Tài liệu Skkn một vài kinh nghiệm về công tác chủ nhiệm lớp

I. Phần mở đầu: I.1. Lý do chọn đề tài. Song song với việc dạy chữ chúng ta cần hết sức quan tâm đến việc dạy người. Nên vấn đề tu dưỡng đạo đức cho học sinh trong nhà trường là trách nhiệm của người thầy, đặc biệt là người thầy làm công tác chủ nhiệm. Theo điều 30 chương IV điều lệ Trường tiểu học Ban hành kèm theo Quyết định số 51/2007/QĐ - BGDĐT ngày 31 tháng 8 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo qui định giáo viên là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục học sinh trong trường tiểu học và cơ sở giáo dục khác thực hiện chương trình giáo dục tiểu học cho nên công tác chủ nhiệm lớp là trách nhiệm của giáo viên. Công tác chủ nhiệm quyết định chất lượng dạy và học của giáo viên và học sinh. Làm tốt công tác chủ nhiệm tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc giảng dạy các bộ môn và tổ chức giáo dục, rèn luyện đạo đức cho học sinh. Đặc biệt trong nhà trường Tiểu học, vai trò của người giáo viên chủ nhiệm hết sức quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lý điều hành lớp, trực tiếp giáo dục tư tưởng đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh, là cầu nối giữa ba môi trường giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội. Do vậy chúng ta cần làm gì, tiến hành như thế nào để quá trình xây dựng lớp học thành một tập thể đoàn kết, tích cực chủ động trong mọi hoạt động, mang tính chất giáo dục toàn diện, phát huy khả năng tự quản, tự giác của học sinh dưới sự chỉ đạo thống nhất về công tác chủ nhiệm của nhà trường. I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. Trong giai đoạn hiện nay, công tác chủ nhiệm lớp ngày càng đòi hỏi sự dày công của người giáo viên bởi yêu cầu ngày càng cao của xã hội đang phát triển, bởi tình hình cuộc sống vẫn đang tồn tại những tác động xấu đến học sinh, bởi sự mưu sinh của gia đình nên không ít phụ huynh đã giao phó việc giáo dục con cái cho nhà trường. Là giáo viên dạy lớp đã nhiều năm dù còn ít kinh nghiệm nhưng tôi vẫn quyết định chọn đề tài này để nghiên cứu bởi trước đây bản thân tôi đã được dạy hầu hết các khối lớp từ 1- 5, đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lý, giáo dục đạo đức toàn diện cho HS nên tôi mạnh dạn chọn đề 1 tài: “ Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp” nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. I.3. Đối tượng nghiên cứu - Học sinh lớp 1C, trường Tiểu học Lê Hồng Phong. - Các biện pháp trong công tác chủ nhiệm lớp. I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu - Một số biện pháp của công tác chủ nhiệm lớp. - Tham khảo ý kiến công tác chủ nhiệm của đồng nghiệp. - Mối quan hệ giữa các đoàn thể. I.5. Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp nghiên cứu tài liệu tâm lý của học sinh. - Phương pháp thực hành - Phương pháp điều tra II. Phần nội dung II.1. Cơ sở lý luận Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp đòi hỏi giáo viên phải có phẩm chất đạo đức tốt, tâm huyết với nghề, yêu thương tận tụy với học sinh. Giáo viên chủ nhiệm phải hoàn thành tốt các nhiệm vụ tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về mọi mặt, cộng tác chặt chẽ với gia đình học sinh và phối hợp với giáo viên bộ môn, tổ chức Đội TNTP để giáo dục học sinh trong lớp mình chủ nhiệm. Công tác giáo dục học sinh, nhất là học sinh cá biệt và giúp đỡ học sinh khó khăn đạt hiệu quả cao và đặt biệt là đưa phong trào của lớp đạt kết quả. Giáo viên chủ nhiệm phải tích cực nghiên cứu và ứng dụng khoa học tâm lý - giáo dục để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giáo viên chủ nhiệm lớp và các nhiệm vụ khác. Đặc biệt phải có tâm lý của người làm cha, làm mẹ, là người bạn lớn của học sinh, góp phần hình thành và phát triển nhân cách của các em một cách có hiệu quả… II.2.Thực trạng a. Thuận lợi - khó khăn 2 - Một số phụ huynh học sinh đã quan tâm đến rèn luyện con em mình. Ngoài ra Ban lãnh đạo nhà trường quan tâm, hỗ trợ cho giáo viên trong công tác giảng dạy cũng như giáo dục. Chính vì thế tôi luôn cố gắng giúp các em có một niềm tin, phát triển một cách toàn diện để trở thành con người năng động, sáng tạo phù hợp với một xã hội hiện đại đang phát triển. - Học sinh lớp 1C có 100% là con em dân tộc thiểu số, vừa rời trường mẫu giáo để làm quen với môi trường tiểu học, mọi sinh hoạt nề nếp đều xa lạ. Các em rụt rè chưa quen với cách học cũng như cách bày tỏ ý kiến trước đám đông. Khi phát biểu các em nói không rõ ràng, trả lời trống không, không đủ câu, không nói lời cảm ơn, xin lỗi với cô, bạn bè. Nhiều em đến trường hay quên đồ dùng học tập,... - Hoàn cảnh gia đình các em rất khó khăn, bố mẹ thường đi làm ăn xa. - Vốn Tiếng Việt của các em còn hạn chế. Do đó có phần hạn chế trong học tập và giao tiếp. c. Mặt mạnh, mặt yếu - Học sinh ngoan, lễ phép, đi học chuyên cần. - Nề nếp kỷ luật, trật tự : Xếp hàng ra vào lớp, đến lớp đúng giờ, rửa tay bằng xà phòng sau khi đi nhặt rác, sau khi đi vệ sinh… - Nề nếp học tập:Hợp tác trao đổi cùng bạn, đôi bạn học tập, nhóm học tập tích cực. Thực hiện đúng luật chơi các trò chơi học tập, không gây ảnh huởng đến lớp bạn. - Nề nếp hành vi đạo đức: Thói quen chào hỏi cha mẹ, thầy cô khách đến trường, giúp bạn vượt khó. Chơi với bạn vui vẻ, không đánh bạn, cạnh tranh lành mạnh trong học tập. - Học sinh chưa có kỹ năng nhận xét, đánh giá các hành vi đạo đức, học tập và giải quyết các tình huống còn lúng túng. - Để đạt được kết quả giáo viên và học sinh phải trải qua nhiều khó khăn, trải qua quá trình rèn luyện thường xuyên, liên tục qua quá trình học tập và rèn luyện. d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động 3 - Về phía giáo viên Như chúng ta đã biết, hầu hết các giáo viên tiểu học đều làm công tác chủ nhiệm lớp, từ trước đến nay chưa sách vở tài liệu nào định nghĩa rõ thế nào là công tác chủ nhiệm và qua quá trình làm công tác này chúng ta tạm quy định với nhau: Công tác chủ nhiệm lớp là hệ thống những kế hoạch, những biện pháp mà người giáo viên đã đưa ra nhằm tổ chức hướng dẫn học sinh thực hiện tốt những nhiệm vụ của mình do nhà trường, Đoàn, Đội, Hội CMHS đưa ra. Trong những năm gần đây, ngành giáo dục đang tập trung đổi mới phương pháp giáo dục nên công tác chủ nhiệm lớp càng được quan tâm hơn và có những đòi hỏi cao hơn. Qua nhận thức về công tác chủ nhiệm, qua trao đổi thảo luận cùng đồng nghiệp, được sự chỉ đạo sâu sát của nhà trường, bản thân mỗi giáo viên càng ý thức sâu sắc hơn tầm quan trọng của công tác chủ nhiệm và nhiệm vụ cao cả của giáo viên chủ nhiệm. Phong trào thi đua trở thành giáo viên chủ nhiệm giỏi đã được hầu hết các giáo viên tham gia tích cực. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn còn tồn tại một số giáo viên có thể là thiếu kinh nghiệm hoặc sử dụng phương pháp giáo dục thiếu linh hoạt, hoặc quá trình thực hiện thiếu liên tục và thiếu sự nhiệt tình nên chất lượng giáo dục ở từng lớp có sự chênh lệch rõ rệt, đâu đó vẫn còn một số tập thể học sinh chất lượng văn hoá và đạo đức chưa cao và không chú ý đến các phong trào thi đua của nhà trường đề ra. Vì vậy, với thực trạng trên, tôi nghĩ rằng nâng cao công tác chủ nhiệm lớp là một đề tài không mới bởi vì nó thường lặp đi lặp lại nhưng điều cần thiết đối với những giáo viên chúng tôi là được tham gia bàn bạc kỹ về công tác này để tìm ra phương pháp tối ưu nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục trong tình hình hiện nay. - Giáo viên chưa chú ý đến việc tìm hiểu nguyên nhân tại sao mỗi khi học sinh mắc lỗi để giải quyết triệt để vấn đề nảy sinh, mà chỉ toàn khẳng định, áp đặt cái sai mà học sinh đã gây ra. - Về phía học sinh 4 - Học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp 1 nói riêng, ghi nhớ máy móc. Với kiểu ghi nhớ này nếu không được giáo viên nhắc lại thường xuyên thì các em sẽ chóng quên và sẽ không nhớ gì nữa trong thời gian ngắn. Sự chú ý của các em kém bền vững dẫn đến việc tiếp thu kiến thức mới sẽ không được liên tục. II.3. Giải pháp, biện pháp a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp - Trường Tiểu hoc Lê Hồng Phong là trường chuẩn quốc gia giai đoạn 1. Học sinh đa phần ngoan, hiếu học, phụ huynh quan tâm đến việc học tập của con em. Giáo viên nhiệt tình giảng dạy, chăm lo cho học sinh, có tay nghề vững. Có nhiều giáo viên đạt danh hiệu cao trong thi đua giảng dạy. Bên cạnh đó một số gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, trình độ thấp, chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em. Ý thức học tập của một số em còn chưa cao, phó mặc việc học nên việc học hành còn yếu. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp Biện pháp 1: Tìm hiểu học sinh – Lập kế hoạch, biện pháp giáo dục phù hợp - Tôi ra trường đã lâu, từng làm công tác chủ nhiệm nên ít nhiều cũng có chút ít kinh nghiệm. Vì vậy để nắm vững tình hình cụ thể của từng học sinh, ngoài việc xem xét hồ sơ lí lịch của học sinh, nhận xét của giáo viên năm học trước,… Quan trọng hơn, từng ngày từng giờ tôi làm quen với học sinh, đi sâu đi sát để tìm hiểu những mặt tốt, những mặt còn hạn chế của từng học sinh. Tranh thủ trò chuyện gần gũi với các em, để thông qua em A, em B để biết được mọi mặt về năng lực học tập, hoàn cảnh gia đình của em C. Sau đó tiến hành phân loại đối tượng để đưa vào sổ kế hoạch công tác chủ nhiệm như : HS có hoàn cảnh khó khăn, HS khuyết tật, HS yếu, HS có năng lực,...... Đối với Y Jari : Hoàn cảnh kinh tế khó khăn, phụ huynh đi làm xa. Nhà ở gần sông cách buôn khá xa, chưa có điện, nước. Em thường ở nhà một mình, buồn, nhưng em chăm chỉ học tập. 5 Đối với Y Phí: được mẹ cưng chiều nhưng bố rất nghiêm khắc. Thỉnh thoảng Y Phí chưa tự giác học tập. Qua quá trình gần gũi tìm hiểu tôi trò chuyện với em trao đổi riêng với mẹ Phí từ đó mẹ luôn quan tâm hơn. * Đối với học sinh học yếu: Y Phí, Y Phụng, Y Thăng, Y Trat, … - Tìm hiểu nguyên nhân vì sao các em đó học yếu, học yếu những môn nào. Cụ thể ở lớp tôi như sau: + Yếu đọc viết: Y Phí, Y Phụng, Y Thăng …. + Yếu toán : Y SanU… Nguyên nhân chủ yếu là ở gia đình các em đó không có thời gian học tập vì phải làm nhiều việc hoặc các em có lỗ hỏng về kiến thức nên cảm thấy chán nản. - Tôi lập kế hoạch giúp đỡ các em bằng những việc cụ thể như sau: + Gặp gỡ phụ huynh học sinh trao đổi về tình hình học tập, cũng như sự tiến bộ của con em để phụ huynh giúp đỡ thêm việc học ở nhà cho các em. + Tổ chức cho các em học theo nhóm :Tôi luôn nhắc nhở các học sinh trong lớp không được có thái độ phân biệt đối xử làm cho các bạn xấu hổ, để học sinh khá giỏi giúp đỡ học sinh yếu kém tiến bộ. + Giảng lại bài mà các em chưa hiểu hay còn hiểu mù mờ vào đầu buổi. + Trong bài giảng luôn có hệ thống câu hỏi từ dễ đến khó để các em có thể trả lời được nhằm tạo hứng thú và củng cố niềm tin ở các em. + Thường xuyên kiểm tra các em đó trong qua trình lên lớp. *Học sinh có năng lực : Y Phin, Y Duẩn, Y Nuen, H Kiều, … + Chữ đẹp ( Y Phin, Y Duẩn, Y Chi Ha, H Sa Lem…) : Phát hiện các em có năng khiếu, tôi trao đổi với phụ huynh để các em được dùng bút máy,bồi dưỡng kĩ năng viết chữ đẹp cho các em. Tôi cũng trang bị thêm tài liệu, kiến thức cho bản thân + Kể chuyện:( H Kiều, …) : Tôi thường mời các em đóng vai các tình huống gợi mở. Tôi cũng chú trọng giờ kể chuyện để các em được bộc lộ khả năng. 6 + Khéo tay ( H Ran,..): Phát hiện được H Thiệp khéo tay tôi rất vui, các em làm sản phẩm thủ công rất đẹp. Tôi thường phân công em làm các phần thưởng cho lớp : Đồ chơi, giỏ hoa,Hoa Điểm tốt,… Dù với đối tượng nào bản thân tôi thường sử dụng phương pháp tác động tình cảm, động viên khích lệ kịp thời, phối hợp với phụ huynh để giáo dục và đặc biệt xác định vấn đề giáo dục đạo đức là then chốt. Biện pháp 2: Bầu chọn ban cán sự lớp – Xây dựng nề nếp lớp Ngày đầu tiên mới nhận bàn giao học sinh từ lớp dưới lên, tôi luôn thể hiện sự nghiêm khắc nhưng lại kết hợp dạy học với các trò chơi. Tạo sự thân mật giữa cô và trò.Tôi vừa cứng rắn cương quyết vừa thể hiện tình cảm dịu dàng yêu thương chăm sóc các em Theo kinh nghiệm, trước tiên tôi kiên trì huấn luyện một học sinh có phong thái tự tin làm lớp trưởng , lớp trưởng phải được cả lớp tin tưởng , phải học giỏi chăm ngoan và luôn nghiêm túc trong công việc mà cô giáo giao (Y Phin). Bên cạnh đó tôi cùng lớp bầu chọn thêm 3 lớp phó : Lớp phó học tập ( thông minh nhanh nhẹn biết cách xử lí – H Niêng) , Lớp phó văn nghệ (Hát hay hoặc khéo tay - H Ran), Lớp phó lao động (Y Kao) mạnh dạn, nhanh nhẹn hay giúp đỡ bạn – H Kiều) - Xây dựng nề nếp trật tự kỷ luật: Ví dụ : Học sinh phải so hàng ra vào lớp. Lớp trưởng là người điều động các bạn sao cho thật nhanh, ngay ngắn. Sau mỗi tuần , tôi ít bỏ qua những buổi sinh hoạt lớp, mà luôn chú trọng các tiết này, để nhận xét công việc trong tuần qua : Cả lớp cùng nhận xét các việc mà lớp đã thực hiện,nhận xét được mặt tốt cần phát huy cho lớp trong thời gian tới. Ví dụ : Lớp có bạn học sinh thường hay đi học trễ lớp nên nhắc nhở bạn đi học đúng giờ. Tuyên dương học sinh gương mẫu . - Tôi luôn ghi nhận các ý kiến đóng góp của các em và qua đó giáo dục các em biết được hành vi đúng sai. Giúp các em phát huy những mặt mạnh sẵn có. 7 Song song với việc xây dựng nề nếp trật tự, kỷ luật cho học sinh, tôi cũng chú ý cũng rèn cho học sinh nề nếp tự quản. - Xây dựng nề nếp tự quản Tôi giao vệc và phân công cụ thể rõ ràng. Sau đó quan sát, theo dõi nhắc nhở và hướng dẫn cách làm phù hợp. Đầu tuần, tổ trưởng kiểm tra việc chuẩn bị bài của các bạn. Hằng ngày, 1 tổ làm vệ sinh lớp, 1 tổ làm vệ sinh khu vực được phân công. Các tổ trưỏng nắm rõ ngày trực nhắc nhở phân công các bạn thực hiện. Tổ phó lao động theo dõi, nếu có tổ làm chậm thì chỉ định tổ khác làm tiếp phần việc đó. Sau đó báo cáo lại. Tùy theo tình huống cụ thể mà đề nghị cách xử lí. Tương tự như vậy, hai lóp phó còn lại theo dõi kiểm tra, giúp đỡ các bạn về mặt học tập : kiểm tra các bạn học bảng nhân, chia còn chậm, hướng dẫn cách sửa bài, chuẩn bị vở chính tả, ....Lóp trưởng bao quát các hoạt động. Ví dụ : Vào đầu giờ mỗi ngày, lớp trưởng yêu cầu các bạn lấy sách ra đọc bài, ôn lại những bài đã học trong tuần qua; hoặc ôn lại các bảng cộng trừ. - Dần dần đưa các em vào nề nếp tự quản, tự học khi vắng giáo viên. Trên cơ cở đó giáo viên yên tâm quản lý học sinh theo hướng chỉ đạo từ xa. Với những việc các em làm được tôi liền khen thưởng , tuyên dương nhằm nhân rộng điển hình trong lớp, giúp nhiều học sinh học hỏi theo. * Trong giờ học: Tổ trưởng, tổ phó theo dõi thái độ học tập các bạn trong tổ , phát biểu xây dựng bài, đạt điểm cao trong học tập thì cộng điểm thưởng như sau: Đạt điểm tốt một môn thì được cắm hoa trên bảng “Em học tốt”, phát biểu xây dựng bài cộng 1điểm/1lần, nói chuyện lần thứ 3 trong giờ học thì bị trừ 1 điểm/ 1lần. * Tôi luôn nhắc nhở các cán bộ lớp phải theo dõi nhắc nhở động viên bạn nhiều lần khi bạn nói chuyện trong giờ học, xếp hàng chưa nghiêm túc, nếu bạn gặp khó khăn ( đột xuất bị bận, bệnh, gia đình có việc,…) nên tìm cách giúp đỡ bạn hoặc báo ngay với GVCN để tìm biện pháp phù hợp. tránh tình trạng “vi phạm là trừ” - Xây dựng nề nếp học tập 8 - Dựa vào năng lực học tập của mỗi học sinh để từ đó phân các em thành nhiều nhóm. Phân hoá theo đối tượng học sinh, để có kế hoạch phương pháp cụ thể nhằm giúp học sinh học tốt hơn. - Tôi luôn tranh thủ đến lớp sớm vào đầu giờ học để cùng kiểm tra và dò bài với các em . - Tôi thường xuyên nhận xét cụ thể đầy đủ để nắm được tình hình sức học của các em kịp thời uốn nắn , giúp các các em thấy được lỗi của mình từ đó có hướng khắc phục. Tôi luôn tìm hiểu, học hỏi, trao dồi các phương pháp giảng dạy tích cực để giảng dạy có hiệu quả - Trong quá trình dạy học , giáo viên là người điều khiển, tổ chức hướng dẫn học sinh học tập ; học sinh phải biết tự giác học tập để chiếm lĩnh kiến thức . Vì vậy tôi thường áp dụng các hình thức học tập nhằm phát huy tính tích cực của học sinh như: Ví dụ : Trong phân môn tập đọc, phần tìm hiểu bài tôi thường tổ chức thành một trò chơi ( tôi đố, tôi đố – đố gì đố gì ?) Hoặc : để nhắc lại tên một bài đã học, tôi sử dụng trò chơi những ô chữ .Hoặc ở môn toán với các bài nối kết quả với phép tính tôi tổ chức trò chơi Ong tìm chữ, … - Tôi cũng sử dụng phương pháp : học mà chơi – chơi mà học, nhưng không vì thế mà làm anh hưởng đến những lớp xung quanh. Ví dụ : Trong khi học các em phải đảm bảo trật tự, không phát biểu chung cả lớp . Còn trong khi chơi các em cũng phải tuân thủ luật chơi ; không la lớn, không đập bàn, phải biết trao đổi hợp tác với bạn để hoàn thành nhiệm vụ cô giao… Khi xây dựng được nề nếp học tập thì tôi thấy hiệu quả giảng dạy được nâng cao, học sinh lĩnh hội đầy đủ những kiến thức . Biện pháp 3: Xây dưng tốt mối quan hệ: Nhà trường – Gia đình – Xã hội * Đối vói Ban đại diện CMHS lớp: Từ đầu năm học. Theo tiêu chí chung chọn ban đại diện CMHS như : Ban đại diện không quá bận rộn với công việc, nhiệt tình tham gia các hoạt động nâng cao chất lượng giáo dục, luôn muốn cho con em học tập nhẹ nhàng mà hiệu quả. 9 Ban đại diện CMHS của lớp gồm 3 thành viên: Trưởng ban, 2 ủy viên. Với nhiệm vụ cụ thể như sau : - Kết hợp với GVCN lớp theo dõi, động viên quá trình học tập, sinh hoạt của học sinh. Đặc biệt quan tâm đến các phong trào lớp. - Nắm rõ địa bàn để có thể góp ý với giáo viên trong việc quản lí học sinh. - Có kế hoạch khen thưởng kịp thời học sinh lớp tiến bộ theo các đợt kiểm tra định kỳ của nhà trường. - Cập nhật vàTuyên truyền cách phòng chống các bệnh truyền nhiễm, cách theo dõi và điều trị bệnh tại nhà,… * Đối với từng phụ huynh học sinh: Cùng GVCN rèn nề nếp học sinh như sau: - Cần tham dự đầy đủ các cuộc họp phụ huynh và thường xuyên trao đổi với GVCN (qua trò chuyện trực tiếp, điện thoại hoặc qua sổ liên lạc) để cập nhật thông tin về việc học tập của con em, về y tế học đường, về giáo dục,... - Hằng ngày kiểm tra sách vở của con em mình. - Nhắc nhở con em học bài cũ ( đọc lại các bài âm vần, kể chuyện theo tranh, học thuộc các bảng cộng trừ đã học) và chuẩn bị bài mới ( luyện viết bài CT 2 lần/ tuần) trước khi đến lớp. - Hướng dẫn và theo dõi, nhắc nhở con em chuẩn bị sách vở và đồ dùng học tập theo thời khoá biểu hằng ngày. Tránh tình trạng soạn giùm, chuẩn bị bài giúp,.. - Giáo dục con ý thức gọn gàng, ngăn nắp khi học tập, vui chơi. - Tạo điều kiện cho con em học tập: dành thời gian theo dõi động viên, dành một góc sáng sủa cho con em ngồi học, quản lí tốt thời gian của con em. - Kiểm soát các mối giao du, quan hệ của con ở nhà. - Cùng với cha mẹ học sinh tuyên truyền việc đóng góp xây dựng tốt nên kết quả trong 3 năm liền được nhà trường ghi nhận và khen thưởng. Biện pháp 4: Đầu tư các phong trào mũi nhọn nhà trường tổ chức 10 Từ đầu năm học dựa vào kế hoạch của nhà trường và các đoàn thể trong trường. Tôi đã đề ra chỉ tiêu cụ thể cho lớp cùng phấn đấu trong các phong trào chung của nhà trường như: Vở sạch chữ đẹp, Vẽ tranh, Kể chuyện, Khéo tay .... - Phối hợp với phụ huynh lập kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên cho các học sinh có năng khiếu nói trên. - Bồi dưỡng, khơi dậy ở các em lòng say mê hứng thú học tập thông qua những hội thi,Tổ chức các sân chơi ở lớp như: Hái hoa dân chủ, Ai nhanh hơn? Ôlimpic toán,… để phát huy những HS có năng khiếu để tham gia các hội thi do nhà trường tổ chức. Biện pháp 5: Nêu gương và khen thưởng Giáo viên luôn luôn là người làm gương, là tấm gương sáng cho các em học sinh . Người thầy tốt sẽ sản sinh ra những học trò tốt .Việc động viên khen thưởng - phê bình kịp thời, chính xác sẽ tạo cho học sinh tính hăng say, tích cực tham gia vào các hoạt động của lớp cũng như của nhà trường . - Vì vậy, ở lớp tôi cũng chú trọng việc nêu gương. Tôi chú trọng tác phong của mình. Luôn nhỏ nhẹ với học sinh, sẵn sàng xin lỗi các em nếu bản thân có sơ suất. Và ban cán sự lóp cũng là các tấm gương gần gũi nhất cho các em noi theo. - Về khen thưởng : Sau mỗi tuần thi đua, Tổ trưởng đánh giá cụ thể các mặt học tập cũng như hoạt động của từng thành viên trong tổ thông qua bảng theo dõi nhận xét . Lớp trưởng tổng kết báo cáo, xếp hạng các mặt hoạt động. Sau đó bầu chọn một HS tuyên dương trước lớp và nhận thưởng. - Để tránh trường hợp một em nhận liên tục nhiều lần, theo qui ước 3 tuần mới được nhận thưởng lại ( nếu em đó điểm nhất tổ thì chọn em điểm nhì tổ..) - Đặc biệt chú ý đến HS chậm trong học nhưng có tiến bộ thì tổ trưởng các tổ đề nghị ban thi đua lớp tuyên dương và khen thưởng. c. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp Tôi áp dụng các biện pháp này, tôi thấy kết quả như sau : Các cá nhân có những tiến bộ rõ rệt * Đối với học sinh yếu: Các em có tiến bộ nhiều về đọc, viết làm toán. 11 * Về nề nếp: Lớp học luôn thân thiện vui vẻ đoàn kết, không có tình trạng nói tục, chửi thề, đánh nhau, không chơi các trò chơi nguy hiểm, các em đối xử hòa nhã, không bè phái, lớp trật tự cả khi không có giáo viên, …. * Về học tập : Các em biết trao đổi hợp tác cùng bạn, thực hiện tốt có chất lượng việc truy bài đầu buổi, tập trung trong giờ học, tỉ lệ học sinh yếu giảm. d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp - Thầy cô là điểm sáng, là thần tượng của các em. Các em dễ tin, dễ nghe theo lời dạy bảo của thầy cô. - Nắm chắc được những thuận lợi, khó khăn, hiểu rõ thực tế trường lớp mình, khéo léo tìm cách bỏ đi mọi rào cản trong mối quan hệ với phụ huynh, đề ra những biện pháp hữu hiệu, tiếp cận gần với các em nhất, tôi nghĩ rằng bất cứ giáo viên nào cũng sẽ sớm trở thành những người bạn của trẻ. - Luôn gần gũi, bên cạnh, quan tâm tới hoàn cảnh sống của học sinh (nhất là học sinh có hoàn cảnh đặc biệt) Bên cạnh đó, liên hệ chặt chẽ với phụ huynh, ban phụ huynh của trường, của lớp, vận động cha mẹ có những hành động thiết thực hỗ trợ học tập sẽ giúp cho hoạt động của lớp có hiệu quả hơn. - Cùng với hoạt động học là hoạt động chủ đạo, để giúp học sinh hoàn thiện nhân cách của mình thì người giáo viên cần phải thu hút học sinh vào các hoạt động tập thể do trường, lớp tổ chức . - Phát hiện, bồi dưỡng năng khiếu về nghệ thuật (vẽ, hát, múa, làm hoa…) sẽ tăng thêm sự tự tin vào khả năng của chính bản thân mỗi học sinh. - Phải xây dựng được một đội ngũ cán bộ lớp làm nòng cốt, là “cánh tay phải” của mình. Muốn vậy cần phải có một sự chọn lựa dựa trên cơ sở định hướng của giáo viên và khả năng tín nhiệm của học sinh. Để giúp cho các em hoạt động có hiệu quả, tích cực, chính xác, người giáo viên cần thiết kế hệ thống sổ sách theo dõi phù hợp và thường xuyên kiểm tra, đánh giá để có cách điều chỉnh thích hợp. e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu Qua các biện pháp mà tôi áp dụng ở trên tôi thấy đạt hiệu quả khá cao trong các năm tôi làm công tác chủ nhiệm. Đây chỉ là vài biện biện pháp nhỏ mà bản 12 thân được học tập qua các đồng nghiệp, qua việc đúc kết nhiều năm làm công tác chủ nhiệm. Bản thân sẽ tiếp tục học tập, trao đổi cùng đồng ngiệp để hoàn thành tốt nhiệm vụ cao cả của người giáo viên như Bác Hồ đã từng dạy: “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người” III. Phần kết luận, kiến nghị III.1. Kết luận: Qua thực hiện một số các biện pháp trên, tôi thấy các em có sự tiến bộ rõ rệt. Đa số học sinh đều có ý thức tốt trong việc rèn luyện đạo đức, học tập được thể hiện rõ qua sinh hoạt hằng ngày trên lớp, các em biết vận dụng vào thực tế hằng ngày. Qua việc đánh giá của các giáo viên bộ môn, của cô tổng phụ trách khi nhận xét về các em học sinh lớp 1C đã có sự tiến bộ rõ rệt. Là giáo viên, tôi hiểu rõ tầm quan trọng trong công tác trồng người. Vì thế, bản thân tôi luôn cố gắng trau dồi, học hỏi từ đồng nghiệp cũng như đúc kết kinh nghiệm giảng dạy của bản thân, nâng cao đạo đức và trình độ chuyên môn. Luôn tôn trọng và kiên nhẫn, nhất là tạo cơ hội cho các em được nói, được diễn đạt, bày tỏ thoải mái ở mọi nơi mọi lúc để các em có cơ hội phát triển một cách toàn diện. Quá trình thự hiện đề tài không tránh khỏi những thiếu sót. Mong được sự đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp để đề tài được hoàn thiện hơn và áp dụng có hiệu quả cao hơn trong việc giáo dục hành vi đạo đức cho học sinh. Công tác chủ nhiệm lớp quả thật nặng nề và phức tạp. Người giáo viên phải vừa như người mẹ dịu dàng, người thầy nghiêm khắc, người bạn gần gũi, trọng tài phân minh. Thành công của giáo viên là làm cho học sinh tôn trọng, kính yêu, tin tưởng, là xây dựng được một tập thể lớp đoàn kết, gắn bó. III.2.Kiến nghị Để tạo điều kiện cho giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm đề nghị các cấp cần có những hình thức để khuyến khích giáo viên như sau: - Tuyên truyền và vận động phụ huynh không coi việc giáo dục con em là việc riêng của giáo viên. - Các cấp lãnh đạo thường xuyên tổ chức các chuyên đề về công tác chủ nhiệm để giáo viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. 13 - Có hình thức khen thưởng các giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm nhằm động viên khuyến khích họ. Eana, ngày 15 tháng 01 năm 2015 Người viết Nguyễn Thị Hương Ý kiến của hội đồng chấm SKKN cấp trường .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... Chủ tịch hội đồng chấm sáng kiến 14 Ý kiến của hội đồng chấm SKKN cấp huyện .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... Chủ tịch hội đồng chấm sáng kiến MỤC LỤC 15 TT Tên các mục - Lý do chọn đề tài Trang 1 Phần mở đầu 2 Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 1 3 Đối tượng nghiên cứu 1 4 Giới hạn phạm vi nghiên cứu 1 5 Phương pháp nghiên cứu 1 6 Phần nội dung - cơ sở lí luận 2 7 Thực trạng 2 8 Thuận lợi – khó khăn 2 9 Mặt mạnh – mặt yếu 2 10 Các nguyên nhân – các yếu tố tác động 2 11 Giải pháp, biện pháp 3 12 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp 3 13 Phần kết luận 8 14 Kiến nghị 9 16 1 TÀI LIỆU THAM KHẢO STT Tên tài liệu Tác giả 1 Tâm lí giáo dục tiểu học NXB Giáo dục 2 Sổ tay dành cho GV tiểu học Nhà xuất bản ĐH sư phạm 3 Thực hành KNS cho HS lớp 1 Nhà xuất bản Giáo dục Việt 4 Nam Hướng dẫn giáo viên về tăng cường Tiếng Dự án Giáo dục trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Việt 17