Tài liệu Skkn một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “bước qua” cho học sinh lớp 8 thcs.

SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 1 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. PHÒNG GD&ĐT KRÔNG ANA TRƯỜNG THCS LÊ VĂN TÁM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM TÊN ĐỀ TÀI MỘT SỐ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC NHỮNG LỖI SAI THƯỜNG MẮC TRONG VIỆC HỌC KỸ THUẬT NHẢY CAO KIỂU “ BƯỚC QUA” CHO HỌC SINH LỚP 8 THCS Họ và tên: Nguyễn Xuân Phong Đơn vị: Trường THCS Lê Văn Tám Trình độ chuyên môn: CĐSP Thể - Sinh Môn đào tạo: Thể - Sinh Bình Hòa, tháng 2 năm 2016 GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 2 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. MỤC LỤC NỘI DUNG I. Phần mở đầu: 1. Lý do chọn đề tài. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. 3. Đối tượng nghiên cứu. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu. 5. Phương pháp nghiên cứu. II. Phần nội dung: 1.Cơ sở lý luận. 2.Thực trạng 2.1 Thuận lợi - khó khăn 2.2 Thành công - hạn chế 2.3 Mặt mạnh - mặt yếu 2.4 Các nguyên nhân, các yếu tố tác động 2.5 Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra 3. Giải pháp, biện pháp: 3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp 3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 3.3 Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp 3.4 Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 3.5 Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu 4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu III. Phần kết luận, kiến nghị: 1. Kết luận 2. Kiến nghị GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám TRANG 3 4 4 4 4 4 6 6 6 7 7 7 8 8 8 11 11 11 13 14 14 14 3 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. I/ Phần mở đầu: 1. Lí do chọn đề tài: Trong thời đại ngày nay, với tốc độ phát triển rất mạnh mẽ về mọi mặt: kinh tế, chính trị, xã hội… thì thể dục, thể thao là một mảng không thể thiếu được của đời sống con người hiện đại. Luyện tập thể dục, thể thao thường xuyên nhằm nâng cao sức khỏe, thể chất phát triển, thân thể cường tráng, cải thiện giống nòi con người Việt Nam. Giúp chúng ta có lối sống lành mạnh tránh sa vào các tệ nạn xã hội, từ đó học tập và lao động đạt kết quả cao. Mặt khác thể dục, thể thao có ý nghĩa về mặt chính trị hết sức sâu sắc làm cho các dân tộc quốc gia trên thế giới đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau cùng phát triển. Thể dục thể thao là mô ôt bô ô phâ nô quan trọng của nền văn hóa xã hô ôi, có những giá trị về mă ôt vâ ôt chất và tinh thần, đối tượng hoạt đô nô g thể dục thể thao là con người. Do vâ yô thể dục thể thao là đối tượng hoạt đô nô g nhằm hoàn thiê nô chính bản thân con người. Thể thao học đường được xem là tiền đề cho thể thao thành tích cao, là nơi đầu tiên để những tài năng thể thao tỏa sáng. Hình thành và phát triển thể lực của mỗi con người sẽ tạo điều kiện cho trí tuệ phát triển được tốt. Thể dục thể thao giúp cho học sinh có được sức khỏe tốt từ đó học tập các môn học và tham gia các hoạt động ở nhà trường đạt hiệu quả cao hơn, chính là góp phần nâng cao chất lượng giáo dục để các em trở thành những người có ích cho xã hội. Khi tham gia thể dục thể thao đòi hỏi học sinh phải có tính kỉ luật cao, tinh thần và trách nhiệm trước tập thể, tác phong nhanh nhẹn, sự cố gắng, tính thật thà trung thực, chính là tác dụng góp phần giáo dục đạo đức và hình thành nhân cách của các em học sinh. Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên, có kế hoạch giúp các em có một nếp sống lành mạnh, vui tươi học tập và làm việc khoa học. Đặc điểm cơ bản của môn học Thể dục là học lý thuyết gắn liền với thực hành, biết lý thuyết để thực hành chính xác hơn, ngược lại qua thực hành sẽ làm cho người học năm sâu lý thuyết hơn, từ đó hiệu quả học tập đạt kết quả cao hơn. Trong thực tế phần thực hành chiếm tỷ trọng lớn vì chỉ có thông qua thực hành tập luyện thì các bài tập thể dục thể thao đúng phương pháp khoa học thì mới đem lại sức khỏe, thể lực, mà sức khỏe thể lực là mục tiêu cơ bản của thể dục thể thao do đó luyện tập là hình thức cơ bản thể hiện đặc trưng của môn học thể dục. Môn học Thể dục ở trường trung học cơ sở còn tạo cho học sinh có một trình độ văn hóa nhất định, giúp các em kỹ năng cơ bản để tập luyện và giữ gìn sức khỏe nâng cao thể lực, góp phần rèn luyện nếp sống lành mạnh, có thói quen tự tập luyện hàng ngày, và thể hiện khả năng về bản thân thể dục thể thao, biết vận dụng vào cuộc sống. Việc nâng cao hiệu quả dạy và học môn Thể dục ở trường trung học cơ sở Lê Văn Tám có nhiều vấn đề liên quan như: Cơ sở vật chất của nhà trường, trang thiết GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 4 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. bị dạy học, điều kiện hoàn cảnh gia đình, môi trường sống, ý thức học tập của học sinh, phương pháp dạy học của giáo viên….Trong chương trình môn Thể dục ở trường trung học cơ sở gồm nhiều phân môn những tôi chỉ đề cập và đi sâu vào: “Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS”. Để việc dạy học có kết quả cao, tôi tiến hành nghiên cứu vấn đề này với mục đích tìm hiểu một số lỗi sai thường mắc trong quá trình học kĩ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” từ đó đề xuất một số biện pháp khắc phục những lỗi sai cho học sinh lớp 8 ở trường trung học cơ sở Lê Văn Tám nhằm góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo trong trường học. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài Đề tài đưa ra là: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS để nâng cao chất lượng môn Thể dục nói riêng và kết quả học tập của các em nói chung. Từ đó các em yêu thích và có hứng thú hơn với môn học. Mặt khác tôi muốn các đồng nghiệp chia sẻ cùng tôi những kinh nghiệm giảng dạy, trao đổi bàn luận để tìm ra biện pháp thiết thực, khả thi nhất giúp học sinh thực hiện đúng kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” nói riêng, môn học Thể dục nói chung. 3. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu: Môn Thể dục có rất nhiều nội dung song ở đề tài này tôi chỉ nghiên cứu một phạm vi nhỏ đó là “Một số biện pháp khắc phục những sai lầm thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” của học sinh lớp 8” trường THCS Lê Văn Tám 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu tài liệu. - Phương pháp thống kê. - Phương pháp kiểm tra, đánh giá. - Tìm hiểu thực tế. - Phương pháp quan sát. - Phương pháp thử nghiệm. II. Phần nội dung: 1. Cơ sở lí luận: Trong hoạt động thể dục, thể thao nói chung và môn nhảy cao nói riêng, việc thực hiện kĩ thuật động tác là một nhân tố quan trọng. Nếu biết phối hợp chính xác, nhịp nhàng các yếu tố cấu thành động tác sẽ đem lại kết quả cao trong quá trình tập luyện và thi đấu. Do đó, một bộ phận chính của huấn luyện kĩ thuật thể thao phải hướng vào sự lĩnh hội, nắm vững các kĩ thuật mà phần nào sử dụng thành thạo trong hoạt động cho người học . GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 5 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. Quá trình này được tiến hành dựa trên những nguyên tắc giáo dục, giáo dưỡng thể chất. Cho dù một hoạt động đơn giản hay phức tạp nào của người dạy và người học được diễn ra trong quá trình giảng dạy đều phải tuân thủ nguyên tắc hình thành kĩ năng, kĩ xão vận động. Từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó, từ trực quan đến tư duy và từ cơ bản đến nâng cao. Từ đó giúp người học chuyển từ việc nắm vững chắc có hệ thống sang thực hiện động tác kĩ thuật một cách toàn vẹn và thành thạo. Quá trình dạy học kĩ thuật động tác được chia làm 3 giai đoạn, tương ứng với 3 giai đoạn quá trình hình thành kĩ năng kĩ xảo vận động đó là: * Giai đoạn học ban đầu: Ở giai đoạn này giáo viên, huấn luyện viên phải giúp người học nắm vững nguyên lý kĩ thuật và năng lực cần thiết thực hiện động tác, hạn chế sự chuyển đổi xấu của kĩ thuật, động tác trước đó. Trong giai đoạn này hưng phấn thần kinh của người học bị lan tỏa và dễ khuếch tán sang vùng thần kinh khác, phản ứng trả lời còn chưa được chọn lọc nhiều nhóm cơ thừa bị lôi cuốn vào hoạt động và cơ thể chưa phân biệt được chính xác các kích thích có điều kiện khác nhau. Do đó, khi thực hiện kĩ thuật động tác người học mắc phải sai lầm bị động tác thừa và tốn nhiều sức lực. * Giai đoạn sâu chi tiết: Ở giai đoạn này người học hiểu sâu hơn các qui luật hoàn thiện kĩ năng vận động, động tác được thực hiện chính xác hóa theo đặc điểm không gian và thời gian. Trong giai đoạn này định hình động lực được hình thành trên võ não. Song vẫn chưa đầy đủ và vững chắc sau vài lần lặp đi lặp lại động tác hiện tượng khuếch tán của các quá trình thần kinh giảm dần đi, hưng phấn chỉ tập trung vào những vùng nhất định. Hệ thống các cử động không phải thay đổi ở tất cả các giai đoạn những động tác đó được tiếp thu đúng thì sẽ được lặp lại đúng và dần dần tự động hóa, động tác phối hợp tốt hơn, các động tác thừa bị ức chế. Tùy theo mức độ nắm vững kĩ thuật mà tự động hóa chuyển kĩ năng thành kĩ xảo vận động nhanh hay chậm. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện động tác vẫn còn đòi hỏi sự kiểm tra của võ não và cơ quan thị giác. * Giai đoạn hoàn thiện kĩ thuật động tác: Ở giai đoạn này định hình động lực trên võ não được xây dựng vững chắc, hệ thống chức năng của động tác đã có tính chất ổn định. Các cơ quan trong cơ thể phối hợp với nhau một cách nhịp nhàng, kĩ thuật động tác được thực hiện một cách tự động hóa đạt đến mức hoàn thiện. Không cần đến sự kiểm tra của vỏ não và cơ quan thị giác, động tác không bị rối loạn hoặc chuyển xấu khi các điều kiện khách quan thay đổi. Cuối giai đoạn này kĩ xảo vận động đạt đến mức vững và có tính biến dạng. Trong giai đoạn này công tác giảng dạy cần phải chú ý đến từng đặc điểm kĩ thuật để tiến hành lựa chọn các phương tiện, phương pháp giảng dạy cho phù hợp, giáo viên có thể sử dụng phương pháp tổng hợp hoặc phân đoạn để củng cố kĩ xão và phát triển tính biến dạng của GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 6 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. nó, hoặc cấu tạo lại phần kĩ thuật cho tương ứng với sự phát triển các tố chất thể lực của người học nhằm nâng cao hiệu quả trong quá trình thi đấu. Trong chương trình ở bậc học trung học cơ sở chủ yếu học môn nhảy xa kiểu “Ngồi” và nhảy cao kiểu “Bước qua”. Nhưng trong phạm vi đề tài này tôi đưa ra: (Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS). Dựa trên cơ sở phương pháp chung của việc dạy - học môn Thể dục ở bậc trung học cơ sở, một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy và học ở bậc trung học cơ sở, các kỳ bồi dưỡng về đổi mới phương pháp dạy học ở bậc trung học cơ sở tôi lần lượt thực hiện các giải pháp sau: 2. Thực trạng: 2.1/ Thuận lợi, khó khăn: * Thuận lợi: - Khi tôi thực hiện SKKN này đã được sự quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ và khuyến khích, động viên của nhà trường và đồng nghiệp. - Bản thân đã có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy nhiều năm. * Khó khăn: Trước tiên là nguyên nhân từ phía học sinh còn xem nhẹ môn học Thể dục so với các môn văn hóa khác cho nên các em chưa chú trọng học tập cũng như rèn luyện, chưa có ý thức hăng say học môn học này, chưa chú trọng về thời gian cũng như dụng cụ học tập cho môn học . Về phía cơ sở vật chất của nhà trường chưa đầy đủ cho các em tập luyện, dụng cụ thiết yếu như: Dụng cụ nhảy, nệm nhảy, hố nhảy, sân bãi luyện tập… Về phía giáo viên do điều kiện cơ sở vật chất nhà trường còn thiếu thốn nên hạn chế về các phương pháp dạy học mới của giáo viên, làm giảm hứng thú học tập của các em. Ngoài những nguyên nhân nêu trên thì thời tiết củng ảnh hưởng rất lớn đến quá trình học tập và rèn luyện vì nhà trường chưa có nhà đa năng để học. Đặc thù thời tiết của địa phương là có hai mùa, mùa khô thì trời nắng gió, mùa mưa thì mưa lạnh. Bên cạnh đó nhiều gia đình các em, phụ huynh chưa thực sự coi trọng môn học Thể dục, nên chưa đầu tư về thời gian cũng như dụng cụ học tập và ít nhiều cũng tạo cho các em tính ỉ lại khi học môn học này. 2.2/ Thành công, hạn chế. *Thành công: Sau khi tôi thực hiện các biện pháp và cách khắc phục những lỗi sai thường mắc phải của học sinh tôi thấy kết quả học nhảy cao kiểu “Bước qua” rất khả quan. Hầu như các em học sinh nắm được kiến thức cơ bản của những bài tập kỹ thuật nhảy cao kiếu “Bước qua”, chỉ còn một số em cá biệt là thực hiện kĩ thuật chưa được thành thạo, số em thực hiện tốt kỹ thuật chiếm phần lớn và kiểm tra phân môn số em học sinh tham gia thi đều đạt kết quả rất khả quan đa số được loại Đ. *Hạn chế: - Khi thực hiện đề tài này, GV tốn nhiều thời gian, công sức. GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 7 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. - Một số học sinh cá biệt không hợp tác. - Trong quá trình khắc phục những lỗi thường mắc phải của học sinh phần nào ảnh hưởng tới những học sinh có năng khiếu. 2.3/ Mặt mạnh, mặt yếu: * Mặt mạnh: Bản thân tôi là một giáo viên được nhà trường phân công dạy môn Thể dục khối 8 nhiều năm, mặt khác tôi tự thấy mình là một GV nhiệt tình, năng nổ nên phần nào thuận lợi trong việc dạy môn Thể dục 8 nói chung và khắc phục những lỗi thường mắc phải của học sinh nói riêng trong quá trình dạy học. Sau khi những em học sinh được GV uốn nắn sửa chữa; các em thực hiện đúng kĩ thuật, yêu thích môn học. * Mặt yếu: Khi thực hiện đề tài này, nếu GV dành nhiều thời gian cho các em học sinh thường mắc lỗi trong kĩ thuật nhảy cao thì những em học sinh khác trong lớp sẽ thiệt thòi hơn. 2.4/ Nguyên nhân: * Nguyên nhân của thành công: - Có sự động viên, khuyến khích của nhà trường, của các tổ chức đoàn thể trong nhà trường. - Giáo viên nhiệt tình tận tụy, thương yêu học sinh như con của mình. - Có giúp đỡ, động viên khuyến khích của những học sinh có kĩ thuật nhảy tốt đối với những em hay mắc lỗi trong kỹ thuật nhảy, sự tiến bộ của học sinh. * Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém. Nguyên nhân từ phía học sinh là chưa coi trong môn học Thể dục và chưa hiểu rõ bản chất của môn học so với các môn văn hóa khác cho nên các em chưa chú trọng học tập củng như rèn luyện, chưa có ý thức hăng say học môn học này, chưa chú trọng về thời gian cũng như dụng cụ học tập cho môn học . Về cơ sở vật chất của nhà trường chưa đầy đủ cho các em tập luyện, dụng cụ thiết yếu như: Dụng cụ nhảy, nệm nhảy, hố nhảy, sân bãi luyện tập… Về phía giáo viên do điều kiện cơ sở vật chất nhà trường còn thiếu thốn nên hạn chế về các phương pháp dạy học mới của giáo viên, làm giảm hứng thú học tập của các em. Ngoài những nguyên nhân nêu trên thì thời tiết củng ảnh hưởng rất lớn đến quá trình học tập và rèn luyện vì nhà trường chưa có nhà đa năng để học. Đặc thù thời tiết của địa phương là có hai mùa, mùa khô thì trời nắng gió, mùa mưa thì mưa lạnh. Bên cạnh đó thì hoàn cảnh gia đình các em, phụ huynh chưa thực sự coi trọng môn học Thể dục, nên chưa đầu tư về thời gian cũng như dụng cụ học tập và ít nhiều cũng tạo cho các em tính ỉ lại khi học môn học này. 2.5/ Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra. Từ trước tới nay giáo viên còn có thói quen dạy học theo sự bắt chước. Tức là giáo viên làm trước học sinh làm theo sau. Chính lối dạy này tạo cho học sinh có thói quen làm theo chứ chưa tự mình tìm ra cách học và không phát huy tính sửa GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 8 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. sai của mình trong việc học. Tư tưởng đó là dễ mặc sai làm trọng học nhảy cao. Qua nhiều năm giảng dạy thể dục tại trường trung học cơ sở Lê Văn Tám tôi nhận thấy các em học sinh ở trường này khi học phân môn kĩ thuật nhảy cao kiểu “ Bước qua” còn mặc một số lỗi sai thường gặp. Điều này làm ảnh hưởng rất lớn đến thái độ học tập và kết quả học tập của các em. Sau đây tôi xin đưa ra một vài số liệu để các bạn tham khảo. Đây là số liệu năm học 2013-2014. Bảng kết quả đánh giá quá trình học tập phân môn nhảy cao trong năm học 20132014 của khối lớp 8 ( Bảng kết quả năm học). TT K8 Tổng số 110 em Giỏi Tỷ lệ Khá 17 em 15.5% 25 em Tỷ lệ TB Tỷ lệ Yếu 22.7% 50 em 45.5% 18 em Tỷ lệ 16.3% Nếu vẫn duy trì cách dạy và học như trên thì đa số học sinh sẽ tiếp thu bài một cách thụ động, không phát huy tính sửa sai trong việc kết hợp các động tác kỹ thuật. Cứ như vậy đến giờ học các em chỉ chờ giáo viên làm mẫu rồi học theo chứ không suy nghỉ phân tích động tác để hiểu ra chổ sai và chổ đúng khi thực hiên động tác. Mặt khác khi áp dụng cách học như vậy thì học sinh sẽ không có hứng thú với việc học môn học, không có tính tự tìm cách học trong việc học tập. Điều đó ảnh hưởng rất lớn tới kết quả học tập, thái độ học tập của các em và khả năng cảm nhận thành tích cao môn Thể dục cũng như trong cuộc sống. 3. Giải pháp, biện pháp: 3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp: Những giải pháp, biện pháp được nêu trong đề tài nhằm để giúp học sinh biết và nhảy đúng kỹ thuật, yêu thích và có thành tích cao trong môn học Thể dục. Để làm được điều đó giáo viên cần nhiệt tình, nhẫn nại trong từng tiết dạy. Kịp thời khuyến khích, động viên những em tiến bộ. Sự giúp đỡ của tập thể lớp cũng rất quan trọng. Chẳng hạn: khi các em thực hiện sai kỹ thuật ta có thể giao cho học sinh có kỹ thuật tốt hơn hướng dẫn. Qua đó các em nhận thấy mình được mọi người quan tâm và bản thân phải có trách nhiệm với mọi người từ đó ta có thể khơi dậy sự hăng say tập luyện của học sinh. 3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp: Qua việc tìn hiểu các nguyên nhân dẫn đến học sinh mắc phải những lỗi sai, tôi mạnh dạn đưa ra một số giải pháp, biện pháp sau: GIẢ THUYẾT. 3.2a Phương pháp thực hiện động tác. Kĩ thuật nhảy cao gồm 4 giai đoạn: * Giai đoạn chạy đà: GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 9 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. Chạy đà nhằm tạo ra tốc độ giúp cho giậm nhảy thuận lợi và hiệu quả cao. Đối với học sinh THCS, cự ly chạy đà thường dài khoảng 5 đến 9 bước đà, mỗi bước đà tương ứng độ dài 5 đến 7 bàn chân hoặc 2 bước đi thường. Góc độ chạy đà chếch với xà khoảng 25 đến 40 độ. Nếu giậm nhảy bằng chân trái thì đứng phía bên phải xà và ngược lại theo chiều nhìn vào xà. Kĩ thuật giai đoạn chạy đà gồm có: Tư thế chuẩn bị trước khi chạy và kĩ thuật các bước chạy đà. - Tư thế chuẩn bị trước khi chạy đà: Có nhiều cách đứng chuẩn bị trước khi chạy đà, dưới đây giới thiệu cách phổ biến nhất với học sinh THCS, đó là: Đứng chân lăng phía trước, chạm đất bằng nữa trước bàn chân, mũi chân sát vạch xuất phát, hơi khuỵu gối, trọng tâm dồn nhiều về phía chân trước. Chân giậm nhảy phía sau khuyụ gối nhiều hơn, mũi chân chạm đất cách gót chân trước 15 đến 20 cm, thân ngả ra trước, hai tay buông tự nhiên, tập trung chú ý, mắt nhìn theo hướng chạy vào xà. - Kĩ thuật chạy đà: Có hai phần. Phần thứ nhất gồm một số bước đà đầu, phần thứ hai gồm ba bước đà cuối trước khi giậm nhảy. Ở phần thứ nhất của chạy đà cần tăng dần độ dài bước chạy và tốc độ bằng cách tích cực đạp sau kết hợp nâng thân, sau đó duy trì tốc độ cho đến khi giậm nhảy. Một số bước chạy ban đầu bằng chân chạm đất bằng nữa trước bàn chân, riêng ba bước đà cuối đặt chân chạm đất bằng gót bàn chân. - Ba bước đà cuối: + Bước 1: Đưa chân giậm nhảy ra trước dài hơn các bước trước và đặt gót chân chạm đất phía trước . + Bước 2: Đưa nhanh chân lăng ra trước để thực hiện bước 2. Đây là bước dài nhất trong 3 bước đà cuối. Khi chân chạm đất hơi miết bàn chân xuống đất – ra sau. Việc duy trì tốc độ đà đạt được lúc này rất quan trọng, vì vậy cần giữ thân cho thẳng, không được ngả vai ra sau trước khi kết thúc thời kỳ chống. + Bước 3: Chủ động đưa chân giậm nhảy và hông cùng bên vươn nhanh về trước để đặt gót bàn chân vào điểm giậm nhảy. Lúc này chân giậm nhảy gần như thẳng, toàn bộ thân, hông, đùi và cẳng chân ngả chếch ra sau. Thân trên chủ động ngả ra sau, mà chủ yếu do đưa nhanh vùng hông và chân giậm nhảy về trước tạo nên. Hai tay hơi co, khuỷu tay hướng ra sau, nhưng không để hai khuỷu tay khép vào người, mà nâng cao gần ngang vai để sẵn sàng đánh tay hổ trợ với giậm nhảy. * Giai đoạn giậm nhảy: GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 10 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. Bàn chân giậm nhảy ở bước đà cuối cùng tiếp đất bằng gót, sau đó nhanh chóng chuyển sang cả bàn, tiếp theo chùng gối để tạo thế co cơ khi giậm nhảy. Khi giậm nhảy cần dùng hết sức của chân đạp thật mạnh, thật nhanh xuống đất để bật người lên cao như sức bật của lò xo. Phối hợp với chân giậm nhảy khi đạp đất, chân lăng đá mạnh từ sau – ra trước – lên cao, hai tay đánh từ sau ra trước – lên cao hướng khuỷu tay sang hai bên và dừng đột ngột ở độ cao ngang vai để tạo một lực nâng cơ thể lên cao. Động tác giậm nhảy tuy rất mạnh và nhanh, nên phải phối hợp hết sức chính xác, ăn nhịp giữa chạy đà với giậm nhảy góc độ hợp lý mới đạt thành tích cao. Giậm nhảy là giai đoạn quan trọng nhất trong các giai đoạn kĩ thuật nhảy cao. * Giai đoạn trên không ( qua xà ): Giai đoạn trên không bắt đầu khi chân giậm nhảy rời khỏi mặt đất, người đang bay lên cao, chân đá lăng duỗi phía trước, chân giậm nhảy duỗi chếch xuống phía sau. Khi bay đến điểm cao nhất, thì gập thân, tay cùng bên với chân lăng duỗi về trước phối hợp với hất chân lăng theo một vòng cung qua xà. Cùng với lúc chân lăng qua xà nhanh chóng co chân giậm nhảy, sau đó đá mạnh lên cao – ra trước, tiếp theo hơi xoay người về phía xà hất mạnh chân giậm nhảy và mông cùng bên đi theo một vòng cung qua xà. Hai tay phối hợp tự nhiên nhưng hướng đi cao hơn tầm xà để không đập tay vào xà. * Giai đoạn tiếp đất: Sau khi qua xà, chân đá lăng chủ động tiếp đất trước bằng nữa trước bàn chân hay cả bàn, sau đó đến giậm nhảy tiếp đất, cả hai chân cùng chùng gối để GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 11 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. giảm chấn động, khi nhảy ở mức xà cao, có thể tiếp đất bằng hai chân cùng một lúc. 3.2b Những lỗi sai thường mắc và phương pháp sửa chữa: a. Chạy đà: Chạy đà tăng tốc độ chậm, nhịp độ không tốt, động tác chạy đà không tự nhiên, không chính xác, không điều chỉnh được các bước cuối nên giậm nhảy không thực hiện được bình thường. Phương pháp sửa chữa. + Tập chạy tăng tốc và chạy đà lặp lại nhiều lần. + Cải tiến và tập thành thạo kỹ thuật chạy đà, kiểm tra và điều chỉnh vị trí đặt chân giậm, chạy đà theo mốc đánh dấu. b. Giậm nhảy: Chạy đà với giậm nhảy không liên tục, khi giậm nhảy không duỗi hông thành tư thế ngồi tụt sau, chân lăng không cao nên không đưa cơ thể lên cao được, khi giậm nhảy cơ thể lao ra trước qua xà đổ người. Phương pháp sửa chữa. Tập bắt chước động tác đặt chân giậm nhảy để cũng cố kĩ thuật, tập lặp lại kĩ thuật chạy đà giậm nhảy, tăng cường tập luyện tính mềm dẻo khớp hông, gối, cổ chân. c. Trên không và tiếp đất: Động tác hai chân không chính xác, không nhịp nhàng, phần mông chạm xà. Phương pháp sửa chữa. Phát triển tính mềm dẻo linh hoạt của khớp hông, gối, cổ chân, tập luyện đúng và thành thạo động tác hai chân trên xà, phát triển sức mạnh của chân, lưng, lườn. 3.3 Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp: Căn cứ kế hoạch năm học 2014- 2015 của nhà trường. Căn cứ điều kiện thực tế tình hình học môn Thể dục của lớp, của cả khối, tình hình của nhà trường . 3.4 Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp Các giải pháp, biện pháp trên luôn có mối quan hệ chặt chẽ, lô gic với nhau và được tổ chức thực hiện một cách linh hoạt. Bên cạnh đó, các giải pháp, biện pháp trên cần được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường, Hội cha mẹ học sinh cũng như các bậc cha mẹ học sinh. Nhất là tinh thần trách nhiệm của người giáo viên mới đạt được kết quả như mong muốn. 3.5 Kết quả khảo nghiệm , giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu Những giải pháp mà tôi nêu trên đã được bản thân tôi áp dụng trong quá trình dạy học nhiều năm, cụ thể năm học 2013-2014. Tại trường trung học cơ sở Lê Văn Tám - xã Bình Hòa - Huyện KRông Ana - Tỉnh Đăk Lăk a. Qua quá trình khảo sát sư phạm. Tôi đã lập bảng thống kê để ghi chép lại số lượng các diễn biến lỗi sai thường mắc, thực tế khảo sát tôi đã thu được bảng sau: GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 12 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. Bảng 1: Kết quả kiểm tra khảo sát 35 học sinh lớp 8 STT Nội dung lỗi sai 1 2 3 4 Chạy đà. Giậm nhảy. Trên không. Tiếp đất. Số học sinh 25 30 35 21 Tỉ lệ % 71,4 85,7 100 60 Qua bảng 1 tôi đã nhận thấy tỉ lệ học sinh mắc phải lỗi sai chủ yếu 1,2,3,4. Đặc biệt là 3, vì vậy khi dạy kĩ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua”, giáo viên cần chú ý các nội dung này để sửa chữa lỗi sai và rèn luyện kĩ năng cho học sinh. b. Xác định những lỗi sai thường mắc phải bằng phương pháp phỏng vấn: Trên cơ sở nghiên cứu tìm tòi những tài liệu liên quan và kinh nghiệm thu được qua quá trình quan sát sư phạm. Nhằm khẳng định thêm căn cứ xác định rõ mức chính xác của những lỗi sai thường mắc trong khi học kĩ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua”. Tôi đã liệt kê những lỗi sai đó vào phiếu phỏng vấn nhằm lấy ý kiến trả lời đánh giá mức độ sai phạm của học sinh. Thông qua ý kiến trả lời của các giáo viên bộ môn thể dục đã trải qua thực tiển giảng dạy môn nhảy cao kiểu “Bước qua”. Kết quả: Bảng 2 :Kết quả đánh giá mức độ lỗi sai của học sinh bằng phương pháp phỏng vấn giáo viên có kinh nghiệm (10 phiếu) TT Những lỗi sai thường mắc 1 2 3 4 Chạy đà. Giậm nhảy. Trên không. Tiếp đất. Đồng ý 7 8 9 6 SỐ PHIẾU Không Tỉ lệ % đồng ý 70 3 80 2 90 1 60 4 Tỉ lệ % 30 20 10 40 Từ bảng 2 kết quả của phương pháp phỏng vấn trên, chúng ta nhận thấy rằng các lỗi sai 1,2,3,4. Vẫn chiếm tỉ lệ cao, đặc biệt là 3 tương ứng với phương pháp quan sát sư phạm. Như vậy, kết quả thu được của phương pháp phỏng vấn, tôi nhận thấy các lỗi sai 1,2,3,4 đúng là lỗi sai mà học sinh thường hay mắc phải trong quá trình học nhảy cao kiểu “Bước qua”. Nhằm khẳng định chính xác các lỗi sai mà học sinh thường mắc phải trong quá trình học nhảy cao kiểu “Bước qua”. Tôi đã tổng hợp so sánh kết quả của hai lần quan sát sư phạm và phương pháp phỏng vấn như sau: GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 13 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. Bảng 3 : Tổng hợp kết quả hai phương pháp khảo sát và phỏng vấn: Tên lỗi sai 1 2 3 4 Quan sát sư phạm ( % ) 71,4 85,7 100 60 Phỏng vấn 70 80 90 60 Phương pháp thực hiện (%) Qua bảng 3. Tôi đã thấy kết quả thực tế của những phương pháp phù hợp với nhau, các lỗi sai 1,2,3,4 vẫn chiếm tỉ lệ cao. Tôi xem đây là những lỗi sai thường là học sinh mắc phải trong khi học kĩ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua”. 4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu Đây là kết qua sau khi áp dụng những phương pháp sửa chữa nhưng lỗi sai trong khi học kĩ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” ở một lớp 8 với 35 học sinh, trường trung học cơ sở Lê Văn Tám trong năm học 2014-2015. Số TT 1 2 3 4 Số HS sai 5 7 7 1 Nội dung sai lầm Chạy đà. Giậm nhảy. Trên không. Tiếp đất. Số HS Tỉ lệ đúng (%) 30 85,7 28 80,0 28 80,0 34 97,1 Kết quả học tập môn nhảy cao toàn khối 8 trong năm học 2014-2015 như sau: TT Tổng số K8 100 em Giỏi Tỷ lệ 27em 27% Khá 32em Tỷ lệ 32% TB 36 em Tỷ lệ 36% Yếu 05 em Tỷ lệ 5% Sau khi tôi thực hiện các biện pháp nêu trên và cách khắc phục những lỗi thường mắc phải của học sinh tôi thấy kết quả học nhảy cao kiểu “Bước qua” rất khả quan. Hầu như các em học sinh nắm được kiến thức cơ bản của những bài tập kỹ thuật nhảy cao kiếu “Bước qua”, chỉ còn một số em cá biệt là thực hiện kĩ thuật chưa được thành thạo, số em thực hiện tốt kỹ thuật chiếm phần lớn và kiểm tra GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 14 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. phân môn số em học sinh tham gia thi đều đạt kết quả khá giỏi rất khả quan đa số từ trung bình trở lên. Kết quả của học môn nhảy cao trước và sau khi áp dụng Sáng kiến kinh nghiệm như sau: Bảng so sánh kết quả trước khi áp dụng sáng kến với kết quả sau khi áp dụng sáng kiến như sau: TT Giỏi Khá TB Yếu Trước khi áp dụng SK 15,5% 22,7% 45,5% 16,3% Sau khi áp dụng SK 27% 32% 36% 5% Bảng so sánh kết quả sáng kiến với chuẩn quốc gia. TT Kết quả SK Yêu cầu chuẩn Giỏi 27% > 5% Khá 32% 30% TB 36% Còn lại Yếu- kém 5% < 5% Bảng so sánh trên cho ta thấy. Theo cầu chuẩn quốc gia thì chỉ tiêu sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm đã vượt chỉ tiêu của yêu cầu chuẩn quốc gia. III. Phần kết luận, kiến nghị 1. Kết luận: Việc nghiên cứu và vận dụng các biện pháp khắc phục những lỗi sai trong học kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua nêu trong đề tài là nhằm góp phần nâng cao chất lượng bộ môn giáo dục thể chất trong nhà trường. Đề tài đã giúp cho các em học sinh nắm được các kĩ thuật căn bản một cách vững chắc, nâng cao được thể lực, phát triển tiềm lực trí tuệ, tạo hứng thú học tập trong học sinh, phát huy tinh thần tự giác tập luyện rèn luyện sức khoẻ để học tập tốt, mai sau trở thành những con người phát triển toàn diện: có đủ phẩm chất, sức khỏe, tri thức để phục vụ cho đất nước. Tuy nhiên khi thực hiện đề tài, giáo viên phải biết khéo léo lựa chọn những phương pháp thích hợp thì mới có thể sửa chữa được những sai lầm thường mắc trong học sinh. Đề tài này chắc chắn còn những thiếu sót mà tôi chưa thấy được trong quá trình thực hiện, tôi mong muốn được đón nhận những ý kiến đóng góp của đồng nghiệp để cho đề tài ngày càng hoàn chỉnh hơn. 2. Kiến nghị: 2.1. Đối với phụ huynh - Quan tâm hơn đến việc học hành của con em mình, đầu tư nhiều về thời gian cho con cái học tập. - Hướng dẫn và tạo cho con thói quen tập luyện thể dục thể thao thường xuyên. GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 15 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. 2.2. Đối với địa phương - Quản lí chặt chẽ các điểm kinh doanh internet và các điểm dịch vụ không lành mạnh, làm ảnh hưởng đến chất lượng học tập của học sinh trên địa bàn. 2.3. Đối với nhà trường và phòng giáo dục. Phòng Giáo Dục và Nhà trường tạo điều kiện cho Giáo viên và Học sinh có sân bãi học thể dục riêng để đảm bảo đủ điều kiện cho việc dạy và học bộ môn Thể dục đạt chất lương. 2.4. Đối với Bộ Giáo Dục - Sở Giáo Dục và đào tạo. - Trang thiết bị dạy học còn thiết cho bộ môn Thể dục là: Nhà đa chức năng, nệm nhảy cao, sào nhảy cao, …..( một số dụng cụ đã có nhưng không đảm bảo chất lượng đã hư hỏng) - Nhất thiết phải có sách giáo khoa cho học sinh và giáo viên. Người viết Nguyễn Xuân Phong Nhận xét, đánh giá của hội đồng khoa học cấp trường ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Bình Hòa, ngày 2 tháng 2 năm 2016 PCT HỘI ĐỒNG Nhận xét, đánh giá của hội đồng khoa học ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………...............…… GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 16 SKKN: Một số biện pháp khắc phục những lỗi sai thường mắc trong việc học kỹ thuật nhảy cao kiểu “Bước qua” cho học sinh lớp 8 THCS. TÀI LIỆU THAM KHẢO. 1. Một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học sơ sở của nhóm tác giả:(Hoàng Long – Lê Minh Châu – Lê Anh Tuấn) Tài liệu Phương pháp giảng dạy thể dục thể thao trong trường phổ thông của tác giả: (PGS Nguyễn Văn Thạch) Bình Hòa, tháng 2 năm 2016 GV: Nguyễn Xuân Phong - Trường THCS lê Văn Tám 17