Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Skkn xây dựng một hệ thống câu hỏi “trắc nghiệm khách quan” trong phần cơ học củ...

Tài liệu Skkn xây dựng một hệ thống câu hỏi “trắc nghiệm khách quan” trong phần cơ học của vật lí lớp 8

.DOC
38
104
135

Mô tả:

Môc lôc Néi dung I. PhÇn më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi. 2. Môc ®Ých chän ®Ò tµi. 3. Ph¬ng ph¸p vµ ph¹m vi nghiªn cøu. II. PhÇn lý luËn 1. C¸c u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p kiÓm tra tr¾c nghiÖm. 2. LiÖt kª c¸c d¹ng c©u hái tr¾c nghiÖm thêng gÆp. III. PhÇn néi dung 1. §Æc ®iÓm cÊu tróc cña néi dung kiÕn thøc. 2. S¬ ®å néi dung kiÕn thøc. 3. Néi dung cô thÓ cÇn n¾m ®îc. 4. C¸c kÜ n¨ng häc sinh cÇn cã. 5. C¸c sai lÇm häc sinh thêng m¾c ph¶i. 6. HÖ thèng c©u hái. IV. PhÇn kÕt luËn. g Tran I. PhÇn më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi Ngµy nay tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ cña c¸c níc trªn thÕ giíi ph¸t triÓn nh vò b·o, nhu cÇu cña con ngêi ngµy cµng ®ßi hái c¸c ngµnh khoa häc ph¶i ph¸t triÓn nhanh vµ m¹nh mÏ h¬n n÷a. Do ®ã viÖc n©ng cao chÊt lîng d¹y häc lµ v« cïng quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong c¸c nhµ trêng phæ th«ng. §øng tríc xu thÕ ph¸t triÓn cña gi¸o dôc thÕ giíi hiÖn nay ®ång thêi nghiªn cøu quan ®iÓm gi¸o dôc ë ViÖt Nam qua ba lÇn c¶i c¸ch gi¸o dôc, ®Æc biÖt lµ viÖc ®æi míi néi dung ch¬ng tr×nh SGK thùc hiÖn tõ n¨m 2002- 2003 ®Õn nay th× ®ßi hái viÖc ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc, ®æi míi kiÓm tra ®¸nh gi¸ häc sinh lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi gi¸o dôc- ®µo t¹o. Tríc sù bïng næ vÒ th«ng tin khoa häc cña loµi ngêi trªn thÕ giíi ®ßi hái gi¸o dôc níc ta ph¶i nhanh chãng tiÕn kÞp c¸c níc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi, ngµnh gi¸o dôc- ®µo t¹o níc ta ph¶i ®µo t¹o ®îc nh÷ng con ngêi n¨ng ®éng tù chñ, s¸ng t¹o, n¾m b¾t vµ sö dông thµnh th¹o nh÷ng c«ng nghÖ cña khoa häc kÜ thuËt. Môc tiªu cña gi¸o dôc THCS lµ: “ Gióp häc sinh cñng cè vµ ph¸t triÓn nh÷ng kÕt qu¶ cña gi¸o dôc tiÓu häc, cã tr×nh ®é häc vÊn trung häc c¬ së vµ nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu vÒ kÜ thuËt híng vµ nghiÖp ®Ó tiÕp tôc häc trung häc phæ th«ng, trung häc chuyªn nghiÖp, häc nghÒ hoÆc ®i vµo cuéc sèng lao ®éng”. LuËt gi¸o dôc níc céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam nªu râ. “Ph¬ng ph¸p gi¸o dôc ph¶i ph¸t huy tÝnh tÝch cùc tù gi¸c chñ ®éng, t duy s¸ng t¹o cña ngêi häc, båi dìng n¨ng lùc tù häc, lßng say mª häc tËp vµ ý chÝ v¬n lªn…”. (§iÒu 4 luËt gi¸o dôc) Ph¬ng ph¸p gi¸o dôc ë phæ th«ng ph¶i ph¸t huy tÝnh tÝch cùc tù gi¸c, chñ ®éng s¸ng t¹o cña häc sinh, rÌn luyÖn kÜ n¨ng vËn dông kiÕn thøc vµo thùc tiÔn cuéc sèng t¸c ®éng ®Õn t×nh c¶m, ®em l¹i niÒm vui høng thó häc tËp cña häc sinh. NghÞ quyÕt trung ¬ng ®· chØ râ “Gi¸o dôc lµ quèc s¸ch hµng ®Çu ph¸t tiÓn gi¸o dôc- ®µo t¹o lµ mét ®éng lùc quan träng thóc ®Èy c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc lµ nguån lùc con ngêi, yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn x· héi t¨ng trëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng”. Ho¹t ®éng d¹y häc cã vÞ trÝ quyÕt ®Þnh tíi viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch, n¨ng lùc cña häc sinh. V× vËy viÖc n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc hiÖn nay ®ang lµ vÊn ®Ò toµn x· héi quan t©mmµ tríc hÕt ®Ó n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc- ®µo t¹o th× ngµnh gi¸o dôc- ®µo t¹o ph¶i cã nh÷ng ®æi míi vÒ ph¬ng ph¸p d¹y häc ®æi míi vÒ viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ häc sinh, nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù gi¸c, chñ ®éng, t duy s¸ng t¹o cña häc sinh. VËt lÝ häc lµ c¬ së cña nhiÒu ngµnh kÜ thuËt quan träng. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc vËt lÝ g¾n bã chÆt chÏ vµ cã t¸c ®éng qua l¹i trùc tiÕp víi sù tiÕn bé cña khoa häc kÜ thuËt. V× vËy nh÷ng hiÓu biÕt vµ nhËn thøc vËt lÝ cã gi¸ tri to lín trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹iho¸ ®Êt níc. M«n VËt lÝ cã vai trß quan träng trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu ®µo t¹o con ngêi ë trêng trung häc nãi chung vµ bËc THCS nãi riªng. Môc tiªu cña m«n VËt lÝ THCS lµ trng bÞ cho häc sinh hÖ th«nggs kiÕn thøc vËt lÝ c¬ b¶n bíc ®Çu h×nh thµnh cho häc sinh nh÷ng kÜ n¨ng c¬ b¶n phæ th«ng vµ thãi quen lµm viÖc khoa häc, gãp phÇn h×nh thµnh n¨ng lùc nhËn thøc vµ phÈm chÊt, nh©n c¸ch mµ môc tiªu gi¸o dôc THCS ®Ò ra. Trong ch¬ng tr×nh vËt lÝ THCS hiÖn nay dîc viÕt theo tinh thÇn ®æi míi néi dung cÊu tróc ch¬ng tr×nh, néi dung SGK còng hoµn toµn thay ®æi so víi SGK cò. ChÝnh v× vËy cÇn ph¶i ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc, ®æi mí c¸ch kiÓm tra ®¸nh gi¸ cho phï hîp vµ ®¸p øng nhu cÇu viÖc h×nh thµnh con ngêi míi x· héi chñ nghÜa. §Ó gióp c¸c em lÜnh héi kiÕn thøc mét c¸ch tèt nhÊt c¸c tri thøc khoa häc chóng ta nh÷ng nhµ s ph¹m nhÊt thiÕt ph¶i trang bÞ cho c¸c em mét ph¬ng ph¸p häc tËp míi b»ng chÝnh sù nç lùc tÝch cùc chñ ®éng s¸ng t¹o vµ n¨ng lùc nghiªn cøu, tù t×m ra ch©n lý khoa häc. Cã nh vËy th× c¸c em míi më mang kiÕn thøc, vèn hiÓu biÕt cña m×nh, biÕt vËn dông tri thøc khoa häc vµo thùc tÕ vµ chÊt lîng gi¸o dôc míi ®îc n©ng lªn. X¸c ®Þnh ®îc tÇm quan träng cña m«n VËt lÝ ®ßi hái ngêi gi¸o viªn d¹y vËt lÝ ph¶i kh«ng ngõng tù häc hái vµ nghiªn cøu tù n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cña m×nh, tÝch luü cho m×nh vèn kiÕn thøc vËt lÝ phong phó vµ biÕn nã trë thµnh kiÕn thøc cña m×nh, ®ång thêi biÕt sö dông vèn kiÕn thøc ®ã ®Ó ®¹t dîc hiÖu qu¶ cao nhÊt. Mét trong nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cÇn thiÕt lµ phÈi rÌn cho häc sinh cã kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp vËt lÝ nhanh, chÝnh x¸c vµ tèi u nhÊt. §ã chÝnh lµ yªu cÇu cña d¹ng bµi tËp “Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan”. 2. Môc ®Ých cña ®Ò tµi. - Xây dựng một hệ thống câu hỏi “trắc nghiệm khách quan” trong phần cơ học của Vật lí lớp 8. HÖ thèng c©u hái ®îc x©y dùng dùa trªn nh÷ng sai lÇm mµ häc sinh thêng m¾c ph¶i trong khi lµm bµi tËp. - HÖ thèng c©u hái trong ®Ò tµi ®îc x©y dùng víi phÇn dÉn, phÇn ®¸p ¸n, ph©n môc ®Ých kiÓm tra kiÕn thøc, phÇn kiÕn thøc cÇn nhí, nh÷ng sai lÇm häc sinh cã thÓ m¸c ph¶i vµ ®¸p ¸n ®óng. - D¹ng c©u hái lµ d¹ng c©u hái nhiÒu lùa chän “4 ®¸p ¸n”. 3. Ph¬ng ph¸p vµ ph¹m vi nghiªn cøu. * Ph¬ng ph¸p - Môc ®Ých ®Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸ viÖc n¾m kiÕn thøc cña häc sinh mét c¸ch chÝnh x¸c vµ kh¸ch quan. PhÇn kiÕn thøc cÇn kiÓm tra ®îc nhiÒu, n©ng møc hiÓu, møc biÕt, møc ¸p dông, møc ph©n tÝch, møc tæng hîp, møc thÈm ®Þnh lªn cao h¬n. - Së dÜ chóng ta cã thÓ lµm ®îc hÖ thèng c©u hái nµy v× häc sinh ®· cã mét sè kiÕn thøc ban ®Çu vÒ c¸c hiÖn tîng vËt lÝ xung quanh. Vèn sèng thùc tÕ, vèn kiÕn thøc to¸n häc ®· dîc n©ng cao mét bíc, tr×nh ®é t duy trõu tîng ®· ph¸t triÓn h¬n, ®· cã kinh nghiÖm vµ c«ng cô ho¹t ®éng nhËn thøc phong phó h¬n. * Ph¹m vi nghiªn cøu - PhÇn néi dung kiÕn thøc híng tíi ®Ó x©y dùng hÖ thèng c©u hái lµ toµn bé phÇn c¬ häc trong vËt lÝ líp 8. - HÖ thèng c©u hái híng tí ®èi tîng THCS. II. PhÇn lý luËn 1. C¸c u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p kiÓm tra tr¾c nghiÖm. “Bµi tËp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan” bao gåm rÊt nhiÒu c©u hái nªn cã thÓ bao qu¸t mét ph¹m vi rÊt réng cña néi dung ch¬ng tr×nh. Do ®ã mµ c¸c bµi kiÓm tra b»ng tr¸c nghiÖm kh¸ch quan cã tÝnh toµn diÖn vµ hÖ thèng h¬n so víi c¸c bµi kiÓm tra b»ng tr¾c nghiÖm tù luËn. Bµi tËp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan cã tiªu chÝ ®¸nh gi¸ hoµn toµn ®¬n nhÊt kh«ng phô thuéc vµo ý muèn chñ quan cña ngêi chÊm. Do ®ã kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ kh¸ch quan h¬n so víi tr¾c nghiÖm tù luËn. Sù ph©n bè ®iÓm c¸c bµi kiÓm tra b»ng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan ®îc tr¶i trªn mét phæ réng h¬n nhiÒu, nhê ®ã cã thÓ ph©n lo¹i ®îc râ rµng h¬n c¸c tr×nh ®é häc tËp cña häc sinh, thu hót ®îc th«ng tin ph¶n håi ®Çy ®ñ h¬n vÒ qu¸ tr×nh d¹y vµ häc. Cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng tiÖn kÜ thuËt hiÖn ®¹i trong viÖc chÊm ®iÓm vµ ph©n tÝch kÕt qu¶ bµi kiÓm tra, do ®ã viÖc chÊm bµi vµ ph©n tÝch kÕt qu¶ kh«ng cÇn nhiÒu thêi gian. Cã thÓ kiÓm tra sù ph¶n øng nhanh cña häc sinh, khai th¸c ®îc nh÷ng sai lÇm cña häc sinh. Ph¬ng ph¸p häc tËp vµ lµm bµi tr¾c nghiÖm kh¸ch quan, n©ng møc biÕt, møc hiÓu, møc ¸p dông, møc ph©n tÝch, møc tæng hîp, møc thÈm ®Þnh lªn cao h¬n. C©u hái vµ bµi tËp tuy ng¾n nhng sè lîng c©u hái l¹i nhiÒu, thêng hái d¶i kh¾p ch¬ng tr×nh nªn ®ßi hái häc sinh ph¶i häc hÕt, häc kü kh«ng thÓ häc tñ ®o¸n mß ®Ò kiÓm tra. Khi lµm bµi ph¶i chän ph¬ng ¸n hîp lý nhÊt, nhanh nhÊt, häc sinh chØ chän 1 trong c¸c c©u tr¶ lêi. 2. LiÖt kª c¸c d¹ng c©u hái tr¾c nghiÖm thêng gÆp. * D¹ng c©u hái nhiÒu lùa chän: C©u hái nhiÒu lùa chän gåm 2 phÇn - PhÇn dÉn (cßn gäi lµ phÇn gèc) tr×nh bµy mét vÊn ®Ò, mét c©u hái hoÆc mét c©u cha hoµn chØnh. - PhÇn tr¶ lêi (cßn gäi lµ phÇn lùa chän) gåm mét sè c©u tr¶ lêi hoÆc mét sè mÖnh ®Ò hoµn chØnh phÇn dÉn. Trong sè c¸c c©u tr¶ lêi hoÆc c¸c mÖnh ®Ò nµy chØ cã duy nhÊt 1 ph¬ng ¸n ®óng, c¸c ph¬ng ¸n cßn l¹i ®Òu kh«ng ®óng vµ ®îc gäi lµ c¸c ph¬ng ¸n “nhiÔu”. Khi biªn so¹n c¸c c©u hái nhiÒu lùa chän cÇn lu ý: + c©u dÉn ph¶i cã néi dung râ rµng vµ chØ hiÓu theo mét c¸ch. + Nªn tr¸nh c©u dÉn phñ ®Þnh, tuy nhiªn nÕu cÇn thiÕt vÉn cã thÓ dïng c©u dÉn phñ ®Þnh víi ®iÒu kiÖn ph¶i in ®Ëm in nghiªng ch÷ “kh«ng”. + B¶o ®¶m phÇn dÉn vµ phÇn lêi khi ghÐp víi nhau t¹o thµnh mét c©u hîp ng÷ ph¸p. + C¸c c©u hoÆc c¸c mÖnh ®Ò trong phÇn tr¶ lêi ph¶i ®îc viÕt theo bcïng mét d¹ng hµnh v¨n, cïng mét cÊu tróc ng÷ ph¸p ®Ó hoµn toµn t¬ng ®¬ng víi nhau vÒ h×nh thøc chØ kh¸c nhau vÒ néi dung. + Kh«ng sö dông c¸c c©u nhiÔu cã møc ®é khã h¬n nhiÒu so víi c©u ®óng. + C¸c c©u nhiÔu cµng cã vÎ hîp lý vµ cã søc hÊp dÉn th× cµng hay. + Nªn s¾p xÕp c¸c c©u tr¶ lêi theo thø tù ngÉu nhiªn tr¸nh thÓ hiÖn mét u tiªn nµo ®ã cho vÞ trÝ c©u tr¶ lêi ®óng. * D¹ng c©u ®óng sai: PhÇn dÉn cña d¹ng tr¾c nghiÖm nµy tr×nh bµy mét néi dung nµo ®ã mµ häc sinh ph¶i ®¸nh gi¸ lµ ®óng hay sai. PhÇn tr¶ lêi chØ cã 2 ph¬ng ¸n lµ (§) vµ sai (S). Ngêi ta Ýt dïng d¹ng tr¾c nghiÖm nµy v× x¸c suÊt ®óng ngÉu nhiªn lín tr¾c nghiÖm loai nµy thêng ®îc sö dông trong trêng hîp kh«ng thÓ t×m ®îc 4 ph¬ng ¸n tr¶ lêi phï hîp víi yªu cÇu cña c©u 4 lùa chän. * D¹ng c©u ghÐp ®«i: Loai c©u nµy ®îc tr×nh bµy thµnh 2 d·y, d·y bªn tr¸i phÇn dÉn, tr×nh bµy nh÷ng néi dung muèn kiÓm tra ( kh¸i niÖm, ®Þnh luËt, hiÖn tîng…) d·y bªn ph¶i lµ phÇn tr¶ lêi tr×nh bµy néi dung ( c©u, mÖnh ®Ò, c«ng thøc …) phï hîp víi néi dung phÇn dÉn. §Ó t¨ng ®é khã cho mçi c©u hái ®Òu t¬ng ®¬ng, ngêi ta thêng ®Ó sè c©u lùa chän ë bªn ph¶i lín h¬n sè c©u dÉn ë bªn tr¸i. * D¹ng c©u ®iÒn khuyÕt: Lµ lo¹i c©u hái cã thÓ kiÓm tra kh¶ n¨ng viÕt vµ diÔn ®¹t cña häc sinh, d¹ng c©u hái nµy dÔ biªn so¹n nhng chØ thÝch hîp víi c¸c m«n ngo¹i ng÷ vµ c¸c líp nhá, chØ cã thÓ kiÓm tra ®îc møc ®é nhËn biÕt. III. PhÇn néi dung 1. §Æc ®iÓm cÊu tróc cña néi dung kiÕn thøc phÇn c¬ häc trong vËt lÝ líp 8. a. ChuyÓn ®éng c¬ häc. * ChuyÓn ®éng c¬ häc. * VËn tèc. * ChuyÓn ®éng ®Òu – ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. b. Lùc - ¸p suÊt. * BiÓu diÔn lùc. * Sù c©n b»ng lùc – Qu¸n tÝnh. * Lùc ma s¸t. * ¸p suÊt. * ¸p suÊt chÊt láng – B×nh th«ng nhau. * ¸p suÊt khÝ quyÓn. * Lùc ®Èy ¸c-si- mÐt. * Sù næi. c. C«ng c¬ häc- N¨ng lîng. * C«ng c¬ häc. * §Þnh luËt vÒ c«ng. * C«ng suÊt. * C¬ n¨ng. * Sù chuyÓn ho¸ vµ b¶o toµn c¬ n¨ng. 2. S¬ ®å cÊu tróc néi dung. C«ng c¬ häc ChuyÓn ®éng c¬ häc VËn tèc ChuyÓn ®éng ®Òu- ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu BiÓu diÔn lùc Sù c©n b¾ng lùc- Qu¸n tÝnh Lùc ma s¸t C¬ häc Lùc¸p suÊt ¸p suÊt ¸p suÊt chÊt láng- B×nh th«ng nhau ¸p suÊt khÝ quyÓn Lùc ®Èy ¸c-si-mÐt Sù næi C«ng c¬ häc C«ng c¬ häcN¨ng lîng §Þnh luËt vÒ c«ng C«ng suÊt C¬ n¨ng Sù chuyÓn ho¸ vµ b¶o toµn c¬ n¨ng ChuyÓn ®éng c¬ häc 3. Néi dung cô thÓ cÇn n¾m ®îc. CÊu tróc néi dung kiÕn thøc Néi dung kiÕn thøc cÇn nhí ChuyÓn ®éng c¬ häc 1. ChuyÓn ®éng c¬ - Sù thay ®æi vÞ trÝ cña mét vËt theo thêi gian so víi vËt kh¸c gäi lµ chuyÓn ®éng c¬ häc. häc. - ChuyÓn ®éng vµ ®øng yªn cã tÝnh t¬ng ®èi tuú thuéc vµo vËt dîc chän lµm mèc. Ngêi ta thêng chän nh÷ng vËt g¾n víi mÆt ®Êtlµm vËt mèc. - C¸c d¹ng chuyÓn ®éng c¬ häc thêng gÆp lµ chuyÓn ®éng th¼ng, chuyÓn ®éng cong. 2. VËn tèc - §é lín cña vËn tèc cho biÕt møc ®é nhanh hay chËm cña chuyÓn ®éng vµ ®îc x¸c ®Þnh b»ng ®é dµi qu·ng ®êng ®i ®îc trong mét ®¬n vÞ thêi gian. - C«ng thøc tÝnh vËn tèc s v  , trong ®ã: s lµ ®é dµi qu·ng ®êng ®i ®îc t t lµ thêi gian ®Ó ®i hÕt qu·ng ®êng ®ã. - §¬n vÞ vËn tèc phô thuéc vµo ®¬n vÞ chiÒu dµi vµ ®¬n vÞ thêi gian. §¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc lµ m/s vµ km/h. - ChuyÓn ®éng ®Òu lµ chuyÓn ®éng mµ vËn tèc cã ®é 3. ChuyÓn ®éng lín kh«ng thay ®æi theo thêi gian. ®Òu- ChuyÓn ®éng - ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ chuyÓn ®éng mµ vËn tèc kh«ng ®Òu. cã ®é lín thay ®æi theo thêi gian. - VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Óu trªn mét qu·ng ®êng ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc 1. BiÓu diÔn lùc 2. Sù c©n b»ng lùcQu¸n tÝnh. s , t trong ®ã: t lµ thêi gian ®i hÕt qu·ng ®êng ®ã s lµ qu·ng ®êng ®i ®îc Lùc- ¸p suÊt - Lùc lµ mét ®¹i lîng vect¬ ®îc biÓu diÔn b»n mét mòi tªn cã: + Gèc lµ ®iÓm ®Æt lùc. + Ph¬ng, chiÒu trïng víi ph¬ng, chiÒu cña lùc. + §é dµi biÓu thÞ cêng ®é cña lùc theo tØ xÝch cho tríc. - Hai lùc c©n b»ng lµ hai lùc cïng ®Æt lªn mét vËt, cã cßng ®é b»n nhau, ph¬ng cïng n»m trªn mét ®êng th¼ng, chiÒu ngîc nhau. - Díi t¸c dông cña c¸c lùc c©n b»ng, mét vËt ®ang ®øng yªn sÏ tiÕp tôc ®øng yªn; ®ang chuyÓn ®éng sÏ tiÕp tôc chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu. ChuyÓn ®éng nµy ®vtb  3. Lùc ma s¸t. 4. ¸p suÊt. 5. ¸p suÊt chÊt lángB×nh th«ng nhau. 6. ¸p suÊt khÝ quyÓn. 7. Lùc ®Èy ¸c-si-mÐt 8. Sù næi îc gäi lµ chuyÓn ®éng theo qu¸n tÝnh. - Khi cã lùc t¸c dông, mäi vËt kh«ng thÓ thay ®æi vËn tèc ®ét ngét ®îc v× cã qu¸n tÝnh. - Lùc ma s¸t trît sinh ra khi mét vËt trît trªn bÒ mÆt cña vËt kh¸c. - Lùc ma s¸t l¨n sinh ra khi mét vËt l¨n trªn bÒ mÆt cña vËt kh¸c. - Lùc ma s¸t nghØ gi÷ cho vËt kh«ng trît khi vËt bÞ t¸c dông cña lùc kh¸c. - Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i hoÆc cã Ých. - ¸p lùc lµ lùc Ðp cã ph¬ng vu«ng gãc víi mÆt bÞ Ðp. - ¸p suÊt lµ ®é lín cña ¸p lùc trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch bÞ Ðp. P  F S - §¬n vÞ cña ¸p suÊt lµ paxcan(Pa): 1Pa = 1N/m2. - ChÊt láng g©y ¸p suÊt theo mäi ph¬ng lªn ®¸y b×nh, thµnh b×nh vµ c¸c vËt ë trong lßng nã. - C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng: p = d.h, Trong ®ã h lµ ®é s©u tÝnh tõ ®iÓm tÝnh ¸p suÊt tíi mÆt tho¸ng chÊt láng, d lµ träng lîng riªng cña chÊt láng. - Trong b×ng th«ng nhau chøa cïng mét chÊt láng ®øng yªn, c¸c mÆt tho¸ng cña chÊt láng ë c¸c nh¸nh kh¾c nhau ®Òu ë cïng mét ®é cao. - Tr¸i §Êt vµ mäi vËt trªn Tr¸i §Êt ®Òu chÞu t¸c dông cña ¸p suÊt khÝ quyÓn theo mäi ph¬ng. - ¸p suÊt khÝ quyÓn b»ng ¸p suÊt cña cét thuû ng©n trong èng T«-ri-xe-li, do ®ã ngêi ta thêng dïng mmHg lµm ®¬n vÞ ®o ¸p suÊt khÝ quyÓn. - Mét vËt nhóng vµo chÊt láng bÞ chÊt láng ®Èy th¼ng ®øng tõ díi lªn víi lùc cã ®é lín b»ng träng lîng cña phÇn chÊt láng mµ vËt chiÕm chç. Lùc nµy gäi lµ lùc ®Èy ¸c-si-mÐt. - C«ng thøc tÝnh lùc ®Èy ¸c-si-mÐt FA = d.V, trong ®ã: d lµ träng riªng cña chÊt láng, V lµ thÓ tÝch phÇn chÊt láng bÞ vËt chiÕm chç. - Nhóng mét vËt vµo chÊt láng th× + VËt ch×m xuèng khi träng lîng P lín h¬n lùc ®Èy ¸c-si-mÐt FA: P > FA. + VËt næi lªn khi: P < FA. + VËt l¬ löng khi: P = FA. - Khi vËt næi trªn mÆt chÊt láng th× lùc ®Èy ¸c-simÐt: FA = d.V, trong ®ã V lµ thÓ tÝch phÇn vËt ch×m trong chÊt láng, (kh«ng ph¶i lµ thÓ tÝch cña vËt), d lµ träng lîng riªng cña chÊt láng. 1. C«ng c¬ häc C«ng c¬ häc - N¨ng lîng - ThuËt ng÷ c«ng c¬ häc chØ dïng trong trêng hîp cã lùc t¸c dông vµo vËt lµm vËt chuyÓn dêi. - C«ng c¬ häc phô thuéc hai yÕu tè: Lùc t¸c dông vµo vËt vµ qu·ng ®êng vËt dÞch chuyÓn. - C«ng thøc tÝnh c«ng c¬ häc khi lùc F lµm vËt dÞch chuyÓn qu·ng ®êng s theo ph¬ng cña lùc: A = F.s. - §¬n vÞ c«ng lµ jun, (kÝ hiÖu lµ J) 1J = 1N.1m = 1Nm. 2. §Þnh luËt vÒ c«ng. 3. C«ng suÊt. 4. C¬ n¨ng. 5. Sù chuyÓn ho¸ vµ b¶o toµn c¬ n¨ng. - §Þnh luËt vÒ c«ng; Kh«ng mét m¸y c¬ ®¬n gi¶n nµo cho ta lîi vÒ c«ng. §îc lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× thiÖt bÊy nhiªu lÇn vÒ ®êng ®i vµ ngîc l¹i. - C«ng suÊt ®îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thùc hiÖn ®îc trong mét ®¬n vÞ thêi gian. - C«ng thøc tÝnh c«ng suÊt , trong ®ã : A lµ c«ng thùc hiÖn ®îc, t lµ thêi gian thùc hiÖn c«ng ®ã. - §¬n vÞ c«ng suÊt lµ oat, kÝ hiÖu lµ w. 1W = 1J/s (Jun trªn gi©y). 1kW (kil«oat) = 1000W. 1MW (mªgaoat) = 1000000W. - Khi vËt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng, ta nãi vËt ®ã cã c¬ n¨ng. - C¬ n¨ng cña vËt phô thuéc vµo vÞ trÝ cña vËt so víi mÆt ®Êt, hoÆc so víimét vÞ trÝ kh¸c ®îc chän lµm mèc ®Ó tÝnh ®é cao, gäi lµ thÕ n¨ng hÊp dÉn. VËt cã khèi lîng cµng lín vµ ë cµng cao th× thÕ n¨ng hÊp dÉn cµng lín. - C¬ n¨ng cña vËt phô thuéc vµo ®é biÕn d¹ng cña vËt gäi lµ thÕ n¨ng ®µn håi. - C¬ n¨ng cña vËt do chuyÓn ®éng mµ cã gäi lµ ®éng n¨ng. VËt cã khèi lîng cµng lín vµ chuyÓn ®éng cµng nhanh th× ®éng n¨ng cµng lín. - §éng n¨ng vµ thÕ n¨ng lµ hai d¹ng cña c¬ n¨ng. C¬ n¨ng cña mét vËt b»ng tæng thÕ n¨ng vµ ®éng n¨ng cña nã. - §éng n¨ng cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh thÕ n¨ng, ngîc l¹i thÕ n¨ng cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh ®éng n¨ng. - Trong qu¸ tr×nh c¬ häc, ®éng n¨ng vµ thÕ n¨ng cã thÓ chuyÓn ho¸ lÉn nhau, nhng c¬ n¨ng ®îc b¶o toµn. 4. C¸c kÜ n¨ng häc sinh cÇn cã. CÊu tróc néi dung kiÕn thøc C¸c kÜ n¨ng häc sinh cÇn cã ChuyÓn ®éng c¬ häc 1. ChuyÓn ®éng c¬ - VËn dông ®îc lÝ thuyÕt ®Ó ph©n biÖt c¸c vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng c¬ häc trong thùc tÕ. häc. 2. VËn tèc - VËn dông c«ng thøc tÝnh vËn tèc ®r tÝnh qu·ng ®êng, thêi gian cña chuyÓn ®éng. 3. ChuyÓn ®éng - Tõ c¸c hiÖn tîng thùc tÕ vµ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm ®Ó ®Òu- ChuyÓn ®éng rót ra ®îc quy luËt cña chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu. kh«ng ®Òu. Lùc- ¸p suÊt 1. BiÓu diÔn lùc - KÜ n¨ng biÓu diÔn lùc. 2. Sù c©n b»ng lùcQu¸n tÝnh. 3. Lùc ma s¸t. - KÜ n¨ng suy ®o¸n. - KÜ n¨ng tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ph¶i cã t¸c phong nhanh nhÑn chuÈn x¸c. - RÌn kÜ n¨ng ®o lùc, ®Æc biÖt lµ lùc ma s¸t ®Ó rót ra nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm cña lùc ma s¸t. 4. ¸p suÊt. - Lµm thÝ nghiÖm xÐt mèi quan hÖ gi÷a ¸p suÊt vµ 2 yÕu tè lµ diÖn tÝch bÞ Ðp S vµ ¸p lùc F. 5. ¸p suÊt chÊt lángB×nh th«ng nhau. - KÜ n¨ng quan s¸t hiÖn tîng thÝ nghiÖm rót ra nhËn xÐt. 6. ¸p suÊt khÝ quyÓn. 7. Lùc ®Èy ¸c-si-mÐt - BiÕt suy luËn, lËp luËn tõ c¸c hiÖn tîngthùc tÕ vµ kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch sù tån t¹i ¸p suÊt khÝ quyÓn vµ ®o ®îc ¸p suÊt khÝ quyÓn. - Sö dông lùc kÕ, b×nh chia ®é… ®Ó lµm thÝ nghiÖm kiÓm chøng ®é lín cña lùc ®Èy ¸c-si-mÐt. 8. Sù næi - Lµm thÝ nghiÖm, ph©n tÝch hiÖn tîng, nhËn xÐt hiÖn tîng. 1. C«ng c¬ häc C«ng c¬ häc - N¨ng lîng - Ph©n tÝch lùc thùc thùc hiÖn c«ng. - TÝnh c«ng c¬ häc. 2. §Þnh luËt vÒ c«ng. - Quan s¸t thÝ nghiÖm ®Ó rót ra mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè Lùc t¸c dông vµ qu·ng ®êng dÞch chuyÓn ®Ó x©y ®îc ®Þnh luËt vÒ c«ng. 3. C«ng suÊt. - BiÕt t duy hiÖn tîng thùc tÕ ®Ó x©y dùng kh¸i niÖm vÒ ®¹i lîng c«ng suÊt. 4. C¬ n¨ng. 5. Sù chuyÓn ho¸ vµ b¶o toµn c¬ n¨ng. - Ph©n tÝch, so s¸nh, tæng hîp kiÕn thøc. -Sö dông chÝnh x¸c c¸c thuËt ng÷. 5. C¸c sai lÇm cña häc sinh thêng m¾c ph¶i. - Trong khi lµm c¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm vÒ c¸c ®Þnh luËt, ®Þnh lÝ, häc sinh cã thÓ nhí kh«ng ®Çy ®ñ nªn chän sai. - C¸c bµi tËp ®ßi hái ph¶i sö dông c«ng thøc tÝnh to¸n vµ sö dông ®¬n vÞ chuÈn trong c«ng thøc víi d¹ng bµi nµy häc sinh th¬ng kh«ng ®æi ®¬n vÞ nªn lµm sai hoÆc kh«ng nhí chÝnh x¸c c«ng thøc nªn cung lµm sai. - D¹ng bµi kiÓm tra vÒ c¸c c«ng thøc tÝnh th× viÖc nhí chÝnh x¸c c¸c ®¹i lîng trong c«ng thøc còng gióp häc sinh lµm ®óng. 6. HÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm. a. ChuyÓn ®éng c¬ häc. C©u 1. Mét «t« chuyÓn ®éng ®Òu víi vËn tèc 10m/s trong thêi gian 2h. VËy ®o¹n ®êng «t« ®i ®îc sÏ lµ: A.36km B. 20m C. 72m D. 72km * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ chuyÓn ®éng ®Òu vµ kÜ n¨ng ®æi ®¬n vÞ mét c¸ch linh ho¹t cña häc sinh. * Häc sinh: CÇn nhí ®îc c«ng thøc tÝnh vËn tèc v  s  s v.t vµ t c¸ch ®æi ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i lîng trong c«ng thøc mét c¸ch thèng nhÊt. * NÕu kh«ng ®æi ®¬n vÞ th× häc sinh sÏ chän nhÇm ®¸p ¸n B, nÕu ®æi 2h = 7200s hoÆc 10m/s = 36km/h th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ D. C©u 2: Khi nµo mét vËt ®îc coi lµ ®øng yªn so víi vËt mèc? A. Khi vËt ®ã kh«ng chuyÓn ®éng. B. Khi vËt ®ã kh«ng dÞch chuyÓn theo thêi gian. C. Khi vËt ®ã kh«ng thay ®æi vÞ trÝ theo thêi gian so víi vËt mèc. D. Khi kho¶ng c¸ch tõ vËt ®ã ®Õn vËt mèc kh«ng ®æi. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ chuyÓn ®éng c¬ häc, hiÓu thÕ nµo lµ mét vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn? * Häc sinh: CÇn nhí khi vÞ trÝ cña vËt so víi vËt mèc thay ®æi theo thêi gian th× vËt ®ã chuyÓn ®éng so víi vËt mèc. * NÕu häc sinh kh«ng nhí khi nãi mét vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn ph¸i so víi vËt mèc th× sÏ chän nhÇm ®¸p ¸n A hoÆc B, nÕu häc sinh nhí l¸ng m¸ng gi÷a vÞ trÝ vµ kho¶ng c¸ch th× chän nhÇm ®¸p ¸n D. Häc sinh nhí kÜ lý thuyÕt th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ C. C©u 3. Kho¶ng c¸ch tõ Tr¸i §Êt ®Õn MÆt Trêi lµ 150.000000km, vËn tèc cña ¸nh s¸ng lµ 300000km/s. TÝnh thêi gian ¸nh s¸ng truyÒn tõ MÆt Trêi ®Õn Tr¸i §Êt. A. 500phót. B. 8 phót 20s. C. 9 phót. C. 9 phót 10s. * Môc ®Ých: KiÓm tra vÒ c«ng thøc tÝnh vËn tèc v  s v©n dông c«ng t thøc ®Ó tÝnh thêi gian t, kÜ n¨ng sö dông ®¬n vÞ vµ ®æi ®¬n vÞ mét c¸ch hîp lÝ. * Häc sinh cÇn nhí c«ng thøc trong bµi to¸n nµy. v s s  t v t vµ kÜ n¨ng sö dông ®¬n vÞ * NÕu kh«ng ®Ó ý ®Õn thêi gian trong vËn tèc truyÒn ¸nh s¸ng häc sinh sÏ chän nhÇm ®¸p ¸n A, nÕu sö dông ®óng ®¬n vÞ th× häc sinh sÏ chän ®¸p ¸n ®óng lµ B. C©u 4: Hai ngêi ®i xe ®¹p chuyÓn ®éng ®Òu, ngêi thø nhÊt ®i víi vËn tèc 15km/h, ngêi thø hai ®i víi vËn tèc 4,5m/s. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ ®óng? A. Ngêi thø nhÊt ®i nhanh h¬n. B. Ngêi thø hai ®i nhanh h¬n. C. Hai ngêi ®i víi vËn tèc nh nhau. D. C¶ A, C ®Òu ®óng. * Môc ®Ých: kiÓm tra kÜ n¨ng ®æi ®¬n vÞ cña häc sinh tõ km/h ra m/s hoÆc tõ m/s ra km/h. * Häc sinh cã kÜ n¨ng ®æi ®¬n vÞ 1km/h = 1m/s = 1000m 10m  3600s 36s hoÆc 1 1 1 3600 :  . 3,6km 1000 3600 1000 1 * NÕu häc sinh kh«ng ®Ó ý ®Õn ®¬n vÞ cña vËn tèc th× sÏ chän nhÇm ®¸p ¸n A, nÕu ®æi ®óng ®¬n vÞ häc sinh chän ®¸p ¸n ®óng lµ B. C©u 5. Mét ngêi ®i xe ®¹p xuèng mét c¸i dèc dµi 100m hÕt 20s. Khi hÕt dèc, xe cßn tiÕp tôc ®i mét qu·ng ®êng n»m ngang dµi 60m trong 25s råi dõng l¹i. Chän ®¸p ¸n ®óng trong c¸c c©u sau khi nãi vÒ vËn tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®êng. A. vtb = 3,7m/s. B. vtb = 4m/s. C. vtb = 3,55m/s. D. vtb = 3,65m/s. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ c«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. * Häc sinh: Nhí ®îc c«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®êng khi nã ®îc chia thµnh c¸c ®o¹n ®êng liªn tiÕp vµ biÕt thêi gian ®i hÕt mçi ®o¹n ®êng ®ã, VÝ dô ®o¹n ®êng AB ®îc chia thµnh 2 ®o¹n liªn tiÕp lµ AC t¬ng øng lµ S1 vµ CB t¬ng øng lµ S2 thêi gian ®i hÕt mçi ®o¹n ®ã lµ t1 vµ t2 th× vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng trªn c¶ ®o¹n ®êng AB lµ vtb  s1  s 2 t1  t 2 s1 s 2  mµ kh«ng ph¶i lµ t1 t 2 v1  v 2 vtb   2 2 * NÕu häc sinh tÝnh sai vtb  v1  v 2 th× chän nhÇm ®¸p ¸n A, häc sinh tÝnh ®óng chän ®¸p ¸n ®óng lµ C. 2 C©u 6. Mét ngêi ®i xe ®¹p trong mét nöa qu·ng ®êng ®Çu víi vËn tèc v1 = 12km/h vµ qu·ng ®êng cßn l¹i víi vËn tèc v2 = 20km/h. vËn tèc trung b×nh cña ngêi ®ã trªn c¶ qu·ng ®êng lµ: A. 15km/h C. 11km/h B. 16km/h. D. 14km/h. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ c«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh trªn c¶ qu·ng ®êng khi mét chuyÓn ®éng trªn mét qu·ng ®êng chia lµm 2 ®o¹n liªn tiÕp, kÜ n¨ng biÕn ®æi to¸n häc trong c«ng thøc b»ng ch÷ cña häc sinh. * Häc sinh cÇn nhí ®îc c«ng thøc vtb  s1  s 2 t1  t 2 khi mét vËt chuyÓn trªn 2 ®o¹n ®êng liªn tiÕp s1, s2 vµ thêi gian ®i hÕt tõng qu·ng ®êng ®ã lµ t1 vµ t2. * NÕu häc sinh hiÓu sai vtb  v1  v 2 th× chän nhÇm ®¸p ¸n B, nÕu häc 2 sinh biÕn ®æi ®óng vtb  2v v s  1 2 s s v1  v 2 th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ A.  2v1 2v 2 C©u 7. Tïng xuÊt ph¸t tõ nhµ lóc 8 giê b»ng xe ®¹p, gi¶ sö Tïng ®¹p xe ®Òu víi vËn tèc 250m/phót. Hái mÊy giê Tïng íi cae hµng s¸ch c¸ch nhµ 3km? A. 8 giê 12phót. B. 12phót. C. 8,75 giê. D. 75 phót. v s t * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ c«ng thøc tÝnh vËn tèc vµ c¸ch sö dông ®¬n vÞ chuÈn cña c¸c ®¹i lîng trong c«ng thøc. * Häc sinh cÇn nhí c«ng thøc tÝnh vËn tèc v  s vµ c¸ch sö dông ®¬n t vÞ chuÈn trong c«ng thøc, häc sinh ph¶i ®äc kÜ ®Ò bµi tríc khi lµm. * NÕu häc sinh kh«ng ®äc kÜ ®Ò bµi sÏ chän nhÇm ®¸p ¸n B mÆc dï sö dông ®óng c«ng thøc vµ ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i lîng. Häc sinh ®äc kÜ bµi vµ ph©n tÝch ®óng sÏ chän ®¸p ¸n ®óng lµ A. C©u 8. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ sai. A. ChiÕc thuyÒn tr«i theo dßng níc lµ ®øng yªn so víi dßng níc. B. Khi kho¶ng c¸ch tõ vËt tíi vËt mèc thay ®æi th× vËt ®ang chuyÓn ®éng so víi vËt mèc. C. Khi kho¶ng c¸ch tõ vËt tíi vËt mèc kh«ng thay ®æi th× vËt ®ang ®øng yªn so víi vËt mèc. D. Mét «t« ®ang chuyÓn ®éng trªn ®êng th× mÆt ®êng chuyÓn ®éng so víi «t«. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ chuyÓn ®éng c¬ häc, c¸ch chØ ra vËt mèc vµ vËt chuyÓn ®éng so víi vËt mèc trong mét chuyÓn ®éng c¬ häc nµo ®ã. * Häc sinh cÇn nhí chuyÓn ®éng c¬ häc lµ g×? C¸ch nhËn biÕt vËt mèc trong chuyÓn ®éng c¬ häc. * NÕu häc sinh hiÓu nhÇm chiÕc thuyÒn chuyÓn ®éng theo dßng níc th× nã ph¶i chuyÓn ®éng trªn mÆt níc do ®ã chän nhÇm ®¸p ¸n A. Häc sinh nghÜ r»ng mÆt ®êng lµ ®øng yªn kh«ng chuyÓn ®éng chØ cã «t« chuyÓn ®éng sÏ chän nhÇm ®¸p ¸n D. Häc sinh n¾m ch¾c lý thuyÕt vµ ph©n tÝch ®óng sÏ chän ®¸p ¸n ®óng lµ C. C©u 9. Ngêi l¸i ®ß ®ang ngåi yªn trªn chiÕc thuyÒn th¶ tr«i theo dßng níc. Trong c¸c c©u m« t¶ sau ®©y, c©u nµo lµ ®óng? A. ngêi l¸i ®ß ®øng yªn so víi dßng níc. B. ngêi l¸i ®ß chuyÓn ®éng so víi dßng níc. C. ngêi l¸i ®ß ®øng yªn so víi bê s«ng. D. ngêi l¸i ®ß chuyÓn ®éng so víi chiÕc thuyÒn. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ chuyÓn ®éng c¬ häc. * Häc sinh cÇn nhí ®îc kh¸i niÖm chuyÓn ®éng c¬ häc, khi nãi mét vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn th× ph¶i g¾n víi vËt ®îc chän lµm mèc. * NÕu häc sinh kh«ng ®äc kÜ vµ ph©n tÝch ®Ò bµi ®óng sÏ chän nhÇm ®¸p ¸n B. Häc sinh chØ râ vËt lµm mèc lµ dßng níc sÏ chän d¸p ¸n ®óng lµ A. C©u 10. 54km/h b»ng: A. 5m/s. C. 15m/s. B. 10m/s. D. 20m/s. * Môc ®Ých: KiÓm tra kÜ n¨ng ®æi ®¬n vÞ cña vËn tèc tõ km/h ra m/s. * Häc sinh nhí ®îc c¸ch ®æi ®¬n vÞ 1km/h = 1000 3600 m/s . * Häc sinh nhí ®îc c¸ch ®æi vµ ®æi ®óng sÏ chän ®¸p ¸n ®óng lµ C. C©u 11: 4m/s b»ng: A. 144km/h. C. 0,9km/h. B. 14,4km/h. D. 9km/h. *Môc ®Ých: KiÓm tra kÜ n¨ng ®æi ®¬n vÞ cña vËn tèc tõ m/s ra km/h. * Häc sinh nhí ®îc c¸ch ®æi ®¬n vÞ 1m/s = 3600 1000 km/h . * Häc sinh tÝnh nhÇm cã thÓ chän ®¸p ¸n A. Häc sinh ®æi ®óng chän ®¸p ¸n ®óng lµ B. b. Lùc- ¸p suÊt. C©u 12. Khi cã lùc t¸c dông lªn mét vËt th×: A. §é lín cña vËn tèc lu«n lu«n t¨ng. B. §é lín cña vËn tèc lu«n lu«n gi¶m. C. §é lín cña vËn tèc lu«n lu«n kh«ng ®æi. D. §é lín cña vËn tèc cã thÓ t¨ng, gi¶m hoÆc kh«ng ®æi. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ viÖc n¾m kiÕn thøc vÒ kÕt qu¶ t¸c dông lùc. * Häc sinh cÇn nhí ®îc kiÕn thøc vÒ t¸c dông cña lùc kÐo, lùc c¶n, lùc c©n b»ng t¸c dông lªn vËt. * NÕu häc sinh chØ hiÓu lùc t¸c dông vµo vËt lµ kÐo th× chän nhÇm ®¸p ¸n A, ngîc l¹i chØ lµ c¸c lùc t¸c dông lªn vËt c©n b»ng nhau th× chän nhÇm ®¸p ¸n C. Häc sinh n¾m v÷ng kiÕn thøc ph©n tÝch ®Çy ®ñ th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ D. C©u 13. Qu¶ bãng ®ang n»m trªn sµn, Nam ®¸ vµo qu¶ bãng lµm qu¶ bãng l¨n ®i. Ta nãi Nam ®· t¸c dông vµo qu¶ bãng mét lùc, h·y chØ ra ®iÓm ®Æt cña lùc nµy. A. §iÓm ®Æt cña lùc ë ch©n ngêi. B. §iÓm ®Æt cña lùc ë qu¶ bãng. C. §iÓm ®Æt cña lùc ë mÆt ®Êt. D. §iÓm ®Æt cña lùc ë ch©n ngêi vµ mÆt ®Êt. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ c¸ch ph©n tÝch lùc ®Æt vµo mét vËt. * Häc sinh cÇn nhí lùc t¸c dông vµo vËt nµo th× ®iÓm ®Æt ph¶i dÆt vµo vËt ®ã. * NÕu häc sinh nhÇm tëng ch©n t¸c dông lùc vµo qu¶ bãng th× ®iÓm ®Æt ph¶i ë ch©n ngêi th× chän nhÇm ®¸p ¸n A, nÕu häc sinh hiÓu nhÇm ch©n ®Æt xuèng ®Êt sau khi ®¸ bãng th× ®iÓm ®Æt ë ch©n vµ mÆt ®Êt sÏ chän nhÇm ®¸p ¸n D, häc sinh n¾m ch¾c lý thuyÕt cÇn nhí sÏ chän ®¸p ¸n ®óng lµ B. C©u 14. Khi ®i trªn nÒn ®Êt tr¬n, ta bÊm c¸c ngãn ch©n xuèng nÒn ®Êt lµ ®Ó: A. T¨ng ¸p lùc lªn nÒn ®Êt. B. Gi¶m ¸p lùc trªn nÒn ®Êt. C. T¨ng ma s¸t. D. Gi¶m ma s¸t. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ ¸p lùc, lùc ma s¸t xuÊt hiÖn khi nµo? * Häc sinh cÇn nhí: ¸p lùc lµ lùc Ðp cã ph¬ng vu«ng gãc víi mÆt bÞ Ðp. Lùc ma s¸t nghØ xuÊt hiÖn gi÷ cho vËt kh«ng trît khi cã lùc t¸c dông vµo vËt. * NÕu häc sinh lÇm tëng khi bÊm m¹nh c¸c ngãn ch©n th× t¨ng lùc t¸c dông vµ ¸p lùc sÏ t¨ng th× chän nhÇm ®¸p ¸n A, häc sinh hiÓu ®óng th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ C. C©u 15. C¸c c©u nãi vÒ løc ma s¸t sau ®©y c©u nµo ®óng? A. Lùc ma s¸t lu«n cïng híng víi híng chuyÓn ®éng cña vËt. B. Khi vËt chuyÓn ®éng chËm dÇn, lùc ma s¸t b»ng lùc ®Èy. C. Khi mét vËt chuyÓn ®éng nhanh dÇn, lùc ma s¸t lín h¬n lùc ®Èy. D. Lùc ma s¸t trît lu«n c¶n trë chuyÓn ®éng trît cña vËt nµy trªn mÆt vËt kia. * Môc ®Ých: KiÓm tra viÖc n¾m kiÕn thøc cña häc sinh vÒ ®Æc ®iÓm cña lùc ma s¸t cã tÝnh chÊt c¶n trë chuyÓn ®éng cña vËt. * Häc sinh cÇn nhí ®îc tÝnh chÊt c¶n trë chuyÓn ®éng cña vËt do ®ã nã ph¶i cã chiÒu ngîc víi chiÒu chuyÓn ®éng. * NÕu häc sinh hiÓu lÇm lùc ma s¸t gièng nh lùc ®Èy th× chän ®¸p ¸n A, hiÓu nhÇm hai lùc c©n b»ng sÏ triÖt tiªu nhau lµm vËt ®ang chuyÓn ®éng sÏ kh«ng cã lùc t¸c dông n÷a vµ chuyÓn ®éng chËm l¹i th× chän ®¸p ¸n B. NÕu häc sinh n¾m ch¾c lý thuyÕt ph©n tÝch ®óng th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ D. C©u 16. Cã mét lùc 10N cã thÓ g©y ra ¸p suÊt 100000N/m2 ®èi víi diÖn tÝch bÞ Ðp nµo sau ®©y. H·y chän c©u ®óng. A. S = 0,01cm2. B. S = 0,1cm2. C. 1cm2. D. 1 kÕt qu¶ kh¸c. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ viÖc n¾m c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt p  F vµ tõ ®ã tÝnh ®îc S, kÜ n¨ng ®æi ®¬n vÞ tõ m2 ra cm2. S * Häc sinh cÇn nhí c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt vµ c¸ch ®æi ®¬n vÞ tõ m 2 ra cm . * NÕu häc sinh nhí c«ng thøc ®óng nhng ®æi nhÇm ®¬n vÞ 1m2 = 100cm2 th× chän nhÇm ®¸p ¸n A hoÆc 1m 2 = 1000cm2 th× chän nhÇm ®¸p ¸n B. Häc sinh tÝnh vµ ®æi d¬n vÞ ®óng th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ C. 2 C©u 17. Mét vËt cã khèi lîng m1 = 0,5kg; vËt thø hai cã khèi lîng m2 = 1kg. H·y so s¸nh ¸p suÊt p1 vµ p2 cña hai vËt trªn mÆt sµn n»m ngang. A. p1 = p2. B. p1 = 2p2. C. 2p1 = p2. D. Kh«ng so s¸nh ®îc. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ c«ng thøc tÝnh träng lîng p = 10.m vµ c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt p  F . S * Häc sinh cÇn nhí ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt vµ sù phô thuéc cña ¸p suÊt vµo ®é lín cña ¸p lùc vµ diÖn tÝch mÆt bÞ Ðp. * NÕu häc sinh chØ nhí c«ng thøc vµ cho r»ng ¸p lùc t¨ng 2 lÇn th× ¸p suÊt t¨ng 2 lÇn th× chän nhÇm ®¸p ¸n C, häc sinh n¾m v÷ng c«ng thøc vµ ph©n tÝch ®óng ¸p suÊt phu thuéc vµo 2 yÕu tè ¸p lùc vµ diÖn tÝch mÆt bÞ Ðp th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ D. C©u 18. Mét thïng cao 80cm ®ùng ®Çy níc( h×nh 80cm vÏ) Träng lîng riªng cña níc lµ 10000N/m3. ¸p suÊt cña Níc lªn mét ®iÓm c¸ch ®¸y thïng 20cm b»ng: 20cm A. 2000N/m2. B. 6000N/m2. C. 8000N/m2. A. C¸c kÕt qu¶ trªn ®Òu sai. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cña häc sinh vÒ c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng p = d.h, kiÓm tra viÖc n¾m kiÕn thøc cña häc sinh vÒ ®¹i lîng h trong c«ng thøc ®îc tÝnh nh thÕ nµo trong chÊt láng. * Häc sinh cÇn nhí c«ng thøc p = d.h, trong ®ã h lµ chiÒu cao cña cét chÊt láng ®îc tÝnh tõ ®iÓm tÝnh ¸p suÊt lªn mÆt tho¸ng cña cét chÊt láng. * NÕu häc sinh hiÓu nhÇm h ®îc tÝnh tõ ®iÓm tÝnh ¸p suÊt xuèng ®¸y b×nh th× chän nhÇm ®¸p ¸n A, nÕu häc sinh hiÓu h ®îc tÝnh tõ ®¸y b×nh lªn mÆt tho¸ng th× chän nhÇm ®¸p ¸n C, häc n¾m v÷ng kiÕn thøc vµ tÝnh ®óng th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ B. C©u 19. Chän kÕt luËn ®óng trong c¸c kÕt luËn sau: A. Lùc ®Èy ¸c-si-mÐt t¸c dông theo mäi ph¬ng v× chÊt láng g©y ¸p suÊt theo mäi ph¬ng. B. Lùc ®Èy ¸c-si-mÐt cïng chiÒu víi träng lùc. C. Lùc ®Èy ¸c-si-mÐt cã ®iÓm ®Æt ë vËt. D. Cêng ®é lùc ®Èy ¸c-si-mÐt ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc F = D.V, víi D lµ khèi lîng riªng cña chÊt láng vµ V lµ thÓ tÝch phÇn vËt ch×m trong chÊt láng. * Môc ®Ých: KiÓm tra møc ®é nhËn thøc cña häc sinh vÒ ph¬ng, chiÒu, ®é lín cña lùc ®Èy ¸c-si-mÐt, c¸ch nhËn biÕt ®iÓm ®Æt lùc vµo mét vËt nh thÕ nµo? * Häc sinh cÇn ph©n biÖt ®îc ¸p suÊt chÊt láng vµ lùc ®Èy ¸c-si-mÐt, cÇn nhí chÝnh x¸c c«ng thøc tÝnh lùc ®Èy ¸c-si-mÐt FA = d.V vµ c¸c ®¹i lîng trong c«ng thøc. * NÕu häc sinh hiÓu nhÇm lùc ®Èy ¸c-si-mÐt gièng ¸p suÊt chÊt láng sÏ chän nhÇm ®¸p ¸n A, nÕu häc sinh hiÓu nhÇm gi÷a ph¬ng vµ chiÒu lµ lùc ®Èy ¸c-si-mÐt cïng chiÒu víi träng lùc gièng nh cïng ph¬ng th× chän nhÇm ®¸p ¸n B. NÕu häc sinh nhí nhÇm c«ng thøc th× chän ®¸p ¸n D. Häc sinh n¾m ch¾c kiÕn thøc vµ c¸ch biÓu diÔn lùc th× chän ®¸p ¸n ®óng lµ C. C©u 20. Hai qu¶ cÇu X, Y cã thÓ tÝch b»ng nhau, X lµm b»ng nh«m, Y lµm b»ng ch×. Nhóng ch×m X, Y vµo cïng mét chÊt láng, so s¸nh ®é lín lùc ®Èy ¸c-si-mÐt Fx, Fy t¸c dông lªn hai qu¶ cÇu. A. Fx > Fy. B. Fx < Fy. C. Fx = Fy. D. Tuú thuéc vµo lo¹i chÊt láng. * Môc ®Ých: KiÓm tra kiÕn thøc cuÈ häc sinh vÒ c«ng thøc tÝnh lùc ®Èy ¸c-si-mÐt FA = d.V rÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch bµi to¸n vµ vËn dông c«ng thøc ®Ó suy luËn hîp lý vµ chÝnh x¸c. * Häc sinh cÇn nhí ®îc c«ng thøc FA = d.V, trong ®ã: d lµ träng lîng riªng cña chÊt láng, V lµ thÓ tÝch phÇn chÊt láng bÞ vËt chiÕm chç, hiÓu r»ng lùc ®Èy ¸c-si-mÐt kh«ng phô thuéc vµo khèi lîng vËt mµ chØ phô thuéc vµo thÓ tÝch phÇn vËt ch×m trong chÊt láng vµ träng lîng riªng cña chÊt láng. * NÕu cho r»ng qu¶ cÇu ch× nÆng h¬n qu¶ cÇu nh«m do ®ã lùc ®Èy ¸csi-mÐt t¸c dông vµo qu¶ cÇu ch× ph¶i lín h¬n nã t¸c dông qu¶ cÇu nh«m häc
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan