Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Skkn tổ chức trò chơi trong giờ học toán cho học sinh lớp 2...

Tài liệu Skkn tổ chức trò chơi trong giờ học toán cho học sinh lớp 2

.PDF
23
195
97

Mô tả:

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG GIỜ HỌC TOÁN CHO HỌC SINH LỚP 2. I. TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: Tên sáng kiến kinh nghiệm: Tổ chức trò chơi trong giờ học Toán cho học sinh lớp 2. Kinh nghiệm giảng dạy này được thực hiện trong năm học 2016 – 2017, tại lớp Hai1 Trường Tiểu học Lưu Văn Liệt. II. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Ở bậc Tiểu học, cùng với các môn học khác, môn Toán có vị trí rất quan trọng. Toán là công cụ rất cần thiết để học các môn học khác. Môn Toán giúp cho học sinh phát triển trí thông minh, tư duy độc lập, linh hoạt sáng tạo trong việc hình thành và rèn luyện nề nếp phong cách, tác phong làm việc, góp phần giáo dục ý chí và những đức tính tốt như: cần cù, nhẫn nại, ý thức vượt khó khăn. Bậc Tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn Toán cũng như những môn học khác, cung cấp những tri thức khoa học ban đầu, những nhận thức về thế giới xung quanh nhằm phát triển năng lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi dưỡng tình cảm đạo đức tốt đẹp của con người. Môn Toán ở trường Tiểu học là môn học chiếm phần lớn thời gian trong chương trình học của trẻ. Môn Toán có tầm quan trọng to lớn, là bộ môn khoa học nghiên cứu có hệ thống, phù hợp với hoạt động nhận thức tự nhiên của con người. Mục tiêu của giáo dục Tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đạo đức, thể chất, trí tuệ và các kỹ năng cơ bản để tiếp tục học các lớp trên. Để đạt được những mục tiêu đó chúng ta cần phải thay đổi và cải tiến phương pháp giảng dạy nhằm phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của học sinh. Đổi mới phương pháp dạy học là một trong những vấn đề cấp thiết nhất trong giai đoạn hiện nay nhất là bậc tiểu học. Ở tuổi này các em còn mang đậm bản sắc hồn nhiên, sự chú ý chưa cao. Bên cạnh hoạt động học là chủ đạo thì nhu cầu chơi, giao tiếp của các em “Học mà chơi, chơi mà học” các em sẽ hăng hái say mê học tập và tất yếu kết quả của 1 việc dạy học cùng học tập của các em sẽ đạt tới đỉnh điểm. Đây cũng là đặc thù của phương pháp dạy học “Phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh trên cơ sở khai thác triệt để đặc điểm tâm sinh lý của học sinh tiểu học”. Toán học là môn khoa học tự nhiên có tính lôgic và tính chính xác cao, nó là chìa khóa mở ra sự phát triển của các bộ môn khoa học khác. Trong năm học 2016 – 2017 là năm thay đổi về cách nhận xét đánh giá học sinh Tiểu học theo Thông tư 22 của Bộ GD - ĐT: thay đánh giá bằng điểm số sang nhận xét bằng lời. Để thực hiện tốt điều này đòi hỏi người giáo viên phải là trung tâm hướng các em tham gia vào hoạt động học tập. Để đáp ứng yêu cầu đó, người giáo viên phải gây được sự hứng thú học tập cho các em. Theo tôi, bằng việc thông qua trò chơi học tập, các em sẽ lĩnh hội tri thức toán học một cách dễ dàng, củng cố, khắc sâu kiến thức một cách vững chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú học toán. Khi chúng ta thiết kế được các trò chơi môn Toán một cách thường xuyên, khoa học thì chắc chắn chất lượng dạy học môn Toán sẽ ngày nâng cao. Chính vì những lý do nêu trên mà tôi đã chọn sáng kiến kinh nghiệm “Tổ chức trò chơi trong giờ học Toán cho học sinh lớp 2” nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh. III. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN: Để học sinh học tập môn Toán lớp 2 đạt hiệu quả cao bên cạnh hướng dẫn cho học sinh trong các giờ học môn Toán, giáo viên cần áp dụng một số trò chơi học tập nhằm giúp học sinh học tập, tiếp thu một cách hứng thú, chủ động, tích cực nhất. Đặc biệt trong các tiết học cũng như trong các tiết rèn Toán ở buổi học thứ 2 trong ngày. Để Tổ chức trò chơi trong giờ học toán cho học sinh lớp 2 được thành công tôi thực hiện các bước chuẩn bị sau: Bước 1: Chuẩn bị trò chơi - Nghiên cứu tài liệu: Điều đầu tiên để thực hiện đạt hiệu quả về việc tổ chức trò chơi Toán cho học sinh lớp 2, tôi đã đọc tài liệu, sách báo, tạp chí giáo dục… có liên quan đến nội dung đề tài. Chính sự nghiên cứu, tìm tòi ở tài liệu giúp cho các tiết học Toán có sử dụng trò chơi đạt kết quả tốt. - Nghiên cứu thực tế: Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học, tôi đã trao đổi thêm, tư vấn với các bạn đồng nghiệp về nội dung các trò chơi 2 phục vụ cho môn Toán 2 để áp dụng cùng nhau tổng kết, đúc rút kinh nghiệm trong quá trình dạy học. Thông qua các tiết dạy thực tế trên lớp, bản thân tôi đã phân loại các đối tượng học sinh, tìm hiểu xem học sinh thường yếu ở mạch kiến thức nào, để lựa chọn trò chơi cho phù hợp, giúp các em củng cố kiến thức để hiểu bài một cách chắc chắn. Tổ chức và tiến hành thực nghiệm sư phạm để kiểm tra tính khả thi của đề tài. Bước 2: Lựa chọn các trò chơi - Việc lựa chọn các trò chơi học tập trong môn Toán lớp 2 phải đáp ứng những yêu cầu của mục đích dạy học. Các trò chơi phải đặt ra cho học sinh các nhiệm vụ học tập tương ứng với nội dung dạy học. Mỗi trò chơi cần có một vị trí đóng góp cụ thể trong tiến trình thực hiện mục đích dạy học. Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu dạy học bộ môn Toán lớp 2, hệ thống các trò chơi phải được lựa chọn sao cho đa dạng về chủ đề, phong phú về cách chơi. Dựa vào hình thức, cách chơi và luật chơi của trò chơi có thể thay thế các trò chơi một cách linh hoạt (thay số bằng chữ, câu cá, mèo bắt chuột, tìm hoa hái quả, cánh hoa tìm nhụy, …) từ sự thay thế linh hoạt tạo cho giáo viên có cơ hội tổ chức trò chơi phù hợp với đối tượng học sinh của mình. Để từ đó các em cảm thấy: “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. - Lựa chọn trò chơi phải phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, vừa sức với học sinh. - Lựa chọn thời điểm thích hợp khi tổ chức các trò chơi, học tập cho học sinh lớp 2. Các thời điểm được tính đến là: + Sau khi hoàn thành một bài học. Cách này có ưu điểm là kích thích được sự hứng thú học tập của học sinh, giờ học tránh được không khí suy nghĩ căng thẳng trở thành “ Chơi mà học, học mà chơi” hết sức sinh động. + Sau khi hoàn thành một chương. Với cách này sẽ giúp cho học sinh hệ thống lại kiến thức một cách sinh động và hiệu quả. Bước 3: Xây dựng và thiết kế trò chơi Trò chơi học tập là trò chơi mà luật của nó bao gồm các qui tắc gắn với kiến thức, kĩ năng có được trong hoạt động học tập, gắn với nội dung bài học, giúp các em khai thác vốn kinh nghiệm của bản thân, thông qua các trò chơi học sinh vận dụng các kiến thức, kĩ 3 năng đã học vào các tình huống của trò chơi. Do đó, học sinh được thực hành luyện tập các kĩ năng môn Toán được đưa vào trò chơi. Để các trò chơi góp phần mang hiệu quả cao trong giờ học, khi xây dựng và thiết kế trò chơi tôi thường tuân thủ các nguyên tắc sau: - Phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi tiết học. - Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục. - Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học. - Trò chơi phải phù hợp với tâm lý học sinh lớp 2, phù hợp với khả năng người hướng dẫn và cơ sở vật chất của nhà trường. - Trò chơi phải gây được hứng thú đối với học sinh. * Thông thường cấu trúc của một trò chơi học tập Toán lớp 2 tôi đã thiết kế như sau: - Tên trò chơi: - Mục đích: Nêu rõ mục đích của trò chơi nhằm ôn luyện, củng cố kiến thức, kỹ năng nào. Mục đích của trò chơi sẽ qui định hoạt động chơi được thiết kế trong trò chơi. - Đồ dùng để chơi: Mô tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong trò chơi học tập. - Nêu luật chơi: Chỉ rõ nguyên tắc của hoạt động chơi qui định đối với người chơi, qui định thắng thua của trò chơi. - Số người tham gia: Cần chỉ rõ số người tham gia trò chơi. - Nêu cách chơi: Để người chơi nắm và thực hiện tốt. * Cách tổ chức trò chơi: Thời gian tiến hành từ 5 – 7 phút a) Giới thiệu trò chơi: Nêu tên trò chơi. Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ quy định chơi. b) Chơi thử: Thông qua chơi thử để nhấn mạnh luật chơi. c) Chơi thật 4 d) Nhận xét: Kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh. e) Thưởng - phạt: Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận thoải mái và tự giác làm trò chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh. Phạt những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (như chào các bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy lò cò,...) Bước 4: Tổ chức trò chơi Trò chơi là một nhu cầu cần thiết đối với học sinh Tiểu học. Có thể nói nó quan trọng như ăn, ngủ, học tập trong đời sống của các em. Chính vì vậy các em luôn tìm mọi cách và tranh thủ thời gian trong mọi điều kiện để được chơi. Được tham gia trò chơi có tổ chức các em sẽ tham gia hết sức tự giác và chủ động. Khi chơi, các em biểu lộ tình cảm rất rõ ràng như: Vui mừng khi giành chiến thắng và buồn bã khi thất bại. Vui mừng khi thấy đồng đội hoàn thành nhiệm vụ, bản thân các em thấy có lỗi khi không làm tốt nhiệm vụ của mình. Vì tập thể mà các em khắc phục khó khăn, phấn đấu hết khả năng để mang lại chiến thắng cho tổ, nhóm của mình. Đây chính là đặc tính rất cao của trò chơi. Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của học sinh Tiểu học: "Học sinh Tiểu học luôn luôn hiếu động, ham chơi thích cái mới lạ nhưng lại chóng chán". Đối với trẻ, trò chơi là một phát hiện mới, kích thích tò mò, muốn tìm hiểu, khám phá. Do vậy quan điểm: “Thông qua hoạt động vui chơi để tiến hành hoạt động học tập” là phù hợp với học sinh trường tiểu học. Trò chơi toán học nhằm mục đích là thông qua trò chơi để củng cố kiến thức của bài học, luyện tập lại kiến thức của bài mới, phát hiện ra kiến thức mới của bài học. Thông qua trò chơi học sinh nắm được kiến thức của bài học một cách nhẹ nhàng. Trong quá trình học toán ở tiểu học, sử dụng trò chơi toán học có nhiều tác dụng như sau: Giúp học sinh thay đổi loại hình hoạt động trong giờ học, làm cho giờ học bớt căng thẳng, tạo cảm giác thoải mái, dễ chịu. Học sinh tiếp thu kiến thức nhẹ nhàng, học sinh ham học và gây hứng thú trong học tập. Kích thích sự tìm tòi, tạo cơ hội để học sinh tự thể hiện mình. Thông qua trò chơi, học sinh vận dụng kiến thức năng nổ, hoạt bát, kích thích trí tưởng tượng, trí nhớ. Từ đó phát triển tư duy mềm dẻo, học tập cách xử lý thông minh 5 trong những tình huống phức tạp tăng cường khả năng vận dụng trong cuộc sống để dễ dàng thích nghi với điều kiện mới của xã hội. Vì vậy trò chơi toán học rất cần thiết trong giờ học toán ở tiểu học. Do đó khi tổ chức trò chơi, tôi không bao giờ đòi hỏi quá cao ở nội dung trò chơi mà chỉ cần trò chơi mang được một nội dung hoặc một kỹ năng cơ bản của bài học là được. Khi tổ chức các trò chơi phải sắp xếp các tình huống chơi sao cho tất cả mọi học sinh của nhóm (hoặc lớp) đều được tham gia. Với phương châm “Học mà chơi – Chơi mà học” để giúp các em dễ nhớ và khắc sâu kiến thức tốt hơn. Vì thế tôi suy nghĩ và lựa chọn đưa ra trò chơi phù hợp để củng cố kiến thức đã học, thường xuyên tạo hứng thú cho các em học tập. Khi xây dựng và thiết kế trò chơi tôi thường tuân thủ các nguyên tắc sau: - Trò chơi phải giúp học sinh rèn luyện kỹ năng toán học, phát huy trí tuệ, óc phân tích, tư duy sáng tạo. - Trò chơi phải phù hợp với quỹ thời gian (Sử dụng trong giờ học từ 5 đến 7 phút), thích hợp với môi trường học tập. - Trò chơi có sức hấp dẫn, thu hút được sự chú ý, tham gia của học sinh, tạo không khí vui vẻ, thoải mái. - Trò chơi cần phải gần gũi, sát thực, phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh lớp 2. Tổ chức trò chơi không quá cầu kỳ, phức tạp. 2. Áp dụng: Quá trình tổ chức trò chơi phải linh hoạt, tùy thuộc vào tình hình thực tế trên lớp và đối tượng học sinh mà chúng ta đang giảng dạy để tổ chức sao cho đạt hiệu quả. Tùy theo kiến thức nội dung bài học mà chúng ta thay đổi trò chơi cho phù hợp. Với 4 bước vừa nêu trên, tôi xin giới thiê ̣u mô ̣t số trò chơi tiêu biể u tôi đã áp du ̣ng trong quá trình da ̣y môn Toán cho ho ̣c sinh lớp 2. Rất mong những trò chơi này sẽ được giáo viên áp dụng và thành công trong giờ dạy. Trò chơi 1: Rồng cuốn lên mây 6 - Mục đích: Kiểm tra kỹ năng tính nhẩm của học sinh. Ví dụ: Củng cố các bảng nhân, chia... - Chuẩn bị: Một tờ giấy viết sẵn các phép tính nhân, chia trong các bảng nhân chia các em đã được học. - Cách chơi: Một em được chỉ định làm đầu rồng lên bảng + Em cất tiếng hát: "Rồng cuốn lên mây Rồng cuốn lên mây Ai mà tính giỏi về đây với mình" + Sau đó em hỏi: "Người tính giỏi có nhà hay không ?" + Một em học sinh bất kỳ trả lời : "Có tôi ! Có tôi !" - Em làm đầu rồng ra phép tính đó, ví dụ: "4 x 6 bằng bao nhiêu?" - Em tính giỏi trả lời (nếu trả lời đúng thì được đi tiếp theo em đầu rồng). Cứ như thế em làm đầu rồng ra câu hỏi và cuốn đàn lên mây. - Lưu ý: Ở trò chơi này nên chọn em làm đầu rồng (là em Quản trò) phải nhanh nhẹn, hoạt bát. Trò chơi 2: Bác đưa thư (Áp dụng dạy các bảng nhân, bảng chia) - Mục đích: Giúp học sinh thuộc lòng bảng nhân 3. Kết hợp với thói quen nói "cảm ơn" khi được người khác giúp đỡ. - Chuẩn bị: Một số thẻ, mỗi thẻ có ghi 1 số: 3, 6, 9, 12, 15, 18, 21,... , 30 là kết quả của các phép nhân để làm số nhà. +Một số phong bì có ghi phép nhân trong bảng 3: 1 x 3, 3 x 5, 4 x 3, 3 x 9, ... + Một tấm card đeo ở ngực ghi "NHÂN VIÊN BƯU ĐIỆN". - Cách chơi: 7 + Gọi 1 số em lên bảng chơi, giáo viên phát cho mỗi em 1 thẻ để làm số nhà. Một em đóng vai "Bác đưa thư" ngực đeo "Nhân viên bưu điện" tay cầm tập phong bì. + Một số em đứng trên bảng, lần lượt từng em một nói : Bác đưa thư ơi Cháu có thư không? Đưa giúp cháu với Số nhà .............. 15 Khi đọc đến câu cuối cùng "số nhà ... 15" thì đồng thời em đó giơ số nhà 15 của mình lên cho cả lớp xem. Lúc này nhiệm vụ của "Bác đưa thư" phải tính nhẩm cho nhanh để chọn đúng lá thư có ghi phép tính có kết quả là số tương ứng giao cho chủ nhà (ở trường hợp này phải chọn phong bì "5 x 3" hoặc "3 x 5" giao cho chủ nhà). Chủ nhà nhận thư và nói lời "cảm ơn". Cứ như vậy các bạn chơi lại nói và "Bác đưa thư" lại tiếp tục đưa thư cho các nhà. Nếu "bác đưa thư" nhẩm sai, đưa không đúng địa chỉ nhận thì không được đóng vai đưa thư nữa mà trở về chỗ để các bạn khác lên thay. Nếu các lần đưa thư đều đúng thì sau 3 lần được cô giáo tuyên dương và đổi chỗ cho bạn khác chơi. Bài học kinh nghiệm rút ra từ trò chơi “Rồng cuốn lên mây” và “Bác đưa thư”: - Dựa vào nội dung bài học, cơ sở vật chất hiện có của nhà trường để tổ chức trò chơi thật hợp lý. - Cần lồng ghép trò chơi vào nội dung bài học cho phù hợp, tránh gây áp lực đối với học sinh. - Giúp các em phát huy tính tích cực trong quá trình tham gia trò chơi; nắm được mục đích của trò chơi. - Khi tham gia 2 trò chơi này các em đã mạnh dạn, tự tin trước đám đông. Trò chơi 3: Câu cá (Bài: Luyện tập chung trang 135 – Bài 1) - Mục đích: Luyện tập và củng cố kỹ năng học bảng nhân, chia. Luyện phản xạ nhanh và khéo léo khi câu cá ở các em. 8 - Chuẩn bị: 4 nhóm. Mỗi nhóm có 1 ao cá, 2 cần câu, 8 con cá - Cách chơi: Bước 1: Phát mỗi nhóm một bộ đồ câu cá có 8 con cá, bên trên mỗi con cá có ghi các phép tính: 2 x 3 =...; 6 : 2 = ...; 6 : 3 =...;.... Bước 2: Các bạn trong nhóm lần lượt câu, câu được con cá nào thì ghi kết quả vào con cá đó. Bước 3: Kết thúc trò chơi nhóm nào câu hết cá trước và điền đúng kết quả thì nhóm đó thắng cuộc. * Lưu ý: - Trò chơi này có thể áp dụng được vào nhiều bài (Ví dụ: Luyện tập các bảng cộng trừ, nhân, chia) - Trò chơi này gây được không khí vui, sôi nổi, hào hứng trong giờ học cho các em. Chuẩn bị Các em đang chơi trò chơi Câu cá. Trò chơi 4: Mèo bắt chuột (Tiết 120: Luyện tập - Bài 1) - Mục đích: + Luyện tập củng cố kỹ năng nhân, chia + Tập cho học sinh cách đánh giá, nhận xét lẫn nhau. - Chuẩn bị: + Mũ đội mặt nạ Mèo và các con chuột 9 + Ghi phép tính cho 2 đội vào các con chuột. + Đồng hồ theo dõi thời gian - Cách chơi: Chia làm 2 đội, đội A và đội B phát cho mỗi em học sinh đã định trước một mặt nạ mèo. Khi nghe hiệu lệnh của giáo viên gọi mèo con "meo, meo" lần lượt từng chú mèo con đáp lại “meo, meo” thì tất cả những em được cử để tham gia chơi bước lên phía trước để thực hiện các phép tính ghi sẵn trong các con chuột. Trong một thời gian nhất định đội nào làm nhanh và đúng đội đó sẽ thắng cuộc. Chuẩn bị trò chơi Mèo bắt chuột. Trò chơi 5: Ong đi tìm mật (Trò chơi có thể áp dụng các bảng nhân, chia, cụ thể bài: Số 1 trong phép nhân và phép chia) - Mục đích: Rèn tính tập thể. Giúp cho học sinh thuộc các bảng nhân, chia - Chuẩn bị: Các bông hoa có ghi phép tính cho 4 đội tham gia, các chú ong mật có ghi kết quả. Hai chậu cây xanh gắn các chú ong và bông hoa - Cách chơi: + Chọn 4 đội, mỗi đội 3 em + 4 đội tham gia chơi. Khi nghe hiệu lệnh "bắt đầu" thì lần lượt từng đội lên bắt những chú ong có kết quả tương ứng với phép tính. Đội nào bắt được nhiều chú ong và nhụy đúng nhất đội đó sẽ thắng cuộc. Học sinh thực hành trò chơi Ong tìm mật 10 * Lưu ý: Sau khi học sinh chơi xong, giáo viên nhận xét và hỏi thêm một số câu hỏi để khắc sâu bài học. Trò chơi 6: Cánh hoa tìm nhụy Ví dụ: Bài Phép cộng có tổng bằng 100 - Mục đích: Giúp các em làm quen cánh tính tới số 100, các số tròn chục. Củng cố cách cộng trừ trong phạm vi 100. - Chuẩn bị: 2 nhụy hoa ghi kết quả và các cánh hoa ghi phép tính. - Cách chơi: Chọn hai đội bất kì, mỗi đội 3 em, giáo viên cho một thời gian nhất định. Trong thời gian đó hai đội phải hoàn tất ghép các cánh hoa vào nhụy thích hợp. Cả lớp cổ vũ cho hai đội bằng cách hô to “cố lên”. Học sinh thi đua tìm và ghi các phép tính có tổng bằng 100. (Thực hành trò chơi Cánh hoa tìm nhụy) Trò chơi 7: Hái quả (Tiết 95: Bài Luyện tập - Bài 1: Số?) - Mục đích: Củng cố kiến thức của bảng nhân 2. - Chuẩn bị: 1 cây có 2 loại hoa và 2 loại quả, mỗi loại có 10 hoa / quả - Cách chơi: Giáo viên cho học sinh tự chọn một loại. Sau đó trở về nhóm có cùng biểu tượng, sắp xếp theo thứ tự bảng nhân và ghi kết quả vào hoa / quả mà mình đã chọn. 11 . Học sinh tham gia trò chơi Hái quả trong tiết sinh hoạt chuyên môn. Trò chơi 8: Rung chuông vàng (Áp dụng trong tất cả phép tính trong bảng cộng, trừ, nhân, chia đã học) - Mục đích: Giúp học sinh nhớ lại toàn diện bài trong một tiết học. - Chuẩn bị: + Giáo viên có các thẻ từ ghi phép tính. + Mỗi học sinh có 1 thẻ từ. - Cách chơi: + Ví dụ thực hiện trong bài: 34 – 8, sách giáo khoa trang 62 – Bài 2 + Giáo viên đưa ra lần lượt từng phép tính, trong thời gian 10 giây học sinh ghi kết quả phép tính vào thẻ từ. Chẳng hạn: Thứ sáu, ngày 9 tháng 12 năm 2015 Toán Bài 2 a) 64 và 6 b) 84 và 8 - 64 6 58 c) 94 và 9 - Học sinh được rung chuông vàng Trò chơi 9: Nhanh trí - Mục tiêu: Luyện tập và củng cố bảng nhân / chia 2, 3, 4, 5. Luyện phản xạ nhanh ở các em. 12 - Số lượng tham gia: Cả lớp - Cách chơi: + Cử một quản trò. + Người quản trò chạy đến chạm vào vai bạn nào thì bạn đó phải nêu phép tính và kết quả, nếu bạn trả lời đúng thì người quản trò tiếp tục thực hiện đến khi hết một bảng nhân / chia, bạn trả lời sai thì đứng tại chỗ cho đến khi kết thúc trò chơi thì phạt vui. Ví dụ: Giáo viên quy định ôn bảng nhân 5 Học sinh 1 nêu 5 x 1 = 5 ; Học sinh 2 nêu 5 x 2 = 10; Học sinh 3 nêu 5 x 3 = 15; ….; 5 x 9 = 45; 5 x 10 = 50) Trò chơi 10: Truyền điện - Mục đích: Luyện tập và củng cố 9 cộng với một số. Luyện phản xạ nhanh ở các em. - Số lượng tham gia: Cả lớp - Cách chơi: Chia lớp thành 5 nhóm, có số lượng học sinh bằng nhau. Bắt đầu từ một học sinh bất kì trong nhóm. + Ví dụ: Học sinh A của nhóm 1 nêu số hạng thứ nhất “9” và cầm tay bạn bên phải và bạn bên phải nêu tiếp số hạng thứ hai “cộng 6” và cầm tay bạn bên phải tiếp theo, bạn tiếp theo nêu “tổng bằng 15”. Nếu nêu đúng thì bạn đó được nêu lên một số khác và trò chơi cứ thế tiếp tục khi hết số lượng học sinh trong nhóm. + Hết nhóm 1 ta sang nhóm 2, cứ tiến hành như thế cho đến học sinh cuối cùng của nhóm 5. Nếu học sinh nào nói sai hoặc tính sai thì phạt đi theo kiểu người lùn một vòng quanh lớp. Sau khi bị phạt, bạn đó có quyền nêu một số lại tiếp tục trò chơi. 13 Học sinh tham gia trò chơi Truyền điện. Trò chơi 11: Kết bạn - Mục đích: Rèn luyện, củng cố kỹ năng tính nhẩm nhanh các phép tính trong bảng nhân, chia 2. Luyện tác phong nhanh nhẹn, tinh mắt. - Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 10 đến 12 tấm bìa hình chữ nhật kích thước 10 x 15 cm; có dây đeo. Mỗi tấm đều ghi một phép tính hoặc kết quả tương ứng . Nội dung ghi trong thẻ như sau: 14 : 2 2x5 14 2x2 2x9 5 10 : 2 2 10 18 16 : 2 8 * Thời gian: từ 5 đến 7 phút. * Cách chơi: Học sinh xung phong lên rút thẻ của mình. Sau đó cả đội tập hợp thành vòng tròn, các em đeo thẻ trước ngực, mỗi em tự quan sát số thẻ của mình đứng trước và sau số thẻ của bạn nào trong nhóm mình. Tự tính nhẩm kết quả hoặc phép tính tương ứng với thẻ của mình. Yêu cầu cả đội nhảy lò cò, vừa hát vừa vỗ tay cùng cả lớp: “Nhảy lò cò cho cái giò nó khoẻ, đi xen kẽ cho nó khoẻ cái giò”. Khi giáo viên hô “Tìm bạn! Tìm bạn!” Các em phải nhanh chóng tìm và chạy về với bạn đeo thẻ có kết quả hoặc phép tính tương ứng với thẻ của mình. Những ai tìm đúng, tìm nhanh bạn mình nhất thì ghi được 1 bông hoa. Bạn nào tìm sai thì phải tự nhẩm lại để tìm đúng bạn mình. Sau một lượt giáo viên đổi thẻ lẫn lộn, sau đó cho các em tiếp tục chơi hoặc nhóm khác chơi. Trò chơi 12: Đố bạn - Mục đích: Rèn khả năng tập trung, mạnh dạn tự tin trước tập thể. - Chuẩn bị: Học sinh xem bài trước ở nhà, tìm hiểu nội dung bài toán. - Cách chơi: Bên cạnh các trò chơi vừa nêu thì trò chơi “Đố bạn” cũng thu hút học sinh tham gia học tập cũng không kém. Nhờ sự kết hợp của các bài đồng dao mà các em tự 14 sáng tác (do các em đã học tạo vần trong môn Văn chương trình Công nghệ giáo dục) và nêu để đố bạn. Chẳng hạn để giúp học sinh nhận dạng và nêu được nội dung bài toán, 2 học sinh có thể tham gia đọc bài vè có nội dung như sau: Vừa cam vừa quýt có 45 quả, trong đó có 25 quả cam. Hỏi có bao nhiêu quả quýt ? (Bài 4 sách giáo khoa Toán 2 trang 46) Đố bạn. Đố bạn (Đố gì ? Đố gì ?) Tên tôi là cam Còn tôi là quýt Cả hai chúng tôi Có số quả là 45 chẳng sai. Số cam của tôi Là 25 quả. Số quả quýt là... Bao nhiêu hỡi bạn Tôi cũng không biết Số quýt tôi là... Số quýt tôi là... Các bạn ơi (Ơi!) Hãy cùng với tôi Đi tìm số quýt Giúp bạn ấy nhé Có được không nào? (Được!) 15 Học sinh cùng nhau đọc bài vè để Đố bạn Các trò chơi mà tôi đã nêu trên, không những dạy được trong các tiết dạy toán mà nó còn thực hiện được tất cả trong các giờ học khác như: Tự nhiên và Xã hội, Tiếng Việt,… Tóm lại, để tổ chức trò chơi thành công trong dạy học môn Toán ngoài những bước thực hiện như trên thì việc tổ chức lớp học có nề nếp trong giờ học là vô cùng cần thiết. Sau đây là hình ảnh minh họa của học sinh trong lớp khi hoàn thành xong bài tập xong một nhiệm vụ học tập. Cả lớp cùng tham gia học tập ́ ̉ IV. KÊT QUA: Trò chơi ho ̣c tâ ̣p là mô ̣t loa ̣i hinh hoa ̣t đô ̣ng vui chơi có nhiề u tác du ̣ng trong các ̀ giờ ho ̣c của ho ̣c sinh Tiể u ho ̣c. Trò chơi ho ̣c tâ ̣p ta ̣o ra không khí vui tươi, hồ n nhiên, sinh đô ̣ng trong giờ ho ̣c. Trò chơi ho ̣c tâ ̣p còn kich thích đươ ̣c trí tưởng tươ ̣ng, tò mò ham ́ hiể u biế t ở trẻ. Từ những bài ho ̣c có sử du ̣ng trò chơi, các tiế t ho ̣c đã trở nên sinh đô ̣ng, ho ̣c sinh đã tích cực hoa ̣t đô ̣ng nhiề u hơn, tiế p thu bài mô ̣t cách vững chắ c hơn. Thông qua các bài 16 ho ̣c có sử du ̣ng trò chơi các em rèn luyê ̣n đươ ̣c khả năng nhanh nhe ̣n, khéo léo và ta ̣o cho các em ma ̣nh da ̣n, tự tin trước tâ ̣p thể . Thông qua trò chơi ho ̣c tâ ̣p, không chỉ làm cho các em hứng thú hơn trong ho ̣c tâ ̣p mà còn giúp các em tự tin hơn, có cơ hô ̣i khẳ ng đinh minh và tự đánh giá nhau trong ho ̣c ̣ ̀ tâ ̣p bằng lời. Ví dụ như: + Bạn tính đúng, nhanh. + Bạn trả lời tròn câu, đúng, nhanh. + Bạn thông minh lắm! Tôi muốn học tập bạn. + Tôi đồng ý với kết quả của bạn. + Bạn tính đúng nhưng cần viết số đẹp hơn. + Bạn nêu đúng kết quả nhưng cần nói to hơn, ....... Sau mô ̣t khoảng thời gian vận dụng trò chơi trong dạy môn Toán tôi thấ y các em học ngày càng tiến bộ, chất lượng môn Toán ngày cao. Các giờ ho ̣c toán đã đươ ̣c diễn ra nhe ̣ nhàng, gây đươ ̣c hứng thú nhiề u hơn. Ho ̣c sinh không còn cảm thấy nặng nề nhàm chán, sợ học Toán như trước nữa. * Kết quả thực nghiệm như sau: - Kết quả khảo sát đầu năm học 2016 – 2017: Đạt mục tiêu môn học mức độ Đạt mục tiêu môn học cao, học sinh thực hành nhanh Tổng số học sinh đúng. Hoàn thành (H) Hoàn thành Tốt (T) Số lượng 42 15 Tỉ lệ (%) Số lượng 35.7% 27 Tỉ lệ (%) 64.3% - Kết quả khảo sát cuối học kì I năm học 2016 – 2017: 17 Đạt mục tiêu môn học mức độ cao, học sinh thực hành Đạt mục tiêu môn học nhanh, đúng. Tổng số học sinh Hoàn thành (H) Hoàn thành Tốt (T) Số lượng 42 Tỉ lệ (%) 30 Số lượng 71.4% 12 Tỉ lệ (%) 28.6% - Kết quả khảo sát cuối năm học 2016 – 2017: Đạt mục tiêu môn học mức độ cao, học sinh thực hành Đạt mục tiêu môn học nhanh, đúng. Tổng số học sinh Hoàn thành (H) Hoàn thành Tốt (T) Số lượng 42 39 Tỉ lệ (%) 92.9% Số lượng 3 Tỉ lệ (%) 7.1% Việc thực hiện việc nhận xét học sinh theo Thông tư 22 của Bộ Giáo dục – Đào tạo trong năm học kết hợp với các trò chơi khi dạy Toán sẽ giúp các em mạnh dạn, tự tin hơn trong học tập. Và tôi cũng tin rằng với lòng quyết tâm thực hiện của bản thân đồng thời qua trao đổi, học tập kinh nghiệm cùng đồng nghiệp và sự quan tâm giúp đỡ của Ban Giám hiệu nhà trường, tôi và học sinh của mình sẽ gặt hái được nhiều thành công hơn nữa, các em sẽ mạnh dạn, tự tin vào khả năng của bản thân mình. Quan trọng hơn là việc học môn Toán đối với học sinh đã cảm thấy nhe ̣ nhàng, gây đươ ̣c hứng thú cho ho ̣c sinh. Các em không còn cảm thấy nặng nề nhàm chán, sợ sệt như trước nữa. V. KHẢ NĂNG NHÂN RỘNG: 18 Qua viê ̣c áp du ̣ng thành công sáng kiế n kinh nghiê ̣m “Tổ chức trò chơi trong giờ học Toán cho học sinh lớp 2” tôi mạnh dạn chia sẻ kinh nghiệm của mình với bạn đồng nghiệp trong khối 2 của trường vận dụng và đạt hiệu quả cao. Cụ thể: - Cô Nguyễn Thị Hớn trong tiết sinh hoạt chuyên môn đã vận dụng trò chơi “Rung chuông vàng” vào bài tập 1 của bài: “So sánh các số có ba chữ số” (sách giáo khoa Toán lớp 2 trang 148). Với cách vận dụng trò chơi vào trong tiết học này đã được đồng nghiệp trong trường đánh giá tiết dạy đạt hiệu quả cao, học sinh hứng thú học tập. - Cô Đặng Thị Đài Trang vận dụng trò chơi “Câu cá” để củng cố tiết học bài “Bảng chia 3” (sách giáo khoa Toán lớp 2 trang 113). Học sinh tham gia rất sôi nổi, lớp học rất sinh động, học sinh thuộc bảng chia ngay tại lớp. Các trò chơi trên không những được áp dụng trong khối 2 mà còn được đồng nghiệp trong trường đánh giá đạt hiệu quả cao. Như cô Trần Thị Kim Cương dạy lớp Một2 đã vận dụng trò chơi “Hái quả” khi dạy bài Luyện tập (sách giáo khoa Toán lớp 1 trang 65) Cô đã cho biết khi vận dụng trò chơi đã giúp học sinh mạnh dạn, tự tin trước tập thể, các em không còn e dè hay sợ sệt khi trình bày trước lớp nữa. Và đó cũng là thành công của tôi khi thiết kế trò chơi này. Không dừng lại trong phạm vi ứng dụng trong khối, trong trường tôi còn mạnh dạn chia sẻ kinh nghiệm của bản thân với đồng nghiệp trường bạn cùng áp dụng sáng kiến và được đánh giá đạt hiệu quả cao hơn, học sinh tính đúng, nhanh hơn và hứng thú hơn khi học Toán. VI. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT: 1.Kết luận: - Muố n lồ ng ghép tổ chức trò chơi vào các tiế t ho ̣c nhằ m làm cho bài ho ̣c sinh đô ̣ng, ho ̣c sinh tiế p thu bài mô ̣t cách nhe ̣ nhàng mà đa ̣t hiê ̣u quả cao, trước hế t người giáo viên phải có tâm huyế t với nghề , phải hế t lòng tin yêu ho ̣c sinh. - Phải xác đinh tổ chức trò chơi Toán cho ho ̣c sinh lớp 2 là vô cùng cầ n thiế t. Song ̣ ̉ giáo viên cũng không nên quá la ̣m du ̣ng những trò chơi. Ơ mỗi giờ ho ̣c ta chỉ nên tổ chức cho các em chơi từ 1 - 2 trò chơi trong khoảng 5 - 7 phút. Do vâ ̣y, người giáo viên cầ n có ki ̃ năng tổ chức, hướng dẫn các em thực hiê ̣n trò chơi thâ ̣t hơ ̣p lý và đồ ng bô ̣, phát huy tố i đa vai trò ho ̣c tâ ̣p của ho ̣c sinh. 19 - Khi tổ chức trò chơi ho ̣c tâ ̣p nói chung và trò chơi môn Toán lớp 2 nói riêng, giáo viên cầ n phải dựa và nô ̣i dung bài ho ̣c, điề u kiê ̣n cơ sở vâ ̣t chấ t của nhà trường, dựa vào thời gian trong từng tiế t ho ̣c mà lựa cho ̣n hoă ̣c thiế t kế các trò chơi cho phù hơ ̣p. Giáo viên cầ n chuẩ n bi ̣kế hoa ̣ch tổ chức trò chơi mô ̣t cách chu đáo để đa ̣t hiê ̣u quả cao. - Bên ca ̣nh sự nổ lực của giáo viên, phải có sự chỉ đạo sâu sát của Ban Giám hiê ̣u nhà trường, tranh thủ sự hỗ trơ ̣ cầ n thiế t của các lực lươ ̣ng giáo du ̣c trong và ngoài nhà trường nhằ m phu ̣c vu ̣ tốt nhấ t cho công tác giảng da ̣y của mình. - Muốn có kết quả cao trong việc sử dụng các trò chơi trong giờ học toán, ngoài những mục tiêu chung của bài dạy, giáo viên cần chú ý những vấn đề sau: + Giúp học sinh nắm vững kỹ năng tìm hiểu và phân tích đề bài. + Cần quan tâm, chăm sóc học sinh, gần gũi, giúp đỡ các em, kịp thời động viên tuyên dương dù là một tiến bộ nhỏ nhất, uốn nắn sai sót của các em. + Thường xuyên trao đổi, học tập kinh nghiệm của những giáo viên đi trước. Rèn luyện chuyên môn, đọc sách báo, sách tham khảo có liên quan đến nội dung bài giải, tìm tòi cách giải hay,…. + Tham gia đầy đủ các lớp sinh hoạt chuyên môn, báo cáo chuyên đề, dự giờ sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học, rút kinh nghiệm ở đồng nghiệp, tích lũy cho mình vốn kinh nghiệm phục vụ tốt cho công tác dạy học. + Cần nghiên cứu, nắm vững yêu cầu của từng tiết dạy, biết thay đổi phương pháp đúng lúc để tạo hưng phấn cho học sinh trong học tập. + Tổng kết được những kinh nghiệm hay, tìm ra phương pháp và biện pháp để dạy tốt. + Nắm vững đặc điểm tâm sinh lý của học sinh tiểu học, từ đó lựa chọn, thiết kế trò chơi cho phù hợp. + Tổ chức trò chơi sao cho mọi học sinh đều tham gia, nhất là học sinh có tính rụt rè, nhút nhát, ít phát biểu ý kiến, thiếu tự tin. + Trong giảng dạy luôn chú ý đến hình thức, tạo không khí tiết học sinh động bằng cách xen trò chơi vào bài tập để các em thư giãn, có như thế sẽ không bị ức chế trong tiết học. Mặt khác, giáo viên cần kiên trì trong quá trình rèn học sinh. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan