Tài liệu Skkn một vài kinh nghiệm tích hợp giáo dục kĩ năng sống trong dạy học văn bản bộ môn ngữ văn thcs

Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS MỤC LỤC: NỘI DUNG TRANG I. Phần mở đầu: 1. Lý do chọn đề tài. 2 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. 2 3. Đối tượng nghiên cứu. 4 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu. 4 5. Phương pháp nghiên cứu. 4 II. Phần nội dung: 1.Cơ sở lý luận. 5 2.Thực trạng 5 3. Nội dung và hình thức của giải pháp: 7 a. Mục tiêu của giải pháp 7 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 8 c. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu 28 III. Phần kết luận, kiến nghị: 1. Kết luận 30 2. Kiến nghị 31 I. Phần mở đầu: GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 1 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS 1. Lí do chọn đề tài: Trong nhưng năm gần đây vấn đề giáo dục kĩ năng sống cho học sinh đang là vấn đề nhâ ̣n được nhiều sự quan tâm của toàn xã hỗ ̣i. Thực tế hiê ̣n nay cho thấy nhà trường – nơi được coi là mỗi trường tốt đê giáo dục đạo đức cho học sinh, nhưng giờ đây ở đâu đo trong mỗ ̣t số trường học, đo lại là nơi đang xảy ra nhưng hiê ̣n tượng tiêu cực trong xã hỗ ̣i như: đánh nhau, vỗ lê, các tê ̣ nạn xã hỗ ̣i....điều này khiến nhiều người khỗng chi bất ngờ, mà con thấy thất vọng, và giảm niềm tin vào mỗi trường giáo dục. Thực hiê ̣n theoo chi đạo của Bỗ ̣ giáo dục và Đào tạo về viê ̣c giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong các trường học, đỗ ̣i ngu giáo viên đã tích cực đôi mới phương pháp giảng dạy nhăm đáp ứng tốt nhu cầu của mục tiêu giáo dục đă ̣t ra là hình thành và phát triên toàn diê ̣n nhân cách học sinh. Gíp các eom thích nghi tốt với xu hướng phát triên của xã hỗ ̣i trong giai đoạn mới. Hiện nay các mỗn học noi chung và mỗn Ngư văn noi riêng đã và đang thực hiện các chủ đề về hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Thỗng qua các hoạt động trải nghiệm bản thân học sinh sẽ ŕt ra được nhưng kinh nghiệm, hình thành các kĩ năng cần thiết đê gíp các eom co nhưng ứng xử phù hợp trong cuộc sống học tập và trong lao động. Tuy nhiên viê ̣c làm này ở mỗ ̣t số giáo viên vân con mang tính hình thức làm cho co, đo cung là mỗ ̣t trong nhưng nguyên nhân dân đến đạo đức của học sinh bị xuống cấp. Với nhiê ̣m vụ là giáo dục học sinh cách làm người, bỗ ̣ mỗn Ngư văn noi chung, và phần văn bản noi riêng đang giư mỗ ̣t vai tro quan trọng trong viê ̣c giáo dục kĩ năng sống cho các eom học sinh. M̃i giáo viên đều co ý thức và tích cực giáo dục kĩ năng sống cho các eom qua từng bài học, tiết học, nhăm gíp các eom hiêu được ý nghĩa của văn bản. Từ đo hình thành nhưng tư tưởng, tình cảm tốt đep cần co trong cuỗ ̣c sống cho các eom. GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 2 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS Do lượng kiến thức trong mỗ ̣t tiết nhiều, cùng với tư tưởng “biết la được” mà khỗng quan tâm đến xeom học sinh sẽ làm như thế nào của mỗ ̣t số giáo viên, nên khi thực hiê ̣n giáo dục kĩ năng sống cho học sinh con cứng nhăc, chi giáo dục theoo kiêu vấn đáp. Điều này thê hiê ̣n ro ở viê ̣c học sinh biết nhưng khi làm thì kho thực hiê ̣n vì thiếu kĩ năng trải nghiê ̣m thực tế. Trong quá trình giảng dạy tỗi nhâ ̣n thấy viê ̣c kết hợp nhiều cách đê giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong tiết giảng dạy văn bản bỗ ̣ mỗn Ngư văn là vỗ cùng cần thiết, và đeom lại hiê ̣u quả khá tốt. Đă ̣c biê ̣t no gíp các eom co cơ hỗ ̣i đê trình bày nhưng quan điêm tư tưởng của mình mỗ ̣t cách sâu săc. Với cách giáo dục này giáo viên sẽ biết học sinh hiêu vấn đề đến đâu, mặt khác các eom hiêu vấn đề đă ̣t ra trong bài học sâu săc hơn. Chính vì vâ ̣y tỗi đã chọn đề tài “Một vai kinh nghiệm tích hợp giáo duc ki năng sông trong dạy hoc văn ban bô ̣ môn Ngư văn THCS” với mong muốn chia sẻ mỗ ̣t vài kinh nghiê ̣m đê các giáo viên cùng tham khảo. Khi dạy mỗ ̣t văn bản thỗng thường ch́ng ta co thê giáo dục cho học sinh nhiều kĩ năng sống, nhưng mỗ ̣t kĩ năng sống vỗ cùng quan trọng no gíp giáo viên thực hiê ̣n đ́ng mục tiêu giáo dục kĩ năng sống theoo các trụ cột mà UNESCCt đề ra đo là “Hoc đ̉ biết, hoc đ̉ lam, hoc đ̉ ṭ kh̉ng đ̣nh m̀nh va hoc đ̉ c̀ng chnng sông”. Ở đề tài này tỗi nghiêng về giáo dục cho học sinh các cách trải nghiê ̣m thực tế. Từ nhưng vấn đề trong bài học tỗi liên hê ̣ với nhưng vấn đề đang xảy ra trong đời sống đê các eom trình bày quan điêm của mình. Từ đo tỗi định hướng cho học sinh co cách giải quyết đ́ng đăn và tích cực hơn cho phù hợp với thực tế. Nhưng cách tỗi thực hiê ̣n chi là nhưng kinh nghiê ̣m mang tính cá nhân trong quá trình giảng dạy. Chính vì vâ ̣y khỗng thê tránh được nhưng hạn chế, tỗi mong nhâ ̣n được nhiều sự đong gop kinh nghiê ̣m của các đông chí đê đề tài này được hoàn chinh hơn. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài: GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 3 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS Đề tài đưa ra là tích hợp giáo dục kĩ năng sống trong dạy học văn bản bỗ ̣ mỗn Ngư văn THCC nhăm phát huy tính tích cực, tự giác, năng đỗ ̣ng, sáng tạo của học sinh trong giảng dạy. Qua nhưng hoạt động trải nghiệm, các eom yêu thích hơn và co hứng th́ hơn với mỗn học. Từ đo cải thiện chất lượng mỗn Ngư văn noi riêng và kết quả học tập của các eom noi chung. Khi đặt ra đề tài: “Một vai kinh nghiệm tích hợp giáo duc ki năng sông trong dạy hoc văn ban bô ̣ môn Ngư văn THCS”, tỗi muốn các đông nghiệp chia sẽ cùng tỗi nhưng kinh nghiệm giảng dạy, trao đôi bàn luận đê tìm ra biện pháp thiết thực, khả thi nhất, gíp các eom yêu thích mỗn học và đạt kết quả cao trong học tập. Các eom vận dụng nhưng kiến thức đã học vào thực tiên một cách hiệu quả, đông thời gíp các eom phát triên nhân cách một cách toàn diện. 3. Đối tượng nghiên cứu: Một vài kinh nghiệm tích hợp kĩ năng sống trong dạy học văn bản mỗn Ngư văn trong trường THCC. 4. Giới hạn của đề tài: Trong sáng kiến kinh nghiệm này tỗi chi tích hợp giáo dục một số kĩ năng sống trong quá trình dạy học văn bản bộ mỗn Ngư văn. Phạm vị nghiên cứu: Học sinh các khối lớp 6, lớp 7, lớp 8, lớp 9 tại trường THCC Lê Văn Tám xã Bình Hoa huyện Krỗng Ana tinh Đăc Lăc. Thời gian nghiên cứu trong vong 3 năm từ năm 2016 đến năm 2018. 5. Phương pháp nghiên cứu: Đê thực hiê ̣n đề tài này tỗi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: - Phương pháp nghiên cứu cơ sở lí luâ ̣n: Tìm hiêu các thỗng tin về các phương pháp giáo dục kĩ năng sống thỗng qua các phương tiê ̣n thỗng tin đại ch́ng và thỗng qua các buôi tâ ̣p huấn bôi dưưng thường xuyên về chuyên mỗn nghiê ̣p vụ. GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 4 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS - Phương pháp quan sát: Thỗng qua các tiết học ở trên lớp, tỗi quan sát hứng th́ học tâ ̣p của học sinh, đông thời kết hợp so sánh với các phương pháp khác đê từ đo chọn ra phương pháp phù hợp đeom lại hiêu quả cao. - Phương pháp đàm thoại: Tỗi thường xuyên trao đôi với học sinh, lăng ngheo ý kiến của các eom về các phương pháp mình đưa ra co phù hợp khỗng đê co sự điều chinh cho phù hợp - Phương pháp nghiên cứu sản phâm: Dựa vào kết quả kiêm tra noi và viết của học sinh đê đánh giá phương pháp mình đưa ra sau đo đánh giá ưu điêm, nhược điêm của từng phương pháp. II. Phần nội dung 1. Cơ sở lí luận: Trong chiến lược phát triên giáo dục năm 2009-2020 (Dự thảo lần thứ 14, ngày 30/112/12008 của Bỗ ̣ giáo dục và Đào tạo) nêu ro: Giáo dục và đ ào tạo co sứ mạng đào tạo con người phát triên toàn diê ̣n gop phần xây dựng nền văn hoa tiên tiến của đất nước trong bối cảnh toàn cầu hoa, đông thời tạo lâ ̣p nền tảng và đỗ ̣ng lực cho cỗng nghiê ̣p hoa - hiê ̣n đại hoa đất nước. Giáo dục và đào tạo phải gop phần tạo nên mỗ ̣t thế hê ̣ người lao đỗ ̣ng co tri thức, co đạo đức, co bản lĩnh trung thực, co tư duy phê phán, sáng tạo, co kĩ năng sống, kĩ năng giải quyết vấn đề, kĩ năng nghề nghiê ̣p đê làm viê ̣c hiê ̣u quả ở mỗi trường toàn cầu hoa: vừa hợp tác, vừa cạnh tranh. Co thê khẳng định răng giáo dục kĩ năng sống được coi là nhiê ̣m vụ quan trọng của mục tiêu giáo dục nước nhà. Giáo dục kĩ năng sống con gop phần vào “Xây dựng trường học thân thiê ̣n, học sinh tích cực”. Tô chức Y tế Thế giới WHt định nghĩa kĩ năng sống là "Khả năng thích nghi và hành vi tích cực cho phép cá nhân co khả năng đối pho hiệu quả với nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày". Trong giáo dục tiêu học và giáo dục trung học, kĩ năng sống co thê là một tập hợp nhưng khả năng được rèn luyện GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 5 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS và đáp ứng các nhu cầu cụ thê của cuộc sống hiện đại hoa; ví dụ cuộc sống bao gôm quản lý tài chính (cá nhân), chuân bị thức ăn, vệ sinh, cách diên đạt, và kỹ năng tô chức… Cung theoo WHt, kĩ năng sống được chia thành 2 loại là kĩ năng tâm lí xã hội và kĩ năng cá nhân, lĩnh hội và tư duy, với 10 yếu tố như: tự nhận thức, tư duy sáng tạo, giải quyết vấn đề, kĩ năng giao tiếp ứng xử với người khác, ứng pho với các tình huống căng thẳng và cảm x́c, biết cảm thỗng, tư duy bình luận và phê phán, cách quyết định, giao tiếp hiệu quả và cách thương thuyết. Kĩ năng sống thực chất là “Hoc đ̉ biết, hoc đ̉ lam, hoc đ̉ ṭ kh̉ng đ̣nh m̀nh va hoc đ̉ c̀ng chnng sông”. Kĩ năng sống được hình thành khỗng chi trong ngày mỗ ̣t ngày hai mà no là mỗ ̣t quá trình từ nhâ ̣n thức - hình thành thái đỗ ̣ - thay đôi hành vi. Chính vì thế giáo dục kĩ năng sống gíp học sinh thay đôi thái đỗ ̣, dân đến thay đôi nhâ ̣n thức và hành vi, hoă ̣c hành vi thay đôi tạo nên sự thay đôi nhâ ̣n thức và thái đỗ ̣. Viê ̣c giáo dục kĩ năng sống cho học sinh cần phải được thực hiê ̣n linh hoạt khỗng nên cứng nhăc, hoă ̣c ép buỗ ̣c băt người học phải ngheo và làm theoo như mỗ ̣t mê ̣nh lê ̣nh. Điều này dân đến hiê ̣u quả sẽ khỗng cao và khỗng bền vưng. Cần cho người học co cơ hỗ ̣i trình bày quan điêm của mình, được trải nghiê ̣m qua các tình huống thực tế, từ đo các eom co thê dê dàng sử dụng và điều chinh các kĩ năng phù hợp với thực tế cuỗ ̣c sống, đê thích nghi và cùng chung sống. Thực tiên cho thấy người co kĩ năng sống tốt sẽ ứng pho tốt với nhưng vấn đề nảy sinh trong cuỗ ̣c sống, ngược lại nếu ch́ng ta khỗng co kĩ năng sống cơ bản sẽ dân đến nhưng hạn chế trong giao tiếp, hành xử với mọi người và nghiêm trọng hơn no con dân đến nhưng hâ ̣u quả xấu làm con người hoang mang, thụ đỗ ̣ng, cùng quân...khỗng tự tin vào bản thân. 2. Thực trạng: GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 6 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS Nhiều năm học trước, tỗi dự giờ nhiều tiết dạy của giáo viên mỗn Ngư văn và nhận thấy răng: Tuy các giáo viên đều thực hiê ̣n tốt phần liên hê ̣ giáo dục đê giáo dục kĩ năng sống cho học sinh nhưng chi dừng lại ở phần lí thuyết như: “Qua tình huống trên eom cần phải làm gì”? hay “Học xong văn bản trên eom ŕt ra bài học gì cho mình?”. Với cách hỏi này của giáo viên học sinh trả lời đ́ng như suy nghĩ của giáo viên là đã hoàn thành tốt phần kiêm tra của mình. Chính vì vâ ̣y học sinh ít được tham gia vào nhưng hoạt đỗ ̣ng trải nghiê ̣m cụ thê. Học sinh khi được giáo dục kĩ năng sống chi dừng lại ở mức đỗ ̣ biết, vì vâ ̣y khi gă ̣p nhưng tình huống phát sinh trong cuỗ ̣c sống các eom thường rất ĺng t́ng. Mặt khác trình đỗ ̣ nhâ ̣n thức của học sinh khỗng đông đều. Mỗ ̣t số vấn đề đă ̣t ra trong bài học con xa, kho với nhâ ̣n thức ở lứa tuôi của các eom. Vì vâ ̣y các eom chưa biết giải quyết thế nào cho thỏa đáng, phù hợp với tình huống đă ̣t ra, nên viê ̣c giáo dục kĩ năng sống con bị hạn chế. Đứng trước thực trạng đo đoi hỏi người giáo viên phải co hướng dạy mới. Từ đo tỗi mạnh dạn áp dụng phương pháp này đê tạo cho các eom co nhưng suy nghĩ đ́ng đăn, tích cực khi đưa ra nhâ ̣n xét về các vấn đề mà bài học muốn đề câ ̣p tới. Biết vâ ̣n dụng nhưng bài học vào trong thực tiên cuỗ ̣c sống, đê từ đo sống tích cực hơn, đ́ng đăn hơn, biết điều chinh hành vi của mình cho phù hợp với chuân mực xã hỗ ̣i, cùng chung sống với mọi người, xứng đáng là con ngoan tro giỏi, cháu ngoan Bác Hô, khỗng ngừng học tâ ̣p rèn luyê ̣n đê trở thành cỗng dân co ích của xã hỗ ̣i. 3. Nội dung và hình thức của giải pháp: a. Mục tiêu của giải pháp: Nhưng giải pháp, biện pháp được nêu trong sáng kiến nhăm gíp học sinh được trực tiếp tham gia vào các hoạt động khác nhau của nhà trường cung như ngoài xã hội với tư cách là chủ thê, qua đo phát triên năng lực thực tiên và tiềm GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 7 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS năng sáng tạo của mình gop phần hình thành và phát triên nhân cách hài hoa, toàn diện cho học sinh.Vì vậy giáo dục kĩ năng sống cho học sinh mà đặc biệt là thỗng qua các hoạt động trải nghiệm sáng tạo vào nội dung chương trình dạy học văn bản mỗn Ngư văn là việc làm cần thiết. Thỗng qua các hoạt động trải nghiệm bản thân học sinh sẽ ŕt ra được nhưng kinh nghiệm, hình thành các kĩ năng cần thiết đê gíp các eom co nhưng ứng xử phù hợp trong cuộc sống học tập và trong lao động. b. Nội dung và hình thức của thực hiện giải pháp: Bản thân tỗi tự nhâ ̣n thấy muốn hình thành kĩ năng sống cho người học thì m̃i giáo viên cần co nhưng kĩ năng sống cơ bản và hoàn thiê ̣n. M̃i ch́ng ta phải khỗng ngừng trau dôi về mă ̣t nhân cách, đạo đức, lối s ống, phâm chất chính trị, theoo đ́ng chuân mực xã hỗ ̣i, đê luỗn xứng đáng là tấm gương sáng cho học sinh noi theoo. Giáo dục kĩ năng sống khỗng chi là dạy học sinh biết, mà con phải cho học sinh sự thuyết phục từ chính nhưng viê ̣c làm, nhân cách của mình. Co như vâ ̣y thì hiê ̣u quả giáo dục mới cao. Qua dự giờ giáo viên trong trường cung như thực tế kinh nghệm giảng dạy của bản thân tỗi đã đ́c kết được một số kinh nghiê ̣m về giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong quá trình giảng dạy văn bản cụ thê như sau: b.1. Đă ̣t câu hoi vn đ đa Đây là cách giáo viên hay sử dụng trong quá trình giảng dạy hiện nay. Cử dụng phương pháp này giáo viên sẽ dựa vào nội dung của bài rôi đă ̣t câu hỏi và yêu cầu học sinh trả lời. * Ví du 7 : Khi dạy bài “Quê hương” của Tế Hanh( CGK –NV8- tâ ̣p II). GV: Co thê đă ̣t câu hỏi như sau: San khi hoc xong văn ban em nhâ ̣n thưc được điền g̀? GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 8 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS HC co thê trả lời: Qua văn bản gíp eom hiêu được tình yêu quê hương tha thiết, trong sáng của nhà thơ. Qua đây nhăc nhở ch́ng ta tình yêu quê hương đất nước là tình cảm khỗng thê thiếu được đối với m̃i con người. M̃i ch́ng ta cần trân trọng phát huy tình cảm đo băng nhưng hành đỗ ̣ng cụ thê đê gop phần xây dựng quê hương mình ngày càng phát triên. Là học sinh eom sẽ thê hiê ̣n tình cảm của mình băng cách học thâ ̣t giỏi đê gop phần xây dựng quê hương đất nước đep giàu. ESm sẽ luỗn ghi nhớ quê hương là cái nỗi sinh ta ra, và nuỗi ta khỗn lớn trưởng thành nên khỗng được quên tình cảm đo. * Ví du 0: Khi dạy văn bản “Tưc canh Pác Bó” của Hô Chí Minh ( CGK Ngư văn 8- tâ ̣p II) Giáo viên yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi: Qna văn ban giup em hỉn được điền g̀ về Bác? Em hoc tâ ̣p được g̀ tt Bác? Học sinh: Qua văn bản gíp eom hiêu được tinh thần lạc quan, yêu đời, tình yêu thiên nhiên thiết tha của Bác. Đă ̣c biê ̣t bài thơ con cho eom thấy tình yêu nước thiết tha của Bác. Bác đang toàn tâm, toàn ý lo cho sự nghiê ̣p cứu nước của dân tỗ ̣c. Bác luỗn vượt lên chính mình, vượt lên hoàn cảnh đê chiến thăng, đê lo cho nước cho dân. Qua đây eom nhâ ̣n thức được cuỗ ̣c sống của ch́ng ta luỗn co nhưng thuâ ̣n lợi và kho khăn. M̃i ch́ng ta phải sống băng tinh thần lạc quan, và luỗn giư vưng niềm tin, ý chí, phải co tình yêu với quê hương, đất nước, nhân loại. Co như vâ ̣y thì dù cuỗ ̣c sống co kho khăn đến đâu ch́ng ta cung sẽ vượt qua được. Cung giống như Bác được hy sinh vì nước, vì dân là nguyên nhân chính đê Bác thấy cuỗ ̣c đời mình thâ ̣t là vui, và co ý nghĩa, gíp Bác vượt qua nhưng kho khăn về vâ ̣t chất. Ưu điêm của cách này là dê thực hiê ̣n và co thê áp dụng rỗ ̣ng rãi cho nhiều đối tượng học sinh, kê cả học sinh yếu kém. Giáo viên sẽ khỗng cần chuân bị GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 9 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS nhiều. Học sinh chi cần năm chăc nỗ ̣i dung của bài là co thê liên hê ̣ được. Với cách này giáo viên cung sẽ hình thành cho học sinh nhưng kĩ năng sống nhất định Hạn chế của cách này là dê gây nhàm chán cho học sinh, vì chưa kích thích được sự thích th́, sự tìm toi, khám phá, nên với cách này thường khỗng khăc sâu kiến thức cho học sinh. b.2. Sử dung hình anh Với cách này tỗi sẽ sử dụng mỗ ̣t số hình ảnh co liên quan đến nỗ ̣i dung của bài đê giáo dục kĩ năng sống cho học sinh gíp học sinh được tương tác. Các eom sẽ được thê hiê ̣n ý tưởng của mình và xeom xét ý tưởng của người khác. Được đánh giá và xeom xét lại nhưng kinh nghiê ̣m sống của mình trước đây theoo mỗ ̣t cách nhìn nhâ ̣n khác thỗng qua viê ̣c trình bày quan điêm của mình qua các hình ảnh minh họa cho nỗ ̣i dung của bài. Từ đo mà thay đôi hành vi của mình cho phù hợp *Ví du 7: Khi dạy văn bản “Mẹ tôi” của ESt- mỗn- đỗ A- mi-xi ( CGK Ngư văn 7- tâ ̣p I) đến phần liên hê ̣ giáo dục tỗi sẽ cho học sinh quan sát mỗ ̣t số hình ảnh sau: H̀nh 1: Khiêng mẹ va đ đac vưt ra đương GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 10 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS H̀nh 2: Ba mẹ đi nhă ̣t phế liêṇ san ba ngạy ḅ nhôt va bb đói H̀nh 3: Có ba đưa con trai bô mẹ vvn phai ra ch̀a ơ nhơ GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 11 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS H̀nh 4: Tranh biếm hoa về llng bbât hiến cca con vơi bô mẹ Giáo viên: Nhưng h̀nh anh trên cho em thbậy điền g̀? Học sinh: Qua nhưng hình ảnh trên cho ta thấy hoàn cảnh khốn khô, đáng thương của nhưng người làm bố làm me cả mỗ ̣t đời tần tảo nuỗi con nhưng ĺc về già lại bị đối xử tê ̣ bạc. Qua đây cung cho thấy nhưng đứa con thâ ̣t là bất hiếu, sống khỗng co tình người. M̃i ch́ng ta khỗng khỏi cầm xot xa và căm phân khi được chứng kiến nhưng hình ảnh này. Giáo viên: Tt nô ̣i dnng cca văn ban va qna nhưng bưc tranh đó em có sṇy nghi g̀? Học sinh: Hành đỗ ̣ng của bạn ESn-ri-cỗ và nhưng đứa con đối xử với cha me như trong hình ảnh là nhưng hành đỗ ̣ng đáng lên án và bị pháp luâ ̣t trừng trị. M̃i ch́ng ta cần phải hiêu răng cha me là nhưng người đã sinh ra ta, và hy sinh cả cuỗ ̣c đời vì ch́ng ta. Nếu khỗng co cha me thì khỗng co ch́ng ta. Bôn phâ ̣n của ch́ng ta là phải phụng dưưng, biết ơn cha me suốt đời đo mới đ́ng là đạo lí làm người, đ́ng với truyền thống của dân tỗ ̣c ta. Ch́ng ta luỗn phải ghi nhớ câu noi GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 12 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS của tác giả “T̀nh ̣yên thươnng va kính trong cha mẹ la t̀nh cam thiêng liêng hơnn ca. Thâ ̣t đáng xbân hô va nhuc nha cho ke nao cha đap lên t̀nh ̣yên thươnng đó”. Ông bà ta xưa cung từng dạy ta răng: Công cha như nui ngbât trơi, Nghia mẹ như nươc ơ ngoai bỉn Đông. Nui cao bỉn rô ̣ng mênh mông, C̀ lao chín chư ghi llng con ơni! Ví du 0 . Khi dạy văn bản “Sông nui nươc Namv” (CGK Ngư văn 7- tâ ̣p I) Giáo viên: Cau khi học xong văn bản đến phần liên hê ̣ giáo dục tỗi sẽ cho học sinh quan sát các hình ảnh sau: Em hạy qnan sát các h̀nh anh san va tra lơi cân hbi Hình 5: H̀nh anh các ban tre bỉn t̀nh đli Trnng Qnôc rut khbi gian khoan HD981 tra lai Trương Sa, Hoang Sa cho giêṭ Nam GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 13 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS H̀nh 6: Bnôi chao cơ cca các ban hoc sinh th̉ hiê ̣n llng ̣yên nươc Giáo viên : Nhưng hình ảnh đo noi lên điều gì? Học sinh: Các bạn trẻ đang thê hiê ̣n tình yêu tô quốc khi Trung Quốc muốn xâm chiếm quần đảo Trường Ca và Hoàng Ca của Viê ̣t Nam. Giáo viên: Vâ ̣y eom sẽ làm gì sau khi học xong văn bản này và xeom nhưng hình ảnh đo? Học sinh: Đất nước ta đã được đã được độc lập, ch́ng ta co lãnh thô riêng, điều đo đã được Chủ tịch Hô Chí Minh khẳng định trong “ Tṇyên Ngôn Đô ̣c Lâ ̣p”, và được cả thế giới cỗng nhâ ̣n khỗng thê chối cãi được. Dù kẻ thù vân luỗn tìm mọi cách đê phá hoại nền hoa bình của ch́ng ta nhưng ch́ng ta khỗng chịu khuất phục, khỗng chịu khoan nhượng. Là chủ nhân tương lai của đất nước ch́ng eom sẽ bảo vê ̣ nền hoa bình đê xứng đáng với sự hy sinh xương máu của cha anh đi trước như GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 14 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS các bạn trẻ đã làm. Ch́ng eom sẽ khỗng khuất phục bất cứ kẻ thù nào, đê bảo vê ̣ toàn ven lãnh thô quê hương Viê ̣t Nam Với cách giáo dục kĩ năng sống cho học sinh băng nhưng hình ảnh thực tế sẽ tác đỗ ̣ng vào nhâ ̣n thức của các eom mỗ ̣t cách sâu săc, cho các eom thấy được nỗ ̣i dung giáo viên muốn truyền đạt qua bài học là gì. b3. Trai nghiêm ̣ thưc tê Đây là cách giáo viên sẽ cho học sinh trải nghiê ̣m vào nhưng tình huống cụ thê trong đời sống thỗng qua hoạt đỗ ̣ng ngoại khoa. Với cách này giáo viên sẽ phối hợp với các tô chức, đoàn thê trong nhà trường tô chức chương trình ngoại khoa. Với cách giáo dục này tỗi sẽ cho học sinh thực hiê ̣n băng hai cách: C đch 1: Học sinh sẽ dựng lại các văn bản đã được học băng nhưng vở kịch cụ thê: Cau khi học xong mỗ ̣t số văn bản giáo viên sẽ phân cỗng cho các nhom, thuỗ ̣c các lớp cùng khối, m̃i lớp dựng lại mỗ ̣t văn bản băng vở kịch. Giáo viên co thê lưu ý học sinh khỗng cần phải tuân theoo nỗ ̣i dung của văn bản hoàn toàn. Với mỗ ̣t số văn bản co thê biến tấu đi mỗ ̣t vài chi tiết theoo quan điêm của các eom đê no co tính nhân văn hơn, phù hợp hơn với thực tế xã hỗ ̣i ngày nay. *Ví du: Tỗi cho học sinh dựng lại văn bản Trong llng mẹ (CGK Ngư văn 8 ) , Cnô ̣c chia tạy cca nhưng con bup bê (CGK Ngư văn 7) , hay văn bản Cô be bán diêm (CGK Ngư văn 8) , văn bản Thach Sanh (CGK Ngư văn 6) … Khi xeom các eom biêu diên tỗi đã thấy được tính sáng tạo mang đâ ̣m chất nhân văn trong từng tác phâm. Như văn bản “Trong llng mẹ” trong truyê ̣n nhân vâ ̣t người cỗ là người luỗn gieoo vào đầu bé Hông nhưng điều khỗng tốt về me của Hông. Nhưng khi các eom dựng lại văn bản lại co mỗ ̣t kết th́c co hâ ̣u đo là người cỗ khi thấy thái đỗ ̣ của Hông với me người cỗ đã ân hâ ̣n vỗ cùng, xin l̃i bé Hông và me bé Hông, và hứa sẽ luỗn yêu thương Hông như con của mình. GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 15 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS Hay khi dựng lại văn bản “Cô Be Bán Diêm” trong văn bản cỗ bé bán diêm chết trong giá lạnh và trong sự vỗ tâm của mọi người. Nhưng khi đong kịch các eom lại biến tấu đi cho mỗ ̣t kết th́c co hâ ̣u hơn đo là: thấy cỗ bé bán diêm mỗ ̣t mình trong đêm giao thừa như vâ ̣y, mỗ ̣t nhom bạn đang đi dạo cùng bố me đã x́m lại hỏi thăm rôi xin tiền mua hết diêm cho cỗ bé, co bạn con xin bố me gíp đư đê cỗ bé co quần áo mới, được ăn uống đầy đủ trong đêm giao thừa, và co mỗ ̣t người me cùng đi với con con nhâ ̣n nuỗi cỗ bé, cho cỗ được đi học như bao đứa trẻ khác. Với cách giáo dục này tỗi nhâ ̣n thấy được sự sáng tạo, và gây được bất ngờ từ học sinh. Dù co thê các vở kịch khỗng đ́ng với nguyên bản của truyê ̣n, nhưng cái tỗi thấy được đo chính là nhưng tình cảm mang đầy tính nhân văn của các eom được gửi găm trong đo. Đây cung là cách đê hình thành cho các eom nhưng tình cảm tốt đep trong cuỗ ̣c sống của mình. C đch 2: Tỗi con áp dụng cách giáo dục trải nghiê ̣m thực tế khi dạy về chủ đề “Người lính”: Hoạt động 1: Giao nhiệm vụ cho HC chuân bị cho chủ đề “ Người lính” * Thời gian chuân bị: 2 tuần - Phân cỗng nhom, tìm kiếm thỗng tin + Nhom 1: Vẽ tranh về đề tài người lính. + Nhom 2: Thực hiện một số tiết mục văn nghệ hát - ḿa ca ngợi người lính. + Nhom 3: Tiêu phâm kịch: “Chiếc lược ngà” (chuyên thê từ tác phâm cùng tên của nhà văn Nguyên Quang Cáng) + Nhom 4: Cưu tầm phim tư liệu: Người lính qua các thời kì và lông thuyết minh. - Xử lí thỗng tin GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 16 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS - Xây dựng ý tưởng và hoàn thiện sản phâm Hoạt động 2: Học sinh b đo c đo san ahẩm  C đch thức tiên hành Học sinh tiến hành “báo cáo” các hoạt động đã chuân bị theoo kịch bản như sau: Kính thưa qný thậ̀y cô giáo! Thưa toan th̉ các ban hoc sinh. Nhưng năm gần đây, hoạt động dạy và học trong nhà trường khỗng ngừng được đôi mới. Trong quá trình học tập, ch́ng eom khỗng chi được thầy cỗ giảng dạy nhưng kiến thức bô ích từ nhưng bài học hàng ngày trên lớp mà bên cạnh đo ch́ng eom con được tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Đây là một trong nhưng hoạt động quan trọng gíp ch́ng eom được trải nghiệm thực tế, được trực tiếp thê hiện quan điêm của mình với nhưng điều mà ch́ng eom học được từ các bài học trên lớp. Trong chương trình mỗn học Ngư văn 9, ch́ng eom đã được tìm hiêu nhiều tác phâm viết về người lính – nhưng con người mà trước kẻ thù họ luỗn đoàn kết chiến đấu gan dạ, dung cảm, vưng chăc tay śng ( như trong “Đông chí”, trong Bài thơ về tiêu đội xeo khỗng kính”) nhưng khi về với cuộc sống đời thường họ vân luỗn thê hiện được sự mộc mạc, giản dị, tình cảm (như trong bài “Ánh trăng”, “Chiếc lược ngà”..vv.. Với sự hướng dân của các thầy cỗ giáo bộ mỗn, hỗm nay ch́ng eom tiến hành hoạt động trải nghiệm sáng tạo chủ đề về Người lính với các nội dung sau đây: + Cưu tầm phim tư liệu (HS l ng tiếng thṇyết minh) + Hoạt động văn nghệ: hát- ḿa về chủ đề người lính + Vẽ tranh : Người lính qua các thời kì GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 17 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS + Tiêu phâm kịch : Chiếc lược ngà Kính thưa qný thậ̀y cô giáo! Thưa toan th̉ các ban hoc sinh. 1/1 Đê mở đầu cho chương trình hỗm nay kính mời các thầy cỗ giáo cùng các bạn học sinh xeom một đoạn phim tư liệu do các bạn học sinh Nhom 1 sưu tầm và lông tiếng. Xin mơi đai diện nhóm 1. Đoan phim tư liện vta r i đa phần nao cho chung ta cam nhận được nhưng khó khăn gian khô ma nhưng ngươi chiến si cách mang đa trai qna đ̉ lam nên nhưng môc son chói loi trong công cnộc kháng chiến chông lai ke th̀ xâm lược bao vệ vưng chắc nền độc lập dân tộc va toan vẹn lanh thô cca nhân dân ta. 2/1 Tiếp theoo chương trình là phần biêu diên của các bạn học sinh Nhom 2 với tiết mục tốp ca “Lá xanh”, kính mời các thầy cỗ và các bạn cùng theoo doi. 3/1 Hình ảnh đep về ngươi lính khỗng chi đi vào thơ văn, trong các tác phâm âm nhạc mà ngày hỗm nay đây ch́ng eom cung đã thê hiện nhưng cảm nhận riêng của mình, niềm tự hào về người lính qua một số tác phâm tranh vẽ do các bạn học sinh Nhom 3 thực hiện. Xin mơi đai diện nhóm 3. Kính thưa qný thậ̀y cô giáo! Thưa toan th̉ các ban hoc sinh. 4/1 Dù trong chiến tranh hay trong thời bình, trong bất cứ hoàn cảnh nào người chiến sĩ vân phải chăc tay śng bảo vệ từng tấc đất của quê hương, chủ quyền của quốc gia dân tộc. ESm đang noi đến hình ảnh nhưng người chiến sĩ đang ngày đêm làm nhiệm vụ ngoài đảo xa. Tiếp theoo chương trình kính mời các thầy cỗ giáo và các bạn cùng đến với tiết mục đơn ca “ Nơi đảo xa” do bạn Thanh Hào thê hiện. GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 18 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS 5/1 Quay lại với đất nước trong nhưng năm 1960, khi đất nước bị chia căt, nhưng người lính ra trận phải bỏ lại sau lưng là me già, con thơ. Thời gian và chiến tranh khỗng chi làm cho họ phải chịu nhưng ñi đau về thê xác mà con đưa họ vào nhưng hoàn cảnh éo leo ngang trái, ñi đau về tâm hôn. Anh Cáu ra đi chiến đấu khi đứa con chưa đầy một tuôi, 8 năm sau, khi anh trở về thì bé Thu đã lớn… bao nhiêu trỗng mong chờ đợi được ỗm đứa con yêu vào long nhưng….. bé Thu đã khỗng nhận cha…, câu chuyện đã làm lay động biết bao trái tim về tình cha con sâu săc. Tiếp theoo chương trình kính mời các thầy cỗ giáo và các bạn cùng đến với tiêu phâm kịch “ Chiếc lược ngà” chuyên thê từ tác phâm cùng tên của nhà văn Nguyên Quang Cáng. Xin mơi phần th̉ hiện cca Nhóm 4 6/1 Nhưng bài học trong chương trình Ngư văn lớp 9, đã cho ch́ng eom co được nhưng hiêu biết về người lính, ch́ng eom rất tự hào và biết ơn về nhưng người chiến sĩ cách mạng – nhưng người đã phải chịu nhưng mất mát hy sinh đê đất nước ch́ng ta tươi đep được như ngày hỗm nay. Ch́ng eom hỗm nay nguyện phấn đấu đê viết tiếp nhưng trang sử vẻ vang của dân tộc mà các thế hệ cha anh đã đê lại. Tiếp theoo chương trình là tiết mục ḿa “Linh thiêng Việt Nam” do các bạn học sinh Nhom 2 biêu diên. Kính thưa qný thậ̀y cô giáo! Thưa toan th̉ các ban hoc sinh. Phần hoạt động trải nghiệm sáng tạo của ch́ng eom đến đây là hết. Ch́ng eom xin trân trọng cảm ơn các thầy cỗ giáo và các bạn đã về dự hỗm nay Hai Lý GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 19 Một vài kinh nghiệm tích ḥp giáo duc ki năng ống trong dạy học văn bản bô ̣ môn Ngư văn THCS H̀nh anh 7: Hoc sinh nhóm 2 mua: “Linh thiêng giệt Nam” H̀nh anh 8: Hoc sinh nhóm 1 thṇyết tr̀nh san phẩm vẽ. GV: Ngụyên Thi ích Hảo - Trương THCS ê3 Văn Tám - Năm học 017--0178 20