Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
A/ §Æt vÊn ®Ò:
lÝ do chän ®Ò tµi:
D¹y - häc lµ hai ho¹t ®éng cã quan hÖ h÷u c¬ víi nhau, ®ã lµ ho¹t
®éng d¹y cña gi¸o viªn vµ ho¹t ®éng häc cña häc sinh. C¶ hai ho¹t ®éng
nµy ®îc tiÕn hµnh nh»m thùc hiÖn môc tiªu gi¸o dôc.
D¹y häc lµ mét qu¸ tr×nh, díi t¸c ®éng chñ ®¹o cña gi¸o viªn, ngêi
häc tù gi¸c häc, tÝch cùc, ®éc lËp n¾m v÷ng nh÷ng tri thøc vµ nh÷ng kÜ
n¨ng, kÜ x¶o t¬ng øng, ph¸t triÓn n¨ng løc ho¹t ®éng trÝ tuÖ, ®Æc biÖt lµ
n¨ng lùc t duy, ®ång thêi h×nh thµnh ®îc nh÷ng phÈm chÊt ho¹t ®éng trÝ
tuÖ, trªn c¬ së ®ã h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÕ giíi quan khoa häc, nh÷ng
phÈm chÊt ®¹o ®øc cña ngêi c«ng d©n, ngêi lao ®éng.
Th«ng qua ho¹t ®éng d¹y vµ häc, víi c¸c vai trß cña gi¸o viªn vµ
häc sinh trong qu¸ tr×nh d¹y häc, gi¸o viªn vµ häc sinh lµ c¸c nh©n tè
trung t©m. Trong ®ã gi¸o viªn lµ ngêi gi÷ vai trß chñ ®¹o, ngêi tæ chøc ,
®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh d¹y häc, cßn häc sinh lµ ngêi chñ ®éng trong qu¸
tr×nh lÜnh héi nh÷ng tri thøc míi. Gi¸o viªn ®ãng vai trß lµ chñ thÓ t¸c
®éng cña qu¸ tr×nh d¹y häc, häc sinh võa lµ kh¸ch thÓ võa lµ chñ cña
qu¸ tr×nh d¹y häc. Lµ kh¸ch thÓ nhËn thøc,
häc sinh chÞu sù t¸c ®éng cña gi¸o viªn trong qu¸ tr×nh tiÕp thu, lÜnh héi
tri thøc; lµ chñ thÓ cña qu¸ tr×nh nhËn thøc, häc sinh tiÕp thu, lÜnh héi tri
thøc mét c¸ch linh ho¹t, chñ ®éng, s¸ng t¹o.
Ho¹t ®éng häc cña häc sinh chÝnh lµ ho¹t ®éng nhËn thøc. Ho¹t
®éng nµy chØ cã hiÖu qu¶ khi häc sinh tÝch cùc ho¹t ®éng häc tËp, chñ
®éng, tù gi¸c víi mét ®éng c¬ nhËn thøc ®óng ®¾n.
KÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh lµ thíc ®o kÕt qu¶ ho¹t ®éng d¹y
cña gi¸o viªn vµ ho¹t ®éng häc cña häc sinh. Trong qu¸ tr×nh d¹y häc,
®iÓm tËp trung lµ b¶n th©n ngêi häc chø kh«ng ph¶i lµ ngêi d¹y, tøc lµ
ho¹t ®éng d¹y häc cÇn dùa trªn nhu cÇu, høng thó, thãi quen vµ n¨ng lùc
cña ngêi häc ë c¸c løa tuæi kh¸c nhau.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
Trong d¹y häc nãi chung vµ d¹y häc m«n To¸n 5 nãi riªng, cÇn
thùc sù coi träng qu¸ tr×nh häc cña häc sinh, tøc lµ coi träng viÖc h×nh
thµnh, ph¸t triÓn kÜ n¨ng tù häc, chñ ®éng t×m ra kiÕn thøc, ®¸p øng yªu
cÇu cña thêi ®¹i bïng næ th«ng tin, tiÕp cËn kho tµng tri thøc ngµy cµng
phong phó cña nh©n lo¹i.
§Ó ®¹t ®îc môc ®Ých trªn, gi¸o viªn d¹y líp 5 ph¶i n¾m ®îc mét sè
®Æc ®iÓm cña néi dung d¹y häc To¸n líp 5 ®ã lµ: M«n To¸n líp 5 lµ m«n
häc thèng nhÊt tÝch hîp c¸c néi dung gi¸o dôc to¸n häc vµ c¸c néi dung
gi¸o dôc kh¸c, víi h×nh häc lµ néi dung träng t©m, lµ h¹t nhËn cña m«n
To¸n líp 5.
Nãi h×nh häc lµ néi dung träng t©m cña m«n to¸n líp 5 v× :
+ H×nh häc gãp phÇn chñ yÕu vµo viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kÜ
n¨ng tÝnh to¸n, mét trong nh÷ng kÜ n¨ng c¬ b¶n cña ngêi lao ®éng trong
giai ®o¹n héi nhËp hiÖn nay.
+ Thêi lîng d¹y häc h×nh häc 30/175 tiÕt, chiÕm 17,1% tæng thêi lîng d¹y häc to¸n líp 5.
Ph¸t huy c¸c kÕt qu¶ cña ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc To¸n 5 cÇn
tiÕp tôc ®Èy m¹nh ®æi míi ph¬ng ph¸p theo ®Þnh híng chung lµ d¹y häc
To¸n trªn c¬ së gi¸o viªn tæ chøc vµ híng dÉn, häc sinh tham gia vµo c¸c
ho¹t ®éng häc tËp mét c¸ch tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o, khuyÕn khÝch
häc sinh tù ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cña bµi häc ®Ó vËn dông råi
chiÕm lÜnh kiÕn thøc míi gãp phÇn t¹o lËp høng thó vµ tù tin trong häc
tËp to¸n cña c¸c ®èi tîng häc sinh.
B/ néi dung:
I/ c¬ së lÝ luËn:
1. VÞ trÝ m«n To¸n ë TiÓu häc:
Môc tiªu cña d¹y häc To¸n ë bËc TiÓu häc nh»m gióp häc sinh cã
nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n ban ®Çu vÒ sè häc, c¸c sè tù nhiªn, ph©n sè, sè
thËp ph©n, c¸c ®¹i lîng th«ng dông, mét sè yÕu tè h×nh häc vµ thèng kª
®¬n gi¶n. H×nh thµnh c¸c kÜ n¨ng tÝnh, ®o lêng, gi¶i bµi to¸n cã nhiÒu
øng dông kiÕn thøc trong ®êi sèng. Gãp phÇn bíc ®Çu ph¸t triÓn n¨ng lùc
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
t duy, kh¶ n¨ng suy luËn hîp lý vµ diÔn ®¹t ®óng (nãi vµ viÕt), c¸ch ph¸t
hiÖn vµ c¸ch gi¶i quyÕt c¸c vÊv ®Ò ®¬n gi¶n, gÇn gòi trong cuéc sèng,
kÝch thÝch trÝ tëng tîng, g©y høng thó häc tËp, gãp phÇn bíc ®Çu h×nh
thµnh ph¬ng ph¸p tù häc vµ lµm viÖc cã kÕ ho¹ch, khoa häc, chñ ®éng,
linh ho¹t, s¸ng t¹o.
2. TÝnh tÝch cùc trong häc tËp:
TÝnh tÝch cùc lµ mét phÈm chÊt vèn cã cña con ngêi trong ®êi sèng
x· héi. Con ngêi kh«ng chØ hëng thô nh÷ng g× s½n cã trong thiªn nhiªn
mµ cßn chñ ®éng s¶n xuÊt ra nh÷ng cña c¶i vËt chÊt cÇn thiÕt cho sù
sèng, sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi. Tõ ®©y, con ngêi béc lé
n¨ng lùc s¸ng t¹o, kh¶ n¨ng kh¸m ph¸, t¹o ra c¸c nÒn v¨n minh ë mçi
thêi ®¹i, chñ ®éng c¶i tiÕn m«i trêng tù nhiªn còng nh m«i trêng x· héi.
TÝnh tÝch cùc ®îc biÓu hiÖn trong ho¹t ®éng cña mçi ngêi
2. Môc ®Ých cña ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc:
Môc ®Ých cña ®æi míi ph¬ng ph¸p lµ lµm thÕ nµo ®Ó häc sinh ph¶i
thùc sù tÝch cùc, chñ ®éng tù gi¸c, lu«n tr¨n trë, t×m tßi, s¸ng t¹o trong
qu¸ tr×nh lÜnh héi tri thøc vµ lÜnh héi c¶ c¸ch thøc ®Ó cã tri thøc Êy nh»m
ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn nh©n c¸ch cña m×nh. D¹y häc vÒ diÖn tÝch c¸c
h×nh trong ch¬ng tr×nh To¸n 5 còng cÇn ®¹t ®îc môc ®Ých trªn.
Khi ®æi míi môc tiªu vµ néi dung d¹y häc, nh÷ng ph¬ng ph¸p ®·
vµ ®ang sö dông sÏ kh«ng ®¸p øng víi yªu cÇu ®µo t¹o nÕu kh«ng cã sù
®æi míi vÒ c¸ch thøc tiÕn hµnh ph¬ng ph¸p.
§æi míi ph¬ng ph¸p kh«ng ph¶i lµ thay thÕ c¸c ph¬ng ph¸p d¹y
häc cò b»ng mét lo¹t ph¬ng ph¸p d¹y häc míi. §æi míi ph¬ng ph¸p lµ
c¸ch thøc tiÕn hµnh c¸c ph¬ng ph¸p, ®æi míi c¸c ph¬ng tiÖn vµ h×nh
thøc triÓn khai ph¬ng ph¸p trªn c¬ së khai th¸c triÖt ®Ó u ®iÓm c¸c ph¬ng
ph¸p cò vµ vËn dông linh ho¹t mét sè ph¬ng ph¸p míi nh»m ph¸t huy tèi
®a tÝnh tÝch cùc chñ ®éng s¸ng t¹o cña ngêi häc.
3. Néi dung vÒ d¹y häc diÖn tÝch c¸c h×nh ë líp 5:
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
- H×nh tam gi¸c - DiÖn tÝch h×nh tam gi¸c.
- H×nh thang - DiÖn tÝch h×nh thang.
- H×nh trßn, ®êng trßn - Chu vi, diÖn tÝch h×nh trßn.
- H×nh hép ch÷ nhËt- H×nh lËp ph¬ng.
- DiÖn tÝch xung quanh vµ diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh hép ch÷
nhËt vµ h×nh lËp ph¬ng.
- TÝnh diÖn tÝch cña mét sè h×nh b»ng c¸ch chia h×nh ®· cho thµnh
c¸c h×nh ®· biÕt c¸ch tÝnh diÖn tÝch.
II/ C¬ së thùc tiÔn:
Trong néi dung ch¬ng tr×nh m«n To¸n ë bËc Trung häc, häc sinh ®îc lµm quen víi nhiÒu lo¹i To¸n, víi nhiÒu kÜ thuËt tÝnh vµ gi¶i kh¸c
nhau, trong ®ã m¹ch néi dung vÒ diÖn tÝch lµ kiÕn thøc khã vµ rÊt quan
träng.
C¸i khã cña bµi häc nµy lµ h×nh thµnh quy t¾c tÝnh vµ rÌn luyÖn kÜ
n¨ng thùc hµnh tÝnh. Do ®ã trong qu¸ tr×nh d¹y häc, häc sinh cßn lóng
tóng trong viÖc ¸p dông tõ quy t¾c tÝnh vµo bµi to¸n cô thÓ víi c¸c d¹ng
kh¸c nhau.
D¹y häc sinh vÒ diÖn tÝch trong ch¬ng tr×nh to¸n líp 5 cã nh÷ng
®Æc ®iÓm khã v× nã ®ßi hái n¨ng lùc tæ chøc tiÕp cËn tri thøc vµ rÌn luyÖn
kÜ n¨ng mét c¸ch linh ho¹t, s¸ng t¹o cña häc sinh trªn líp sao cho ph¸t
huy ®îc tÝnh tÝch cùc trong häc tËp cña häc sinh.
Thùc tiÔn qua dù giê, khi d¹y häc vÒ diÖn tÝch, hiÖn tîng gi¸o viªn
¸p ®Æt kiÕn thøc, b¾t häc sinh ghi nhí m¸y mãc vÒ kÜ thuËt tÝnh, ghi nhí
quy t¾c. KÜ n¨ng vËn dông, kÜ n¨ng tÝnh to¸n cña häc sinh phÇn nµo vÉn
cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu.
III/ Thùc tr¹ng vµ t×nh h×nh:
1. Thùc tr¹ng:
- Thùc tr¹ng d¹y häc néi dung vÒ diÖn tÝch c¸c h×nh trong ch¬ng
tr×nh To¸n 5 n¨m häc qua vµ n¨m häc 2009 - 2010 ë trêng TH sè 2 KiÕn
Giang:
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
+ Gi¸o viªn ®É chó ý gi¸o dôc tÝnh tÝch cùc tù gi¸c vµ t¹o ®iÒu kiÖn
cho häc sinh cè g¾ng v¬n tíi nhng vÉn cha ®ång ®Òu, chØ tËp trung ë mét
sè ®èi tîng.
+ Gi¸o viªn ®· kÕt hîp mét c¸ch nhuÇn nhuyÔn vµ s¸ng t¹o c¸c
PPDH kh¸c nhau, nhng khi d¹y häc phÇn nµy vÉn cha kÕt hîp ®îc hoÆc
kÕt hîp cha nhuÇn nhuyÔn dÉn ®Õn hiÖu qu¶ cha cao.
+ PhÇn nµo ®· biÕn yªu cÇu cña d¹y häc thµnh nhu cÇu nhËn thøc
cña ngêi häc, song c¸c t×nh huèng nhËn thøc mµ gi¸o viªn ®a ra ®«i lóc
cha thËt hîp lÝ vµ thiÕu tÝnh s¸ng t¹o.
+ VÒ ph¸t triÓn kh¶ n¨ng tù häc cña häc sinh, khi d¹y néi dung
trªn, gi¸o viªn ®· chó ý song vÉn cha ®a ra ®îc biÖn ph¸p hîp lÝ ®Ó gióp
häc sinh x©y dùng biÖn ph¸p tù häc, t¨ng cêng c¸c ho¹t ®éng tù t×m kiÕm
tri thøc hay øng dông tri thøc vµo cuéc sèng.
+ D¹y häc vÒ diÖn tÝch c¸c h×nh trong ch¬ng tr×nh To¸n líp 5 hÇu
hÕt gi¸o viªn ®· chó ý kÕt hîp ho¹t ®éng c¸ nh©n víi ho¹t ®éng nhãm vµ
ph¸t huy kh¶ n¨ng cña c¸ nh©n, tuy vËy vÉn cßn mang tÝnh h×nh thøc,
hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng cha cao.
+ C¸c tiÕt d¹y ®· chó träng kÜ n¨ng thùc hµnh, song biÖn ph¸p tæ
chøc thùc hµnh thiÕu linh ho¹t, nhiÒu khi lóng tóng hoÆc rËp khu«n m¸y
mãc.
+ Sö dông thiÕt bÞ d¹y häc trong thiÕt kÕ bµi d¹y vµ lËp kÕ ho¹ch
bµi häc cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i ®iÒu chØnh vµ ®Þnh híng cô thÓ h¬n v×
gi¸o viªn sö dông thiÕt bÞ d¹y häc, häc sinh sö dông dông cô häc to¸n
cßn lóng tóng.
+ Trong kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh ®· ®îc
chó trong nhng viÖc tæ chøc ®¸nh gi¸ vµ tù ®¸nh gi¸ vÉn cßn lóng tóng.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
2. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ th«ng qua dù giê vµ sö dông phiÕu ®iÒu tra
gi¸o viªn trùc tiÕp d¹y líp 5:
* VÒ nhËn thøc:
+ T×m hiÓu vÒ néi dung diÖn tÝch c¸c h×nh trong ch¬ng tr×nh SGK
To¸n 5 vµ néi dung ch¬ng tr×nh trong ph¹m vi To¸n 5:
Sè ngêi ®îc lÊy ý kiÕn: 2
Sè ngêi cã nhËn thøc tèt: 1 ®/c - ®¹t 50%
+ §iÒu tra nhËn thøc vÒ nh÷ng ®Þnh híng vÒ ®æi míi ph¬ng ph¸p
d¹y häc vÒ diÖn tÝch c¸c h×nh nãi chung vµ vËn dông vµo viÖc ®æi míi
ph¬ng ph¸p d¹y häc phÇn kiÕn thøc trong ch¬ng tr×nh to¸n líp 5:
Sè ngêi ®îc lÊy ý kiÕn: 2
Sè ngêi cã nhËn thøc tèt: 1
Sè cßn l¹i nhËn thøc cha ®Çy ®ñ.
+ §iÒu tra qua dù giê gi¸o viªn d¹y néi dung vÒ diÖn tÝch c¸c h×nh
ë líp 5 n¨m häc 2009-2010:
Sè tiÕt ®· dù giê: 9 tiÕt/2 gi¸o viªn
XÕp lo¹i tèt: 3 tiÕt ®¹t 33,3%
XÕp lo¹i kh¸: 4 tiÕt ®¹t 44,4%
XÕp lo¹i trung b×nh: 2 tiÕt ®¹t 22.2%
Cha ®¹t yªu cÇu: 1 tiÕt ®¹t 11,1%
+ §iÒu tra häc sinh líp 5 qua kh¶o s¸t chÊt lîng häc néi dung vÒ
diÖn tÝch c¸c h×nh:
Sè häc sinh dù kh¶o s¸t: 67 häc sinh
§¹t ®iÓm 9-10: 13 em chiÕm 19,4 %
§¹t ®iÓm 7-8: 32 em chiÕm 47,7%
§¹t ®iÓm 5-6 : 18 em chiÕm 26,9 %
§¹t ®iÓm díi 5: 4 em chiÕm 6%
C¸c sè liÖu ®iÒu tra trªn cho thÊy cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p tÝch cùc
trong viÖc ®æi míi c¸ch d¹y vµ ®æi míi c¸ch häc nh»m n©ng cao chÊt lîng d¹y häc vÒ diÖn tÝch c¸c h×nh trong ch¬ng tr×nh To¸n líp 5 gãp phÇn
n©ng cao chÊt lîng d¹y häc m«n to¸n.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
IV/ C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ:
1. TËp trung chuÈn bÞ tèt bµi d¹y:
- T×m hiÓu s¸ch gi¸o kh¶o To¸n 5, s¸ch tham kh¶o vµ mét sè tµi
liÖu cã liªn quan ®Ó x¸c ®Þnh môc tiªu d¹y cho tõng bµi häc, tiÕt häc.
- X¸c ®Þnh néi dung träng t©m vµ møc ®é d¹y häc néi dung träng
t©m cña tiÕt häc theo chuÈn kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng cña To¸n 5.
- C¸c ho¹t ®éng häc tËp chñ yÕu cña häc sinh vµ c¸c ph¬ng ph¸p,
ph¬ng tiÖn tæ chøc d¹y ®Ó gióp häc sinh ®¹t ®îc môc tiªu cña bµi häc
theo n¨ng lùc tõng ®èi tîng häc sinh.
- Tù lËp ®îc kÕ ho¹ch m«n To¸n nãi chung vµ kÕ ho¹ch d¹y häc
phÇn diÖn tÝch nãi riªng. C¸i cèt lâi lµ kÕ ho¹ch tõng bµi ph¶i ng¾n gän,
cô thÓ vµ träng t©m ®Þnh râ viÖc lµm cña thÇy vµ trß.
- X¸c ®Þnh râ ®å dïng d¹y häc vµ h×nh thøc, thêi ®iÓm, thêi gian sö
dông cña gi¸o viªn vµ häc sinh.
- §Æc biÖt chó ý ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß trong tiÕt häc ®ã. Chän
vµ sö dông c¸c h×nh thøc tæ chøc d¹y häc nh thÕ nµo ®Ó võa nhÑ nhµng,
võa mang l¹i hiÖu qu¶.
- ThiÕt kÕ bµi d¹y ph¶i ®Þnh râ nh÷ng kiÕn thøc, nh÷ng ho¹t ®éng
vµ ®ång thêi ®Þnh ®îc thêi gian cña nh÷ng c«ng viÖc ®Ó hoµn thµnh môc
tiªu.
- Trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ bµi d¹y gi¸o viªn cÇn lu ý ®óng møc ®Õn
hÖ thèng c©u hái. C©u hái ph¶i cã néi dung râ rµng, dÔ hiÓu, phï hîp víi
tr×nh ®é häc sinh, C©u hái ph¶i liªn quan ®Õn néi dung bµi häc, tr¸nh
nh÷ng c©u hái kh«ng ¨n nhËp víi néi dung vµ tiÕn tr×nh bµi häc. CÇn cã
nh÷ng c©u hái ë nh÷ng møc ®é nhËn thøc kh¸c nhau. C©u hái yªu cÇu
häc sinh hÖ thèng hãa, kh¸i qu¸t hãa kiÕn thøc. C©u hái yªu cÇu häc sinh
vËn dông kiÕn thøc ®· häc. C¸c c©u hái trªn yªu cÇu ph¶i s¾p xÕp tõ dÔ
®Õn khã.
VÝ dô: ThiÕt kÕ bµi d¹y diÖn tÝch h×nh thang
I, Môc tiªu:
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
- H×nh thµnh c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh thang.
- Nhí vµ vËn dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh thang ®Ó gi¶i c¸c bµi
tËp cã liªn quan.
- Gi¸o dôc häc sinh tÝnh cÈn thËn, t×m tßi, s¸ng t¹o trong häc h×nh häc.
II, §å dïng d¹y häc:
- Bé ®å dïng To¸n 5 (gi¸o viªn vµ häc sinh).
- B×a ghi s½n BT1 cña tiÕt tríc.
- PhiÕu häc tËp khæ to ghi s½n BT2 (4 phiÕu- 4 nhãm)
- M¸y chiÕu ®a n¨ng.
III, C¸c ho¹t ®éng d¹y häcchñ yÕu:
KiÕn thøc
Thêi gian
1. Bµi cò:
(3’- 4’)
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng
cña häc sinh
- GV ®Ýnh bµi tËp 1 ghi s½n ë phiÕu
lªn b¶ng.Gäi 1 H thùc hiÖn bµi tËp, c¶
líp theo dâi.
- H thùc hiÖn.
Gäi H nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.
GV nhËn xÐt chung, ghi ®iÓm.
Gäi 1 H nªu quy t¾c tÝnh diÖn tÝch - 1 H nªu, líp
h×nh tam gi¸c.
nhËn xÐt.
2. Bµi míi:
* Giíi thiÖu bµi- Ghi ®Ò bµi
a/H×nh thµnh
c«ng
thøc * Y/c H chän h×nh thang trong hép ®å
tÝnh diÖn tÝch dïng.
h×nh
- LÊy hép ®å
dïng.
- Thùc hiÖn
theo y/c.
- Theo dâi.
thang:(15’16’)
- GV thùc hiÖn chän h×nh thang, ®Ýnh
lªn b¶ng líp, viÕt kÝ hiÖu (h×nh thang
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
nguyªn).
- L¾ng nghe,
GV: C« chia ®«i c¹nh BC, M lµ trung theo dâi.
®iÓm cña c¹nh BC. Nèi AM, c¾t rêi
h×nh tam gi¸c ABM. Ta cã h×nh tø gi¸c
AMCD.
A
B
M
D
H
C
- GV ®Ýnh h×nh tø gi¸cAMCD vµ ®Ýnh
tiÕp h×nh tam gi¸c ABM lªn b¶ng. Y/c - Theo dâi.
H chän hai h×nh (tø gi¸c vµ tam
gi¸c)ghÐp thµnh h×nh thang nh gi¸o
viªn võa thao t¸c.
GVy/c H tõ h×nh thang nµy h·y ghÐp - GhÐp h×nh tam
thµnh h×nh tam gi¸c
gi¸c.
A
M
(A)
- GV theo dâi, nhËn xÐt.
K
D
C
H hiÖn trªn b¶ng líp, ghi kÝ
- GV thùc
(B)
hiÖu-gäi tªn h×nh tam gi¸c võa t¹o
thµnh.
GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ diÖn tÝch
h×nh thang ABCD vµ diÖn tÝch h×nh
tam gi¸c ADK?
(DiÖn tÝch b»ng nhau)
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
GV: Em h·y so s¸nh chiÒu cao cña
hai h×nh?
- 1-2 H tr¶ lêi
(chiÒu cao b»ng nhau)
GV: Em h·y nªu c¸ch tÝnh diÖn tÝch
h×nh tam gi¸c ADK?
( DiÖn tÝch h×nh tam gi¸c ADK =
DK AH
2
)
- HS suy nghÜ,
tr¶ lêi.
GV: Mµ DK lµ tæng cña hai ®o¹n
th¼ng nµo?
-1-2 HS tr¶ lêi
(DK lµ tæng cña DC vµ CK)
GV tr×nh chiÕu: diÖn tÝch h×nh tam
gi¸c
ADK lµ:
DK AH
2
Mµ
DK AH ( DC CK ) AH ( DC AB) AH
2
2
2
- HS tr¶ lêi.
- GV : CK còng lµ ®o¹n th¼ng nµo?
( GV tr×nh chiÕu tiÕp)
- GV: DK lµ g× cña h×nh thang?
(DK lµ ®¸y lín)
- Tr¶ lêi.
- GV: Cßn AB? (AB lµ ®¸y bÐ)
- VËy ai cã thÓ nªu ®îc c¸ch tÝnh diÖn - Häc sinh nªu
tÝch h×nh thang ABCD?
- GV tr×nh chiÕu: VËy diÖn tÝch h×nh
thang ABCD =
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
( DC AB) AH
2
- 1-2 häc sinh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
- GV: Dùa vµo c«ng thøc võa lËp em nªu
nµo cã thÓ nªu ®îc c¸ch tÝnh diÖn tÝch
h×nh thang
- Häc sinh lÊy
- GV nhËn xÐt
SGK
- Yªu cÇu häc sinh lÊy SGK – Cho
vµi häc sinh ®äc quy t¾c, ®ång thêi
GV vÏ h×nh lªn b¶ng
b
h
a
- GV tr×nh chiÕu: NÕu gäi S lµ diÖn
tÝch h×nh thang; a, b lµ ®é dµi c¸c - Häc sinh:
c¹nh ®¸y; h lµ chiÒu cao; em h·y nªu S (a b) h
2
b/ Thùc hµnh c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh thang
Bµi 1: ( 6’)
- Mét sè häc
sinh nh¾c l¹i
c«ng thøc
- GV tr×nh chiÕu: S (a b) h
2
( S lµ diÖn tÝch; a, b lµ ®é dµi c¸c
c¹ch ®¸y; h lµ chiÒu cao)
- Gäi 1 häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp GV tr×nh chiÕu yªu cÇu vµ phÇn a)
- GV: Em vËn dông trùc tiÕp c«ng thøc
tÝnh diÖn tÝch h×nh thang ®Ó lµm bµi - Häc sinh; a lµ
12 cm, b lµ 8
Bµi 2 ( 5--6’) tËp 1
cm, h lµ 5 cm
- GV tr×nh chiÕu: a) S (a b) h
2
- Thùc hiÖn
- GV: §é dµi hai ®¸y lÇn lît lµ bao theo y/c.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
nhiªu?
(chØ vµo h×nh), chiÒu cao lµ bao
nhiªu?
- GV tr×nh chiÕu c¸c sè liÖu lªn h×nh
thang
- Häc sinh lµm
- GV: Em thay sè liÖu vµo c«ng thøc
trªn giÊy nh¸p
- GV ghi bµi tËp häc sinh võa nªu
- 1 häc sinh lµm
* Yªu cÇu häc sinh lªn lµm bµi tiÕp ë b¶ng líp
bµi tËp 2 trªn giÊy nh¸p
- Nhãm 6
- §èi chiÕu, ch÷a bµi
-HS: Cã 1 c¹nh
- Häc sinh ho¹t ®éng nhãm
bªn vu«ng gãc
+ Lu ý häc sinh: phÇn b) lµ h×nh víi 2 ®¸y
thang vu«ng
- ChiÒu cao
- GV: h×nh thang vu«ng cã ®Æc ®iÓm chÝnh lµ c¹nh
g×?
bªn vu«ng gãc
víi 2 ®¸y
- GV: Em nµo cã nhËn xÐt g× vÒ chiÒu
cao cña h×nh vu«ng?
- Häc sinh nhËn
- GV: Khi ho¹t ®éng nhãm, nhãm tr- nhiÖm vô
ëng cÇn lu ý cho c¸c b¹n nªu ®îc, chØ - Häc sinh lµm
®îc ®é dµi c¹nh ®¸y vµ chiÒu cao
bµi
- GV giao nhiÖm vô cho hai nhãm
Bµi 3 (8-10’)
- GV chèt thêi gian
- GV ®Ýnh 2 bµi ®¹i diÖn lªn b¶ng
- Gäi häc sinh nhËn xÐt (ch÷a bµi a tr-
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
íc)
- GV chèt
* Gäi häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp
- GV: Bµi to¸n cho biÕt g×?
- §¸y lín =
110m,
®¸y bÐ = 90,2m,
chiÒu cao =
TBC cña ®¸y
lín vµ ®¸y bÐ.
- TÝnh diÖn tÝch
thöa ruéng
- §¸y lín, ®¸y
bÐ, chiÒu cao
- GV: Bµi to¸n yªu g×?
- GV: Muèn tÝnh ®îc diÖn tÝch thöa
ruéng h×nh thang nµy ta ph¶i biÕt
nh÷ng yÕu tè nµo?
- GV: ChiÒu cao cña h×nh thang nµy
lµ bao nhiªu?
- GV: Lµm thÕ nµo ®Ó tÝnh ®îc chiÒu
cao? ( Ghi tãm t¾t)
- LÊy ®¸y lín
céng
®¸y bÐ
chia 2
- Häc sinh lµm
vë
- 1 häc sinh lµm
b¶ng phô
- Yªu cÇu häc sinh lµm vë
- 1 Häc sinh lµm b¶ng phô
- §èi chiÕu, ch÷a bµi tËp
Bµi gi¶i
ChiÒu cao cña h×nh thang lµ:
3. Cñng cè,
dÆn dß
(110 + 90,2 ) : 2 = 100,1 (m)
DiÖn tÝch thöa ruéng h×nh thang lµ:
(110 +90,2) X 100,1 : 2 = 10020,01 - Häc sinh tr¶
(m2)
lêi
§¸p sè: 10020,01 m2 - Häc sinh nªu
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
- GV: Chóng ta võa häc xong bµi g×?
- Häc sinh tr¶
- GV: Ai cã thÓ nªu l¹i c«ng thøc tÝnh lêi
diÖn tÝch h×nh thang
- GV: Muèn tÝnh diÖn tÝch h×nh thang
ta lµm thÕ nµo?
- Häc sinh l¾ng
nghe
- (GV ®äc bµi th¬ tÝnh diÖn tÝch h×nh
thang)
2. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®å dïng vµ ph¬ng tiÖn d¹y häc
trong d¹y diÖn tÝch c¸c h×nh:
ThËt vËy, c¸c ph¬ng tiÖn d¹y häc hç trî kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶
khi sö dông ph¬ng ph¸p d¹y häc tiÓu häc. §iÒu nµy phô thuéc nhiÒu vµo
c¬ së vËt chÊt vµ c¸c ®å dïng d¹y häc ë mçi nhµ trêng. Gi¸o viªn cÇn
chó ý sö dông tèi ®a c¸c ph¬ng tiÖn d¹y häc hiÖn cã ®Ó giê häc ®¹t hiÖu
qu¶ cao vÒ chÊt lîng. §å dïng trùc quan lu«n
g¾n liÒn víi ph¬ng ph¸p d¹y häc ë tiÓu häc. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö
dông ®å dïng vµ ph¬ng tiÖn d¹y häc trong d¹y diÖn tÝch c¸c h×nh trrong
ch¬ng tr×nh To¸n 5, GV cÇn lu ý nh÷ng vÊn ®Ò sau;
- Gi¸o viªn cÇn khai th¸c triÖt ®Ó bé ®å dïng d¹y häc dïng cho
to¸n 5. Nghiªn cøu vµ sö dông tèi ®a hiÖu qu¶ bé ®å dïng dµnh cho gi¸o
viªn vµ häc sinh. Qua c¸c tiÕt thao gi¶ng, sinh ho¹t chuyªn m«n, gi¸o
viªn cïng nhau trao ®æi, vËn dông c¸c h×nh thøc tæ chøc d¹y häc phï hîp
víi ho¹t ®éng sö dông ®å dïng To¸n 5.
- VËn dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo so¹n gi¶ng mét c¸ch nh¹y bÐn,
linh ®éng, song kh«ng qu¸ l¹m dông trong c¸c tiÕt lªn líp; qua sö dông
®å dïng, h×nh thµnh cho häc sinh kÜ n¨ng tù häc, ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o,
t×m tßi qua viÖc sö dông ®å dïng.
3. N©ng cao hiÖu qu¶, chÊt lîng c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng häc
tËp trªn líp:
Chän vµ tæ chøc c¸c h×nh thøc häc tËp trªn líp phï hîp víi ®iÒu
kiÖn vµ ph¬ng tiÖn d¹y häc lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p thùc hiÖn nh»m
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
ph¸t huy tÝnh tÝch cùc s¸ng t¹o cña häc sinh trong häc tËp; ngoµi ra, khi
c¸c h×nh thøc tæ chøc d¹y häc thay ®æi sÏ kÐo theo
sù thay ®æi cña c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc . NÕu nh h×nh thøc tæ chøc d¹y
häc chñ yÕu hiÖn nay lµ h×nh thøc líp-bµi, g¾n liÒn víi h×nh thøc nµy
gi¸o viªn thêng sö dông c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc kh¸c nhau trong giê
lªn líp nh thuyÕt tr×nh, trùc quan, vÊn ®¸p, thùc hµnh, nªu vÊn ®Ò, kiÓm
tra.....th× khi h×nh thøc d¹y häc thay ®æi, nh th¶o luËn nhãm, tù häc c¸
nh©n lóc ®ã ph¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp lµ luyÖn tËp, lµm viÖc ®éc lËp
víi s¸ch.
H×nh thøc tæ chøc thêng ®îc sö dông khi d¹y vÒ diÖn tÝch c¸c h×nh
trong ch¬ng tr×nh To¸n 5 lµ h×nh thøc tæ chøc d¹y häc theo nhãm:
* H×nh thøc tæ chøc d¹y häc theo nhãm:
- D¹y häc theo nhãm lµ h×nh thøc d¹y häc ®Æt häc sinh vµo m«i trêng häc tËp tÝch cùc, trong ®ã häc sinh ®îc khuyÕn khÝch th¶o luËn vµ híng dÉn lµm viÖc hîp t¸c víi nhau.
- Ho¹t ®éng nhãm lµ ho¹t ®éng tÝch cùc ®em l¹i cho häc sinh c¬
héi ®îc sö dông c¸c kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng mµ c¸c em ®îc lÜnh héi vµ rÌn
luyÖn, ho¹t ®éng nhãm gióp c¸c em luyÖn vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc lµm
viÖc.
- D¹y häc theo nhãm gi¸o viªn sÏ cã dÞp tËp trung c¸c kinh nghiÖm
vµ sù s¸ng t¹o cña häc sinh trong häc tËp.
§Ó tæ chøc cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nhãm trong d¹y häc vÒ diÖn tÝch c¸c
h×nh ë ch¬ng tr×nh To¸n líp 5, gi¸o viªn cÇn c¨n cø vµo néi dung kiÕn
thøc cña bµi ®Ó chän sè lîng häc sinh trong mét nhãm.
VÝ dô: Khi d¹y bµi DiÖn tÝch h×nh tam gi¸c
+ Gi¸o viªn cho häc sinh ho¹t ®éng theo nhãm 4 ®Ó thùc hiÖn thao
t¸c c¾t ghÐp h×nh tam gi¸c thµnh h×nh ch÷ nhËt.
+ Häc sinh dùa theo c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt ®Ó h×nh
thµnh c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh tam gi¸c.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
Sau khi ho¹t ®éng nhãm, gi¸o viªn gäi ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt
qu¶, líp nhËn xÐt bæ sung ®Ó rót ra c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh tam gi¸c.
4. T¨ng cêng rÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh tÝnh vµ gi¶i to¸n cho
häc sinh:
Thêi gian rÌn kÜ n¨ng thùc hµnh trong tiÕt vÒ diÖn tÝch trong
kho¶ng thêi gian tõ 20 ®Õn 25 phót trong mét tiÕt d¹y h×nh thµnh kiÕn
thøc míi, thêi gian rÌn kÜ n¨ng thùc hµnh trong tiÕt luyÖn tËp kho¶ng tõ
30 ®Õn 35 phót. §Ó ®¶m b¶o thêi gian trong lÜnh héi kiÕn thøc vµ cñng cè
kiÕn thøc, cÇn chän c¸c h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng träng t©m, thao t¸c
kÜ thuËt chÝnh x¸c, ®a ra c¸c t×nh huèng vµ xö lÝ t×nh huèng cô thÓ , Ýt
diÔn gi¶i, kh«ng lµm thay häc sinh.
Trong viÖc rÌn kÜ n¨ng g¾n víi thùc tiÔn, ®Ó n©ng cao chÊt lîng d¹y
häc; gi¸o viªn ph¶i lu«n b¸m s¸t néi dung SGK, chän c¸c d¹ng ®iÓn h×nh
®Ó cñng cè kh¾c s©u vµ n©ng cao kiÕn thøc cho häc sinh.
5. H×nh thµnh ph¬ng ph¸p tù häc, t¨ng cêng c¸c ho¹t ®éng tù
t×m kiÕm tri thøc vµ øng dông tri thøc vµo cuéc sèng:
Trong ph¬ng ph¸p häc, ®iÒu cèt lâi lµ ph¬ng ph¸p tù häc. §Ó ®¹t ®îc yªu cÇu nµy trong chØ ®¹o d¹y häc néi dung diÖn tÝch c¸c h×nh, gi¸o
viªn ph¶i t¹o ra hµng lo¹t c¸c m©u thuÉn ®Ó l«i kÐo häc
sinh tù ý thøc tiÕp nhËn vµ t×m tßi c¸ch gi¶i quyÕt. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu
trªn, gi¸o viªn ph¶i cã kÜ n¨ng sö dông tèt thiÕt bÞ ®å dïng trùc quan, cã
kÜ n¨ng t¹o t×nh huèng cè vÊn ®Ò, dùa vµo nh÷ng ®iÒu c¸c em ®· biÕt, ®·
häc ®Ó gîi më vµ dÉn d¾t.
T¨ng cêng häc tËp c¸ thÓ phèi hîp víi häc tËp hîp t¸c. Trong häc
tËp, kh«ng ph¶i mäi tri thøc, kÜ n¨ng, th¸i ®é ®Òu ®îc h×nh thµnh bëi
nh÷ng ho¹t ®éng thuÇn tóy c¸ nh©n. Líp häc lµ m«i trêng giao tiÕp thÇytrß, trß - trß, t¹o mèi quan hÖ hîp t¸c gi÷a c¸c c¸ nh©n trªn con ®êng ®i
tíi nh÷ng tri thøc míi.
H×nh thøc ho¹t ®éng häc tËp nµy diÔn ra trong tÊt c¶ c¸c tiÕt häc
nãi chung vµ häc vÒ diÖn tÝch c¸c h×nh trong ch¬ng tr×nh to¸n líp 5 nãi
riªng.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
6. D¹y häc trªn c¬ së tæ chøc vµ híng dÉn c¸c ho¹t ®éng häc
tËp tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o cña häc sinh.
KhuyÕn khÝch häc sinh ho¹t ®éng, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cña bµi
häc ®Ó tù chiÕm lÜnh kiÕn thøc míi, dµnh thêi lîng thÝch ®¸ng cho thùc
hµnh, luyÖn tËp, «n tËp hoÆc kiÓm tra kiÕn thøc cã liªn quan, ph¸t triÓn
n¨ng lùc tù häc cña tõng ®èi tîng häc sinh.
Gi¸o viªn ph¶i linh ho¹t ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc tæ
chøc d¹y häc. KhuyÕn khÝch häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n, ho¹t ®éng theo
nhãm nhá, ho¹t ®éng líp. T¹o sù cè g¾ng ®éc lËp suy nghÜ cña tõng häc
sinh.
7. Tæ chøc d¹y thÓ hiÖn nhiÒu lÇn víi c¸c d¹ng bµi kh¸c nhau
nh»m gióp ngêi d¹y vµ ngêi dù rót kinh nghiÖm.
D¹y thÓ hiÖn lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p tÝch cùc gãp phÇn n©ng
cao hiÖu qu¶, chÊt lîng d¹y häc nãi chung vµ phÇn diÖn tÝch c¸c h×nh nãi
riªng trong ch¬ng tr×nh To¸n Líp 5. th«ng qua nh÷ng viÖc lµm vµ ho¹t
®éng cô thÓ cña thÇy vµ trß trong tiÕt d¹y, tõ ®ã trao ®æi vµ rót ra bµi häc
kinh nghiÖm.
Tõ nh÷ng tiÕt d¹y cô thÓ, gi¸o viªn ®iÒu chØnh vµ thèng nhÊt ®îc
c¸ch vµ thêi ®iÓm sö dông ®å dïng d¹y häc; chän h×nh thøc d¹y häc; bè
trÝ thêi gian cho tõng ho¹t ®éng; sù can thiÖp cña thÇy gi¸o, c¸ch nhËn
xÐt vµ ®¸nh gi¸.
V/ KÕt qu¶ vµ bµi häc kinh nghiÖm :
I. KÕt qu¶:
Qua thùc tÕ gi¶ng d¹y vµ vËn dông mét sè gi¶i ph¸p ®· nªu ë trªn
trong d¹y häc diÖn tÝch c¸c h×nh trong ch¬ng tr×nh to¸n líp 5. Thùc tÕ tõ
kÕt qu¶ dù giê th¨m líp, tõ kiÓm tra gi¸o viªn vµ tõ kh¶o s¸t chÊt lîng
häc sinh trong n¨m qua, cho thÊy chÊt lîng d¹y häc ë néi dung nµy ®· cã
chuyÓn biÕn tÝch cùc.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
C¸c gi¶i ph¸p ®· tr×nh bµy cã t¸c dông ®Þnh híng, thóc ®Èy vµ hç
trî cho gi¸o viªn trong viÖc thiÕt kÕ bµi d¹y. Bµi so¹n ®· x¸c ®Þnh ®îc
kiÕn thøc c¬ b¶n träng t©m, ®ång thêi tËp trung vµo nh÷ng kÜ n¨ng cÇn
rÌn luyÖn kÜ n¨ng cho häc sinh s¸t víi tõng ®èi tîng häc sinh trong líp.
ChuÈn bÞ vµ sö dông tèt ®å dïng d¹y häc trong tõng tiÕt d¹y. §Þnh râ ®îc
c¸c néi dung c«ng viÖc, c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß trong tiÕt
d¹y, thêi gian ®îc ph©n bè hîp lÝ h¬n, t¨ng cêng thêi gian luyÖn tËp thùc
hµnh cho häc sinh.
ChÊt lîng bµi so¹n ®îc n©ng lªn râ rÖt vµ lu«n ®îc ®¸nh gi¸ cao,
kÕt qu¶ cô thÓ: Sè tiÕt d¹y ®¹t lo¹i kh¸ giái 100% trong sè tiÕt so¹n ®¹t
tèt chiÕm 70%.
VËn dông gi¶i ph¸p chuÈn bÞ vµ sö dông ®å dïng d¹y häc, bé ®å
dïng häc to¸n cña häc sinh ®· t¹o ra ®îc nÒ nÕp, chÊt lîng sö dông ®å
dïng cña gi¸o viªn vµ häc sinh. §Æc biÖt, kÜ n¨ng thao t¸c ,kÜ n¨ng t duy
khoa häc chÝnh x¸c h¬n.100% sè tiÕt cÇn sö dông ®å dïng d¹y häc ®îc
chuÈn bÞ vµ sö dông cã hiÖu qu¶ cao.
C¸c h×nh thøc d¹y häc trªn líp ®· ®îc lùa chän vµ tæ chøc ho¹t
®éng cã hiÖu qu¶, ®¹t ®îc môc tiªu cña bµi d¹y, t¹o sù høng thó, tÝch cùc
trong ho¹t ®éng häc tËp cña häc sinh. Huy ®éng ®îc c¸c ®èi tîng häc
sinh trong líp tham gia ho¹t ®éng häc tËp. Gi¸o viªn cã thêi gian vµ ®iÒu
kiÖn ®Ó båi dìng häc sinh giái vµ gióp ®ì häc sinh yÕu trong giê häc.
KÕt qu¶ qua kh¶o s¸t cña chuyªn m«n, 2/2 gi¸o viªn d¹y líp 5 thùc
hiÖn tèt c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng trªn líp, 90% sè tiÕt chän vµ vËn dông
h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng häc tËp trªn líp phï hîp, mang l¹i hiÖu qu¶
cao trong tiÕt d¹y.
§èi víi häc sinh, cho thÊy r»ng sè häc sinh biÕt c¸ch häc c¸ nh©n,
c¸ch häc phèi kÕt hîp víi céng ®ång ®¹t tõ 95 -98%. Sè cßn l¹i viÖc ph¸t
huy vai trß tù häc cßn chËm.
Qua vËn dông biÖn ph¸p vÒ thùc hiÖn ®¸nh gi¸ vµ tù ®¸nh gi¸, nh×n
chung häc sinh ®· ph¸t huy ®îc vai trß nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vµ tù ®¸nh gi¸.
§· cñng cè ®îc niÒm tin trong häc tËp cho häc sinh.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
KÕt qu¶ vÒ chÊt lîng qua ®iÒu tra vµ kh¶o s¸t sau khi vËn dông c¸c
gi¶i ph¸p trong néi dung vÒ diÖn tÝch c¸c h×nh trong ch¬ng tr×nh to¸n 5:
- Sè häc sinh líp 5 ®îc ®iÒu tra qua bµi kiÓm tra: 74em (n¨m häc 20082009)
+ §¹t ®iÓm 9-10: 19 em chiÕm 25,7%
+ §¹t ®iÓm 7-8 : 39 em chiÕm 52,7%
+ §¹t ®iÓm 5-6: 16 em chiÕm 21,6%
+ §¹t ®iÓm díi 5: 0
- Sè häc sinh khèi 5 dù kh¶o s¸t: 76 em (®Õn t¹i thêi ®iÓm th¸ng 1- 2010)
+ §¹t ®iÓm 9-10 : 26 em chiÕm 34,2%
+ §¹t ®iÓm 7-8 : 42 em chiÕm 55,3%
+ §¹t ®iÓm 5-6: 8 em chiÕm 10,5%
2. Bµi häc kinh nghiÖm:
- §Ó thùc hiÖn tèt môc tiªu ®Ò ra, tríc hÕt ph¶i chó träng c«ng t¸c
båi dìng vµ tù båi dìng, tù häc, tù nghiªn cøu ®Ó n¾m ®îc nh÷ng ®Þnh híng c¬ b¶n vÒ yªu cÇu ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc, vËn dông s¸ng t¹o
nh÷ng ®Þnh híng ®æi míi ®ã vµo néi dung d¹y häc nãi chung vµ d¹y diÖn
tÝch c¸c h×nh nãi riªng cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tiÔn.
- Båi dìng, n©ng cao viÖc sö dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo so¹n
gi¶ng nh»m khai th¸c tèi ®a hiÖu qu¶ ®å dïng d¹y häc, t¹o niÒm høng
thó cho H trong mçi tiÕt d¹y.
- Nghiªn cøu kÜ néi dung ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa, tµi liÖu tham
kh¶o, tõ ®ã cã kÕ ho¹ch ®Ó chuÈn bÞ bµi d¹y, lªn líp phï hîp víi ®èi tîng
häc sinh.
- Thêng xuyªn c¶i c¸ch so¹n bµi, n©ng cao chÊt lîng bµi so¹n cña
tõng tiÕt.
- Lu«n cã kÕ ho¹ch dù giê th¨m líp ®Ó rót kinh nghiÖm.
- ChuÈn bÞ vµ sö dông tèt ®å dïng d¹y häc vµ dông cô häc tËp.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình trong chương trình Toán 5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh
- Quan t©m ®Õn viÖc chän vµ thùc hiÖn tèt c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng
häc tËp trªn líp, kÝch thÝch, ®éng viªn sù tiÕn bé trong häc tËp cña häc
sinh.
- Coi träng viÖc h×nh thµnh ph¬ng ph¸p häc tËp c¸ nh©n, häc tËp
céng ®ång, nhãm, t¹o cho häc sinh thãi quen vµ kÜ n¨ng häc tËp.
- §¶m b¶o kÕ ho¹ch kiÓm tra ®¸nh gi¸ thêng xuyªn, ®¸nh gi¸ ®Þnh
k×. Theo dâi, n¾m b¾t kÞp thêi chÊt lîng tõng ®èi tîng häc sinh qua tõng
thêi ®iÓm ®Ó cã gi¶i ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi vµ phï hîp.
C. KÕt luËn:
VËn dông mét sè gi¶i ph¸p d¹y häc diÖn tÝch c¸c h×nh trong ch¬ng tr×nh To¸n 5 theo ph¬ng ph¸p ph¸t huy tÝnh tÝch cùc s¸ng t¹o trong
häc tËp cña häc sinh ®· gióp cho häc sinh ho¹t ®éng häc tËp tÝch cùc vµ
cã hiÖu qu¶ h¬n. Sù phèi hîp gi÷a ngêi häc vµ ngêi d¹y nhÑ nhµng, tho¶i
m¸i. Häc sinh hoµn toµn chñ ®éng ®Ó tiÕp cËn
vµ n¾m v÷ng tri thøc còng nh rÌn luyÖn kÜ n¨ng theo yªu cÇu cña bµi d¹y.
Thêi gian dµnh cho häc sinh thùc hµnh ®îc nhiÒu h¬n, mÆt kh¸c
gi¸o viªn cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn c¸c ®èi tîng häc sinh ®Ó thùc hiÖn môc
tiªu ®Ò ra trong tiÕt d¹y.
* KiÕn nghÞ vµ ®Ò xuÊt:
- §èi víi ngêi d¹y ph¶i thêng xuyªn ®äc c¸c tµi liÖu tham kh¶o vÒ
®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc. Cã sæ tÝch lòy ghi l¹i nh÷ng thµnh c«ng,
h¹n chÕ qua tiÕt d¹y, t×m ®îc nguyªn nh©n c¬ b¶n cña nh÷ng thµnh c«ng
hay tån t¹i ®ã.
- §èi víi c¸n bé qu¶n lÝ cÇn t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o ®ñ c¬ së vËt
chÊt, thiÕt bÞ, ®å dïng häc tËp ®Ó ho¹t ®éng d¹y häc thuËn lîi h¬n.
- §èi víi ngêi häc, cÇn chuÈn bÞ chu ®¸o c¸c ®iÒu kiÖn nh s¸ch gi¸o
khoa, vë bµi tËp, chuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu cña gi¸o viªn.
Ngêi viÕt: §inh ThÞ Tè Nh
- Trêng TH sè 2 KiÕn Giang
- Xem thêm -
.DOC 
21 
83 
131 
