Tài liệu Skkn vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2

Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= Mục lục ******* Nội dung I. Tóm tắt đề tài II. Giới thiệu đề tài III. Phương pháp 1. Khách thể nghiên cứu 2. Thiết kế 3. Quy trình nghiên cứu 4. Đo lường IV. Phân tích dữ liệu và kết quả V. Bàn luận VI. Kết luận và khuyến nghị VII. Phụ lục trang 2 2 5 5 5 6 6 6 7 8 10 I- Tóm tắt đề tài Chữ viết của học sinh luôn là một vấn đề được mọi người sức quan tâm. Tục ngữ có câu "Nét chữ nết người" là hàm ý hai vấn đề: Thứ nhất, nét chữ thể hiện tính cách con người; Thứ hai, thông qua rèn luyện chữ viết mà giáo dục nhân cách con người. Vì vậy phong trào rèn chữ viết đẹp cho học sinh đã đóng góp một phần rất quan trọng vào việc giáo dục toàn diện nhân cách cho học sinh trong các trường học. Người xưa thường dùng thành ngữ "Văn hay chữ tốt" để khen những học trò giỏi và cũng chê học sinh dốt bằng câu " Văn dai như chão, chữ vuông như hòm". Rõ ràng từ xưa, chữ viết cũng đã ý thức rèn luyện, óc thẩm mĩ và tính nết con người. Theo cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng "Chữ viết cũng là biểu hiện của nết 1 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= người. Dạy cho học sinh đức tính cẩn thận, lòng tự trọng đối với mình cũng như đối với thầy cô và bạn đọc vở của mình ". Đối với người sử dụng Tiếng Việt, viết đúng chính tả đó là người có trình độ văn hoá về mặt ngôn ngữ. Viết đúng chính tả giúp học sinh có điều kiện sử dụng Tiếng Việt đạt hiệu quả cao trong học tập các bộ môn văn hoá, trong việc viết văn bản, thư từ . . .Song hiện nay vẫn còn có tình trạng một số giáo viên chưa hiểu hết vai trò của chữ viết đặc biệt là giáo viên tiểu học. Hoặc có biết song vẫn coi nhẹ thể hiện ở việc rèn chữ cho học sinh trong các tiết học như tiết tập viết, chính tả chưa biết cách làm thề nào để giúp học sinh viết tốt hơn, đẹp hơn mà chỉ dừng ở việc dạy cho xong tiết, viết cho hết bài. Chính vì vậy mà chất lượng chữ viết của học sinh không hề có tiến bộ ( chưa nói đến việc chữ viết của học sinh ngày càng đi xuống). Giải pháp của tôi là: "Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ” Đề tài được tiến hành nghiên cứu trên hai nhóm tương đương: Là lớp 2A1 và lớp 2A2 trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi. Lớp 2A1 là lớp thực nghiệm, lớp 2A2 là lớp đối chứng. Lớp thực nghiệm được thực hiện giải pháp thay thế ngay từ tháng 8 năm học 2012-2013. Kết quả cho thấy tác động đã có ảnh hưởng rõ rệt đến chất lượng chữ viết của học sinh. Lớp thực nghiệm chất lượng chữ viết hơn hẳn so với lớp đối chứng. Mặc dù điểm khởi đầu của hai lớp là như nhau. II. Giới thiệu đề tài: Nhìn chung các em đã nắm được quy trình viết, biết cách viết chữ ghi âm Tiếng Việt. Về cơ bản các em đã viết đúng mẫu các chữ cái để ghi âm, vần, tiếng và đảm bảo đúng cỡ chữ quy định. Phần lớn học sinh nắm khá chắc luật chính tả và viết đúng chính tả. Khi viết nhiều em đã thể hiện được tính thẩm mĩ , biết cách trình bày một bài viết theo yêu cầu của từng thể loại (văn xuôi, thơ). Tốc độ viết về cơ bản đã đạt được yêu cầu quy định của khối lớp. Bên cạnh đó còn một bộ phận không nhỏ học sinh viết chữ chưa đúng mẫu, đúng cỡ chữ (một số em viết khuôn chữ quá to, trùm ly; có em viết nhỏ nằm trong ly; một số em viết chữ quá nghiêng làm cho chữ dài và gầy, khoảng cách giữa các con chữ và giữa các chữ thường quá hẹp hoặc quá rộng). Ngoài ra một số em chưa nắm chắc luật chính tả nên còn viết sai một số âm đầu như ng/ngh, gh/g . . . một số em viết chữ chưa đẹp (chưa có tính thẩm mĩ), các nét chữ chưa đều , sự kết hợp các con chữ chưa hài hoà mềm mại, chữ viết nghiêng ngả một cách tuỳ tiện. Nguyên nhân: Do nhận thức của cả người dạy và người học , nhận thức của các bậc cha mẹ học sinh chưa thấy hết được vị trí , tầm quan trọng của chữ viết vì thế mà chưa tạo được hứng thú khi dạy và học phân môn này. 2 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= Trong giờ chính tả, tập viết giáo viên chưa hướng dẫn một cách cơ bản tỉ mỉ về việc viết chữ đúng mẫu, chưa kết hợp nhuần nhuyễn giữa việc dạy nghĩa của từ với việc dạy chữ. - Học sinh còn mắc lỗi chính tả nhiều vì: + Do phát âm không chuẩn nên khi nghe người khác phát âm HS còn khó phân biệt được 1 số âm đầu như l/n, ch/tr, r/d/gi. + Do không nắm được nghĩa của từ. + Do nghe hiểu còn hạn chế. + Do không nắm chắc luật chính tả nên không biết khi nào viết "c" khi nào viết "k", khi nào viết "g" , khi nào viết "gh"... + Chưa nắm được luật viết hoa và cách viết hoa. - Ngoài ra để hoàn thành khối lượng kiến thức bài học, học sinh phải tăng tốc độ viết nên chữ viết thường không được nắn nót, không đúng quy định, kích cỡ, khoảng cách giữa các chữ không đều. Hiện tượng viết sai nét, sai chữ, hở nét, thừa nét, thiếu nét, thiếu dấu hoặc đánh dấu không đúng vị trí diễn ra thường xuyên. Giải pháp thay thế: Trong một lớp học thường có nhiều kiểu chữ viết khác nhau. Muốn học sinh viết đúng và đẹp trước hết và chủ yếu có sự dạy dỗ công phu của các thầy cô giáo theo một phương pháp khoa học và kinh nghiệm đã được đúc kết cùng với sự kèm cặp thường xuyên sâu sát của các bậc phụ huynh, sự nỗ lực kiên trì của mỗi học sinh. Để khắc phục một số thiếu sót trong chữ viết của học sinh tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp khắc phục sau: Đối với học sinh viết chữ xấu không đúng cỡ, đúng mẫu thường là do các em chưa nhận thức được vị trí, vai trò của chữ viết vì thế các em còn viết cẩu thả. Giáo viên cần bồi dưỡng cho học sinh một số đức tính và thái độ cần thiết trong việc rèn chữ như lòng say mê, ý chí quyết tâm, tính cẩn thận, chính xác ... tạo được hứng thú cho học sinh hăng say tập viết và có ý thức viết đúng viết đẹp. Để giúp học sinh viết đúng mẫu đúng cỡ, giáo viên cần chia chữ viết ra từng nhóm chữ và rèn viết theo từng nhóm chữ đó. Cùng một lúc không thể đòi hỏi các em viết đúng và đẹp ngay được mà giáo viên cần định ra mỗi tuần rèn một nhóm chữ nhất định , rèn viết đúng nhóm chữ này mới chuyển sang rèn nhóm chữ khác. Dựa vào đặc điểm cấu tạo nét và mối quan hệ về cách viết các chữ cái tôi chia các chữ cái thành các nhóm chữ sau: Nhóm 1: Nhóm chữ bắt đầu bằng nét cong: o, ô, ơ, a, ă, â, d, ... trọng tâm là rèn nét tròn. 3 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= Nhóm 2: Nhóm chữ bắt đầu bằng nét móc: m, n, v, ... với nhóm chữ này học sinh thường viết chưa đúng nét nối giữa các nét, nét móc thường bị đổ nghiêng, khi hất lên thường choãi chân ra nên không đúng. Vì vậy trọng tâm của nhóm chữ này là rèn nét móc ngược, móc 2 đầu. Nhóm 3: Nhóm chữ bắt đầu bằng nét hất: i, t, u, ư . . . trọng tâm là rèn nét hất. Nhóm 4: Nhóm chữ bắt đầu bằng nét khuyết: h, k, l, b, g, ở nhóm chữ này học sinh thường viết nét khuyết bị cong vẹo, đầu nét khuyết quá to. Vì vậy trọng tâm là rèn nét khuyết kết hợp với nét sổ thẳng. Nhóm 5: Nhóm chữ bắt đầu bằng nét xoắn: r, s , trọng tâm là rèn nét xoắn. Ngoài ra để viết đúng trước hết ta phải đọc đúng. Những học sinh còn mắc nhiều lỗi chính tả như viết còn nhầm lẫn giữa các âm đầu, vần . . . thường là những em đọc chậm, phát âm không chuẩn khi đọc. Vì vậy giáo viên cần rèn cho học sinh kĩ năng đọc đúng và phát âm chuẩn. Ngoài việc giúp học sinh phát âm chuẩn những tiếng có âm, vần dễ lẫn như l/n, s/x, tr/ch, r/d/gi cần giúp cho học sinh có kĩ năng nghe và phân biệt viết đúng các tiếng có âm đầu dễ lẫn đó. Khi hướng dẫn học sinh viết chữ giáo viên nên khắc sâu cho các em về từng trường hợp dùng từ. Ngoài ra giáo viên cần củng cố cho học sinh nắm chắc về luật chính tả: - Dùng ngh, gh, k khi đi với i, e, ê. - Dùng g, ng khi đi với o, ô, u, ư, . . . Trong quá trình học sinh viết giáo viên cần quan sát hướng dẫn một cách tỉ mỉ. Đối với học sinh viết không đúng cỡ giáo viên cho học sinh quan sát luyện viết theo một bài viết mẫu đúng cỡ chữ. Đối với những nét khó giáo viên rèn động tác đưa bút, lia bút, nét nào học sinh viết không chuẩn giáo viên phân tích hướng dẫn học sinh viết nháp cho đến khi viết đúng mới viết vào vở. Đối với những lỗi phổ biến giáo viên cần đưa hết lỗi lên bảng để học sinh nhận ra và phân tích hướng dẫn lại quy trình. Giáo viên cần thường xuyên chấm chữa để nhận xét cái được và chưa được trong chữ viết của mỗi em . Tìm ra nguyên nhân vì sao lại chưa được để có biện pháp kèm cặp thích hợp cho mỗi em. Đồng thời tuyên dương kịp thời những em viết chữ đẹp. Lời tuyên dương có tác dụng chỉ bảo khuyến khích học sinh vươn lên trong học tập. - Giáo viên cần uốn nắn tư thế ngồi viết, cách cầm bút, đặt vở đây cũng chính là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng rất lớn đến chữ viết của học sinh. 4 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= Giáo viên kèm cặp chữ viết học sinh không chỉ ở phân môn chính tả, tập viết mà chú trọng rèn chữ viết của các em ở tất cả các phân môn. Việc rèn chữ viết cho học sinh không phải chỉ cần tiến hành ở trên lớp mà cần tiến hành làm thường xuyên liên tục ở mọi lúc mọi nơi, ngoài sự dạy dỗ của thầy cô trên lớp, việc cha mẹ giúp đỡ con rèn chữ ở nhà là một việc quan trọng. Vì vậy ngay từ đầu năm học giáo viên cần giúp học sinh hiểu được tầm quan trọng của chữ viết và cách rèn chữ cho học sinh ở nhà. Đồng thời giáo viên thường xuyên thông báo đến gia đình qua sổ liên lạc về thực trạng chữ viết của học sinh, những lỗi sai học sinh thường mắc để phụ huynh uốn nắn kịp thời. Vấn đề nghiên cứu: Sử dụng một số việc làm cụ thể có làm nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 không? Giả thuyết nghiên cứu: Sử dụng một số việc làm cụ thể sẽ nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi – Cỏt Hải Hải Phòng. III. Phương pháp: 1.Khách thể nghiên cứu: Tôi lựa chọn hai lớp 2A1 và 2A2 Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi – Cỏt Hải Hải Phòng làm khách thể nghiên cứu. Hai lớp được chọn tham gia nghiên cứu có nhiều điểm tương đồng: - Về tổng số học sinh chênh lệch không nhiều, tỉ lệ giới tính tương đồng. - Về ý thức học tập, tất cả các em ở hai lớp đều chăm chỉ, tích cực, tự giác học tập. - Về khả năng nhận thức, hai lớp tương đương nhau. 2.Thiết kế: Tôi chọn hai lớp nguyên vẹn: Lớp 2A1 là nhóm thực nghiệm, lớp 2A2 là nhóm đối chứng. Tôi dùng kết quả kiểm tra vở sạch chữ đẹp giữa học kì I làm kết quả trước tác động. Kết quả kiểm tra vở sạch chữ đẹp cuối kì I của hai lớp là tương đương nhau. Bảng 1: Kết quả kiểm tra vở sạch chữ đẹp giữa học kì I TBC Đối chứng Thực nghiệm 6,14 6,17 5 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= P= 0,328 P= 0328 > 0,05 , từ đó kết luận sự chênh lệch điểm số trung bình của hai nhóm là không có ý nghĩa, hai nhóm được coi là tương đương. Bảng 2: Thiết kế nghiên cứu Nhóm Kết quả trước tác động 1 Thực nghiệm 2 Đối chứng Tác động Kết quả sau tác động Quan tâm rèn chữ viết cho học sinh theo đề tài đã giới thiệu. Quan tâm rèn chữ viết cho học sinh nhưng không theo đề tài đã giới thiệu. 3 4 3.Quy trình nghiên cứu: a.Chuẩn bị của giáo viên: Cô giáo dạy lớp 2A2 ( lớp đối chứng) dạy theo quy trình như bình thường. Tôi dạy lớp 2A1 (lớp thực nghiệm) nghiên cứu kĩ từng bài và chú ý rèn chữ viết cho HS. b.Tiến hành dạy thực nghiệm: Thời gian tiến hành thực nghiệm vẫn tuân theo kế hoạch dạy học của nhà trường và theo thời khoá biểu để đảm bảo tính khách quan. 4.Đo lường: Kết quả VSCĐ trước tác động là kết quả VSCĐ giữa học kì I Kết quả VSCĐ sau tác động là kết quả VSCĐ vào cuối học kì I . 6 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= IV. Phân tích dữ liệu và kết quả: Bảng so sánh điểm trung bình bài kiểm tra sau tác động: Điểm trung bình Độ lệch chuẩn Giá trị p của T -test Chênh lệch giá trị TB chuẩn ( SMD) Đối chứng Thực nghiệm 6,95 8,00 1,0 0,00001 1,302 Như trên đã chứng minh rằng kết quả 2 nhóm trước tác động là tương đương. Sau tác động kiểm chứng chênh lệch điểm trung bình bằng T- test cho kết quả p = 0,00001, cho thấy: sự chênh lệch giữa điểm trung bình nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng rất có ý nghĩa, tức là chênh lệch kết quả điểm trung bình nhóm thực nghiệm cao hơn điểm trung bình nhóm đối chứng là không ngẫu nhiên mà do kết quả tác động. Theo bảng tiờu chớ cohen, chờnh lệch giỏ trị trung bỡnh chuẩn SMD = 1,302 cho thấy việc sử dụng các giải pháp giúp HS nâng cao chất lượng chữ viết của nhúm thực nghiệm là rất lớn. Như vậy giả thuyết của đề tài "Vận dụng một số việc làm cụ thể giỳp nõng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 " đã được kiểm chứng. V. Bàn luận: Kết quả sau tác động của nhóm thực nghiệm là điểm trung bình = 8,0 , kết quả của nhóm đối chứng điểm trung bình 6,95. Độ chênh lệch điểm số giữa hai nhóm là 1,0; Điều đó cho thấy kết quả của hai nhóm đối chứng và thực nghiệm đã 7 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= có sự khác biệt rõ rệt, lớp được tác động có kết quả viết cao không những vượt mà còn hơn rất nhiều so với lớp đối chứng. Phép kiểm chứng T- test điểm trung bình bài kiểm tra sau tác động của hai lớp P=0.00001< 0.001 Kết quả này khẳng định sự chênh lệch điểm trung bình của 2 lớp không phải do ngẫu nhiên, mà do tác động, nghiêng về lớp được thực nghiệm. .. *Hạn chế: Nghiên cứu này sử dụng các biện pháp rèn chữ viết căn cứ vào thực trạng lỗi HS mắc phải, đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì, tỉ mỉ biết xây dựng kế hoạch dạy học phù hợp với đối tượng học sinh của mình, xác định được các lỗi học sinh hay mắc phải. VI. Kết luận và khuyến nghị Dựa trên một số biện pháp trên tôi thấy chữ viết của lớp tôi có tiến bộ rõ rệt. Đến nay hầu hết chữ viết của các em tương đối đúng và đẹp, bài viết ít mắc lỗi hơn. các em đều hứng thú tự giác học tập, say mê rèn chữ giữ vở. Để khắc phục một số thiếu sót trong chữ viết của học sinh trước hết đòi hỏi người giáo viên phải luôn học hỏi, trau dồi năng lực, đúc kết kinh nghiệm để có phương pháp, hình thức dạy học phù hợp với từng đối tượng học sinh. Giáo dục và kèm cặp học sinh ở mọi nơi, mọi lúc và bằng nhiều hình thức. . . Giáo dục học sinh lòng ham mê và hứng thú học tập từng bước giáo dục học sinh hiểu nhiệm vụ và tầm quan trọng của chữ viết . Thường xuyên trao đổi với phụ huynh học sinh về tình hình chữ viết mỗi em để phụ huynh có kế hoạch kèm thêm ở nhà. Tất cả các vấn đề trên cần được diễn ra thường xuyên liên tục trong quá trình học tập. Có như vậy chất lượng chữ viết của các em dần được nâng cao. Trên đây là một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng chữ viết cho HS lớp 2 mà tôi đã áp dụng ở lớp trong giai đoạn vừa qua tôi thấy chất lượng chữ viết của các em có tiến bộ rõ rệt. Tuy nhiên trong quỏ trỡnh nghiờn cứu còn rất nhiều vấn đề khiếm khuyết rất mong sự góp ý, giúp đỡ của đồng nghiệp để chất lượng chữ viết của học sinh ngày một nâng cao. Tôi xin chân thành cảm ơn! Cỏt Bà, ngày 2 tháng 3 năm 2013 Người thực hiện 8 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= Hà Thị Lâm vi. tài liệu tham khảo 1. Sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 2 (Tập 1,2) 2. Sách giáo viên Tiếng Việt lớp 2 (Tập 1,2) 3. Phương pháp dạy học Tiếng Việt - Lê Phương Nga 4. Ôn luyện Tiếng Việt 2 theo chuẩn kiến thức kĩ năng - Đặng Thị Lanh 5. Tập viết - Đặng Mạnh Thường 9 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= VII. Phụ lục PHụ lục 1: Các giải pháp nhằm nâng cao chẤT LƯỢNG CHỮ VIẾT CHO HỌC SINH LỚP 2 1. Tạo lòng say mê và hứng thú rèn chữ viết. Tôi nhận thấy khi làm một việc gì đó mà trạng thái tinh thần phấn chấn, hứng thú đặc biệt là có lòng say mê thì thực hiện mới có kết quả tốt. Để bồi dưỡng lòng say mê và tinh thần quyết tâm rèn luyện chữ viết cho học sinh, tôi thường kể cho các em nghe gương rèn luyện chữ viết của Thần Siêu và Thánh Quát ngày xưa, gương rèn chữ của học sinh năm trước. Đặc biệt cho học sinh thấy ngay khi đã là thầy, cô giáo, thầy giáo vẫn thường xuyên luuyện chữ ( cho các em xem vở luyện chữ của mình) cho các em thấy gương luyện chữ của các bạn trong lớp ( những trang vở trước và sau khi luyện chữ của bạn). Hơn thế tôi cho các em xem hai bài kiểm tra có nội dung bài làm như nhau mà một bài điểm lại thấp hơn ( do chữ xấu hơn). Tôi đề ra kế hoạch rèn chữ từng tháng có chấm điểm cụ thể. Tôi đặc biệt tuyên dương kịp thời những em ham mê luyện chữ điều đó làm cho các em rất phấn khởi bảo nhau thi đua cùng luyện chữ. Bằng những việc làm cụ thể các em thêm tin tưởng và quyết tâm say mê rèn luyện. 2. Các nguyên tắc về tư thế ngồi viết. Muốn viết chữ đẹp yêu cầu trước tiên và cũng rất quan trọng đó là tư thế ngồi viết. Ngồi viết phải thoải mái, không gò bó ( dế gây tê mỏi) hai tay phải đặt đúng điểm tựa quy định mới điều khiển cây bút theo sự chỉ huy của não được. Nhiều em khi viết mặt cúi gằm xuống, thậm chí ngả đầu trên bàn để viết. Viết trong tư thế như vậy thì sẽ không bao giờ đẹp cả và nếu như ngồi quá cao hay quá thấp cũng đều không tốt cho việc rèn chữ. Bàn ghế phải thích hợp với kích cỡ học sinh điều đó giúp cho việc viết chữ đạt kết quả. Hơn nữa nếu để học sinh cúi thấp quá không những thiếu ánh sáng mà còn dẫn đến cận thị đối với các em. 10 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= Nhận thấy được điều đó tôi bắt đầu hướng dẫn cho các em tư thế ngồi viết, cho các em xem tranh ảnh chỉ cho các em thấy một số trường hợp cong vẹo cột sống, gù lưng, lệch vai do ngồi không đúng tư thế. Để học sinh thấy tác hại của việc ngồi không đúng quy định ngồi viết sao cho khoảng cách từ mặt đến vở tầm 25cm - 30cm là vừa ( hơn một gang tay người lớn). Sau khi hướng dẫn tư thế ngồi và cầm bút các em sẽ thi đua nhau xem ai là người ngồi đúng tư thế và cầm bút đúng quy định nhất. Đồng thời với giáo viên thì bàn trưởng sẽ là người thường xuyên theo dõi và nhắc nhở các bạn trong bàn của mình. Nếu ai đó ngồi và cầm bút không đúng quy định ( riêng đối với các em có thói quen cầm bút sai lệch từ lớp dưới, tôi hướng dẫn cho các em tập viết bằng bút chì cho quan trọng các giờ luyện chứ rồi sau đó mới ghi bằng bút mực). 3. Chia chữ ra từng loại và rèn luyện dứt điểm ( Biện pháp trọng tâm). Qua thực tế giảng dạy chúng ta đều nhận thấy hầu hết các em viết chữ xấu là do các em viết không đúng mẫu, cỡ chữ. Các chữ viết thiếu không đúng quy định. Thực ra nếu cùng một lúc đòi hỏi các em viết đúng và đẹp ngay thì rất khó có thể đạt được ( nhất là đối với các em lớp 2). Do vậy tôi định ra mỗi tuần sẽ rèn một loại chữ nhất định ( rèn vào giờ truy bài - nhất là tập cho học sinh thói quen rèn chữ cho học sinh ở mọi lúc mọi nơi nếu rỗi rãi). Rèn viết đúng, đẹp loại chữ này mới chuyển sang rèn loại chữ khác. Nếu trong tuần này loại chữ ấy viết chưa đạt yêu cầu thì tôi sẽ cho rèn tiếp sang tuần sau. Để tránh cho các em chán nản khi phải rèn mãi một loại chữ, tôi tổ chức chấm điểm ngay sau buổi rèn chữ. Mỗi lần chấm tôi đều cộng thêm ít điểm khuyến khích kèm theo lời động viên kịp thời " Chà! đúng là học trò của thần Siêu rồi!" hay tổ chức thi đua dưới hình thức trò chơi cho các bàn, các tổ khác nhau. Hầu hết học sinh trong lớp đều say mê rèn luyện chữ viết. Căn cứ vào cấu tạo và mối quan hệ về cách viết các chữ cái: Tôi chia ra nhóm như sau: a. Nhóm 1. Gồm các chữ n, m, i, u, ư, s,r,t, p trọng tâm rèn luyện đối với các chữ này là móc ngược, móc xuôi và móc 2 đầu. Đa số học sinh của ta khi viết thiếu nét móc, có em ví dụ khi viết chữ n, m viết không có nét móc ( hay ta thường nói là không có nét hất) làm cho chữ viết không những xấu mà khi nhìn vào ta có cảm giác là chữ viết rất vuông chữ không tròn nét. Cho nên tôi đi sâu 11 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= vào rèn luyện các nét cơ bản kết hợp với yêu cầu cân đối chữ về độ cao cách lia bút sao cho chữ đẹp mềm mại. Nếu viết đẹp các chữ cái ở nhóm 1 học sinh sẽ dễ dàng viết được các chữ cái khác như: h,b,p,y... b. Nhóm 2: Gồm các chữ cái l,b,h,k,y các chữ cái này đều giống nhau ở một nét cơ bản là nét khuyết. Đối với học sinh lớp 1 việc rèn chữ có phần thuận lợi hơn, đối với các em lớp lớn hơn thì việc viết không đúng mẫu, cỡ chữ đã trở thành thói quen ( Hay nói cách khác cổ tay các em đã bắt đầu thấy cứng). Vì vậy để rèn lại chữ viết các em đã viết sai quy cách là tương đối khó khăn đòi hỏi chúng ta phải có lòng kiên trì, bền bỉ và quyết tâm cao. Đối với những trường hợp này thì để thuận lợi cho việc rèn chữ tôi hướng dẫn các em bắt đầu nét sổ dọc, vì ngày xưa các cụ thường nói " ngang bằng, sổ thẳng" học sinh viết được nét sổ ngay ngắn mới tiến hành viết nét khuyết. Nhiều em khi viết chữ " h, b.." cứ ngả sang trái hoặc ngả sang phải, lại có những em viết nét khuyết không tròn. Tôi cho các em lúc đầu tập tô chữ mẫu khi thật quen tay thì cho các em tập viết phấn ở bảng con sau đó đến luyện viết bằng bút chì rồi mới viết bút mực. c. Nhóm 3. Gồm các chữ: o,a,ă,â,ơ, d,đ,q,g,c,x,e,ê. Loại chữ này trọng tâm chủ yếu là rèn viết chữ o. Khi dạy loại chữ này tôi kẻ dòng lên trên bảng gọi 2 em - 1 em viết đúng mẫu, đúng cỡ chữ, một em viết không đúng mẫu và không đúng cỡ chữ lên viết, sau đó cho học sinh nhận xét viết như vậy đã được chưa ( được rồi, vì sao được - chưa đẹp vì sao chưa đẹp). Sau đó cho các em thấy trên cùng một dòng kẻ ( o o) cùng độ cao, tại sao chữ thứ nhất nhìn lại đẹp, cân đối hơn chữ thứ 2. Vì chữ thứ nhất viết tròn nét, chữ cân đối trong một dòng. Vậy cũng trong một dòng kẻ, tại sao chữ này to, đẹp hơn chữ kia, đấy là do cách đưa nét bút. Tôi vừa viết vừa cho học sinh quan sát cách đưa phấn viết được chữ o học sinh dễ dàng viết đúng các c hữ cái khác trong nhóm 3. Đặc biệt cần lưu ý học sinh khi viết chữ cái o phải có dấu nhấn với hai tác dụng: ghi dấu xuất phát là điểm " thêm sâu" để thành chữ ơ, điểm dừng, để nối chữ khi viết nhanh. Ngoài việc rèn luyện riêng từng chữ cái một, sau khi học sinh đã nắm được cách viết và tiết tương đối chuẩn tôi cho học sinh kết hợp luyện viết bằng cách viết mẫu cho mỗi em một đoạn văn ( hay thơ) sau đó đưa cho các em tập viết theo mẫu ( thi xem ai viết đúng mẫu nhất). Các em rất hăng hái luyện viết, đối với các em chậm tiến bộ hoặc viết 12 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= mãi mà không sửa được sai, bước đầu tôi chỉ yêu cầu các em tô, bọc giấy bóng lên bài mẫu cho các em tô đi tô lại nhiều lần khi đã quen tay mới chuyển sang tự viết. 4. Lựa chọn giấy và bút viết. Có người cho rằng đâu cần phải quá cầu kỳ như vậy, nhưng theo tôi nghĩ thì điều này cũng đáng được quan tâm. Muốn luyện nét chữ đẹp mà giấy viết không đẹp ( dòng kẻ mờ, giấy viết nhoè) hoặc bút gai, thường xuyên bị tắc mực thì chắc hẳn muốn viết đẹp thì cũng khó lòng đạt được kết quả. Chính vì vậy để đảm bảo đồng bộ và tránh phải thay đi thay lại nhiều lần. Ngay từ đầu năm học, tôi tổ chức cuộc họp phụ huynh lớp hướng dẫn các bậc phụ huynh cách lựa chọn các loại vở giúp cho việc rèn luyện chữ viết của các em được thuận tiện. Tôi nhận thấy nên chọn loại vở giấy trắng dòng kẻ đen là tốt nhất ( hoặc tím cũng được) mặt giấy phải nhẵn khi viết sẽ rất đẹp. Phần nữa là bút viết, tôi thử chọn tất cả các loại bút của học sinh trong lớp, xem loại bút nào phù hợp với các em, nét bút đẹp, mực xuống đều không gai, phổ biến để tất cả các bậc phụ huynh mua cho con em mình. Vì vậy tất cả học sinh lớp tôi đều hài lòng với loại vở và bút mà tôi đã lựa chọn. 5. Sau khi nghiên cứu. Cần nhận xét cụ thể sau khi kết thúc giờ luyện viết nét nào được, nét nào hỏng. Tìm nguyên nhân tại sao hỏng, tại tư thế cầm bút, ngồi viết không đúng qui định, tay đặt bút không có điểm tựa tại chỗ ngồi quá chật chội gò bó, vì chưa chuyển dịch bút đúng tầm tay đưa bút, do vướng vấp cạnh bàn, mặt giấy không nhẵn, mực xuống không đều, ngòi bút gai không đúng theo ý muốn, hay tại tinh thần không được thoải mái, cơ thể mệt mỏi hay đã viết quá nhiều chữ đâm ra chán viết... Tóm lại, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chữ viết xấu trong khi viết. Nhưng khi thấy học sinh viết sai, viết hỏng thì giáo viên cũng nhẹ nhàng nhắc nhở: Ví dụ "Em viết thiếu nét móc rồi (n) hay em viết sai nét khuyết (l) sau đó viết mẫu lại cho các em nhìn và yêu cầu về nhà viết nét mà mình đã viết sai. Còn đối với những em viết chữ đẹp, có tiến bộ tôi luôn khuyến khích các em. Ví dụ: Chữ viết có triển vọng, thật đáng tuyên dương". 13 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= Giáo viên cần lưu ý học sinh khi thấy mỏi tay, mồ hôi ra nhiều hoặc hoa mắt nhức đầu có nghĩa là đã ngồi quá lâu các em cần nghỉ ngơi thư giãn. Những lúc như vậy, tôi hướng cho các em chơi một số trò chơi cơ bắp để tinh thần sảng khoái, sau đó viết tiếp sẽ có hiệu quả hơn. 6. Đề cao sự gương mẫu về chữ viết. Rèn học sinh viết chữ đẹp thì giáo viên cũng cần viết chữ mẫu khi viết lên bảng, chấm bài, lời phê ở vở của học sinh để học sinh coi đó là tấm gương sáng học tập. ở trường tôi ngoài việc thi viết trên giấy, thi viết giáo án, trình bày trong giáo án sổ sách còn tổ chức cho giáo viên thi viết bảng và trình bày bảng. Ban thi đua trường đi chấm điểm và xếp loại coi đó là một tiêu chí tự bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Riêng tôi để tiện cho việc rèn chữ của bản thân tôi viết mẫu các loại chữ cái vào một tờ giấy nhỏ kẹp sát vào lề vở, để mỗi khi viết tôi có thể nhìn vào chữ mẫu viết cho đúng. Cứ viết hết trang này lại đặt tờ mẫu vào trang khác để viết tiếp (đối với học sinh lớp tôi, tôi cũng làm như vậy). Các em lấy đó làm chuẩn mực để viết. Với cách làm trên, bản thân tôi và học sinh không những riêng của lớp mình mà cả các lớp bạn cũng vận dụng nhanh và có kết quả tốt. 7. Tổ chức tốt các phong trào thi đua. Để khí thế rèn luyện chữ viết sôi nổi, tôi đã phát động phong trào thi đua cho cả lớp đối với từng tháng một. Ví dụ: - Tháng 10 chủ đề cuộc thi là: "Thi viết đẹp - món quà quý để tặng mẹ bạn". - Tháng 11: Chữ viết đẹp là những bông hoa đẹp để tặng cô nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11. Ngoài ra đối với các cá nhân học sinh hoặc với bàn, tổ còn yếu kém hơn các bạn, nhóm khác tôi thường động viên cùng lúc phát động thi đua "tháng này dứt khoát bạn A, hay tổ bàn... sẽ vượt lên trên hết". Vậy là các em cùng sôi nổi hưởng ứng. 14 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= ở lớp tôi, ngoài các loại vở quy định chung của mỗi học sinh còn có riêng một vở kẻ li. Mỗi ngày vào 10 phút truy bài đầu giờ các em sẽ tự viết một đoạn văn (thơ) tuỳ chọn. Cũng có thể các em trình bày lại cách giải một bài toán hay, một đoạn văn mà mình thích, hàng ngày tôi đều giành thời gian để chấm vở luyện chữ cho các em. Mỗi tháng tôi tổng kết xếp loại vở sạch chữ đẹp cho các em, sau đó đưa cho các em mang về nhà báo cáo kết quả rèn luyện chữ viết hàng tháng với cha mẹ. Việc làm này các em rất phấn khởi và phụ huynh cũng rất đồng lòng. Sau các đợt thi đua, tôi đều tổng kết trao giải khen thưởng những em có thành tích xuất sắc ghi tên lên bảng vàng danh dự. Bên cạnh đó, những em có tiến bộ đôi chút tôi cũng đều động viên khen thưởng, có thể điểm 10 về ý thức luyện chữ cũng có khi là quyển vở, cây bút nhưng cũng làm cho các em thấy hãnh diện và có thêm quyết tâm luyện chữ. Tôi chọn lấy những quyển vở đẹp, bài viết đẹp đem trưng bày trong tủ kính của lớp. THiết kế bài dạy MễN TẬP VIẾT – TUẦN 15. Chữ hoa: N I.Mục đích, yêu cầu: - Viết đúng chữ hoa N ( một dòng cỡ vừa , một dòng cỡ nhỏ).Chữ và câu ứng dụng : Nghĩ ( một dòng cỡ vừa , một dòng cỡ nhỏ). “Nghĩ trước nghĩ sau” ( 3 lần) II.Đồ dùngdạy -học: - Mẫu chữ N,vở mẫu III. Các hoạt độngdạy-học A. KTBC: (3-5') - Viết bảng chữ hoa M cỡ nhỡ. - Nhận xét. B. Dạy bài mới 1. GTB (1-2') 2. Hướng dẫn viết bảng. a. Hướng dẫn viết chữ hoa N(5') +HS quan sát và nhận xét - Nhận xét độ cao và độ rộng của chữ hoa N ? - Chữ hoa N được viết bởi những nét nào ? - Thế chữ hoa N có nét nào giống chữ hoa nào đã học? - GV hướng dẫn viết:ĐB trên đk 2 viết nét móc từ dưới lên trên lượn sang phải DB ở đk6 . viết tiếp nét thẳng xiên xuống đk1 rồi đến nét móc xuôi phải lên đk6 uốn cong xuống đk5. b. Hướng dẫn viết ứng dụng (5-7’) 15 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= +Viết từ :Nghĩ - Nêu độ cao của các con chữ và vị trí dấu thanh ? - GV hướng dẫn viết - HS viết bảng con +1 HS đọc cụm từ : Nghĩ trước nghĩ sau. - GV giải nghĩa:suy nghĩ chín chắn trước khi làm. - Độ cao các con chữ như thế nào ? - Nêu vị trí của dấu thanh . - Nhận xét k/c các chữ và các con chữ . - GV hướng dẫn viết :Nghĩ trước 3. HD viết vở (15-17') - Nhắc tư thế ngồi. - Quan sát vở mẫu. - HS viết từng dòng theo hướng dẫn của GV. 4. Chấm chữa bài (5') - GV chấm 8- 10 vở. C. Củng cố - dặn dò (3’) - NX vở - NX tiết học Phụ lục 2: Đề và đáp án kiểm tra sau tác động. Bài kiểm tra tháng 2/ 2013. Họ và tên.............................. lớp ............................... Đề kiểm tra viết Viết bài thơ sau theo mẫu chữ thẳng, nét đều: (cỡ chữ nhỏ) Mẹ Lặng rồi cả tiếng con ve Con ve cũng mệt vì hè nắng oi. Nhà em vẫn tiếng ạ ời Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru. Lời ru có gió mùa thu Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về. Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con. 16 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời. ĐÁP ÁN Bài viết đúng chính tả, chữ viết đúng mẫu, đều nét được 10 điểm. Sai 2 lỗi chính tả trừ 1 điểm, sai cỡ chữ , đánh dấu không đúng, chữ viết xấu, tuỳ theo mức độ GV trừ điểm. III. Bảng điểm STT 1.Lớp thực nghiệm Họ và tên Điểm kiểm tra trước Điểm kiểm tra sau tác động tác động 1 Hà hùng anh 6 8 2 nguyễn lê hà anh 7 8 3 Trần ngọc ánh 8 9 4 Vũ hảI bình 5 6 5 Nguyễn minh châu 5 5 6 Lương phương dung 6 8 7 Vũ quang dũng 5 7 8 Dương tuấn dũng 5 6 9 Phạm tuấn đạt 6 8 10 Nguyễn minh đức 6 7 11 Phạm hoàng hà 7 8 17 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= 12 đoàn thụy hải 7 8 13 Ngô khánh linh 6 7 14 Phạm vĩnh lợi 6 7 15 Nguyễn công lượng 7 9 16 đỗ ngọc minh 6 5 17 Lê tuấn minh 6 8 18 Phạm minh tâm 8 9 19 Nguyễn thị phượng 5 7 20 Phạm thu uyên 7 8 21 nguyễn quỳnh anh 5 6 22 nguyễn trọng hiếu 6 8 23 hà mạnh hưng 7 9 24 hoàng anh ngọc 6 8 25 hoàng bảo ngọc 6 7 26 nguyễn thảo nguyên 6 9 27 nguyễn thị phượng 5 6 28 nguyễn diễm quỳnh 9 10 29 hoàng quỳnh trang 5 7 30 đồng thị như quỳnh 9 10 2.Lớp đối chứng STT Họ và tên Điểm kiểm tra trước Điểm kiểm tra sau tác động tác động 18 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= 1 Vũ ngọc ánh 6 6 2 lê hoàng quỳnh anh 7 8 3 Lương hoàng bảo 5 6 4 Hoàng văn chiến 7 8 5 Nguyễn quốc chiến 6 7 6 Nguyễn thùy dung 7 7 7 Hoàng anh dũng 7 6 8 Hoàng anh dũng 7 7 9 Hoàng ngọc đức 8 9 10 Phạm thu hằng 6 6 11 Trần khánh ly 4 5 12 Vũ cẩm ly 5 6 13 đoàn đức nhân 6 6 14 đinh hà phương 5 7 15 trịnh thị hồng tâm 6 7 16 Lê thu thảo 7 8 17 Lê thị minh thu 5 6 18 Lê ngọc trang 6 5 19 đinh thanh tùng 6 5 20 Hoàng đức việt 5 7 21 Nguyễn mai thùy 6 7 22 vũ thanh hà 5 7 23 Lê trọng giang hải 6 7 24 nguyễn trung hiếu 7 7 19 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi Vận dụng một số việc làm cụ thể giúp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ========================================================= 25 hoàng khánh huyền 6 7 26 đoàn dương khánh 7 8 27 vũ cường thịnh 6 8 28 phạm quốc trung 6 7 29 vũ anh tuấn 6 6 30 nguyễn đức toàn 5 6 Hội đồng khoa học cấp trường Điểm Xếp loại Hội đồng khoa học cấp cụm 20 ======================================== Người thực hiện: Hà Thị Lâm Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi