Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Trung học cơ sở Skkn một số kinh nghiệm tập luyện môn cầu lông cho học sinh cấp thcs ...

Tài liệu Skkn một số kinh nghiệm tập luyện môn cầu lông cho học sinh cấp thcs

.DOC
35
1802
125

Mô tả:

MỤC LỤC I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. 3. Đối tượng nghiên cứu. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu. 5. Phương pháp nghiên cứu II. PHẦN NỘI DUNG 1. Cơ sở lý luận 2. Thực trang 2.1 Thuận lợi – khó khăn 2.2 Thành công và hạn chế 2.3 Mặt mạnh, mặt yếu 2.4 Các nguyên nhân và yếu tố tác động... 2.5 Phân tích, đánh giá vấn đề thực trạng đề tài đã đặt ra 3. Giải pháp và biện pháp 3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp 3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 3.3 Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp 3.4 Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 3.5 Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu 4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn 2 3 4 4 4-5 5-7 7 7 8 8 9 9 10 10 11-29 30 30 30 31 đề nghiên cứu III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1. Kết luận 2. Kiến nghị IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO 32 33 35 I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài "Sức khoẻ là cái xe chở tri thức" nó là vốn quý nhất của con người, ngạn ngữ Nga có câu "Có sức khoẻ thì sẽ có 100 điều ước, không có sức khoẻ thì chỉ có một điều ước duy nhất đó là có sức khoẻ". Vì thế mà nền giáo dục của chúng ta đã đưa môn học Thể dục vào giảng dạy ở tất cả các cấp học, với mục đích nâng cao sức khoẻ cho mọi người, đào tạo thế hệ trẻ có một thể lực dồi dào 1 đáp ứng được công cuộc" Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước" . Việc giáo dục thể chất, chăm lo đời sống tinh thần nâng cao sức khoẻ cho thế hệ trẻ đã được Đảng và nhà nước ta đặc biệt chú trọng quan tâm. Ngay sau khi thành lập nước Bác Hồ của chúng ta đã ra sắc lệnh thành lập một nha thanh niên và thể dục. Người dạy..."Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khoẻ mới thành công...". Công cuộc xây dựng đất nước trong tình hình mới, trong nghị quyết IV ban chấp hành TW Đảng khoá VII đã nêu .."Con người phát triển cao trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức là động lực của sự nghiệp xây dựng xã hội mới, đồng thời là mục tiêu của Xã hội chủ nghĩa." Cùng với chỉ thị 36 CT/TW của ban bí thư TW Đảng khoá VIII "về công tác Thể dục thể thao trong tình hình mới" ghi rõ: "Phải phấn đấu đạt được các mục tiêu về Giáo dục thể chất trong trường học, đồng thời phải kiện toàn hệ thống đào tạo cán bộ giáo viên, huấn luyên viên, vận động viên trẻ..." điều đó cũng nói lên yêu cầu của người giáo viên giảng dạy môn Thể dục trong trường học phải luôn tìm tòi học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của mình, cũng như tìm ra các phương pháp mới để giảng dạy cho học sinh đạt hiệu quả cao nhất, đáp ứng được với sự phát triển của xã hội. Ngành giáo dục và đào tạo đã nhận thấy được tầm quan trọng của các môn thể thao. Đặc biệt là đáp ứng với phong trào tập luyện và thi đấu môn Cầu lông rộng khắp trên toàn quốc, vì vậy môn Cầu Lông đã được đem vào chương trình học với nội dung tự chọn. Xét về thực tế môn Cầu lông ở Việt Nam chúng ta nói chung và ở Tỉnh Đắk Lắk nói riêng, phong trào tập luyện môn Cầu lông rộng khắp từ nông thôn cho đến thành thị. Nhưng cũng chỉ dừng lại ở mức phong trào, thành tích cao thì đang còn bị hạn chế, chưa đạt được thứ hạng cao. Quan sát các trận đấu cầu lông trong các trường hoc, trong huyện, các giải thi đấu Hội khoẻ phù đổng, học sinh giỏi TDTT cấp huyện, cấp tỉnh, qua phỏng vấn các HLV, các nhà chuyên môn tất cả đều nhận thấy rằng "Các vận động viên, học sinh, của chúng ta thi đấu chưa đạt hiệu quả cao là do thể lực, kĩ thuật còn yếu, chưa đáp ứng được với yêu cầu ở các trận đấu kéo dài căng thẳng". Chính vì vậy trong chương trình môn Thể dục dạy học cho học sinh ở trường THCS việc đưa các bài tập bổ trợ thể lực, phương pháp huấn luyện là rất cần thiết và quan trọng trong việc nâng cao thể lực, kĩ thuật cho từng môn học từ đó các em mới có thể thực hiện đúng được các yêu cầu kỹ thuật và chiến thuật, 2 từ đó nâng cao trình độ và đạt kết quả cao trong các hội thi. Nếu giáo viên giảng dạy không áp dụng tốt các phương pháp và bài tập bổ trợ thì sẽ không có hiệu quả. Đặc biệt là môn Cầu Lông, vì thể lực của các em yếu nên việc tiếp thu và thực hiện các kỹ thuật còn hạn chế và chưa đạt kết quả cao. Vì vậy vấn đề đặt ra là phải xây dựng một chiến lược lâu dài các biện pháp nhằm phát triển phong trào TDTT đồng bộ tất cả các môn thông qua các Câu lạc bộ sở thích, đặc biệt là môn Cầu lông. Nhận thức được vấn đề nêu trên kết hợp với kiến thức của bản thân trong thời gian giảng dạy, tôi mạnh dạn chọn đề tài " Một số kinh nghiệm tập luyện môn Cầu lông cho học sinh cấp THCS" 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. - Qua tìm hiểu thực trạng môn Cầu lông ở các trường THCS trên đại bàn huyện đều chưa có phương pháp tập luyện bài bản nên kết quả thi đấu chưa cao. - Giúp các em hoàn thiện về mặt thể chất và chức năng của cở thể nhằm hình thành và củng cố những kỹ năng, kỹ xảo vận động cơ bản, quan trọng trong cuộc sống. Hình thành những kỹ thuật, tâm lý, chiến thuật khi thi đấu. - Củng cố và tăng cường sức khỏe, hình thành cho học sinh thói quen giữ gìn vệ sinh, rèn luyện thân thể thường xuyên, giáo dục phẩm chất đạo đức, ý chí, tinh thần tập thể, ý thức tổ chức kỷ luật, xây dựng niềm tin và có cuộc sống lành mạnh vươn lên. - Khơi dậy niềm đam mê môn Cầu lông, phát hiện những em có năng khiếu, bồi dưỡng trong đội tuyển tham gia thi đấu các hội thi. - Xây dựng giáo án tập luyện chi tiết theo tuần, tháng, năm 3. Đối tượng nghiên cứu. - Là các bài tập về kỹ thuật, thể lực, chiến thuật và sức bền cho học sinh cấp THCS. 4. Phạm vi nghiên cứu. - 20 em học sinh trường THCS Buôn Trấp, huyện Krông Ana. 3 - Tìm hiểu, nghiên cứu phân phối chương trình, sách giáo khoa và thực tiễn dạy học môn tự chọn ở trường THCS. - P h ư ơ n g p h á p t ậ p l u y ện - Vận dụng một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao thể lực môn cầu lông - Nghiên cứu thông qua Hội khỏe phù đổng và học sinh giỏi TDTT cấp huyện và cấp tỉnh - Nghiên cứu được tiến hành tại nhà đa chức năng trường THCS Buôn Trấp và Sân Cầu lông Long vũ, huyện Krông Ana. - Thời gian nghiên cứu là 08 tháng 5. Phương pháp nghiên cứu Quá trình nghiên cứu tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: 5.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu Đây là phương pháp được sử dụng nhằm hệ thống hoá các kiến thức có liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu. Trong quá trình nghiên cứu đề tài tôi đã tham khảo các sách giáo khoa các tài liệu, các chỉ thị, văn bản, quyết định của Đảng và nhà nước về Thể dục thể thao trong giai đoạn mới định hướng công tác Thể dục thể thao…; Các sách lý luận, tâm lý, sinh lý học, các sách huấn luyện về chuyên môn Cầu lông; Các SKKN nghiên cứu về môn Cầu lông. 5.2. Phương pháp phỏng vấn toạ đàm Trong quá trình nghiên cứu đề tài tôi đã phỏng vấn các thầy giáo, cô giáo dạy Thể dục, các vận động viên đạt giải Cầu lông cấp tỉnh và khu vực miền trung, huấn luyện viên nhằm thu thập thông tin phục vụ cho việc điều tra thực trạng tập luyện môn Cầu lông trong các trường THCS. Thông qua phiếu hỏi và toạ đàm để tìm ra các bài tập tập luyện cho học sinh. 5.3. Phương pháp quan sát sư phạm Tôi tiến hành quan sát các buổi tập luyện và đánh giá khả năng tiếp thu của các em học sinh, đồng thời tiến hành quan sát giờ tập của một số huyện có phong 4 trào Cầu lông phát triển mạnh như: huyện Krông păk, huyện EaKa... để tìm hiểu các bài tập thường được sử dụng trong tập luyện mônCầu lông, đồng thời thu thập các thông tin để giải quyết các mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. 5.4. Phương pháp kiểm tra sư phạm Phương pháp kiểm tra sư phạm được tiến hành để đánh giá trình độ sức sức bền của học sinh trước khi tiến hành thực nghiệm. 5.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm Các bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học sinh trường THCS Buôn Trấp được tiến hành trong 08 tháng theo 2 giai đoạn: giai đoạn 04 tháng đầu và 04 tháng sau trong đợt thi Hội khỏe phù đổng cấp huyện và cấp tỉnh. Đề tài tiến hành thực nghiệm theo hình thức so sánh song song kết quả trước và sau khi tập luyện các bài tập. II. PHẦN NỘI DUNG 1. Cơ sở lí luận Ngay từ khi mới thành lập chính quyền (1945) Đảng và Nhà nước ta đã hết sức coi trọng công tác giáo dục con người phát triển toàn diện nói chung và nâng cao năng lực thể chất nói riêng. Coi đây là tài sản của đất nước. Các văn bản pháp lý của Đảng và Nhà nước ta đều nhấn mạnh TDTT và công tác cách mạng, là công cụ tác động tích cực đến đời sống của xã hội, là bộ phận quan trọng trong sự nghiệp giáo dục con người, phát triển toàn diện về mọi mặt. Ngày 24/03/1994 Ban bí thư TW Đảng ra chỉ thị 36 CT/TW về công tác TDTT trong giai đoạn mới, đề cập một hệ thống các quan điểm cơ bản của Đảng về TDTT các mục tiêu và nội dung chỉ đạo phát triển TDTT có ý nghĩa chiến lược và lâu dài. Trong đó nêu rõ: "Phát triển TDTT là một bộ phận quan trọng trong chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và nhà nước nhằm bồi dưỡng và phát huy nhân tố con người. Mục tiêu cơ bản lâu dài của công tác TDTT và hình thành nền TDTT tiến bộ góp phần nâng cao sức khoẻ, thể lực đáp ứng nhu cầu văn hoá tinh thần của nhân dân và phấn đấu đạt được vị trí xứng đáng trong các hoạt động TDTT quốc tế trước hết là ở khu vực Đông Nam Á. Để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển TDTT nước nhà thủ tướng chính phủ đã có chỉ thị 133/TTg về xây dựng và quy hoạch phát triển ngành 5 TDTT". Ngành TDTT phải xây dựng định hướng phát triển có tính chiến lược trong đó quy định rõ các môn thể thao và các hình thức hoạt động mang tính phổ cập đối với 1 đối tượng lứa tuổi tạo thành phong trào tập luyện rộng rãi của quần chúng. Để đáp ứng với điều kiện phát triển kinh tế, xã hội ngày một tăng của đất nước. Thể dục thể thao càng có vị trí quan trọng trong đời sống nhân dân, trở thành nhu cầu ngày càng cấp thiết, chăm lo cho con người, nâng cao sức khoẻ, thể lực, khẳng định khả năng sáng tạo của con người Việt Nam trong chỉ thị số 227 - CT/TW ngày 18/11/1975 của Ban chấp hành TW Đảng có ghi: "Công tác TDTT đã phát triển đúng hướng góp phần tích cực phục vụ sản xuất, chiến đấu, đời sống và xây dựng con người mới, công tác TDTT cần phát triển ưu điểm đó phấn đấu vươn lên, đưa phong trào quần chúng rèn luyện thân thể vào nề nếp, phát triển công tác TDTT có chất lượng có tác dụng thiết thực nhằm mục tiêu khắc phục và tăng cường sức khoẻ cho nhân dân, góp phần xây dựng con người mới phát triển toàn diện, phục vụ đắc lực sự nghiệp xây dựng bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền TDTT - XHCN phát triển cân đối, có tính dân tộc, nhân dân và khoa học". Với sự phát triển của các môn thể thao nói chung, môn Cầu lông nói riêng , trong những năm qua các em học sinh trường THCS Buôn trấp đã tham gia các giải như: Hội khỏe Phù đổng, thi học sinh giỏi TDTT, đã đạt được những kết quả cao. Vì vậy để đạt được thành tích cao trong thi đấu một trong những việc cần làm là phải nâng cao sức bền, có phương pháp tập luyện và tuyển chọn đội tuyển ngay từ đầu thông qua các Câu lạc bộ sở thích tại trường, từ đó tạo nền tảng để em thực hiện và vận dụng có hiệu quả các kỹ thuật, chiến thuật đánh cầu, giúp các em duy trì được những trận đấu căng thẳng kéo dài mà vẫn đảm bảo một cách hiệu quả những đường cầu tấn công nhanh, mạnh đầy uy lực, hoặc kiên trì phòng thủ an toàn trước những pha áp đảo của đối phương. Không những vậy một khi kỹ thuật của các em được đảm bảo sẽ củng cố và nâng cao tâm lý, bản lĩnh, chủ động và sáng tạo trong thi đấu. 2. Thực trang 2.1. Thuận lợi, khó khăn * Thuận lợi. Được sự quan tâm của Phòng GD&ĐT, thường xuyên quan tâm bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Có tổ chuyên môn Thể dục thường xuyên họp tổ, rút 6 kinh nghiệm, thực hiện những chuyên đề mới về phương pháp dạy học, cách bồi dưỡng học sinh có năng khiếu. Lãnh đạo nhà trường luôn tạo mọi điều kiện về sân bãi tập luyện, cơ sở vật chất cho công tác giảng dạy, huấn luyện, giáo viên trong trường thường xuyên dự giờ và góp ý cho tôi. Bản thân được đào tạo Đại học chính quy, học chuyên sâu về môn Cầu lông . Luôn luôn an tâm công tác, yêu nghề, tích cực tìm tòi học hỏi nâng cao chuyên môn nghiệp vụ thông qua đồng nghiệp, trên Internet…vv. Đa số các em học sinh ham thích môn Cầu lông, có ý thức tổ chức kỷ luật, năng động, nhiệt tình với các bài tập khi giáo viên đưa ra. Học sinh có năng khiếu, tiếp thu nhanh, dễ uốn nắn, sửa sai. Đa số các em gần trường nên việc đi lại thuận lợi, được gia đình quan tâm tạo điều kiện trong việc tập luyện. Phong trào TDTT trong trường và ngoài xã hội đang phát triển nên học sinh có điều kiện tập luyện và cọ sát. Nhà trường đã có nhà đa chức năng nên thuận lợi cho các em học tập và thi đấu. * Khó khăn. Trong quá trình thực hiện đề tài tôi nhận thấy một số em chưa thật sự chú ý đến việc tập luyện và thi đấu, lý do các em phải đi học chính khóa và học thêm nhiều nên thời gian phần nào đã ảnh hưởng. Một số phụ huynh không muốn cho con mình đi tập luyện và thi đấu môn Cầu lông vì sợ ảnh hưởng tối việc học tập Điều kiện về cơ sở vật chất còn thiếu thốn, các em chưa chuẩn bị được đầy đủ dụng cụ khi tham gia tập luyện Sức khỏe và khả năng tiếp thu của học sinh không đồng đều. 2.2. Thành công, hạnh chế * Thành công 7 Trong quá trình công tác tại trường tôi luôn vận dụng những kiến thức đã được học vào quá trình huấn luyện cho các em, tự tìm tòi nghiên cứu tài liệu qua sách báo, Internet, học hỏi từ đồng nghiệp, góp ý của tổ chuyên môn. Từ khi áp dụng những phương pháp trên hiệu quả và thành tích của học sinh thi môn Cầu lông đã được nâng lên, các em thích chơi Cầu lông, đạt kết quả cao tại Hội khỏe phù đổng cấp huyện và cấp tỉnh vừa qua, các em đã có ý thức và quan tâm tới những nội dung trong quá trình tập luyện và ngày càng có nhiều học sinh tham gia tập luyện. * Hạn chế Một số động tác kỹ thuật khó các em chưa thực hiện được, một số học sinh còn ham chơi Game chưa chú ý đến tập luyện Một số em sức khỏe còn yếu nên thực hiện các bài tập chưa đạt hiệu quả cao. 2.3. Mặt mạnh, mặt yếu * Mặt mạnh Được sự quan tâm của Ban lãnh đạo nhà trường, tổ chuyên môn, giáo viên trong tổ, Hội cha mẹ phụ huynh học sinh và phía gia đình các em nên học sinh đã tập luyện đầy đủ các buổi theo quy định. Luôn bám sát học sinh, hiểu rõ hoàn cảnh tâm sinh lý lứa tuổi, sức khỏe của các em từ đó phân loại đối tượng để có những bài tập phù hợp. Các em được tập luyện với ở sân trong nhà nên kỹ thuật và cảm giác với trái cầu tốt hơn. Thường xuyên được cọ sát với các anh chị trong Câu lạc bộ Cầu lông Long Vũ nên củng cố được kỹ thuật, bản lĩnh và thể lực tăng nhanh. Đa số các em học sinh thích chơi môn Cầu lông * Mặt yếu Một số phụ huynh học sinh không muốn con mình tham gia tập luyện và chơi Cầu lông ví sợ ảnh hưởng tói việc học tập, kinh phí còn hạn chế. 8 Điều kiện cơ sở vật chất ở một số trường còn nhiều thiếu thốn như: chưa có nhà Đa chức năng, chưa có thầy học chuyên sâu về môn Cầu lông, gia đình còn khó khăn chưa có điều kiện đầu tư cho con tham gia tập luyện. 2.4. Các nguyên nhân, yếu tố tác động Một số phụ huynh không muốn cho con tham gia tập luyện trong đội tuyển cầu lông. Lịch học thêm và học tăng tiết nhiều nên các em không có nhiều thời gian tập luyện 2.5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trang mà đề tài đã đặt ra Trong giảng dạy v à t ậ p l u y ệ n môn Cầu Lông ở trường THCS các em chỉ được học các trang bị kỹ thuật, phương pháp tập luyện, các bài tập bổ trợ. Nhưng do thời gian các em dành cho việc tập luyện, kinh phí còn nhiều hạn chế. Do vậy mà kĩ thuật, thể lực chưa đạt được thành tích cao. Nếu người giáo viên không đưa các bài tập bổ trợ và có phương pháp huấn luyên phù hợp thì: - Thứ nhất: HS chỉ biết được kỹ thuật cơ bản chứ khi áp dụng kỹ thuật đó vào thi đấu thì không thực hiện được vì thiếu thể lực di chuyển chậm, lực cổ tay không đủ để đánh đường cầu đúng yêu cầu. - Thứ hai: Nếu không củng cố thể lực chuyên môn cho các em nội dung học lặp lại nhiều lần thể lực chuyên môn của người học yếu dẫn đến người học bị sớm mệt mỏi nhàm chán thiếu hứng thú tập luyện. - Thứ ba: Phương pháp tập luyện không phong phú, đa dạng thì làm cho học sinh cảm thấy nhàm chán. - Thứ tư: Phương pháp huấn luyện không phù hợp thì không nâng cao được thành tích, cũng như khong tao được hứng thú cho HS. Với phong trào Cầu Lông rộng khắp như hiện nay việc tiếp thu một vài kỹ thuật động tác đánh cầu hay kỹ thuật di chuyển đối với các em học sinh lứa tuổi này là không khó. Để các em phát triển thêm về thể lực, cũng như có điều kiện để phát triển kỹ thuật động tác đánh cầu, kỹ thuật di chuyển từ kỹ năng đến kỹ xảo thì yêu cầu người giáo viên phải nghiên cứu, tìm tòi, đầu tư vào giờ dạy một cách công phu và đưa các bài tập mới cho các em tập luyện, tránh tập đi tập lại một vài động tác gây nhàm chán cho các em và gây mất hứng thú về học môn 9 cầu lông của các em. Khi đó giờ dạy của giáo viên mới có chất lượng cao, học sinh tích cực tự giác hơn trong học tập cũng như trong tập luyện. Từ đó chúng ta thực hiện được mục đích cơ bản là giáo dục sức khoẻ cho học sinh, phát triển thể lực chuyên môn, kỹ thuật, chiến thuật và tâm lý thi đấu là nền tảng cho phát triển môn thể thao được nhiều người ưa thích có thành tích cao hơn. 3. Giải pháp, biện pháp Các phương pháp huấn luyện kĩ thuật, bài tập bổ trợ vào các giờ học Cầu lông để phát triển thể lực nâng cao thành tích môn Cầu lông. Để góp phần nâng cao hiệu quả của tiết học Cầu lông tôi đã nghiên cứu và vận dụng đem vào giảng dạy các phương pháp, bài tập bổ trợ phát triển thể lực với thời gian từ 10 – 15 phút/tiết (vào phần thể lực của mỗi tiết giáo án bồi dưỡng đội tuyển) liên tục từ tiết thứ nhất cho đến tiết cuối cùng của chương trình huấn luyện cầu lông. 3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp - Trang bị đầy đủ, toàn diện các kĩ thuật Cầu lông hiện đại - Nắm vững và phối hợp các kĩ thuật trong những tình huống diễn biến phức tạp của điều kiện thi đấu. - Phát huy cao độ những hiệu quả sử dụng hiệu quả kĩ thuật trong những tình huống phức tạp của điều kiện thi đấu. - Thường xuyên hoàn thiện kĩ thuật kết hợp với việc phát triển các tố chất và năng lực liên quan để tăng cường hiệu quả sử dụng kĩ thuật trong tập luyện và thi đấu. Để đạt được mục đích của SKKN, đề tài xác định các mục tiêu cụ thể sau: Mục tiêu1: Nghiên cứu thực trạng tập luyện cầu lông của học Trường THCS Buôn Trấp. Mục tiêu 2: Lựa chọn và ứng dụng các bài tập chọn học sinh Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp. Trong quá trình huấn luyện kĩ thuật cần chú ý những yêu cầu sau: 10 - Đảm bảo yêu cầu của các nguyên tắc giảng dạy đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ đã biết đến chưa biết. - Giảng dạy kĩ thuật phải được tiến hành một cách tuần tự hợp lí sao cho có thể tận dụng được những qui luật trong giảng dạy động tác - Thường xuyên theo dõi các diễn biến quá trình tiếp thu kĩ thuật, sửa chữa các sai lầm mà người học mắc phải một các kịp thời. - Sử dụng phối hợp một cách khoa học và hợp lí các phương pháp huấn luyện trong GDTC để nhằm gúp người học tiếp thu nhanh các kĩ thuật cần trang bị trong quá trình tập luyện. 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 3.2.1. Giai đoạn huấn luyện ban đầu Ở giai đoạn này cần giảng dạy cho người học nhận thức đúng về mục đích và nhiệm vụ của động tác mình cần học thông qua việc sử dụng các phương pháp trực quan để học có khái niệm tư duy đúng đắn về kĩ thuật của giáo viên đề ra, với các kĩ thuật phúc tạp khi tiến hành có thể đơn giản hoá bằng các phương pháp phân chia hay sử đụng các bài tập bổ trợ để dẫn dắt cho người tập dễ dàng thực hiện kĩ thuật một cách chính sách với chất lượng cao. Ví dụ: Trong huấn luyện kĩ thuật phòng thủ thấp tay thường có sự kết hợp với các bước chân, sau khi giảng giải và thi phạm về kĩ thuật có thể cho nguời tập thực hiện không tiếp xúc với cầu bằng cách đếm nhịp: 1 là bước chân; 2 là xoay người; 3 là đánh cầu và 4 là về tư thế chuẩn bị ban đầu. Nhịp 5,6,7,8 tiếp tục thực hiện các giai đoạn như 1,2,3,4. 11 Quá trình này không chỉ thực hiện vài lần mà cần được tiến hành từ ngày này sang ngày khác, từ buổi học này sang buổi học khác làm cho người tập có định hướng đúng về kĩ thuật và độ khó cũng được tăng dần lên theo tương ứng với khả năng tiếp thu của người tập. Ở giai đoạn này, khi tiếp thu kĩ thuật cầu lông các em không thể tránh khỏi mắc phải sai lầm. Các sai lầm mắc phải do nhiều các nguyên nhân khác nhau, nhưng thường được thể hiện sai ở các điểm như: động tác bị cứng vai, phương hướng nhịp điệu chưa đúng, chưa phối hợp được lực đánh cầu, điểm tiếp xúc cầu sai, v,v…Vì vậy sửa chữa sai lầm cho người tập khi thực hiện kĩ thuật ở giai đoạn này là nhiệm vụ quan trọng của người GV. Người thầy cần sớm phát hiện những lỗi sai, tìm hiểu những nguyên nhân và đề ra các biện pháp khắc phục lỗi sai lầm đó cho người học một cách kịp thời mới có thể nâng cao hiệu quả giảng dạy của mình. 12 Kết thúc giai đoạn này người tập phải tiếp thu được kĩ thuật tương đối hoàn chỉnh, tuy nhiên các động tác thực hiện còn thô và thể hiện ở mức độ chuẩn xác chư cao, chưa điều chỉnh được đường cầu theo ý muốn, dùng sức nhiều mà hiệu quả đánh cầu chưa được cao, động tác phối hợp chưa được nhịp nhàng. 3.2.2. Giai đoạn huấn luyện sâu Ở giai đoạn này cần nâng cao kĩ thuật của người học đến mức độ tương đối hoàn thiện. Các chi tiết kĩ thuật cần được tiếp thu một cách hoàn chỉnh với độ chính xác cao về không gian, thời gian và nhịp điệu. Các bài tập thực hiện kĩ thuật cần đựơc thực hiện liên tục với độ khó tăng dần. Mặc dù việc thực hiện kĩ thuật ở giai đoạn này còn mang tính chất đơn lẻ, song những yêu cầu chính xác của kĩ thuật, độ chuẩn khi đánh cầu, yêu cầu về dùng sức, cự ly đánh cầu phải được tăng lên. Các động tác kĩ thuật của cầu lông chỉ thực hiện có hiệu quả khi biết kết hợp các yếu tố sức mạnh, sức nhanh ,sức bền và khéo léo trong kĩ thuật. Bởi vậy ngay ở giai đoạn này cần phải phối hợp giảng kĩ thuật với việc tập luyện với các tố chất liên quan, đặc biệt là các yếu tố cần thiết cho kĩ thuật di chuyển và lực gập mở cổ tay trong các kĩ thuật đánh cầu. Nếu như ở giai đoạn đầu các động tác đánh cầu cần thực hiện với biên độ rộng của cánh tay thì ở giai đoạn này biên độ hoạt động của cánh tay cần hạn chế và bù vào đó là mở rộng biên độ hoạt động của cổ tay để tăng lực đánh cầu và điều chỉnh đường cầu cho chính xác, tiết kiệm và hiệu quả cao. 3.2.3. Giai đoạn củng cố và hoàn thiện 13 Tiếp theo giai đoạn trước, ở giai đoạn này các kĩ thuật cầu lông cần được củng cố và hoàn thiện cho phù hợp với đặc điểm cá nhân của người học, đồng thời có thể thực hiện một cách hợp lý trong những điều kiện khác nhau của những tình huống thi đấu. Trong các giai đoạn này cần cho người tập thực hiện các bài tập phối hợp đặc biệt là các bài tập phối hợp giữa các kĩ thuật di chuyển với các kĩ thuật đánh cầu khác nhau ở nhiều điểm trên sân, những bài tập theo yêu cầu của chiến thuật và các bài tập thi đấu có hạn chế toàn diện để người tập thích nghi dần với những yêu cầu phức tạp trong thi đấu cầu lông. Ví dụ: Trong cùng một động tác vung tay có thể sử dụng 3 cách đánh khác nhau: cao xa, đập cầu, đánh nhỏ cao tay. Tiếp tục tăng cường phát triển các tố chất thể lực có liên quan đến yêu cầu thực hiện kĩ thuật cũng là nhiện vụ quan trọng ở giai đoạn này. Bởi kĩ thuật cầu lông chỉ thật sự có hiệu quả thông qua việc kết hợp hoàn hảo của kĩ thuật với các tố chất hỗ trợ cho kĩ thuật đó mà thôi. 3.2.4. Tuần tự tiến hành huấn luyện kĩ thuật và chiến thuật trong thi đấu Cầu lông * Bước thứ 1: Giảng giải thị phạm - ở bước này GV cần giảng giải và làm mẫu về kĩ thuật cho HS từ 2 – 3 lần (tuỳ theo đối tượng giảng dạy) với những nội dung bao gồm: Vị trí tác dụng của kĩ thuật. Các giai đoạn thực hiện kĩ thuật từ tư 14 thế chuẩn bị đến thực hiện động tác và cuối cùng là kết thúc động tác. Trong đó các đặc tính về không gian, thời gian nhịp, nhịp điệu của kĩ thuật cần được giới thiệu đầy đủ kết hợp với các động tác làm mẫu chính xác để HS có khái niệm và tư duy về động tác mình cần học. * Bước thứ 2: Được tiến hành với các bài tập mô phỏng về động tác kĩ thuật. Các bài tập này thường đựợc thể hiện theo các tín hiệu như nhịp đếm, nhịp vỗ tay để học sinh lặp lại kĩ thuật một cách liên tục và thường xuyên ở những giáo án đầu, sau đó giảm dần đến khi định hình động tác được hình thành, ở bước này có thể thực hiện các bài tập đánh vào cầu treo ở điểm cố định, vào lá cây...vv. Cần chú ý sửa chữa những sai lầm khi thực hiện kĩ thuật cho HS ở giai đoạn này, phương pháp giảng dạy là sử dụng các bài tập lặp lại theo tổ . Mỗi tổ 30 -60 giây với thời gian nghỉ không qui định để HS có thời gian tư duy về kĩ thuật và GV sửa chữa sai lầm cho HS. * Bước thứ 3: Cho HS tiếp xúc với cầu với những yêu cầu kĩ thuật đã được giảm nhẹ ( 50% lực tối đa), v,v… phương pháp sử dụng ở giai đoạn này chủ yếu là các bài tập định mức theo thời gian từ 5 đến 30 phút. GV cần tiếp tục sửa chữa kĩ thuật cho HS. Kết thúc giai đoạn này tương ứng với giai đoạn giảng dạy ban đầu trong dạy học động tác. * Bước thứ tư: Tiếp tục cho HS thực hiện kĩ thuật đánh cầu với độ khó tăng dần như: Những yêu cầu về độ chuẩn cao, tăng lực đánh cầu, kéo dài cự ly đánh cầu theo đường thẳng, chéo,v,v… Sử dụng phương pháp bài tập định mức theo thời gian từ 10 đến 30 phút, tuỳ theo mỗi giáo án tập luyện và tiếp tục sửa chữa sai lầm cho HS giai đoạn này. * Bước thứ 5: Phối hợp kĩ thuật: bước này cho HS thực hiện kĩ thuật với độ khó cao. Phối hợp dần từ hai ba kĩ thuật trong bài tập với thời gian 10 - 20 phút. Cần cho học sinh thực hiện các kĩ thuật đánh cầu tương ứng với các tình huống khác nhau ở mỗi điểm trên sân để người tập quen dần với các tình huống thi đấu. * Bước thứ 6: Thực hiện kĩ thuật trong bài tập chiến thuật với các yêu cầu toàn diện hơn của kĩ thuật theo yêu cầu chiến thuật,v,v… Phương pháp huấn luyện chính vẫn là các bài tập định mức với thời gian 10 – 30 phút * Bước thứ 7: Thực hiện kĩ thuật trong các bài tập thi đấu. Sử dụng các bài tập thi đấu có hạn chế để tập trung tập luyện kĩ thuật, đồng thời tạo hưng phấn cho học sinh trong quá trình tập luyện. Với các bài tập thi đấu toàn diện cần thay 15 đổi đối tượng, chú ý cho thi đấu với đối tượng có trình độ cao để rèn luyện tính chủ động, sáng tạo khi sử dụng kĩ thuật trong mỗi tình huống cụ thể của thi đấu. Sau mỗi trận đấu cần có nhận xét về kĩ thuật, chiến thuật như thế nảo? Tốt, xấu ra sao? Để người tập có phương hướng sửa chữa làm cho kĩ thuật ngày càng hoàn thiện hơn. * Bước thứ 8. Huấn luyện chiến thuật thi đấu : Trong thi đấu cầu lông cả hai bên đối thủ đều muốn khống chế lẫn nhau để giành quyền chủ động. Lấy điểm mạnh của mình để đánh vào điểm yếu của đối phương, hạn chế tối đa điểm mạnh của đối phương. Giấu đi những điểm yếu của mình. Sự cạnh tranh trong cuộc thi đấu hết sức gay gắt, mỗi bên đều có thể dựa vào các đặc điểm khác nhau của đối thủ mà sử dụng các biện pháp chiến thuật hợp lí nhằm chiến thắng đối phương. Khi sử dụng chiến thuật trong thi đấu cầu lông cần phải đạt được những mục đích sau: - Điều chuyển vị trí của đối phương. Trong thi đấu cầu lông, vị trí đứng chuẩn bị của VĐV thường ở trung tâm sân để bao quát thuật lợi tất cả các điểm trên sân và sẵn sàng đánh trả các đường cầu mà bên kia đánh sang. Bởi vậy khi vận dụng chiến thuật phải nhằm mục đích trước hết là điều chuyển được vị trí của đối phương phải rời klhỏi vị trí trung tâm sân của họ là xuất hiện các khoảng trống để có thể tấn công vào đó mà giành điểm. - Buộc đối phương phải đánh trả bằng các đường cầu sang cuối sân hoặc giữa sân mình, các đường cầu không theo ý muốn của của đối phương. Nhằm đạt được mục đích này VĐV cần phải sử dụng liên tục các kĩ thuật tấn công như đập cầu, chém treo cầu gần lưới, móc cầu,v.v…tạo nên khó khăn cho việc đánh trả cầu cầu của đối phương, buộc học phải đánh sang các đường cầu cao chưa tới biên ngang của sân mình. Như vậy sẽ có thể tạo điều kiện tốt nhất để sử dụng những quả cầu chủ động đánh quyết định giành điểm. - Làm cho đối phương mất đi sự khống chế trọng tâm. Để đạt được mục đích này VĐV có thể sử dụng các đường cầu lặp lại, sử dụng các động tác giả trong đánh cầu (ví dụ: vung vợt đập cầu nhưng lạ chém cầu nhanh ở gần lưới) nhằm rối loạn hướng di chuyển của đối phương. Đối phương sẽ mất đi sự ổn định của trọng tâm, không thể di chuyển kịp thời đến vị trí thuận lợi để đánh cầu hoặc phải đánh trả cầu trong tư thế bị động, chất lượng đánh cầu kém sẽ tạo điều kiện thuật lợi cho việc dứt điểm. - Tiêu hao thể lực đối phương. Điều khiển chính xác điển rơi của cầu trong việc tận dụng tối đa toàn bộ diện tích của mặt sân để đánh cầu, đặc biệt là các 16 điểm 4 góc sân (2 góc cuối sân, 2 góc gần lưới), sẽ làm cho đối phương liên tục di chuyển để đánh cầu và tiêu hao thể lực rất lớn. Để làm được điều này VĐV sử dụng linh hoạt và biến hoá các đường cầu phối hợp với các điểm đánh khác nhau để điều chuyển và buộc đối phương di chuyển cho đến khi xuất hiện mệt mỏi thì sử dụng quả đánh quyết định. - Lấy mình làm chính: Điều này có nghĩa là không nên thoát ly khỏi điều kiện và khả năng, trình độ của mình về các mặt kĩ thuật, chiến thuật thể lực và các phẩm chất tâm lý để lựa chọn cho mình một chiến thuật thi đấu phù hợp - Lấy nhanh là chính: Điều này có nghĩa về mặt biến hoá và chuyển đổi chiến thuật cần phải thể hiện đặc điểm “ nhanh”. Cần phải thay đổi một cách nhanh chóng và linh hoạt khi thấy chiến thuật áp dụng không có hiệu quả hoặc trong trường hợp đối phương cũng thay đổi chiến thuật thì mình cũng phải thay đổi chiến thuật kịp thời để đối phó lại. - Lấy công làm chính: Tức là khi xây dựng chiến thuật cho bản thân cần phải nhấn mạnh tư tưởng chỉ đạo là tấn công nhanh, liên tục, đồng thời ngay cả trong phòng thủ cũng cần chủ động phòng thủ tích cực để chờ đợi thời cơ nhanh chóng phản ứng. 3.2.5. Những yêu cầu khi vận dụng chiến thuật - Vận dụng chiến thuật phải có mục đích trên cơ sở phát huy ưu điểm và che giấu nhược điểm của bản thân để đánh vào nhược điểm và hạn chế tối đa ưu điểm của đối phương. Để đảm bảo yêu cầu này VĐV cần phải chuẩn bị tốt cho mình về mặt kĩ, chiến thuật, thể lực và cả tâm lí thi đấu, khả năng quan sát đánh giá đối phương ở các mặt trên và đặt ra chiến thuật thi đấu hợp lí. - Xác định chiến thuật phải có sự thống nhất giữa chỉ đạo viên và VĐV, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa 2 người trong quá trình thi dấu, điều này đòi hỏi giữa chỉ đạo viên và VĐV phải có sự hiểu biết và thông cảm sâu sắc với nhau tập trung ý kiến tối đa của tập thể để áp dụng chiến thuật phù hợp. - Chiến thuật phải được vận dụng một cách linh hoạt vào điều kiện cụ thể của từng trận. Luôn suy nghĩ sáng tạo, chủ động khi vận dụng chiến thuật, mỗi trận đấu khác nhau, đối tượng khác nhau cần áp dụng những chiến thuật khác nhau, không nên ỷ lại bất kì vào một loại chiến thuật nào mà cần được thay đổi kịp thời để phù hợp với từng trận đấu. 17 3.2.6. Phương pháp huấn luyện - Huấn luyện chiến thuật trong cầu lông thường được sử dụng tổng hợp tất cả phương pháp giảng dạy khác nhau của GDTC. Tuỳ theo mỗi giai đoạn khác nhau có thể sử dụng các phương pháp khác nhau, song phương pháp bài tập vẫn được coi là phương pháp cơ bản và chủ yếu trong giảng dạy chiến thuật. Quá trình sử dụng phương pháp bài tập để huấn luyện chiến thuật cần tính đến các điều kiện sau: - Các bài tập phải có cấu trúc gần giống nhau với các tình huống có trong thi đấu. Thông thường là các bài tập phối hợp di chuyển với đánh cầu ở các vị trí khác nhau trên sân. Mối vị trí khác nhau đều có cách đánh cầu khác nhau và ở một vị trí cũng có thể xử lí đánh cầu bằng mỗi cách khác nhau trên cơ sở vận dụng các yếu tố sức mạnh, tấc độ và điểm rơi một cách hợp lí với hiệu quả cao. - Độ khó của các bài tập tăng dần bằng cách phối hợp từ 2 đến 3 kĩ thuật khác nhau cùng với việc kết hợp nâng cao về độ chuẩn, tốc độ và sức mạnh trong mỗi tình huóng cụ thể của chiến thuật. - Các bài tập cần sử dụng tính toán đến lượng vận động hợp lí và phù hợp với đặc điểm, trình độ cá nhân của học sinh. - Thường xuyên sử dụng lặp lại các bài tập để hoàn thiện dần kĩ năng, kĩ xảo sử dụng chiến thuật cho học sinh, giảm bớt về cách thức thực hiện chiến thuật mà tập trung vào ý đồ sử dụng chiến thuật đó sao mang lại hiệu quả cao nhất sau mỗi lần áp dụng. 3.2.7. Các bước tiến hành giảng dạy chiến thuật - Bước thứ nhất 1: Đối với dạng chiến thuật cơ bản thì ban đầu có thể sử dụng phương pháp lời nói trong đó bao gồm: mục đích, ý nghĩa của chiến thuật, phương pháp và tình huống được sử dụng chiến thuật đó. Sau đó giáo viên thị phạm bài tập chiến thuật sẽ được áp dụng. - Bước thứ 2: Người học cần có thời gian tư duy hoặc trao đổi về chiến thuật cần tập luyện. Trên cơ sở đã được phân tích và quan sát để từ đó xây dựng cho mình khái niệm, nội dung, ý đồ và phát triển vận dụng cũng như cách thức tiến hành tập luyện chiến thuật đó. 18 - Bước thứ 3: Thực hiện chiến thuật trên sân (chưa tiếp súc với cầu) hoặc trên hình vẽ bằng các đường kẻ thể hiện phương thức tập luyện chiến thuật, trong đó bao gồm: vị trí chuẩn bị, phương pháp và kĩ thuật di chuyển, điểm đánh cầu và cách thức đánh cầu. - Bước thứ 4: Phối hợp di chuyển chiến thuật với thực hiện tiếp xúc cầu theo yêu cầu của chiến thuật, sử dụng phương pháp bài tập lặp lại theo tổ với độ khó tăng dần về các mặt như: dùng sức, độ chính xác, hương hướng đánh cầu cùng với các cảm giác về không gian, thời gian. - Bước thứ 5: Thực hiện chiến thuật trong các bài tập thi đấu, phối hợp các bài tập chiến thuật trong từng tình huống cụ thể của mỗi trận đấu. Kết hợp tư duy vận dụng sáng tạo của cá nhân học sinh. 3.2.8. Các bài tập bổ trợ * Nhóm các bài tập phát triển sức mạnh Đặc điểm thi đấu Cầu lông và tập luyện Cầu lông là người chơi Cầu lông luôn phải di chuyển liên tục với tốc độ cao trong phạm vi diện tích sân của mình bằng bước chạy, bật nhảy, cùng với đó là việc kết hợp các động tác đánh cầu hợp lý, nhanh, mạnh để thực hiện được ý đồ chiến thuật,v.v…Vì vậy sức mạnh trong Cầu lông được thể hiện ở các động tác xuất phát, các động tác bật nhảy, khả năng di chuyển nhanh, và các động tác đánh cầu,v.v…Từ đó cho ta thấy sức mạnh trong môn cầu lông là sức mạnh tốc độ. Năng lực làm việc biểu hiện lớn nhất trong một thời gian ngắn nhất mang tính bột phát cho nên trong giảng dạy sức mạnh tốc độ phải sử dụng các phương pháp đúng để phát triển năng lực làm việc với tốc độ cao vì vậy phải sử dụng các phương pháp đúng để phát triển năng lực làm việc với tốc độ cao của các nhóm cơ tham gia vào hoạt động mà không tập luyện sức mạnh cầu lông một cách tuỳ tiện. Từ cơ sở lý luận cũng như quan điểm vận động tập luyện và thi đấu Cầu lông. Các bài tập để phát triển sức mạnh tốc độ chuyên môn Cầu lông đã được tôi đưa vào cho học sinh tập luyện các bài tập sau: Bài tập 1: Ném cầu xa - Mục đích: Phát triển sức mạnh của cánh tay và phối hợp động tác mở 19 vai, xoay người, vươn hông đánh tay trong khi đánh cầu. - Chuẩn bị: Mỗi em một quả Cầu lông VINA STAR đứng đối diện nhau cách nhau 5 m. - Cách tập luyện: Đứng thành 4 hàng ngang mỗi bên 02 hàng, quay mặt vào nhau cách nhau 5m, dãn cách 1 sải tay. Giáo viên ra lệnh bằng còi 2 hàng có cầu thực hiện ném cầu ra xa phía hàng đối diện. - Thực hiện: Đứng chân trước chân sau (không được lấy đà, không được nhảy lên) đưa cầu ra sau vươn hông và ném. Hàng đối diện nhặt cầu và ném lại tương tự. Đội hình tập luyện:         5m              5m        Bài tập 2: Lắc cổ tay - Mục đích: Phát triển sức mạnh của cổ tay và độ dẻo của cổ tay trong khi thực hiện kỹ thuật đánh cầu . - Chuẩn bị: Mỗi học sinh chuẩn bị một cây Cầu lông. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan