Tài liệu Skkn một số kinh nghiệm giảng dạy tiết an toàn giao thông đối với học sinh lớp 5 tại trường th dray sap” với đối tượng nghiên cứu và áp dụng là học sinh lớp 5

MỤC LỤC MỤC LỤC.......................................................................................................1 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU.................................................................................2 I. Đặt vấn đề.................................................................................................2 II. Mục tiêu của đề tài:.................................................................................3 Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ............................................................3 I.Cơ sở lí luận...............................................................................................3 II. Thực trạng...............................................................................................4 III. Giải pháp, biện pháp..............................................................................7 IV. Tính mới của giải pháp........................................................................16 V. Hiệu quả Sáng kiến kinh nghiệm..........................................................17 Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ........................................................17 I. Kết luận..................................................................................................17 TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................20 1 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề Hiện nay, tình hình tai nạn giao thông vẫn đang có nhiều diễn biến phức tạp, số người tử vong vì tai nạn giao thông cao, trong đó có tới 30% trong độ tuổi trẻ em. Nguyên nhân dẫn tới tai nạn giao thông chủ yếu xuất phát từ người lớn nhưng một phần cũng do các em nhỏ chưa có nhiều hiểu biết các quy định ATGT và trở thành nạn nhân của nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Vì vậy, nâng cao hiệu quả công tác giảng dạy, tuyên truyền ATGT cho học sinh tiểu học là một trong những vấn đề bức thiết cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, góp phần mang lại sự an toàn cho các em, xây dựng ý thức chấp hành luật giao thông và dần hình thành những thói quen tốt cho học sinh ngay từ khi còn nhỏ. Nhà nước đã có những chế tài, điều luật, những nghị định nhằm hướng nhân dân thực hiện tốt luật An toàn giao thông, đồng thời răn đe, xử phạt những hành vi vi phạm luật giao thông. Tuy nhiên việc vi phạm luật giao thông vẫn xảy ra như cơm bữa hàng ngày. Hầu hết nhân dân ta chưa có thói quen và ý thức chấp hành luật giao thông. Ngoài ra sự hiểu biết về luật giao thông cũng còn hạn chế. Việc phổ biến luật giao thông đã được tiến hành nhưng người dân chưa coi trọng điều đó. Phần lớn là do ý thức của người dân về An toàn giao thông kém. Việc hình thành thói quen và ý thức chấp hành đúng luật lệ về giao thông đường bộ không phải một sớm, một chiều là có thể thực hiện được ngay. Vì vậy ngay từ bây giờ cần phải tiến hành giáo dục ý thức, thói quen chấp hành luật giao thông cho học sinh tiểu học – những tờ giấy trắng đang cần được vẽ những nét đúng đắn để về lâu về dài việc chấp hành luật giao thông đường bộ trở thành ý thức, thói quen tốt không thể không thực hiện trong mọi tầng lớp chủ nhân tương lai của đất nước Việt Nam ta. Để thực hiện được mục tiêu đó thì đội ngũ giáo viên tiểu học không thể thực hiện việc giáo dục An toàn giao thông một cách khắt khe, áp đặt học sinh phải thế này, thế kia mà cần phải kiên trì, gần gũi tìm hiểu học sinh, phụ huynh từ đó giáo dục các em qua những kinh nghiệm thực tế để hình thành ý thức và thói quen chấp hành tốt luật giao thông ở học sinh. Học sinh khối năm là khối lớp lớn nhất trong trường tiểu học, là đối tượng có thể tiếp thu kiến thức để thực hành có hiệu quả nhất những kĩ năng, thói quen và hành vi đúng trong việc chấp hành tốt luật giao thông đường bộ. Trong hai năm học 2016 - 2017, 2017 - 2018, tôi lần lượt dạy 2 lớp 5A ở điểm trường chính của trường Tiểu học Dray Sáp. Tôi đã thực hiện dạy lồng ghép giáo dục An toàn giao thông cho học sinh. Tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm cho bản thân, tìm ra được những biện pháp và hình thức dạy học tích cực giúp các em yêu thích khi học các bài về giáo dục An toàn giao thông. Chính vì vậy tôi chọn đề tài “Một số kinh nghiệm 2 giảng dạy tiết An toàn giao thông đối với học sinh lớp 5 tại trường TH Dray Sap” với đối tượng nghiên cứu và áp dụng là học sinh 2 lớp 5A năm học 2016 - 2017 và năm học 2017 - 2018 trường tiểu học Dray Sáp - Huyện Krông Ana - Đăk lăk. II. Mục tiêu của đề tài: Đề tài này nhằm tìm hiểu thực trạng dạy và học An toàn giao thông ở học sinh khối 5 Trường Tiểu học Dray Sáp. Tìm ra những biện pháp và hình thức dạy học thích hợp nhằm hình thành ý thức và thói quen chấp hành tốt luật lệ giao thông ở học sinh khối lớp 5. Chọn lọc, sáng tạo một số hình thức dạy học tích cực để giảng dạy An toàn giao thông . Nêu những giải pháp trong việc giảng dạy An toàn giao thông cho học sinh khối lớp 5. Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I.Cơ sở lí luận Hiện nay An toàn giao thông là một vấn đề cấp bách, quan trọng được tất cả các cấp, các ngành và mọi tầng lớp nhân dân quan tâm, đặc biệt là ở thời điểm này - khi chúng ta đang ở trong “ Thập kỉ hành động vì An toàn giao thông đường bộ 2011 - 2020” Theo thống kê của Ủy ban Quốc gia về An toàn giao thông cho biết ở nước ta trung bình một năm xảy ra gần 40000 vụ tai nạn giao thông, trong đó có không ít vụ tai nạn giao thông có liên quan đến đối tượng học sinh; trung bình mỗi năm có khoảng 10000 người chết vì tai nạn giao thông, trong đó có không ít người đang ở lứa tuổi học sinh. Con số này làm cho bất kì ai nhìn thấy cũng không khỏi đau lòng, đồng thời nó cũng cho thấy Việt Nam là một trong những quốc gia có tỉ lệ người chết vì tai nạn giao thông cao nhất thế giới. Thực tế đau lòng đó đã làm cho vấn đề An toàn giao thông trở thành một vấn đề nhức nhối cho toàn xã hội. Đây là một vấn nạn, một bài toán khó mà mặc dù trong nhiều năm qua chúng ta đã cố gắng hết sức để tìm ra lời giải nhưng vẫn chưa đi được đến cái đích cuối cùng. Đối với các em học sinh - đặc biệt là học sinh tiểu học ý thức khi tham gia giao thông còn hạn chế, hiểu biết về luật an toàn giao thông chưa nhiều. Hằng ngày các em tham gia giao thông khi đến trường, khi đi chơi một cách tự do trong khi điều kiện cơ sở hạ tầng về giao thông còn nhiều hạn chế: đường xá chật hẹp, nhiều ổ gà thậm chí ổ voi, phương tiện tham gia giao thông có nhiều loại có khả năng gây nguy hiểm cho các em, … . Với sự hiểu biết về luật giao thông hạn chế như vậy các em có thể vi phạm luật giao thông một cách vô ý. Việc đó có thể dẫn đến tai nạn 3 giao thông, gây nguy hiểm đến tính mạng của các em – những chủ nhân tương lai của đất nước, làm cho gia đình không yên tâm khi cho các em tham gia giao thông và trở thành mối quan ngại cho toàn xã hội. Vì vậy việc đưa An toàn giao thông vào giảng dạy trong nhà trường đặc biệt là nhà trường tiểu học là một vấn đề cấp thiết được sự ủng hộ của đội ngũ giáo viên và đông đảo các bậc phụ huynh học sinh. Thực hiện chỉ thị của Thủ tướng chính phủ và Bộ Giáo Dục và Đào tạo cùng với cơ quan chức năng đưa nội dung giáo dục pháp luật về trật tự ATGT vào các trường học từ năm 2001đến nay. Như vậy xã hội đã nhận định việc giáo dục an toàn giao thông cho học sinh tiểu học là một vấn đề quan trọng và cần thiết. Việc này giúp cho các em tự bảo vệ an toàn cho bản thân mình kéo theo đó là bảo vệ niềm vui, niềm hạnh phúc của cha mẹ, của gia đình từ đó đem lại niềm vui, sự an tâm cho toàn xã hội. II. Thực trạng Trong hai năm 2016 - 2017, 2017 - 2018, tôi chủ nhiệm 2 lớp 5A ở điểm trường chính của trường Tiểu học Dray Sáp. Trong năm học 2016 – 2017, khi dạy đến tiết An toàn giao thông, tôi nhận thấy hầu hết các em không có hứng thú học, kiến thức về An toàn giao thông của các em ở các lớp trước chưa nắm được. Cho nên, tôi cho các em làm thử một bài khảo sát với hình thức và nội dung phiếu như sau: Em hãy khoanh tròn vào chữ cái trước câu trả lời em cho là đúng: Tình huống 1: Khi tham gia giao thông trên đường bộ, gặp đèn đỏ các em phải : A. Đi chậm lại B. Dừng lại C. Tiếp tục đi Tình huống 2: Đang tham gia giao thông trên đường bộ, muốn qua đường các em cần phải: A. Qua thật nhanh B. Quan sát đường trước khi qua C . Cả hai ý đều đúng Tình huống 3: Khi gặp biển báo hiệu “cổng trường” cắm ở nơi đang có sữa chữa đường, làm đường, làm cầu, các em cần phải điều khiển xe như thế nào? A. Điều khiển xe cẩn thận để đề phòng tai nạn B. Điều khiển xe cùng với sự can thiệp của người lớn C. Cố gắng điều khiển thật nhanh để qua đoạn đó 4 Tình huống 4: Gặp biển báo nguy hiểm, em cần phải làm gì? A. Tuyên truyền cho mọi người cùng tham gia giao thông an toàn B. Căn cứ vào nội dung biển báo của biển để đề phòng tai nạn có thể xảy ra C. Nhắc nhở mọi người đi cẩn thận Tình huống 5: Đường phố không bảo đảm an toàn giao thông là: A. Đường có biển báo hiệu giao thông B. Đi qua vòng xuyến có nhiều ngã đường C. Đường có đèn chiếu sáng, có vỉa hè rộng Tình huống 6: Khi tham gia giao thông , người đi xe đạp cần phải đi như thế nào? A. Đi cả hai bên lề trái, lề phải của đường đều được B. Phải đi bên phải của lề đường C. Cả hai ý đều đúng. Tình huống 7: Hiện nay tai nạn giao thông xảy ra rất nhiều, nguyên nhân chính là do: A. Do trời mưa, đường sá chật hẹp B. Có nhiều phương tiện cùng lúc tham gia giao thông trên đường C. Do người tham gia giao thông không thực hiện đúng quy định của luật giao thông đường bộ. Kết quả thu thập được như sau: Lớp Năm học 2016-2017 KẾT QUẢ ĐIỀU TRA TSHS 5A 32 Đúng 15 Tỉ lệ % 38,46% Sai 17 Tỉ lệ % 61,54% Từ kết quả khảo sát trên cho thấy: Kiến thức về an toàn giao thông của các em chưa được tốt, số lượng học sinh trả lời sai đang còn nhiều. 5 Bên cạnh đó giảng dạy An toàn giao thông cho học sinh tiểu học là một nội dung tuy có vẻ đơn giản nhưng rất khó dạy vì người giáo viên ngoài việc dạy học cho học sinh còn cần phải thuộc những điều luật quy định, mặt khác còn cần làm cho các em hiểu, nhớ và quan trọng hơn là có được ý thức, thói quen, hành vi đúng khi tham gia giao thông. Thực tế cho thấy: nội dung của bài học về An toàn giao thông rất khô khan, đơn điệu và dễ gây nhàm chán, giáo viên chỉ mới dừng lại ở việc dạy các bài qua tranh, ảnh minh hoạ. Việc sử dụng đồ dùng dạy học có nhưng còn rất hạn chế, việc thực hiện qua sa bàn lại càng khó khăn vì thực tế trường, lớp chưa đủ điều kiện về cơ sở vật chất, hơn nữa việc thực hiện qua sa bàn cũng rất khó khăn đối với những giáo viên “không chuyên” . Vì thế, nếu giáo viên chỉ dạy một cách máy móc, áp đặt thì hiệu quả tiết học sẽ không cao, dẫn đến học sinh không khắc sâu được những kiến thức cần thiết và khó hình thành kỹ năng, ý thức, hành vi. Học sinh không mấy thích học An toàn giao thông chỉ học thuộc lòng những gì giáo viên cho ghi chép do đó các em chưa có khả năng vận dụng các kiến thức đã học vào thực tế. Một thực tế cần nói đến nữa là việc đầu tư về thiết bị, đồ dùng dạy học của nhà trường, các ngành có liên quan cho việc giảng dạy An toàn giao thông còn ít, bên cạnh đó là sự thiếu quan tâm của các bậc phụ huynh đối với con em mình. Có nhiều phụ huynh “khoán trắng” việc giáo dục con em mình cho nhà trường kể cả việc dạy chữ và dạy làm người. Tất nhiên nhà trường là nơi để dạy dỗ, giáo dục các em nhưng cũng cần có sự hợp tác của gia đình, của xã hội đặc biệt trong việc giảng dạy An toàn giao thông cũng cần phát huy tối đa mô hình giáo dục hợp tác Nhà trường – Gia đình – Xã hội. Địa phương nơi các em ở là thôn buôn tương đối xa xôi nên việc tiếp cận với vấn đề giao thông còn hạn chế. Hơn nữa đa số các em là con nhà nông còn nhiều khó khăn về kinh tế, ngoài giờ học còn phải phụ giúp cha mẹ làm việc nhà nên thời gian để dành cho việc học còn ít đặc biệt là thời gian dành để học An toàn giao thông – chỉ học ở lớp là chủ yếu. Một số giáo viên chưa nhận thức đúng tầm quan trọng của việc hình thành ý thức, thói quen tốt trong khi tham gia giao thông cho học sinh trong cuộc sống hàng ngày nên sự quan tâm ở đây còn rất hạn chế. Từ thực tế trên cho thấy, trong thời gian giảng dạy với quan tâm làm sao cho học trò của mình hằng ngày đến trường bình yên, khoẻ mạnh để vui chơi và học hành. Đồng thời khích lệ các em cảm thấy hứng thú khi học những bài học về An toàn giao thông. Giúp các em có những kiến thức và kĩ năng cơ bản để tự mình rèn luyện và ứng dụng vào trong cuộc sống hằng ngày. 6 III. Giải pháp, biện pháp 1. Thiết kế nhiều hình thức dạy học tích cực Chương trình An toàn giao thông từ lớp 1 dến lớp 5 có nội dung đi từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó tuỳ theo sự nhận thức của trẻ, có những nội dung trùng lặp ở các khối lớp nhằm khắc sâu thêm và tăng cường các kỹ năng cho các em. Và tôi xác định: Học sinh khối lớp 5 là khối lớp lớn nhất trong trường tiểu học, là đối tượng có thể tiếp thu kiến thức để thực hành có hiệu quả nhất những kỹ năng, thói quen và hành vi đúng trong việc chấp hành tốt Luật giao thông đường bộ. Mỗi bài dạy, tôi đều tổ chức cho học sinh học tập với nhiều hình thức khác nhau, căn cứ vào đặc điểm tình hình học sinh của lớp, của địa bàn dân cư, những con đường mà các em thường qua lại, đồng thời dựa vào mục tiêu từng bài dạy để lựa chọn phương pháp truyền đạt cho phù hợp, sáng tạo những hình thức dạy học phong phú, hấp dẫn, đồng thời có tính khả thi, nhằm mục đích: - Giúp cho học sinh có hiểu biết, có ý thức tuân theo những quy định của Luật giao thông đường bộ, để phòng tránh tai nạn giao thông, đảm bảo an toàn tính mạng và giữ gìn trật tự an toàn xã hội. - Dạy cho học sinh một số kỹ năng cơ bản, cần thiết khi tham gia giao thông, nhất là để hình thành ý thức, thói quen chấp hành tốt Luật giao thông đường bộ. - Hướng dẫn học sinh biết cách phòng tránh tai nạn giao thông khi đi trên đường phố có các tình huống phức tạp, biết lựa chọn con đường đi đảm bảo an toàn. - Đặc biệt lấy việc hình thành kỹ năng, ý thức hành vi đúng làm cơ bản. Qua những năm giảng dạy tiết An toàn giao thông tôi đã cùng trao đổi với các đồng nghiệp trong trường để đúc rút ra những hình thức dạy học theo tôi là tích cực và trong năm học 2017 – 2018 tôi đã thực hiện trong từng bài dạy như sau: TÊN BÀI PHẦN THỂ HIỆN 1.BIỂN - Khắc sâu BÁO HIỆU nội dung GIAO biển báo THÔNG ĐƯỜNG BỘ HÌNH THỨC ÁP DỤNG - Trò chơi hái hoa dân chủ: MỤC ĐÍCH Hiểu biết về sự Giáo viên làm 4 bông hoa, mỗi bông cần thiết của các hoa là tên một bài thơ về các nhóm biển báo. biển báo (4 nhóm) mà các em đã được - Học sinh nhớ học hồi lớp 4. và giải thích được các biển 7 Tổ nào hái được bông hoa có tên bài báo đã học và nào thì sẽ đọc bài thơ ấy. ôn lại các biển báo qua các bài Ví dụ: thơ đã học hồi Tổ 2 hái được bông hoa có nội dung: lớp 4. “Biển báo cấm” sẽ đọc bài: Hiểu được tác Này biển báo cấm phải trông dụng điều khiển giao thông của Hình tròn viền đỏ, trắng trong kẻ những biển báo hình. mới. Bốn sáu biển báo rành rành Các đường báo cấm vẽ tranh rõ ràng… Lưu ý : Nếu tổ nào không đọc được sẽ có tổ khác bổ sung. Giáo viên chấm điểm công khai và có khen thưởng kịp - Củng cố thời… bài học: - Trò chơi: “ Ai nhanh ai đúng” + Chia lớp thành 2 đội chơi: + Nhận diện các biển báo: Một đội mô tả hình dáng bằng lời, một đội trả lời nội dung, ý nghĩa các biển báo đó và ngược lại… 2. ĐI XE ĐẠP AN TOÀN TRÊN ĐƯỜNG -Phần củng - Giáo viên sáng tác một bài thơ, đọc cố bài học. cho học sinh nghe một lượt, sau đó tổ chức cho học sinh chép vào “sổ tay” đã chuẩn bị từ trước rồi thi đọc diễn cảm. - Sau khi học xong bài sẽ hình thành được ý thức, kỹ năng đi xe đạp an toàn -Tổ nào có nhiều bạn thuộc sẽ được và có thói quen chấp hành tốt thưởng quà. luật. Ví dụ: Mỗi khi đi xe đạp Xin em chớ coi thường Phải đi đúng phần đường Về phía bên tay phải 8 Qua ngã ba ngã bảy Phải theo tín hiệu đèn Nếu muốn rẽ sang đường Thì phải đi chậm lại Quan sát xe phải, trái Rồi giơ tay xin đường Em luôn phải nhớ rằng An toàn là bạn tốt. 3.ĐƯỜNG AN TOÀN GIAO THÔNG -Thực hành về đường phố an toàn - Trắc nghiệm: -Học sinh biết được những Học sinh chuẩn bị bảng con. điều kiện an Giáo viên sử dụng dạy trên máy chiếu toàn và chưa an + Đưa ra các bài tập trắc nghiệm toàn của các con những điều kiện an toàn và chưa an đường để lựa toàn trên những con đường theo chọn con đường phương án (A, B, C,D) để học sinh đi cho phù hợp. lựa chọn và điền vào bảng con. Ví dụ: Khi tan học bước ra cổng trường em thấy một chiếc xe máy cày đang dần tiến đến chỗ em (đường chật hẹp) em sẽ: A) Nép sát vào lề đường chờ máy cày đi qua rồi mới đi B) Cứ đi rồi máy cày sẽ tránh mình Học sinh sẽ phải lựa chọn phương án A Sau khi HS có đáp án, giáo viên yêu cầu học sinh giải đáp sự lựa chọn của mình. Các em học sinh khác có quyền nhận xét, bổ sung -GV chốt lại ý kiến đúng nhất. Qua đó đồng thời cũng giáo dục cho HS có ý thức để tránh tai nạn khi đi 9 trên con đường này. 4.TAI NẠN Tìm hiểu GIAO nguyên THÔNG nhân gây ra tai nạn giao thông - Thực hành làm chủ tốc độ - Hồi tưởng: - Học sinh hiểu Mỗi em học sinh chuẩn bị một câu được những chuyện về an toàn giao thông do em nguyên nhân chứng kiến hoặc do người khác kể khác nhau dẫn đến tai nạn giao lại thông. -Sưu tầm các mẫu chuyện qua sách báo, truyền thanh, truyền hình ,…để - Gây ấn tượng cho học sinh về kể trước lớp . sự nguy hiểm -Sau mỗi câu chuyện, giáo viên cùng của tai nạn giao học sinh phân tích để tìm hiểu nguyên thông. nhân gây ra tai nạn… - Trò chơi giúp - Trò chơi thử nghiệm tốc độ trên sân rèn luyện kỹ trường. năng biết làm + Giáo viên chọn và cử 1 em đi bộ, 1 chủ tốc độ, ý em chạy bộ. Giáo viên hô: “Khởi thức chấp hành hành” cả 2 em cùng xuất phát về phía luật lệ giao trước, bất ngờ giáo viên hô : “dừng thông. lại”, 2 em phải dừng lại ngay. Giáo viên phân tích cho học sinh nhận thấy em chạy, khi nghe lệnh vẫn chưa dừng ngay được mà cần có khoảng thời gian. Điều đó chứng tỏ: Khi đi xe máy, xe đạp, cần đi đúng tốc độ cho phép. Không phóng nhanh vượt ẩu để xử lý kịp các tình huống có thể xảy ra trên đường đi. - Giáo viên sáng tác mẫu thơ để học sinh chép vào “sổ tay” Ai ơi nhắc nhở nhau cùng Ra đường chú ý đề phòng hiểm nguy. Giao thông, tai nạn bất kỳ Phải đi đúng luật ta thì nhớ cho. 10 (Giáo viên tổ chức cho HS học thuộc để thực hiện cho tốt luật giao thông đường bộ). 5.AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ - Kết thúc - Thi sáng tác thơ và vẽ tranh có nội bài học dung tuyên truyền về an toàn giao thông (Giáo viên dặn học sinh chuẩn bị từ tiết học trước). Dựa theo mẫu của giáo viên và giáo viên gợi ý các em có thể sáng tác bài thơ ngắn dựa vào phần ghi nhớ của bài học. - Rèn kỹ năng tuyên truyền và thuyết phục quần chúng chấp hành tốt luật lệ giao thông đượng bộ. Những bài hay sẽ được đọc vào buổi chào cờ hay sinh hoạt lớp cuối tuần. - Về vẽ tranh cũng vậy…. - Trò chơi sắm vai - Kịch bản: (Trang 41, tài liệu ATGT, Sách giáo viên). Đây là trò chơi “ Xử lý tình huống nguy hiểm”. Có 2 nhân vật đóng vai, sau tiểu phẩm, lớp phân tích tình huống và tìm ra giải pháp hợp lý để thuyết phục các bạn cùng thực hiện. 2. Sưu tầm một số bài thơ, bài vè về An toàn giao thông Tôi tích cực sưu tầm các bài vè, bài thơ về An toàn giao thông đọc cho các em nghe trong các tiết học và yêu cầu các em ghi chép vào sổ tay để học thuộc và vận dụng, đồng thời tuyên truyền người thân và gia đình cùng thực hiện tốt. Vè và thơ thường có vần điệu sẽ giúp cho học sinh dễ nhớ và thích học. Một số bài vè và bài thơ mà tôi đã dạy cho học sinh là : + Bài vè về Nghị định 32 của chính phủ về thực hiện đội mũ bảo hiểm đối với người tham gia giao thông Ve vẻ vè ve Nghe vè tôi nhé 11 Giờ đây tôi kể Tai nạn giao thông Nước ta người đông Phố phường chật hẹp Xe thì đông nghẹt Học luật chưa nghiêm Tai nạn thường xuyên Bao nhiêu người chết Đau thương chưa hết Trên những tuyến đường Trước tình hình trên Đảng và Chính phủ Ban hành đầy đủ Một nghị định hay Toàn dân thấy ngay Một điều thiết thực Từ nay bắt buộc Mọi người đi xe Xin hãy nhớ ghi Đội mũ bảo hiểm Mọi điều đơn giản Để bảo vệ mình Lịch sự văn minh An toàn xã hội Rồi ngày đó tới Chẳng thể ai quên Ra phố mà xem Xe qua nườm nượp Chao ôi tuyệt đẹp Bảo hiểm đội đầu 12 Màu sắc đua nhau Đỏ xanh vàng tím Giờ mũ bảo hiểm Là bạn của ta Hạnh phúc muôn nhà Cùng nhau nhắn nhủ Hoan hô Chính phủ Có nghị định hay Toàn dân từ nay Thực hành nghiêm túc. + Bài thơ về các biển báo giao thông : Lái xe trên đường giao thông Không thuộc biển báo là không an toàn. Biển tam giác sơn màu vàng Biển báo nguy hiểm lại càng khắc ghi. Biển tròn vành đỏ nói gì? Đó là biển cấm không đi ngược chiều. Mũi tên dù chỉ hướng nào Có một gạch chéo đi vào phạt nhanh. Biển chữ nhật sơn màu xanh Là biển chỉ dẫn rành rành đường đi. Trên đường quốc lộ phẳng lì Sơn vàng hai vạch không đi chèn vào. Đi vào thì sẽ làm sao? Lấn làn chèn vạch lẽ nào được tha. Đi gần hay đi đường xa Tôn trọng pháp luật mới là văn minh. + Bài thơ Qua đường Qua đường xem trước, ngó sau Ngã ba, ngã bảy, đường tàu giảm ga 13 Đèn đỏ, chớ có vượt qua Rượu bia quá chén, cấm mà lái xe Lòng đường, phân cách, vỉa hè Làm chủ tốc độ, nhường xe ngược chiều “Văn hóa giao thông” cần nhiều Cùng nhau thể hiện, vạn điều bình an 3. Xây dựng một số bài tập trắc nghiệm Sau mỗi bài học tôi thường cho các em làm một số bài tập trắc nghiệm nhằm củng cố và khắc sâu kiến thức cho các em. Bài tập còn đưa ra một số tình huống về an toàn giao thông để nhắc nhở các em chọn cách xử lý sao cho đúng và từ đó có ý thức hiện tốt an toàn giao thông. Một số dạng bài tập trắc nghiệm mà tôi đã cho các em thường làm đó là: Câu 1: Khi tham gia giao thông, trường hợp nào dưới đây là không an toàn, gây nguy hiểm? A. Đi qua đường cùng người lớn. B. Không đội mũ bảo hiểm khi ngồi trên xe mô tô, xe máy. C. Đi xe đạp chở 1 người ngồi sau. Câu 2: Khi đi qua chỗ đường giao nhau, có tín hiệu đèn, em cần chú ý điều gì? A. Quan sát kỹ tín hiệu đèn giao thông, khi đèn xanh bật mới được đi. B. Nhờ người lớn dẫn qua đường. C. Không chú ý tín hiệu đèn mà đi sát lề đương bên phải Câu 3: Em cùng các bạn đi học về thấy một số bạn chơi đùa trên đường, em sẽ làm gì? A. Nhắc các bạn không chơi đùa trên đường vì không an toàn. B. Vui chơi cùng các bạn. C. Vẫn đi bình thường như không có việc gì xảy ra. Câu 4: Em được người lớn đèo bằng xe máy đi trên đường, em phải ngồi thế nào cho an toàn? A. Đội mũ bảo hiểm và ngồi trước người lớn. B. Đội mũ bảo hiểm, ngồi sau người lớn và bám chắc vào người lớn. C. Đội mũ bảo hiểm và ngồi sau người lớn. 14 Câu 5. Khi lên, xuống ô tô cần phải làm gì? A. Chỉ lên xuống khi xe đã dừng hẳn B. Khi lên xuống xe phải đi theo thứ tự, không chen lấn, xô đẩy. C. Cả hai ý trên Câu 6. Quy định nào để đảm bảo an toàn trên đường đi? A. Đi vào đường cấm, đường ngược chiều. B. Đi đúng hướng đường, làn đường cho phép. C. Đi xe máy che ô, buông thả hai tay. Câu 7. Khi gặp biển báo nguy hiểm, chúng ta phải: A. Phải căn cứ vào nội dung báo hiệu để đề phòng nguy hiểm có thể xảy ra. B. Cho là không quan trọng. C. Phải căn cứ vào nội dung báo hiệu để đề phòng và nhắc nhở mọi người đặc biệt chú ý để đề phòng nguy hiểm. Câu 8. Học sinh lứa tuổi nào thì được đi xe đạp? A. 10 tuổi B. 11 tuổi C. 12 tuổi Câu 9. Khi đi xe đạp chúng ta phải: A. Đi trên vỉa hè bên phải hoặc bên trái gì cũng được B. Đi trên phần đường dành cho người đi xe đạp ở bên tay phải, muốn rẽ phải hay trái phải quan sát 2 bên đường, đi chậm lại và không quên giơ tay xin đường. C. Đi bất cứ phần nào của đường nếu thấy ít người, xe qua lại. Câu 10. Đường phố đảm bảo ATGT phải có những điều kiện: A. Đường thẳng, rộng, có rải nhựa hoặc bê tông. Vỉa hè thông thoáng, có giải phân cách và vạch qua đường dành cho người đi bộ. B. Đường có đèn chiếu sáng, biển báo giao thông, đường sắt cắt ngang và có rào chắn. C. Cả hai ý trên đều đúng. Câu 11. Khi đi học hay đi chơi các em phải: A. Lựa chọn con đường đi đảm bảo an toàn để phòng tránh tai nạn. B. Chọn con đường ngắn nhất để đi cho nhanh, nguy hiểm cũng được. C. Cả hai ý trên đều đúng. 15 Câu 12. Tai nạn xảy ra là do nguyên nhân: A. Do người tham gia giao thông không chấp hành tốt luật giao thông, do đường xá và các loại phương tiện giao thông không đủ điều kiện an toàn. B. Do yếu tố thời tiết và địa hình. C. Cả 2 ý trên , nhưng do con người quyết định nhiều hơn. Câu 13. Khi điều khiển 1 phương tiện giao thông ta phải: A. Đảm bảo tốc độ hợp lý, không phóng nhanh, vượt ẩu. B. Cứ phóng nhanh nếu không gặp cảnh sát giao thông. Câu 14. Muốn phòng tránh tai nạn giao thông đường bộ, mỗi học sinh và mỗi công dân cần phải làm gì? A.Tìm hiểu học tập để biết rõ về Luật an toàn giao thông đường bộ. B. Thận trọng khi tham gia giao thông trên đường. C. Không đùa nghịch, chạy nhảy hoặc đá bóng dưới lòng đường. D. Thực hiện tất cả các điều trên. Câu 15. Khi em đang đi bộ trên đường, có người quen mời em đi xe máy mà em và người đó đều không đội mũ bảo hiểm, em sẽ làm gì? A.Lên xe ngồi luôn, vì đi bộ mệt B.Cảm ơn họ vì đã mời ngồi xe nhưng nhất định không lên xe vì em không đội mũ bảo hiểm. C. Lên xe ngồi và dặn họ đi chậm, quan sát cảnh sát giao thông sợ bị phạt vì cả hai người không đội mũ bảo hiểm. IV. Tính mới của giải pháp - Tôi đã linh hoạt sử dụng nhiều hình thức dạy học tích cực nhằm khơi gợi sự hứng thứ, tích cực, chủ động nắm bắt kiến thức của các em. - Đọc cho các em nhiều bài vè, bài thơ vừa tự sáng tác, vừa sưu tầm về luật An toàn giao thông để các em chép vào sổ tay, yêu cầu các em học thuộc và tổ chức cho các em nắm bắt dưới nhiều hình thức khác nhau. Qua đó các em sẽ nhớ lâu và có ý thức thực hiện tốt khi tham gia giao thông. - Nhiều em đã chủ động tìm kiếm kiến thức về các luật giao thông, chú trọng tìm hiểu luật giao thông đường bộ. Các em đã chia sẽ sự hiểu biết của mình với bạn bè và cô giáo thông qua các mẫu chuyện mà các em đã sưu tầm được, thông qua tranh ảnh mà các em vẽ. 16 V. Hiệu quả Sáng kiến kinh nghiệm Từ khi áp dụng các phương pháp với các hình thức dạy học nói trên, kết hợp với phương pháp giáo trình của Bộ, bản thân tôi với những cố gắng đã đạt được những kết quả như sau: Học sinh yêu thích và hăng hái học các bài học về an toàn giao thông và các em tham gia các trò chơi một cách chủ động, tích cực. Qua thơ, nhạc và những trò chơi được áp dụng trong bài đã hình thành được kỹ năng, thói quen và hành vi ứng xử tốt. Qua các bài dạy về An toàn giao thông, giáo dục các em có ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng xã hội, đồng thời bồi dưỡng được tình cảm yêu thương gắn bó giữa con người với con người. Xử lý được các tình huống khi tham gia giao thông trên đường và có thể sơ cứu được những trường hợp bị tai nạn. Đặc biệt từ đầu năm học cho đến nay, chưa có trường hợp em nào bị tai nạn giao thông. Tất cả những kết quả trên đây phần nào cho thấy việc giảng dạy An toàn giao thông theo hướng tích cực là rất cần thiết để hình thành được ý thức, thói quen cũng như hành vi chấp hành đúng luật lệ giao thông. Sau khi cho học sinh lớp làm các bài trắc nghiệm, kết quả đạt được như sau: Năm học 2017- 2018 Lớp 5A TSH S 26 KẾT QUẢ ĐIỀU TRA đúng Tỉ lệ % sai Tỉ lệ % 19 73.1% 7 26,9% Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ I. Kết luận Như ta đã biết con người là tài sản vô giá nhất của nhân loại, tính mạng con người được đề cao hơn tất cả và mỗi gia đình là một tế bào của xã hội, gia đình có yên vui, ấm êm thì xã hội mới tốt đẹp được. Hiện nay xã hội ta đang có những biến đổi mới với nền kinh tế mở cửa, giao lưu hội nhập, kinh tế thị trường làm cho nền kinh tế phát triển mạnh, có thể tiến tới sánh vai với các cường quốc năm châu thì con người, gia đình và xã hội cũng biến đổi theo dưới nhiều hình thức. Chúng ta cứ mải lo miếng cơm manh áo, mải mê chạy theo đồng tiền nhưng đã bao giờ chúng ta nghĩ đến những mối nguy hiểm đang rình rập bất cứ ai, có thể 17 gieo xuống bất cứ gia đình nào nếu như chúng ta thiếu sự hiểu biết, cộng với sự chủ quan và coi thường pháp luật. Vì vậy công tác giáo dục An toàn giao thông cho học sinh khối 5 là công tác quan trọng mà đội ngũ giáo viên cũng như toàn xã hội cần lưu ý và quan tâm. Đây là một phân môn đóng vai trò hết sức quan trọng, then chốt hàng đầu trong sự nghiệp trăm năm trồng người. Tuy nhiên việc giáo dục An toàn giao thông cho học sinh là một vấn đề không phải trong một sớm một chiều là thực hiện được mà người làm công tác này cần phải biết phối hợp liên kết đối với các cơ quan chức năng, những đơn vị tham gia rèn luyện cho trẻ từ từ đi vào khuôn khổ và thói quen hành vi nhất định để việc giáo dục An toàn giao thông cho các em ngày được nâng cao hơn. Góp phần đem lại sự an lành, niềm vui và hạnh phúc cho mọi nhà. Qua đây tôi cũng mong muốn rằng tất cả các đồng chí giáo viên chúng ta hãy cùng nhau tích cực thực hiện tốt luật giao thông và giảng dạy có hiệu quả môn học này để các em có kiến thức vững chắc về luật giao thông nói chung và luật giao thông đường bộ nói riêng. Từ bài học trong sách giáo khoa sẽ cho các em được cuộc sống tươi đẹp trong đời như câu nói: “An toàn giao thông là hạnh phúc của mọi người, mọi nhà”. Trên đây là một vài kinh nghiệm của cá nhân tôi trong giảng dạy về An toàn giao thông theo hướng tích cực. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các đồng chí, đồng nghiệp để việc giảng dạy An toàn giao thông trong trường học được sinh động và đạt được hiệu quả cao hơn nữa./. Dray Sáp, ngày 24 tháng 4 năm 2019 Người thực hiện Đỗ Thị Liễu 18 NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................` ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN Thái Thị Mai 19 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Giáo dục An toàn giao thông lớp 3 (Sách học sinh) 2. Giáo dục An toàn giao thông lớp 4 (Sách học sinh) 3. Giáo dục An toàn giao thông lớp 5 (Sách học sinh) 4. Tài liệu hướng dẫn giảng dạy An toàn giao thông lớp 3 (Sách giáo viên) 5. Tài liệu hướng dẫn giảng dạy An toàn giao thông lớp 4 (Sách giáo viên) 6. Tài liệu hướng dẫn giảng dạy An toàn giao thông lớp 5 (Sách giáo viên) 7. Báo An Ninh 8. Báo Công An 9. Báo Pháp Luật 10. Tập san chuyên đề Giáo dục Tiểu học (Tập 14- Nhà xuất bản Giáo dục - Năm 2004) 20