Tài liệu Skkn một số biện pháp giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo thông qua hoạt động góc

MỤC LỤC NỘI DUNG 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 2 2.1 2.2 2.3 2.4 3 Phần mở đầu Lý do chọn đề tài Mục đích nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu Phần nội dung Cơ sở lý luận của vấn đề Thực trạng của vấn đề Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề Kết quả đạt được 3.1 3.2 Kết luận Kiến nghị Kết luận và kiến nghị TRANG 2 2 4 4 4 4 5 5 6 7 19 21 21 21 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI : MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC, CHỦ ĐỘNG VÀ SÁNG TẠO THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG GÓC Trang 1 1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. Lí do chọn đề tài Xã hô ̣i ngày mô ̣t phát triển cuô ̣c sống con ngừi ngày mô ̣t hiê ̣n đại vi vậy trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đinh, là tương lai của đất nước. Những ngừi làm cha, làm mẹ sẽ hạnh phúc biết bao khi con của họ là những đứa trẻ khỏe mạnh, thông minh và ngoan ngoãn, biết lễ phép, kính trọng, vâng l̀i ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo. Tương lai của Đất nước sẽ rạng rỡ vô cùng khi xã hội của chúng ta có một thế hệ trẻ đầy năng đô ̣ng nhiê ̣t huyết sau này là những con ngừi có sức khỏe, vừa có đức, vừa có tài. Rồi mai đây những ngừi con ấy sẽ là lớp kế cận, tiếp tục gánh vác sự nghiệp của cha ông ta dựng nước và giữ nước, thực hiện lòng mong mỏi của Bác Hồ “Non Sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có được sánh vai với các cừng quốc năm châu hay không chính là nh̀ một phần lớn ở công học tập của các cháu” Hiện nay Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định Giáo dục không chỉ là một bộ phận khăng khít của nền kinh tế mà còn là động lực hàng đầu thúc đẩy sự phát triển của xã hội. Trang 2 Vậy những ngừi giáo viên ươm những mầm non cho đất nước, là ngừi làm công tác nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ cần phải làm gi để trẻ được phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần nhất là trong th̀i kỳ đổi mới. Là một giáo viên mầm non, tôi luôn suy nghĩ làm thế nào để việc giáo dục trẻ đạt hiệu quả cao nhất, vi đặc trưng của trẻ là “ học mà chơi – chơi mà học ” nên bên cạnh việc “học” thi việc “chơi” của trẻ và đặc biệt là chơi như thế nào cũng không kém phần quan trọng. Giáo viên cần phải biết dạy cho trẻ chơi cái gi? Chơi như thế nào để đem lại kiến thức phục vụ cho hoạt động học, phục vụ cho sự phát triển tư duy của trẻ. Thực tế cho thấy, trò chơi mà trẻ yêu thích nhất và luôn muốn được khám phá đó là hoạt động góc. Hoạt động góc là một hoạt động phản ánh lại cuộc sống thực tế, sáng tạo, độc đáo, là sự tác động qua lại giữa trẻ với môi trừng sống xung quanh. Khi trẻ tham gia hoạt động góc có nghĩa là trẻ giống như đang sống cuộc sống thực, đang trải nghiê ̣m cuô ̣c sống mà trong tương lai trẻ sẽ trải qua và cũng từ đó giúp trẻ hiểu sâu săc hơn về cuô ̣c sống mà cha mẹ ông bà của trẻ đang sống và cũng qua hoạt đô ̣ng góc giúp trẻ thêm yêu thích về cuô ̣c sống, các nghành nghề cũng như biết được công viê ̣c của tất cả mọi ngừi trong cái xã hô ̣i mà trẻ đang sinh sống. Có thể nói trẻ thực sự là một chủ thể tích cực, hành động một cách tự lực, tự nguyện và tự tin. Đặc biệt thông qua hoạt động chơi giúp phát huy tính tích cực chủ động và sáng tạo của trẻ. Vi vậy góc chơi càng phong phú bao nhiêu thi càng kích thích trẻ chơi bấy nhiêu và tạo sự ham muốn được khám phá mở mang kiến thức về thế giới xung quanh trẻ bấy nhiêu. Từ những thực tế mà tôi đã thực hiện ở lớp, việc cho trẻ hoạt động góc tôi đã nhận thấy được rằng việc thực hiện hoạt động góc không phải để cho trẻ chơi không mà còn giúp trẻ phát triển toàn diện trong các lĩnh vực ngôn ngữ, thẩm mỹ, thể chất, nhận thức và tinh cảm xã hội, hay nói một cách khác đây là măc xích găn kết hỗ trợ lẫn nhau. Chính vi nhận thực được tầm quan trọng của việc tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động vui chơi ở trừng mầm non, đặc biệt là qua hoạt động góc tôi đã mạnh dạn tim tòi và nghiên cứu : “Một số biện pháp giúp trẻ phát huy tính Trang 3 tích cực, chủ động và sáng tạo thông qua hoạt động góc ” nhằm giúp trẻ chơi tốt hơn ở hoạt động này. 1.2 Mục đích nghiên cứu. Đánh giá thực trạng và tim ra những biện pháp giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo thông qua hoạt động góc, tạo điều kiện cho trẻ tham gia các hoạt động góc một cách tích cực, chủ động và phát huy khả năng tưởng tượng, sáng tạo của minh ở mỗi góc chơi. 1.3 Đối tượng nghiên cứu - Trẻ 5 - 6 tuổi, lớp Lá 2 – Trừng Mầm non Hoa Mai, xã Đăk Sôr, huyện Krông Nô, tỉnh ĐăkNông. 1.4 Phương pháp nghiên cứu Căn cứ vào mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu, tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: + Phương pháp nghiên cứu, phân tích, tổng hợp: + Phương pháp điều tra: + Phương pháp thực nghiệm sư phạm: + Phương pháp thống kê. 1.5 Giới hạn phạm vi nghiên cứu: Tim ra các biện pháp, phương pháp nhằm giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo thông qua hoạt động góc. Học sinh lớp lá 2 trừng Mầm Non Hoa Mai, xã Đăk Sôr, huyện Krông Nô, tỉnh Đăk Nông. 2. PHẦN NỘI DUNG 2.1. Cơ sở ll luu ̣n Mỗi chúng ta đều biết rằng mục tiêu chung của giáo dục mầm non là phát triển tất cả khả năng của trẻ, phải hinh thành cho trẻ cơ sở ban đầu về nhân cách Trang 4 con ngừi, làm tiền đề cho sự phát triển tốt hơn trong những giai đoạn tiếp theo. Vi thế giáo dục mầm non hiện nay đã và đang tiếp tục tim ra những phương pháp mới để giảng dạy trong đó có nhu cầu về vui chơi hay còn gọi là hoạt động góc cũng rất quan trọng và được phân bổ như một hoạt động chính trong ngày, theo thông tư 17/2009 TT- BGDĐT ngày 25/07/2009 của BGD&ĐT về chương trinh khung của Giáo dục mầm non, thi hoạt động góc là một hoạt động trong ngày của trẻ. Thông qua gì hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện trí nhớ, tính quan sát, kỹ năng phân biệt, so sánh, … nhằm giúp trẻ khăc sâu kiến thức, trẻ hiểu thêm về nội dung bài học, phát triển trí tuệ ở trẻ một cách toàn diện. Trong những năm gần đây, việc tổ chức cho trẻ chơi hoạt động góc ngày càng được quan tâm và đầu tư hơn. Nếu như trước đây mỗi gì chơi của trẻ chỉ được tổ chức một cách máy móc và rập khuôn, thi bây gì theo chương trinh giáo dục Mầm non mỗi gì hoạt động góc là kết quả của sự chuẩn bị kỹ lưỡng và có sự đầu tư, đầu tư về nội dung chơi cho phù hợp với chủ đề, đầu tư về các góc chơi làm sao cho có sự liên kết với nhau nhằm tạo cho trẻ một không gian chơi thật thoải mái và đạt hiệu quả. Thông qua hoạt động góc còn giúp trẻ hiểu được nội dung của công việc thật mà trẻ chưa hề thực hiện được. Ví dụ: Như trong chơi xây dựng. Trẻ thể hiện và hiểu được xây nhà cần những nguyên vật liệu gì ?; Ai đã xây nên ngôi nhà mà trẻ đang ở ?; … Chơi hoạt động góc giúp trẻ từ chỗ không biết, chưa biết rõ đến năm được mục đích của nội dung, làm giàu vốn kinh nghiệm, tăng thêm sự hiểu biết và phát triển tri thức cho trẻ. Hoạt động góc giúp trẻ phát triển sự giao lưu qua l̀i nói, làm giàu vốn từ cho trẻ. Chơi hoạt động góc còn giúp trẻ thể hiện tinh cảm, giáo dục nhân cách cho trẻ, tinh cảm của trẻ được hinh thành qua mối quan hệ tốt giữa ngừi với ngừi, mối quan hệ giữa con ngừi và lao động, giữa trẻ và gia đinh, tinh cảm đó được thể hiện một cánh chân thành qua các trò chơi như: Gia đinh, Bán hàng, Xây dựng… Trang 5 Chơi hoạt động góc còn giúp trẻ phát triển tinh cảm tập thể, là trung tâm tập hợp trẻ cùng chơi với nhau theo nhóm, thể hiện sự đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau trong các nhóm chơi của trẻ. Thông qua gì chơi còn giúp trẻ có lòng dũng cảm, cương quyết, có tính phấn khởi, vui mừng. Khi chơi xong trẻ tích cực học tập mang lại những giá trị tinh thần tốt cho sức khoẻ. Khi chơi trẻ được thực hiện những động tác tự nhiên với đồ dùng, đồ chơi và có ý thức giữ gin đồ chơi ở các góc. Gì chơi còn giúp trẻ nhận ra được cái đẹp cái xấu của nội dung trò chơi, giúp trẻ phát triển óc thầm mỹ, khuyến khích trẻ sáng tạo ra nhiều cái đẹp. Tóm lại: Khi trẻ tham gia chơi, toàn bộ các giác quan cũng như các vận động của trẻ trên cơ thể hoạt động mạnh mẽ, nhằm phân tích, phán đoán, so sánh, cụ thể hóa…hay nói đúng hơn thông qua hoạt động góc giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo hơn. Qua dự gì đồng nghiệp và kết quả đạt được sau các tiết dạy tôi thấy kết quả tiết hoạt động góc chưa cao, vẫn còn rất nhiều hạn chế. Chính vi vậy để giúp trẻ chơi tốt hơn trong hoạt động này, bản thân tôi đã tim tòi và nghiên cứu “Một số biện pháp giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo thông qua hoạt động góc ” nhằm mang lại hiệu quả cao, góp phần to lớn cho sự phát triển toàn diện của trẻ. 2.2. Thực trạng của vấn đề: a. Thuận lợi – Khó khăn : * Thuận lợi : - Trừng Mầm non Hoa Mai nằm trên địa bàn xã Đăk Sôr, luôn được sự quan tâm của các cấp chính quyền, Phòng Giáo dục và Đào tạo, của Ban Giám hiệu nhà trừng, Hội cha mẹ học sinh; - Trừng lớp được nâng cấp, sửa chữa thừng xuyên nên luôn khang trang, sạch đẹp, có đầy đủ trang thiết bị và đồ dùng phục vụ cho việc dạy và học; - Bản thân tôi có th̀i gian làm việc đã tương đối lâu năm trong nghề nên tích luỹ nhiều kinh nghiệm, luôn nhiệt tinh, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, năm vững chuyên môn, sớm được tiếp cận với các hoạt động giáo Trang 6 dục Mầm non mới, được tham gia vào các lớp bồi dưỡng, nâng cao chuyên môn của phòng, của trừng tổ chức; - Học sinh được ăn ngủ, sinh hoạt cả ngày tại trừng; - Có đủ đồ dùng cá nhân, đồ chơi cho trẻ tham gia các góc chơi; * Khó khăn : - Một số trẻ chưa được học qua các lớp mầm, chồi. - Phần lớn phụ huynh làm nghề buôn bán vất vả, nghề nông chưa thật sự quan tâm đến việc học của trẻ cũng như chưa nhận thức được tầm quan trọng của bậc học mầm non. - Một số trẻ trong lớp còn có tính thụ động ít giao lưu trong gì chơi. - Đồ dùng, đồ chơi còn hạn chế chưa đa dạng phong phú - Trang thiết bị phục vụ cho các góc còn hạn chế, đơn điệu - Kệ ở các góc vẫn còn thiếu thốn nhiều. b. Kết quả khảo sát đầu năm Để phát huy được những thuận lợi, khăc phục những khó khăn và nhằm giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo thông qua hoạt động góc. Ngay từ đầu năm tôi đã tiến hành khảo sát trẻ trongcác gì hoạt động. Bước đầu khảo sát kết quả trên 25 trẻ lớp lá 2 cho thấy: Đạt STT 1 2 3 Nội dung tiêu chí khảo sát Tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ Khả năng nhập vai và thể hiện vai chơi của minh. Khả năng phối hợp với các Chưa đạt SL Tỷ lệ % SL Tỷ lệ % 10 40% 15 60% 8 32% 17 68% 10 40% 15 60% bạn trong nhóm chơi 4 Trẻ hứng thú 10 40% 15 60% Qua kết quả khảo sát tôi nhận thấy rằng tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ trong khi chơi cũng như khả năng nhập vai và thể hiện vai chơi của minh khả năng phối hợp với các bạn trong nhóm chơi ở lớp Lá 2 vẫn còn nhiều hạn chế. Từ những kết quả khảo sát đầu năm tôi nghĩ rằng minh cần phải có những Trang 7 biện pháp cụ thể hơn để giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo thông qua hoạt động góc 2.3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề. * Biện pháp 1: Thỏa thuận với trẻ theo hướng gợi mở, không băt ep Trẻ tự lựa chọn góc chii theo y thích. Trò chuyện – thỏa thuận với trẻ trước mỗi gì chơi có thể giúp trẻ biết hôm nay trong lớp có những góc chơi nào, biết được sự thay đổi các góc chơi để giúp trẻ lựa chọn góc chơi mà minh muốn được tham gia, muốn được chơi. Vậy phải thỏa thuận với trẻ như thế nào? Cô giáo nên dùng những câu hỏi gợi mở đối với trẻ. Ví dụ : hôm nay con thấy lớp minh có những góc chơi nào mới? ở vị trí nào? để trẻ xác định được vị trí của các góc chơi. Và để trò chuyện thỏa thuận với trẻ về góc chơi nào đó? Cô giáo cũng nên có những câu hỏi gợi cho trẻ suy nghĩ. Ví dụ: ở chủ đề Trừng mầm non, và góc xây dựng hôm nay sẽ xây trừng mầm non. Với những đồ dùng, đồ chơi đó các bác xây dựng sẽ xây nên công trinh gi? Các bác sẽ xây trừng mầm non như thế nào? Trong lớp chúng ta ai muốn làm bác xây dựng để xây trừng mầm non nào ? Trong quá trinh chơi xây dựng thi cô cần hướng dẫn trẻ xây hàng rào trước, cổng sau. Khi chơi không được nhảy qua nhảy lại hàng rào, cổng ... Nhăc nhở Bác tài xế khi lái xe chở vật liệu xây dựng bác lái xe nhớ tuân thủ luật giao thông, chạy đúng lòng đừng không được chở cồng kềnh. Với những câu hỏi gợi mở như vậy ở các góc chơi khác, cô giáo có thể cho trẻ biết các góc chơi và để cho trẻ tự chọn góc chơi của minh. Bên cạnh đó, khi trẻ đã nhận góc chơi của minh, cô giáo để trẻ tự phân công công việc cho nhau để trẻ thêm phần hứng thú . * Biện pháp 2 : Thiết kế lại các góc chii cho trẻ . Việc thiết kế môi trừng chơi (các góc chơi) cho trẻ, cần tuân theo nguyên tăc sau : + Chia diện tích phòng thành các góc hoặc các khu vực chơi khác nhau. Trang 8 + Bố trí góc chơi yên tĩnh ở gần với nhau để tránh sự ồn ào ảnh hưởng đến góc chơi (như góc tạo hinh, góc sách..) ở xa các góc ồn ào ( góc xây dựng, góc gia đinh, góc bán hàng..). + Có góc cố định (góc tạo hinh, gia đinh, sách..), cũng có những góc di động hoặc thay đổi tuỳ theo chủ đề chính của lớp trong th̀i gian đó. + Có sự phân cách riêng giữa các góc chơi + Bố trí bàn ghế, đệm, gối.. phù hợp với từng góc. + Đồ chơi, học liệu để mở, vừa tầm với của trẻ. + Đặt tên góc sao cho trẻ dễ hiểu . + Sau mỗi chủ đề chúng ta cũng nên thay đổi cách bố trí và hoạt động ở các góc để tạo sự mới lạ và thu hút đối với trẻ. + Cho phép trẻ tham gia tổ chức góc chơi của minh Hinh ảnh: Trẻ đang tham gia hoạt động góc * Biện pháp thứ 3: Chuẩn bị nguyên vật liệu – đồ dùng đồ chii ở các góc chii. - Muốn cho trẻ chơi tốt ở hoạt động góc, thi việc chuẩn bị dồ dùng, đồ chơi cho trẻ là không thể thiếu, đồ dùng càng đẹp ,càng hấp dẫn thi càng thu hút trẻ hứng thú tham gia. Vậy phải chuẩn bị những đồ dùng gi và chuẩn bị như thế nào để cho trẻ chơi? Trước tiên giáo việc cần xác định được nội dung chơi dựa Trang 9 trên chủ đề đang thực hiện, mỗi nội dung thi phải chuẩn bị đồ dùng đồ chơi phù hợp. * Ví dụ : Trong chủ đề nhánh “tết nguyên đán” Sau khi xây dựng kế hoạch của các góc chơi gồm có những góc chơi nào, giáo viên sẽ chuẩn bị cho trẻ những đồ dùng, đồ chơi của mỗi góc chơi cho phù hợp . + Góc Xây dựng : Xây công viên ngày tết. Chuẩn bị cho trẻ thật nhiều lăp ghép, đồ chơi xếp hinh để trẻ xây hàng rào xung quanh công viên, thay vi dùng cổng cố định như trước kia giáo viên hay làm thi Tôi đã chuẩn bị thêm các khối để cho trẻ tự lăp ghép cổng ra vào theo cách thiết kế của trẻ, bên cạnh đó chuẩn bị các khối hinh học bằng gỗ hoặc bằng xốp để xếp tạo thành ghế đá, đồ chơi, bàn ghế đặt ở trong khuôn viên công viên, làm nhiều hoa, đồ chơi lăp ráp để làm thành những ngôi nhà nhỏ trong công viên, có khu vui chơi dành cho trẻ.... Hinh ảnh: Trẻ thể hiện sự sáng tạo ở góc xây dựng + Góc Phân vai : Siêu thị ngày tết. Trẻ đóng vai ngừi bán hàng, bán những món hàng đặc trưng của ngày tết, Cô sẽ chuẩn bị những đồ chơi như : Bánh chưng, bánh tét, báng dày, hộp bánh các loại, các loại bánh mứt, một số đồ dùng đồ chơi của góc chơi bán hàng...... + Góc tạo hinh : Cho trẻ tạo ra các sảm phẩm từ các loại hoa, lá, cỏ, cây khô để làm đồ lưu niệm thật đẹp, dể thương... Trang 10 Ngoài ra cho trẻ “Làm thiệp chúc tết” làm những tấm thiệp chúc tết từ các loại giấy bia cứng và trang trí bằng các loại hoa, cỏ, cây, lá tươi có sẵn trong thiên nhiên gần gủi với trẻ. Hinh ảnh: Trẻ trang trí thiệp bằng cây cỏ hoa lá có sẵn trong tự nhiên. - Những đồ dùng, đồ chơi cho trẻ chơi ngoài những đồ dùng đồ chơi có sẵn, tôi tận dụng những nguyên vật liệu phế thải có ở địa phương như: Thùng catton xốp, đĩa video cũ, giấy báo có trang bia quảng cáo, chai nhựa, vỏ hộp sữa chua, hộp đựng cơm, vải vụn, chuỗi hạt, vỏ ốc, vỏ ngao, vỏ điệp, ống chỉ, tăm tre, khối gỗ … tất cả những nguyên vật liệu cần đảm bảo an toàn về tính mạng, không gây độc hại, không săc nhọn, không nặng nề dể đảm bảo an toàn cho trẻ khi sử dụng chúng. Ví dụ : Trong chủ đề nghề nghiệp, chủ đề nhánh nghề xây dựng ở góc học tập hay góc tạo hinh chúng ta cho trẻ làm các đồ dùng nghề xây dựng bằng nguyên vật liệu mở để khích thích sự tò mò của trẻ giúp trẻ sáng tạo, trẻ biết sẽ phải làm gi với những nguyên vật liệu đó để tự minh tạo ra các sản phẩm mà minh thích. Trang 11 Làm đồ dùng xây dựng từ nguyên vật liệu mở. Trong chủ đề động vật: Khi chơi ở góc học tập, góc tạo hinh. Từ những nguyên vật liệu mở như : Chai, lọ , lõi giấy vệ sinh, bia cattong, hộp xê …..trẻ làm ra các con vật thật gần gũi, dể thương, an toàn đối với trẻ khi chơi. Làm các con vật từ nguyên vật liệu mở Tất cả những đồ dùng đồ chơi này chúng ta có thể cất giữ một th̀i gian sau đó chúng ta mang ra lại cho trẻ quan sát. Một phần là giúp trẻ thích thú với các sản phẩm, để trẻ biết được những sản phẩm của minh làm ra vẫn còn và rất Trang 12 đẹp. Bên cạnh đó qua việc cho trẻ xem lại các đồ dùng đồ chơi nhằm giúp trẻ nhận ra đồ dùng, đồ chơi nào minh đã làm và có gi hư hỏng trong th̀i gian không để cùng nhau sửa lại cho hoàn thiện và sáng tạo hơn trong lần làm lại này. Cùng nhau tạo ra sản phẩm đẹp hơn nữa. * Biện pháp thứ 4 : Nghiên cứu – xuy dựng kế hoạch tổ chức Hoạt động vui chơi. Năm được tầm quan trọng của việc tổ chức cho trẻ hoạt động góc, việc nghiên cứu – xây dựng kế hoạch để tổ chức cho trẻ tham gia vào hoạt động góc mang ý nghĩa rất quan trọng. Giúp cho giáo viên có thể định hướng các trò chơi sẽ tổ chức cho trẻ chơi, cách tổ chức, việc chuẩn bị những đồ dùng, đồ chơi phù hợp với mỗi góc chơi. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu kỹ bài, xây dựng kế hoạch còn giúp cho giáo viên chủ động, sáng tạo hơn trong việc lựa chọn nội dung chơi phù hợp với trẻ. Trước khi băt đầu vào một chủ đề, giáo viên phải lên kế hoạch từ hoạt động học tập đến hoạt động góc sao cho phù hợp với chủ đề lớn, phù hợp chủ đề nhánh, phù hợp với đặc điểm tinh hinh trẻ của lớp minh. Ví dụ : Đối với chủ đề trừng mầm non. Chủ đề lớn : Trừng Mầm non, chủ đề nhánh Trừng mầm non của bé. Giáo viên phải nghiên cứu và xây dựng kế hoạch hoạt động góc cho trẻ cụ thể : + Góc xây dựng : Xây trừng mầm non Hoa Mai của bé - Vi đây là tuần đầu tiên trong năm học mới nên yêu cầu của góc chơi xây dựng có thể là : Trẻ biết được trong trừng mầm non trẻ đang học có những gi và xây dựng lại, tập thỏa thuận và phân chia công việc cho nhau, yêu cầu của trò chơi có thể được nâng lên ở các tuần tiếp theo + Góc học tập hay tạo hinh thi sẽ cho trẻ vẽ, tô màu trừng mầm non, cô giáo và các bạn. * Biện pháp thứ 5 : Giải quyết các tình huống, mâu thuẫn khi chii. Trong quá trinh trẻ chơi, việc xảy ra nhiều tinh huống, mâu thuẫn là tất yếu, vậy cô giáo phải là ngừi khéo léo, có khi cô giáo cũng là ngừi cùng tham gia trò chơi với trẻ. Như vậy khi có tinh huống xảy ra cô giáo sẽ kịp th̀i giải Trang 13 quyết tinh huống mà không làm mất đi sự hứng thú cũng như vẫn đảm bảo yêu cầu của trò chơi. * Ví dụ : ở góc phân vai hôm nay chơi trò bác sĩ khám bệnh, vi “bệnh nhân” nào cũng muốn minh được “bác sĩ” khám trước nên các bệnh nhân dành nhau lên khám, tranh giành nhau rất ồn ào và bác sĩ không thể khám bệnh được, lúc đó cô giáo sẽ hướng dẫn cô y tá sẽ nói với các bệnh nhân, ai đến trước thi sẽ khám trước, và cô y tá phát cho mỗi bệnh nhân một cái thẻ có găn số, các bệnh nhân sẽ ngồi và đợi khi nào y tá gọi tên mới được vào khám, trẻ sẽ vui vẻ cầm số thẻ của minh và ch̀ cô y tá gọi tên và trò chơi lại tiếp tục … Hinh ảnh : Trẻ thể hiện hành vi ứng xử khi đi khám bệnh. Ví dụ : Ở góc xây dựng khi trẻ tự thỏa thuận vai chơi do chưa có sự thống nhất nên hai bạn dành nhau làm tài xế lái xe. Ngay lúc đấy cô giáo đến và giúp trẻ giải quyết vấn đề . Cô sẽ cho một cháu làm tài xế và bạn kia làm phụ xe hai bạn cùng nhau vận chuyển đồ dùng đồ chơi về góc chơi. * Biện pháp thứ 6: Tăng cường kinh nghiệm cho trẻ về các mối quan hệ xã hội. Có thể cung cấp thêm nhiều kinh nghiệm cho trẻ thông qua các hoạt động như trong gì học. Ví dụ như gì đón trẻ, gì trả trẻ, gì hoạt động ngoài tr̀i bằng cách trò chuyện, đàm thoại với trẻ về nội dung đang thực hiện có liên quan Trang 14 đến hoạt động góc trẻ sẽ chơi, dùng nhiều tranh ảnh, sách báo trang trí ở xung quanh lớp. Có thể cung cấp thêm nhiều kinh nghiệm cho trẻ thông qua hoạt động góc như: Qua gì học, gì đón trẻ hay gì trả trẻ thi trẻ sẽ biết vận dụng các kinh nghiệm mà trẻ được thấy cô giáo làm hằng ngày với minh sau đó vận dụng vào các vai chơi ở hoạt động góc như khi cho trẻ chơi đóng vai cô giáo thi trẻ biết vào vai cô giáo thi phải làm gi? Cách cư xử của cô giáo với học sinh như thế nào? Khi cho trẻ đóng vai cô giáo thi trẻ sẽ bộc lộ tất cả các kỷ năng mà trẻ đã được nhin thấy, quan sát hằng ngày trẻ được trải nghiệm và rút ra được rất nhiều kinh nghiệm đó là làm cô giáo thi phải yêu thương học sinh, phải tận tinh dạy bảo và lúc nói năng cư xử phải nhẹ nhàng.... Ở góc phân vai khi trẻ đóng vai bác sĩ, bệnh nhân thi trẻ biết được vai trò, nhiệm vụ của ngừi Bác sĩ là phải thương yêu, tận tâm với bệnh nhân biết cách ứng xử với bệnh nhân. Ngừi bệnh nhân thi phải nói lên được minh bị bệnh gi ? đau ở đâu? Khám xong phải biết trả tiền. Ví dụ: Ở chủ đề Thực vật: Gì hoạt động ngoài tr̀i cô cho trẻ quan sát một số loại cây trong sân trừng, các cô đang nhổ cỏ (cô tạo tinh huống nh̀ một ngừi đóng vai nhổ cỏ hoặc khi co ngừi làm cỏ sân trừng thi cô kịp th̀i cho trẻ quan sát), trò chuyện với trẻ: Để cây lớn lên và phát triển tốt chúng ta phải làm gi? Các con còn nhỏ phải làm những gi?.... Từ những cuộc trò chuyện như vậy khi chơi ở các góc chơi trẻ sẽ biết vận dụng vào các vai chơi của minh như ở góc thiên nhiên trẻ sẽ biết để cây lớn lên thi phải tưới nước, chăm sóc cây, phải yêu thiên nhiên không được ngăt hoa bẻ cành hay khi thấy lá rụng phải biết nhặt bỏ sọt rác ...Nhằm giúp trẻ tích lũy được kinh nghiệm sống cho bản thân ? * Biện pháp thứ 7: Thường xuyên rèn kĩ năng chii cho trẻ tại các góc chii. Cô giáo chuẩn bị môi trừng, đồ dùng đồ chơi cho trẻ rất công phu và vất vả nhưng nếu chúng ta không quan tâm đến việc rèn kĩ năng chơi và cách thể hiện vai chơi cho trẻ thi kết quả tổ chức hoạt động góc đưa lại không cao, chính Trang 15 vi vậy tôi thừng xuyên rèn luyện kĩ năng chơi cho trẻ: - Kĩ năng nhận vai chơi: Trước hết muốn trẻ có kĩ năng nhận vai chơi thành thạo thi cô giáo phải làm sao thu hút, lôi cuốn trẻ bằng cách giới thiệu sự hấp dẫn của chủ đề chơi, của những đồ chơi, vai chơi, cách thức tổ chức. Bằng cách đưa ra các câu hỏi thăm dò ý kiến của trẻ. Cô gợi ý thiết lập mối quan hệ giữa các vai chơi, các tập thể nhỏ để phục vụ cho chủ đề chơi. Từ đó trẻ hiểu được nội dung và tự nhận vai chơi mà minh cảm thấy thích và làm được. Hinh ảnh: Tạo tinh huống gây hứng thú, sự trãi nghiệm cho trẻ. Ví dụ: chủ đề “Ngành nghề” ở góc xây dựng - xây dựng doanh trại chú bộ đội. Cô tạo tinh huống cho trẻ gặp các chú bộ đội thật (hoặc cho trẻ đóng vai nhưng cô đã chuẩn bị trước) cho trẻ trò chuyện với các chú bộ đội. Cô giáo hỏi trẻ: Trong tháng 12 này có ngày gi nói về các chú bộ đội ? (22/12). Vậy hôm nay ở các bác xây dựng sẽ làm công trinh gi để hưởng ứng và chào mừng ngày thành lập quân đội nhân dân Việt Nam? Vậy ai sẽ tham gia xây dựng công trinh này? ( Các bác xây dựng...). Lúc ấy trẻ sẽ tự tin và nhận vai chơi của minh. - Kĩ năng của thủ lĩnh điều hành trong nhóm chơi (Nhóm trưởng): Cô giáo giúp trẻ hiểu được trách nhiệm vai chơi mà minh đã nhận, vai nhóm trưởng đòi hỏi những trẻ phải có kĩ năng tốt, nhanh nhẹn, sáng tạo, hiểu rõ được Trang 16 nội dung của buổi chơi. Phải biết phân công công việc cho các thành viên, biết giới thiệu nội dung, công trinh cho các bạn khác biết. Hinh ảnh: Sự phân vai rõ ràng, thõa thuận vai chơi. - Kĩ năng thể hiện vai chơi: Sau khi trẻ xác định được trò chơi, nội dung chơi và tự nhận vai chơi rồi trẻ băt đầu thể hiện vai chơi. Muốn trẻ thể hiện vai chơi đó một cách tốt nhất thi cô giáo phải làm ngừi hướng lái, dẫn dăt cho trẻ. Trong quá trinh chơi, cô giáo sẽ cùng chơi với trẻ. Cô càng tự nhiên bao nhiêu thi phát huy được tính tích cực ở trẻ bấy nhiêu. Có thể lúc đầu cô cùng đóng vai “trẻ” để làm bạn cùng với trẻ, cô cùng chơi, cùng trò chuyện với trẻ để gợi cách chơi (với những tinh huống mới). Khi trẻ chơi tốt cô rút lui để trẻ tự chơi, tự tổ chức theo ý kiến của nhóm, tập thể.. Cô quan sát, bao quát giúp trẻ, cô giáo không nên áp đặt mà phải tôn trọng với ý kiến của trẻ. - Kĩ năng cất đồ dùng đồ chơi trong và sau khi chơi: Kĩ năng này yêu cầu tất cả trẻ phải thực hiện được. Muốn như vậy cô giáo phải rèn kĩ năng này ở tất cả các giai đoạn. Giáo dục cho trẻ tính gọn gàng, biết giữ gin đồ dùng đồ chơi để lần sau chơi tiếp. * Biện pháp thứ 8: Nâng cao trách nhiệm của bản thân. Bản thân luôn ý thức được tầm quan trọng của việc giáo dục trẻ nói chung và việc tổ chức cho trẻ tham gia vào hoạt động vui chơi nói riêng. Vi vậy, trong Trang 17 công việc tôi luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, cố găng truyền đạt kiến thức đến trẻ một cách hiệu quả nhất. Gì đón trẻ, trả trẻ, gì chơi tự do sẽ thừng xuyên chơi cùng trẻ và cùng trao đổi trò chuyện cùng trẻ để tạo ra sự gần giũi thân thiện giữa cô và trẻ. Từ đố năm băt được tinh hinh cũng như hoàn cảnh gia đinh của từng trẻ để có những biê ̣n pháp hay cách xử sự với trẻ đó sao cho phù hợp khiến trẻ cảm giác thâ ̣t an toàn khi bên cô Không sử dụng những hinh phạt mà thay vào đó sẽ dùng tinh yêu, sự khoan dung đối với trẻ khi phạm lỗi. Bản thân tôi luôn tích cực tham gia đầy đủ các lớp học chuyên đề do Phòng Giáo dục và Đào tạo, trừng tổ chức để năm băt những đổi mới nhằm áp dụng vào chương trinh giảng dạy. Hưởng ứng phòng trào “Trừng học thân thiện, học sinh tích cực ”. Từ đó sẽ tạo ra cho trẻ một môi trừng trừng học thân thiện và tích cực. Là giáo viên mầm non phải có lòng yêu nghề sâu săc, thương yêu gần gũi trẻ, quan tâm đến đặc điểm phát triển tâm sinh lý của từng cá nhân trẻ trong lớp minh, để từ đó lựa chọn những giải pháp, biện pháp thích hợp. Hinh ảnh: Cô giáo hòa minh cùng trẻ. Cần có sự đầu tư, nghiên cứu của giáo viên trong việc thiết kế đồ dùng, đồ chơi cho trẻ ở các góc chơi, để gì chơi của trẻ thêm phong phú . Trang 18 Bởi vi : Muốn tổ chức tốt một hoạt động góc cho trẻ, trước hết giáo viên phải nghiên cứu, xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động góc cho phù hợp với chủ đề, chủ điểm đang thực hiện, và phù hợp với đặc điểm của lớp minh, từ đó giáo viên sẽ chủ động hơn. Việc thiết kế lại các góc chơi cho trẻ cũng rất quan trọng, làm sao để các chơi được săp xếp hợp lý và hỗ trợ lẫn nhau trong qua trinh chơi, tạo thuận lợi cho trẻ di chuyển qua lại giữa các góc chơi giúp gì chơi đạt hiệu quả cao. Bên cạnh đó khi các góc chơi được săp xếp hợp lý thi việc chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho trẻ chơi điều quan trọng nhất, đồ dùng, đồ chơi của trẻ phải đảm bảo an toàn và thẩm mỹ để thu hút trẻ, giáo viên sau khi đã thỏa thuận với trẻ giúp trẻ lựa chọn góc chơi mà minh thích, giáo viên sẽ cùng tham gia chơi với trẻ để có thể giúp trẻ giải quyết các tinh huống, mâu thuẫn phát sinh trong quá trinh chơi giúp trẻ tiếp tục tham gia chơi mà không bị mất đi sự hứng thú. Để gì chơi thêm phong phú và có nhiều sự sáng tạo, giáo viên cần cung cấp thêm kiến thức cho trẻ mọi lúc mọi nơi để củng cố thêm nhiều kinh nghiệm cho trẻ về các mối quan hệ xã hội, từ đó trẻ sẽ áp dụng vào trò chơi một cách tự nhiên và sáng tạo. Không những vậy để giúp trẻ chơi tốt hơn trong mỗi gì chơi, giáo viên phải luôn ý thức được công việc trách nhiệm của minh trong việc chăm sóc trẻ nói chung và việc tổ chức cho trẻ tham gia trò chơi nói riêng . 2.4. Kết quả đạt được Qua quá trinh vận dụng các giải pháp, biện pháp trong phạm vi đề tài tôi thấy: * Đối với bản thân tác giả: - Nhận thức hơn được tầm quan trọng của việc tổ chức cho trẻ tham gia vào hoạt động góc. - Năm chăc nội dung, phương pháp tổ chức một gì hoạt động góc cho trẻ. - Có nhiều kinh nghiệm trong việc sưu tầm nguyên vật liệu. - Nâng cao tay nghề trong việc làm đồ chơi dùng, đồ chơi. * Đối với trẻ Trang 19 - Qua một th̀i gian áp dụng những biện pháp trên tôi nhận thấy trẻ trong lớp có khả năng giao tiếp mạnh dạn hơn, vốn sống của trẻ được tăng lên, trẻ sử dụng đồ dùng khéo léo hơn, tạo ra nhiều sản phẩm đẹp hơn và có nhều sáng tạo khi tạo ra một sản phẩm. - Biết thể hiện tinh cảm giao lưu giữa bạn bè, giữa trẻ và cô, thích chơi cùng bạn và biết được nhiệm vụ của minh và bạn trong khi chơi, có thái độ tự giác cùng bạn đến góc chơi, hứng thú trong khi chơi * Đối với phụ huynh: - Phụ huynh đã có suy nghĩ khác hơn về vai trò của hoạt động góc đối với sự phát triển của trẻ. - Phụ huynh quan tâm hơn đến công tác này và hỗ trợ nhiệt tinh các loại nguyên vật liệu phế thải cho giáo viên ở lớp để cô tái chế làm thành những đồ chơi phục vụ cho trẻ. * Khảo sát sau khi thực hiện. STT 1 2 3 4 Nội dung tiêu chí khảo sát Tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ Kỹ năng nhập vai và thể hiện vai chơi của minh. Khả năng phối hợp với các bạn trong nhóm chơi Trẻ hứng thú Trước khi áp Sau khi áp dụng biện pháp Đạt Số Tỷ lệ dụng biện pháp Đạt Số Tỷ lệ lượng % lượng % 10 40% 22 88% 8 32% 20 80% 10 40% 20 80% 10 40% 23 92% Khi nhin vào bảng khảo sát ta thấy được sau khi thực hiện một số biện pháp giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo thông qua hoạt động góc thi tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ, kỹ năng chơi nhập vai, sự hứng thú, phối hợp với các bạn trong nhóm chơi được tăng lên rõ rệt so với khảo sát đầu năm. Trang 20