Tài liệu Thăm dò chức năng hô hấp

THĂM DÒ CHỨC NĂNG HÔ HẤP Company Ths Phạm Hoàng Khánh [email protected] LOGO  Chức năng chính của bộ máy hô hấp: Cơ thể sử dụng O2 cho các hoạt động sống đồng thời sinh ra CO2. → Cung cấp O2 và thải CO2  Hô hấp gồm 4 giai đoạn: Giai đoạn 1 Thông khí ở phổi Giai đoạn 2 Trao đổi khí tại phổi Giai đoạn 3 Chuyên chở khí trong máu Giai đoạn 4 Hô hấp tế bào Chuyên ngành phổi học  Vai trò: + Lâm sàng + Hình ảnh học + Chức năng hô hấp. Trong đó, thăm dò chức năng hô hấp giúp: + Phát hiện sớm nhiều bệnh +Cung cấp các dữ liệu quan trọng góp phần chẩn đoán, điều trị, theo dõi diễn tiến quá trình điều trị và giám định y khoa.  Thăm dò chức năng hô hấp giúp đánh giá chức năng hô hấp  Góp phần đánh giá chức năng - Tuần hoàn - Xương khớp cột sống, - Đánh giá thể lực và đánh giá tác hại của môi trường bên ngoài. MỤC TIÊU 1. Xác định được ý nghĩa và tiêu chuẩn của các thông số hô hấp ký 2. Phân tích được một mẫu hô hấp ký trên lâm sàng 3. Trình bày được các kỹ thuật thăm dò cơ học phổi ĐẠI CƯƠNG Thông khí phổi Khí trời Phế nang Trao đổi khí Phế nang Khí trời Text ĐẠI CƯƠNG Thăm dò chức năng thông khí phổi: - Hô hấp ký - Phế động ký, - Thăm dò tính đàn hồi của phổi ngực - Đo sức cản đường hô hấp... → thông dụng nhất là hô hấp ký ĐẠI CƯƠNG Hô hấp ký Thể tích bình thường Dung tích bình thường Thể tích gằng sức Dung tích gắng sức VAI TRÒ HÔ HẤP KÝ - Đánh giá các thể và các mức độ RLTK phổi - Phát hiện sớm các rối loạn chức năng hố hấp. - Điều tra và đánh giá: bệnh nghề nghiệp (Bệnh bụi phổi Silic, bụi phổi bông..) - Chẩn đoán, đánh giá hiệu quả điều trị hen phế quản. - Đánh giá chức năng HH của BN trước khi mổ. - Đánh giá mức độ di chứng tàn phế do BPTNMT gây nên. NGUYEÂN TAÉC Phế lưu tích phân P (mmHg) F (L/S) = —————— -5 R (dynes.cm ) V(L) =  F dt DUÏNG CUÏ - Hoâ haáp keá. - OÁng ngaäm - Keïp muõi . TIEÁN HAØNH ÑO 1. Cho vaøo maùy caùc döõ lieäu cuaû ngöôøi ñöôïc ño. 2. Ngaøy , thaùng , giôø vaø nhieät ñoä phoøng. 3. Chuaån bò ño. 4 . Ño. Ño dung tích soáng chaäm (VC) . Giaûn ñoà theå tích theo thôøi gian. Theå tích (lít) 6 Khí löu thoâng 5 4 Theå 3 tích döï tröõ 2 hít vaøo Dung tích soáng 1 Theå tích döï tröõ thôû ra 0 10 20 30 Thôøi gian (giaây) 40 50 Ño dung tích soáng gaéng söùc (FVC) -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 L Theå tích (lít) 0 1 giaây Ñöôøng bieåu dieãn dung tích soáng gaéng söùc ñeå ño FEV1 vaø FVC (ñöôøng A). B 2 FVC 3 4 Thôøi gian (giaây) Ñöôøng bieåu dieãn thoâng khí töï yù toái ña (hình B) Thôû ra thaät nhanh, thaät manh vaø heát söùc FEV1 1 A 5 6 7 8 Ño thoâng khí töï yù toái ña 9 10 11 12 S Giaûn ñoà löu löôïng theo theå tích Löu Löôïn g (lít / giaây ) 12 10 PEF 8 6 Dung tích soán g gaén g söùc 4 Thôû ra 2 0 Hít vaøo -2 -4 -6 -8 -10 -12 D B I 8 lít A C E Theå tích (lít) A : Hít vaøo bình thöôøn g. B : Thôû ra bình thöôøn g. C : Hít vaøo gaén g söùc. D : Thôû ra gaén g söùc. E : Hít vaøo gaén g söùc. PEF : Peak Expiratory Flow : löu löôïn g ñænh löu löôïn g thôû ra lôùn nhaát ghi nhaän ñöôïc. . Ño thoâng khí töï yù toái ña ( MVV ) -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 L Theå tích (lít) 0 1 giaây Ñöôøng bieåu dieãn dung tích soáng gaéng söùc ñeå ño FEV1 vaø FVC (ñöôøng A). B 2 FVC 3 4 Thôøi gian (giaây) Ñöôøng bieåu dieãn thoâng khí töï yù toái ña (hình B) Thôû ra thaät nhanh, thaät manh vaø heát söùc FEV1 1 A 5 6 7 8 Ño thoâng khí töï yù toái ña 9 10 11 12 S 7 PULMONARY FUNCTION TEST REPORT Ver 2.0 TESTED BY : DATE NAME PT.No AGE HEIGHT WEIGHT SEX : : : : : : : 6 Apr/ 9/2 4730 31 yrs 159 cm 58 kg MALE TEMP. BARO PRES RACE ADJ RACE Pred. : : : : : 5 23 C 760 mmHg 100 % ORIENTAL ITS 4 3 PRE-BRONC POST-BRONC % PRED ACT %PRED ACT %PRED CHG -3 VC(L) 4.23 3.54 84 3.41 81 ERV(L) ---- 1.37 ---- 1.41 ---- 3 IRV(L) ---- 1.53 ---- 0.97 ---- -36 TV(L) ---- 0.64 ---- 1.03 ---- 61 FVC(L) 4.23 3.57 84 3.73 88 4 FEV.5(L) 2.81 1.52 54 2.35 83 FEV1(L) 3.64 2.63 72 3.12 86 54 19 FEV3(L) 4.15 3.48 84 3.69 89 6 FEV1/FVC(%) ---- 74.3 ---- 91.5 ---- 23 FEV3/FVC(%) ---- 98.3 ---- 108.2 ---- 10 FEF.2-1.2(L/S) ---- 2.56 ---- 4.35 ---- 70 FEF25-75%(L/S) 4.20 2.34 56 3.51 84 50 FEF75-85%(L/S) ---- 0.99 ---- 1.04 ---- 4 BEST FVC(L) 4.23 3.59 85 3.73 88 4 BEST FEV1(L) 3.64 2.63 72 3.12 86 19 EX TIME(SEC) ---- 4.32 ---- 4.41 ---- 2 V ext(L) ---- 0.20 ---- 0.19 ---- - 3 FIVC(L) ---- 3.02 ---- 2.59 ---- -13 FIV.5(L) ---- 0.20 ---- 0.50 ---- 152 FEV.5/FIV.5 ---- 7.70 ---- 4.70 ---- -38 PEF(L/S) 7.61 3.02 40 5.28 69 75 FEF25%(L/S) 7.00 2.76 39 5.21 73 85 FEF50%(L/S) 5.32 2.76 52 4.29 81 55 FEF75%(L/S) PIF(L/S) FIF50%(L/S) 1.84 ------- 1.34 1.64 0.89 73 ------- 1.58 1.62 1.35 86 ------- 18 0 52 FEF50%/FIF50% ---- 3.11 ---- 3.18 ---- 2 NOTE : PRE BD VC : #2test, 2 accepted. #2test, 2 accepted. POST BD VC : #1test, 1 accepted. POST BD FVC : #3test, 5 accepted. INTERPRETATION ITS 0 UNCONFIRMED REPORT MUST BE REVIEWED BY PHYSICIAN. DATE : 10 20 30 40 50S hô L/S 12 hấp 10 8 ký 6 4 2 0 8L -2 -4 -6 ------- MILD AIRWAY OBSTRUCTION Obstruction may be underestimated – Expiration time less than _5 second Upper airway obstruction suggested Spirometry markedly improved post bronchodilator. Low FEV.5 suggests poor initial effort. REVIEWED BY : Mẫu 1 LITERS EXPRESSED BTPS PRE BD FVC : ------- 2 -8 -10 -12 Đọc một Hô Hấp Ký 1. Có đúng kỹ thuật không ? 2. Kết quả có bình thường không ? X ± 20% x ± 1,64 σ 3. Thuộc loại rối loạn nào ? 4. Test dãn phế quản? Giaûi thích töø ngöõ - - Date Name PT.No Age Height Race Sex Indications : Ngaøy thaùng naêm : Teân ñoái töôïng : Patient number – Soá hoà sô : Tuoåi (naêm) : Chieàu cao (cm) : Daân toäc – Oriental : AÙ ñoâng . : Giôùi tính . : Caùc ñaëc ñieåm cuûa ñoái töôïng : ho , huùt thuoác , … Temperature : Nhieät ñoäâ phoøng (oC) Baro Pres : Barometric Pressure : aùp suaát khí quyeån (mmHg) Weight : Caân naëng (Kg) Race adjustment : Ñieàu chænh chuûng toäc (%). Giaûi thích töø ngöõ - ACT - Pred : Actual value : trò soá thöïc söï cuûa ngöôøi ño. : Predicted value : Trò soá döï ñoaùn (Trò soá bình thöôøng). - % Pred : % Predicted value : phaàn traêm so vôùi trò soá döï đoaùn. - VC (L) : Vital capacity: Dung tích soáng (Löôïng khí lôùn nhaát maø ta coù theå huy ñoäng ñöôïc . Quan troïng trong hoäi chöùng haïn cheá . - FVC(L) : Forced vital capacity : Dung tích soáng gaéng söùc . - FEV1 (L) : Forced expiratory volume in 1 sec. Theå tích khí thôû ra gaéng söùc trong 1 giaây ñaàu. FEV1 đeå xaùc ñònh möùc ñoä ngheõn taéc .