Tài liệu Skkn một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng

SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng A. PhÇn më ®Çu Trong thêi ®¹i c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn nay, viÖc vËn dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo c¸c lÜnh vùc trong ®êi sèng kh«ng cßn xa l¹ n÷a. Ngµnh gi¸o dôc nãi chung vµ gi¸o dôc mÇm non nãi riªng còng ®· tõng bíc tiÕp cËn víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Trong quyÕt ®Þnh sè 81/2001/Q- TTg Thñ tíng chÝnh phñ ®· giao nhiÖm vô träng t©m cho ngµnh gi¸o dôc lµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc c«ng nghÖ th«ng tin vµ ®Èy m¹nh øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong c«ng t¸c gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. “Mét h×nh ¶nh, mét ®o¹n phim cã thÓ thay thÕ cho rÊt nhiÒu lêi gi¶ng”. Qu¶ ®óng nh vËy, vai trß cña c«ng nghÖ th«ng tin kh«ng nhá. C«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn ®· më ra nh÷ng híng ®i míi cho ngµnh gi¸o dôc trong viÖc ®æi míi h×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc. C«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn m¹nh kÐo theo sù ph¸t triÓn cña rÊt nhiÒu phÇn mÒm gi¸o dôc. Trong ®ã cã nh÷ng phÇn mÒm rÊt h÷u Ých cho gi¸o viªn mÇm non nh phÇn mÒm dinh dìng Nutrikis, phÇn mÒm Kismas, phÇn mÒm Photoshop, Flash, Conventer. C¸c phÇn mÒm nµy ®· trë thµnh c«ng cô ®¾c lùc hç trî cho viÖc thiÕt kÕ gi¸o ¸n ®iÖn tö vµ gi¶ng d¹y trªn m¸y tÝnh, m¸y chiÕu còng nh trªn c¸c thiÕt bÞ hç trî kh¸c (ti vi, ®Çu ®Üa,). HiÖu qu¶ cho thÊy râ nhÊt khi øng dông c«ng nghÖ th«ng tin lµ tiÕt kiÖm ®îc thêi gian vµ chi phÝ ®ång thêi n©ng cao ®îc tÝnh sinh ®éng, hÊp dÉn, phong phó, thÈm mü. Chóng ta ®· bíc sang thÕ kû 21, thÕ kû nÒn v¨n minh trÝ tuÖ, cña nÒn khoa häc hiÖn ®¹i. Do vËy con ngêi cÇn ph¶i n¨ng ®éng s¸ng t¹o ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña thêi ®¹i. Gi¸o dôc mÇm non ®· gãp phÇn rÊt lín vµo viÖc gi¸o dôc thÕ hÖ trÎ. Tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ vµ cao c¶ Êy thuéc vÒ c« gi¸o mÇm non t¹o nªn nÒn t¶ng v÷ng ch¾c, lµ chÆng ®êng kh«n lín cña trÎ. ChÝnh v× vËy, sù nh¶y c¶m vµ cã tr¸ch nhiÖm cao lµ yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu trong c«ng t¸c ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ, c« gi¸o ph¶i rÊt linh ho¹t nh¹y bÐn kÞp thêi, cã n¨ng lùc vµ cã tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o. B. Néi dung CH¦¥NG i: C¬ së khoa häc 1.1 C¬ së lý luËn §iÒu ®Çu tiªn ta nhËn thÊy viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo gi¶ng d¹y trong ngµnh mÇm non hoµn toµn cã Ých vµ mang l¹i kh«ng Ýt nh÷ng hiÖu qu¶ thiÕt thùc trong viÖc ph¸t triÓn t duy, kü n¨ng sèng vµ nhiÒu mÆt kh¸c ë trÎ mÇm non. Mét gi¸o Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 1 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng ¸n tÝch hîp c«ng nghÖ th«ng tin (sö dông m¸y chiÕu, c¸c ch¬ng tr×nh hç trî nh power point...) cã thÓ cho trÎ cã c¸i nh×n trùc quan, sinh ®éng h¬n vÒ bµi häc. Nã kh«ng nh÷ng gióp cho c¸c ho¹t ®éng d¹y häc trë nªn l«i cuèn h¬n mµ cßn h¹n chÕ viÖc gi¸o viªn bÞ ch¸y gi¸o ¸n v× thêi gian ®· ®îc kiÓm so¸t b»ng m¸y. NÕu nh trong c¸c ho¹t ®éng th«ng thêng gi¸o viªn ph¶i dµnh kh¸ nhiÒu thêi gian ®Ó treo tranh ¶nh th× trong ho¹t ®éng cã øng dông c«ng nghÖ th«ng tin chØ cÇn mét c¸i nhÊp chuét th«i lµ ®îc. §Ó øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× ®ßi hái ph¶i tu©n thñ nh÷ng quy t¾c nhÊt ®Þnh, nh÷ng kiÕn thøc kü n¨ng c¬ b¶n vÒ tin häc. C¸ch s¾p xÕp c¸c slide, c¸ch lËp dµn ý cho bµi gi¶ng, lùa chän ®Ò tµi sao cho phï hîp víi néi dung bµi häc ®Ó thuËn tiÖn trong viÖc sö dông vµ trÎ l¹i høng thó tham gia. Tuy nhiªn, trong thùc tiÔn t¹i trêng cho thÊy, mÆc dï trêng còng ®· chó ý quan t©m ®Õn phong trµo øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y nhng nhiÒu gi¸o viªn vÉn cha ph¸t huy hÕt vai trß cña nã, kü n¨ng so¹n bµi theo ch¬ng tr×nh power point vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ. 2.1. C¬ së thùc tiÔn: HiÖn nay, hÇu hÕt c¸c trêng mÇm non nãi chung vµ c¸c trêng mÇm non LÖ Thñy nãi riªng ®Òu cã ®iÒu kiÖn vÒ trang thiÕt bÞ Tivi, ®Çu video, m¸y vi tÝnh cã nèi m¹ng internet. Mét sè trêng cã m¸y chiÕu ®a n¨ng t¹o ®iÒu kiÖn cho gi¸o viªn mÇm non cã thÓ øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo gi¶ng d¹y. Riªng t¹i trêng mÇm non Kim Thñy, n¨m häc 2010-2011 t«i ®îc trêng ph©n c«ng d¹y líp mÉu gi¸o lín víi tæng sè ch¸u lµ 14. HÇu hÕt c¸c ch¸u cha cã ý thøc ham häc, kh«ng chÞu ®Õn líp. §a sè trÎ kh«ng tÝch cùc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng, kh¶ n¨ng chó ý cña trÎ cha cao. Nh÷ng h×nh thøc cho trÎ ho¹t ®éng nh: quan s¸t tranh vÏ, c¸c h×nh ¶nh tÜnh, häc qua thÎ ch÷ c¸i, c« h¸t cho trÎ nghe dêng nh qu¸ quen thuéc ®èi víi trÎ phÇn nµo g©y sù nhµm ch¸n, sao nh·ng. Trong lóc ®ã ë líp t«i, ®îc sù quan t©m cña Ban gi¸m hiÖu Nhµ trêng, Phßng gi¸o dôc, tæ chøc Plan ®· trang bÞ cho líp t«i c¸c thiÕt bÞ hç trî d¹y häc (m¸y vi tÝnh, bé loa m¸y). §Æc biÖt, bíc sang häc kú II ®îc bæ sung thªm bé m¸y chiÕu ®a n¨ng. Víi t×nh h×nh thùc tÕ nh vËy vµ b¶n th©n còng cã mét sè kiÕn thøc, kü n¨ng c¬ b¶n vÒ tin häc nªn ®· m¹nh d¹n thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p n©ng cao kÜ n¨ng øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong so¹n bµi gi¶ng nh»m kÝch thÝch, g©y høng thó cho trÎ trong c¸c ho¹t ®éng. Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 2 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng 1. ThuËn lîi: - Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®· triÓn khai cuéc vËn ®éng “øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y” tõ n¨m häc 2008 - 2009 ®Õn nay. - Sù quan t©m chØ ®¹o s¸t sao cña Ban gi¸m hiÖu Nhµ trêng, l·nh ®¹o Phßng gi¸o dôc, Së gi¸o dôc vµ tæ chøc Plan. - B¶n th©n ®îc häc vÒ tin häc. - B¶n th©n nhiÒu n¨m liÒn phô tr¸ch líp mÉu gi¸o lín, lµ thµnh viªn Héi ®ång thanh tra, Héi ®ång chuyªn m«n cña Phßng gi¸o dôc, tham gia tÝch cùc vµo c¸c ®ît sinh ho¹t chuyªn m«n do Së gi¸o dôc, Phßng gi¸o dôc, Côm, Nhµ trêng tæ chøc nªn ®óc rót ®îc nhiÒu kinh nghiÖm. - Cã tinh thÇn häc hái, t×m tßi kh¸m ph¸ vÒ tin häc nhÊt lµ nh÷ng g× liªn quan ®Õn trÎ mÇm non. - Gia ®×nh cã m¸y vi tÝnh kÕt nèi m¹ng nªn thuËn tiÖn trong viÖc t×m tßi vÒ t liÖu d¹y häc. - Líp häc cã ®Çy ®ñ c¸c thiªt bÞ hç trî d¹y häc nh m¸y tÝnh, tivi, loa, ®Çu ®Üa vµ bé m¸y chiÕu ®a n¨ng cña trêng. 2. Khã kh¨n - Nh÷ng trÎ d©n téc thiÓu sè bÊt ®ång ng«n ng÷ nªn Ýt chó ý tham gia ho¹t ®éng. - Mét sè trÎ cha qua líp mÉu gi¸o nhì, mÉu gi¸o bÐ nªn cha cã nÒ nÕp. - B¶n cã nhiÒu khe suèi, ma to níc lín, lò quÐt nªn trÎ nghØ häc nhiÒu g©y gi¸n ®o¹n ch¬ng tr×nh häc. - TrÎ d©n téc thiÓu sè nhµ ë xa nªn hay nghØ nhiÒu. - Phô huynh trÎ cha quan t©m ®Õn viÖc häc cña con em m×nh. - C¬ së vËt chÊt (®å dïng ®å ch¬i) vÉn cßn nhiÒu thiÕu thèn. - DiÖn tÝch líp cha ®ñ réng ®Ó bè trÝ m¸y tÝnh phï hîp. - Mét sè t×nh huèng bËt lîi cã thÓ x¶y ra nh mÊt ®iÖn, m¸y bÞ treo, viuts lµm cho gi¸o viªn bÞ ®éng trong tiÕn tr×nh bµi gi¶ng. - ViÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc ë gi¸o dôc mÇm non cßn ®ang ë giai ®o¹n ®Çu nªn vÉn cßn ®îc nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ vµ rót kinh nghiÖm v× vËy vÉn cha ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ tèi ®a cña nã. Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 3 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng - ViÖc ®¸nh gi¸ mét tiÕt d¹y cã øng dông c«ng nghÖ th«ng tin cßn lóng tóng, cha cã sù ph©n biÖt râ rµng víi c¸c tiÕt d¹y kh«ng øng dông c«ng nghÖ th«ng tin. - ViÖc kÕt nèi vµ sö dông khai th¸c tiÖn Ých cña c«ng nghÖ m¹ng m¸y tÝnh vµ m¹ng internet cha ®îc nhµ trêng thùc hiÖn mét c¸ch triÖt ®Ó vµ cã chiÒu s©u. 3. §iÒu tra thùc tiÔn: Vµo ®Çu n¨m häc, t«i chñ ®éng kh¶o s¸t ®¸nh gi¸ trÎ vÒ mét sè kh¶ n¨ng tËp trung, chó ý, kh¶ n¨ng ghi nhí, sù høng thó tham gia tÝch cùc trong c¸c ho¹t ®éng. Nh×n chung ®a sè trÎ kh«ng høng thó, Ýt tËp trung chó ý do ®å dïng trùc quan qu¸ quen thuéc, kh«ng hÊp dÉn, sinh ®éng. Cô thÓ: Tèt Kh¸ §¹t yªu cÇu Néi dung SL % SL % SL % Kh¶ n¨ng tËp trung,chó ý 3 21,4 4 28,6 7 50,0 Kh¶ n¨ng ghi nhí 2 14,3 3 21,4 9 64,3 Høng thó, tÝch cùc tham 2 14,3 2 14,3 10 71,4 gia ho¹t ®éng III. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao kü n¨ng øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y 1. Sö dông mét sè thñ thuËt trong so¹n bµi gi¶ng (hiÖu øng, ph«ng ch÷, kiÓu ch÷, mµu nÒn): Nãi vÒ c«ng nghÖ th«ng tin, rÊt nhiÒu ngêi cho r»ng, chØ cÇn ®a mét vµi h×nh ¶nh trong ho¹t ®éng m«i trêng xung quanh hay h×nh ¶nh trong mét c©u chuyÖn nµo ®ã lªn mµn h×nh m¸y tÝnh cho trÎ xem lµ ®· øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo trong gi¶ng d¹y. Hay mét sè kh¸c l¹i cho r»ng ®a thËt nhiÒu hiÖu øng cho h×nh ¶nh, nh÷ng con sè, nh÷ng ch÷ c¸i bay lîn sÏ kÝch thÝch trÎ høng thó tham gia ho¹t ®éng. ChÝnh nhÇm lÉn nµy khiÕn cho c¸c c« so¹n bµi gi¶ng mét c¸ch qu¸ ®¬n gi¶n hoÆc qu¸ cÇu kú. kh«ng chó ý ®Õn nh÷ng thñ thuËt hiÖu øng, phong ch÷, kiÓu ch÷, mµu nÒn. NÕu cã chó ý th× sö dông mét c¸ch th¸i qu¸ vµ ngÉu nhiªn bµi so¹n cã chÊt lîng kÐm kh«ng phï hîp vµ ho¹t ®éng kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶. Tõ nh÷ng kinh nghiÖm cña b¶n th©n, t«i nghÜ r»ng, khi so¹n bµi, phÇn hiÖu øng, ph«ng ch÷, cì ch÷ rÊt quan träng. Lµm sao ®Ó bµi d¹y kh«ng qu¸ ®¬n gi¶n vµ Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 4 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng kh«ng bÞ rêm rµ bëi c¸c hiÖu øng g©y rèi m¾t trÎ, ph©n t¸n sù tËp trung cña trÎ vµo bµi häc. NÕu dïng kh«ng phï hîp sÏ g©y ph¶n t¸c dông. T«i thêng lùa chän mét nhãm hiÖu øng nhÊt ®Þnh gåm plus ( h×nh ¶nh biÕn mÊt ngay gi÷a mµn h×nh) wheel (h×nh ¶nh xoay trßn), fly in (h×nh ¶nh tõ phÝa díi ®i vµo mµn h×nh), wedge (h×nh ¶nh t¸ch ra) ®Ó sö dông trong mét bµi so¹n. VÝ dô: Trong c¸c ho¹t ®éng lµm quen víi to¸n, c¸c h×nh ¶nh con vËt, ®å vËt thêng cã sè lîng nhiÒu (tõ 5 ®Õn 10) l¹i cµng ph¶i sö dông Ýt hiÖu øng ®Ó tr¸nh rèi m¾t trÎ. Hay trong c¸c ho¹t ®éng lµm quen ch÷ c¸i cã nhiÒu h×nh ¶nh, tõ, ch÷ c¸i còng vËy, cÇn chän mét nhãm hiÖu øng nhÊt ®Þnh, tr¸nh trêng hîp sö dông qu¸ nhiÒu hiÖu øng hay chän hiÖu øng qu¸ bay lîn lµm ph©n t¸n sù chó ý cña trÎ dÉn ®Õn hiÖu qu¶ giê häc kh«ng cao. C¸c ph«ng nÒn còng nªn lùa chän ®¬n gi¶n phï hîp néi dung bµi gi¶ng, tr¸nh dïng nhiÒu mµu s¾c h×nh ¶nh lße loÑt, kh«ng cÇn thiÕt. Th«ng thêng phong nÒn hay sö dông mµu vµng nh¹t ®Ó lµm næi bËt h×nh ¶nh, ch÷ c¸i, ch÷ sè b»ng nh÷ng t«ng mµu ®á, xanh. Ngoµi ra khi so¹n th¶o còng cÇn lu ý viÖc chän size ch÷, mµu ch÷ cho phï hîp. Size ch÷ kh«ng nªn to qu¸ còng kh«ng nªn nhá qu¸ vµ mµu ch÷ nªn næi bËt ®Ó trÎ dÔ dµng nhËn biÕt ch÷ c¸i ch÷ sè. Tr¸nh chän nhiÒu mµu ch÷ trong cïng mét slide tr×nh diÔn. Nh vËy trÎ sÏ kh«ng chó ý ®Õn néi dung bµi häc mµ chØ chó ý ®Õn nh÷ng h×nh ¶nh, mµu s¾c sÆc sì cña nh÷ng con ch÷, con sè ®ang nh¶y móa. Tõ ®ã sÏ g©y ra viÖc khã theo kÞp néi dung cÇn t¶i vµ rèi m¾t ®èi víi trÎ. 2. Lùa chän ®Ò tµi øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong bµi gi¶ng: Kh«ng ph¶i bÊt kú mét ®Ò tµi nµo còng cã thÓ øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo trong bµi gi¶ng. Tïy theo môc tiªu ®Ò ra ®Ó ph¸t triÓn cho trÎ mµ ta cã thÓ lùa chän nh÷ng ph¬ng tiÖn truyÒn t¶i ®Õn trÎ cho phï hîp. N¾m b¾t ®îc ®iÒu ®ã, t«i cho r»ng tríc tiªn ta ph¶i lµm râ r»ng, viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo trong bµi gi¶ng kh«ng ®¬n thuÇn chØ lµ gi¸o ¸n ®iÖn tö ®îc thiÕt kÕ bëi ch¬ng tr×nh Power Point mµ ®ã cßn bao gåm nhiÒu c¸c ph¬ng tiÖn c«ng nghÖ th«ng tin kh¸c nh tivi, ®Çu ®Üa, m¹ng internet… Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 5 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng V× thÕ, viÖc lùa chän ®Ò tµi vµ ph¬ng tiÖn øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y còng v« cïng phong phó ®a d¹ng. Tuy nhiªn, lùa chän ®Ò tµi øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo trong bµi gi¶ng còng ph¶i theo mét sè nh÷ng yªu cÇu nhÊt ®Þnh ®Ó tr¸nh viÖc lùa chän ®Ò tµi kh«ng phï hîp vµ ho¹t ®éng kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶. Nh÷ng yªu cÇu cô thÓ nh sau: + Chän ®Ò tµi mang môc ®Ých cho trÎ nhËn ra sù thay ®æi cña sù vËt hiÖn tîng, nhËn biÕt c¸c hiÖn tîng trong thiªn nhiªn. + Chän ®Ò tµi mµ ho¹t ®éng chñ yÕu lµ c¸c bµi tËp trß ch¬i nh»m kÝch thÝch høng thó vµ «n luyÖn kiÕn thøc cho trÎ. + Chän c¸c ®Ò tµi cÇn cã nhiÒu ©m thanh ®i kÌm h×nh ¶nh cho trÎ trùc quan sinh ®éng. + Chän c¸c ®Ò tµi mµ yªu cÇu cÇn cung cÊp cho trÎ c¸c h×nh ¶nh thËt, sèng ®éng. + H¹n chÕ c¸c ®Ò tµi khã t×m t liÖu h×nh ¶nh, phim nh¹c. + Kh«ng chän c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt minh häa h×nh ¶nh mµ kh«ng mang tÝnh tÝch hîp c¸c ho¹t ®éng kh¸c. VÝ dô: §èi víi ®Ò tµi “Trêng mÇm non” ta cã thÓ trùc tiÕp chôp mét sè h×nh ¶nh trong m¸y di ®éng vÒ c¸c ho¹t ®éng cña trÎ diÔn ra ë trêng, líp. Sau ®ã chuyÓn lªn slide tr×nh diÔn kÕt hîp lång ghÐp nh÷ng ®o¹n nh¹c hay nh÷ng bµi h¸t vÒ trêng mÇm non cho trÎ võa xem võa thëng thøc ©m nh¹c mét c¸ch nhÑ nhµng. C¸ch lµm nµy hÕt søc ®¬n gi¶n nhng hiÖu qu¶ cho thÊy trÎ rÊt høng thó bëi nh÷ng h×nh ¶nh rÊt gÇn gñi víi c¸c ho¹t ®éng thùc tÕ cña trÎ t¹i trêng, líp. Hay còng tõ chñ ®Ò “Trêng mÇm non” ta cã thÓ quay nh÷ng video clip vÒ c¸c ho¹t ®éng cña trÎ diÔn ra ë trêng nh tËp thÓ dôc buæi s¸ng, vÖ sinh röa tay, lau mÆt, b÷a ¨n, giÊc ngñ cña trÎ. TrÎ ®îc nh×n chÝnh m×nh vµ c¸c b¹n trong líp trªn mµn h×nh ®ang ch¬i, häc nh vËy sÏ thÝch thó v« cïng. Nh÷ng h×nh ¶nh Ên tîng ®ã sÏ rÊt khã quªn ®èi víi trÎ vµ tÊt nhiªn nh÷ng kiÕn thøc trÎ nhËn ®îc sÏ kh¾c s©u h¬n. 3. LËp dµn ý theo tr×nh tù ph¬ng ph¸p bµi d¹y: Khi lµm mét bµi tËp lµm v¨n hay viÕt mét c©u chuyÖn theo ®Ò tµi nµo ®ã, c«ng ®o¹n ®Çu tiªn kh«ng thÓ thiÕu ®ã lµ lËp dµn ý. Tõ dµn ý ®¹i c¬ng ta míi cã thÓ triÓn khai néi dung cô thÓ ®Ó kh«ng bÞ sai lÖch khái néi dung träng t©m. §èi víi mét gi¸o Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 6 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng ¸n ®iÖn tö còng vËy. §©y lµ giai ®o¹n quan träng nhÊt. ë giai ®o¹n nµy cã c¸c néi dung chñ yÕu mµ ngêi so¹n nhÊt thiÕt ph¶i h×nh dung ra râ rµng vµ ph¶i theo tr×nh tù néi dung c¸c bíc theo ph¬ng ph¸p cña bµi d¹y. VÝ dô 1: Trong ho¹t ®éng lµm quen ch÷ c¸i, c¸ch so¹n ®îc tiÕn hµnh theo c¸c bíc sau: + §a h×nh ¶nh cã tõ chøa ch÷ c¸i ®· häc vµ ch÷ c¸i cÇn lµm quen. + B«i mµu nh÷ng ch÷ c¸i khi trÎ lªn t×m ch÷ c¸i ®· häc. + XuÊt hiÖn ch÷ c¸i cÇn cho trÎ lµm quen gi÷a mµn h×nh cho trÎ ph¸t ©m. + B«i mµu lÇn lît c¸c nÐt cÊu t¹o con ch÷ cho trÎ biÕt. Cø nh vËy tiÕp tôc xuÊt hiÖn c¸c ch÷ c¸i míi theo c¸c bíc trªn. VÝ dô 2: Trong ho¹t ®éng lµm quen víi to¸n: TiÕt thªm bít trong ph¹m vi 8 theo chñ ®Ò ThÕ giíi thùc vËt: + §Çu tiªn xuÊt hiÖn c¸c nhãm c©y xanh ®îc khoanh trßn cã sè lîng lµ 6, 7, 8 cho trÎ lªn t×m nh»m cñng cè l¹i sè lîng 8. + Cho xuÊt hiÖn tõng c©y xanh cã sè lîng trong ph¹m vi 8. + TiÕp tôc cho xuÊt hiÖn 7 c¸i x« tíi níc. + Sau khi hái trÎ , tiÕp tôc cho xuÊt hiÖn thªm mét c¸i x« tíi níc. + Khi trÎ ®Õm kiÓm tra tiÕp tôc cho xuÊt hiÖn ch÷ sè 8 biÓu thÞ sè lîng hai nhãm. + TiÕp tôc lµm hiÖu øng cho 2 x« níc biÕn mÊt. + Chän sè biÓu thÞ cho sè lîng nhãm x« cßn l¹i. ( sè 6) + Khi trÎ kiÓm tra sè lîng hai nhãm xong, tiÕp tôc lµm hiÖu øng xuÊt hiÖn 2 x« níc, cho mÊt sè 6 vµ xuÊt hiÖn sè 8 biÓu thÞ hai nhãm. Cø nh vËy tiÕn tr×nh so¹n theo ®óng ph¬ng ph¸p cña bµi d¹y cho ®Õn hÕt. Khi s¾p xÕp c¸c slide theo tr×nh tù ph¬ng ph¸p bµi d¹y cÇn s¾p xÕp ®¬n gi¶n, hîp lý vµ lu«n lu«n lu ý ®Õn mèi liªn kÕt gi÷a chóng. V× ®«i khi chØ cÇn mét trôc trÆc nhá trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh bµi gi¶ng còng cã thÓ g©y lóng tóng khi gi¶ng bµi. Tèt nh¸t cø mçi mét néi dung lµ mét slide tr×nh diÔn liªn kÕt bëi hiÖu øng cña Hyperline. Víi hÖ thèng nµy ngêi sö dông chØ viÖc nhÊp chuét vµo bÊt cø ho¹t ®éng nµo hay h×nh ¶nh nµo lµ yªu cÇu sÏ ®îc thÓ hiÖn ra, kh«ng cÇn theo thø tù. Thªm vµo ®ã, c¸c h×nh ¶nh ®îc n»m theo tõng slide riªng biÖt nªn h×nh ¶nh to, râ. C« cã thÓ linh ho¹t xö lý Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 7 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng c¸c t×nh huèng x·y ra ë trÎ mµ kh«ng cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c thao t¸c quay l¹i ban ®Çu mµ chØ cÇn nhÊp "chuét" vµo biÓu tîng ®Ó thÓ hiÖn h×nh ¶nh cÇn quay l¹i. VÝ dô: Trong chñ ®Ò "Ph¬ng tiÖn vµ luËt lÖ an toµn giao th«ng. C« cïng trÎ xem c¸c h×nh ¶nh cña mét sè ph¬ng tiÖn giao th«ng. Khi trÎ xem xong, c« cho trÎ h×nh dung, nhí l¹i m×nh ®· xem nh÷ng g× vµ kÓ l¹i cho c«, c¸c b¹n biÕt. Sau khi trÎ kÓ xong, nÕu muèn cho trÎ ®îc xem l¹i th× gi¸o viªn chØ cÇn nhÊp "chuét" vµo biÓu tîng cña file ®ã ®Ó cho trÎ xem lu«n chø kh«ng cÇn ph¶i "back"(quay l¹i) tõ ®Çu ®Ó t×m l¹i. §©y lµ mét h×nh thøc rÊt hay gióp cho gi¸o viªn tr¸nh ®îc viÖc g©y rÊt nhiÒu thêi gian vµ tr¸nh viÖc lµm g©y mÊt høng thó cña trÎ. 4. T×m t liªu v¨n b¶n, t liÖu h×nh ¶nh, ©m thanh, bµi h¸t phï hîp: T liÖu cã thÓ ®îc t×m ë nhiÒu nguån kh¸c nhau: trong s¸ch b¸o, t¹p chÝ… ®Æc biÖt lµ m¹ng internet víi nguån tµi nguyªn gi¸o dôc phong phó vµ ®a d¹ng. NhÊt lµ cã nhiÒu trong c¸c phÇn mÒm violet, Flash. C¸c h×nh ¶nh sèng ®éng nh nh÷ng con vËt ngé nghÜnh, nh÷ng hµng ch÷ biÕt ®i, nh÷ng con sè biÕt nh¶y cïng nh÷ng hiÖu øng ©m thanh sÏ thu hót sù chó ý vµ kÝch thÝch sù høng thó cña trÎ. VÝ dô: §èi víi ho¹t ®éng m«i trêng xung quanh, ®©y lµ mét ho¹t ®éng víi néi dung réng lín. Do vËy, khi t×m t liÖu cÇn ph¶i linh ho¹t lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh phï hîp víi néi dung. H×nh ¶nh ph¶i râ nÐt, mµu s¾c hµi hßa. Hay chóng ta cã thÓ sö dông video clip cho trÎ ®îc quan s¸t c¸c sù vËt hiÖn tîng ®ang chuyÓn ®éng cã ©m thanh kÌm theo, nh÷ng h×nh ¶nh thËt th× trÎ sÏ rÊt thÝch thó, tËp trung chó ý vµ ngÉu nhiªn giê häc ®¹t kÕt qu¶ cao. §èi víi ho¹t ®éng ©m nh¹c: Dêng nh tÊt c¶ trÎ ®Òu høng thó khi mét bµi h¸t cÊt lªn cã tiÕng nh¹c ®i kÌm. TrÎ sÏ s½n sµng ®ung ®a theo nhÞp ®iÖu bµi h¸t du d¬ng hay nhón nh¶y theo nh÷ng giai ®iÖu s«i ®éng. N¾m b¾t ®Æc ®iÓm ®ã, t«i ®· lång ghÐp trong c¸c tiÕt ©m nh¹c, c¸c ngµy lÔ héi cho trÎ nghe b¨ng ®Üa c¸c bµi h¸t phï hîp néi dung chñ ®Ò ®ang thùc hiÖn ®Ó thay thÕ h×nh thøc h¸t ®¬n ®iÖu kh«ng cã ©m thanh, tiÕng ®µn. Nh×n chung ®a sè trÎ hëng øng tÝch cùc. Bªn c¹nh ®ã, ®èi víi mét sè t liÖu h×nh ¶nh gÇn gòi víi trÎ nh c¸c ho¹t ®éng cña trÎ th× cã thÓ chñ ®éng quay phim, chôp ¶nh qua m¸y ¶nh, ®iÖn tho¹i di ®éng ®Ó lµm t liÖu cho bµi gi¶ng. Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 8 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng IV. KÕt qu¶ ®¹t ®îc: Qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn, b¶n th©n t«i rÊt phÊn khëi khi kÕt qu¶ ®¹t ®îc kh¸ cao. * §èi víi trÎ: NhiÒu trÎ rÊt høng thó tham gia, kh¶ n¨ng tËp trung chó ý cao vµ tham gia c¸c ho¹t ®éng rÊt tÝch cùc. Néi dung Kh¶ n¨ng tËp trung,chó ý Kh¶ n¨ng ghi nhí Høng thó, tÝch cùc tham gia ho¹t ®éng SL 11 07 10 Tèt % 78,6 50 SL 03 04 71,4 04 Kh¸ % 21,4 28,6 28,6 §¹t yªu cÇu SL % 0 0 03 21,4 0 0 NhiÒu trÎ tá ra m¹nh d¹n tù tin trong giao tiÕp, ®a sè trÎ thuéc tÊt c¶ c¸c ch÷ c¸i vµ ch÷ sè. * §èi víi gi¸o viªn: Gi¸o viªn n¾m ch¾c ph¬ng ph¸p, linh ho¹t trong c¸c tiÕt d¹y, ®óc rót ®îc nhiÒu kinh nghiÖm cho b¶n th©n. V. Bµi häc kinh nghiÖm: Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, b¶n th©n t«i ®· häc tËp vµ ®óc rót ®îc nhiÒu kinh nghiÖm: 1. Khi thiÕt kÕ bµi gi¶ng tuyÖt ®èi kh«ng tham lam chän qu¸ nhiÒu hiÖu øng hoÆc qu¸ ®¬n gi¶n chØ vµi h×nh ¶nh mµ chØ nªn chän hîp lý, võa ph¶i ®Ó t¹o høng thó vµ bÊt ngê cho trÎ ®Ó bµi gi¶ng mang l¹i kÕt qu¶ h÷u hiÖu nhÊt. 2. Lùa chän ®Ò tµi ph¶i phï hîp víi môc tiªu, néi dung cña ch¬ng tr×nh 3. LËp dµn ý theo tr×nh tù ph¬ng ph¸p cña bµi d¹y phï hîp. 4. TÝch cùc su tÇm c¸c h×nh ¶nh, t liÖu ch¬ng tr×nh phôc vô cho viÖc thiÕt kÕ c¸c bµi gi¶ng. Ngoµi ra, b¶n th©n lu«n båi dìng, kh«ng ngõng häc tËp kü n¨ng thùc hµnh vi tÝnh ®Ó xö lý kü thuËt tèt h¬n. - Kh«ng qu¸ l¹m dông gi¸o ¸n ®iÖn tö ®Ó lu«n cho trÎ ®îc ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn trong nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c. Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 9 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng C. kÕt luËn “TrÎ em h«m nay thÕ giíi ngµy mai”. Mçi trÎ em h«m nay lµ chñ nh©n t¬ng lai cña ®Êt níc. §Ó trÎ cã ®îc mét nÒn mãng v÷ng ch¾c th× gi¸o viªn ph¶i tÝch cùc t×m tßi, häc hái ®Ó cã sù s¸ng t¹o ®æi míi trong néi dung, ph¬ng ph¸p, h×nh thøc, c¸ch thøc tæ chøc ho¹t ®éng. Tõ ®ã t¹o c¬ héi cho trÎ ®îc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng, trÎ tiÕp thu kiÕn thøc mét c¸ch chñ ®éng, gióp trÎ ®îc ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ c¸c mÆt thÓ chÊt, nhËn thøc, ng«n ng÷, t×nh c¶m vµ quan hÖ x· héi, thÈm mü. øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo trong gi¶ng d¹y lµ mét ph¬ng ph¸p míi ®a h×nh thøc vµ ®ang ®îc mäi ngêi quan t©m. Thùc hiÖn c«ng viÖc nµy gióp t«i häc hái ®îc nhiÒu thø tõ c¸c nguån th«ng tin kh¸c nhau trong qu¶ tr×nh t×m hiÓu, nghiªn cøu. MÆt kh¸c, viÖc cho trÎ lµm quen tiÕp cËn c«ng nghÖ th«ng tin sím lµ mét ph¬ng ¸n tèt nh»m gióp h×nh thµnh thªm cho trÎ mét kü n¨ng sèng cÇn thiÕt trong thêi ®¹i c«ng nghÖ më réng nh ngµy nay. Tuy nhiªn, chóng ta còng kh«ng nªn l¹m dông nhiÒu viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin v× trÎ lu«n lµ trung t©m vµ viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y còng chØ lµ ph¬ng tiÖn gióp cho viÖc ®¹t ®Õn môc tiªu chÝnh lµ ph¸t triÓn toµn diÖn cho trÎ. Nh÷ng kiÕn thøc kü n¨ng vµ c¸ch øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo trong gi¶ng d¹y cña b¶n th©n vÉn chØ ë møc c¬ b¶n. B¶n th©n nhËn thÊy vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò tiÕp tôc häc hái, t×m kiÕm gi¶i ph¸p, ®óc rót kinh nghiÖm cña c¸c ®¬n vÞ b¹n ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao kü n¨ng vµ c¸ch sö dông c«ng nghÖ th«ng tin trong ho¹t ®éng gi¸o dôc trÎ. RÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý, trao ®æi ý kiÕn cña héi ®ång khoa häc c¸c cÊp ®Ó b¶n s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt cña t«i hoµn thiÖn h¬n, ¸p dông réng r·i h¬n. Kim Thñy, ngµy 25 th¸ng 05 n¨m 2011 Héi ®ång khoa häc nhµ trêng Ngêi viÕt Vâ ThÞ Ng©n Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 10 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng Môc lôc A. Më ®Çu ..............................................................................................Trang 1 B. Néi dung.............................................................................................Trang 2 I. C¬ së khoa häc..........................................................................Trang 2 II. C¬ së thùc tiÔn.........................................................................Trang 2 1. ThuËn lîi........................................................................Trang 3 2. Khã kh¨n........................................................................Trang 4 3. §iÒu tra thùc tiÔn............................................................Trang 5 III. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao kü n¨ng øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y........................................Trang 5 1. Sö dông mét sè thñ thuËt trong bµi gi¶ng (hiÖu øng, ph«ng ch÷, kiÓu ch÷, mµu nÒn............................Trang 4 2. Lùa chän ®Ò tµi øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong bµi gi¶ng..................................................................Trang 7 3. LËp dµn ý tr×nh bµy...........................................................Trang 8 4. T×m t liÖu v¨n b¶n, t liÖu h×nh ¶nh, ©m thanh.............Trang 10 IV. KÕt qu¶ ®¹t ®îc.....................................................................Trang 11 V. Bµi häc kinh nghiÖm................................................................Trang 11 C. KÕt luËn...............................................................................................Trang 12 Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 11 SKCTKT: Một số kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng Gi¸o viªn: Vâ ThÞ Ng©n Trêng MÇm non Kim Thñy 12