Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Skkn một số kinh nghiệm lồng ghép kiến thức giáo dục giới tính trong giảng dạy m...

Tài liệu Skkn một số kinh nghiệm lồng ghép kiến thức giáo dục giới tính trong giảng dạy môn sinh học lớp 11 ở trung tâm gdtx.

.DOC
21
168
73

Mô tả:

MỤC LỤC A.ĐẶT VẤN ĐỀ. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý thuyết II. Thực trạng trước khi thực hiện các biện pháp đề tài 1. Thực trạng về giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành 2 3 3 3 3 niên, tình dục an toàn trong TTGDTX 2. Những thuận lợi và khó khăn khi thực hiện đề tài 3 . Số liệu thống kê. III. Các giải pháp và tổ chức thực hiện khi thực hiện đề tài 1. Các giải pháp thực hiện 2. Các biện pháp để tổ chức thực hiện 3. Kết quả C. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT 5 6 8 8 9 19 20 A. ĐẶT VẤN ĐỀ. Ở nước ta trong những năm gần đây cùng với việc giáo dục dân số,giáo dục giới tính được quan tâm rộng rãi, đặc biệt là thể hiện trong chỉ thị 1 176A ngày 24/12/1974 của chủ tịch hội đồng bộ trưởng Phạm Văn Đồng. Bộ giáo dục đã đưa ra chỉ thị về việc giáo dục dân số và giáo dục giới tính trong toàn bộ hệ thống trường học các cấp và các ngành học của cả nước. Giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản phải bắt đầu bằng giáo dục từ gia đình, vai trò của cha mẹ, truyền thống, đạo đức, luật pháp của quốc gia, sau đó là kiến thức cơ bản về cơ thể học, sinh lý học, các thông tin về tình dục và sinh sản cơ bản. Muốn thực hiện được điều đó thì việc phổ biến các kiến thức chuyên môn về cơ thể học, sinh lý học, tâm lý học và các quan điểm về đời sống tình dục phải được trình bày một cách công khai. Giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản hiện nay đã trở thành một nhu cầu cấp bách của xã hội. Trong nhà trường giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản chưa có bài bản; mới chỉ dừng ở mức lồng ghép vào một số tiết của một số môn học, chỉ có tính cung cấp cho học sinh thông tin về dân số và sức khỏe sinh sản, các biện pháp sinh hoạt tình dục an toàn để tránh lây nhiễm HIV. Còn ngoài xã hội, trong các cơ sở tôn giáo, trong các câu lạc bộ hôn nhân và gia đình chỉ nói một cách mơ hồ chưa giám trình bày một rõ ràng khoa học đó không phải là giáo dục giới tính đích thực. Trong các môn học trong Trung tâm GDTX có thể nói sinh học 11 là môn thích hợp lồng ghép những kiến thức cơ bản về việc giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản giúp các em có ý thức bảo vệ cơ thể, sống lành mạnh. Do vậy tôi trình bày ý tưởng thông qua đề tài : " Một số kinh nghiệm lồng ghép kiến thức giáo dục giới tính trong giảng dạy môn sinh học lớp 11 ở Trung tâm GDTX" B.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý thuyết 2 Giáo dục giới tính gồm nhiều nội dung gồm: giáo dục giới tính của học sinh với người khác, giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân, giáo dục giới tính tuổi dạy thì, giáo dục về tình bạn ,tình yêu, tâm lý hôn nhân.... Giáo dục giới tính chính là sự hình thành cho học sinh sự hiểu biết cơ bản về đạo đức, quy luật sự phát triển tâm sinh lý của con người...hình thành cho các em những chuẩn mực đạo đức, hình thành những quan niệm về đạo đức lành mạnh. Giáo dục giới tính được xem như bộ phận hợp thành của nền giáo dục xã hội. Có thể nói rằng, giáo dục giới tính phải gắn liền với đạo đức và tư tưởng. II. THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC BIỆN PHÁP ĐỀ TÀI 1.Thực trạng về giáo dục giới tính, sinh sản sức khoẻ vị thành niên, tình dục an toàn ở trung tâm GDTX - Việc đưa giáo dục giới tính vào trường học là điều đã được thừa nhận. Nhưng hầu hết các trung tâm GDTX đều lúng túng khi đưa giáo dục giới tính vào giảng dạy. Các trường đều chọn giải pháp là lồng ghép hoặc ngoại khoá. Các giáo viên thiếu kiến thức chuyên môn, thiếu kĩ năng giảng dạy về vấn đề nhạy cảm này. Cũng chưa có trường nào xây dựng được chuẩn kiến thức chung về vấn đề này khi dạy lồng ghép. Nếu dạy thì cũng chỉ thiên về lí thuyết còn thực hành thì bỏ ngỏ. Về giáo cụ trực quan là không có, giáo viên không được tập huấn kĩ càng để giảng dạy về vấn đề giới tính. - Trách nhiệm này hiện nay có lẽ giáo viên sinh học được mong đợi nhiều nhất. Tuy nhiên dạy thế nào thì giáo viên phải tự biên tự diễn. Không có hướng dẫn cụ thể không ai kiểm tra, đánh giá công tác này. Hậu quả của việc này dẫn đến học sinh thu nhận một lượng kiến thức rời rạc, chắp vá. Bản thân các em đã nhận được kiến thức từ thông tin đại chúng, trong khi cần một người tổng hợp, đưa ra những kiến thức có tính cơ bản, tổng quát thì chúng ta chỉ có thể cung cấp cho các em kiến thức lồng ghép, không 3 hệ thống, thiếu thực hành nặng về lý thuyết. Bởi vậy bài toán giáo dục giới tính trong trung tâm GDTX chưa có lời giải đáp thích đáng. - Giáo dục giới tính là giáo dục kĩ năng sống. Khi giáo dục kĩ năng sống đòi hỏi có những kĩ năng riêng thì mới đạt hiệu quả cao. Hầu hết các giáo viên ở trung tâm GDTX hiện nay chưa được đào tạo kĩ năng này một cách chuyên nghiệp. Điều này dẫn tới hậu quả là giáo viên né tránh hoặc khi giảng dạy không mang lại hứng thú cho học sinh. Đặc biệt các giáo viên trẻ thường bỏ qua khi mà chưa có qui định nào bắt buộc phải dạy giáo dục giới tính trong từng bài học cụ thể. - Các cấp lãnh đạo cũng bỏ ngỏ khâu quản lí theo dõi giáo dục giới tính. Chưa có tổng kết, đánh giá về hoạt động này trong nhà trường một cách chính xác, sát thực. Dạy lồng ghép chỉ là phương án tạm thời, rất cần thiết có những chương bài chi tiết, cụ thể, phù hợp về giáo dục giới tính. Rất cần thiết đào tạo một đội ngũ giáo viên chuyên nghiệp, được trang bị đầy đủ kĩ năng, kiến thức, nắm bắt được tâm lí học sinh để thực hiện các bài dạy giáo dục giới tính, giáo dục sức khoẻ sinh sản vị thành niên, tình dục an toàn một cách hiệu quả. - Năm học 2010-2011 trung tâm GDTX Hậu Lộc tổ chức tìm hiểu về: " kiến thức sinh sản vị thành niên". Tôi được nhà trường giao nhiệm vụ là giám khảo của cuộc thi. , qua đó thấy được sự hiểu biết của các em về giới tính còn hạn chế,các em em rất ngại chia sẻ những vướng mắc đầu đời và tình dục an toàn, trước đó hầu như không được trang bị kiến thức về kỹ năng sống cũng như tình dục an toàn.Thưc tế là giáo viên và gia đình trong giáo dục giới tính còn hạn chế nên các chưa tin tưởng để chia sẻ những vương mắc đầu đời về giới tính, an toàn tình dục. 2.Những thuận lợi và khó khăn khi thực hiện đề tài: a. Thuận lợi: 4 - So với các bộ môn khác môn sinh là bộ môn có nhiều kiến thức liên quan tới giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản. - Ứng dụng CNTT trong giảng dạy cho phép cặp nhật nhiều thông tin cũng như hình ảnh minh họa cho bài dạy. - Bản thân tôi là một giáo viên nữ, có gia đình nên việc giảng dạy kiến thức sinh sản dễ dàng tự nhiên, học sinh tin tưởng. b. Khó khăn: - Hiện nay, trong chương trình đào tạo của Việt Nam, vấn đề giáo dục giới tính cho học sinh chưa được quan tâm đúng mức. Chưa hề có môn giáo dục giới tính được đưa vào nội dung giảng dạy. Vấn đề này được lồng ghép vào một số nội dung của môt số bài trong môn sinh học, môn giáo dục công dân, môn địa lí. Tuy nhiên, những nội dung đó vẫn còn chung chung, chưa đáp ứng được nhu cầu hiểu biết và sự cần thiết phải nắmvững các kiến thức về giới tính của các em học sinh. - Thái độ của các em khi nói đến những vấn đề liên quan đến giới tính còn khá dè dặt, các em chưa hề mạnh dạn trong quá trình tìm hiểu hay tiếp thu những kiến thức đó. Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên chuyên trách về những vấn đề này hầu như chưa trường nào có. Các hoạt động giáo dục của nhà trường chỉ dùng lại ở một số buổi nói chuyện với các chuyên gia về một số vấn đề sức khoẻ giới tính, phòng chống HIV/AIDS...Các giáo viên giảng dạy các bộ môn khi đề cập đến việc dạy các kiến thức về giới tính cho các em, một số người còn nói rằng: Giáo viên nói ra những vấn đề đó còn cảm thấy ngượng nữa là các em học sinh. - Xã hội hiện nay có nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề này nên hay không nên đưa chương trình giáo dục sức khoẻ giới tính vào chương trình giáo dục PTTH. Có ý kiến cho rằng: không nên vẽ đường cho hươu chạy, ý khác lại cho rằng: Thà vẽ đường cho hươu chạy còn hơn để con em chúng ta lao xuống vực. Vấn đề lớn được đặt ra ở đây là làm thế nào để lấp lỗ hổng trong công tác giáo dục giới tính cho các em đang ở giai đoạn vị thành niên. 5 Theo ý kiến của cá nhân tôi, việc cần thiết phải trang bị cho các em các kiến thức về vấn đề giới tính là không cần phải bàn cãi. Tuy nhiên, không nên quá tham lam để đưa quá nhiều nội dung giáo dục giới tính trong một tiết học, chỉ nên làm sao việc giáo dục giới tính diễn ra một cách nhẹ nhàng và đều đặn qua các tiết học. 3. Số liệu thống kê: Năm học 2011-2012 tiến hành khảo sát kiến thức cơ bản vê sức khỏe sinh sản vị thành niên trước khi thực hiện đề tài ở 2 lớp 11B 1, 11B2 ( tổng số 76 học sinh)với 10 câu hỏi sau: Câu 1: Vị thành niên gồm các giai đoạn nào sau đây: a. Từ khi sinh ra đến tuổi dây thì. b. 3 giai đoạn: từ 10 – 13 tuổi; từ 14 – 16 tuổi; từ 17 – 19 tuổi c. Cả 2 ý trên đều đúng. Câu 2: Giai đoạn từ 16 tuổi đến 19 tuổi cấu tạo sinh lí có đặc điểm: a. Cơ thể trưởng thành, con gái hầu hết có kinh; con trai “chín về sinh dục”. b. Lớn nhanh. c. Hình thành các đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp; có kinh( ở nữ), sinh tinh (ở nam). Câu 3: Nếu quan hệ tình dục có giao hợp ở tuổi vị thành niên sẽ: a. Không gây hậu quả vì cơ quan sinh dục chưa phát triển đầy đủ. b. Có thai vì ở nữ trứng đã chín và rụng; ở nam đã hình thành tinh trùng. c. Cả 2 ý trên đều đúng. Câu 4: Tình yêu là gì? a. Là tình bạn thân thiết giữa một người nam và một người nữ. b. Là tình thương mến sâu sắc, sự hòa hợp giữa hai người khác giới. c. Là tình cảm giữa hai người không phân biệt giới tính. Câu 5: Điểm khác biệt giữa tình bạn cùng giới và khác giới là: a. Tình bạn giữa bạn nam và bạn nữ. b. Có sự chân thành tin cậy, đồng cảm sâu sắc. 6 c. Có một khoảng cách tế nhị, không dễ biểu lộ thân mật gần gũi, Câu 6: Thế nào là tình dục an toàn? a. Thỏa mãn nhu cầu sinh lý. b. Đảm bảo không nhiễm các bệnh lây lan qua đường tình dục, không gây tổn thương cơ quan sinh dục. c. Cả hai đều đúng. Câu 7: Chu kỳ kinh nguyệt của một người phụ nữ: a. Thay đổi từ 21 đến 35 ngày. b. Chính xác 28 ngày c. Có một chu kỳ. Câu 8: Bạn hãy cho biết, HIV không lây qua con đường nào sau đây? a. Đường tình dục. b. Giao tiếp thông thường ( ôm hôn, bắt tay…). c. Lây từ mẹ nhiễm HIV sang con. Câu 9: Bạn hãy cho biết, ở nước ta hiện nay tỷ lệ nhiễm HIV cao nhất nằm trong độ tuổi nào? a. Dưới 20 tuổi. b. Từ 20- 29 tuổi. c. Từ 30- 39 tuổi Câu 10: Tác hại của việc mang thai ở tuổi vị thành niên: a. Ảnh hưởng tới sức khỏe, tâm sinh li b. Ảnh hưởng tới kinh tế xã hội, tương lai của bản thân. c. Cả 2 ý trên đều đúng. Kết quả khảo sát: (tính theo tỷ lệ %) Câu 1 Đúng 39,5 Sai 60,5 2 35,2 65,8 3 46,1 53,9 4 26,3 73,7 5 35,5 64,5 6 39,5 60,5 7 26,3 737 8 92,1 7,9 III - CÁC GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 1 – Các giải pháp thực hiện: 7 9 60,5 39,5 10 65,8 34,2 1.1 Những kiến thức cơ bản về giáo dục giới tính cần cung cấp cho học sinh ở trung tâm GDTX: - Giáo dục những hiểu biết về tâm lý, sinh lý, vệ sinh tuổi dậy thì, những biến đổi và khác biệt về tính cách em trai em gái do các hocmon từ các tuyến sinh dục gây ra. - Giáo dục kỹ năng giao tiếp ứng xử trong quan hệ giữa bạn trai, bạn gái ở tuổi vị thành niên với cha mẹ, anh em trong gia đình. - Hiểu biết sâu sắc các giá trị của tình bạn, tình yêu, hiểu biết những thất bại tâm lý và các nguy hại lâu dài phải gánh chịu nếu vượt qua trái cấm. - Giáo dục bạn trai biết tự trọng, tôn trọng bảo vệ bạn gái, có bản lĩnh, biết tự kiềm chế để chứng minh cho một tình yêu lành mạnh nếu nó chớm nở. - Giáo dục kỹ năng phòng vệ trước các áp lực nội tại đến từ hai phía, đặc biệt giáo dục kỹ năng phòng vệ cho các em gái, và rất nhiều nội dung khác xoay quanh tâm lý giới tính tuổi mới lớn giúp các em tự tin, tự chủ, tự hoàn thiện nhân cách, tự nhận thức để thay đổi hành vi, vững vàng nói "không" trước cám dỗ của bản năng ở độ tuổi phát dục. 1.2 Một số bài dạy có thể lồng ghép kiến thức giáo dục giới tính trong chương trình sinh học 11 ở trung tâm GDTX: Lớp 11 STT 1 Chương, bài Kiến thức về giới tính Bài 38, 39. Các nhân tố ảnh Dậy thì và các yếu tố ảnh hưởng đến hưởng đến sinh trưởng và sức khoẻ sinh sản phát triển ở động vật Hoocmon giới tính Các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản 2 3 Bài 40. Thực hành Xem Xem phim về quá trình phát triển của phim về sinh trưởng và thai nhi phát triển ở động vật Quá trình thụ tinh Bài 45. Sinh sản hữu tính ở Thụ tinh động vật 8 4 Bài 46. Cơ chế điều hoà Hoocmon sinh sản- điều hoà sinh sản sinh sản Phòng tránh thai Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh tinh và sinh trứng 5 Bài 47. Điều khiển sinh sản Các biện pháp phòng tránh thai và dân ở động vật và sinh đẻ có kế số kế hoạch hoá hoạch ở người 1.3 Phương pháp tổ chức dạy học: Giáo dục giới tính là vấn đề nhạy cảm, đòi hỏi sự khéo léo của người giáo viên. Một số yêu cầu cần đạt được trong dạy học: - Nội dung kiến thức khoa học chính xác, phù hợp với lứa tuổi, không né tránh gây những hiểu biết sai lầm của học sinh. - Phương pháp dạy học đa dạng, sinh động, lôi cuốn. - Khuyến khích việc tự tìm hiểu, nghiên cứu của học sinh. - Kích thích tối đa tính tích cực, bạo dạn nhưng nghiêm túc của học sinh. - Giáo viên sử dụng thuật ngữ chính xác nhưng khéo léo làm giảm tính căng thẳng trong tiết học. - Kết hợp giữa kiến thức khoa học với kiến thức xã hội, tình yêu, hôn nhân và gia đình. 2 - Các biện pháp để tổ chức thực hiện: Bài 38: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRUỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT I. Kiến thức giáo dục giới tính: - Thế nào là giai đoạn dậy thì. - Những thay đổi về cấu tạo cơ thể, tâm sinh lí ở giai đoạn dậy thì? Nguyên nhân của sự thay đổi này. 2. Vận dụng vào tiết dạy: Hoạt động 1: Tìm hiểu ảnh hưởng của các hoocmôn sinh trưởng và phát triển ở động vật có xương sống. 9 Hoạt động của giáo viên, học sinh Nội dung kiến thức GV: - Tranh vẽ H 38.1 - Không nên quá lo lắng với những thay đổi của cơ thể ở tuổi dậy thì. - Sử dụng phiếu học tập. HS: Các nhóm thảo luận và phát biểu vai trò của các hoocmon - Nhóm 1: HM sinh trưởng - Nhóm 2: Tirôxin 10 - Nhóm 3: Ơstrogen - Nhóm 4: Testosteron GV: Thế nào là dậy thì? Tuổi dậy thì là mốc đánh dấu sự trưởng thành về mặt sinh học của cơ thể. Chia làm 3 giai đoạn: giai đoạn đầu từ 10 – 13 tuổi; giai đoạn giữa từ 14 – 16 tuổi; giai đoạn cuối từ 17 – 19 tuổi. GV: Tuổi dậy thì trung bình của người Việt Nam? - Có ý thức giữ gìn, Đối với người Việt Nam, trẻ em nữ dậy thì hoàn vệ sinh thân thể nhất toàn vào khoảng 12 -14 tuổi, đánh dấu bằng lần là các em nữ. có kinh nguyệt đầu tiên; trẻ em nam dậy thì hoàn toàn vào khoảng 14 -16 tuổi đánh dấu bằng lần xuất tinh không chủ định đầu tiên. - Lưu ý trong các mối thành trứng cá, nhất là ở trẻ nam quan hệ ở gia đình, GV: Nguyên nhân những thay đổi ở giai đoạn nhà trường, xã hội; này? đặc biệt là với bạn Do các hoocmon sinh dục, các hoocmon này có khác giới. tác dụng kích thích sự phát triển giới tínhi. Ở - Tình dục an toàn. giai đoạn trước tuổi dậy thì, hàm lượng các hoocmon này còn thấp, nhưng đến tuổi dậy thì hàm lượng tăng cao kích thích sự chuyển hóa và hoàn thiện của các tế bào sinh dục, làm phát triển các đặc điểm sinh dục phụ. Bài 39: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRUỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT( Tiếp theo) I. Kiến thức giáo dục giới tính: 11 - Ảnh hưởng của thức ăn , một số chất độc hại đối với sức khỏe của tuổi dậy thì. - Một số biện pháp cải thiện chất lượng dân số. II. Vận dụng vào tiết dạy: Hoạt động 1: Tìm hiểu ảnh hưởng nhân tố bên ngoài đến sinh trưởng và phát triển ở động vật. Hoạt động của giáo viên, học sinh GV: Hãy cho biết ảnh hưởng của : thức Nội dung kiến thức 10 lời khuyên dành cho dinh ăn, nhiệt độ, ánh sáng, các chất độc hại dưỡng tới sinh trưởng phát triển của ĐV tuổi dậy thì: - Tạo cho thói quen ăn uống HS: Sử dụng phiếu học tập, thảo luận tốt, khoa học. nhóm: - Hạn chế ăn quà vặt, thực +Nhóm 1: Ảnh hưởng của thức ăn phẩm +Nhóm 2: Ảnh hưởng của nhiết độ - Biết tìm hiểu những thực +Nhóm 3: Ảnh hưởng của ánh sáng phẩm nào có lợi cho sự phát thức ăn nhanh. +Nhóm 4: Ảnh hưởng của các chất độc triển của chúng, và ngược lại hại đối với con người những thực phẩm nào có hại. GV: Vì sao tuổi dậy thì cần nhiều dinh - Ăn nhiều chất sắt hơn. dưỡng? - Ăn thêm nhiều đạm, nhất Vì ở lứa tuổi này, các chất dinh dưỡng là các em nam. đóng vai trò tối cần thiết trong việc - Bổ sung chất kẽm: Đối với tăng cường thể lực, trí lực và ảnh nam, lượng kẽm cần bổ sung hưởng cả đối nhân xử thế. Trong giai mỗi ngày là 33%, đối với nữ là đoạn phát triển vượt bậc này, cần rất 20%, so với thời kỳ trước dậy nhiều năng lượng, nhất là từ những thì. chất thật bổ dưỡng. Ảnh hưởng từ bạn - Ăn nhiều chất canxi: Cả nam bè, sách báo và sự thay đổi nội tiết có và nữ đến độ dậy thì đều cần thể khiến các em có những quan niệm thêm chừng 33% hàm lượng sai lầm trong chuyện ăn uống. canxi so với giai đoạn trước - Một số thông tin thêm về các chất gây (tương đương 1200 miligram độc hại đối với cơ thể: mỗi ngày, so với 800 miligram 12 ở giai đoạn trước dậy thì). - Cung cấp thêm vitamin trong thực phẩm. - Lựa chọn các chất béo có lợi ăn nhiều cá và giảm các món rán. Khói thuốc lá chứa 7.000 chất độc gây hại cho sức khỏe Hoạt động 2: Tìm hiểu một số biện pháp cải thiện chất lượng dân số . Hoạt động của giáo viên, học sinh Nội dung kiến thức GV:Chất lượng dân số?Các biện pháp - Chế độ dinh dưỡng hợp lí, tích cực nâng cao chất lượng dân số? tham gia luyện tập thể dục thể thao, HS: Thảo luận, trả lời. không sử dụng các chất độc hại đối với cơ thể. THỰC HÀNH QUAN SÁT SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở MỘT SỐ ĐỘNG VẬT I. Kiến thức giáo dục giới tính: Xem phim về quá trình phát triển của thai nhi Quá trình thụ tinh Bài 45: 13 SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT I. Kiến thức giáo dục giới tính: - Cơ chế thụ tinh, quan niệm về tình dục an toàn. II. Vận dụng vào tiết dạy: Hoạt động 3: Tìm hiểu các hình thức thụ tinh ở động vật Hoạt động của giáo viên, học sinh GV: Nội dung kiến thức - Thụ tinh là gì? Tại sao hợp tử có bộ NST lưỡng bội? - Tại sao từ một tế bào (hợp tử) lại Nếu quan hệ tình dục có giao có thể phát triển thành một cơ thể hợp ở tuổi vị thành niên sẽ có mới? thai vì ở nữ trứng đã chín và - Tại sao thụ tinh trong tiến hóa hơn rụng; ở nam đã hình thành tinh thụ tinh ngoài? trùng. HS: tham khảo phần III SGK trang 177 + Tình dục an toàn là: GV: Hậu quả của TD không an toàn? - Không dẫn đến mang thai Mắc các bệnh lây nhiễm qua đường ngoài ý muốn và lây nhiễm các TD hiện nay người ta đã tìm thấy bệnh qua đường TD như: lậu, khoảng hơn 20 loại bệnh lây qua giang mai, HIV/AIDS... đường TD như: HIV/AIDS, lậu, - Là những hình thức quan hệ giang mai, sùi mào gà, mụn rộp sinh TD có thể giúp hạn chế nguy cơ dục, hạ cam, trùng roi âm đạo, bị lây nhiễm các bệnh lây nhiễm nấm sinh dục, chlamydia… truyền qua đường TD, điều này Khoảng một nửa số người khi nhiễm có nghĩa là không có sự tiếp không có triệu chứng gì hoặc có triệu xúc cơ thể với máu, chất dịch chứng không rõ ràng, có thể tự “biến âm đạo và tinh dịch từ người mất” (nhưng không có nghĩa là khỏi này sang người khác. bệnh). - Là những việc làm hướng tới GV: Các biện pháp đảm bảo TD an bảo vệ cơ thể, tinh thần cũng 14 toàn? như khám phá ra bản năng và Sử dụng bao cao su. nhu cầu của mình. Sống chung thủy. Kiểm tra sức khỏe định kỳ: từ 6 tháng đến 1 năm ở cả người nam và nữ đều nên tiến hành kiểm tra sức khỏe tổng quát. Bài 46: CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH SẢN I. Kiến thức giáo dục giới tính: - Hoocmon sinh sản, cơ chế điều hoà sinh sản, các yếu tố ảnh hưởng đến sinh tinh và sinh trứng  phòng tránh có thai và phá thai ở tuổi vị thành niên. II. Vận dụng vào tiết dạy: Họat động 1: Tìm hiểu tác động của hoocmon trong cơ chế điều hòa sinh tinh, sinh trứng. Hoạt động của giáo viên, học sinh GV: Ứng dụng công nghệ thông tin kết hợp với giảng giải cơ chế điều hòa sinh tinh, sinh trứng? GV: chu kì kinh nguyệt 15 Nội dung kiến thức + Hậu quả của việc mang thai ở vị thành niên: GV: Hậu quả của việc mang thai ở vị thành niên? Việc mang thai ở tuổi vị thành niên chưa có gia đình có nhiều tác hại, không chỉ hại riêng bản thân mà cho toàn xã hội. - Mang thai ở độ tuổi vị thành niên ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ vì ở tuổi VTN, cơ thể chưa phát triển đầy đủ cả về sinh – tâm lý. Chính vì vậy, nếu VTN để đẻ, nguy cơ tử vong mẹ và con vẫn còn - Ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ vì ở tuổi VTN, cơ thể chưa phát triển đầy đủ cả về sinh – tâm lý, nguy cơ tử vong mẹ và con vẫn còn cao, con trí tuệ kém, dị tật… - Về mặt kinh tế – xã hội: phải ngưng việc học hành, khó khăn về kinh tế, làm tăng nhanh dân số. cao. Và có nguy cơ cao về vô sinh, con trí tuệ kém, dị tật… và còn nhiều hậu quả nghiêm trọng khác nữa. - Về mặt kinh tế – xã hội: khi có thai phải ngưng việc học hành, khó khăn về kinh tế, không kiếm được việc làm, dẫn VTN đi vào con đường bế tắc. Mặt khác, sinh con ở vị thành niên còn làm tăng nhanh dân số. GV: Hậu quả của việc nạo phá thai ở vị 16 + Hậu quả của việc nạo phá thai ở vị thành niên: thành niên? - Bị các biến chứng sớm Hậu quả về mặt sinh học: như: băng huyết, trường hợp - Những biến chứng có thể gặp trong nạo nặng có thể dẫn đến shock phá thai đó là băng huyết, thủng tử cung có khi phải truyền máu, sót và nhiễm trùng kéo dài có thể phải cắt bỏ nhau. tử cung. - Tổn thương cơ quan sinh Hậu quả vê tâm lý và xã hội: sản: rách cổ tử cung, thủng Về mặt tâm lý, dù là người có tính vô tư cổ tử cung. Nhiễm trùng ở thì trong một phút giây nào đó của cuộc vùng chậu hay nhiễm trùng đời, những “bà mẹ trẻ này” không thể toàn thân dẫn đến nhiễm không chạnh lòng khi nghĩ đến đứa con trùng huyết. mà mình đã từng đang tâm bỏ đi. Thêm - Ảnh hưởng về tâm lý, gây vào đó, nếu những người xung quanh ra hội chứng stress với các biết được thì còn nhiều nỗi khổ tâm mà biểu hiện sau: khó ngủ hay cô gái gánh chịu khi hàng ngày phải mất ngủ, ngủ thường gặp ác nghe những “lời ra tiếng vào”. Cũng có mộng. Khó tập trung trong người cho rằng quan hệ tình dục sớm công việc, dễ nóng giận hay nhưng an toàn ( phòng tránh thai, phòng giật mình. Giảm ham muốn tránh bệnh ) thì “không có vấn đề gì”. tình dục về sau, nhất là luôn Đúng là không có vấn đề về thai, về có mặc cảm tội lỗi. bệnh, nhưng còn nhiều vấn đề khác chưa được nghĩ đến. Đó có thể là sự tổn thương cơ quan sinh dục nữ ( do còn non yếu ), là khả năng nhiễm trùng phụ khoa tăng. GV: Kiềm chế tình dục ở tuổi vị thành niên như thế nào? - Tham gia các hoạt động cộng đồng: Sự tham gia các hoạt động sẽ hỗ trợ cho Một số biện pháp phòng hành vi kiềm chế vì giúp phát triển cảm tránh quan hệ tình dục ở giác về giá trị của bản thân (đã hoàn tuổi vị thành niên: 17 thành được việc gì đó cho người khác, từ - Tham gia các hoạt động đó tăng lòng tự tin) và cảm giác được cộng đồng cộng đồng chấp nhận - Xác định những mục tiêu - Xác định những mục tiêu của cuộc của cuộc đời đời: Khi đã biết đặt ra cho mình những - Xây dựng một gia đình yêu mục tiêu trong đời sống,các bạn trẻ sẽ thương và hoà thuận hiểu rằng thai nghén không mong muốn, - Rèn luyện tính cách cương mắc bệnh lây lan qua đường tình dục hay nghị và các kỹ năng quyết kết hôn sớm sẽ ảnh hưởng như thế nào đoán đến việc thực hiện những mục tiêu đó. - Kết bạn với những người - Xây dựng một gia đình yêu thương cùng chí hướng và hoà thuận: Kết bạn trong tuổi vị Tránh những hoàn cảnh cám thành niên dù quan trọng nhưng không dỗ thể thay thế được vai trò giáo dục của - Không uống rượu và thử gia đình. Gia đình với vai trò tích cực dùng các loại ma túy. của cha mẹ và các thành viên khác tạo ra - Lựa chọn những phương không khí đầm ấm, tin cậy, củng cố các tiện giải trí có tính giáo dục. giá trị và niềm tin. - Rèn luyện tính cách cương nghị và các kỹ năng quyết đoán: Lứa tuổi vị thành niên rất cần có tính cách cương nghị, bảo vệ và biểu lộ niềm tin của mình, không cả nể trước những sự nài ép, rủ rê mà mình không muốn, dám thẳng thắn khước từ. Cần có mối quan hệ tốt với những người lớn đáng tin cậy. - Kết bạn với những người cùng chí hướng: Nhất là với những người cũng lựa chọn hành vi kiềm chế như mình vì tuổi vị thành niên vốn có nhiều xúc cảm 18 tình dục, những người bạn ấy sẽ hỗ trợ cho quyết định lựa chọn của mình. - Tránh những hoàn cảnh cám dỗ: Có rất nhiều cơ hội cám dỗ trong đời sống như tiếp bạn khác giới trong phòng riêng, nhảy trong các cuộc vui, thử xem phim kích dục vì tò mò... Cần giúp bạn trẻ vị thành niên nhận biết trước những hoàn cảnh đó để tránh tham gia. - Không uống rượu và thử dùng các loại ma túy: vì những loại này làm suy giảm chức năng suy xét lý trí của não, làm cho các bạn khó giữ vững được ý chí của mình sau khi đã sử dụng chúng. - Lựa chọn những phương tiện giải trí có tính giáo dục: Có nhiều loại sách báo, phim ảnh... đã tô hồng, lãng mạn hóa tình yêu, không mô tả trung thực hậu quả của những lối sống buông thả. 3 – KẾT QUẢ: Năm học 2012-2013 tôi lồng ghép kiến thức giáo dục giới tính vào các tiết dạy ở trung tâm GDTX Hậu Lộc, tiến hành khảo sát lại kiến thức ở 2 lớp 11 C1,11C2( tổng số 100 học sinh) với 10 câu hỏi cũ, thu được kết quả như sau: Câu 1 Đúng 80 Sai 20 2 83 17 3 87 13 4 62 38 5 79 21 6 85 15 7 84 16 8 98 2 9 91 9 Như vậy nhận thức của các em về giới và an toàn tình dục tương đối tốt, các em mạnh dạn chia chia sẻ những thắc mắc liên quan đến giới tính 19 10 89 11 với giáo viên, từ đó các em có khả năng tự bảo vệ bản thân, kĩ năng sống được nâng lên C - KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT - Những nội dung tạm thời phân chia như trên chỉ mang tính chất tương đối, một giáo viên có đầu tư kỹ lưỡng về nội dung lồng ghép thì chắn chắn có thể thực hiện tốt mục tiêu của mình trong giáo dục chuyên môn cũng như giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. - Tuy nhiên, không nên quá tham lam để đưa quá nhiều nội dung cần giáo dục giới tính trong một tiết học, chỉ nên làm sao việc giáo dục diễn ra một cách nhẹ nhàng và đều đặn qua các tiết học, đây là điều cốt lõi dẫn đến thành công, luôn ứng dụng chiến thuật “mưa dầm thấm lâu”. - Cần xây dựng một nội dung chương trình cụ thể, khoa học theo hướng lồng ghép, có tài liệu hướng dẫn cho giáo viên và học sinh. - Trong nhà trường cần tổ chức các chuyên đề giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản để nâng cao kiến thức cho giáo viên, đồng thời giáo viên luôn cập nhật những thông tin mới phù hợp với học sinh , tăng tính thuyết phục và tạo hứng thú học tập cho học sinh. Đồng thời phải linh hoạt trong công tác giảng dạy và nâng cao chất lượng giảng dạy. Trong quá trình thực hiện đề tài chắc chắn còn rất nhiều thiếu sót vậy rất mong sự quan tâm đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp để đề tài hoàn thiện hơn. XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Thanh Hóa, ngày 05 tháng 5 năm 2013 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của tôi viết, không sao chép nội dung của người khác. Ký xác nhận 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan