Tài liệu Skkn xây dựng mối quan hệ giữa hiệu trưởng với hội cha mẹ học sinh trong công tác xã hội hóa giáo dục ở trường tiểu học

Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 MỤC LỤC A. ĐẶT VẤN ĐỀ I.Lời nói đầu……………………………………………………….……… Trang 2 II.Thực trạng công tác phối hợp giứa Hiệu trưởng với hội Cha mẹ học sinh ở trường tiểu học thị trấn Thống Nhất………………………………………..Trang 5 B.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Các giải pháp……………………………………………………………..Trang 8 II Các biện pháp thực hiện…………………………………......................Trang 11 C. KÕt luËn – Bµi häc kinh nghiÖm I.Kết quả nghiên cứu……....................................................................................Trang 16 II. Bài học kinh nghiêm……...............................................................Trang 17 1 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 KINH NGHIỆM Xây dựng mối quan hệ giữa Hiệu trưởng với Hội Cha mẹ học sinh trong công tác xã hội hóa giáo dục ở trường tiểu học thị trấn Thống Nhất giai đoạn 2005 – 2010. A. ĐẶT VẤN ĐỀ I.Lêi nãi ®Çu Một trong những nhiệm vụ quan trọng, mất nhiều thời gian, công sức và đặc biệt là sự tâm huyết của người hiệu trưởng trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý, xây dựng và phát triển nhà trường là làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục. Công tác xã hội hoá giáo dục rất đa dạng, phong phú nó phụ thuộc vào đặc điểm tình hình kinh tế, xã hội, mặt bằng dân trí, vị trí cấp học, vị trí trường học, tầm quan trọng của từng loại trường; phụ thuộc vào sự quan tâm của lãnh đạo ngành, của chính quyền địa phương; phụ thuộc vào mức độ hiểu biết về trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền lợi của người học, của phụ huynh và nhân dân trong khu vực với việc phát triển giáo dục trên địa bàn. Địa phương thị trấn Thống Nhất được thành lập từ năm 1957 trên cơ sở nông trường quân đội. Được sự quan tâm của các cấp, giáo dục trên địa bàn cũng liên tục phát triển cùng với sự phát triển kinh tế xã hội qua các thời kỳ. Từ khi được chia tách ổn định trường tiểu học Thống Nhất đã có bước phát triển mạnh và tương đối ổn định, nhất là từ khi có phong trào xây dựng trường chuẩn Quốc gia. Địa phương Thống Nhất nói chung và trường tiểu học Thống Nhất nói riêng là một trong những đơn vị đi đầu trong phong trào này. Năm 2001 nhà trường được công nhận là trường chuẩn Quốc gia giai đoạn 1996 – 2000. Để tiếp tục duy trì và phát triển nhà trường vấn đề đặt ra cho các cấp lãnh đạo đặc biệt là lãnh đạo nhà trường trong đó vai trò hết sức quan trọng của người hiệu trưởng là phải biết phân tích lựa chọn, từ đó kết hợp các điều kiện sẵn có, khai thác các tiềm năng vốn có tạo thành sức mạnh, động lực phát triển nhà trường trong thời kỳ mới. Cần thiết phải hiểu và thực hiện có chiều sâu phát triển giáo dục bằng con đường xã hội hoá. 2 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 Trong việc thực hiện vấn đề xã hội hóa giáo dục ở nước ta nói chung và ở trường tiểu học Thống Nhất nói riêng hiện nay, vai trò của Ban đại diện Cha mẹ học sinh (BĐD CMHS) trong các trường là hết sức quan trọng. Bởi lẽ, đây vừa là một tổ chức, vừa là cầu nối giữa nhà trường với xã hội. Một BĐD CMHS hoạt động có hiệu quả sẽ là cánh tay đắc lực góp phần hỗ trợ nhà trường thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ giáo dục, đồng thời tạo sự tương tác tích cực giữa ba đối tượng: Gia đình – Nhà trường – Xã hội trong quá trình giáo dục nhân cách học sinh. Hiểu rõ vai trò của mình, trong những năm qua, BĐD CMHS Trường tiểu học thị trấn Thống Nhất luôn ra sức phấn đấu, kiện toàn tổ chức để cùng nhà trường thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ đề ra. Với vị trí là trường Tiểu học trong hệ thống giáo dục phổ thông, nhà trường có nhiều thuần lợi song cũng không ít khó khăn trong việc thực hiện xã hội hoá giáo dục. Trường tiểu học Thống Nhất có những thuận lợi cơ bản là: Trường đóng trên địa bàn có mặt bằng dân trí cao; được sự quan tâm, chăm lo của các cấp lãnh đạo ngành cũng như chính quyền địa phương, song cũng gặp nhiều khó khăn đó là: Nguồn ngân sách địa phương quá eo hẹp nên phần kinh phí giành cho phát triển CSVC trường lớp không đáp ứng được yêu cầu; không có các mạnh thường quân ủng hộ nên lựa chọn khả thi nhất là lấy hội cha mẹ học sinh làm nòng cốt trong công tác xã hội hoá giáo dục là một lựa chọn phù hợp. Xin trích dẫn một số ý kiến của lãnh đạo nhà trường và lãnh đạo Hội Cha Mẹ học sinh nhà trường để minh chứng cho sự lựa chọn này:………………………… Ban đại diện CMHS–“Cánh tay đắc lực của nhà trường”…………….. Nếu không nhờ sự hỗ trợ của BĐD CMHS thì có lẽ nhiều phong trào, nhiều hoạt động trường sẽ không thực hiện nổi bởi lẽ nguồn kinh phí được cấp từ ngân sách là có hạn, trong khi đó nhu cầu xây dựng phong trào, tổ chức các hoạt động thì ngày càng tăng lên. BĐD CMHS còn tổ chức được những hoạt động giúp nâng cao chất lượng học tập của học sinh. Điển hình là phối hợp cùng các tổ chuyên môn trong trường mở các lớp bồi dưỡng học sinh yếu, thường xuyên tổ chức tặng quà 3 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 cho các em học sinh đạt thành tích tốt trong học tập hay trong các cuộc thi nhằm động viên kịp thời những thành quả mà các em đạt được. Ngoài ra, BĐD CMHS Trường cũng thường xuyên thăm hỏi, vận động các em học sinh bỏ học trở lại trường… Chủ yếu ở tấm lòng: Ông Nguyễn Đình Toản; Nguyễn Quốc Nam – Trưởng BĐD CMHS Trường khẳng định “Chúng tôi làm việc này chủ yếu là ở tấm lòng, giúp được các em học sinh, các thầy cô chừng nào là chúng tôi cảm thấy vui chừng ấy.” Các ông còn cho biết thêm, cũng nhờ BĐD CMHS hoạt động có hiệu quả mà bà con nhân dân ngày càng tín nhiệm, sẵn sàng đóng góp khi có nhu cầu chính đáng. Chung tay góp sức : Có thể nói, một trong những nhân tố góp phần vào sự thành công trong hoạt động của BĐD CMHS nhà trường chính là sự đồng tâm nhất trí của tập thể cha mẹ học sinh, sự tâm huyết của BĐD và sự ủng hộ nhiệt tình của các các cựu giáo viên, cựu học sinh của trường. Trong nhà trường Hiệu trưởng là người tổ chức, lãnh đạo và quản lý mọi hoạt động của nhà trường. Hiệu trưởng có trách nhiệm xây dựng môi trường giáo dục thuận lợi. Xây dựng sự phối hợp của liên ngành chức năng đối với giáo dục đào tạo, phối hợp với các ban ngành có liên quan đến giáo dục: Y tế, Thể dục thể thao, Dân số môi trường, Ban chăm sóc và bảo vệ trẻ em… cùng chăm sóc, giáo dục học sinh. Huy động các lực lượng xã hội tham gia vào giáo dục: Đoàn thanh niên, Hội nông dân, Hội chữ thập đỏ, Hội cựu chiến binh…Huy động các nguồn đầu tư trong xã hội cho giáo dục: Ngân sách Nhà nước, đóng góp của Hội cha mẹ học sinh, hỗ trợ của các lực lượng xã hội khác, của chính quyền địa phương, đơn vị kết nghĩa, các nhà tài trợ...Tranh thủ sự lãnh đạo của Đảng bộ địa phương, sự chỉ đạo của ngành giáo dục. Phối hợp với Phụ huynh học sinh thành lập Hội cha mẹ học sinh; phối hợp với các tổ chức cơ sở, cộng đồng dân cư nơi học sinh ở đó để giáo dục học sinh. 4 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 Từ khi được bổ nhiệm làm Hiệu trưởng nhà trường tháng 4 năm 2005 đến nay, từ một trường tiểu học còn thiếu một số tiêu chuẩn của trường chuẩn quốc gia giai đoạn I, đến nay đã phát triển thành trường chuẩn Quốc gia mức độ II đầu tiên của huyện; là đơn vị dẫn đầu trong phong trào thi đua gia đoạn 2005 – 2010 của giáo dục Thanh Hoá; được tặng Huân chương lao động hạng Ba; được tằng cờ thi đua cho đơn vị dẫn đầu… Có được kết quả này là do nhiều nguyên nhân trong đó có vai trò đặc biệt quan trọng là thực hiện tốt công tác xã hội hoá giáo dục. Để làm tốt công tác này thì vai trò quyết định là mối quan hệ Gia đình – Nhà trường – Xã hội, mà việc xây dựng các mối quan hệ này chủ yếu là do người Hiệu trưởng xây dựng. Chính vì vậy bản thân tôi đã tập trung nghiên cứu thực hiện vấn đề: “Xây dựng mối quan hệ giữa hiệu trưởng với Hội Cha mẹ học sinh trong công tác xã hội hoá giáo dục” và đã đạt được hiệu quả rõ rệt. Đây là một bài học kinh nghiệm đã thành công trong công tác quản lý của người hiệu trưởng ở trường tiểu học thị trấn Thống Nhất. II.THỰC TRẠNG CỦA CÔNG TÁC PHỐI HỢP GIỮA HIỆU TRƯỞNG VÀ HỘI CHA ME HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC THỐNG NHẤT. 1. Quan niệm về vị trí, vai trò của Hội Cha mẹ học sinh . Trong những năm trước 2005 Hội Cha mẹ học sinh nhà trường cũng đã duy trì hoạt động đều và cũng đã có những thành công nhất định song chỉ dừng lại ở mức độ tổ chức hội nghị mỗi năm một lần để nghe nhà trường báo cáo kết quả học tập của học sinh; nghe kết quả đóng góp các khoản tiền mà nhà trường được phép thu. Hội chưa có điều lệ để hoạt động, chưa phát huy hết vai trò của mình trong việc hỗ trợ các hoạt động của nhà trường; chưa phát triển song hành cùng với sự phát triển của nhà trường. Đặc biệt là các chi hội trưởng ở các lớp chưa thấy được vị trí, vai trò của mình, nhiều người chưa tâm huyết với công việc được giao. Nhận thức của lãnh đạo nhà trường về vị trí, vai trò của Hội Cha mẹ học sinh đôi lúc chưa thật đầy đủ; văn bản pháp lý xác định về quan hệ giữa hiệu trưởng với ban Đại diện Hội Cha mẹ học sinh còn thiếu. Hoạt động của hiệu 5 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 trưởng chủ yếu dựa vào trách nhiệm và sự nhiệt tình cá nhân; ít ràng buộc lẫn nhau dấn đến dễ thiếu trách nhiệm trong công việc. Như vậy có thể nói cả nhà trường và Hội Cha mẹ học sinh đều nhận thức chưa thật đầy đủ về vị trí, vai trò, của Hội Cha mẹ học sinh nên chưa có sự phối hợp chặt chẻ, hoạt động chưa đạt hiệu quả cao. 2. Trách nhiệm của Hội Cha mẹ học sinh. Mặc dù cha mẹ nào cũng dành sự quan tâm đặc biệt cho con cái, sẵn sàng tạo mọi điều kiện thuần lợi nhất cho con em đến trường, cho việc học tập của con em song, sự quan tâm đó phần nhiều thuộc về cá nhân, chưa thật sự chú trọng đến hoạt động hội nên trong thời gian qua sự quan tâm đó chưa đồng đều giữa các gia đình, thiếu thống nhất cao trong tổ chức nên phong trào học tập, rèn luyện của học sinh; sự quan tâm đến cơ sở vật chất, điều kiện học tập chung cho cả trường chưa được đề cao, chưa có tính mặt bằng. Hội Cha mẹ học sinh còn hoạt động chưa thường xuyên, hiệu quả chưa cao; mới chủ yếu tổ chức được các hội nghị toàn thể và thường kỳ vào đầu và cuối các năm học. Việc tuyên truyền của hội về trách nhiệm của gia đình, của cha mẹ học sinh đối với nhà trường, đối với sự nghiệp phát triển giáo dục chưa thường xuyên, chưa sâu rộng; chưa được thể hiện bằng những kế hoạch, việc làm cụ thể. Hoạt động hội chưa đạt được kết quả cao; chưa có tính độc lập tương đối, hoàn toàn lệ thuộc vào kế hoạch của nhà trường. 3. Cơ sở pháp lý của Hội cha mẹ học sinh. Từ tháng 3 năm 2008 trở về trước, Hội Cha mẹ học sinh hoạt động theo nhu cầu là chính, chưa có điều lệ nên chưa có cơ sở pháp lý để nâng cao hiệu quả hoạt động. Ngày 28/3/2008 Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh, nêu rõ nhiệm vụ, quyền hạn của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường. Nghĩa vụ của ban đại diện cha mẹ học sinh trường. 6 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 Phối hợp với hiệu trưởng nhà trường tổ chức thực hiện nhiệm vụ theo nghị quyết của cuộc họp đầu năm học, thực hiện các hoạt động giáo dục trong từng thời gian do Ban đại diện cha mẹ học sinh trường đề ra. Phối hợp với hiệu trưởng hướng dẫn, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chủ trương chính sách về giáo dục đối với cha mẹ học sinh nhằm nâng cao trách nhiệm chăm sóc, bảo vệ, giáo dục học sinh. Phối hợp với hiệu trưởng tổ chức giáo dục học sinh hạnh kiểm yếu tiếp tục rèn luyện trong dịp nghỉ hè ở địa phương. Phối hợp với hiệu trưởng giáo dục đạo đức cho học sinh; bồi dưỡng, khuyến khích học sinh giỏi, giúp đỡ học sinh yếu kém; giúp đỡ học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh khuyết tật, tàn tật; vận động học sinh đã bỏ học trở lại tiếp tục đi học; động viên cán bộ, giáo viên, nhân viên tích cực nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục toàn diện. Hướng dẫn về công tác tổ chức và hoạt động cho các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp. Quyền của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường: Quyết định triệu tập các cuộc họp sau khi đã thống nhất với hiệu trưởng. Căn cứ ý kiến của các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp để kiến nghị với hiệu trưởng về những biện pháp cần thiết nhằm thực hiện nhiệm vụ năm học của trường và về quản lý học tập của học sinh. Quyết định chi tiêu để cải thiện điều kiện học tập, chăm sóc giáo dục học sinh từ nguồn đóng góp, tài trợ tự nguyện theo quy định. Trách nhiệm của hiệu trưởng nhà trường. Tạo điều kiện thực hiện Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh, ủng hộ hoạt động của cha mẹ học sinh thực hiện nghị quyết đầu năm học. 7 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 Định kỳ tổ chức cuộc họp với Ban đại diện cha mẹ học sinh trường, Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp để tiếp thu ý kiến của Ban đại diện và cha mẹ học sinh về công tác quản lý của nhà trường, biện pháp phối hợp giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vận động học sinh bỏ học trở lại lớp, giải quyết kiến nghị của cha mẹ học sinh, góp ý kiến đối với hoạt động của các Ban đại diện cha mẹ học sinh. Nhà trường cử đại diện ban giám hiệu làm nhiệm vụ thường xuyên phối hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh trường trong việc tổ chức hoạt động của các Ban đại diện cha mẹ học sinh và hoạt động của cha mẹ học sinh. Các văn bản này là cơ sở pháp lý để xây dựng mối quan hệ giữa hiệu trưởng với ban đại diện cha mẹ học sinh nhà trường. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I.CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN MỐI QUAN HỆ. 1.Xác định về tư tưởng: Hiệu trưởng nhà trường phải ưu tiên về thời gian, trí tuệ, phải có kế hoạch cụ thể trong việc xây dựng và phát triển Hội cha mẹ học sinh của nhà trường; thực sự coi Hội cha mẹ học sinh là lực lượng chủ yếu và nồng cốt trong công tác xã hội hoá giáo dục. Chú trọng trong công tác tham mưu, phối hợp; tôn trọng tính độc lập của hội trong công tác. Trong công tác phối hợp phải bảo đảm phương châm 3 cïng: Cïng biÕt – Cïng bµn – Cïng lµm. 2. Tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng về xã hội hoá giáo dục.. Thông qua các kỳ họp, các cuộc tiếp xúc, thông qua các phương tiện thông tin của địa phương; của trường phổ biến, tuyên truyền chủ trương chính sách của Đảng và nhà nước về công tác xã hội hoá giáo dục, cập nhật những quy định mới nhất về phát triển giáo dục đào tạo trong giai đoạn hiện nay. 3. Xây quy chế phối hợp giữa Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh với Hiệu trưởng. Dựa trên các văn bản hiện hành của cấp trên nhất là điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh và thực tế của nhà trường, hiệu trưởng và trưởng ban đại diện hội CMHS chủ động xây dựng quy chế phối hợp hoạt động giữa hiệu trưởng và ban đại 8 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 diện hội CMHS. Quy chế nêu rõ trách nghiệm, nghĩa vụ của mỗi bên, trách nhiệm phối hợp của 2 bện; tính độc lập tương đối của mỗi bên (điều này rất quan trọng làm cho Hội cha mẹ học sinh thấy được sự tôn trọng, trông đơị của nhà trường vào Hội. Từ đó kích thích lòng tự hào, mong muốn tham gia vào công tác phát triển giáo dục của nhà trường). Nội dung quy chế gồm: Tr¸ch nhiÖm cña hiÖu tr-ëng a) Tạo điều kiện thực hiện Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh, ủng hộ hoạt động của cha mẹ học sinh thực hiện nghị quyết đầu năm học. b) Định kỳ tổ chức cuộc họp với Ban đại diện cha mẹ học sinh trường, Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp để tiếp thu ý kiến của Ban đại diện và cha mẹ học sinh về công tác quản lý của nhà trường, biện pháp phối hợp giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vận động học sinh bỏ học trở lại lớp, giải quyết kiến nghị của cha mẹ học sinh, góp ý kiến đối với hoạt động của các Ban đại diện cha mẹ học sinh. c) Nhà trường cử đại diện Ban giám hiệu làm nhiệm vụ thường xuyên phối hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh trường trong việc tổ chức hoạt động của các Ban đại diện cha mẹ học sinh và hoạt động của cha mẹ học sinh. d) Cung cấp các văn bản pháp quy về hoạt động của Hội, thường xuyên cập nhật các thông tin, các văn bản mới với lãnh đạo Hội. e) Tạo điều kiện thuận lợi về thời gian, địa điểm, các phương tiện vật chất cần thiết , các điều kiện đảm bảo cho Hội sinh hoạt. Trách nhiệm của Hội cha mẹ học sinh. a) Phối hợp với hiệu trưởng nhà trường tổ chức thực hiện nhiệm vụ theo nghị quyết của cuộc họp đầu năm học, thực hiện các hoạt động giáo dục trong từng thời gian do Ban đại diện cha mẹ học sinh trường đề ra. 9 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 b) Phối hợp với hiệu trưởng hướng dẫn, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chủ trương chính sách về giáo dục đối với cha mẹ học sinh nhằm nâng cao trách nhiệm chăm sóc, bảo vệ, giáo dục học sinh. c) Phối hợp với hiệu trưởng tổ chức giáo dục học sinh hạnh kiểm yếu tiếp tục rèn luyện trong dịp nghỉ hè ở địa phương. d) Phối hợp với hiệu trưởng giáo dục đạo đức cho học sinh; bồi dưỡng, khuyến khích học sinh giỏi, giúp đỡ học sinh yếu kém; giúp đỡ học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh khuyết tật, tàn tật; vận động học sinh đã bỏ học trở lại tiếp tục đi học; động viên cán bộ, giáo viên, nhân viên tích cực nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục toàn diện. đ) Hướng dẫn về công tác tổ chức và hoạt động cho các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp. e) Phối hợp với tổ chức Đội TNTP và Nhi đồng; Chi hội chữ thập đỏ; Chi hội khuyến học của nhà trường trong công tác tuyên truyền giáo dục; tham hỏi động viên, tạo điều kiện để học sinh có hoàn cảnh khó khăn có được những điều kiện tối thiểu đến trường. Quyền của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường: a) Quyết định triệu tập các cuộc họp sau khi đã thống nhất với hiệu trưởng. b) Căn cứ ý kiến của các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp để kiến nghị với hiệu trưởng về những biện pháp cần thiết nhằm thực hiện nhiệm vụ năm học của trường và về quản lý học tập của học sinh. c) Quyết định chi tiêu để cải thiện điều kiện học tập, chăm sóc giáo dục học sinh từ nguồn đóng góp, tài trợ tự nguyện theo quy định. Quy định về trao đổi thông tin giữa hiệu trưởng với trưởng ban đại diện trường, lớp và phụ huynh học sinh: Hiệu trưởng có trách nhiệm cung cấp văn bản về kết quả học tập, rèn luyện của học sinh toàn trường cho hội. Trao đổi thông 10 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 tin bằng điện thoại cá nhân; bằng đăng tin trên Website của trường, giúp hội in và chuyển giấy mời họp đến từng phụ huynh học sinh. 4. Tạo đièu kiện thuận lợi, duy trì hiệu quả hoạt động của Ban đại diện hội Cha mẹ học sinh. - Về văn bản: Tạo fiel dữ liệu lưu trữ các văn bản, hồ sơ của Hội cha mẹ học sinh trên máy vi tính của trường và trên website của trường để cán bộ hội và phụ huynh thuận tiện trong truy cập và sử dụng. In ấn các văn bản, báo cáo của trường chuyển đến đại diện cha mẹ học sinh lớp, trường. - Về điều kiện làm việc: Ưu tiên tạo điều kiện về phòng họp; thiết bị trình chiếu, nghe nhìn, văn phòng phẩm, nguồn điện, lực lượng phục vụ các hội nghị của hội. - Ưu tiên cử lãnh đạo nhà trường tham dự các buổi sinh hoạt của hội. - Thường xuyên viết bài, đưa tin về kết quả hoạt động hội trên các phương tiện thông tin của trường, của địa phương. II .CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN 1. Xác định rõ vị trí, vai trò, trách nhiệm của Hiệu trưởng trong việc tổ chức, duy trì hoạt động, phát huy vai trò của Hội Cha Mẹ học sinh. Căn cứ vào các văn bản hiện có; điều kiện thực tế của hội, của trường, hiệu trưởng nhà trường phải xác định cho mình phải là người chủ động ( nhưng không làm lu mờ vai trò của lãnh đạo hội) và quyết định các vấn đề quan trọng trong định hướng hoạt động của hội để nhà trường có lợi nhiều nhất. Chủ động từ công tác tham mưu, đến tổ chức thực hiện, chủ động đề cao vai trò của lãnh đạo hội và của hội cha mẹ học sinh. 2. Cung cấp các văn bản pháp quy của Đảng, nhà nước về hoạt động của nhà trường, của hội cha mẹ học sinh cho hội. Ngay từ đầu các năm học hoặc khi cấp trên có chủ trương mới, hiệu trưởng chủ động giới thiệu và cung cấp các văn bản cho hội thông qua lãnh đạo hội như: Điều lệ hội cha mẹ học sinh; Điều lệ trường tiểu học 2007. quy định đánh giá xếp loại học sinh tiểu học, quy chế thi học sinh giỏi. Các văn bản về triển khai phong 11 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 trào nói không với tiêu cực trong thi cử, nói không với bệnh thành tích trong giáo dục; phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực bậc tiểu học; kế hoạch năm học hàng năm của nhà trường; kế hoạch chiến lược nhiều năm của nhà trường. Các tiêu chuẩn của trường chuẩn Quốc gia các mức độ. Các báo cáo sơ kết học kỳ, tổng kết năm học… các văn bản về triển khai các cuộc vận động từ thiện, nhân đạo trong nhà trường. 3. Công tác tham mưu, phối hợp của hiệu trưởng. - Tham mưu trong lựa chọn nhân sự ban đại diện đảm bảo phát huy được năng lực, sở trường, vị trí trong xã hội: Hiệu trưởng chủ động lựa chọn, giới thiệu các thành phần tham gia ban đại diện cha mẹ học sinh theo các tiêu chí: Có tâm huyết với phong trào, có điều kiện tham gia được nhiều năm. Có uy tín trong phụ huynh học sinh, có uy tín với lónh đạo địa phương, có sở trường trong giao tiếp, triển khai kế hoạch. Mời những đồng chí trong lónh đạo địa phương , các tổ chức đoàn thể ở địa phương có con em đang học tại trường tham gia lónh đạo hội… - Tham mưu trong xây dựng kế hoạch hoạt động: Đảm bảo đúng hướng, phát huy được hiệu quả tối đa. Đảm bảo tham mưu thực hiện đúng kế hoạch dự kiến của nhà trường chứ không làm thay. 4. Tạo dựng môi trường hoạt động cho Hội Cha mẹ học sinh. Hiệu trưởng chủ động trong việc tham mưu xây dựng kế hoạch hoạt động hội phù hợp với thời gian, thời điểm, phù hợp với kế hoạch hoạt động của trường, bảo đảm không chồng chéo, không cồng kềnh. Chủ động mời hội CMHS tham gia các chương trình như: Lễ khai giảng các năm học; các đợt phát động thi đua; các phong trào trong nhà trường. Tham gia công tác phổ cập giáo dục tiểu học; tham gia duy trì sỹ số học sinh; tham gia thăm hỏi động viên, tặng quà học sinh ốm đau, học sinh có hoàn cảnh khó khăn kịp thời. Tham gia xây dựng kế họach và tham gia tổ chức các sự kiện của trường như: lễ khai trường, lễ công nhận trường học văn hoá cấp huyện; lễ công nhận trường 12 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 chuẩn Quốc gia mức độ II; lễ đón nhận huân chương lao động hạng Ba. Tham gia đón tiếp các đoàn kiểm tra, đoàn thăm quan học tập quan trọng của trường. Tổ chức các buổi giao lưu giữa CBGV – NV nhà trường với ban đại diện CMHS như: Giao lưu văn nghệ; giao lưu TDTT; Giao thừa, đốn xuân … Điều này đã tạo được không khí thân mật, hiểu biết, chia sẽ với nhà trường, thu hẹp khoảng cách nếu có giữa lãnh đạo nhà trường với hội CMHS. 5. Xây dựng mối quan hệ hữa cơ giứa hiệu trưởng và ban đại đại diện Hội Cha Mẹ học sinh vừa đảm bảo tính độc lập tương đối vừa bảo đảm mối liên hệ chặt chẽ, cùng chung mục đích trong hoạt động của Hội Cha mẹ học sinh. Mối quan hệ này được xác lập dựa trên các văn bản quy định chức năng nhiệm vụ của hiệu trưởng; của ban đại diện cha mẹ học sinh do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, cũng như các văn bản về quy chế hoạt động và phối hợp công tác mà hai bên đã xây dựng. Các văn bản này đảm bảo sự hỗ trợ lẫn nhau để hoàn thành nhiệm vụ của mỗi bên. Ngoài ra để tạo thuận lợi cho công việc còn cần đến xây dựng mối quan hệ dựa trên sự hiểu biết về các cá nhân trong ban đại diện hội CMHS như có cùng những sở trường, sở đoản về thể dục thể thao, văn nghệ… Điều này tuy đơn giản nhưng mang lại không khí hiểu biết, thông cảm nên hiệu quả công việc lại rất cao. 6. Xây dựng mối qua hệ Nhà trường – Hội cha mẹ học sinh – Chính quyền địa phương. Nội dung này chính là thực hiện phối hợp Gia đình – Nhà trường - Xã hội trong công tác giáo dục. Những việc làm cụ thể là: - Thông qua các vị lãnh đạo hội CMHS là chức sắc ở địa phương tham mưu, đàm đạo, gặp gỡ tạo sự ủng hộ của từng cá nhân lãnh đạo địa phương đối với kế hoạch sẽ xây dựng. Để bảo đảm tính khách quan, lấy hội cha mẹ học sinh làm nòng cốt trong công tác vận động. - Coi trọng giao dịch bằng văn bản của hội với chính quyền địa phương . 13 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 7. Giao ban định kỳ, đột suất: Hiệu trưởng và trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh trường; lớp tổ chức họp giao ban tại văn phòng nhà trường do Hiệu trưởng và trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh trường đồng chủ trì. a) Giao ban định kỳ: 5 lần trên /năm: đầu năm; giữa kỳ I; cuối kỳ I, giữa kỳ II và cuối năm. b) Giao ban đột xuất: Tuỳ điều kiện, tình hình cụ thể mà hiệu trưởng và trưởng ban đại diện hội cha mẹ học sinh có thể hội ý nhanh để triệu tập giao ban đột xuất. 8.Tổ chức các hoạt động cụ thể của Hội trong nhà trường: Hiệu trưởng nhà trường đã tham mưu để Hội cha mẹ học sinh thực hiện được các hoạt động cụ thể sau: - Tham gia vận động cha mẹ học sinh duy trì tỷ lệ chuyên cần: Trong các kỳ họp ban đại diện Hội cha mẹ học sinh giành một thời lượng cần thiết để làm công tác tìm hiểu, tuyên truyền để cha mẹ học sinh chú ý tạo điều kiện tối đa cho con em được đến trường đầy đủ, đều đặng, đúng giờ. Trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh lớp kết hợp với giáo viên chủ nhiệm thăm hỏi động viên những gia đình có con em gặp khó khăn trong học tâp kịp thời. Tổ chức ký cam kết giành điều kiện thuận lợi nhất cho con em tới trường, thi đua giữa các lớp về duy trì tỷ lệ chuyên cần của học sinh. - Thăm hỏi động viên gia đình hội viên gặp khó khăn, tặng quà nhân dịp tết lễ: Hàng năm Hội cha mẹ học sinh đã kết hợp với chi hội Chữ thập đỏ , chi hội Khuyến học nhà trường thăm và tặng quà như: sách vở, quần áo, đồ dùng học tập cho những học sinh hộ nghèo; học sinh có hoàn cảnh khó khăn đột suất; hỗ trợ tiền mặt cho học sinh ốm đau nặng. - Tham mưu với chính quyền địa phương trong công tác thu chi ở trường học: Hàng năm vào đầu năm học hiệu trưởng tham mưu với hội cha mẹ học sinh xây dựng các khoản thu trong nhà trường và cùng với hội tham gia hội nghị xem xét các khoản thu trong nhà trường cụ thể từng năm do chính quyền địa phương tổ chức. Sau đó 14 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 hội công khai các khoản thu này trước hội nghị toàn thể cha mẹ học sinh. Đồng thời tham gia đôn đốc công tác thu nạp; giám sát công tác chi tiêu theo quy định quản lý tài chính hiện hành. đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời; thanh quyết toán quỹ hội rõ ràng, chính xác, kịp thời. - Tham công tác xây dựng CSVc nhà trường: Trong những năm qua hội đã đóng góp kinh phí và trực tiếp tổ chức xây dựng được: Lát toàn bộ sân trường bằng gạch tuy nen; san lấp sân thể dục cho học sinh; mua tặng nhà trường máy phát điện hiện đại, công suất lớn; mua tặng nhà trường hệ thống âm thanh hiện đại. Trang thiết bị trình chiếu phục vụ giảng dạy bằng giáo án điện tử; tặng nhà trường toàn bộ trang thiết bị phòng họp hội đồng nhà trường. Trang bị quạt mát cho các phòng học, xây dựng bồn hoa cây cảnh đặc biệt đã cùng với nhà trường tổ chức được phòng học vi tính cho học sinh từ năm 2005…tổng kinh phí gần 2 tỉ đồng. - Tham gia công tác bán trú: Hội cha mẹ học sinh cùng với nhà trường tham gia vận động xây dựng mô hình lớp học bán trú trong trường từ năm 2005. lúc đầu mới có 01 lớp với 30 học sinh đăng ký hiện nay đã có 07 lớp với 230 học sinh tham gia chiếm tỷ lệ trên 53% học sinh toàn trường. Đặc biệt hội chú ý công tác kiểm tra giám sát đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho bếp ăn bán trú của nhà trường. - Tham gia các ngày đại lễ của trường: Mỗi khi nhà trường tổ chức đại lễ (lễ khai trương xây dựng và lễ công nhận đơn vị văn hoá cấp huyện; lễ đó nhận trường chuẩn Quốc gia mức độ II; lễ đón nhận Bằng khen của Thủ Tướng chính phủ; lễ đón nhận Huân chương lao động hạng Ba; lễ đón nhận Cờ thi đua của chủ tịch UBND tỉnh…) hội cha mẹ học sinh đều họp đột xuất huy động kinh phí và trực tiếp huy động nhân lực tham gia trang trí, văn nghệ, tiếp khách. Tổ chức tặng quà cho nhà trường… - Quan tâm, động viên thầy cô giáo trong các dịp lễ tết: Trong các dịp như kỷ niệm ngày nhà Giáo Việt Nam; tết cổ truyền của dân tộc Hội cha mẹ học sinh đều có quà tặng các thầy cô giáo của trường điều này đã có tác dụng động viên to lớn, làm tăng thêm lòng yêu nghề, gắn bó với mái trường của thầy cô giáo. 15 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 C. KẾT LUẬN – BÀI HỌC KINH NGHIỆM. I. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU: Thể hiện bằng những nội dung chính trong bảng so sánh dưới đây: TT 1 Nội dung nghiên cứu Vị trí vai trò của HCMHS Trước khi thực hiện Kết qủa thực hiện Chưa rõ ràng, chung Có vị trí,vai trò, nhiệm vụ rõ chung ràng và quan trọng trong công tác xã hội hoá giáo dục 2 Các văn bản dùng trong Chưa có Đầy đủ, pháp quy, kịp thời sinh hoạt hội 3 4 Công tác tham mưu, phối Chưa tốt Đạt yêu cầu, đảm bảo mối hợp của hiệu trưởng. quan hệ hữu cơ Môi trường hoạt động Hẹp Có điều kiện tham gia thúc đẩy nhiều hoạt động 5 Quan hệ giữa hiệu trưởng Chưa hiệu quả Gắn bó, hiệu quả và HCMHS 6 Quan hệ tay ba: gia đình – Chưa tốt Đạt yêu cầu Nhà trường – Xã hội 7 Chế độ hội họp giao ban Chưa có Có quy định cụ thẻ 8 Hiệu quả hoạt động Chưa cao Hiệu quả cao, thiết thực. II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM. Trong quá trình thực hiện đề tài này bản thân tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sau đây: 1)Tổ chức tốt công tác tuyên truyền: Hiệu trưởng phải làm tốt công tác tuyên truyền, phải bằng nhiều hình thức tuyên truyền đến cộng đồng như tuyên truyền trên phương tiện thông tin đại chúng, bằng hình thức liên hệ giữa lãnh đạo nhà trường với lãnh đạo địa 16 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 phương, thông qua hội nghị phụ huynh học sinh, nêu gương tốt về công tác XHH giáo dục…………………………………………………………………….. 2) Xây dựng kế hoạch cụ thể: Hiệu trưởng phải xây dựng được kế hoạch dựa trên sự giải đáp như: Mục tiêu huy động là gì? Đối tượng nào? thời gian? Phân công ai giữ vai trò chủ thể huy động? 3) Tạo lập uy tín, niềm tin thông qua việc khẳng định uy tín chất lượng của nhà trường: Hiệu trưởng phải phát huy năng lực, uy tín của mình; Điều đó thể hiện bằng phẩm chất đạo đức, năng lực lãnh đạo, chất lượng giáo dục của nhà trường. Có kế hoạch sử dụng các nguồn lực huy động một cách hợp lý, đúng mục đích, dân chủ, công khai và có hiệu quả.…………………………………………………. 4) Phát huy vai trò của đội ngũ giáo viên chủ nhiệm: Giáo viên chủ nhiệm là “cầu nối, là “đầu mối” giữa PHHS và nhà trường.Vì vậy, cần thường xuyên liên lạc giữa giáo viên chủ nhiệm với PHHS, bằng các hình thức: Qua sổ liên lạc; hòm thư góp ý kiến; các cuộc họp phụ huynh; trao đổi từ giáo viên với cha mẹ học sinh; Thăm gia đình HS……………………….. 5) Phát huy vai trò của Hội cha mẹ học sinh, phụ huynh học sinh, gia đình học sinh: Trách nhiệm của Hiệu trưởng là phát hiện và tận dụng vai trò của hội PHHS - đội ngũ các nhà “ tư vấn tự nguyện” để làm công tác XHH giáo dục. Việc làm đó là cả một quá trình và là một “ nghệ thuật” của Hiệu trưởng, tạo mối quan hệ giữa đối tượng và chủ thể có sự gắn kết.………………………… 6) Làm tốt công tác tham mưu với lãnh đạo địa phương, với Phòng GD: Tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ tích cực của lãnh đạo địa phương, Phòng giáo dục. Hiệu trưởng phải làm tốt công tác tham mưu. Vì vậy, Hiệu trưởng cần chú ý Đại hội giáo dục và Hội đồng giáo dục có vai trò rất lớn trong việc huy động cộng đồng, tận dụng đến các yếu tố này trong quá trình huy động cộng đồng. 17 Kinh nghiÖm Phan V¨n Nguyªn TiÓu häc Thèng NhÊt 10 - 11 7) Thực hiện tốt quy định gắn kết ba môi trường giáo dục: Hiệu trưởng làm tốt vai trò đầu mối, tận dụng cơ hội, ngày lễ, ngày truyền thống của ngành mời lãnh đạo địa phương, Phòng Giaó dục, Hội PHHS đến dự, tạo cơ hội giao tiếp. Nhà trường cần chủ động tham gia vào các hoạt động của địa phương và duy trì tốt mối quan hệ gắn bó với địa phương, các ban ngành đoàn thể, các cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn để huy động nhiều nguồn lực cho nhà trường. 8) Nâng cao uy tín, năng lực của người Hiệu trưởng: Uy tín của Hiệu trưởng trong công tác XHH giáo dục là rất quan trọng. Vì vậy, phải thường xuyên tự bồi dưỡng để làm tốt vài trò đầu mối của mình trong môi trường xã hội địa phương. Hiệu trưởng có uy tín, năng lực là nguồn kích thích cho sự tham gia của cộng đồng trong công tác XHH giáo dục……………. Hiệu trưởng nhà trường phải thật sự cố gắng, đổi mới tư duy, phải chịu khó tìm tòi, học hỏi, phải biết chọn thời cơ, phải biết phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết trong cơ quan, biết huy động nội lực và tranh thủ sự giúp đỡ, phải dám nghỉ dán làm và dám chịu trách nhiệm trong công tác. Phải xây dựng được kế hoạch công việc cụ thể, khả thi và phải biết được cái nào làm trước, cái nào quyết định, công việc nào nên cuốn chiếu, công việc nào theo thời cơ. Phải bảo đảm tính công khai, dân chủ trong công việc. Trên đây là những kinh nghiện của bản thân tôi đúc rút được trong quá trình xây dựng mối quan hệ giữa hiệu trưởng với hội cha mẹ học sinh. Những kinh nghiện này còn mang tính cá nhân chủ quan của bản thân. Tôi rất mong được sự góp ý của lãnh đạo cấp trên, sự trao đổi của đồng nghiệp để các kinh nghiệm này được hoàn chỉnh hơn, áp dụng được rộng rải hơn. Thống Nhất, tháng 3 năm 2011 NGƯỜI VIẾT Phan Văn Nguyên 18