Tài liệu Tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại cục thông tin khoa học và công nghệ quốc gia

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------------------------------- ĐỖ THỊ THU HOÀ TẠO LẬP, QUẢN TRỊ VÀ KHAI THÁC TÀI LIỆU SỐ TẠI CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC THÔNG TIN THƢ VIỆN Hà Nội - 2014 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------------------------------- ĐỖ THỊ THU HOÀ TẠO LẬP, QUẢN TRỊ VÀ KHAI THÁC TÀI LIỆU SỐ TẠI CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA Chuyên ngành: Khoa học Thông tin - Thƣ viện Mã số : 603220 LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC THÔNG TIN THƢ VIỆN Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. ĐẶNG XUÂN CHẾ Hà Nội - 2014 NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SỸ Luận văn đã chỉnh sửa theo ý kiến đóng góp của Hội đồng chấm luận văn Thạc sỹ, gồm một số nội dung sau: 1. Trong Chƣơng 1: Ở mục 1.1 Cơ sở lý luận về việc tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại Cục làm rõ hơn nội hàm của các khái niệm liên quan. Bổ sung thêm các văn bản quy phạm pháp luật về vấn đề tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại mục 1.1.3.1 Cơ chế chính sách.. 2. Trong Chƣơng 3 đã bổ sung thêm những giải pháp cụ thể. CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG PGS.TS NGUYỄN THỊ LAN THANH GÓP Ý CỦA HỘI ĐỒNG BẢO VỆ LUẬN VĂN ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Luận văn đã đƣợc chỉnh sửa theo ý kiến của Hội đồng---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Chủ tịch Hội đồng LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Nội dung nghiên cứu trong luận văn chƣa từng đƣợc công bố ở bất kỳ công trình nào. Tác giả Đỗ Thị Thu Hoà LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đề tài luận văn “Tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia” tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn và giúp đỡ nhiệt tình của nhiều tập thể và cá nhân. Trƣớc hết tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Ban lãnh đạo cùng Quý thầy cô giảng dạy chuyên ngành Thông tin - Thƣ viện tại Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội đã tận tình, dạy dỗ, truyền đạt những kiến thức, kinh nghiệm quý báu và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian học tập và thực hiện đề tài. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy hƣớng dẫn – TS. Đặng Xuân Chế, ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn, giúp đỡ để đề tài có thể đƣợc thực hiện và hoàn thành. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban lãnh đạo Cục Thông tin khoa học và công nghệ Quốc gia và các đồng nghiệp đã tạo mọi điều kiện thuận lợi, động viên trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài. Mặc dù đã cố gắng hoàn thành luận văn với tất vả sự nỗ lực của bản thân nhƣng chắc chắn không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Kính mong nhận đƣợc những ý kiến đóng góp quý báu của Quý thầy cô. Xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày tháng Tác giả Đỗ Thị Thu Hoà năm 2014 MỤC LỤC MỞ ĐẦU ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 2. Tình hình nghiên cứu theo hƣớng đề tài ........................................................ ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 3. Mục đích và nhiệm vụ: .................................................................................. ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 4. Giả thuyết nghiên cứu .................................................................................... ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của Luận văn ........................................... ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 6.Phƣơng pháp nghiên cứu: ............................................................................... ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 7. Ý nghĩa khoa học và ứng dụng của đề tài ...................................................... ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 8. Dự kiến kết quả nghiên cứu ............................................................................ ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 9. Bố cục của luận văn ....................................................................................... ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VIỆC TẠO LẬP. QUẢN TRỊ VÀ KHAI THÁC TÀI LIỆU SỐ TẠI CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. 1.1.Cơ sở lý luận về việc tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại Cục .. ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 1.1.1.Khái niệm tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số ................................ ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 1.1.2 Vai trò của tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số .............................. ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 1.1.3 Những yếu tố tác động tới việc tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 1.1.4 Các tiêu chí đánh giá việc tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số ...... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 1.2.Cơ sở thực tiễn của việc tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại Cục. . ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 1.2.1 Lịch sử hình thành và phát triển Cục .................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 1.2.2 Cơ cấu tổ chức Cục ............................................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 1.2.3 Nguồn nhân lực của Cục ....................................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 1.2.4 Hạ tầng công nghệ thông tin của Cục ................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 1.2.5 Nguồn lực thông tin của Cục ................................................................. ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 1.2.6 Vai trò tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại Cục ........................ ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TẠO LẬP, QUẢN TRỊ VÀ KHAI THÁC TÀI LIỆU SỐ Ở CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. 2.1 Công tác tạo lập tài liệu số tại Cục ........................................................... ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 2.1.1 Chính sách phát triển tài liệu số tại Cục ................................................ ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.1.2 Nguồn bổ sung tài liệu số ...................................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.1.3 Kinh phí tạo lập tài liệu số ..................................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.2 Thực trạng quản trị tài liệu số tại Cục .................................................... ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 2.2.1 Quản trị tài liệu số nội sinh ................................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.2.2 Quản trị nguồn tài liệu số ngoại sinh ..................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.3 Thực trạng khai thác tài liệu số tại Cục .................................................. ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 2.3.1 Dịch vụ khai thác tại chỗ ....................................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.3.2 Dịch vụ khai thác từ xa .......................................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.4 Thực trạng các yếu tố tác động đến tạo lập, quản trị khai thác tài liệu số tại Cục ................................................................................................................ ...... Error! Bookmark not defined. 2.4.1 Cơ chế chính sách ................................................................................... ...... Error! Bookmark not defined. 2.4.3 Mức độ ứng dụng công nghệ thông tin trong tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại Cục ............................................................................................ ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.4.4 Đặc điểm ngƣời dùng tin và nhu cầu tin ở Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia ....................................................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.4.5 Thực trạng vấn đề bản quyền tại Cục ..................................................... ...... Error! Bookmark not defined. 2.5.1 Mức độ đáp ứng về nội dung ................................................................. ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.5.2 Mức độ đáp ứng về phƣơng thức truy cập và khai thác ......................... ...... Error! Bookmark not defined. 2.6 Nhận xét ....................................................................................................... ...... Error! Bookmark not defined. 2.6.1 Nhận xét về tạo lập, quản trị tài liệu số ................................................. ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 2.6.2 Nhận xét về khai thác tài liệu số ............................................................ ...... Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TẠO LẬP, QUẢN TRỊ VÀ KHAI THÁC TÀI LIỆU SỐ TẠI CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. 3.1 Đảm bảo các quy định và chính sách pháp lý cho tài liệu số ................. ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 3.2 Chú trọng đến yếu tố con ngƣời trong việc tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số ........................................................................................................... ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 3.2.1 Nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ ......................................................... ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 3.2.2 Nâng cao nhận thức và năng lực khai thác thông tin của ngƣời dùng tin. ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 3.3 Chính sách số hoá tài liệu ..................................................................... Error! Bookmark not defined. 3.3.1 Phát triển thông tin số ngoại sinh ......................................................... Error! Bookmark not defined. 3.3.2 Phát triển nguồn thông tin số nội sinh .................................................. Error! Bookmark not defined. 3.4 Hoàn thiện hệ thống phần mềm, đảm bảo an toàn cho tài liệu số. ....... ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 3.4.1 Hoàn thiện hệ thống phần mềm .............................................................. ...... Error! Bookmark not defined. 3.4.2 Đảm bảo an toàn cho tài liệu số ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 3.5 Các giải pháp khác ............................................................................................................................ Err or! Bookmark not defined. 3.5.1 Đẩy mạnh hoạt động trao đổi, chia sẻ tài liệu số ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. 3.5.2 Đẩy mạnh tuyên truyền, giới thiệu tài liệu số ......................................................................................................................... Err or! Bookmark not defined. DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức Cục Thông tin KH&CN Quốc gia ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 1.2 Biểu đồ về nguồn lực thông tin của Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 1.3 Biểu đồ tài liệu theo từng lĩnh vực ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 1.4 Biểu đồ tỉ lệ phân bố tài liệu theo ngôn ngữ ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.1 Giới thiệu máy số hóa chuyên nghiệp: Kirtas APT1600 ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.2 Sơ đồ quy trình số hoá tài liệu ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.4 Cổng thông tin tích hợp tài nguyên điện tử của Cục Thông tin KH&CN Quốc gia .... Error! Boo Hình 2.5 Giao diện tìm kiếm của CSDL STD ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.6 Giao diện tìm kiếm của CSDL KQNC ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.7 Giới thiệu CSDL Nghiên cứu và phát triển ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.9 Giới thiệu CSDL SpringerLink ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.10 Giới thiệu CSDL ProQuest Central ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.11 Giới thiệu CSDL IEEE Xplore digital library……………………….. .. 54 Hình 2.12 Giới thiệu Tạp chí điện tử của Hội Hoá học Hoa Kỳ……………..… ... 55 Hình 2.13 Giới thiệu CSDL APS Journals……………………………………… .. 56 Hình 2.14 Giới thiệu CSDL ASCE Digital Library……………………………… . 56 Hình 2.15 Giới thiệu CSDL Sách điện tử về khoa học và công nghệ Ebrary ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.16 Giới thiệu về CDSL IOP Science ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.17 Giới thiệu CSDL Tạp chí trực tuyến Nature ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.18 Giao diện truy cập từ xa miễn phí tới các CSDL của Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.19 Giao diện Truy cập từ xa phải trả phí của Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.20 Biểu đồ tỉ lệ lao động tại Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.21 Biểu đồ trình độ lao động tại Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.22 Giao diện phần mềm Zope ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.23 Giao diện phần mềm Libol phiên bản 5.5 ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.24 Giao diện phần mềm OJS ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.25 Biểu đồ cơ cấu thành phần ngƣời dùng tin tại Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.26 Biểu đồ mục đích sử dụng TLS của ngƣời dùng tin tại Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 2.27 Biểu đồ mức độ thƣờng xuyên truy cập TLS của ngƣời dùng tin tại Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Hình 3.1 Sơ đồ thể hiện mối liên hệ giữa các bộ phận trong việc đảm bảo nguyên liệu phát triển nguồn TLS ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Bảng số liệu lƣợt ngƣời dùng tin từ năm 2009-2013 của Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Bảng 2.1 Số lƣợng và tỷ lệ biểu ghi trong CSDL theo cấp đề tài ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Bảng 2.2 Đánh giá mức độ đáp ứng nội dung TLS tại Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Bảng 2.3 Đánh giá phƣơng thức truy cập của ngƣời dùng tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Bảng 2.4 Đánh giá mức độ đáp ứng của máy tính đối với truy cập TLS…….… .................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. Bảng 2.5 Nguyên nhân cản trở ngƣời dùng tin truy cập và khai thác TLS trên website Cục Thông tin ............................................................................................................................................. Er ror! Bookmark not defined. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Ngày nay chúng ta đang sống trong “thời đại thông tin”, mọi hoạt động sống, lao động của con ngƣời đều cần có thông tin. Sự gia tăng nhanh chóng của thông tin cả về số lƣợng và chất lƣợng, đặc biệt là khối lƣợng tri thức khoa học của nhân loại không ngừng tăng lên đã dẫn tới hiện tƣợng “bùng nổ thông tin”. Sự ra đời và phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin đã tác động lớn đến mọi ngành nghề trong xã hội, trong đó có ngành thƣ viện. Nhiều loại hình xuất bản phẩm hiện đại xuất hiện, đặc biệt là tài liệu số đã làm thay đổi hoạt động của các cơ quan thông tin- thƣ viện (TT-TV). Bên cạnh thu thập, phát triển, khai thác các tài liệu dƣới dạng in ấn nhƣ: sách, báo, tạp chí,… các cơ quan TT-TV cần quan tâm, đầu tƣ phát triển tài liệu số. Dƣới dạng tài liệu số thông tin phong phú, thƣ viện số để đáp ứng tốt hơn nhu cầu tin ngày càng cao của ngƣời dùng tin. Tài liệu số đã và đang đóng vai trò quan trọng trong hoạt động TT-TV do có nhiều ƣu thế vƣợt trội so với tài liệu truyền thống. Tài liệu số cung cấp khả năng truy cập từ xa, ngƣời dùng không còn bị phụ thuộc vào không gian và thời gian, hình thức đa dạng, đƣợc lƣu trữ dƣới nhiều dạng khác nhau nhƣ: văn bản, hình ảnh, âm thanh,... không hạn chế số lƣợng ngƣời truy cập tại cùng một thời điểm, đáp ứng nhu cầu tin ngày càng đa dạng và phức tạp, đáp ứng thông tin một cách nhanh chóng, chính xác, kịp thời và đầy đủ nhất Chính vì vậy, việc tạo lập, khai thác và bảo quản tài liệu số đã cung cấp một môi trƣờng thông tin tri thức tích cực cho ngƣời dùng tin(NDT) nghiên cứu, học tập, giải trí. Mặt khác, các thƣ viện ở Việt Nam đang trong quá trình hiện đại hoá, tự động hoá, từng bƣớc chuyển từ thƣ viện truyền thống sang thƣ viện điện tử- thƣ viện số, giúp cho các thƣ viện và các cơ quan thông tin ở Việt Nam liên kết chặt chẽ với nhau hơn, sử dụng và trao đổi tài liệu không chỉ trong vùng, lãnh thổ nhất định mà trên phạm vi toàn thế giới. 1 Thƣ viện Khoa học và Công nghệ Quốc gia- Cục Thông Tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia (TV KH&CNQG) là thƣ viện đa ngành, đa lĩnh vực có truyền thống phát triển lâu đời ở nƣớc ta. Với vai trò là môt thƣ viện tầm quốc gia về Khoa học và Công nghệ, bên cạnh những lợi thế về cơ sở vật chất, trang thiết bị và đội ngũ cán bộ, Thƣ viện KH&CNQG cũng gặp không ít khó khăn trong quá trình xây dựng và quản lý nguồn tài liệu số nhƣ thu thập tài liệu, xây dựng quy trình số hoá, xây dựng công cụ tìm kiếm cũng nhƣ hoạt động chia sẻ thông tin…Cục Thông tin KH&CN Quốc gia cần quan tâm, đầu tƣ cho tài liệu số, đó là yếu tố cốt lõi và không thể thiếu đối với sự phát triển thƣ viện hiện nay. Tuy nhiên, hoạt động tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số còn nhiều bất cập. Hiện nay, tài liệu số là loại hình tài liệu có nhu cầu sử dụng cao, đƣợc đa số các nhóm ngƣời dùng tin của Cục sử dụng song kinh phí bổ sung hàng năm không ổn định và thấp, số lƣợng ebook, các CSDL mua còn ít và đang dần bị cắt giảm trong điều kiện kinh phí hạn hẹp, giá cả các tài liệu số lại không ngừng tăng lên nhanh chóng. Một trong những yêu cầu cấp thiết hiện nay là cần có sự nghiên cứu sâu hơn để có các giải pháp phù hợp, thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại Cục Thông tin KH&CN Quốc gia. Nhận thức rõ vai trò quan trọng của tài liệu số đối với sự phát triển của Cục Thông tin KH&CNQG trong tình hình hiện nay tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia” làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Tình hình nghiên cứu theo hƣớng đề tài Vấn đề xây dựng và phát triển nguồn tài liệu số đã từ lâu thu hút đƣợc sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu. Trong thời gian qua, đã có một số công trình nghiên cứu liến quan đến tài nguyến số, tài liệu số tại Cục Thông tin “ Nghiên cứu xây dựng cơ chế tổ chức và khai thác hiệu quả ngân hàng dữ liệu khoa học và công nghệ quốc gia tại Trung tâm Thông tin Tƣ liệu Khoa học và Công nghệ Quốc gia 2 phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá- hiện đại hoá”; một số bài nghiên cứu trên tap các tạp chí trong và ngoài nƣớc liên quan tới tài liệu số nhƣ: + Truy cập công cộng tài liệu số. Kahle, Brewster., Rick Prelinger, Mary, E Jackson (2001), (Public access to digital material, D-Lib Magazine,) Volume 7 Number 10 + Báo cáo trình bày vai trò, cách thức tổ chức, chính sách, trách nhiệm, một số kinh nghiệm trong lƣu trữ bảo quản tài liệu số. Research Libraries Group (2002),(Trusted Digital Repositories: Attributes and Responsibilities: An RLGOCLC Report), California, RLG, Inc. , 62 pg. + Các luận văn đề cập đến số hoá tài liệu từ năm 2009 đến nay gồm có: *”Phát triển nguồn tài liệu số hoá toàn văn tại thƣ viện trƣờng Đại hocn Hà Nội” của Lê Thị Vân Nga năm 2009. Luận văn đã đề cập tới thực trạng tài liệu số hoá toàn văn nội sinh, tài liệu số hoá toàn văn ngoại sinh, tài liệu số hoá toàn văn trao đổi. Trong đó luận đã đề cập và đi sâu vào quy trình chuyển đổi băng cassette sang CD-ROM tại thƣ viện trƣờng Đại học Hà Nội. *”Nghiên cứu việc tạo lập, khai thác và bảo quản tài liệu số tại thƣ viện Quốc gia Việt Nam” của Vũ Nguyệt Mai năm 2009. Luận văn đã đi sâu vào thực trạng tạo lập TLS gồm: lập kế hoạch phát triển TLS, các nguyên tắc và tiêu chí liên quan đến số hoá tài liệu, các bƣớc tiến hành số hoá, thu nhận lƣu chiểu tài liệu số hoá, phần mềm hỗ trợ số hoá, lƣu trữ bảo quản TLS. Các luận văn trên đã đề cập đƣợc một số khái niệm liên quan đến TLS, TVS; thực trạng tạo lập, khai thác, lƣu trữ bảo quản TLS ở những cơ quan TT-TV cụ thể. Tuy nhiên, các công trình trên mới chỉ dừng lại ở mức khái quát hoặc nghiên cứu từng khía cạnh của vấn đề hoặc không còn phù hợp với hoàn cảnh hiện tại. Thấy đƣợc tầm quan trọng của vấn đề tạo lập, quản trị và khai thác tài liệu số, cũng nhƣ đƣa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả của công tác này. Do đó, có thể 3