Tài liệu So sánh hoҥt tính kháng khuҭn cӫa 6 dòng gӯng (zingiber offcinale rosc)

TR NG I H C C N TH KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C NG D NG PHAN TH T SO SÁNH HO T TÍNH KHÁNG KHU N C A 6 DÒNG G NG (Zingiber Offcinale Rosc) Lu n v n t t nghi p Nghành: CH N NUÔI – THÚ Y n Th , 2010 TR NG I H C C N TH KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C NG D NG Lu n v n t t nghi p Ngành: CH N NUÔI- THÚ Y Tên tài: SO SÁNH HO T TÍNH KHÁNG KHU N C A 6 DÒNG G NG (Zingiber Offinale Rosc) Giáo viên h ng d n TS: Hu nh Kim Di u Sinh viên th c hi n Phan Th T MSSV: 3077128 L p: Ch n Nuôi – Thú y K33 n Th , 2010 i TR NG I H C C N TH KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C NG D NG MÔN THÚ Y tài: “So sánh ho t tính kháng khu n c a 6 dòng g ng (Zingiber Offinale Rosc)” do sinh viên Phan Th T th c hi n t i phòng thí nghi m E009, E209 b môn thú y và phòng E108 b môn ch n nuôi tr ng i h c C n Th t ngày 09/08/2010 n 09/10/2010. C n Th , ngày tháng n m 2010 C n Th , ngày tháng Duy t c a B môn Duy t c a giáo viên h …............................... …............................ n Th , ngày tháng n m 2010 Duy t Khoa Nông Nghi p & SH D …............................................. ii n m 2010 ng d n I CAM OAN Tôi cam oan r ng qu phân tích trong c u khoa h c nào . tài này là do chính tôi th c hi n, các s li u thu th p và k t tài là trung th c, tài không trùng v i b t k tài nghiên C n Th , ngày tháng n m 2010 Sinh viên th c hi n Phan Th T iii IC M Trong quá trình th c hi n tài, tôi ã nh n ình, Th y Cô, anh ch và b n bè. và N c nhi u s giúp t phía Gia Tr c tiên, con xin bày t lòng bi t n sâu s c n gia ình ã nuôi d ng viên con trong su t th i gian h c t p và th c hi n tài. ng Em xin bày t lòng bi t n chân thành n Cô Hu nh Kim Di u, ng i ã t n tình giúp , h ng d n, óng góp nh ng ý ki n quý báu cho em trong su t quá trình h c t p và th c hi n lu n v n t t nghi p. Em vô cùng bi t n quý Th y Cô c a 2 b môn Ch n Nuôi và Thú Y ã t n tình d y b o, h ng d n em trong su t quá trình h c t p t i tr ng. Xin cám n ch Nguy n Ng c Giao, anh ch cùng nhóm lu n v n t t nghi p, t p th các b n l p Ch n Nuôi – Thú y K33 ã giúp , chia s , ng viên tôi trong su t nh ng n m h c t p t i tr ng i h c C n Th . Ngày tháng m 2010 Sinh viên th c hi n Phan Th T iv CL C Trang t a ...............................................................................................................................i Trang duy t c a h i ng Khoa............................................................................................ii I CAM OAN .................................................................................................................iii IC M N .......................................................................................................................iv C L C ............................................................................................................................ v DANH M C CH VI T T T.............................................................................................vii DANH SÁCH B NG..........................................................................................................viii DANH SÁCH HÌNH.............................................................................................................xi TÓM L C.........................................................................................................................xii CH NG 1: CH NG 2: C 2.1 S L TV N S .................................................................................................1 LÍ LU N ..........................................................................................3 C V CÂY G NG ..........................................................................................3 2.1.1 Vài nét v cây g ng .......................................................................................................3 2.1.2 Thành ph n hóa h c.......................................................................................................5 2.1.3 Tác d ng d c lí.......................................................................................................... 11 2.1.4 Tác d ng c ch vi khu n và n m t d ch chi t g ng ..................................................14 2.2 S L C V VI KHU N...........................................................................................25 2.2.1 Nhóm vi khu n gram d ng .....................................................................................25 2.2.1.1 Staphylococcus aureus .............................................................................................25 2.2.1.2 Streptococcus faecalis ..............................................................................................26 2.2.2 Nhóm vi khu n gram âm ..........................................................................................27 2.2.2.1 Salmonella spp ......................................................................................................... 27 2.2.2.2 Pseudomonas aeruginosa..........................................................................................29 2.2.2.3 Escherichia coli ........................................................................................................31 2.2.2.4 Aeromonas hydrophyla .............................................................................................33 v 2.2.2.5 Edwardsiella ictaluri.................................................................................................35 2.2.2.6 Edwardsiella tarda....................................................................................................36 CH NG 3: PH 3.1 PH NG TI N VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C U ............................38 NG TI N NGHIÊN C U .................................................................................38 3.2.1 Th i gian và a m .................................................................................................38 3.2.2 Nguyên li u ................................................................................................................38 3.2.3 Thi t b và hóa ch t dùng trong thí nghi m ..................................................................38 3.2.4 Vi khu n dùng trong thí nghi m ...................................................................................39 3.2 PH 3.2.1 NG PHÁP NGHIÊN C U ................................................................................39 u ch cao thô ........................................................................................................39 3.2.1.1 Ph ng pháp thu m u ..............................................................................................39 3.2.1.2 Chi t xu t cao thô ....................................................................................................39 3.2.1.3 Hi u su t cao thô .....................................................................................................40 3.2.1.4 m 3.2.2 Xác cao thô .........................................................................................................40 nh tính kháng khu n.......................................................................................41 3.2.2.1 Chu n c Mc Farland 0,5 ..................................................................................41 3.2.2.2 Chu n vi khu n ....................................................................................................41 3.2.2.3 Xác nh n ng c ch t i thi u .............................................................................41 3.2.2.4 Ch tiêu theo dõi .......................................................................................................42 CH NG 4: K T QU VÀ TH O LU N .....................................................................43 4.1 Hi u su t chi t xu t các dòng cao ...................................................................................43 4.2 m các dòng cao .......................................................................................................43 4.3 K t qu xác nh n ng c ch t i thi u (MIC) c a các dòng cao g ng .......................44 4.3.1 N ng c ch t i thi u (MIC) c a cao g ng dòng 1 ..................................................44 4.3.2 N ng c ch t i thi u (MIC) c a cao g ng dòng 2 ..................................................45 4.3.3 N ng c ch t i thi u (MIC) c a cao g ng dòng 3 ..................................................46 vi 4.3.4 N ng c ch t i thi u (MIC) c a cao g ng dòng 4 ..................................................47 4.3.5 N ng c ch t i thi u (MIC) c a cao g ng dòng 5 ................................................. 48 4.3.6 N ng c ch t i thi u (MIC) c a cao g ng dòng 6 ..................................................49 4.3.7 T ng h p k t qu n ng c ch t i thi u (MIC) c a các dòng cao g ng trên t t c các ch ng vi khu n th nghi m ............................................................................................50 CH NG 5: K T LU N VÀ NGH .........................................................................60 5.1 K t lu n..........................................................................................................................60 5.2 ngh ...........................................................................................................................60 TÀI LI U THAM KH O ..................................................................................................61 vii DANH M C CH CFU DMSO DM GC/MS H MHA MIC MC NA S. aureus S. faecalis E. coli S. spp P. aeruginosa A. hydrophila E. tarda E. ictaluri VI T T T Colony forming unit Dimethyl Sulfoxide Hàm l ng v t ch t khô Gas chromatography - mass spectrometry Hi u su t chi t cao Muler – Hinton Agar Minimum inhibitory (N ng c ch t i thi u) Mac Conkey Nutrient Agar Staphylococcus aureus Streptococcus faecalis Escherichia coli Salmonella spp Pseudomonas aeruginosa Aeromonas hydrophila Edwardsiella tarda Edwardsiella ictaluri viii DANH SÁCH B NG B ng ng 2.1 Tên b ng Trang t qu tri n khai s c kí GC/MS tinh d u g ng 5 ng 2.2 Phân tích GC/MS thành ph n các ch t trong tinh d u g ng 8 ng 2.3 Thành ph n và t l các ch t trong tinh d u g ng t Thái Lan và Trung Qu c b ng ph ng pháp phân tích GC/MS 9 ng 2.4 Thành ph n và t l ( protein, ch t x , ch t béo, m có ngu n g c t Trung Qu c và Thái Lan ) trong g ng 10 ng 2.5 Phân tích thành ph n các ch t trong tinh d u G ng có ngu n g c khác nhau b ng ph ng pháp NTSYSpc 10 ng 2.6 Ho t tính kháng khu n c a dich chi t g ng khi k t h p v i d ch chi t c a chanh và t i 15 ng 2.7 Ho t tính kháng khu n c a g ng và m t s nhóm kháng sinh trên 2 ch ng vi khu n E. coli và S. typhi 17 ng 2.8 MIC (n ng c ch t i thi u ) c a [10] - gingerol và các nhóm kháng sinh trên vi khu n nhóm Enterococci 17 ng 2.9 So sánh thành ph n và t l các ch t trong tinh d u g ng c chi t xu t d i các d ng dung môi khác nhau (Natta và ctv, 2008) 19 ng 2.10 Ho t tính kháng khu n c a c a cao thô g ng khi chi t xu t b ng các ng dung môi khác nhau. 20 ng 2.11 Ho t tính kháng khu n c a cao g ng trên 7 ch ng vi khu n th nghi m. 22 ng 2.12 l 29 ng 2.13 li u th ng kê t n m 2006-2008 tính nh y c m c a P. aeruginosa i v i các nhóm kháng sinh 31 ng 2.14 li u th ng kê tính nh y c m c a vi khu n E. ictaluri v i các nhóm kháng sinh t n m 2006-2008 36 kháng c a vi khu n S. spp v i các nhóm kháng sinh ng 4.1 Hi u su t chi t xu t c a 6 dòng g ng. 43 ng 4.2 43 m cao các dòng g ng ix ng 4.3 MIC ( g/ml) c a cao g ng dòng 1 trên 8 ch ng vi khu n th nghi m. 44 ng 4.4 MIC ( g/ml) c a cao g ng dòng 2 trên 8 ch ng vi khu n th nghi m. 45 ng 4.5 MIC ( g/ml) c a cao g ng dòng 3 trên 8 ch ng vi khu n th nghi m. 46 ng 4.6 MIC ( g/ml) c a cao g ng dòng 4 trên 8 ch ng vi khu n th nghi m 47 ng 4.7 MIC ( g/ml) c a cao g ng dòng 5 trên 8 ch ng vi khu n th nghi m 48 ng 4.8 MIC ( g/ml) c a cao g ng dòng 6 trên 8 ch ng vi khu n th nghi m. 49 ng 4.9 MIC c a 6 dòng cao g ng trên 8 ch ng vi khu n thí nghi m theo m 50 x DANH M C HÌNH Hình Tên hình Trang Hình 2.1 Cây g ng 4 Hình 4.1 MIC cao g ng dòng 1 n ng 4096 g/ml và nhóm Hình 4.2 MIC cao g ng dòng 1 nhóm i ch ng n ng 4096 g/ml và 128 g/ml và 54 Hình 4.3 MIC cao g ng dòng 1 n ng 2048 g/ml 54 Hình 4.4 MIC cao g ng dòng 2 n ng 4096 g/ml 55 Hình 4.5 MIC cao g ng dòng 2 n ng 2048 g/ml 55 Hình 4.6 MIC cao g ng dòng 2 n ng 64 g/ml 55 Hình 4.7 MIC cao g ng dòng 3 n ng 4096 g/ml 56 Hình 4.8 MIC cao g ng dòng 3 n ng 4096 g/ml và 64 g/ml 56 Hình 4.9 MIC cao g ng dòng 3 n ng 1024 g/ml 56 Hình 4.10 MIC cao g ng dòng 4 n ng 4096 g/ml 57 Hình 4.11 MIC cao g ng dòng 4 n ng 4096 g/ml và 64 g/ml 57 Hình 4.12 MIC cao g ng dòng 4 n ng 2048 g/ml 57 Hình 4.13 MIC cao g ng dòng 5 n ng 4096 g/ml 58 Hình 4.14 MIC cao g ng dòng 5 n ng 2048 g/ml và 1024 g/ml 58 Hình 4.15 MIC cao g ng dòng 5 n ng 512 g/ml 58 Hình 4.16 MIC cao g ng dòng 6 n ng 4096 g/ml 59 Hình 4.17 MIC cao g ng dòng 6 n ng 2048 g/ml 59 Hình 4.18 MIC cao g ng dòng 6 n ng 1024 g/ml 59 xi i ch ng 54 TÓM L B ng ph C ng pháp chi t xu t và cô quay m u, thu quá trình chi t xu t cao g ng dòng 6 c 6 dòng cao thô qua t hi u su t cao nh t v i H = 2,15%, hi u su t th p nh t là cao g ng dòng 2 v i H = 0,71%. K t qu c ghi nh n: cao nh t là m m 6 dòng c ng c a cao g ng dòng 5 v i 19,04% và th p nh t là cao g ng dòng 1 v i 10,82%. ng th i m u cao c a 6 dòng g ng c xác nh n ng c ch t i thi u (MIC) trên 5 ch ng vi khu n gây b nh cho gia súc và gia c m (S. aureus, S. faecalis, S. spp, E. coli, P. aeruginosa) và 3 ch ng vi khu n gây b nh cho cá (A. hydrophila, E. ictaluri, E. tarda) dùng ph nh n ng ng pháp pha loãng trong th ch xác c ch t i thi u. K t qu cho th y: C 6 dòng cao g ng i u c ch c s phát tri n c a 5 ch ng vi khu n E. ictaluri, S. aureus, A. hydrophila, E. tarda, P. aeruginosa nh ng trong 6 dòng cao hi u qu kháng khu n th hi n t t nh t trên 3 ch ng: E. tarda v i MIC t 64 g/ml n 1024 g/ml; S. aureus v i MIC t 512 g/ml và A. hydrophila v i MIC t 1024 g/ml không c ch c ch y u l i v n c ch c nh ng n 4096 g/ml n 4096 g/ml. M t s dòng cao g ng 3 ch ng: E. coli, S. faecalis, S. spp m t s dòng còn n ng g ng thì dòng cao th 5 và 6 c ch cao. u áng chú ý trong s 6 dòng cao c t t c các ch ng vi khu n th nghi m. i v i dòng 5 có hi u qu kháng khu n t t trên vi khu n gram d ng S. aureus v i MIC=512 g/ml và dòng 6 c ch t t trên vi khu n gram âm E. tarda v i MIC=512 g/ml. M t dù 4 dòng còn l i không c ch nh ng tác c t t c 8 ch ng vi khu n ng r t t t trên vi khu n gây b nh trên cá E. tarda v i MIC t 64 g/ml n 124 g/ml. xii CH NG 1: TV N Th gi i th c v t xung quanh chúng ta vô cùng a d ng và phong phú. Theo th ng kê c a T ch c Y t th gi i, d c th o ã lên n 20.000 loài. i v i n c ta c ng nh m t s n c ông Nam Á khác có truy n th ng ch a b nh theo l i y h c c truy n t lâu i, vì v y d c th o có m t v trí r t quan tr ng. Nhi u ho t ch t quan tr ng nh quinin, morphin…ch a th i b ng con ng t ng h p mà ph i chi t ra t d c th o. Thành t u nghiên c u c a các ngành sinh d c h c, ông y h c ã cho chúng ta bi t ti m n ng kháng khu n c a nhi u loài d c th o, giúp chúng ta ch ng s d ng thu c kháng sinh t th c v t ch a các b nh nhi m khu n m t cách hi u qu . Trong b i c nh d ch b nh gia súc, gia c m di n bi n ngày càng ph c t p nh hi n nay do nhi u lo i vi khu n l n và kháng nhi u lo i thu c kháng sinh hóa d c, các b nh virus ang có xu h ng gia t ng thì vi c khai thác ti m n ng ch a b nh c a d c th o d p t t d ch b nh, gi m t n th t kinh t …ngày càng tr nên b c thi t. So sánh v i kháng sinh tân d c, các cây thu c kháng sinh tuy không m nh b ng nh ng c ng ch a kh i nhi u b nh nhi m khu n. Không nh ng th , chúng còn có nhi u u i m mà thu c kháng sinh tân d c không có. Tr c h t là v n kháng thu c. ây là chuy n nan gi i i v i kháng sinh tân d c hi n nay, nh ng i v i kháng sinh th c v t ng i ta ch a th y hi n t ng này. u i m n i b t c a kháng sinh th c v t là r t ít c, do ó không gây ra nh ng tai bi n nguy hi m, nhi u khi ch t ng i nh thu c kháng sinh tân d c. Nh ng tai bi n do penicillin, streptomycin, tetracycline, chloramphenicol… c y h c nói n nhi u, nh ng nh ng tai bi n do kháng sinh th c v t gây ra ch a th y tài li u nào nói n. Gi i h n an toàn v m t c ch t c a nh ng kháng sinh th c v t l n h n kháng sinh tân d c nhi u. V i mong mu n b sung thêm d li u thu c có ngu n g c t t nhiên và vi c s d ng kháng sinh th c v t thay cho kháng sinh t ng h p. Chúng tôi ti n hành tài: “ SO SÁNH HO T TÍNH KHÁNG KHU N C A 6 DÒNG G NG (Zingiber Offcinale Rosc ) ”. M c tiêu c a tài So sánh ho t tính kháng khu n c a 6 dòng cao g ng (Zingiber Offcinale Rosc) trên các ch ng vi khu n th nghi m tìm ra dòng g ng có ho t tính kháng khu n m nh nh t trong cùng i u ki n th nh ng. 1 CH 2.1 S L NG 2: C S LÍ LU N C V CÂY G NG 2.1.1 Vài nét v cây g ng G ng thu c h Zingiberaceae v i 45 chi và 800 loài (Newell và ctv, 1996) tên khoa h c là Zingiber officinale Rosc t tên theo m t nhà th c v t h c ng i Anh William Roscue vào n m 1807 (Foster, 2000). G ng có ngu n g c t ông Nam Châu Á, n , Jamaica, Trung Qu c, Srilanka, Malaysia, Indonesia, Nh t B n các n c ph ng tây tr ng nhi u g ng nh t (Phan H u Trinh và ctv, 1986). Vi t Nam g ng tr ng r t s m t th k th 2 tr c công nguyên ( Huy Bích và ctv, 2004). Hi n nay g ng có m t kh p các a ph ng, t vùng núi cao n vùng ng b ng và c ngoài các h i o. G ng c x p vào l p th c v t m t lá m m, là lo i cây th o s ng lâu n m, cao t 8-80 cm ( Huy Bích và ctv, 2004) còn theo Mai V n Quy n và ctv (2000) thì g ng cao 50-100 cm, tùy lo i t có n i cao 150 cm. G ng cho n ng su t cao 60 t n/ha Huy Bích và ctv, 2004). G ng có nhi u công d ng, c s d ng trong ngành hoa ki ng, cây gia v ho c làm thu c. Theo kinh nghi m c truy n g ng c dùng Trung Qu c làm thu c c, an th n, ch ng viêm và làm d tiêu, c dùng trong b nh t , th p kh p mãn tính, nh c u, au dây th n kinh và co c ng, hen ph qu n, bu n nôn, nôn, viêm ph qu n. n g ng c dùng d i d ng ph i s y khô và d ng i dùng làm gia v , s n xu t oleoresin và c t tinh d u g ng. Ng i dân Indonesia dùng g ng u ng ch a au b ng, ho, làm thu c bôi bên ngoài da cho ph n và tr em. Bungari g ng c dùng d ng chè thu c ch a c m l nh, ho, s m i, s t, viêm h ng ( Huy Bích, 2004). 2 (a) (b) (c) (d) Hình 1.1 (a), (b) cây g ng; (c), (d) c g ng 3 2.1.2 Thành ph n hóa h c Theo Huy Bích và ctv (2004) g ng ch a 2-3% tinh d u, thành ph n ch y u là các h p ch t hydrocacbon sesquiterpenic: -zingiberen (35%), ar - curcumen (17%), - farnesen (10%) và m t l ng nh các h p ch t alcol monoterpenic nh : geraniol, linalol, borenol. Nh a d u g ng ch a 20 – 25% tinh d u và 20 – 30% ch t cay. Thành ph n ch y u c a nhóm ch t cay là: zingeron, shogaol và zingerol trong ó zingerol chi m t l cao nh t. Ngoài ra tinh d u g ng còn ch a -camphen, phelandren, eucalyptol và các gingerol. Theo ng Hoài Nam và ctv (2010) thành ph n và t l các ch t trong tinh d u g ng c phân tích b ng ph ng pháp GC/MS nh sau: ng 2.1 K t qu tri n khai s c kí GC/MS (Gas chromatography/mass spectrometry) tinh d u g ng (Zingiber officinale Rosce) ( ng Hoài Nam và ctv, 2010). th t Thành ph n l (%) 1 2- heptanol 0,06 2 nonan 0,63 3 tricyclen 0,16 4 -pinen 2,78 5 camphen 8,04 6 2-ethenyl tetrahydro-2,6,6- trimethly- 2H- pyran 0,1 7 -pinen 0,6 8 6 methyl-5-heptan-2-on 2,09 9 -myrcen 2,58 10 -phellandren 0,46 11 cymen 1,18 12 cineol 15,94 4 13 2-heptanol, acetat 0,07 14 - terpinen 0,1 15 terpinolen 0,41 16 - p-dimethyl styren 0,24 17 2-dodecanon 0,5 18 perillen 0,21 19 linnalol 2,15 20 borneol 0,08 21 2-ethenyl-1,1-dimethyl-3-methylen-cyclohexan 0,14 22 camphor 0,23 23 9-heptadecanon 0,12 24 - phellandren-8-ol 0,42 25 terpinen-4-ol 0,35 26 crypton 0,45 27 p-cymen-8-ol 0,74 28 terpinen-8-ol 2,75 29 -citral 8,77 30 -citral 14,12 31 borneol acetat 0,25 32 2-undecanon 0,68 33 - elemen 0,11 5 34 citronellol acetat 0,28 35 longifolen 0,49 36 copaen 0,69 37 geraniol 0,5 38 -elemen 0,79 39 farnesyl aceton 0,11 40 -elemen 0,12 41 -sinensal 0,09 42 -gurjunen 0,13 43 iso-Caryophyllen 0,68 44 -selinen 0,78 45 -amorphen 0,17 46 -curcumen 6,56 47 zingiberen 7,75 48 -farnesen 6,09 49 -cadinen 0,78 50 -sesquiphellandren 3,81 51 -Guainen 0,06 52 -lonon 0,16 53 elemol 0,2 54 -Gurjunen 0,24 6 55 nerolidol 0,33 56 eudesmol 0,48 57 - bosabolol 0,07 58 -cedren 0,16 59 4- (1,5-dimethyl-hex-4-enyl) cyclohex-2-enon 0,23 60 farnesol 0,15 61 caryophyllen oxid 0,06 Hi u su t chi t xu t tinh d u 0,19 Ghi chú: k t qu phân tích còn m t s ch t hi n di n v i t l < 0,06% Theo El-Baroty và ctv (2010) d a trên k t qu phân tích GC/MS thành ph n và t l các ch t trong tinh d u g ng nh sau: ng 2.2 Phân tích GC/MS thành ph n các ch t trong tinh d u g ng (El- Baroty và ctv, 2010). th t Thành ph n l (%) 1 - pinene 0,1 2 limonene 5,08 3 - phellandrene 0,12 4 1,8- cineole 0,63 5 nerol 0,25 6 geranial 0,23 7 cis-caryophyllene 15,29 8 ar-curcumene 6,62 9 - zingiberene 13,97 7