Tài liệu Skkn một số thủ thuật gây hứng thú cho trẻ em 5 – 6 tuổi nhằm nâng cao chất lượng môn học “làm quen với môi trường xung quanh

tªn dÒ tµi mét sè thñ thuËt g©y høng thó cho trÎ em 5 – 6 tuæi nh»m n©ng cao chÊt l-îng m«n häc : “ lµm quen víi m«i tr­êng xung quanh ” A - ®Æt vÊn ®Ò I – lý do chän ®Ò tµi B¸c Hå kÝnh yªu ®· nãi : “ v× lîi Ých m-êi n¨m trång c©y , V× lîi Ých tr¨m n¨m trång ng-êi .“ Gi¸o dôc M©m Non lµ ngµnh häc më ®Çu trong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n, chiÕm vÞ trÝ quan träng. trong gi¸o dôc MÇm non cã nhiÖm vô d©y xùng nh÷ng c¬ së ban ®Çu, ®Æt nÒn mãng cho viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch con ng-êi. TrÎ em lµ h¹nh phóc cña mäi gia ®×nh, lµ t-¬ng lai cña c¶ d©n téc, viªc b¶o vÖ ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ kh«ng ph¶i chØ lµ tr¸ch nhiÖm cña m¬i ng-êi vµ cña toµn x¨ héi vµ cña c¶ nh©n lo¹i §©y lµ thêi ®iÓm mÊu chèt vµ quan träng nhÊt, thêi ®iÓm nµy tÊt c¶ mäi viÖc ®Òu b¾t ®Çu:b¾t ®Çu ¨n, b¾t ®Çu nãi, b¾t ®Çu nghe, nh×n vµ vËn ®éng b»ng ®éi ch©n, ®«i tay cña m×nh.... tÊt c¶ nh÷ng cö chØ ®ã ®Òu lµm lªn nh-ng thãi quen,kÓ c¶ thãi xÊu.ChÝnh v× vËy chóng ta ®· b-íc sang thÕ kû 21 thÕ kû nÒn v¨n minh trÝ tuÖ, cña nÒn khoa häc hiÖn ®¹i.do vËy con ng-êi cÇn ph¶i n·ng ®éng s¸ng t¹o ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña thêi ®¹i. Muèn ®-îc nh- vËy ngay tõ tuæi Êu th¬ trÎ M©mNon , §Æc biÖt lµ trÎ 5- 6 tuæi ®ang ë nhòng b-íc ph¸t triÓn m¹nh vÒ nhËn thøc , t- duy ,vÒ ng«n ng÷ ,vÒ t×nh c¶m .....nh÷ng thÕ giíi kh¸ch quan xung quanh thËt bao la réng lín ,cã biÕt bao ®iÒu míi l¹ hÊp dÉn , vµ cßn cã bao l¹ lÉm khã hiÓu,trÎ tß mß muèn biÕt ,muèn ®-îc kh¸m ph¸ , cho nªn gi¸o dôc mÇm non d· gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc gi¸o dôc thÕ hÖ trÎ . Tr¸ch nhiÖm nÆng lÒ vµ cao c¶ Êy tÊt c¶ thuéc vÒ c« gi¸o MÇm Non t¹o nªn nÒn t¶ng v÷ng ch¾c , lµ trÆng ®-êng kh«n lín cña trÎ . ë løa tuæi nµy “ c¸i n¶y s¶y c¸i ung” chÝnh v× vËy sù nh¶y c¶m vµ cã tr¸ch nhiÖm cao lµ yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu trong c«ng t¸c ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ , c« gi¸o ph¶i rÊt linh ho¹t nh¹y bÐn kÞp thêi , cã n¨ng lùc vµ cã tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o . VËy gi¸o dôc cã tÇm quan träng rÊt lín ®èi víi ®êi sèng con ng-êi nhÊt lµ ë tuæi MÇm non . ca dao x­a cã c©u “ d¹y con tõ thña cßn th¬” c©u ca dao Êy ®· ®i vµo lßng ng­êi vµ kh«ng thÓ nµo quªn . Mçi chóng ta ®Òu ®-îc lín lªn tõ nh÷ng tiÕng du dÞu ngät cña bµ cña mÑ cÊt lªn “Ch¸u ¬i ch¸u ë víi bµ”hoÆc “ con ¬i con ngñ cho ngon”...§· hoµ vµo hån ta vµ du ta kh«n lín v× vËy cho trÎ LQ víi M«i tr-êng xung quanh mang l¹i nguån biÓu t-îng v« cïng phong phó , ®a d¹ng , xinh ®éng , ®Çy hÊp dÉn víi trÎ th¬ , thÕ giíi xung quanh xinh ®éng lµ vËy , thÝch thó lµ vËy , v× thÕ trÎ lu«n cã niÒm khao kh¸t kh¸m ph¸ , t×m hiÓu vÒ chóng . cho trÎ LQ víi m«i tr-êng xung quanh sÏ cung cÊp cho trÎ vèn hiÓu biÕt nh÷ng g× xung quanh m×nh , tõ m«i tr-êng tù nhiªn ( cá c©y , hoa l¸ , chim u«ng , )®Õn m«i tr-êng x· héi ( c«ng viÖc cña mçi ng-êi trong x· héi , mèi quan hÖ cña con ng-êi víi nhau ). vµ trÎ hiÓu biÕt vÒ chÝnh b¶n th©n m×nh , mÆt kh¸c viÖc cho trÎ lµm quen víi m«i tr-êng xung quanh trong tr-êng mÇm non ®ang gÆp mét sè khã kh¨n vÒ c¬ së vËt chÊt nÕu gi¸o viªn kh«ng quan t©m t¹o ®iÒu kiÖn häc tËp cho trÎ , kh«ng s¸ng t¹o trong viÖc tæ chøc , tæ chøc tiÕt d¹y nh»m lµm cho trÎ høng thó , tËp chung chó ý vµo tiÕt häc th× hiÖu qu¶ kh«ng cao - Trªn thùc tiÔn hiÖn nay c¸c tiÕt häc “ LQvíi m«i tr­êng xung quanh cho trÎ 5-6 tuæi cßn rÊt tÎ nh¹t , gi¸o viªn ng¹i dËy trÎ ch-a cã hóg thó häc tËp “ v× vËy viÖc sö dông nh÷ng thñ thuËt g©y høng thó cho trÎ nh»m n©ng cao tiÕt häc “ LQ víi m«i tr­êng xung quanh” lµ rÊt cÇn thiÕt , chÝnh v× vËy mµ t«i ®· chän ®Ò tµi nµy . II / Môc ®Ých nghiªn cøu Trong c«ng t¸c gi¸o dôc trÎ mÇm non th× viÖc cho trÎ lµm quen víi m«i tr-êng xung lµ kh«ng thÓ thiÕu . M«i tr-êng xung quanh cã t¸c dông gi¸o dôc vÒ mäi mÆt ®èi víi trÎ nhlµ : ng«n ng÷ , ®¹o ®øc , trÝ tuÖ , thÈm mü thÓ lùc ... Lµm quen víi m«i tr-êng xung quanh lµ ph-¬ng tiÖn ®Ó giao tiÕp vµ lµm quen víi m«i tr-êng xung quanh ®Ó giao l-u vµ bÇy tá nguyÖn väng cña m×nh vµ ®ång thêi lµ c«ng cô cña t- duy . V× vËy c¸c nhµ gi¸o dôc sö dông nhiÒu ph-¬ng ph¸p ®Î cho trÎ tiÕp cËn víi thÓ giíi xung quanh . III/ §èi t-îng nghiªn cøu C¨n cø vµo yªu cÇu cña ®Ò tµi , t«i chän ®èi t-îng nghiªn cøu lµ trÎ MÇm Non 5 – 6 tuæi tr-êng MÇm Non Phó Tóc IV / Giíi h¹n ph¹m vi néi dung nghiªn cøu Trong ph¹m vi kh¶ n¨ng vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh . T«i vËn dông vÊn ®Ò mµ bµi viÕt nµy ®Ò cËp ®Õn ch-¬ng tr×nh ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ mÇm non tõ 5 – 6 tuæi ë chÝnh ®¬n vÞ tr-êng t«i dang c«ng t¸c . V / NhiÖm vô nghiªn cøu Qua ®Ò tµi nghiªn cøu gióp gi¸o viªn cã nh÷ng ®Þnh h-íng phï hîp trong c«ng t¸c ch¨m sãc cho trÎ mÇm non ë ®é tuæi 5- 6 tuæi sau khi vËn dông ®Ò tµi sÏ gãp phÇn ®¾c lùc cho qu¸ tr×nh h×nh thµnh nh©n c¸ch cho trÎ VI / Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu Tr-íc hÕt b¶n th©n ph¶i nhËn ®Þnh ®-îc t×nh h×nh chung cña ®èi t-îng nghiªn cøu,sau ®ã ®äc, ph©n tÝch, tæg hîp tµi liÖu tham kh¶o. §Ó x©y d-îng ®Ò c-¬ng s¸ng kiÕn, ¸p dông s¸ng kiÕn vµ hoµn thµnh s¸ng kiÕn. VII / Ph¹m vi thêi gian nghiªn cøu §Ò tµi ®-îc tiÕn hµnh trong mét n¨m häc, tõ th¸ng 9 n¨m 2008 ®Õn th¸ng 5 n¨m 2009 t¹i líp MÉu gi¸o 5 tuæi th«n T- S¶n, cña tr-êng MÇm Non Phó Tóc B – néi dung I – t×nh h×nh thùc tÕ 1/ T×nh tr¹ng tr-íc khi thùc hiÖn ®Ò tµi a) thuËn lîi : §-îc sù quan t©m cña Phßng GD - §T , th-êng xuyªn t©m båi dìng chuyªn m«n cho gi¸o viªn . B¶n th©n lu«n yªu nghÒ mÕn trÎ ,ham häc hái n©ng cao chuyªn m«n . T×m tßi vµ tù lµm mét sè ®å dïng ,®å ch¬i ®Ó phôc vô tiÕt d¹y vµo ho¹t ®éng vui ch¬i cña trÎ . TrÎ ë gÇn tr-êng nªn rÊt ch¨m ®i líp . b ) Khã kh¨n : C¬ së vËt chÊt thiÕu thèn , phßng häc chËt hÑp , ®å dïng phôc vô tiÕt d¹y cßn rÊt thiÕu thèn nh- ,: nh÷ng vËt mÉu ,nh÷ng con vËt thËt ,®å vËt ... Gãc tù nhiªn cßn nghÌo , sè c©y Ýt ,lo¹i c©y cha phong phó , ®å ch¬i ,®å dïng cßn Ýt ... Sè trÎ ë líp ch-a qua nhãm líp nhµ trÎ , trÎ ®Õn líp 4 -5 tuæi chiÕm 80 % , kh¶ n¨ng trÎ tiÕp thu chËm . Vèn hiÓu biÕt vÒ m«i tr-êng x· héi cßn h¹n chÕ . §å dïng phôc vô tiÕt d¹y cßn nghÌo nµn , ®å ch¬i cña trÎ còng rÊt Ýt , thiÕu nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp , sinh ®éng ®Ó trÎ quan s¸t . 2- Sè liÖu ®iÒu tra tr-íc khi thùc hiÖn Tr-íc khi thùc hiÖn ®Ò tµi t«i ®· cã nh÷ng tiÕt cho trÎ lµm quen víi m«i tr-êng xung quanh , t«i thÊy vèn biÓu t-îng vÒ thÕ giíi xung quanh cña trÎ cßn Ýt , ®Æc biÖt trÎ rÊt rÔ nhÇm lÉn , khi gäi tªn c¸c con vËt , vÝ dô nh- : TÊt c¶ c¸c con vËt biÕt bay , trÎ ®Òu gäi lµ chim mµ kh«ng gäi ®-îc ®ã lµ chim Ðn hay chim bå c©u ... MÆt kh¸c kh¼ n¨ng quan s¸t , ph©n lo¹i cña trÎ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n ,sè liÖu cô thÓ qua tõng tiÕt d¹y ®-îc tæng hîp trong b¶ng sau : B¶ng 1 : KÕt qu¶ tæng kÕt kh¶ n¨ng quan s¸t , So s¸nh ,ph©n lo¹i vËt mÉu cña trÎ ( Tæng sè trÎ lµ 25) STT Kü n¨ng quan s¸t ,t×m ra ®Æc ®iÓm , kh¶ n¨ng so s¸nh , ph©n lo¹i KÕt qu¶ Sè l-îng Tû lÖ % 1 Lo¹i tèt 4 16 2 Lo¹i kh¸ 6 24 3 Lo¹i TB 10 40 4 Lo¹i yÕu 5 20 Tõ kÕt qu¶ nh- trªn , t«i lu«n b¨n kho¨n suy nghÜ t×m nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó tiÕt d¹y “ LQVMTXQ ” ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n . Tõ ®ã n©ng dÇn kh¶ n¨ng quan s¸t , so s¸nh vµ ph©n lo¹i cho trÎ , lµm phong phó biÓu t-îng vÒ m«i tr-êng xung quanh trong mçi trÎ . Dùa vµo vèn kiÕn thøc ®· häc vµ ®-îc båi d-ìng chuyªn m«n , t«i ®· t×m ra mét sè biÖn ph¸p sau :” II . néi dung Sau mét n¨m thùc hiÖn ®Ò tµi , t«i ®· sö dông mét sè biÖn ph¸p sau : 1- X©y dùng c¬ së vËt chÊt 2- Bæ sung ®å dïng , ®å ch¬i ®Ó tiÕt d¹y thªm sinh ®éng , hÊp dÉn . 3- X©y dùng gãc ( bÐ víi thiªn nhiªn ) 4- Lµm giÇu vèn biÓu t-îng vÌ m«i tr-êng xung quanh . 5- RÌn trÎ th«ng qua tiÕt d¹y . 6- N©ng cao kü n¨ng quan s¸t , so s¸nh vµ ph©n lo¹i 7- KÕt hîp gi÷a c« gi¸o vµ phô huynh ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ d¹y trÎ cao nhÊt nh÷ng biÖn ph¸p thùc hiÖn 1/ X©y dùng c¬ së vËt chÊt §å dïng ,trùc quan , ®å ch¬i phôc vô tiÕt häc nh : Bµn ,ghÕ ,b¶ng ,tranh , m« h×nh ,c¸c tõ g¾n víi mçi h×nh ¶nh ,vËt mÉu ... CÇn ph¶i ®Çy ®ñ cho c« vµ trÎ cïng ho¹t ®éng . §å dïng cña trÎ còng ph¶i ®Ñp ,hÊp dÉn ,phong phó sinh ®éng nh»m kÝch thÝch høng thó ,tß mß lßng ham hiÓu biÕt cña trÎ , t«i th-êng sö dông ®å thËt , vËt thËt hoÆc h×nh ¶nh ®éng cho tiÕt häc sinh häc . dùa vµo yªu cÇu thùc tÕ d¹y trÎ , t«i ®Ò nghÞ víi BGH nhµ tr-êng trang bÞ thªm thiÕt bÞ ,®å dïng d¹y häc nh- : B¶ng ,tranh ¶nh ,l«t« ,vµ víi mçi tiÕt cÇn cã ®å dïng ®Ó phôc vô thËt ®Çy ®ñ . Víi c¸c bËc phô huynh vËn ®éng hä mua thªm ®å dïng , tranh ,truyÖn , ®Æc biÖt lµ tranh ,s¸ch , ¶nh vÒ c¸c con vËt ,c©y cèi ,hoa l¸ ,qu¶ ,... Su tÇm nh÷ng c©u ca dao , tôc ng÷ ,®ång dao ®Ó lµm phong phó vèn hiÓu biÕt vÒ m«i tr-êng xung quanh cña trÎ . Víi chÝnh b¶n th©n m×nh t«i tËn dông nh÷ng nguyªn vËt liÖu cã s½n ë ®Þa ph-¬ng nh- : , v¶i vôn ,coäng r¬m kh« , l¸ kh«, hoa Ðp kh« ,vá c©y kh« ®Ó lµm tranh ¶nh cho tiÕt d¹y . S-u tÇm c¸c lo¹i h¹t , c¸c lo¹i vá trai èc ,hÕn sß ... ®Ó bæ xung gia ®å ch¬i cña trÎ . 2/ Bæ xung ®å ch¬i §îc nhµ tr-êng cÊp cho tranh d¹y m«i tr-êng xung quanh,l« t« c¸c lo¹i...Ngoµi ra t«i cßn tù lµm ®å dïng phôc vô tiÕt d¹y,c¸c lo¹i tranh ¶nh ,h×nh ¶nh ,c¸c con vËt ,c©y cá , hoa l¸ ... Su tÇm tranh cã h×nh ¶nh ®Ñp xö dông trong viÖc cho trÎ LQVMTXQ . TËn dông c¸c h×nh ¶nh ë ®èc lÞch, b×a ,ho¹ b¸o ,¶nh cò ... Võa trang trÝ líp võa lµm ®å dïng ®å ch¬i . T«i tËn dông b×a c¸t t«ng cã d©y d¹t thËt sinh ®éng ,hÊp dÉn , g©y høng thó víi trÎ. Sau ®ã ®Ó trÎ tù ®iÒu khiÓn , ®Ó trÎ biÕt con vËt nµy cã ch©n hay cã c¸nh , cã ch©n th× biÕt ch¹y cã c¸nh th× biÕt bay . T«i ®Ó cho trÎ tù lµm mét s¶n phÈm nh- tranh vÏ vÒ c¸c con vËt , cá c©y ,hoa l¸ , ho¹c c¸c s¶n phÈm nÆn nh÷ng ®å vËt xung quanh trÎ ,c¸c s¶n phÈm t¹o h×nh ,tranh tõ nh÷ng phÕ liÖu , c« vµ trÎ cïng lµm thÓ hiÖn vèn hiÓu biÕt phong phó cña trÎ vÒ MTXQ . T«i su tÇm nh÷ng bµi th¬ vÒ m«i tr-êng xung quanh ,sau ®ã dïng h×nh ¶nh minh ho¹ vµ cã ch÷ viÕt ®i cïng . Võa gióp trÎ cñng cè h×nh ¶nh võa ®Ó trÎ rÌn luyÖn ng«n ng÷ .Tõ ®ã t- duy cña trÎ còng ph¸t triÓn . Víi nh÷ng ®å dïng , ®å ch¬i ®îc ph¸t vµ tù lµm khi t«i ®a vµo sö dông trong tiÕt d¹y m«i tr-êng xung quanh , t«i thÊy trÎ rÊt hµo høng , høng thó häc , trÎ hiÓu biÕt nhiÒu ,quan s¸t rÊt tèt , t×m rÊt nhanh c¸c vËt mÉu c« ®a ra , so s¸nh vµ ph©n lo¹i còng rÊt râ rµng , rµnh m¹ch , ng«n ng÷ rÊt ph¸t triÓn , trÎ thuéc rÊt nhiÒu th¬ ca dao ,tôc ng÷ ,®Æc biÖt lµ c¸c c©u ®è vÒ c¸c con vËt , c¸c c©y hoa ,c¸c lo¹i qu¶ ... T- duy cña trÎ còng nhanh vµ chÝnh x¸c h¬n . 3 “ X©y dùng gãc “bÐ víi thiªn nhiªn “ Gãc thiªn nhiªn lµ n¬i dµnh cho c¸c ho¹t ®éng ch¨m sãc c©y cèi : NhÆt cá ,b¾t s©u , t-íi n-íc , ngoµi ra cßn lµ n¬i t×m ®äc c¸c lo¹i s¸ch vÒ thiªn nhiªn , c¸c tranh ¶nh vÒ thÕ giíi tù nhiªn . T«i x©y dùng gãc thiªn nhiªn cã c¸c c©y xanh nh-: c©y v¹n niªn thanh , c©y hoa hång … Dµn d©y leo . T«i bè trÝ gi¸ s¸ch chñ yÕu lµ s¸ch vÏ con vËt , c©y cèi ,hoa l¸ , qu¶ h¹t … Tranh ¶nh võa tÇm víi cña trÎ ®Ó trÎ cã thÓ xem vµ ®äc s¸ch ( cã que chØ cho viÖc ®äc s¸ch ) §äc s¸ch theo tõng ch÷ ,tõng dßng , t«i s¾p xÕp c¸c hép ®ùng vá c©y kh« hoa l¸ Ðp kh« , c¸c lo¹i h¹t … Cã ng¾n nh·n m¸c vµ h×nh ¶nh râ rµng ®Ó trÎ rÔ nhËn thÊy , trÎ ®-îc ch¬i vµ lµm ®-îc nh÷ng s¶n phÈm tõ nh÷ng då ch¬i Êy . ngoµi ra t«i còng dïng vá hÕn , èc trai ,sß … vá trøng vÖ sinh s¹ch sÏ võa lµm ®å dïng ,®å ch¬i phong phó võa rÎ tiÒn võa rÔ kiÕm C¸c tranh , l« t« ®Òu ®îc ph©n lo¹i ®Ó ë gi¸ võa rª lÊy , rÔ t×m . VÝ dô : T«i ph©n loai l« t« : _ L« t« con vËt xÕp vµo mét « . - L« t« c¸c lo¹i qu¶ xÕp vµo mét « §èi víi tranh ®Òu cã ch÷ c¸i t-¬ng øng ë d-íi còng ®-îc ph©n lo¹i xÕp gän gµng vµ rÔ kiÕm . 4 “ Lµm giÇu vèn hiÓu biÕt vÒ m«i tr-êng xung quanh BiÓu t-îng vÒ thÕ giíi sung quanh , ®a ®Õn víi trÎ qua nhiÒu h×nh thøc : C©u ®è ,bµi h¸t , ca dao ,tôc ng÷ ,®ång dao ,tranh ¶nh ,®å vËt ,vËt thËt … Gióp trÎ kh«ng bÞ nhµm ch¸n ,l¹i rÔ tiÕp thu ®Ó trÎ ghi nhí vµ chÝnh x¸c ho¸ thµnh biÓu t-îng cña m×nh . VÝ dô : Cho trÎ lµm quen víi con cua : “ Con g× t¸m c¼ng hai cµng. §Çu th× kh«ng cã bß ngang c¶ ®êi” TrÎ ®o¸n ngay ®-îc ®ã lµ con cua ,. Nh-ng trong ®Çu trÎ biÓu t-îng vÒ con cua ®-îc chÝnh s¸c lµ con cua cã hai cµng to ,cã t¸m ch©n nµy ,l¹i bß ngang n÷a . Cho trÎ lµm quen víi con c¸ ,tt«i dïng c©u ®è . “Con g× cã vÈy cã v©y Kh«ng ®i trªn c¹n mµ ®i díi hå ” TrÎ tr¶ lêi ®ã lµ con c¸ .Nh-ng trÎ l¹i biÕt thªm con c¸ cã ®Æc ®iÓm cô thÓ , cã v©y cã ®u«i , vÈy ,m«i tr-êng sèng cña chóng… Tõ ®ã trÎ cã thÓ so s¸nh xem con c¸ vµ con cua cã ®Æc ®iÓm g× gièng nhau ,cã ®Æc ®iÓm g× kh¸c nhau ? Sau ®ã trÎ cã thÓ ph©n nhãm . Ngo¸i ra t«i cßn dïng c¸ch kh¸c ®Ó vµo bµi cung cÊp biÓu t-îng thÕ giíi sung quanh cho trÎ , qua h×nh ¶nh m« h×nh ,con vËt thËt … 5 / RÌn trÎ th«ng qua tiÕt d¹y V× cho tÎ LQVMTXQ , nªn trong mçi tiÕt víi mçi mÉu vËt ,hay tranh ¶nh , t«i ®Òu cho tÎ quan s¸t kü , cho tÎ ®a ra nhiÒu ý kiÕn nhËn xÐt ®Ó t×m ra ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c ®Æc ®iÓm vËt mÉu . VÝ dô : Lµm quen víi con cua , trÎ ®· t×m ®-îc ®Æc ®iÓm cña con cua cã hai cµng to ,t¸m ch©n … Sau ®ã ®Æt c©u hái gîi më “ c¸c con cã biÕt con cua nã ®i nh- thÕ nµo kh«ng ? ” TrÎ tr¶ lêi ®-îc lµ con cua bß ngang , t«i dïng que chØ râ , cua cã mai cua ,yÕm cua cøng ®Ó b¶o vÖ c¬ thÓ chóng. Nh- vËy kh«ng nh÷ng trÎ biÕt ®-îc cua cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g× mµ trÎ cßn biÕt m«i tr-êng sèng cña chóng ,c¸ch vËn ®éng ,(§i nh- thÕ nµo ? ) c¸c bé phËn c¬ thÓ ra sao . N¾m râ ®Æc ®iÓm trÎ quan s¸t rÔ h¬n , tõ ®ã so s¸nh rÊt râ rµng vµ ph©n lo¹i còng rÊt tèt . Trong tiÕt d¹y m«i tr-êng xung quanh t«i lång ghÐp thÝch hîp c¸c m«n kh¸c nh- :” To¸n , ©m nnh¹c , t¹o h×nh ,v¨n häc … ®Ó trÎ thªm høng thó , ghi nhí tèt h¬n , hiÓu vÊn ®Ò s©u vµ réng h¬n . VÝ dô : Trong tiÕt d¹y lµm quen víi ®éng vËt sèng d-íi n-íc . T«i cho trÎ thi “ ®è vui ” hai ®éi ra c©u ®è cho nhau vµ gi¶i c©u ®è ®éi b¹n . “ Nhµ h×nh so¸n l»m ë d­íc ao ChØ cã mét cöa ra vµo mµ th«i Mang nhµ ®i kh¾p mäi n¬i Kh«ng ®i ®ãng cöa nhØ ng¬i mét m×nh .” ( con èc ) Con g× ®Çu bÑp . Hai ng¹nh hai bªn R©u ng¾n vÓnh lªn M×nh tr¬n bãng nhìn ( con c¸ trª) Nh- vËy trÎ ®-îc c©u ®è rÊt vui vÎ hµo høng , kÝch thÝch t- duy , lµm phong phó vèn tõ vµ ng«n ng÷ m¹ch l¹c . . Trong tiÕt d¹y t«i còng lång ghÐp to¸n s¬ ®¼ng , LQ víi con cua ,c« vµ trÎ cïng ®Õm sè ch©n cua . T«i ®a ©m nh¹c xen kÏ gi÷a c¸c phÇn chuyÓn tiÕp trong tiÕt d¹y ®Ó tiÕt d¹y thªm hµo høng ,s«i ®éng . Trong tiÕt d¹y t«i còng kÝch thÝch kh¼ n¨ng s¸ng t¹o nghÖ thuËt cña trÎ b»ng c¸ch g¾n hoÆc d¸n ®Ó hoµn thiÖn bøc tranh . T«i th-êng tæ chøc c¸c trß ch¬i trong tiÕt häc .C¸c trß ch¬i ®éng ,trß ch¬i tÜnh ®an xen nhau ®Ó t¹o høng thó , tiÕt d¹y vui t-¬i , trÎ thªm phÇn ho¹t b¸t nhanh nhÑn . Víi mçi h×nh ¶nh cho trÎ lµm quen ®Òu cã tõ t-¬ng øng ë d-íi ®Ó rÔ nhËn biÕt ®-îc ch÷ c¸i m×nh ®· häc . 6 / N©ng cao kü n¨ng quan s¸t , so s¸nh vµ ph©n lo¹i ë trÎ BiÕt ®-îc kü n¨ng vµ nghÖ thuËt dËy trÎ lµm quen víi MTXQ còng cha th¹t s¸ng t¹o , nªn b¶n th©n t«i k¾c phôc b»ng c¸ch : Th-êng xuyªn häc tËp b¹n bÒ ®ång nghiÖp , luyÖn tËp giäng nãi sao cho thËt chuyÒn c¶m , t¸c phong d¹y sao cho nhÑ nhµng , linh ho¹t . VÒ kiÕn thøc ph¶i n¾m v÷ng ph-¬ng ph¸p d¹y , cung cÊp cho trÎ kiÕn thøc dï ®¬n gi¶n nh-ng còng ph¶i thËt chÝnh x¸c . TËn dông mäi thêi gian ®Ó tù rÌn luyÖn m×nh ,dï ë líp hay ë nhµ . Sö dông bé tranh cho trÎ LQVMTXQ ,theo néi dung tõng bµi ,theo ®óng ch-¬ng tr×nh . Lu«n n¨ng nghe ,tiÕp thu ý kiÕn nhËn xÐt ,cña BGH sau mçi tiÕt d¹y , ®Ó tõ ®ã ph¸t huy nh÷ng mÆt tèt ,kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ . + VÒ c¸ch tiÕn hµnh : Víi mçi b¸i tuú thuéc vµo ®èi t-îng cho trÎ lµm quen , t«i t×m nh÷ng c¸ch vµo bµi kh¸c nhau ®Ó g©y sù chó ý , tß mß cña tÎ . cã thÓ dïng c©u ®è ,bµi h¸t … §ª trÎ nhËn biÕt ®èi t-îng b»ng tranh ¶nh vµ ®å vËt , vËt thËt vµ m« h×nh . Víi mçi ®èi t-îng trÎ ®-îc lµm quen , trÎ ®-îc quan s¸t thËt kü , trÎ biÕt ®a ra ý kiÕn nhËn xÐt cña m×nh , cïng víi ®ã lµ c©u hái gîi më cña c« , cø mçi lÇn lµm quen nh- vËy t«i lång ghÐp néi dung gi¸o dôc vµo bµi . TrÎ kh«ng nh÷ng hiÕu vÒ vËt ®ã mµ cßn cã c¸ch øng xö , hµnh ®éng víi chóng . Sau khi trÎ ®-îc lµm quen 3 – 4 ®èi t-îng( trong 1bµi ) t«i cho trÎ so s¸nh 2®èi t-îng mét , ®Ó trÎ cã thÓ rÔ rµng hoµn thµnh nhiÑm vô ph©n lo¹i trong c¸c trß ch¬i Tæ chøc c¸c trß ch¬i trong mçi tiÕt ®¹t , t«i tæ chøc ®an xen trß ch¬i ®éng víi trß ch¬i tÜnh , lµm cho kh«ng khÝ tiÕt d¹y vui t¬i hµo høng vµ hiÖu qu¶ . Trong c¸c tiªt häc kh¸c t«i còng lång ghÐp kiÕn thøc m«i tr-êng sung quanh ®Ó cñng cè vèn hiÓu biÕt vÒ biÓu tîng ®· cã cña trÎ VÝ dô : Tron tiÕt lµm quen víi ch÷ c¸i I ,T , C C« ®a tranh h×nh “con voi ” C« vµ trÎ cïng ®µm tho¹i vÒ con voi ®Ó trÎ biÕt ®-îc h×nh d¹ng ,m«i tr-êng sèng , thøc ¨n vµ c¸ch vËn ®éng cña nã Trong ho¹t ®éng kh¸c cña trÎ , t«i cã thÓ cung cÊp kiÕn thøc cò , tËn dông mäi lóc ,mäi n¬i ®Ó gi¸o dôc trÎ . Trong ho¹t ®éng gãc , trÎ ®îc ch¬i ë gãc thiªn nhien . trÎ t-íi c©y , nhÆt l¸ , b¾t sau ,xem s¸ch vÒ m«i tr-êng xung quanh . ®Æc biÖt trÎ ®-îc ch¬i nhiÒu ®å vËt thËt , khi ®îc ho¹t ®éng nhiÒu víi ®å vËt thËt , trÎ ®-îc nh×n ,sê ,n¾n ,ngöi ,… Tõ ®ã cã h×nh ¶nh chän vÑn vÒ nh÷ng g× sung quanh tÎ , khçng thÕ mµ t«i cßn ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o cña trÎ b»ng c¸ch cho tÎ lµm tranh tõ nguyªn liÖu thiªn nhiªn nh- : Hoa , l¸ Ðp kh« , vá c©y ,coäng r¬m , vá thuû s¶n … Qua c¸c buæi d¹o ch¬i ,th¨m quan , ho¹t ®éng ngoµi trêi , d· nngo¹i … khi trÎ quan s¸t t«i híng trÎ sö dông mäi gi¸c quan ®Ó trÎ cã thÓ chØ ra chän vÑn ®èi t-îng ®ã . VÝ dô : C« vµ trÎ quan s¸t c©y hoa hång , híng trÎ nhËn biÕt mµu s¾c c¸nh hoa . Cho trÎ sê c¸nh hoa thÊy mÞn vµ nh½n , c¸c mÐp cña l¸ cã r¨ng ca . §a hoa nªn ngöi cã mïi th¬m . TrÎ ®-îc quan s¸t kü , cã ®-îc ®Çy ®ñ c¸c ®Æc ®iÓm cña ®èi t-îng nªn trÎ so s¸nh rÊt tèt vµ ph©n lo¹i rÊt nhanh . D¹o ch¬i th¨m quan ho¹t ®éng ngoµi trêi , kh«ng nh÷ng ®Ó trÎ kh¸m ph¸ thÕ giíi sung quanh m×nh mµ t«i cßn gi¸o dôc t×nh yªu thiªn nhiªn , ý thøc b¶o vÖ m«i tr-êng . t«i còng lu«n chó ý kiÕn thøc x· héi víi trÎ vÒ c«ng viÖc cña mçi ng-êi , vÒ mãi quan hÖ gi÷a con ng-êi víi nhau , ®Æc biÖt lµ gi¸o dôc ATGT víi trÎ t¹o cho trÎ thãi quen vµ ý thøc khi tham gia giao th«ng . Víi trÎ mÆc dï kiÕn thøc rÊt ®¬n gi¶n . §i trªn ®êng kh«ng ch¹y , kh«ng l« ®ïa , ®i bªn tay ph¶i , ho¹c lµ nh×n nh÷ng tÝn hiÖu giao th«ng . 7 / KÕt hîp gi÷a phô huynh vµ c« gi¸o .. §èi víi trÎ mÇm non dÔ nhí l¹i dÔ quªn , nÕu kh«ng ®-îc luyÖn tËp th-êng xuyªn th× sau ngµy nghØ xÏ quªn lêi c« d¹y V× thÕ t«i thêng xuyªn chao ®æi víi phô huynh vµo giê ®ãn tr¶ trÎ ®Ó hiÓu ®îc tÝnh c¸ch trÎ vµ ®Ó phô huynh luyÖn them cho trÎ . Ch¸u A , ch¸u B rÊt thÝch ®äc c©u ®è cho bè mÑ nghe . Ch¸u C ,ch¸u D rÊt hay hái vÒ nh÷ng g× l¹ sung quanh . §éng viªn c¸c ch¸u kh«ng chØ biÕt b¶o vÖ m«i tr-êng sung quanh mµ cßn gi÷ g×n ,gióp ®ì cha mÑ nh÷ng c«ng viÖc vÖ sinh nhá . Trao ®æi víi phô huynh mua cho trÎ nh÷ng quÓn tranh vÒ con vËt ,c©y cá … phï hîp víi løa tuæi . trÎ ®îc lµm quen víi h×nh ¶nh , víi ch÷ viÕt . ViÖc kÕt hîp gi÷a gia ®×nh vµ c« gi¸o lµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc , gióp trÎ luþªn tËp nhiÒu h¬n , tõ ®ã trÎ cã ®îc vèn kiÕn thøc vÒ thiªn nhiªn , vÒ x· héi phong phó vµ ®a d¹ng h¬n,V× trÎ ë m«i tr-êng lµ n«ng th«n , nªn ë nhµ trÎ ®-îc tiÕp xóc víi nhiÒu thiªn nhiªn , cá c©y hoa l¸ rÊt nhiÒu , ®-îc bè mÑ th-êng xuyªn cung cÊp vµ cñng cè nh÷ng g× ®· cã th× hiÖu qu¶ viÖc cho trÎ lµm quen víi m«i tr-êng sung quanh lµ rÊt cao . KÕt qu¶ thùc nghiÖm Qua thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p trªn kÕt qu¶ ®¹t ®-îc nh- sau : • B¶n th©n ®-îc trau råi kiÕn thøc ,kü n¨ng , nghÖ thuËt d¹y trÎ . • Phô huynh tÝn nhiÖm tin yªu • KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ qua 6 tiÕt dËy ®-îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau : B¶ng 2 : KÕt qu¶ ®¹t ®-îc STT Ph©n lo¹i §Çu n¨m Cuèi n¨m Sè l-îng Tû lÖ % Sè l-îng Tû lÖ % 1 Lo¹i tèt 2 33.33 4 66.67 2 Lo¹i kh¸ 4 66.67 2 33.33 Víi trÎ cã tiÕn bé râ rÖt trong tõng tiÕt d¹y . TrÎ cã kü n¨ng quan s¸t , so s¸nh ,ph©n lo¹i tèt , hiÓu biÕt réng vÒ tù nhiªn còng nh vÒ x· héi . §Æc biÖt trong héi thi bÐ lµm quen ATGT vµ gi¸o dôc b¶o vÖ m«i tr-êng c¸c ch¸u líp t«i thÓ hiÖn rÊt tèt vÒ kiÕn thøc ATGT còng rÊt tèt vµ cã ý thøc b¶o vÖ m«i tr-êng . §-îc ban gi¸m kh¶o ®¸nh gi¸ rÊt cao . kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cña trÎ §-îc biÓu hiÖn qua b¶ng sau : B¶ng 3 : KÕt qu¶ ®¹t ®-îc cña trÎ TT Kü n¨ng quan s¸t ,so s¸nh §Çu n¨m Cuèi n¨m T¨ng Sè l-îng Tû lÖ % Sè l-îng Tû lÖ % Sè l-îng Tû lÖ % ,ph©n lo¹i 1 Lo¹i tèt 4 16 10 40 6 24 2 Lo¹i kh¸ 6 24 10 40 4 16 3 Trung b×nh 13 52 5 20 4 Lo¹i yÕu 2 8 0 0 §èi t-îng phô huynh : C¸c bËc phô huynh ®· nhËn thøc râ ®-îc tÇm quan träng cña viÖc d¹y trÎ lµm quen víi m«i tr-êng xung quanh , t¹o ®iÒu kiÖn cïng c«ng t¸c víi c« gi¸o ®Ó ®-îc lµm quen víi m«i tr-êng xung quanh cña trÎ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt , ®ã còng ®· gãp phÇn n©ng cao chÊt l-îng m«n cho trÎ lµm quen víi m«i tr-êng xung quanh . Bµi häc kinh nghiÖm - Gi¸o viªn thùc sù yªu nghÒ mÕn trÎ , cã n¨ng lùc s- ph¹m , n¾m ch¾c chuyªn m«n . - Cã sù hiÓu biÕt vÒ kü n¨ng d¹y trÎ lµm quen víi m«i tr-êng sung quanh . - Cã sù s¸ng t¹o trong mçi tiÕt d¹y , lu«n cã sù ®æi míi trong ph-¬ng ph¸p d¹y trÎ - Th-êng xuyªn rÌn luyÖn b¶n th©n ,kü n¨ng d¹y , thao t¸c ,rÌn luyÖn giäng nãi - §å dïng d¹y trÎ phong phó s¸ng t¹o hÊp dÉn víi trÎ . - Lµm tãt c«ng t¸c tuyªn truyÒn víi c¸c bËc phô huynh . - Lu«n t¹o ®îc m«i tr-êng häc mµ ch¬i ,ch¬i mµ lµm . - Chó ý rÌn trÎ Ýt nãi , chËm hiÓu cã ph-¬ng ph¸p híng d©nn xcô thÓ . - §éng viªn kÞp thêi vµ gióp trÎ tËp luþen th-êng xuyªn . - T¹o ®iÒu kiÖn tèt ®Ó trÎ cã kh¶ n¨ng t- duy , ph¸t triÓn tèt . dùa vµo héi thi “BÐ lµm quen ATGTvµ gi¸o dôc BVMT” Trªn ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p , kinh nghiÖm mµ t«i ®· thùc nghiÑm ®Ó “ N©ng cao chÊt l-îng cho trÎ lµm quen víi m«i tr-êng sung quanh ” cho trÎ 5 – 6 tuæi , ®Ó n©ng cao kü n¨ng quan s¸t , so s¸nh ph©n lo¹i ë trÎ khi ®-îc lµm quen víi m«i tr-êng xung quanh . B¶n th©n rÊt mong ®-îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña quý ban vµ c¸c ®ång nghiÖp ®Ó nh÷ng giê d¹y m«i tr-êng xung quanh ®¹t kÕt qu¶ cao. Phó Tóc .Ngµy 19.th¸ng 5 n¨m 2009 nhËn xÐt , ®¸nh gi¸ , xÕp lo¹i cña héi ®ång khoa häc c¬ së Chñ tÞch héi ®ång ( Ký tªn , ®ãng dÊu ) Ngêi viÕt