Tài liệu Skkn một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói tiếng anh cho học sinh lớp 5.

Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 PHÒNG GD-ĐT KRÔNG ANA TRƯỜNG TH NGUYỄN THỊ MINH KHAI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: MỘT VÀI GIẢI PHÁP GIÚP PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG NÓI TIẾNG ANH CHO HỌC SINH LỚP 5 Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Thanh Thúy Đơn vị công tác: Trường TH Nguyễn Thị Minh Khai Trình độ đào tạo: Đại học sư phạm Môn đào tạo: Sư phạm Tiếng Anh Krông Ana, tháng 4 năm 2019 GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 1 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 TRANG MỤC LỤC I 1 2 3 4 II I II 1 2 III IV V I II Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU Đặt vấn đề Lý do lý luận Lý do thực tiễn Đối tượng nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ Cơ sở lý luận của vấn đề Thực trạng vấn đề Thuận lợi Khó khăn Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề Tính mới của giải pháp Hiệu quả SKKN Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ Kết luận Kiến nghị TÀI LIỆU THAM KHẢO 1 1 1 1 2 2 3 3 3 5 5 5 8 26 26 30 31 31 33 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Chữ viết thường 1 Bộ GD&ĐT Bộ giáo dục và đào tạo 2 SGK Sách giáo khoa 3 QĐ-TT Quyết định – thông tư GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 2 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 4 SBT Sách bài tập 5 THCS Trung học cơ sở 6 THPT Trung học phổ thông 7 STT Số thứ tự 8 QĐ Quyết định 9 NXB Nhà xuất bản Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề 1. Lý do lý luận: Ngày nayy chúng ta đã thấy ro răng ngoại ngữ là yếu tố đă ̣c biê ̣t góp phần phát triển khả năng của mọi dân tô ̣c. Cùng với sự phát triển vu bão của cuô ̣c “Cách mạng khoa học-công nghệ 4.0”y chiến lược phát triển ngoại ngữ đã trở thành bộ phận tất yếu của chiến lược con người cho tương lai ở mọi quốc gia. Ngoại ngữ tạo điều kiê ̣n để cho các dân tô ̣c trên thế giới ngày càng hiểu và xích lại gần nhau hơn. GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 3 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 Việc sử dụng công nghệ 4.0 vào dạy học ngoại ngữ ngày nay chở nên phổ biến hơn ở Việt Nam. Nước ta đang đứng trước thách thức to lớn có tính chất sống còn trong lịch sử: phải tìm ra con đường sáng tạo để có thể hội nhập vào khu vực và thế giớiy thực hiê ̣n thành công sự nghiệp công nghiệp hóa-hiện đại hóay xây dựngy phát triển đất nước trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin. Vì vậyy mục tiêu chiến lược của ngoại ngữ gắn chặt với những mục tiêu lớn của giáo dục và đào tạoy được xác định trên 3 bình diện: nâng cao dân tríy đào tạo nhân lựcy bồi dưỡng nhân tài. Ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng có vai trò và vị trí quan trọng trong sự nghiệp giáo dục đào tạo và trong sự phát triển của đất nước. Tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức của hơn 53 quốc gia và vùng lãnh thổy là ngôn ngữ chính thức của EU (European Union). Các sự kiện quốc tếy các tổ chức toàn cầuy… cung đều coi tiếng Anh là ngôn ngữ giao tiếp thông dụng. Ngoài ray tiếng Anh được hơn 400 triệu người trên toàn thế giới dùng làm tiếng mẹ đẻy hơn 1 tỷ người dùng tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai. Để tìm được một công việc chất lượng caoy giao tiếp với thế giới bên ngoàiy tiếp cận những nguồn khoa học mới thế hệ trẻ Việt Nam đã chú trọng học tập và trau dồi vốn tiếng Anh qua nhiều hình thức. Vì vậyy nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực bắt buộc ngoài điều kiện có trình độ chuyên môn cao thì khả năng sử dụng tiếng Anh trong công việc và giao tiếp phải chuyên nghiệpy đây chính là vần đề nghiêm trọng của người lao động và người sử dụng lao động. Do vậy việc giao tiếp tốt băng tiếng Anh sẽ giúp cho mọi người có nhiều cơ hội làm việc tại các công ty nước ngoài với mức lương cao và có thể thăng tiến nhanh hơn trong công việc. Vì thế giao tiếp băng tiếng Anh ngày nay vô cùng quan trọng đối với tất cả các nghành nghềy người Việt ngày nay chú trọng vào việc học tiếng Anh hơny nhất là kỹ năng nghe-nói. Cùng với xu thế đóy các phương pháp dạy học luôn được thay đổi sao cho phù hợp với mọi đối tượng từ cấp tiểu học đến đại học. 2. Lý do thực tiễn: Đối với các huyện miền núi nói chungy huyện Krông Ana - tỉnh Đaklak nói riêng việc dạy và học môn Tiếng Anh ở cấp tiểu học còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chấty nguồn nhân lực và tư liệu dạy học. Với trường tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai nơi tôi đang công tác cung năm trong tình hình chung của huyện. Đa số học sinh có hoàn cảnh khó khăny các em không có đủ đồ dùng học tập và sách giáo khoa để phục vụ cho việc học. Thực tế là các em chưa thực sự yêu thích môn tiếng Anhy còn ham chơi và không quan tâm việc học. Đặc biệt là trong việc thực hành nói tiếng Anhy thụ động trong việc học nóiy các em chỉ học ở trên lớpy không học ở nhà vì vậy kỹ năng nói đối với học sinh hiện nay còn rất yếu. Các em thường ngại GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 4 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 ngùng khi nói trước đám đôngy không có thói quen tranh luận trong lớp hoặc nêu ý kiến của mình dù đúng hay saiy nhất là khi có mặt thầy cô giáo. Tâm lý của học sinh là một bạn trong lớp nói saiy các bạn trong lớp cười ồ lêny điều này làm hạn chế sự tham gia bài học của học sinh và làm học sinh thụ động khi nói tiếng Anh. Đây là lý do tại sao học sinh các cấp học nói chungy học sinh tiểu học nói riêng hạn chế trong phát âm và nói tiếng Anh. Ngoài ray trong lớp học sinh tiểu học rất hiếu độngy thiếu tập trungy hay nói chuyện… Ảnh hưởng rất nhiều trong việc học tiếngy thực hành nói tiếng Anh. Hơn nữay trong một giờ học không đảm bảo đủ thời gian cho học sinh thực hành nói tiếng Anh vì các em phải học các kỹ năng khác. Một lý do quan trọng mà học sinh trường Nguyễn Thị Minh Khai cung như các trường tiểu học trong huyện gặp phải là học sinh không có môi trường học tập như: sinh hoạt ngoại khóay sinh hoạt nói tiếng Anh ngoài giờ lên lớpy được giao tiếp và học tập với người nước ngoài… Là một giáo viên dạy tiếng Anh tiểu học 10 năm tôi đã nhận thức được tầm quan trọng của việc học ngoại ngữ ở bậc tiểu học như thế nàoy tôi luôn mang trong mình trách nhiệm và vai trò của một người thầy mong muốn cho học sinh có lòng đam mê học ngoại ngữy có nền tảng cơ bản trong giao tiếp tiếng Anh tạo tiền đề cho các em học tốt ngoại ngữ cho các bậc học tiếp theo. Qua quá trình giảng dạy và học hỏi các đồng nghiệp đi trước tôi đã chắt lọcy rút ra một vài biện pháp có thể áp dụng trong việc rèn luyện kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh. Vì vậyy tôi đã chọn đề tài “Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh lớp 5” để nghiên cứu và đóng góp một phần nhỏ bé vào việc nâng cao chất lượng môn tiếng Anh trường Tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai nói riêngy và tất cả các trường tiểu học trên địa bàn huyện Krông Ana nói chung ngày một tốt hơn. 3. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh lớp 5”. 4. Phạm vi nghiên cứu: Phạm vi nghiên cứu tập chung nghiên cứu chủ yếu vào kỹ năng giao tiếp (kỹ năng nói) đối với học sinh lớp 5 trường tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai năm học 2018-2019. II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu. Đối với giáo viên: giúp giáo viên chủ động và sáng tạo trong thay đổi phương pháp dạy học; luôn có trách nhiệm trong nhiệm vụ được giao. GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 5 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 Đối với học sinh: giúp học sinh học tốt môn tiếng Anh trong trường tiểu học đặc biệt là học tốt kỹ năng nóiy tạo cho học sinh sự năng động và sáng tạo trong học tậpy phát huy khả năng học tập của mỗi cá nhân học sinh để các em biết điểm mạnh của mình. Giúp học sinh rèn thói quen học nói tiếng Anh qua các tiết học một cách chủ động; tự tin và mạnh dạn giao tiếp tiếng Anh trong và ngoài lớp học; giảm áp lực tự ti khi nói saiy tạo thói quen nói tiếng anh và thái độ học tích cực trong mỗi học sinh; tạo niềm vui và hứng thú học tiếng Anh trong trường tiểu học; tạo môi trường học tập nói tiếng Anh đa dạng và phong phú; tạo điều kiện cho các em học sinh được trải nghiệm thực tế; nâng cao chất lượng mui nhọn trong nhà trường và địa phương. Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý luận của vấn đề Kỹ năng giao tiếp băng Tiếng Anh (kỹ năng nói tiếng Anh) là khả năng cá nhân truyền đạty biểu thị một cách hiệu quả những tri thức và kinh nghiệmy quan điểm của bản thân thông qua việc sử dụng tiếng Ang nhăm đạt được mục đích giao tiếp. Kỹ năng này không phải là yếu tố thuộc về bẩm sinh mà được hình thành băng con đường trải nghiệm chứ không phải là sự thu nhận kiến thức đơn thuần. Để đạt được kỹ năng nàyy cần quan tâm đến các yếu tố tác động là: ngôn ngữ giao tiếpy tâm lý-cảm xúcy kỹ năngy kinh ngiệmy xã hộiy giáo dụcy cá nhân. Như vậy để hình thành thói quen giao tiếp tiếng Anh cho học sinh ngay từ bậc tiểu học là vô cùng quan trọngy để các em có những thói quen nói tiếng Anh trong và ngoài lớp học người giáo viên luôn phải đưa ra các phương pháp mới để kích thích được tính ham hiểu biếty ham khám phá và ham tìm tòi cái mới. Đặc biệt người giáo viên phải ý thức được vai trò và trách nhiệm của bản thân trong giáo dục và dạy ngoại ngữ cho học sinh tiểu học. Đánh giá được tầm quan trọng của tiếng Anh trong xã hội ngày nayy Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã có nhiều sự đổi mới về cách dạy và học môn tiếng Anh trong những năm gần đây như thay đổi sách giáo khoa (SGK); thay đổi phương pháp giảng dạyy nâng cao chất lượng đội ngu giáo viên tiếng Anh...Ngày 30 tháng 9 năm 2008 thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định 1400/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án "Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 – 2020". Hơn 10 năm thực hiện đề án đã có những thay đổi tích cực trong đội ngu giáo viên cung như học sinh. Đã có những mặt đạt được cung như các hạn chế. Theo tổng kết của Bộ GD&ĐTy trong quá trình triển khai Đề án ngoại ngữ 2020 đã bộc lộ những hạn chếy không đạt được mục tiêu khi đặt ra vì nhiều nguyên nhân. Nhìn được tầm quan trọng và tính cấp thiết của mục tiêu giáo dục Bộ GD&ĐT đã ra quyết định số: “2080/QĐ-TTg ngày 22 tháng 12 GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 6 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 năm 2017 về phê duyệt điều chỉnh, bổ sung đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017 – 2025” với mục tiêu đổi mới việc dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dâny tiếp tục triển khai chương trình dạy và học ngoại ngữ mới ở các cấp họcy trình độ đào tạoy nâng cao năng lực sử dụng ngoại ngữ đáp ứng nhu cầu học tập và làm việc; tăng cường năng lực cạnh tranh của nguồn nhân lực trong thời kỳ hội nhậpy góp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước; tạo nền tảng phổ cập ngoại ngữ cho giáo dục phổ thông vào năm 2025. Ngày 10/8/2018y Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã ký ban hành Chỉ thị số 2919/CT-BGDĐT về nhiệm vụ chủ yếu năm học 2018 – 2019 về nâng cao chất lượng dạy học ngoại ngữy đặc biệt là tiếng Anh ở các cấp học và trình độ đào tạo; xây dựngy phát triển môi trường học và sử dụng ngoại ngữy phát động phong trào giáo viêny giảng viên cùng học tiếng Anh với học sinhy sinh viên. Tăng cường dạy và học ngoại ngữ trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Như vậyy việc học ngoại ngữ trong các trường học là rất quan trọng và mang tính cấp thiết cao. Mục đích chung của học ngoại ngữ là giao tiếp tốt mang lại lợi ích trong học tập và công việc. Trong việc học ngoại ngữy kỹ năng nói là một trong các kỹ năng quan trọngy đòi hỏi người học phải giỏi các kỹ năng nghey đọcy viếty có vốn từ vựng tốt... Kỹ năng nói tốt giúp người học dễ dàng trở nên tự tin trước đám đông hơny thể hiện được bản lĩnh của cá nhân trong mọi lĩnh vực…như giao tiếp với người nước ngoàiy giao tiếp trong công việcy thậm chí là dễ dàng tìm được một công việc tốt…Do đóy tiếng Anh đã trở thành môn học thiết yếu trong chương trình giáo dục tiểu học. Vì học sinh tiểu học có mô ̣t số khả năng học ngoại ngữ khá đă ̣c biê ̣t như: khả năng nắm bắt nghĩay khả năng sử dụng mô ̣t cách sáng tạo nguồn ngôn ngữ hạn chếy khả năng học gián tiếpy khả năng tích hợp với hoạt đô ̣ng vui chơiy khả năng ghi nhớy khả năng chú ýy tư duy của học sinhy khả năng đối đáp và nói chuyê ̣ny vai trò của trí tưởng tượng. Yếu tố bên ngoài (khách quan) cung tác đô ̣ng trực tiếp đến học sinh là chương trìnhy sách giáo khoay giáo viên và điều kiê ̣ny môi trường học tâ ̣py gián tiếp tác đô ̣ng là gia đình và môi trường xã hội. Như mục tiêu giáo dục đã đưa ra học sinh cấp tiểu học cần đạt được sau khi học xong chương trình tiếng Anh tiểu học hiện nay là hiểu và giao tiếp được tiếng Anh một cách cơ bảny chính vì vậy giáo viên dạy tiếng Anh cần trau dồi về kiến thứcy thường xuyên đổi mới phương pháp dạy học giúp học sinh chủ động. Lấy học sinh làm trung tâm của hoạt động học nhăm giúp các em phát huy tính tư duyy độc lậpy phát triển khả năng học tậpy tạo niềm say mê và hứng thú đối với thầy và trò trong từng giờ học. GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 7 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 Tạo cho các em niềm đam mê với môn học tiếng Anh nhăm giúp các em đủ khả năng và đạt được trình độ sau khi hoàn thành chương trình tiểu học. II. Thực trạng vấn đề 1. Thuận lợi: Được sự quan tâmy chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Krông Anay của Ban giám hiệu nhà trường trong việc bồi dưỡng chuyên môn và đầu tư cơ sở vật chất. Giáo viên được tham gia vào các lớp học bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm và tập huấn về phương pháp dạy học. Giáo viên trẻy nhiệt tìnhy tâm huyết với nghềy yêu thương học sinhy có trình độ trên chuẩn. Đa số học sinh có khả năng tiếp thu tốt kiến thứcy một số em có năng khiếu môn tiếng Anh. Hầu hết các em học sinh thích môn học tiếng Anhy thích khám pháy ham tìm hiểu và tích cực học môn tiếng Anh. Các em tích cực tham gia các cuộc thi của trường và nghành tổ chức. Cha mẹ học sinh rất khuyến khích con em mình học tiếng Anh vì họ biết được tầm quan trọng của tiếng Anh trong việc học ở các cấp phổ thông. 2. Khó khăn: Tuy nhiêny cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Nhà trường chưa có phòng học riêng phù hợp với học sinh để học sinh có thể phát hy khả năng giao tiếp. Sách giáo khoa thường xuyên thay đổiy học sinh phải làm quen với các phương pháp mới và cách thức học mới. Tranh ảnh dùng cho bộ sách không đủ để đáp ứng nhu cầu học tập và giảng dạy của học sinh và giáo viên. Trường có phòng học Tiếng Anh chuyên dụng nhưng đã xuống cấp không thể sử dụng được. Nhà trường chưa có môi trường học tập sáng tạo cho học sinh như: được học tập với thầyy cô giáo nước ngoài; trải nghiệm thực tế để giao tiếp tiếng Anh; thực hành giao tiếp tiếng Anh ngoài giờ lên lớp… Đa số học sinh phát âm và nhấn trọng âm sai do các em bị ảnh hưởng giọng nói vùng miềny học sinh ngại nói tiếng Anh trong giờ học do nhiều nguyên nhân khác nhau như: tâm lý ngượng ngùngy dè dặty ngại các bạn cười khi mình nói saiy thiếu tự tiny chưa tự giác trong học tập. Thời gian thực hành nói tiếng Anh trên lớp chưa đủ đảm bảo cho tất cả các em học sinhy cho nên đa số các em học sinh còn chưa tự giác thực hành tại lớp và tham gia vào tiết học một cách nghiêm túc. GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 8 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 Do lớp học quá đông nên giáo viên ít có thời gian rèn luyện kỹ năng cho mỗi học sinh. Ngoài ray hệ thống bài tập luyện kỹ năng nói chưa phong phú để cuốn hút học sinh. Giáo viên dành nhiều thời gian cho việc dạy chưa chú trọng hướng dẫn học sinh tự thực hành nói tại nhà. Đa số cha mẹ học sinh trong địa bàn xã Ea Bông còn khó khăn về kinh tế nên họ chưa quan tâm đúng mức đến việc học của con em mìnhy đa số cha mẹ học sinh không biết và hiểu nhiều về tiếng Anh. Vì vậyy họ không thể chủ động trong việc hướng dẫn con học tiếng Anh và hướng dẫn con em mình sử dụng một số phần mềm tiện ích trong việc học và giao tiếp tiếng Anh. Để đánh giá chính xác về khả năng học tập cung như nhu cầu học tập của học sinh tôi đã tiến hành cuộc khảo sát về kỹ năng nói tiếng Anh đối với lớp 5A và 5B năm học 2018-2019 kết quả khảo sát như sau: a) Kỹ năng phát âm: Lớp Tổng số học sinh 5A 5B 29 27 Trước khi thực hiện đề tài Phát âm và ngữ điệu tốt Phát âm và ngữ điệu chưa tốt Tổng số HS % Tổng số HS % 9 31% 20 69% 5 18y5% 22 81y5% b) Kỹ năng sử dụng mẫu câu: Lớp Tổng số học sinh 5A 5B 29 27 Trước khi thực hiện đề tài Sử dụng mẫu câu tốt Sử dụng mẫu câu chưa tốt Tổng số HS % Tổng số HS % 11 38% 18 62% 7 26% 20 74% c) Kỹ năng giao tiếp: Lớp Tổng số học sinh Tự tin giao tiếp Tổng số % HS GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trước khi thực hiện đề tài Giao tiếp chưa lưu E ngại không giao loát tiếp Tổng số HS % Tổng số HS % Trang 9 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 5A 5B 29 27 6 3 21% 11% 16 18 55% 67% 7 6 24% 22% d) Kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin trong học tập: Lớp Tổng số học sinh 5A 29 5B 27 Nhà có máy tính kết nối internet Tổng % số HS 9 31% 10 37% Trước khi thực hiện đề tài Nhà không có Thường xuyên máy tính kết nối học tiếng Anh internet trực tuyến Tổng % Tổng % số HS số HS 20 69% 5 17% 17 63% 3 11% Không học Tiếng Anh trực tuyến Tổng % số HS 24 83% 24 89% e) Sinh hoạt ngoại khóa dành cho các môn học: Lớp Tổng số HS 5A % 5B % 29 27 Trước khi thực hiện đề tài Môn Giáo dục kỹ năng sống Môn Tiếng Anh Thích Không Trung Thích Không Trung thích tính thích tính 15 7 7 9 15 5 52% 24% 24% 31% 52% 17% 14 8 5 5 15 7 51y9% 29y6% 18y5% 18y5% 55y5% 26% Để khắc phục và phát triển kỹ năng nói cho học sinh tôi đã áp dụng các giải pháp mới đối với học sinh lớp 5B và các giải pháp cu đối với học sinh lớp 5A như sau: + Đầu tiên là luyện kỹ năng phát âmy nhấn trọng âm và nói theo ngữ điệu cho học sinh (đây là bước quan trọng để các em học nói được tiếng Anh). (áp dụng với 2 lớp) + Thứ hai là hướng dẫn học sinh học cách giao tiếp theo nhóm qua mỗi bài học. (áp dụng với 2 lớp) + Thứ ba là hướng dẫn cách tự học nói băng các phần mềm và trang web học tiếng Anh hữu ích. (áp dụng lớp 5B). + Thứ tư là học nói tiếng Anh theo chủ đề qua các buổi sinh hoạt ngoại khóa. (áp dụng lớp 5B). + Cuối cùng phát triển kỹ năng nói băng hình thức đi trải nghiệm thực tế và viết bài thu hoạch. (áp dụng lớp 5B). III. Các giải pháp đã tiến hành đề giải quyết vấn đề GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 10 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 1. Giải pháp 1: Rèn luyện kỹ năng phát âm, nhấn trọng âm và ngữ điệu trong từ và câu cho học sinh. - Mục đích: Giúp học sinh phát âm đúngy nhấn đúng trọng âm và nói đúng ngữ điệu của từy câuy tạo thói quen phản xạ nhanh cho học sinh khi trả lời các câu hỏi. - Cách thức thực hiện: hướng dẫn học sinh cách học phát âmy nhấn trọng âm và ngữ điệu trong từy câu qua các bài học cụ thể. - Cách dạy (tùy vào từng giáo viên và đối tượng học sinh nên bài giảng cung khác nhau). + Bước 1: Giới thiệu từ hoặc câuy hướng dẫn học sinh đánh trọng âm và ngữ điệu của từ và câu; + Bước 2: Bật băngy đĩa (giáo viên đọc); học sinh lặp lại nhiều lần (3-4 lần). + Bước 3: Học sinh thực hành đọc theo cặp đôiy nhóm; + Bước 4: Kiểm tra cách phát âmy trọng âmy ngữ điệu của học sinh sau đó sửa lỗi và hướng dẫn học sinh luyện đọc ở nhà. - Ví dụ: áp dụng cách rèn luyện kỹ năng phát âmy nhấn trọng âmy ngữ điệu trong phần Lesson 3 (Phần 1: Listen and repeat) của các bài học (sách Tiếng Anh 5y tập 1y 2). Unit 1: What’s your address? – Lesson 3 / Part 1: Listen and repeat/ trang 10 SGK Tiếng Anh 5 tập 1. Unit 17: What would you like to eat? Lesson 3/ part 1: Listen and repeat/ trang 50 SGK Tiếng Anh 5 tập 2. Để cải thiện và phát triển kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh giáo viên cần phải GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 11 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 kiên trì luyện phát âm cho học sinh để tạo cho các em có thói quen nhấn trọng âm và phải phát âm đúng. Bởi lẽy nếu các em bước đầu học tiếng Anh mà phát âm không đúng thì sẽ thành thói quen ảnh hưởng không tốt trong quá trình học và giao tiếp sau này. Sau đây tôi xin đưa ra một số kiến thức hiểu biết mà giáo viên cần có để rèn cho học sinh khi dạy kỹ năng nói cho học sinh. Cách phát âm của một số nguyên âm trong tiếng Anh: Nguyên âm đơn Nguyên âm đôi /i/ / ei / /e/ / ɔu / /ɔ/ / eə / /ʊ/ / ʊə / /ʌ/ / ɑi / /ə/ / ɑu / / i: / / iə / /æ/ / ɔi / / ɔ: / / u: / / a: / / ɜ: / + / i:/ âm / i:/dài thực hành đọc âm /i/ ngắn sau đó kéo dài ra một chút ví dụ : sheepy mealy ready tea …. + / i/ âm / i/ ngắn shipy ity sity bin… + / e/ âm e ngắn peny teny legy checky men… + / æ/ âm e dài (mở miệng to hơn âm e) many haty caty bagy appley maths…. + /Λ/ thực tập âm /æ/ trướcy sau đó đưa lưỡi ra sau một chút. /Λ/ là âm rất ngắn. cupy sucky burny lucky funy sun…. + /a:/ Đưa lưỡi xuống và ra sauy /a:/ là âm dài: hearty carpy march…. + /o/ Thực tập âm /æ/ trướcy sau đó đưa lưỡi ra sau và đưa môi ra trước một chút. /o/ la âm ngắn: hoty socky top…. + / ɔ: / Thực tập âm /o/ trướcy sau đó đua phần cuối lưỡi lên trên một chút. /o:/ là âm dài: bally cally sporty foury doory floor… + / u/ Thực tập âm /o/ trướcy sau đó đưa phần cuối lưỡi ra trước và lên một chút. /u/ là âm ngắn: booky looky goody cooky … GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 12 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 + / u:/ Thực tập âm /u/ trướcy sau đó đưa lưỡi lên trên và ra sau /u:/ là âm dài: afternoony spoony moony pool… + / ɜ: / Thực tập âm / ɔ: / trướcy sau đó đưa lưỡi ra trước và lên trên một chút / ɜ: / là âm dài : skirty shirty nurse …. +/ ə / Phát âm / ɜ: / trướcy rồi phát âm / ә / thật ngắn: sony a camera… + / ei/ âm này gồm 2 âm: e và i. Trước hết phát âm ey rồi phát âm dài hơn : eee rồi âm i: waity gamey namey paper….. + /au/ Thực tập âm æ trướcy bây giờ thêm âm u vào: cowy housey browny town… + / əu/ âm này gồm 2 âm: ə và u. phát âm ə trướcy bây giờ phát âm dài hơn: əəə rồi them âm u vào. Âm này thật ngắn: phoney wokey somey home … + /iə/ âm này gồm 2 âm i và ə, phát âm i trướcy rồi thêm ə vào . iə. : eary teary heary beer… + /eə/ Thực tập âm e trướcy phát âm dài hơny rồi thêm âm ə. eə. :airy beary peary hairy tear…. + /ө/ Đặt lưỡi ở hai hàm răng. Thổi không khí giữa lưỡi và răng lên trên: thiny thicky thinky threey thirst…. + /ð/ Thực tập âm /ө/ . dùng giọng của bạn phát âm /ð/.: Thany theyy therey either… Các quy tắc nhấn trọng âm cơ bản: Quy tắc 1: Động từ có 2 âm tiết -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 2 Ví dụ: be'giny be'comey for'gety en'joyy dis'covery re'laxy de'nyy re'vealy… Ngoại lệ: 'answery 'entery 'happeny 'offery 'open… Quy tắc 2: Danh từ có 2 âm tiết -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1 Ví dụ: 'childreny 'hobbyy 'habity 'laboury 'troubley 'standard… Ngoại lệ: ad'vicey ma'chiney mis'take… Quy tắc 3: Tính từ có 2 âm tiết -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1 Ví dụ: 'basicy 'busyy 'handsomey 'luckyy 'prettyy 'silly Ngoại lệ: a'loney a'mazedy … Quy tắc 4: Động từ ghép -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 2 Ví dụ: be'comey under'stand Quy tắc 5: Trọng âm rơi vào chính các vần sau: sisty cury verty testy tainy tracty venty self. Ví dụ: e'venty sub'tracty pro'testy in'sisty main'tainy my'selfy him'self … Quy tắc 6: Với những hậu tố sau thì trọng âm rơi vào chính âm tiết chứa nó: -ee, - eer, -ese, -ique, -esque, -ain. Ví dụ: ag'reey volun'teery Vietna'mesey re'tainy main'tainy u'niquey pictu'resquey engi'neer… GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 13 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 Ngoại lệ: com'mitteey 'coffeey em'ployee… Quy tắc 7: Các từ có hậu tố là –ic, -ish, -ical, -sion, -tion, -ance, -ence, -idle, -ious, -iar, ience, -id, -eous, -acy, -ian, -ity -> trọng âm rơi vào âm tiết liền trước. Ví dụ: eco'nomicy 'foolishy 'entrancey e'normous … Quy tắc 8: Hầu như các tiền tố không nhận trọng âm. Ví dụ: dis'covery re'lyy re'plyy re'movey des'troyy re'writey im'possibley ex'perty re'cordy … Ngoại lệ: 'underpassy 'underlay… Quy tắc 9: Danh từ ghép -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1 Ví dụ: 'birthdayy 'airporty 'bookshopy 'gatewayy 'guidebooky 'filmmakery… Quy tắc 10: Tính từ ghép -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1 Ví dụ: 'airsicky 'homesicky 'carsicky 'airtighty 'praiseworthyy 'trustworthy 'waterproof… Ngoại lệ: duty-'freey snow-'white … Quy tắc 11: Các tính từ ghép có thành phần đầu tiên là tính từ hoặc trạng từy thành phần thứ hai tận cùng là –ed -> trọng âm chính rơi vào thành phần thứ 2. Ví dụ: ybad-'temperedy yshort-'sightedy yill-'treatedy ywell-'doney well-'known… Quy tắc 12: Khi thêm các hậu tố sau thì trọng âm chính của từ không thay đổi. -ment, -ship, -ness, -er/or, -hood, -ing, -en, -ful, -able, -ous, -less Ví dụ: ag'ree – ag'reement; 'meaning – 'meaningless; re'ly – re'liable; 'poison – 'poisonous; 'happy – 'happiness; re'lation – re'lationship; 'neighbour – 'neighbourhood; ex'cite - ex'citing Quy tắc 13: Những từ có tận cùng là: –graphy, -ate, –gy, -cy, -ity, -phy, -al > trọng âm rơi vào âm tiết thứ 3 từ dưới lên. Ví dụ: eco'nomicaly de'moracyy tech'nologyy ge'ographyy pho'tographyy in'vestigatey im'mediatey… Các quy tắc ngữ điệu thường gặp: Quy tắc 1: Câu nói bình thường: chính là câu trần thuậty câu bình thường thì đều xuống giọng cuối câu. Vd: I’m from England; In my free timey I often go camping with my family. Quy tắc 2: Câu hỏi WH: whaty wherey wheny whyy whosey whomy who…và How: xuống giọng ở cuối câu. Vd: Where are you from?/ How are you? Quy tắc 3: Câu hỏi Yes/ No: Lên giọng ở cuối câu. Vd: Do you like pets?/ Is your father a doctor? GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 14 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 Quy tắc 4: Câu liệt kê: Cuối câu xuốngy sau mỗi dấu phẩy và trước từ “and” lên giọng. Vd: There are four seasons in my country: springy summery autumn and winter. Quy tắc 5: Câu hỏi lựa chọn: cuối câu xuống Vd: Would you like some tea or coffee? Trên đây là những kinh nghiệm mà bản thân đã chắt lọc và áp dụng khi dạy trọng âmy ngữ điệu cho học sinh. Qua giảng dạy tôi thấy chúng rất hiệu quả và có ích trong việc dạy phát âm và ngữ điệu cho học sinh. 2. Giải pháp 2: Phát triển kỹ năng nói cho học sinh bằng hình thức thi nói theo nhóm đôi, nhóm lớn sử dụng tranh ảnh và tạo tình huống. Mục đích: tăng cường cơ hội tham gia đóng góp xây dựng bài của học sinh; tăng thêm tần số luyện tậpy tiết kiệm được thời gian; tăng thêm cơ hộ cho nhiều học sinh được làm việc trong cùng một lúc; tăng cường sự giao tiếpy trao đổiy hợp tácy giúp đỡ lẫn nhau của học sinh và tạo điều kiện cho giáo viên làm việc với tư cách là hướng dẫny tư vấn cho học sinh. Hình thức luyện tập: luyện mẫu câu sau phần giới thiệu ngữ điệu mớiy đoạn hội thoạiy tạo tình huống tương tự giống đoạn hội thoại mà học sinh đã học…Luyện tập giữa giáo viên-cả lớp; nửa lớp-nửa lớp; cặp mở (hai học sinh không ngồi gần nhau); cặp đóng (hai học sinh ngồi cạnh nhau). Tiến trình thực hiện: Các bước luyện nói cho học sinh: + Chuẩn bị nói (Pre-Speaking): - Giới thiệu chủ đề của bài băng cách đặt câu hỏi (Whoy whaty wherey howy why) - Giới thiệu kiến thức ngôn ngữ mới nếu có hoặc ôn lại những kiến thức đã học để giúp các em dễ dàng trong khi luyện nói. + Luyện nói có kiểm soát (While-Speaking) - Học sinh dựa vào tranh hoặc mẫu câu gợi ý để luyện nói. - Học sinh luyện nói theo cá nhâny cặpy nhóm dưới sự kiểm soát của giáo viên. + Luyện nói tự do (Post-Speaking) - Một vài cặpy nhóm học sinh thực hành nói. - Học sinh vận dụng kiến thức ngôn ngữ để áp dụng vào thực tế Ghi chú: khích lệ động viên học sinh băng phần thưởng để tạo sự sôi nổiy tạo không khí cạnh tranh và sự tích cực của từng cá nhân học sinh trong khi thực hành nói. Ví dụ như: tặng stickersy sao học tập… GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 15 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 2.1Học sinh thực hành nói theo nhóm đôi: Trường tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai là trường áp dụng dạy theo mô hình trường học mới VNEN nên giáo viên dễ dàng chia nhóm đôiy nhóm lớn khi thực hành nói tiếng Anh. Học sinh tự giác hơn trong việc làm nhóm vì các em thường xuyên được học và thực hành theo mô hình này. Ví dụ một tiết thực hành nói tại lớp 5B trường tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai: Unit 15: What would you like to be in the future? Lesson 1; part 2: point and say. Ví dụ: A: What would you like to be in the future? B: I’d like to be a nurse A: Why would you like to be a nurse? B: Because I’d like to look after patients Mô hình chia nhóm Học sinh thực hành nói theo tranh GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Giáo viên hướng dẫn Trang 16 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 Trình bày trước lớp 2.2 Học sinh thực hành nói theo nhóm lớn: Giáo viên giao nhiệm vụ cho nhómy trong đó nhóm trưởng chỉ đạo và theo doi các thành viên trong nhóm khi thực hành nóiy sau đó báo lại cho giáo viên để giáo viên khen thưởng kịp thờiy nhận xét học sinh và sửa lỗi cho các em. Ví dụ: Unit 17: What would you like to eat? Lesson 1: Part 1, 2/ trang 45 SGK Tiếng Anh 5 tập 2. Mô hình nhóm GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 17 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 Học sinh thực hành theo nhóm Giáo viên hướng dẫn và kiểm tra Nhóm trình bày trước lớp 2.3 Học sinh thực hành nói theo tình huống: Giáo viên tạo tình huống theo đoạn hội thoại đã học trong chương trìnhy sau đó phân vai cho học sinh; học sinh diễn theo tình huống trước lớp. Dạng bài thực hành nói này áp dụng trong tất cả các bài hội thoại trong sách giáo khoa (Lesson 1 part 1/ Lesson 2 part 1). Tùy theo bài học và ngữ liệu giáo viên tạo ra các tình huống sao cho phù hợp với chủ đề để học sinh linh hoạt trong thực hành nói. Ví dụ: Unit 16: Where’s the post office? Lesson 1 Tình huống trong bài: GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 18 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 Giáo viên tạo tình huống thực tế: “ Bạn Tom / Tony/ Linda... đến thăm Việt Nam (nơi bạn đang sống). Các bạn nhỏ muốn bạn chỉ đường đến một số địa điểm mà bạn biết. Học sinh đóng vai trước lớp các tình huống giáo viên đưa ra. Tình huống nêu ra phải thực tế và phù hợp với địa điểm mà học sinh biết; giáo viên chủ động tạo không khí sôi nổi để tất cả học sinh tham gia. Tạo sự giao tiếpy hợp tác tích cực trong học sinh để các em thực hành giao tiếp có hiệu quả. Đặc biệt giáo viên cần để học sinh tự sáng tạo ra các tình huống và các câu hội thoại đơn giản mà các em đã học để các em dễ dàng hơn trong giao tiếp. Không nên quá áp đặt về các câu theo khuôn mẫu đã có trong bài học. Ví dụ: Đoạn hội thoại 1: Tom: Excuse mey where’s Sen lakey please? You: Go straight ahead. Turn right. It’s on your left. Tom: Thanks a lot. GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 19 Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 You: You’re welcome Đoạn hội thoại 2: Tony: Excuse mey where’s Dray Nur waterfally please? You: It’s in Kuop villagey EaNa commune. It’s about 10 kilometers from Krong Ana district. Tony: How can I get there? You: You can go by motorbike or take a taxi. Tony: Thanks a lot. You: You’re welcome 3. Giải pháp 3: hướng dẫn học sinh cách tự học trên phần mềm và trang web học tiếng Anh trực tuyến để phát triển kỹ năng nói cho học sinh. Ưu điểm: học tiếng Anh trực tuyến băng phần mềm hay trang web giúp học sinh có cơ hội học với thầyy cô nước ngoài; tiết kiệm được chi phí cho việc học tập; chủ động thời giany địa điểm học tập cung như được nâng cao được kiến thức; học sinh được trải nghiệm và sử dụng công nghệ thông tin trong học tập. Hạn chế: hình thức học tập trên bị hạn chế so với các em học sinh có điều kiện kinh tế khó khăn. Biện pháp khắc phục: giáo viên thường xuyên sử dụng các trang web và phần mềm vào trong các bài giảng trên lớp để các em có cơ hội học như nhau. Có rất nhiều trang weby phần mềm hay để học tiếng Anh phù hợp với học sinh tiểu học như: https://www.sachmem.vn/; https://www.tienganh123.com; https://English sing singy https://learnenglishkids.britishcouncil.org.... Sau đây tôi xin giới thiệu hai trang web học tiếng Anh phù hợp và hữu ích cho học sinh tiểu học: 3.1Trang web https://www.sachmem.vn Ưu điểm: là nguồn tài liệu học tiếng Anh phong phú dành cho học sinh và giáo viên tiểu học (TH)y trung học cơ sở (THCS) và trung học phổ thông (THPT). Được thiết kế sát với chương trình phổ thôngy dễ họcy không tốn phí. Chỉ cần tạo nick (tên đăng nhập) theo hướng dẫn và sử dụng xuyên suốt năm học. Học sinh có thể tự học ở nhà một cách dễ dàngy theo thời gian biểu tự xắp xếp và có thể được sự hỗ trợ từ gia đình. Với mỗi lớp học có nhiều tài liệu học như: Sách giáo khoa (SGK)y sách bài tập (SBT)y vở bài tập Tiếng Anhy bài tập cuối tuầny sách bồi dưỡng học sinh giỏiy các bài kiểm tra… + Bước 1: Hướng dẫn học sinh đăng ký như giao diện bên dưới: GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy Trang 20