÊp, do vËy kh¶ n¨ng tÝch luü néi bé cßn thÊp. Bªn c¹nh ®ã quy m« nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nhá bÐ c¶ vÒ chØ tiªu GDP vµ kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, c¬ cÊu kinh tÕ cßn mang tÝnh l¹c hËu, tr×nh ®é c«ng nghÖ thÊp, vÉn lµ nÒn kinh tÕ ë giai ®o¹n khai th¸c tµi nguyªn vµ søc lao ®éng, hµm l-îng khoa häc c«ng nghÖ vµ hµm l-îng vèn thÊp, hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng thÊp kÐm. Tuy nhiªn ViÖt Nam lµ ®Êt n-íc nhiÒu tiÒm n¨ng nh- cã nguån nh©n lùc dåi dµo, gi¸ nh©n c«ng rÎ, t- chÊt ng-êi ViÖt Nam cÇn cï, s¸ng t¹o, tµi nguyªn thiªn nhiªn ®a d¹ng vµ phong phó, vÞ trÝ ®Þa lý cã nhiÒu thuËn lîi n»m trªn ®-êng hµng kh«ng vµ hµng h¶i quèc tÕ quan träng. §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp CNH - H§H, ®Êt n-íc ViÖt Nam cÇn ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i v×: 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + Th«ng qua ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i mµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ nh÷ng lîi thÕ cña ®Êt n-íc, tham gia s©u réng vµo sù trao ®æi vµ ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, ®æi míi c¬ cÊu kinh tÕ, h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ theo h-íng CNH - H§H, g¾n thÞ tr-êng trong n-íc víi thÞ tr-êng thÕ giíi, tõng b-íc hoµ nhËp nÒn kinh tÕ quèc gia víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. + Th«ng qua ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i ®Ó t¹o nguån ngo¹i tÖ cÇn thiÕt phôc vô cho viÖc nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ kü thuËt hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ tiªn tiÕn... + TËn dông kü thuËt hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ tiªn tiÕn, tr×nh ®é qu¶n lý vèn ®Çu t- n-íc ngoµi nh»m x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña ®Êt n-íc nh»m ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh CNH - H§H ®Êt n-íc. + Gi¶i quyÕt viÖc lµm, t¨ng thu nhËp vµ n©ng cao ®êi sèng ng-êi lao ®éng vµ t¨ng tÝch luü cho nÒn kinh tÕ, phôc vô cho sù nghiÖp CNH -H§H ®Êt n-íc. Nh- vËy viÖc më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cã ý nghÜa thùc tiÔn ®èi víi mäi quèc gia, ®Æc biÖt lµ ®èi víi n-íc ta, n¬i mµ nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn, nghÌo nµn, l¹c hËu trong khi d©n sè ®«ng vµ tèc ®é t¨ng d©n sè cßn cao. N-íc ta muèn ph¸t triÓn, muèn rót ng¾n kho¶ng c¸ch tôt hËu so víi c¸c n-íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu, n-íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh th× chóng ta ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, nhanh chãng CNH - H§H ®Êt n-íc, ®-a nÒn kinh tÕ ViÖt Nam tham gia ngµy cµng m¹nh mÏ vµo sù ph©n c«ng lao ®éng, hîp t¸c quèc tÕ vµ th-¬ng m¹i quèc tÕ. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 II/ Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña ng©n hµng 1. Kh¸i niÖm Thanh to¸n quèc tÕ (TTQT) lµ viÖc chi tr¶ c¸c nghÜa vô vµ yªu cÇu vÒ tiÒn tÖ ph¸t sinh tõ c¸c quan hÖ kinh tÕ, th-¬ng m¹i, tµi chÝnh, tÝn dông gi÷a c¸c tæ chøc kinh tÕ Quèc tÕ, gi÷a c¸c h·ng, c¸c c¸ nh©n cña c¸c Quèc gia kh¸c nhau ®Ó kÕt thóc mét chu tr×nh ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i b»ng c¸c h×nh thøc chuyÓn tiÒn hay bï trõ trªn c¸c tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng. Kh¸c víi thanh to¸n néi ®Þa, TTQT th-êng g¾n liÒn víi viÖc trao ®æi gi÷a ®ång tiÒn cña n-íc nµy sang ®ång tiÒn cña n-íc kh¸c. Néi tÖ víi chøc n¨ng lµ ph-¬ng tiÖn l-u th«ng, ph-¬ng tiÖn thanh to¸n theo luËt ®Þnh trong ph¹m vi mét n-íc sÏ kh«ng thÓ v-ît qua giíi h¹n cña nã nÕu nh- 2 bªn liªn quan trong hîp ®ång kh«ng cã mét tho¶ thuËn nµo cô thÓ vÒ vÊn ®Ò ®ã. Do vËy khi ký kÕt c¸c hîp ®ång th-¬ng m¹i, tÝn dông... c¸c bªn th-êng ®µm ph¸n thèng nhÊt vÒ ®ång tiÒn nµo ®-îc sö dông trong giao dÞch, nã cã thÓ lµ ®ång tiÒn cña n-íc ng-êi b¸n hay cña n-íc ng-êi mua hay cã thÓ lµ ®ång tiÒn cña mét n-íc thø 3. C¸c ®ång tiÒn ®-îc sö dông trong TTQT chñ yÕu lµ c¸c lo¹i ngo¹i tÖ m¹nh cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi tù do nh- USD, GBP... Nh÷ng n¨m gÇn ®©y do sù mÊt gi¸ cña ®ång USD so víi mét sè ®ång tiÒn kh¸c nªn vÞ trÝ cña nã trªn thÞ tr-êng cã phÇn gi¶m sót. Do ®ã mét sè ®ång tiÒn cña c¸c quèc gia kh¸c nhDEM, FRF, JPY ngµy cµng ®-îc sö dông nhiÒu h¬n trong TTQT. MÆc dï vËy ®ång USD, GBP vÉn gi÷ ®-îc vai trß chñ ®¹o cña nã trong TTQT, trong mua b¸n ngo¹i tÖ bëi sù tiÖn lîi vµ nhanh chãng trong viÖc thùc hiÖn c¸c giao dÞch. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 HiÖn nay phÇn lín viÖc chi tr¶ trong TTQT ®-îc thùc hiÖn th«ng qua ®iÖn tÝn, b-u ®iÖn, m¹ng SWIFT hoÆc qua c¸c uû nhiÖm thu, chi hé lÉn nhau gi÷a c¸c Ng©n hµng. Do vËy tû lÖ tr¶ b»ng tiÒn mÆt trong TTQT chiÕm mét phÇn kh«ng ®¸ng kÓ. TTQT cã vÞ trÝ vµ tÇm quan träng ®Æc biÖt trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi riªng, ®Æc biÖt trong bèi c¶nh hiÖn nay khi mçi quèc gia ®Òu ®Æt ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i ë vÞ trÝ hµng ®Çu, coi ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i lµ con ®-êng tÊt yÕu trong chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña m×nh. 2. §iÒu kiÖn cña TTQT Trong quan hÖ thanh to¸n gi÷a c¸c n-íc, c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña ®«i bªn ®-îc quy ®Þnh thµnh nh÷ng ®iÒu kiÖn TTQT. C¸c ®iÒu kiÖn ®ã lµ: + §iÒu kiÖn vÒ ®Þa ®iÓm: phô thuéc vµo hîp ®ång c¸c bªn ký kÕt, ®Þa ®iÓm ®ã cã thÓ ë n-íc ng-êi xuÊt khÈu hoÆc ë n-íc ng-êi nhËp khÈu. + §iÒu kiÖn vÒ tiÒn tÖ: lµ chØ viÖc sö dông ®ång tiÒn nµo ®Ó tÝnh to¸n vµ thanh to¸n hîp ®ång vµ hiÖp ®Þnh ký kÕt gi÷a c¸c n-íc, ®ång thêi quy ®Þnh c¸ch xö lý khi gi¸ trÞ cña ®ång tiÒn ®ã biÕn ®éng. + §iÒu kiÖn vÒ thêi gian: cã liªn quan chÆt chÏ tíi viÖc lu©n chuyÓn vèn phi lîi tøc vµ cã thÓ tr¸nh ®-îc nh÷ng rñi ro tæn thÊt do tû gi¸ ®ång tiÒn thanh to¸n biÕn ®éng. V× vËy x¶y ra m©u thuÉn ®ã lµ ng-êi ®-îc thu tiÒn muèn thu tiÒn nhanh cßn ng-êi ph¶i tr¶ tiÒn th× muèn tr¶ chËm. Trong khi ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång, viÖc quy ®Þnh thêi h¹n tr¶ tiÒn cßn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nh- t×nh h×nh 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 thÞ tr-êng, ®èi t-îng hµng ho¸, mèi quan hÖ gi÷a c¸c bªn liªn quan. + §iÒu kiÖn vÒ ph-¬ng thøc thanh to¸n: lµ c¸ch thøc nhËn tr¶ tiÒn hµng trong tõng mãn giao dÞch, mua b¸n gi÷a ng-êi mua vµ ng-êi b¸n. Trong quan hÖ mua b¸n Quèc tÕ cã nhiÒu ph-¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau ®Ó thu tiÒn hoÆc ®Ó tr¶ tiÒn nh-: chuyÓn tiÒn, nhê thu, th- tÝn dông... TTQT lµ sù vËn dông tæng hîp c¸c ®iÒu kiÖn TTQT. Trong c¸c ®iÒu kiÖn trªn, ph-¬ng thøc thanh to¸n lµ ®iÒu kiÖn quan träng nhÊt. Ph-¬ng thøc thanh to¸n lµ ng-êi b¸n dïng c¸ch nµo ®Ó thu tiÒn vÒ, ng-êi mua dïng c¸ch nµo ®Ó tr¶ tiÒn. Trong quan hÖ mua b¸n, ng-êi ta cã thÓ chän nhiÒu ph-¬ng thøc kh¸c nhau ®Ó thu tiÒn hoÆc tr¶ tiÒn, nh-ng xÐt cho cïng viÖc lùa chän ph-¬ng thøc thanh to¸n nµo còng xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña ng-êi b¸n lµ thu tiÒn ®Çy ®ñ vµ ®óng h¹n, ng-êi mua lµ nhËn hµng ®óng sè l-îng, chÊt l-îng vµ ®óng h¹n. 3. Ph©n lo¹i TTQT *) XÐt vÒ mÆt kinh tÕ + Thanh to¸n mËu dÞch: lµ quan hÖ thanh to¸n ph¸t sinh trªn c¬ së hµng ho¸, dÞch vô th-¬ng m¹i kÕt hîp xuÊt nhËp khÈu dùa trªn gi¸ c¶ Quèc tÕ. Trong thanh to¸n mËu dÞch, c¸c bªn liªn quan sÏ bÞ rµng buéc víi nhau theo theo c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt hoÆc cam kÕt th-¬ng m¹i. NÕu 2 bªn kh«ng ký hîp ®ång chØ cã ®¬n ®Æt hµng th× sÏ c¨n cø vµo c¸c ®¹i diÖn giao dÞch. + Thanh to¸n phi mËu dÞch: lµ quan hÖ thanh to¸n ph¸t sinh kh«ng liªn quan ®Õn hµng ho¸, kh«ng mang tÝnh chÊt th-¬ng m¹i. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §ã lµ chi phÝ cña c¸c c¬ quan ngo¹i giao ë n-íc së t¹i, c¸c chi phÝ vËn chuyÓn vµ ®i l¹i cña c¸c ®oµn kh¸ch, chÝnh phñ, c¸c tæ chøc, c¸ nh©n. *) XÐt vÒ mÆt h×nh thøc + Ph-¬ng thøc thanh to¸n chuyÓn tiÒn + Ph-¬ng thøc thanh to¸n nhê thu + Ph-¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ III/ Thanh to¸n quèc tÕ ®èi víi ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ víi ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng 1. TTQT ®èi víi ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i + TTQT lµ kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh trao ®æi mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô gi÷a c¸c tæ chøc, c¸c c¸ nh©n thuéc c¸c quèc gia kh¸c nhau. NÕu kh«ng cã ho¹t ®éng TTQT th× kh«ng cã ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i. + TTQT lµ cÇu nèi gi÷a c¸c quèc gia trong quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Khi thiÕt lËp mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, quan hÖ th-¬ng m¹i gi÷a c¸c n-íc th× ®iÒu kiÖn quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®-îc lµ ph¶i thiÕt lËp quan hÖ TTQT. + TTQT h¹n chÕ rñi ro trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ ®èi ngo¹i. Trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, do vÞ trÝ ®Þa lý cña c¸c b¹n hµng c¸ch xa nhau lµm h¹n chÕ viÖc t×m hiÓu kh¶ n¨ng tµi chÝnh, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng-êi mua, ®ång thêi trong ®iÒu kiÖn tiÒn tÖ th-êng xuyªn biÕn ®éng th× kh¶ n¨ng thanh to¸n cña con nî bÊp bªnh, vµ viÖc thùc hiÖn hîp ®ång TTQT ngµy cµng nhiÒu th× viÖc tæ chøc tèt ho¹t ®éng TTQT sÏ gióp cho c¸c nhµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu h¹n chÕ ®-îc rñi ro trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 hîp ®ång kinh tÕ ®èi ngo¹i, nhê ®ã thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i ph¸t triÓn h¬n. 2. TTQT ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng §èi víi ho¹t ®éng Ng©n hµng, viÖc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng TTQT cã vÞ trÝ vµ vai trß hÕt søc quan träng, nã kh«ng chØ lµ mét dÞch vô thuÇn tuý mµ ®-îc coi lµ mét mÆt kh«ng thÓ thiÕu ®-îc trong ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng, nã bæ sung vµ hç trî cho nh÷ng mÆt ho¹t ®éng kh¸c cña ng©n hµng. + Ho¹t ®éng TTQT gióp cho ng©n hµng thu hót thªm ®-îc kh¸ch hµng cã nhu cÇu TTQT vÒ giao dÞch, trªn c¬ së ®ã mµ ng©n hµng t¨ng ®-îc quy m« ho¹t ®éng cña m×nh. + Nhê ®Èy m¹nh ho¹t ®éng TTQT mµ ng©n hµng ®Èy m¹nh ®-îc ho¹t ®éng tÝn dông tµi trî xuÊt nhËp khÈu còng nh- t¨ng c-êng ®-îc nguån vèn huy ®éng do t¹m thêi qu¶n lý ®-îc nguån vèn nhµn rçi cña c¸c doanh nghiÖp cã quan hÖ TTQT qua Ng©n hµng. + Ho¹t ®éng TTQT gióp ng©n hµng ph¸t triÓn ®-îc c¸c nghiÖp vô nh- kinh doanh ngo¹i tÖ, b¶o l·nh vµ c¸c dÞch vô kh¸c. + Ho¹t ®éng TTQT gióp ng©n hµng ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña kh¸ch hµng trªn c¬ së ®ã n©ng cao uy tÝn vµ t¹o niÒm tin cho kh¸ch hµng. + Ho¹t ®éng TTQT gióp ng©n hµng n©ng cao uy tÝn cña m×nh trªn tr-êng quèc tÕ trªn c¬ së ®ã mµ cã thÓ khai th¸c ®-îc nguån vèn tµi trî cña c¸c ng©n hµng n-íc ngoµi vµ nguån vèn trªn thÞ tr-êng tµi chÝnh quèc tÕ ®¸p øng nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + Ho¹t ®éng TTQT gióp ng©n hµng t¨ng thu nhËp vµ t¨ng c-êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ng©n hµng trong c¬ chÕ thÞ tr-êng, ®ång thêi nã gióp ho¹t ®éng ng©n hµng v-ît ra khái ph¹m vi quèc gia vµ hoµ nhËp víi céng ®ång ng©n hµng thÕ giíi. IV/ C¸c ph-¬ng tiÖn thanh to¸n quèc tÕ 1. SÐc (Cheque) 1.1 Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm SÐc lµ mét tê mÖnh lÖnh tr¶ tiÒn v« ®iÒu kiÖn cña chñ tµi kho¶n tiÒn göi ra lÖnh cho ng©n hµng trÝch tõ tµi kho¶n cña m×nh ®Ó tr¶ cho ng-êi cã tªn trªn tê sÐc, hoÆc tr¶ theo lÖnh cña ng-êi Êy, hoÆc tr¶ cho ng-êi cÇm sÐc mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh b»ng tiÒn mÆt hay b»ng chuyÓn kho¶n. SÐc lµ mét ph-¬ng tiÖn TTQT ®-îc sö dông trong thanh to¸n néi ®Þa vµ quèc tÕ vÒ c¶ hµng ho¸, dÞch vô vµ phi mËu dÞch. §Æc ®iÓm cña sÐc: + SÐc chØ ®-îc ph¸t hµnh 1 b¶n + SÐc cã gi¸ trÞ thanh to¸n nh- tiÒn + SÐc cã tÝnh chÊt thêi h¹n, tê sÐc chØ cã gi¸ trÞ tiÒn tÖ hay thanh to¸n nÕu thêi h¹n hiÖu lùc cña nã ch-a hÕt + Ng-êi ký ph¸t sÐc lµ chñ tµi kho¶n tiÒn göi t¹i ng©n hµng + Ng-êi h-ëng lîi lµ ng-êi cã tªn trªn tê sÐc 1.2 C¸c nguån luËt ®iÒu chØnh sÐc . C«ng -íc Geneva vÒ sÐc ®-îc ký vµo n¨m 1931, ®-îc nhiÒu n-íc ¸p dông trªn thÕ giíi. . LuËt th-¬ng m¹i quèc tÕ vÒ sÐc do Uû ban th-¬ng m¹i quèc tÕ cña Liªn hîp quèc ban hµnh ngµy 18/2/1982 (sè A/CN.9/212) 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.3 C¸c lo¹i sÐc *) C¨n cø vµo t¸c dông l-u chuyÓn + SÐc ®Ých danh: lµ lo¹i sÐc mµ trªn ®ã ghi tªn ng-êi h-ëng lîi, lo¹i sÐc nµy kh«ng thÓ chuyÓn nh-îng b»ng h×nh thøc ký hËu. + SÐc v« danh: lµ lo¹i sÐc mµ trªn ®ã kh«ng ghi tªn ng-êi h-ëng sÐc, ng-êi h-ëng lîi lµ bÊt k× ng-êi nµo cÇm tê sÐc. + SÐc theo lÖnh: lµ lo¹i sÐc ghi râ tr¶ theo lÖnh cña ng-êi thô h-ëng, sÐc ®-îc chuyÓn nh-îng theo thñ tôc ký hËu. Trong TTQT lo¹i sÐc nµy ®-îc sö dông réng r·i. *) C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm sö dông + SÐc tiÒn mÆt: lµ lo¹i sÐc ®-îc ng©n hµng thanh to¸n tr¶ b»ng tiÒn mÆt. + SÐc chuyÓn kho¶n: lµ lo¹i sÐc mµ khi ng©n hµng nhËn ®-îc sÏ trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n cña ng-êi ký ph¸t sang tµi kho¶n cña ng-êi kh¸c mµ kh«ng ®-îc rót b»ng tiÒn mÆt. + SÐc g¹ch chÐo: lµ sÐc mµ trªn mÆt ph¶i cña nã cã 2 g¹ch chÐo song song kÓ tõ gãc nµy sang gãc kia. Lo¹i sÐc nµy chØ ®-îc thanh to¸n chuyÓn kho¶n mµ kh«ng ®-îc rót b»ng tiÒn mÆt. + SÐc x¸c nhËn (sÐc b¶o chi): lµ lo¹i sÐc mµ cã ký x¸c nhËn tr¶ b»ng tiÒn cña ng©n hµng nªn kh¶ n¨ng chi tr¶ cña tê sÐc ®-îc ®¶m b¶o ch¾c ch¾n. + SÐc du lÞch: ®-îc sö dông ®èi víi kh¸ch du lÞch cã tiÒn t¹i ng©n hµng ph¸t sÐc, trªn tê sÐc ph¶i cã ch÷ ký cña ng-êi h-ëng lîi vµ khi lÜnh tiÒn ph¶i ký t¹i chç ®Ó ng©n hµng kiÓm tra. Lo¹i sÐc nµy do ng©n hµng ph¸t hµnh vµ ®-îc tr¶ tiÒn ë c¸c chi nh¸nh hay ë 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ng©n hµng ®¹i lý cña ng©n hµng ph¸t hµnh sÐc, n¬i kh¸ch du lÞch ®Õn. 2. Hèi phiÕu (Bill of Exchange) 2.1 Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm Hèi phiÕu lµ mét tê mÖnh lÖnh tr¶ tiÒn v« ®iÒu kiÖn do mét ng-êi ký ph¸t cho mét ng-êi kh¸c, yªu cÇu ng©n hµng nµy khi nhËn ®-îc nã ph¶i tr¶ vµo mét ngµy x¸c ®Þnh trong t-¬ng lai mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ng-êi nµo ®ã. Hèi phiÕu lµ mét ph-¬ng tiÖn thanh to¸n ®-îc sö dông réng r·i trong TTQT, nhÊt lµ trong lÜnh vùc th-¬ng m¹i. §Æc ®iÓm cña hèi phiÕu: + TÝnh trõu t-îng: trªn hèi phiÕu chØ ghi sè tiÒn ph¶i tr¶ vµ nh÷ng néi dung liªn quan ®Õn viÖc tr¶ tiÒn, kh«ng nãi ®Õn nguyªn nh©n ph¸t sinh c«ng nî. Nh- vËy nghÜa vô tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu lµ trõu t-îng. + TÝnh b¾t buéc tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu: ng-êi tr¶ tiÒn ghi trªn hèi phiÕu b¾t buéc ph¶i tr¶ ®ñ sè tiÒn cña hèi phiÕu cho ng-êi thô h-ëng khi hèi phiÕu ®Õn h¹n. LuËt ph¸p kh«ng chÊp nhËn bÊt cø mét lý do nµo g©y nªn sù chËm trÔ hoÆc tõ chèi tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu. + TÝnh l-u th«ng cña hèi phiÕu: trong khi hèi phiÕu cßn thêi h¹n hiÖu lùc th× nã cã thÓ chuyÓn nh-îng tõ ng-êi thô h-ëng nµy sang ng-êi thô h-ëng kh¸c th«ng qua thñ tôc ký hËu ë mÆt sau hèi phiÕu (Endorsement). 2.2 C¸c nguån luËt ®iÒu chØnh hèi phiÕu 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 HiÖn nay cã nhiÒu nguån luËt ®iÒu chØnh vÒ hèi phiÕu mang tÝnh chÊt quèc gia vµ quèc tÕ nh-: . LuËt quèc tÕ ¸p dông thèng nhÊt ®èi víi c¸c hèi phiÕu vµ kú phiÕu do Uû ban th-¬ng m¹i quèc tÕ cña Liªn hîp quèc ban hµnh qua v¨n b¶n sè A/CN.9/211, ngµy 18/2/1982 (International Bills of Exchange and Promissory Notes, document No A/CN.9/211, 18/2/1982). . LuËt thèng nhÊt vÒ hèi phiÕu do C«ng -íc quèc tÕ kÝ t¹i Geneva n¨m 1930 ban hµnh (Uniform Law for Bills of Exchange - ULB 1930) mang tÝnh chÊt khu vùc ch©u ¢u. Ngµy nay luËt nµy ®-îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn ë nhiÒu n-íc trªn thÕ giíi. . LuËt mang tÝnh chÊt quèc gia cã: LuËt hèi phiÕu ban hµnh n¨m 1882 cña Anh (Bills of Exchange Act - 1882), ®©y lµ nguån luËt ®iÒu chØnh hèi phiÕu ban hµnh sím nhÊt trªn thÕ giíi. §Õn 1962 ë Mü cã LuËt th-¬ng m¹i thèng nhÊt (Uniform Commercial Codes of 1962 - UCC). 2.3 C¸c lo¹i hèi phiÕu *) C¨n cø thêi h¹n tr¶ tiÒn + Hèi phiÕu tr¶ tiÒn ngay: ng-êi tr¶ tiÒn khi nhËn ®-îc nã do ng-êi cÇm hèi phiÕu xuÊt tr×nh th× ph¶i tr¶ tiÒn ngay cho hä. + Hèi phiÕu cã k× h¹n: ng-êi tr¶ tiÒn ph¶i tr¶ sè tiÒn ghi trªn tê hèi phiÕu sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh kÓ tõ ngµy ng-êi ®ã ký chÊp nhËn tr¶ tiÒn trªn hèi phiÕu hoÆc kÓ tõ ngµy ph¸t hµnh nã. *) C¨n cø vµo chøng tõ ®i kÌm + Hèi phiÕu kÌm chøng tõ: lo¹i hèi phiÕu nµy ®-îc chuyÓn ®Õn cho ng-êi nhËp khÈu cã kÌm theo bé chøng tõ hµng ho¸. Lo¹i nµy 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 gåm: Hèi phiÕu kÌm chøng tõ tr¶ tiÒn ngay vµ Hèi phiÕu kÌm chøng tõ cã chÊp nhËn. + Hèi phiÕu tr¬n: lµ hèi phiÕu ®-îc göi ®Õn ng-êi tr¶ tiÒn mµ kh«ng kÌm chøng tõ hµng ho¸. Trong TTQT, lo¹i nµy th-êng dïng ®Ó thu tiÒn ph¹t, tiÒn båi th-êng, c-íc phÝ b¶o hiÓm, phÝ vËn t¶i, lÖ phÝ, thñ tôc phÝ... *) C¨n cø vµo chñ thÓ lËp hèi phiÕu + Hèi phiÕu th-¬ng m¹i: lo¹i nµy do ng-êi xuÊt khÈu lËp ®Ó lµm chøng tõ ®ßi tiÒn ng-êi nhËp khÈu trong c¸c nghiÖp vô thanh to¸n vÒ hµng xuÊt khÈu hay cung øng dÞch vô. Hèi phiÕu th-êng ®i kÌm chøng tõ hµng ho¸ trong c¸c h×nh thøc thanh to¸n b»ng L/C hay uû th¸c thu. + Hèi phiÕu ng©n hµng: lo¹i nµy do ng©n hµng ph¸t hµnh ®Ó ®ßi tiÒn mét ng-êi nµo ®ã hoÆc chØ ®Þnh mét ng-êi nhÊt ®Þnh tr¶ sè tiÒn ghi trªn hèi phiÕu. *) C¨n cø vµo sù chuyÓn nh-îng + Hèi phiÕu ®Ých danh: lµ hèi phiÕu ghi râ tªn ng-êi h-ëng, kh«ng kÌm theo ®iÒu kho¶n tr¶ theo lÖnh, kh«ng chuyÓn nh-îng ®-îc. + Hèi phiÕu v« danh: lµ hèi phiÕu kh«ng ghi tªn ng-êi h-ëng lîi vµ khi chuyÓn nh-îng kh«ng ph¶i ký hËu. + Hèi phiÕu theo lÖnh: trong hèi phiÕu nµy ph¶i ghi râ tr¶ theo lÖnh cña ng-êi h-ëng lîi vµ khi chuyÓn nh-îng ph¶i thùc hiÖn b»ng ký hËu. 3. LÖnh phiÕu - K× phiÕu (Promissory Note) 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 LÖnh phiÕu lµ mét tê giÊy cam kÕt tr¶ tiÒn v« ®iÒu kiÖn do ng-êi lËp phiÕu ph¸t ra høa tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ng-êi h-ëng lîi theo lÖnh cña ng-êi nµy tr¶ cho ng-êi kh¸c quy ®Þnh trong lÖnh phiÕu ®ã. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña lÖnh phiÕu hoµn toµn tr¸i ng-îc víi ®Æc ®iÓm cña hèi phiÕu. V× ®Æc ®iÓm thô ®éng nµy mµ trong TTQT Ýt dïng lÖnh phiÕu h¬n c¸c ph-¬ng tiÖn thanh to¸n kh¸c. Ngoµi ra lÖnh phiÕu cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng sau: + Kú h¹n cña lÖnh phiÕu ®-îc ghi râ trªn nã + LÖnh phiÕu cã thÓ do mét hay nhiÒu ng-êi ký ph¸t ®Ó cam kÕt thanh to¸n cho mét hay nhiÒu ng-êi h-ëng lîi + LÖnh phiÕu nhiÒu khi cÇn cã sù b¶o l·nh cña ng©n hµng hoÆc c«ng ty tµi chÝnh ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n + LÖnh phiÕu chØ cã mét b¶n chÝnh do con nî ph¸t ra chuyÓn cho ng-êi h-ëng lîi 4. ThÎ thanh to¸n ThÎ thanh to¸n lµ mét ph-¬ng thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i do ng©n hµng ph¸t hµnh vµ b¸n cho kh¸ch hµng cña m×nh sö dông ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng, dÞch vô ®· cung øng. Nã lµ ph-¬ng tiÖn chñ yÕu phôc vô thanh to¸n c¸ nh©n thay tiÒn mÆt th«ng dông trªn thÕ giíi, cã thÓ dïng ®Ó thanh to¸n thay thÕ cho viÖc lu©n chuyÓn mét phÇn tiÒn mÆt tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c ë trong n-íc vµ ngoµi n-íc. V/ C¸c ph-¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ 1. Ph-¬ng thøc thanh to¸n chuyÓn tiÒn (Remittance) 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §©y lµ ph-¬ng thøc mµ trong ®ã kh¸ch hµng (ng-êi chuyÓn tiÒn) yªu cÇu ng©n hµng cña m×nh chuyÓn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ng-êi kh¸c (ng-êi h-ëng lîi). Thanh to¸n chuyÓn tiÒn bao gåm c¸c lo¹i: + ChuyÓn tiÒn b»ng ®iÖn (Telegraphic Transfer - T/T): ChuyÓn tiÒn b»ng ®iÖn tèc ®é nhanh nh÷ng chi phÝ cao. Ngµy nay khi tham gia m¹ng SWIFT th× hÇu hÕt c¸c chuyÓn tiÒn ®Òu thùc hiÖn qua m¹ng. + ChuyÓn tiÒn b»ng th- (Mail Transfer - M/T): ChuyÓn tiÒn b»ng th- chi phÝ thÊp h¬n chuyÓn tiÒn b»ng ®iÖn nh-ng tèc ®é chËm h¬n. Trong h¹ch to¸n chuyÓn tiÒn, ng©n hµng chØ lµ trung gian thùc hiÖn theo uû nhiÖm ®Ó h-ëng hoa hång chø kh«ng bÞ rµng buéc tr¸ch nhiÖm nµo. Thanh to¸n chuyÓn tiÒn trong ngo¹i th-¬ng cã thÓ lµ thanh to¸n tiÒn øng tr-íc hay thanh to¸n sau. Trong tr-êng hîp thanh to¸n øng tr-íc th× rñi ro thuéc vÒ ng-êi mua, tr-êng hîp thanh to¸n sau th× rñi ro thuéc vÒ ng-êi b¸n v× viÖc thanh to¸n hoµn toµn phô thuéc vµo thiÖn chÝ, sù chñ ®éng vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng-êi mua trong khi quyÒn lîi cña ng-êi b¸n khã b¶o toµn. 2. Ph-¬ng thøc thanh to¸n nhê thu (Collection of Payment) §©y lµ ph-¬ng thøc mµ ng-êi b¸n (ng-êi xuÊt khÈu) sau khi ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng, hoÆc cung øng dÞch vô cho ng-êi mua (ng-êi nhËp khÈu), uû th¸c cho ng©n hµng phôc vô m×nh thu hé sè tiÒn ë ng-êi nhËp khÈu n-íc ngoµi trªn c¬ së hèi phiÕu do ng-êi xuÊt khÈu ký ph¸t. 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Trong TTQT khi sö dông h×nh thøc nµy c¸c n-íc th-êng vËn dông “ B¶n quy t¾c thèng nhÊt vÒ nhê thu chøng tõ th-¬ng m¹i - ICC 522” do Phßng th-¬ng m¹i quèc tÕ Paris ban hµnh n¨m 1998. Trong thanh to¸n uû th¸c thu, nÕu ng-êi xuÊt khÈu kh«ng thùc hiÖn trän vÑn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt víi ng-êi nhËp khÈu trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th-¬ng th× ng-êi nhËp khÈu cã quyÒn tõ chèi thanh to¸n (mét phÇn hay toµn bé) sè tiÒn trªn giÊy ®ßi tiÒn cña ng-êi xuÊt khÈu. Trong thanh to¸n uû th¸c thu ng-êi xuÊt khÈu th«ng qua ng©n hµng chØ khèng chÕ ®-îc quyÒn ®Þnh ®o¹t hµng ho¸ mµ ch-a khèng chÕ ®-îc viÖc tr¶ tiÒn cña ng-êi nhËp khÈu. Ng-êi nhËp khÈu cã thÓ b»ng c¸ch ch-a nhËn bé chøng tõ hµng ho¸ ®Ó kÐo dµi viÖc tr¶ tiÒn hoÆc cã thÓ kh«ng tr¶ tiÒn khi t×nh h×nh thÞ tr-êng bÊt lîi cho hä. Thanh to¸n nhê thu gåm c¸c lo¹i: + Nhê thu kh«ng kÌm chøng tõ (nhê thu phiÕu tr¬n - Clean Collection): lµ ph-¬ng thøc trong ®ã ng-êi b¸n uû th¸c cho ng©n hµng thu hé tiÒn ë ng-êi mua c¨n cø vµo th-¬ng phiÕu tr¬n. Th-¬ng phiÕu tr¬n gåm mét hoÆc nhiÒu hèi phiÕu ®· ®-îc chÊp nhËn hay ch-a ®-îc chÊp nhËn, kú phiÕu, sÐc, biªn lai hoÆc c¸c chøng tõ t-¬ng tù kh¸c ®Ó thu tiÒn mµ kh«ng cã ho¸ ®¬n, vËn ®¬n, giÊy chøng nhËn së h÷u, hoÆc bÊt kú chøng tõ t-¬ng tù nµo ®Ýnh kÌm. Lo¹i nµy th-êng dïng trong thanh to¸n chi tr¶ vÒ dÞch vô c-íc phÝ b¶o hiÓm, tiÒn ph¹t, tiÒn båi th-êng... + Nhê thu kÌm chøng tõ (Documentary Collection): lµ ph-¬ng thøc trong ®ã ng-êi b¸n uû th¸c cho ng©n hµng phôc vô m×nh thu 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 hé tiÒn ë ng-êi mua kh«ng nh÷ng c¨n cø vµo hèi phiÕu mµ cßn c¨n cø vµo bé chøng tõ hµng ho¸ göi kÌm víi ®iÒu kiÖn lµ nÕu ng-êi mua tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu th× míi trao chøng tõ ®Ó nhËn hµng. §iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n víi ph-¬ng thøc nhê thu phiÕu tr¬n lµ ng-êi xuÊt khÈu uû th¸c cho ng©n hµng ngoµi viÖc thu hé sè tiÒn cßn khèng chÕ hµng ho¸ ®èi víi ng-êi nhËp khÈu. Ph-¬ng thøc nhê thu kÌm chøng tõ cã 2 lo¹i: . Nhê thu chÊp nhËn ®æi chøng tõ (Documents against Acceptance - D/A): ng-êi nhËp khÈu ph¶i ký tªn chÊp nhËn tr¶ tiÒn trªn hèi phiÕu do ng-êi xuÊt khÈu ký ph¸t th× míi ®-îc ng©n hµng trao bé chøng tõ hµng hãa ®Ó ®i nhËn hµng. . Nhê thu thanh to¸n ®æi chøng tõ (Documents against Payment - D/P): ng-êi nhËp khÈu ph¶i tr¶ ngay sè tiÒn theo tê hèi phiÕu tr¶ tiÒn ngay do ng-êi xuÊt khÈu lËp th× míi ®-îc quyÒn lÊy bé chøng tõ hµng ho¸ tõ ng©n hµng. 3. Ph-¬ng thøc thanh to¸n th- tÝn dông (Letter of Credit) Th- tÝn dông (L/C) lµ mét b¶n cam kÕt dïng trong thanh to¸n, trong ®ã mét ng©n hµng (ng©n hµng phôc vô ng-êi nhËp khÈu) theo yªu cÇu cña ng-êi nhËp khÈu tiÕn hµnh më vµ chuyÓn ®Õn cho chi nh¸nh hay ®¹i lý cña ng©n hµng nµy ë n-íc ngoµi (ng©n hµng phôc vô ng-êi xuÊt khÈu) 1 L/C cho ng-êi ®-îc h-ëng (ng-êi xuÊt khÈu) mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh trong thêi h¹n quy ®Þnh víi ®iÒu kiÖn ng-êi ®-îc h-ëng ph¶i xuÊt tr×nh ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ phï hîp víi nh÷ng néi dung, ®iÒu kiÖn ghi trong th- tÝn dông. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Trong TTQT nãi chung vµ ®Æc biÖt lµ trong thanh to¸n ngo¹i th-¬ng, h×nh thøc thanh to¸n b»ng L/C ®-îc sö dông rÊt phæ biÕn. Khi vËn dông vµo h×nh thøc thanh to¸n nµy c¸c n-íc dùa vµo “ B¶n ®iÒu lÖ vµ c¸ch thùc hµnh thèng nhÊt vÒ tÝn dông chøng tõ - UCP 500” do Phßng th-¬ng m¹i quèc tÕ Paris ban hµnh n¨m 1996 cã hiÖu lùc 1/10/1997. NÐt ®Æc thï trong thanh to¸n L/C lµ viÖc tr¶ tiÒn cña ng©n hµng chØ c¨n cø vµo sù phï hîp cña chøng tõ hµng ho¸ víi nh÷ng ®iÒu kiÖn ®· nªu trong L/C mµ kh«ng trùc tiÕp dùa vµo hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th-¬ng. Do vËy ng©n hµng kh«ng bÞ rµng buéc bëi nh÷ng ®iÒu kiÖn trong néi dung cña L/C vµ viÖc tr¶ tiÒn chØ dùa vµo L/C khi nã ®· ®-îc më. Thanh to¸n b»ng L/C tuy cã phøc t¹p vÒ mÆt thñ tôc song c¸c nguyªn t¾c thanh to¸n rÊt chÆt chÏ, râ rµng nªn viÖc nhËn hµng vµ tr¶ tiÒn lu«n ®-îc ®¶m b¶o. V× vËy nã ®-îc sö dông réng r·i trong th-¬ng m¹i quèc tÕ. C¸c lo¹i th- tÝn dông gåm: + Th- tÝn dông cã thÓ huû bá (Revocable L/C): víi lo¹i nµy sau khi L/C ®-îc më th× néi dung cña L/C cã thÓ ®-îc söa ®æi, bæ sung hoÆc huû bá bÊt cø lóc nµo, kh«ng cÇn cã sù ®ång ý cña ng-êi ®-îc h-ëng. Nh- vËy th- tÝn dông nµy ch-a ph¶i lµ mét cam kÕt tr¶ tiÒn thùc sù, do vËy nã rÊt Ýt ®-îc sö dông. + Th- tÝn dông kh«ng thÓ huû bá (Irrevocable L/C): khi lo¹i L/C nµy ®-îc më th× ng-êi yªu cÇu më L/C sÏ kh«ng ®-îc tù ý söa ®æi, bæ sung hay huû bá nh÷ng néi dung cña nã nÕu kh«ng cã sù ®ång ý cña ng-êi h-ëng L/C. Nh- vËy tÝnh b¶o ®¶m cña L/C nµy rÊt cao 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nªn nã ®-îc dïng kh¸ phæ biÕn trong thanh to¸n th-¬ng m¹i quèc tÕ. . Th- tÝn dông kh«ng thÓ huû bá cã x¸c nhËn (Irrevocable Confirmed L/C) ®©y lµ lo¹i th- tÝn dông kh«ng thÓ huû bá ®ång thêi cã sù x¸c nhËn tr¶ tiÒn cña mét ng©n hµng. V× vËy L/C nµy ®¶m b¶o rÊt ch¾c ch¾n kh¶ n¨ng thu ®-îc tiÒn cña ng-êi xuÊt khÈu. §èi víi ng-êi nhËp khÈu khi ph¶i më lo¹i L/C nµy th× ngoµi viÖc ph¶i ký vèn t¹i ng©n hµng, tr¶ thñ tôc phÝ më L/C cßn ph¶i chÞu thªm phÝ x¸c nhËn L/C. §ã lµ bÊt lîi cho ng-êi nhËp khÈu. . Th- tÝn dông kh«ng thÓ huû bá miÔn truy ®ßi (Irrevocable without Recourse L/C): khi sö dông lo¹i L/C nµy, ng-êi xuÊt khÈu (ng-êi h-ëng L/C) ph¶i ph¸t hµnh mét hèi phiÕu ghi “ kh«ng ®-îc truy ®ßi cña ng-êi ph¸t phiÕu” . Nh- vËy sau khi ®· thanh to¸n cho ng-êi h-ëng lîi, ng©n hµng më L/C mÊt quyÒn truy ®ßi l¹i sè tiÒn cña L/C bÊt k× trong tr-êng hîp nµo. Lo¹i L/C nµy ®-îc dïng phæ biÕn trong c¸c hîp ®ång mua b¸n chÞu hµng ho¸. . Th- tÝn dông kh«ng thÓ huû bá cã thÓ chuyÓn nh-îng ®-îc (Irrevocable Transferable L/C): ®©y lµ lo¹i th- tÝn dông kh«ng thÓ huû bá trong ®ã quy ®Þnh quyÒn cña ng©n hµng tr¶ tiÒn ®-îc tr¶ toµn bé hay mét phÇn sè tiÒn cña L/C cho mét hay nhiÒu ng-êi kh¸c theo lÖnh cña ng-êi h-ëng lîi ®Çu tiªn. Lo¹i L/C nµy chØ ®-îc chuyÓn nh-îng 1 lÇn, chi phÝ chuyÓn nh-îng th-êng do ng-êi h-ëng lîi ®Çu tiªn chÞu. + Th- tÝn dông gi¸p l-ng (Back to back L/C): th«ng th-êng khi tiÕn hµnh mua b¸n qua trung gian th× ng-êi ta dïng lo¹i th- tÝn dông nµy, sau khi nhËn ®-îc L/C do ng-êi nhËp khÈu më cho m×nh th× 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ng-êi xuÊt khÈu dïng L/C nµy ®Ó më 1 L/C kh¸c cho ng-êi h-ëng víi néi dung gÇn gièng nh- L/C gèc. Nh- vËy L/C sau gäi lµ L/C gi¸p l-ng. + Th- tÝn dông ®èi øng (Reciprocal L/C): lo¹i L/C nµy th-êng ®-îc dïng trong ph-¬ng thøc mua b¸n quèc tÕ hµng ®æi hµng hoÆc trong gia c«ng quèc tÕ. Th- tÝn dông ®èi øng chØ b¾t ®Çu cã hiÖu lùc khi 1 th- tÝn dông ®èi øng víi nã ®· ®-îc më. + Th- tÝn dông tuÇn hoµn (Revolving L/C): lµ lo¹i th- tÝn dông ®-îc dïng ®Ó tr¶ tiÒn nhiÒu lÇn trong khu«n khæ thêi h¹n do hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th-¬ng quy ®Þnh. Sau khi th- tÝn dông tr-íc ®· ®-îc tr¶ tiÒn xong th× th- tÝn dông kÕ tiÕp cã hiÖu lùc. + Th- tÝn dông dù phßng (Standby L/C): ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng-êi nhËp khÈu, ng©n hµng cña ng-êi nhËp khÈu sÏ ph¸t hµnh 1 L/C trong ®ã cam kÕt víi ng-êi nhËp khÈu sÏ thanh to¸n l¹i cho hä trong tr-êng hîp ng-êi xuÊt khÈu kh«ng hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng theo L/C ®· ®Ò ra. L/C nh- thÕ ®-îc gäi lµ L/C dù phßng. Nã ®-îc ¸p dông phæ biÕn ë Mü trong quan hÖ mét bªn lµ ng-êi ®Æt hµng (ng-êi mua) vµ mét bªn lµ ng-êi s¶n xuÊt (ng-êi b¸n). 4. Thanh to¸n qua tµi kho¶n treo ë n-íc ngoµi (Escrow Account) §©y lµ ph-¬ng thøc thanh to¸n mµ 2 nhµ xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu tháa thuËn treo tµi kho¶n ë n-íc ng-êi nhËp khÈu ®Ó ghi cã sè tiÒn cña nhµ xuÊt khÈu b»ng tiÒn cña n-íc nhËp khÈu hoÆc b»ng ngo¹i tÖ tù do. Sè tiÒn nµy dïng ®Ó mua l¹i hµng cña ng-êi nhËp khÈu. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Víi ph-¬ng thøc nµy, nhµ nhËp khÈu ph¶i më L/C ®Ó mua l¹i hµng bëi v× nhµ xuÊt khÈu ®· cã s½n tiÒn trªn tµi kho¶n Escrow Account t¹i n-íc ng-êi nhËp khÈu. Ph-¬ng thøc thanh to¸n nµy thÝch hîp víi ph-¬ng thøc mua b¸n ®Òn bï. 5. Th- b¶o ®¶m tr¶ tiÒn (Letter of Guarantee - L/G) Dïng ph-¬ng thøc thanh to¸n nµy tøc lµ ng©n hµng bªn mua theo yªu cÇu cña ng-êi mua viÕt th- b¶o ®¶m tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n, b¶o ®¶m sau khi hµng cña bªn b¸n ®· göi ®Õn ®Þa ®iÓm cña bªn mua quy ®Þnh sÏ tr¶ tiÒn hµng. Ph-¬ng thøc th- b¶o ®¶m kh¸c víi ph-¬ng thøc th- tÝn dông lµ ph-¬ng thøc nµy c¨n cø vµo hµng ho¸ ®Ó tr¶ tiÒn chø kh«ng c¨n cø vµo chøng tõ ®Ó tr¶ tiÒn. Thanh to¸n theo ph-¬ng thøc nµy cã 3 lo¹i: Hµng ®Õn tr¶ tiÒn hoÆc kiÓm nghiÖm xong tr¶ tiÒn hay hµng ®Õn tr¶ tiÒn mét phÇn, phÇn cßn l¹i tr¶ sau khi cã kÕt qu¶ kiÓm nghiÖm. 6. Ph-¬ng thøc ghi sæ (Open Account) lµ ph-¬ng thøc ng-êi b¸n më tµi kho¶n ®Ó ghi nî ng-êi mua sau khi ng-êi b¸n ®· hoµn thµnh viÖc giao hµng hay dÞch vô, ®Õn tõng k× (th¸ng, quý, n¨m) ng-êi mua tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n. §Æc ®iÓm cña ph-¬ng thøc nµy lµ kh«ng cã sù tham gia cña ng©n hµng víi chøc n¨ng ng-êi më tµi kho¶n vµ thùc chi thanh to¸n, chØ më tµi kho¶n ®¬n biªn, chØ cã 2 bªn tham gia lµ ng-êi b¸n vµ ng-êi mua. 20