Tài liệu Tám nguyên tắc cơ cấu bản của quản lý và mối liên hệ biện chứng với thực tế các doanh nghiệp

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu Trong giai ®o¹n hiÖn ®Èy m¹nh C«ng NghiÖp Ho¸ vµ HiÖn §¹i Ho¸ ®Êt níc hiÖn nay, ho¹t ®éng ®Çu t ®· vµ ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. Hµng lo¹t c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng. Ho¹t ®éng ®Çu t ®îc tiÕn hµnh theo mét kÕ ho¹ch nhÊt ®Þnh ghi trong dù ¸n ®Çu t. §Ó ho¹t ®éng ®Çu t cã hiÖu qu¶ vµ lo¹i bá nh÷ng dù ¸n xÊu g©y thÊt tho¸t vèn cho nhµ níc th× c«ng t¸c thÈm ®Þnh gi÷ vai trß hÕt søc quan träng. §Æc biÖt lµ c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t, nã quyÕt ®Þnh trùc tiÕp tíi viÖc tiÕn hµnh hay kh«ng tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t còng nh tµi trî cho dù ¸n. Trong thêi gian thùc tËp t¹i phßng kh¸ch hµng 1, t¹i së giao dÞch I- Ng©n Hµng C«ng Th¬ng viÖt nam, xem xÐt thùc tÕ c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. Lµ mét trong 2 së giao dÞch cña ng©n hµng c«ng thong viÖt nam nhng ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n cña Ng©n hµng kh¸ ®îc chó träng. Nhng do thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng kh¸ muén nªn trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t nãi chung vµ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n nãi riªng cña chi nh¸nh cßn nhiÒu vÊn ®Ò quan t©m vµ gi¶i quyÕt ®Ó ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. V× vËy, em m¹nh d¹n chän ®Ò tµi thùc tËp cña m×nh tËp lµ: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n t¹Þ së giao dÞchI-ng©n hµng c«ng th¬ng viÖt nam. LuËn v¨n gåm ba ch¬ng: Ch¬ng 1:Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t. Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t t¹i së giao dÞch Ing©n hµng c«ng th¬ng viÖt nam. Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n t¹i së giao dÞch I-ng©n hµng c«ng th¬ng viÖt nam. Trong thêi gian thùc tËp, em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c c¸n bé t¹i c¬ së vµ gi¸o viªn híng dÉn. Do thêi gian thùc tËp kh«ng nhiÒu vµ tr×nh ®é hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò thùc tËp nµy kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, rÊt mong ®îc dù ®ãng gãp cña thÇy c« gi¸o. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n T.S §µm V¨n HuÖ cïng toµn thÓ c¸n bé t¹i phßng kh¸ch hµng sè I, ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n I. Dù ¸n vµ thÈm ®Þnh dù ¸n: 1. §Çu t: Cã nhiÒu c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ ®Çu t, tuú theo viÖc xem xÐt ho¹t ®éng ®Çu t ®ã mang l¹i kÕt qu¶ ®Çu t ra sao, cho ®èi tîng nµo. §Çu t, theo nghÜa réng, ®ã lµ sù hy sinh c¸c nguån lùc ë hiÖn t¹i ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nµo ®ã nh»m thu vÒ cho ngêi ®Çu t c¸c kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai lín h¬n c¸c nguån lùc bá ra ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ ®ã. Nguån lùc ®ã cã thÓ lµ tiÒn, lµ tµi nguyªn thiªn nhiªn, lµ søc lao ®éng vµ trÝ tuÖ. Nh÷ng kÕt qu¶ cña ®Çu t cã thÓ lµ sù t¨ng thªm c¸c tµi s¶n tµi chÝnh (tiÒn vèn), tµi s¶n vËt chÊt (nhµ m¸y, ®êng x¸, c¸c cña c¶i vËt chÊt kh¸c,…), tµi s¶n trÝ tuÖ (tr×nh ®é v¨n ho¸, chuyªn m«n, khoa häc kü thuËt,…) vµ c¸c nguån lùc cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó lµm viÖc víi n¨ng suÊt cao h¬n trong nÒn s¶n xuÊt x· héi. Theo nghÜa hÑp, ®Çu t chØ bao gåm nh÷ng ho¹t ®éng sö dông c¸c nguån lùc ë hiÖn t¹i nh»m ®em l¹i cho nÒn kinh tÕ – x· héi nh÷ng kÕt qu¶ trong t¬ng lai lín h¬n c¸c nguån lùc ®· sö dông ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ ®ã. Cßn ®øng trªn gãc ®é mét doanh nghiÖp th× ®Çu t lµ ho¹t ®éng quan träng quyÕt ®Þnh sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Trong ho¹t ®éng ®Çu t, doanh nghiÖp bá vèn dµi h¹n nh»m h×nh thµnh vµ bæ sung nh÷ng tµi s¶n cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu kinh doanh. Ho¹t ®éng nµy thÓ hiÖn qua viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t. Nh vËy: ho¹t ®éng ®Çu t lµ qu¸ tr×nh sö dông vèn ®Çu t nh»m n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt – c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u– còng nh t¹o ra c¸c n¨ng lùc s¶n xuÊt míi. 2. Dù ¸n ®Çu t: 2.1:Kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t: Trªn thùc tÕ, ho¹t ®éng ®Çu t ®îc thÓ hiÖn tËp trung th«ng qua viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t, v× vËy viÖc ®¸nh gi¸, xem xÐt ho¹t ®éng ®Çu t lµ th«ng qua dù ¸n ®Çu t do chñ dù ¸n lËp. Dù ¸n ®Çu t (ë níc ta cßn gäi lµ luËn chøng kinh tÕ kü thuËt) cã thÓ ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc ®é. VÒ mÆt h×nh thøc, dù ¸n ®Çu t lµ mét tËp hå s¬ tµi liÖu tr×nh bµy mét c¸ch 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 chi tiÕt vµ cã hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng vµ chi phÝ theo mét kÕ ho¹ch ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ vµ thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai. Trªn gãc ®é qu¶n lý, dù ¸n ®Çu t lµ mét c«ng cô qu¶n lý viÖc sö dông vèn, vËt t, lao ®éng ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ tµi chÝnh, kinh tÕ – x· héi trong mét thêi gian dµi. Trªn gãc ®é kÕ ho¹ch ho¸, dù ¸n ®Çu t lµ mét c«ng cô thÓ hiÖn kÕ ho¹ch chi tiÕt cña mét c«ng cuéc ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, lµm tiÒn ®Ò cho c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ tµi trî. Dù ¸n ®Çu t lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ riªng biÖt nhá nhÊt trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nÒn kinh tÕ nãi chung. XÐt vÒ mÆt néi dung, dù ¸n ®Çu t lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan víi nhau ®îc kÕ ho¹ch ho¸ nh»m ®¹t c¸c môc tiªu ®· ®Þnh b»ng viÖc t¹o ra c¸c kÕt qu¶ cô thÓ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, th«ng qua viÖc sö dông c¸c nguån lùc nhÊt ®Þnh. Nh vËy mét dù ¸n ®Çu t bao gåm 4 thµnh phÇn chÝnh sau:  Môc tiªu cña dù ¸n: lµ nh÷ng lîi Ých cÇn ®¹t ®îc th«ng qua viÖc thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t, môc tiªu mang tÝnh x¸c ®Þnh. Thêng thÓ hiÖn ë 2 møc ®é:  Môc tiªu tríc m¾t: lµ môc tiªu cô thÓ mµ dù ¸n ph¶i ®¹t ®îc trong khu«n khæ nhÊt ®Þnh vµ trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh.  Môc tiªu l©u dµi: lµ môc tiªu dù ¸n gãp phÇn thùc hiÖn, môc tiªu nµy ®îc x¸c ®Þnh trong kÕ ho¹ch, ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc, cña vïng. §¹t ®îc môc tiªu trùc tiÕp lµ tiÒn ®Ò gãp phÇn ®¹t ®îc môc tiªu ph¸t triÓn.  Ho¹t ®éng cña dù ¸n: lµ nh÷ng nhiÖm vô hoÆc hµnh ®éng ®îc thùc hiÖn trong dù ¸n ®Ó t¹o ra nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Nh÷ng nhiÖm vô hoÆc hµnh ®éng nµy cïng víi mét lÞch biÓu vµ tr¸ch nhiÖm cô thÓ cña c¸c bé phËn thùc hiÖn sÏ t¹o thµnh kÕ ho¹ch lµm viÖc cña dù ¸n.  Nguån lùc cña dù ¸n: ®Çu vµo cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh dù ¸n: vËt chÊt, tµi chÝnh vµ con ngêi. Gi¸ trÞ hoÆc chi phÝ cña c¸c nguån lùc nµy chÝnh lµ vèn ®Çu t cÇn cho dù ¸n.  KÕt qu¶ cña dù ¸n: ®Çu ra cña dù ¸n. §ã lµ nh÷ng kÕt qu¶ cô thÓ, cã thÓ ®Þnh lîng, ®îc t¹o ra tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c nhau cña dù ¸n. §©y lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn ®îc c¸c môc tiªu cña dù ¸n. 2.2: Chu kú cña dù ¸n ®Çu t: 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Chu kú cña dù ¸n ®Çu t lµ c¸c bíc hoÆc c¸c giai ®o¹n mµ mét dù ¸n ph¶i tr¶i qua b¾t ®Çu tõ khi dù ¸n míi chØ lµ ý ®å ®Õn khi dù ¸n hoµn thµnh chÊm døt ho¹t ®éng. Th«ng thêng ngêi ta chia chu kú dù ¸n ra lµm 3 gia ®o¹n sau:  ChuÈn bÞ ®Çu t: nghiªn cøu ph¸t hiÖn c¸c c¬ héi ®Çu t, nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi, nghiªn cøu kh¶ thi (lËp dù ¸n, luËn chøng kinh tÕ kü thuËt), thÈm ®Þnh dù ¸n.  Thùc hiÖn ®Çu t: tæ chøc ®Êu thÇu, ký kÕt hîp ®ång mua m¸y mãc thiÕt bÞ, thi c«ng x©y l¾p, s¶n xuÊt thö.  VËn hµnh khai th¸c: giai ®o¹n ®a c«ng tr×nh vµo ho¹t ®éng, s¶n phÈm ®îc ®a vµo tiªu thô trªn thÞ trêng, cuèi cïng lµ thanh lý vµ ®¸nh gi¸, kÕt thóc mét dù ¸n. Cã thÓ minh häa chu kú cña dù ¸n ®Çu t theo h×nh sau: ý ®å vÒ dù ¸n ®Çu t ChuÈn bÞ ®Çu t Thùc hiÖn ®Çu t S¶n xuÊt kinh doanh ý ®å vÒ dù ¸n míi Trong 3 giai ®o¹n trªn th× giai ®o¹n mét cã ý nghÜa vµ vai trß quan träng. Nã lµ c¬ së cho viÖc triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n ë c¸c giai ®o¹n sau, quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ cuèi cïng cña dù ¸n. 2.3: Vai trß cña dù ¸n ®Çu t: §èi víi Nhµ níc vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh th× dù ¸n ®Çu t lµ c¬ së ®Ó thÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t, quyÕt ®Þnh tµi trî cho dù ¸n ®ã. §èi víi chñ ®Çu t th× dù ¸n ®Çu t lµ c¬ së ®Ó:  Xin phÐp ®îc ®Çu t (hoÆc ®îc ghi vµo kÕ ho¹ch ®Çu t) vµ giÊy phÐp ho¹t ®éng.  Xin phÐp nhËp khÈu vËt t m¸y mãc thiÕt bÞ.  Xin hëng c¸c kho¶n u ®·i (nÕu dù ¸n thuéc diÖn u tiªn) vÒ ®Çu t.  Xin vay vèn c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh trong vµ ngoµi níc.  Kªu gäi gãp vèn hoÆc ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2.4: Néi dung cña dù ¸n ®Çu t: Néi dung chñ yÕu cña dù ¸n ®Çu t bao gåm c¸c khÝa c¹nh kinh tÕ vi m« vµ vÜ m«, qu¶n lý vµ kü thuËt. Nh÷ng khÝa c¹nh nµy ë c¸c dù ¸n thuéc c¸c ngµnh kh¸c nhau ®Òu cã nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng. Tuy nhiªn viÖc xem xÐt c¸c khÝa c¹nh nµy ®èi víi c¸c dù ¸n c«ng nghiÖp lµ phøc t¹p h¬n c¶. Do ®ã viÖc chän lÜnh vùc c«ng nghiÖp ®Ó m« t¶ néi dung sÏ t¹o ra mét m« h×nh t¬ng ®èi hoµn chØnh. Néi dung chñ yÕu cô thÓ cña mét dù ¸n ®Çu t thuéc lÜnh vùc c«ng nghiÖp bao gåm c¸c vÊn ®Ò sau:  Xem xÐt c¸c khÝa c¹nh kinh tÕ – x· héi tæng qu¸t cã liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn vµ ph¸t huy t¸c dông cña dù ¸n ®Çu t.  Nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò vÒ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm hoÆc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng dÞch vô cña dù ¸n.  Nghiªn cøu khÝa c¹nh kü thuËt cña dù ¸n.  Ph©n tÝch khÝa c¹nh tæ chøc qu¶n lý vµ nh©n lùc cña dù ¸n  Ph©n tÝch khÝa c¹nh tµi chÝnh cña dù ¸n.  Ph©n tÝch khÝa c¹nh kinh tÕ – x· héi cña dù ¸n. 2.5: Ho¹t ®éng cho vay dù ¸n cña Ng©n hµng th¬ng m¹i: Ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ viÖc Ng©n hµng giao cho kh¸ch hµng mét kho¶n tiÒn ®Ó sö dông vµo mét môc ®Ých nµo ®ã trong thêi h¹n nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn víi nguyªn t¾c hoµn tr¶ gèc vµ l·i ®óng h¹n. Ngµy nay theo tiÕn tr×nh cña sù ph¸t triÓn th× c¸c lo¹i h×nh cho vay cña Ng©n hµng th¬ng m¹i ngµy cµng phong phó ®a d¹ng. Tuú theo tiªu thøc ph©n chia mµ cã thÓ ph©n chia ra thµnh nhiÒu lo¹i h×nh cho vay kh¸c nhau:  Theo thêi h¹n: cho vay ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n.  Theo l·i suÊt: cho vay theo l·i suÊt th¶ næi, cho vay theo l·i suÊt cè ®Þnh.  Theo môc ®Ých cho vay: cho vay kinh doanh vµ cho vay tiªu dïng.  Theo ®èi tîng kh¸ch hµng: cho vay c¸ nh©n, cho vay tæ chøc kinh tÕ. 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  Theo tµi s¶n ®¶m b¶o : cho vay cã tµi s¶n ®¶m b¶o vµ cho vay kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o. … Ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n ®Çu t cña Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ mét h×nh thøc cho vay trung dµi h¹n. Ng©n hµng cho vay víi sè lîng vèn lín, thêi gian dµi, chÞu nhiÒu rñi ro. §Ó ®¶m b¶o nguyªn t¾c b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña m×nh Ng©n hµng th¬ng m¹i x©y dùng mét quy tr×nh cho vay hîp lý vµ chÆt chÏ. Th«ng thêng quy tr×nh cho vay gåm rÊt nhiÒu bíc nhng cã thÓ nãi gän thµnh 3 bíc chÝnh sau:  KiÓm tra, thÈm ®Þnh tríc khi cho vay.  Thùc hiÖn cho vay vµ kiÓm tra viÖc sö dông vèn vay trong thêi h¹n cho vay.  Xö lý, thu håi nî sau khi cho vay. Ba giai ®o¹n trªn lµ qu¸ tr×nh g¾n bã chÆt chÏ, mçi giai ®o¹n ®Òu cã tÇm quan träng nhÊt ®Þnh ¶nh hëng tíi chÊt lîng kho¶n vay. Mét kho¶n vay cã chÊt lîng lµ kho¶n vay mµ kh¸ch hµng tr¶ nî gèc vµ l·i ®óng h¹n, ®©y còng lµ mong muèn cña Ng©n hµng. ViÖc nµy ®ßi hái Ng©n hµng ph¶i c©n nh¾c kü lìng khi cho vay: cho vay víi khèi lîng bao nhiªu, thêi h¹n vay bao l©u,…V× vËy ®ßi hái Ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn tèt giai ®o¹n xem xÐt tr íc khi cho vay. Nãi c¸ch kh¸c, Ng©n hµng tËp trung quan t©m vµo kh©u thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t tríc khi quyÕt ®Þnh cho vay, ®¶m b¶o chÊt lîng cho c¸c kho¶n cho vay cña m×nh. Víi Ng©n hµng do kh«ng ®ñ thêi gian vµ còng ®Ó gi¶m bít chi phÝ nªn viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t chØ tËp trung vµo viÖc thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t. 3.ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t: Mét dù ¸n ®ßi hái ph¶i cã mét lîng vèn lín ®Çu t , dù ¸n cµng kÐo dµI trong nhiÒu n¨m th× chÞu nhiÒu rñi ro, biÕn ®éng kh«ng thÓ lêng hÕt.Nh÷ng nhËn dÞnh ®a ra trong dù ¸n chØ lµ nh÷ng ý kiÕn chñ quan cña ngêi lËp dù ¸n- chñ ®Çu t hoÆc c¬ quan t vÊn mµ chñ ®Çu t thuª lËp dù ¸n trªn c¬ së c¸c ý ®å kinh doanh cña chñ ®Çu t.chñ ®Çu t xuÊt ph¸t tõ lîi Ých c¸ nh©n m×nh råi míi kÕt hîp víi lîi Ých chung ®Ó s¾p ®Æt ®Çu t .V× vËy, dï so¹n th¶o cËn thËn tíi ®©u, dù ¸n khã cã thÓ tr¸nh khái nh÷ng nhËn ®Þnh sai lÇm, bÊt hîp lý, ®ßi hái dù ¸n ph¶i ®îc c¸c nhµ tµi trî, c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc thÈm ®Þnh. Ta cã thÓ ®a ra kh¸i niÖm vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t:”ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ mét c¸ch toµn diÖn c¸c khÝa c¹nh cña mét dù ¸n ®Çu t ®Ó ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t, cho phÐp ®Çu t vµ tµi trî”. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ThÈm ®Þnh lµ c«ng viÖc hÕt søc cã ý nghÜa, c¸c bªn liªn quan trªn quan ®iÓm, c¸ch nh×n nhËn riªng vµ lîi Ých kh¸c nhau cã ®îc tõ viÖc thõc hiÖn dù ¸n ®Çu t sÏ cã c¸ch tiÕp cËn thÈm ®Þnh kh¸c nhau vµ kÕt qu¶ thÈm ®Þnh sÏ cã ý nghÜa kh¸c nhau gi÷a c¸c bªn. Nh vËy, cã nhiÒu c¬ quan tæ chøc tiÕn hµnh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t song ë ®©y chØ xin ®Ò cËp tíi c«ng t¸c thÈm ®Þnh ë ng©n hµng th¬ng m¹i. NHTM víi t c¸ch lµ ngêi cung cÊp nguån vèn trung vµ dµi h¹n cho dù ¸n sÏ ph¶i tù tæ chøc thÈm ®Þnh dù ¸n tríc khi quyÕt ®Þnh cho vay chø kh«ng dùa trªn sù thÈm ®Þnh cña chñ ®Çu thoÆc c¬ quan qu¶n lý nhµ níc. ThËt vËy, thùc tÕ tû träng cho vay cña c¸c ng©n hµng víi c¸c dù ¸n ngµy cµng t¨ng, nhiÒu dù ¸n cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam th× vèn vay ng©n hµng chiÕm phÇn lín trong tæng sè vèn ®Çu t. Lµ mét doanh nghiÖp ®Æc biÖt kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ , môc tiªu ho¹t ®éng cña ng©n hµng lµ lîi nhuËn vµ sù an toµn. tuy nhiªn, lîi nhuËn lu«n ®i kÌm víi rñi ro , muèn cã lîi nhuËn th× ph¶I chÊp nhËn rñi ro. Cho vay theo dù ¸n lµ ho¹t ®éng ®em l¹i nguån lîi nhuËn chÝnh cho ng©n hµng nhng còng Èn chøa nhiÒu rñi ro nhÊt . Khi NHTM quyÕt ®Þnh tµi trî cho dù ¸n tøc lµ ng©n hµng ®· chÊp nhËn chia sÎ rñi ro víi chñ ®Çu t. V× vËy, ®ßi hái ng©n hµng ph¶I lùa chän dù ¸n ®Çu t thùc sù cã hiÖu qu¶ ®Ó cho vay, ®¶m b¶o sù an toµn còng nh ®¹t lîi nhuËn trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng. §Ó ®¸p øng tÊt c¶ c¸c yªu cÇu trªn, tÊt yÕu ng©n hµng ph¶i xem xÐt, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan vµ toµn diÖn néi dung c¬ b¶n, ¶nh hëng trùc tiÕp tíi tÝnh kh¶ thi vµ hiÖu qu¶ cña dù ¸n. §ã chÝnh lµ ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n. ThÈm ®Þnh dù ¸n xem xÐt trªn nhiÒu khÝa c¹nh: kü thuËt, thÞ trêng, tµi chÝnh…C¸c dù ¸n vay vèn rÊt ®a d¹ng, phomg phó trªn nhiÒu khÝa c¹nh vµ quy m« cña nguån vèn còng kh¸c nhau. Trong ®iÒu kiÖn h¹n chÕ cña m×nh, th× ng©n hµng khã cã thÓ thÈm ®Þnh mét c¸ch chi tiÕt vÒ mäi mÆt. Th«ng thêng, thÈm ®Þnh tµi chÝnh lµ khÝa c¹nh ng©n hµng quan t©m nhÊt vµ cã thÕ m¹nh vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô còng nh kinh nghiÖm. Vai trß thÈm ®Þnh tµi chÝnh ngµy cµng ®îc n©ng cao. Th«ng qua thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n , th× ng©n hµng ®¸nh gi¸ ®îc nhu cÇu vay vèn, tÝnh hîp lý sö dông vèn ®Çu t, hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n ®em l¹i vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n. KÕt luËn ®a ra chñ yÕu dùa trªn sù ph©n tÝch c¸c dßng tµi chÝnh. Trong thùc tÕ, ®iÒu ng©n hµng quan t©m h¬n c¶ lµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cñacña dù ¸n h¬n lµ hiÖu qu¶ tµi chÝnh. II. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n : 1. ThÈm ®Þnh dù ¸n : Nh÷ng nhËn ®Þnh, sè liÖu ®a ra trong dù ¸n ®Çu t chØ dùa vµo ý kiÕn chñ quan cña ngêi lËp dù ¸n, mµ kh«ng chõng hä lËp dù ¸n ra lµ ®Ó rót vèn Ng©n hµng. Chñ dù ¸n xuÊt ph¸t tõ lîi Ých c¸ nh©n råi míi kÕt hîp víi lîi Ých chung ®Ó s¾p ®Æt ®Çu t. V× vËy, dï so¹n 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 th¶o cÈn thËn ®Õn ®©u, dù ¸n còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng nhËn ®Þnh sai lÖch, bÊt hîp lý, ®ßi hái dù ¸n ph¶i ®îc c¸c nhµ tµi trî, c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc thÈm ®Þnh. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t: “ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ mét c¸ch toµn diÖn c¸c khÝa c¹nh cña mét dù ¸n ®Çu t ®Ó ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t, cho phÐp ®Çu t vµ tµi trî”. KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh nµy lµ c¨n cø ®Ó chñ ®Çu t cã nªn quyÕt ®Þnh ®Çu t kh«ng? Bëi mèi quan t©m chñ yÕu cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n ®Çu t lµ ®Çu t vµo dù ¸n ®· cho cã mang l¹i lîi nhuËn thÝch ®¸ng hoÆc ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn h¬n so víi viÖc ®Çu t vµo c¸c dù ¸n kh¸c kh«ng. Nh vËy, c¸c bªn liªn quan ®Õn dù ¸n ®Òu tiÕn hµnh thÈm ®Þnh. TÊt nhiªn hä xem xÐt trªn quan ®iÓm, c¸ch nh×n nhËn kh¸c nhau vµ kÕt qu¶ thÈm ®Þnh sÏ cã ý nghÜa kh¸c nhau gi÷a c¸c bªn. §èi víi chñ dù ¸n: tríc khi cã quyÕt ®Þnh ®Çu t, chñ ®Çu t c©n nh¾c kü lìng xem lîi Ých dù kiÕn thu ®îc cã t¬ng xíng víi chi phÝ bá ra hay kh«ng. ThÈm ®Þnh dù ¸n gióp hä lùa chän ph¬ng ¸n tèi u, phï hîp ®iÒu kiÖn nguån lùc, kh¶ n¨ng t×m nguån tµi trî. §èi víi nhµ tµi trî: mét dù ¸n cã thÓ ®îc tµi trî tõ nhiÒu nguån: tõ Ng©n s¸ch Nhµ níc, vèn tù cã vµ mét phÇn lín lµ ®i vay c¸c tæ chøc tµi chÝnh (c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i). Dù ¸n do chñ ®Çu t lËp, ®a lªn Ng©n hµng víi môc ®Ých xin tµi trî nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái ý muèn chñ quan. ThÈm ®Þnh dù ¸n gióp cho c¸c nhµ tµi trî cã c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n cho vay nh÷ng dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi cao, hiÖu qu¶ tµi chÝnh v÷ng ch¾c, cã kh¶ n¨ng thu håi nî. §èi víi c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc: ®îc xem xÐt cã phï hîp víi môc tiªu ph¸t triÓn quèc gia, cã ®¸p øng lîi Ých kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc kh«ng? ThÈm ®Þnh sÏ gióp nhËn thÊy sù cÇn thiÕt vµ møc ®é phï hîp cña dù ¸n víi kinh tÕ ®Êt níc. 2. Vai trß thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n víi Ng©n hµng th ¬ng m¹i: Ng©n hµng th¬ng m¹i víi t c¸ch lµ ngêi cÊp tÝn dông cho dù ¸n sÏ tù m×nh tiÕn hµnh thÈm ®Þnh dù ¸n tríc khi quyÕt ®Þnh cho vay mµ kh«ng dùa vµo kÕt qu¶ thÈm ®Þnh cña chñ ®Çu t vµ c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc. Thùc tÕ cho thÊy tû träng cña cho vay theo dù ¸n cña c¸c Ng©n hµng th ¬ng m¹i ngµy cµng t¨ng. §ång thêi cho vay theo dù ¸n lµ ho¹t ®éng ®em l¹i nguån lîi nhuËn lín cho Ng©n hµng. Ho¹t ®éng nµy còng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro nhÊt. Khi Ng©n hµng th¬ng m¹i quyÕt ®Þnh cho vay tøc lµ ®· chÊp nhËn chia sÎ rñi ro víi chñ ®Çu t. V× vËy ®ßi hái Ng©n hµng ph¶i lùa chän dù ¸n ®Çu t thùc sù cã hiÖu qu¶ ®Ó cho vay, ®¶m b¶o sù an toµn còng nh ®¹t lîi nhuËn trong ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. §Ó ®¸p øng ®îc yªu 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 cÇu trªn Ng©n hµng th¬ng m¹i ph¶i tiÕn hµnh xem xÐt kü lìng, ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan dù ¸n ®Çu t tøc lµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t. ThÈm ®Þnh dù ¸n trªn nhiÒu khÝa c¹nh: kü thuËt, thÞ trêng, tµi chÝnh, qu¶n lý,… C¸c dù ¸n vay vèn Ng©n hµng ®a d¹ng, phong phó trªn nhiÒu lÜnh vùc ngµnh nghÒ, quy m« kh¸c nhau. Trong ®iÒu kiÖn h¹n chÕ cña m×nh th× Ng©n hµng th¬ng m¹i chØ tiÕn hµnh thÈm ®Þnh trªn ph¬ng diÖn tµi chÝnh cña dù ¸n. Ngµy nay, vai trß cña thÈm ®Þnh tµi chÝnh víi Ng©n hµng th ¬ng m¹i ngµy cµng ®îc n©ng cao. Th«ng qua thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n, Ng©n hµng ®¸nh gi¸ ®îc nhu cÇu vay vèn, tÝnh hîp lý sö dông vèn ®Çu t, hiÖu qu¶ dù ¸n ®em l¹i vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n. KÕt luËn ®a ra chñ yÕu dùa trªn sù ph©n tÝch c¸c dßng tµi chÝnh. Trong thùc tÕ, ®iÒu Ng©n hµng quan t©m h¬n c¶ lµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n h¬n lµ hiÖu qu¶ tµi chÝnh. C¸c dù ¸n muèn vay vèn ®îc ®Òu ph¶i qua thÈm ®Þnh. Qua ®ã, Ng©n hµng sÏ lo¹i bá bít c¸c dù ¸n kh«ng hiÖu qu¶, sµng läc, lùa chän ®Çu t c¸c dù ¸n cã hiÖu qu¶, më réng ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. TÝnh kh¶ thi, an toµn, hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n lµ c¬ së bÒn v÷ng ®¶m b¶o cho kho¶n vay an toµn, hiÖu qu¶. Th«ng qua thÈm ®Þnh, ®èi víi c¸c dù ¸n Ng©n hµng ®ång ý cho vay, Ng©n hµng cßn cã thÓ ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh nh thêi h¹n, l·i suÊt, ph¬ng thøc tµi trî, ph¬ng thøc tr¶ l·i,…phï hîp víi mçi dù ¸n. 3. Néi dung thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n: ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t chØ lµ mét kh©u trong thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t. C¸c kh©u nµy cã liªn quan ®Õn nhau vµ ®Æc biÖt liªn quan ®Õn khÝa c¹nh tµi chÝnh cña dù ¸n. 3.1. Néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n : ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t tøc lµ thÈm ®Þnh tÊt c¶ c¸c néi dung cña mét dù ¸n ®Çu t. Nh vËy nã bao gåm c¸c néi dung thÈm ®Þnh sau:  ThÈm ®Þnh vÒ mÆt ph¸p lý: kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ, hîp lý, hîp lÖ cña nh÷ng hå s¬ cã liªn quan tíi dù ¸n ®ång thêi xem xÐt dù ¸n cã phï hîp víi kÕ ho¹ch, quy ho¹ch, ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña vïng, cña ngµnh, cña quèc gia.  ThÈm ®Þnh vÒ thÞ trêng: xem xÐt thÞ trêng ®Çu vµo, thÞ trêng ®Çu ra, kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ tiªu thô s¶n phÈm. Ph©n tÝch thÞ trêng lµ c¬ së cho viÖc lùa chän quy m« ®Çu t, lùa chän thiÕt bÞ, c«ng suÊt cña dù ¸n.  ThÈm ®Þnh vÒ mÆt kü thuËt, c«ng nghÖ: xem xÐt tÝnh kh¶ thi vÒ mÆt thiÕt bÞ c«ng nghÖ, gi¶i ph¸p kü thuËt ®Þa ®iÓm x©y dùng vµ c¸c biÖn ph¸p xö lý chÊt th¶i…§· ®¸p øng ®îc yªu cÇu hay cha. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  ThÈm ®Þnh vÒ mÆt tæ chøc, qu¶n lý: kiÓm tra, xem xÐt sè lîng, chÊt lîng lao ®éng cã ®¸p øng yªu cÇu vËn hµnh dù ¸n hiÖu qu¶ kh«ng, ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý cña bé m¸y qu¶n lý hµnh chÝnh, hÖ thèng, phßng ban, ph©n xëng…  ThÈm ®Þnh vÒ mÆt kinh tÕ, x· héi: ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ mäi t¸c ®éng cña dù ¸n nh»m thÓ hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ, chi tiÕt lîi Ých, chi phÝ trªn gãc ®é x· héi. §©y lµ khÝa c¹nh mµ c¸c c¬ quan qu¶n lý x· héi rÊt quan t©m.  ThÈm ®Þnh vÒ mÆt tµi chÝnh: lµ néi dung quan träng nhÊt vµ ®îc c¸c Ng©n hµng quan t©m nhÊt, thÈm ®Þnh tµi chÝnh lµ xem xÐt, ®¸nh gi¸ c¸c kÕ ho¹ch tµi chÝnh, hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra víi dù ¸n. C¸c néi dung nªu trªn cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Òu hÕt søc cÇn thiÕt vµ kh«ng thÓ bá qua. MÆt kh¸c, chóng cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau, nhËn xÐt, tÝnh to¸n ë khÝa c¹ch nµy lµ c¬ së cho viÖc ph©n tÝch khÝa c¹nh kh¸c. C«ng t¸c thÈm ®Þnh ®ßi hái nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc. Dï tÊt c¶ c¸c mÆt ®Òu ph¶i ®îc xem xÐt nhng trªn quan ®iÓm cña Ng©n hµng lµ mét nhµ tµi trî th× néi dung thÈm ®Þnh quan träng nhÊt vµ kü lìng nhÊt lµ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t. 3.2. Néi dung thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n : ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t ë c¸c Ng©n hµng lµ do c¸n bé tÝn dông vµ thÈm ®Þnh viªn phô tr¸ch. Tõ nh÷ng th«ng tin mµ chñ ®Çu t cung cÊp trong luËn chøng kinh tÕ kü thuËt vµ c¸c tµi liÖu liªn quan, th«ng tin Ng©n hµng thu thËp ®îc tõ pháng vÊn trùc tiÕp kh¸ch hµng, tõ c¸c Ng©n hµng b¹n mµ kh¸ch hµng cã quan hÖ, tõ ®iÒu tra thùc tÕ n¬i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,…Ng©n hµng tiÕn hµnh sö lý th«ng tin, ®¸nh gi¸ c¸c b¶ng dù trï tµi chÝnh, x¸c ®Þnh luång lîi Ých vµ chi phÝ trªn c¬ së ®¶m b¶o gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn, ® a ra kÕt luËn vÒ hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ møc ®é rñi ro cña dù ¸n. ViÖc thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n sÏ gióp cho Ng©n hµng tr¶ lêi c©u hái: - Cã nªn cho vay hay kh«ng? - Cho vay bao nhiªu, thêi h¹n, l·i suÊt ra sao. - KÕ ho¹ch gi¶i ng©n, qu¶n lý vµ thu nî. - §a ra kiÕn nghÞ cho doanh nghiÖp hoÆc yªu cÇu doanh nghiÖp bæ xung thªm ®iÒu kiÖn g× nÕu cÇn. C¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i thêng tiÕn hµnh thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n theo c¸c néi dung sau: 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 3.2.1. ThÈm ®Þnh nhu cÇu vèn ®Çu t vµ nguån tµi trî: ThÈm ®Þnh nhu cÇu vèn ®Çu t lµ viÖc ®¸nh gi¸ møc ®é chÝnh x¸c cña nhu cÇu vèn ®Çu t vµo dù ¸n. Kh«ng chØ cã thÈm ®Þnh vÒ vèn dµi h¹n mµ c¶ vÒ nguån vèn ng¾n h¹n tµi trî cho dù ¸n. X¸c ®Þnh tæng vèn ®Çu t lµ rÊt cÇn thiÕt cho mçi dù ¸n. Tæng vèn ®Çu t ®îc x¸c ®Þnh bao gåm chi phÝ chuÈn bÞ ®Çu t, chuÈn bÞ x©y dùng, thùc hiÖn ®Çu t, chuÈn bÞ s¶n xuÊt – s¶n xuÊt thö, vèn lu ®éng ®Ó ®¶m b¶o huy ®éng dù ¸n vµo ho¹t ®éng ®¹t c«ng suÊt theo môc tiªu dù ¸n ®Ò ra. Thµnh phÇn vèn bao gåm:  Vèn cè ®Þnh (®Çu t c¬ b¶n) nh»m t¹o ra n¨ng lùc míi t¨ng thªm ®Ó ®¹t môc tiªu dù ¸n. Chi phÝ vèn cè ®Þnh bao gåm: - Vèn chuÈn bÞ ®Çu t : lµ chi phÝ tríc khi thùc hiÖn dù ¸n (chi phÝ tríc vËn hµnh). Chi phÝ nµy tuy kh«ng trùc tiÕp t¹o ra tµi s¶n cè ®Þnh nhng lµ c¸c chi phÝ gi¸n tiÕp hoÆc liªn quan ®Õn viÖc t¹o ra vµ vËn hµnh khai th¸c c¸c tµi s¶n ®ã ®Ó ®¹t ® îc môc tiªu ®Çu t. Chi phÝ nµy bao gåm: chi phÝ cho ®iÒu tra kh¶o s¸t ®Ó thiÕt lËp, tr×nh duyÖt dù ¸n, chi phÝ cho t vÊn kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, chi phÝ cho qu¶n lý dù ¸n, chi phÝ ®µo t¹o, huÊn luyÖn,…C¸c chi phÝ nµy khã cã thÓ tÝnh to¸n chÝnh x¸c ®îc. Bëi vËy, cÇn ph¶i ®îc xem xÐt ®Çy ®ñ c¸c kho¶n môc ®Ó dù trï cho s¸t. - C¸c chi phÝ cho x©y l¾p vµ mua s¾m thiÕt bÞ gåm c¸c kho¶n sau: + Chi phÝ ban ®Çu vÒ mÆt ®Êt, mÆt níc. Chi phÝ nµy ph¶i phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh vÒ tiÒn thuª ®Êt, mÆt níc, mÆt biÓn. + Chi phÝ chuÈn bÞ mÆt b»ng x©y dùng. + Gi¸ trÞ nhµ xëng vµ kÕt cÊu h¹ tÇng s½n cã. + Chi phÝ x©y dùng míi hoÆc c¶i t¹o nhµ xëng hoÆc cÊu tróc h¹ tÇng. + Chi phÝ vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ (bao gåm c¶ l¾p ®Æt, ch¹y thö), ph¬ng tiÖn vËn t¶i.  Vèn lu ®éng ban ®Çu (hay cßn ®îc gäi lµ vèn lu ®éng rßng) gåm c¸c chi phÝ ®Ó t¹o ra c¸c tµi s¶n lu ®éng ban ®Çu (cho mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh ®Çu tiªn) nh»m ®¶m b¶o cho dù ¸n cã thÓ ®i vµo ho¹t ®éng b×nh thêng theo c¸c diÒu kiÖn kinh tÕ, kü thuËt ®· dù tÝnh. Nã bao gåm: - Vèn s¶n xuÊt: chi phÝ nguyªn, nhiªn, vËt liÖu, phô tïng, ®iÖn níc,... 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Vèn lu ®éng: thµnh phÈm tån kho, s¶n phÈm dë dang, hµng ho¸ b¸n chÞu, vèn b»ng tiÒn.  Vèn dù phßng Tæng vèn ®Çu t cho mét dù ¸n thêng ®îc c¸c cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. Nhng thÈm ®Þnh l¹i nhu cÇu vèn ®Çu t lµ rÊt cÇn thiÕt víi Ng©n hµng nh»m tr¸nh hai t×nh huèng hay xÈy ra: - Vèn ®Çu t qu¸ thÊp g©y khã kh¨n cho dù ¸n ho¹t ®éng sau nµy vµ lµm t¨ng hiÖu qu¶ tµi chÝnh mét c¸ch gi¶ t¹o. - Vèn ®Çu t cao sÏ g©y l·ng phÝ. Víi dù ¸n h×nh thµnh ph¸p nh©n míi ngoµi ra cÇn ph¶i xem xÐt møc vèn ®Çu t cã ®¶m b¶o lín h¬n møc vèn ph¸p ®Þnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt kh«ng. TiÕp theo Ng©n hµng xem xÐt nguån tµi trî cho dù ¸n, kh¶ n¨ng ®¶m b¶o vèn tõ mçi nguån vÒ mÆt sè lîng vµ tiÕn ®é.C¸c nguån tµi trî cho dù ¸n cã thÓ do ng©n s¸ch cÊp, Ng©n hµng cho vay, vèn gãp cæ phÇn, vèn liªn doanh do c¸c bªn liªn doanh gãp, vèn tù cã hoÆc vèn huy ®äng tõ c¸c nguån kh¸c. §Ó d¶m b¶o tiÕn ®é thùc hiÖn ®Çu t cña dù ¸n, võa ®Ó tr¸nh ø ®äng vèn, nªn c¸c nguån tµi trî cÇn ®îc xem xÐt kh«ng chØ vÒ mÆt sè lîng mµ c¶ vÒ thêi ®iÓm nhËn ®îc tµi trî. V× vËy, c¸c nguån dù kiÕn nµy ph¶i ®îc d¶m b¶o ch¾c ch¾n. Sù d¶m b¶o nµy ph¶i cã c¬ së ph¸p lý vµ c¬ së thùc tÕ. Ng©n hµng ph¶i n¾m ch¾c c¸c vÊn ®Ò nµy. ThÝ dô nh nÕu nguån tµi trî lµ ng©n s¸ch cÊp th× ph¶i cã sù cam kÕt cña c¸c c¬ quan nµy. NÕu lµ vèn gãp cæ phÇn hoÆc liªn doanh ph¶i cã sù cam kÕt vÒ tiÕn ®é vµ sè lîng vèn gãp cña c¸c cæ ®«ng hoÆc c¸c bªn liªn doanh vµ ®îc ghi trong ®iÒu lÖ. NÕu lµ vèn tù cã th× ph¶i cã b¶n gi¶i t×nh vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¬ së trong 3 n¨m tríc ®©y vµ hiÖn t¹i chøng tá r»ng c¬ së ®·, ®ang vµ sÏ tiÕp tôc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cã tÝch luü vµ do ®ã cã vèn ®Ó thùc hiÖn dù ¸n. NÕu lµ vèn vay tæ chøc tÝn dông kh¸c th× ph¶i xem xÐt ®é tin cËy vÒ kh¶ n¨ng cho vay, kÕ ho¹ch gi¶i ng©n cña nguån nµy. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trªn c¬ së so s¸nh nhu cÇu vÒ vèn víi kh¶ n¨ng ®¶m b¶o vèn cho dù ¸n tõ c¸c nguån vµ tiÕn ®é. NÕu kh¶ n¨ng lín h¬n hoÆc b»ng nhu cÇu th× dù ¸n ®îc chÊp nhËn vÒ ph¬ng diÖn tæng vèn ®Çu t. Ngîc l¹i, nÕu kh¶ n¨ng nhá h¬n nhu cÇu th× Ng©n hµng vµ chñ ®Çu t ph¶i tho¶ thuËn l¹i víi nhau, cã thÓ ph¶i gi¶m quy m« dù ¸n, xem xÐt l¹i khÝa c¹nh kü thuËt ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé trong viÖc gi¶m quy m« cña dù ¸n. Møc cho vay cña Ng©n hµng cã thÓ tÝnh b»ng: Møc cho vay cña ng©n hµng = Tæng vèn ®Çu t – dù ¸n Vèn tù cã cña chñ – Vèn kh¸c ®Çu t Møc cho vay nµy lµ møc cho vay tèi ®a mµ Ng©n hµng cã thÓ chÊp nhËn víi dù ¸n nµy. §ång thêi møc cho vay nµy còng ph¶i tháa m·n ®iÒu kiÖn vÒ khèi lîng mét kho¶n vay víi mét kh¸ch hµng quy ®Þnh trong quy chÕ cho vay cña mçi Ng©n hµng. 3.2.2. ThÈm ®Þnh l¹i vÒ doanh thu vµ chi phÝ: Sau khi x¸c ®Þnh tæng møc vèn ®Çu t, c¬ cÊu nguån vèn vµ tiÕn ®é huy ®éng vèn, bíc tiÕp theo lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch vµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh cña dù ¸n. Nhng tríc tiªn ph¶i ®¸nh gi¸ l¹i sù chÝnh x¸c sè liÖu dù ¸n. C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh gióp cho Ng©n hµng thÊy ®îc t×nh h×nh ho¹t ®éng cña dù ¸n vµ nã lµ nguån sè liÖu quan träng gióp cho viÖc tÝnh to¸n ph©n tÝch c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh mÆt tµi chÝnh. Ng©n hµng thÈm ®Þnh l¹i doanh thu vµ chi phÝ dùa vµo c«ng suÊt dù kiÕn vµ quan träng lµ dùa vµo s¶n lîng tiªu thô dù kiÕn. Trªn c¬ së thÈm ®Þnh dù ¸n vÒ ph¬ng diÖn thÞ trêng (®Çu vµo, nguyªn nhiªn vËt liÖu, nh©n c«ng, ®Çu ra, …), Ng©n hµng íc tÝnh vÒ s¶n lîng, gi¸ vèn hµng b¸n vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¹m thêi dù kiÕn ®îc doanh thu vµ chi phÝ. Doanh thu cña dù ¸n ®îc dù tÝnh cho tõng n¨m ho¹t ®éng vµ dùa vµo kÕ hoach s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng n¨m cña dù ¸n ®Ó x¸c ®Þnh. 3.2.3. ThÈm ®Þnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh: §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh Ng©n hµng sö dông c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ sau: - ChØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n. - ChØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng hoµn vèn cña dù ¸n. - ChØ tiªu ph¶n ¸nh rñi ro cña dù ¸n. Sau ®©y ta sÏ nghiªn cøu kü h¬n vÒ c¸c chØ tiªu nµy 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n: bao gåm: NPV, IRR, PI. a)Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV: Net Present Value) Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña dù ¸n lµ chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c luång tiÒn dù tÝnh dù ¸n mang l¹i trong thêi gian kinh tÕ cña dù ¸n víi gi¸ trÞ ®Çu t ban ®Çu. C«ng thøc tÝnh cña NPV: C1 NPV = - C0 + (1 + r)1 n C2 + +… + (1 + r)2 Ci Cn (1 + r)n = - C0 +  i = 1 (1 + r)i Trong ®ã: Ci lµ c¸c luång tiÒn dù tÝnh dù ¸n mang l¹i trong n¨m thø i C0 lµ vèn ®Çu t ban ®Çu vµo dù ¸n, do lµ kho¶n ®Çu t - luång tiÒn ranªn mang gi¸ trÞ ©m. r lµ tû lÖ chiÕt khÊu Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng lµ chØ tiªu c¬ b¶n vµ quan träng trong ph©n tÝch còng nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t. ChØ tiªu NPV ph¶n ¸nh gi¸ trÞ t¨ng thªm (khi NPV d¬ng) hoÆc gi¸ trÞ gi¶m ®i (khi NPV ©m) cña gi¸ trÞ ®Çu t khi dù ¸n ®îc chÊp nhËn. NPV ph¶n ¸nh kÕt qu¶ l·i lç cña dù ¸n theo gi¸ trÞ hiÖn t¹i (t¹i thêi ®iÓm gèc) sau khi ®· tÝnh ®Õn yÕu tè chi phÝ c¬ héi cña vèn ®Çu t. NPV d¬ng lµ dù ¸n cã l·i, NPV = 0 chøng tá dù ¸n chØ chØ ®¹t møc trang tr¶i ®ñ chi phÝ vèn, NPV ©m lµ nh÷ng dù ¸n bÞ thua lç. Nguyªn t¾c sö dông chØ tiªu: - Trong thÈm ®Þnh dù ¸n sinh lêi lµ dù ¸n cho NPV > 0. VËy chÊp nhËn dù ¸n cã NPV d¬ng. - Khi cã nhiÒu dù ¸n cã tÝnh lo¹i trõ nhau th× lùa chän dù ¸n cã NPV d¬ng vµ lín nhÊt. - Víi c¸c dù ¸n ®éc lËp th× chÊp nhËn dù ¸n cã NPV  0. Tuy nhiªn, chØ tiªu nµy còng cã u, nhîc ®iÓm: *¦u ®iÓm: 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n dùa trªn c¬ së dßng tiÒn rßng cã chiÕt khÊu lµ hîp lý v× tiÒn cã gi¸ trÞ thêi gian. - Lùa chän theo chØ tiªu nµy lµ hîp lý v× xÐt cho cïng chñ ®Çu t vµ nhµ tµi trî thùc hiÖn dù ¸n nh»m môc tiªu tµi chÝnh, tøc cµng lµm t¨ng lîng tiÒn nhiÒu lµ cµng tèt. *Nhîc ®iÓm: - ViÖc dïng chØ tiªu nµy ®Ó so s¸nh c¸c dù ¸n cã thêi h¹n vµ møc vèn C 0 cã sù kh¸c biÖt lµ rÊt khã kh¨n, ®«i khi ®a ra kÕt qu¶ thiÕu tÝnh chÝnh x¸c. - TÝnh chÝnh x¸c cña NPV phô thuéc nhiÒu vµo tû lÖ chiÕt khÊu trong khi x¸c ®Þnh tû lÖ nµy lµ t¬ng ®èi khã kh¨n vµ phøc t¹p. - Kh«ng cho phÐp biÕt ®îc hiÖu qu¶ cña mét ®¬n vÞ vèn bá ra lµ bao nhiªu. b)ChØ tiªu doanh lîi (PI): ChØ tiªu nµy cßn ®îc gäi lµ tû sè lîi Ých - chi phÝ, lµ tû lÖ gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c luång tiÒn dù ¸n mang l¹i vµ gi¸ trÞ ®Çu t ban ®Çu. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh 1 ®¬n vÞ ®Çu t sÏ mang l¹i bao nhiªu ®¬n vÞ gi¸ trÞ. PV PI = C0 Trong ®ã: n Ci PV =  ®îc gäi lµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña luång tiÒn dù ¸n i = 1 (1 + r)i C0 lµ vèn ®Çu t ban ®Çu. PI ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi cña dù ¸n trªn mçi ®¬n vÞ tiÒn tÖ ®îc ®Çu t. PI lín h¬n 1 cã nghÜa lµ dù ¸n mang l¹i gi¸ trÞ cao h¬n gi¸ trÞ ban ®Çu vµ khi ®ã dù ¸n cã thÓ chÊp nhËn ®îc. Nguyªn t¾c sö dông chØ tiªu nµy: - §èi víi c¸c dù ¸n ®éc lËp ngêi ta lùa chän dù ¸n cã PI  1. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §èi víi c¸c dù ¸n lo¹i trõ nhau ta chän dù ¸n nµo cã PI  1 vµ lín nhÊt. ChØ tiªu nµy cã u, nhîc ®iÓm: *¦u ®iÓm: - Ph¶n ¸nh ®îc hiÖu qu¶ cña mçi ®¬n vÞ tiÒn ®Çu t vµo dù ¸n. - Ph¶n ¸nh ®îc hiÖu qu¶ cña mçi ®¬n vÞ tiÒn ®Çu t vµo dù ¸n.QuyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay tõ chèi dù ¸n phô thuéc vµo môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña chñ së h÷u. *Nhîc ®iÓm: - Còng nh NPV, ®é chÝnh x¸c phô thuéc nhiÒu vµo chØ tiªu tû lÖ chiÕt khÊu. - §©y lµ chØ tiªu t¬ng ®èi nªn kh«ng ®o lêng trùc tiÕp lîi Ých cña dù ¸n mang l¹i cho chñ dù ¸n. c)Tû lÖ hoµn vèn néi bé (IRR– Interret Return Rate): Tû suÊt hoµn vèn néi bé ®o lêng tû lÖ thu nhËp b×nh qu©n c¸c n¨m trªn vèn ®Çu t, nã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n cha tÝnh ®Õn chi phÝ c¬ héi cña vèn ®Çu t. Tû lÖ hoµn vèn néi bé lµ tû lÖ chiÕt khÊu mµ t¹i ®ã gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña dù ¸n nhËn gi¸ trÞ 0. Tøc lµ: n NPV = - C0 + Ci  =0 i = 1 (1 + IRR)i Ta cã thÓ tÝnh to¸n tû lÖ nµy b»ng ph¬ng ph¸p néi suy tuyÕn tÝnh: - Víi r1 lµ tû lÖ ®Ó NPV1 > 0. Víi r2 lµ tû lÖ ®Ó NPV2 < 0 IRR chÝnh lµ tû lÖ sinh lêi cÇn thiÕt cña dù ¸n. §©y lµ møc l·i suÊt tiÒn vay cao nhÊt mµ c¸c nhµ ®Çu t cã thÓ chÊp nhËn mµ kh«ng bÞ thua thiÖt nÕu toµn bé vèn ®Çu t cho dù ¸n lµ vèn vay (nÕu vèn ®Çu t ban ®Çu ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau th× ®ã lµ chi phÝ vèn b×nh qu©n cao nhÊt cã thÓ chÊp nhËn ®îc). Tøc lµ nÕu chi phÝ vèn b»ng IRR, dù ¸n sÏ kh«ng t¹o thªm ®îc gi¸ trÞ hay kh«ng cã l·i. Tõ ®ã ta thÊy, nÕu IRR lín h¬n chi phÝ vèn (tû lÖ chiÕt khÊu cña dù ¸n) th× thùc hiÖn dù ¸n. Trong trêng hîp nµy cã thÓ nãi, dù ¸n cã l·i, t¬ng ®¬ng víi gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng d¬ng. - 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong viÖc tÝnh to¸n c¸c IRR cÇn lu ý, kh«ng cÇn ph¶i c¨n cø vµo tû lÖ chiÕt khÊu dù tÝnh. §iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ tû lÖ chiÕt khÊu lµ kh«ng quan träng. V× tiªu chuÈn ®Ó so s¸nh lµ tû lÖ chiÕt khÊu cña dù ¸n. X¸c ®Þnh IRR ngêi ta thêng sö dông ph¬ng ph¸p néi suy tuyÕn tÝnh. HiÖn nay, víi c¸c phÇn mÒm hiÖn ®¹i, viÖc x¸c ®Þnh IRR kh«ng cßn khã kh¨n n÷a. Nguyªn t¾c sö dông IRR ®Ó ®¸nh gi¸, lùa chän dù ¸n nh sau: - NÕu hai dù ¸n ®éc lËp th× dù ¸n cã IRR  r sÏ ®îc chän. - NÕu hai dù ¸n lo¹i trõ nhau th× dù ¸n nµo cã IRR lín h¬n sÏ ®îc chän. Sö dông IRR còng cã nh÷ng u , nhîc ®iÓm sau: *¦u ®iÓm: - ThÓ hiÖn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn hay chi phÝ c¬ héi cña vèn ®Çu t. - DÔ dµng so s¸nh víi chi phÝ sö dông vèn nªn ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sinh lêi cña mét ®ång vèn. - Cã thÓ lùa chän gi÷a c¸c dù ¸n cã thêi gian kh¸c nhau, kh¾c phô ®îc nhîc ®iÓm cña chØ tiªu NPV *Nhîc ®iÓm: - Trong trêng hîp rßng tiÒn cña dù ¸n bÞ biÕn d¹ng tõ ©m sang d¬ng (dù ¸n cã luång tiÒn vµo ra sen kÏ n¨m nµy qua n¨m kh¸c) th× IRR ®a trÞ khã kh¨n trong d¸nh gi¸. Trong trêng hîp nµy th× kh«ng nªn sö dông IRR ®Ó ®¸nh gi¸. - Dïng IRR ®Ó lùa chän dù ¸n lo¹i trõ cã quy m«, thêi gian kh¸c nhau kh«ng chÝnh x¸c. Trong trêng hîp dïng IRR vµ NPV cã kÕt qu¶ tr¸i ngîc th× ngêi ta thêng coi träng chØ tiªu NPV h¬n.  Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng hoµn vèn cña dù ¸n: Thêi gian hoµn vèn ®Çu t (PP - Payback Period): Vèn ®Çu t ®îc thu håi nhanh nh thÕ nµo, trong vßng bao nhiªu n¨m còng lµ mèi quan t©m kh«ng chØ cña riªng nhµ ®Çu t mµ cßn cña c¸c nhµ tµi trî cho dù ¸n. Bëi lÏ, c¸c 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nhµ ®Çu t ®Òu muèn thu håi vèn nhanh, víi c¸c chØ tiªu kh¸c nhau, thêi gian hoµn vèn cµng ng¾n th× rñi ro cña viÖc thu håi vèn cµng thÊp. Thêi gian hoµn vèn cña mét dù ¸n lµ ®é dµi thêi gian ®Ó thu håi ®ñ vèn ®Çu t ban ®Çu. Tøc lµ, thêi gian mµ tæng c¸c luång tiÒn thu ®îc tõ dù ¸n b»ng tæng vèn ®Çu t ban ®Çu. Cã hai c¸ch tÝnh chØ tiªu nµy: thêi gian hoµn vèn kh«ng chiÕt khÊu (kh«ng tÝnh tíi gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn) vµ thêi gian hoµn vèn cã chiÕt khÊu (tÝnh tíi gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn). ViÖc tÝnh to¸n dùa trªn viÖc lËp b¶ng. Cã thÓ x¸c ®Þnh thêi gian thu håi vèn theo c«ng thøc sau: N¨m ngay tríc c¸c Thêi gian hoµn vèn = luång tiÒn cña dù ¸n + ®¸p øng ®îc chi phÝ Chi phÝ cha ®îc bï ®¾p hµng n¨m bëi luång tiÒn thu ®îc trong n¨m Ph¬ng ph¸p tÝnh thêi gian hoµn vèn cung cÊp th«ng tin vÒ ®é dµi thêi gian dù tÝnh cÇn thiÕt ®Ó c¸c luång tiÒn rßng cña dù ¸n bï ®¾p ®îc chi phÝ ®Çu t ban ®Çu cña dù ¸n. C¸c nhµ ®Çu t thêng thiÕt lËp mét thêi gian hoµn vèn tèi ®a cã thÓ chÊp nhËn ®îc vµ sÏ b¸c bá dù ¸n ®Çu t cã thêi gian l©u h¬n. Sö dông chØ tiªu PP ®Ó ®¸nh gi¸, lùa chän dù ¸n theo nguyªn t¾c: dù ¸n cã thêi gian hoµn vèn cµng nhá cµng tèt. Ph¬ng ph¸p ®îc c¸i dÔ tÝnh to¸n kh«ng cã sù phøc t¹p, nhng l¹i cã nhiÒu nhîc ®iÓm víi 3 ph¬ng ph¸p trªn lµ: - PhÇn thu nhËp sau thêi gian hoµn vèn bÞ bá qua hoµn toµn. - YÕu tè rñi ro ®èi víi luång tiÒn trong t¬ng lai kh«ng bÞ xem xÐt, ®¸nh gi¸. - Thêi gian hoµn vèn kh«ng chiÕt khÊu kh«ng tÝnh tíi gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn. - XÕp h¹ng c¸c dù ¸n kh«ng phï hîp víi môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña chñ së h÷u. Mét sè nhµ ph©n tÝch cßn sö dông chØ tiªu thêi gian hoµn vèn sau khi ®· tÝnh tíi yÕu tè thêi gian cña c¸c luång tiÒn. ChØ tiªu nµy ®îc gäi lµ thêi gian thu håi vèn cã tÝnh chiÕt khÊu. Thùc chÊt ®©y lµ viÖc tÝnh to¸n thêi gian thu håi vèn c¨n cø theo gi¸ trÞ hiÖn t¹i 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 cña c¸c luång tiÒn. Tuy nhiªn, ph¬ng ph¸p nµy vÉn m¾c ph¶i nhîc ®iÓm c¬ b¶n cña chØ tiªu thêi gian hoµn vèn, v× nã kh«ng quan t©m ®Õn c¸c luång tiÒn sau thêi gian thu håi vèn. Vµ do vËy, cã thÓ lo¹i bá nhÇm c¸c dù ¸n tèt. Víi c¸c nhµ Ng©n hµng ngoµi viÖc x¸c ®Þnh chØ tiªu PP dùa trªn lîng vèn cña chñ ®Çu t mµ cßn ph¶i tÝnh ®Õn PP ®ùa trªn lîng vèn ®i vay, chØ tiªu nµy ®îc gäi lµ thêi gian hoµn vèn vay. Dùa vµo chØ tiªu nµy cã thÓ ®a ra thêi h¹n tÝn dông cña kho¶n vay. 3.2.4. ThÈm ®Þnh kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n: KÕ ho¹ch tr¶ nî thêng ®îc chñ ®Çu t tr×nh lªn trong hå s¬ xin vay. V× ®iÒu kiÖn vay tr¶ cha x¸c ®Þnh nªn kÕ ho¹ch nµy thêng mang tÝnh chñ quan. Trªn c¬ së ph©n tÝch dßng tiÒn thu tõ dù ¸n, c¸c kho¶n vay dù ¸n ph¶i tr¶ trong cïng thêi gian, chØ tiªu thêi gian hoµn vèn, Ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh thÈm ®Þnh kÕ ho¹ch tr¶ nî vµ tho¶ thuËn víi chñ ®Çu t vÒ viÖc tr¶ nî theo ph¬ng thøc nµo, kú h¹n lµ bao nhiªu. CÇn ph¶i thÊy r»ng nguån tr¶ nî gèc tõ dù ¸n lµ lîi nhuËn sau thuÕ ®Ó l¹i vµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Ng©n hµng c¨n cø vµo ®ã ®Ó mµ x¸c ®Þnh ra kÕ ho¹ch tr¶ nî cña chñ ®Çu t bao gåm c¶ tr¶ nî gèc vµ l·i hµng th¸ng. NÕu trong thêi h¹n cho vay cã n¨m dù ¸n kh«ng ®ñ ®¶m b¶o tr¶ nî tõ c¸c nguån th× Ng©n hµng ph¶i yªu cÇu chñ ®Çu t cã cam kÕt tr¶ nî b»ng c¸c nguån kh¸c. ViÖc ph©n tÝch nµy sÏ gióp cho Ng©n hµng xem xÐt kÕ ho¹ch tr¶ nî kho¶n vay gióp n©ng cao chÊt l îng tÝn dông cña m×nh. Ngoµi c¸c néi dung thÈm ®Þnh tµi chÝnh trªn c¸c c¸n bé thÈm ®Þnh cßn tiÕn hµnh ph©n tÝch rñi ro còng nh ph©n tÝch ®é nhËy. 3.2.5. Ph©n tÝch rñi ro dù ¸n: Dù ¸n ®Çu t cã thêi gian ho¹t ®éng dµi nªn chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu yÕu tè. Víi dù ¸n cã liªn quan tíi vay ngo¹i tÖ th× cã rñi ro tû gi¸. Víi c¸c dù ¸n trong níc ngoµi chÞu t¸c ®éng bëi yÕu tè x· héi cßn chÞu t¸c ®éng cña yÕu tè l¹m ph¸t, viÖc t¨ng gi¸ ®Çu vµo còng nh ®Çu ra ®Òu ¶nh hëng tíi lîng hµng b¸n. C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh tÝnh to¸n ë trªn lµ dùa trªn c¬ së c¸c dù kiÕn kh«ng ®æi trong t¬ng lai, tøc lµ ph©n tÝch dù ¸n trong tr¹ng th¸i tÜnh. V× thÕ nªn rÊt cã thÓ khi gÆp c¸c biÕn ®éng trong t¬ng lai, dù ¸n kh«ng cßn hiÖu qu¶ nh dù tÝnh n÷a. §Ó cã thÓ cã nh÷ng ®¸nh gi¸ nh÷ng tr¹ng th¸i ®éng nµy th× ngêi ta ph¶i sö dông thªm c¸c tiªu thøc ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro cña dù ¸n. ViÖc sö dông thªm c«ng cô nµy gióp cho c¸c nhµ ph©n tÝch nhËn ®Þnh møc ®é tin cËy cña c¸c sè liÖu ®· tÝnh to¸n. Ngêi ta thêng sö dông hai ph¬ng ph¸p ®Ó ph©n tÝch ®ã lµ: ph©n tÝch ®é nh¹y vµ ph©n tÝch t×nh huèng. 20