Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Mầm non - Mẫu giáo Skkn một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm n...

Tài liệu Skkn một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non

.PDF
27
197
50

Mô tả:

“Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” MỤC LỤC NỘI DUNG STT TRANG I Đặt vấn đề 2 1 Lý do chọn đề tài 2 2 Mục đích nghiên cứu 3 3 Đối tượng nghiên cứu 4 4 Đối tượng khảo sát, thực nghiệm 4 5 Phương pháp nghiên cứu 4 6 Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu 4 II Những biện pháp đổi mới để giải quyết vấn đề 5 1 Cơ sở lý luận 5 2 Khảo sát thực trạng 6 3 Những biện pháp thực hiện 7 4 Biện pháp chính.( biện pháp từng phần) 7 4.1 Giáo viên tự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ 7 4.2 Đi sâu bồi dưỡng từng đối tượng 8 4.3 Sử dụng các loại nhạc cụ, đạo cụ, trang phục thu hút sự chú ý của trẻ 9 4.4 Sử dụng các trò chơi phục vụ âm nhạc 11 4.5 Giáo dục âm nhạc thông qua giờ âm nhạc 13 4.6 Giáo dục âm nhạc thông qua hoạt động góc 15 4.7 Đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động âm nhạc 18 4.8 Giáo dục âm nhạc thông qua các ngày lễ,ngày hội 22 4.9 Giáo dục âm nhạc ở mọi lúc, mọi nơi 23 Kết quả thực hiện 23 Kết luận và khuyến nghị 25 1 Bài học kinh nghiệm 25 2 Kết luận 26 3 Các đề xuất và khuyến nghị 26 5 III 1 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài. a. Lý do về mặt lý luận Chúng ta biết rằng, âm nhạc là loại hình nghệ thuật xuất hiện rất sớm trong lịch sử loài người. Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thế gian thiếu ánh sáng mặt trời. Âm nhạc phản ánh cuộc sống con người bằng những hình tượng âm nhạc. Âm nhạc còn phản ánh niềm vui, nỗi buồn, khát vọng ước mơ của mỗi người. Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Như chúng ta đã biết âm nhạc tác động vào con người ngay từ khi còn nằm trong nôi khi được nghe tiếng ru à ơi của mẹ. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu với trẻ. Bởi chính ở đây âm nhạc được coi như một phương tiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Th«ng qua ¢m nh¹c, trÎ sÏ linh ho¹t, m¹nh d¹n, tù tin, th«ng minh h¬n. ¢m nh¹c cßn gióp trÎ ph¸t triÓn ng«n ng÷, ph¸t triÓn tai nghe vµ c¶m xóc cho trÎ. Trong chương trình giáo dục mầm non, hoạt động học giáo dục âm nhạc là một hoạt động học nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục. Có thể coi âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu âm nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các hoạt động âm nhạc phong phú như: Ca hát, vận động, nghe hát, múa, trß chơi âm nhạc. Đặc biệt đối với trẻ 5- 6 tuổi, giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản. Bác Hồ có câu : “Trẻ em như búp trên cành Biết ăn ngủ biết học hành là ngoan” 2 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” Tâm hồn trẻ thơ khi được hun đúc, nhất là những bài hát trong chương trình giáo dục mầm non, những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện: biết yêu cái đẹp có lòng nhân ái yêu thương mọi người…là nền tảng cho sự phát triển nhân cách, phát triển năng lực thẩm mỹ, trí tuệ, đạo đức thể chất của trẻ. b. Cơ sở thực tiễn. Trường mầm non nơi tôi công tác luôn được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo phòng. Nhà trường thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới, Ban giám hiệu nhà trường đã có những cố gắng đầu tư cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên có nhiều cố gắng học tập, nghiên cứu tài liệu giáo dục âm nhạc và chương trình giáo dục trẻ, tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc có hiệu quả, học sinh hứng thú sôi nổi tham gia hoạt động đạt hiệu quả cao. Bên cạnh đó vẫn còn một số hạn chế như: Trong giờ học hoạt động âm nhạc, một số giáo viên còn cảm nhận những bài hát, những làn điệu dân ca còn hạn chế. Giáo viên chỉ dạy trẻ hát, múa trên thực tế trẻ thuộc bài hát, tập một số vận động của bài hát và chơi những trò chơi âm nhạc mang tính chất đủ cấu trúc của một hoạt động âm nhạc mà phần hồn trong hoạt động chưa có, chưa có sự sáng tạo đặc biệt để cuốn hút trẻ yêu thích học giờ hoạt động âm nhạc. Các động tác kỹ năng còn gò bó nên trẻ chưa thoải mái, chưa thể hiện hết khả năng âm nhạc của mình, số trẻ không đồng đều có cháu tiếp thu nhanh, có cháu tiếp thu chậm. Từ nhận thức thực tế trên tôi cho rằng nhiệm vụ đầu tiên và quan trọng nhất là giáo viên cần giải quyết, đó là phải suy nghĩ, tìm tòi các giải pháp, phương pháp, biện pháp hữu hiệu nhất để không làm thui chột khả năng cảm thụ, phát triển âm nhạc của trẻ mà ngược lại tạo điều kiện cho sự nảy nở, tích lũy hoạt động tích cực, sáng tạo nhằm nâng cao chất lượng làm quen với âm nhạc ở lứa tuổi mẫu giáo. Năm học 2017 - 2018, tôi được nhà trường phân công đứng lớp 5 tuổi, tôi rất tâm huyết với nghề dạy trẻ. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có. Xác định được như vậy nên trong quá trình dạy tôi thường chăn trở: Mình phải làm gì? làm như thế nào để tổ chức hoạt động âm nhạc đem lại sự thành công, giúp trẻ mạnh dạn, hồn nhiên và 3 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” yêu thích hoạt động âm nhạc. Đó là lý do tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường Mầm non” 2. Mục đích nghiên cứu. Đề tài nghiên cứu nhằm tìm ra một số biện pháp, hình thức tổ chức hoạt động âm nhạc nhẹ nhàng, thoải mái tự nhiên hoạt động không gò bó, có nội dung tích hợp đan xen làm sao để có phương pháp tốt nhất có thể mang đến cho trẻ sự vui tươi, hứng thú hiểu thêm được cái hay, cái đẹp qua lời ca tiếng hát đối với từng tác phẩm, từng làn điệu dân ca. 3. Đối tượng nghiên cứu. - Trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi 4. Đối tượng khảo sát và thực nghiệm - Trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi - Số trẻ nghiên cứu là 44 trẻ 5. Phương pháp nghiên cứu. a. Nhóm thu thập xử lý thông tin lý thuyết - Tìm tài liệu - Phân tích tổng quát hóa cơ sở lý luận - Phương pháp thực nghiệm ( khảo sát) b. Nhóm thu thập xử lý thông tin thực tiễn - Phương pháp quan sát - Phương pháp điều tra - Phương pháp đàm thoại - Phương pháp tuyên truyền 6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu - Đề tài thực hiện và áp dụng tại trường Mầm non nơi tôi công tác. - Thời gian từ tháng 9 năm 2017 đến tháng 5 năm 2018. 4 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” PHẦN THỨ HAI NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận. Âm nhạc là loại hình nghệ thuật phản ánh hiện thực khách quan bằng những hình tượng có tính chất biểu cảm của âm thanh, cùng với những yếu tố diễn của âm nhạc làm cho nó có thể truyền đạt sự vận động của tình cảm và ý tưởng trong tất cả các sắc thái có ý nghĩa tinh tế nhất. Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ, ngoài ra nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và trải nghiệm âm nhạc: Khi nghe nhạc trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm .Đồng thời âm nhạc cũng dẫn trẻ đến những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu vui tươi gợi trẻ đến niềm vui, hào hứng, phấn khởi...Bài hát êm dịu đưa trẻ đến tình cảm nhẹ nhàng… Đối với trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi, âm nhạc là nguồn sữa nuôi dưỡng tinh thần của bé, giai điệu trầm bổng, sự phong phú của âm hình, tiết tấu, màu sắc âm thanh đa dạng của các thể loại âm nhạc như đưa con trẻ vào thế giới của cái đẹp một cách hấp dẫn và thú vị. Âm nhạc như một món ăn tinh thần đối với trẻ, thiếu âm nhạc khác nào trồng hoa thiếu nước “Hoa sẽ khô héo”. Nhiều nhà khoa học nghiên cứu và cho rằng: Việc nghe nhạc và hoạt động âm nhạc làm cho tình cảm của trẻ sẽ gắn bó, thoải mái, giúp cho trẻ phát triển toàn diện: Đức- Trí - Thể - Mỹ. Đặc biệt, đối với trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi đã xuất hiện hứng thú với âm nhạc, mỗi trẻ hứng thú với các dạng âm nhạc khác nhau như: Múa, hát, vận động theo nhạc, về tai nghe của trẻ thì trẻ có thể hiểu riêng một tác phẩm âm nhạc nào đó, trẻ nghe phân biệt tiếng vỗ tay, vỗ xắc xô, đoán nhạc của bài hát, hát theo đàn, hát theo đoán tên của bài hát, đoán tên dụng cụ âm nhạc…phù hợp với khả năng của trẻ. Ngoài ra, âm nhạc còn giúp trẻ mở rộng tầm hiểu biết về thế giới xung quanh. Vì thế cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển nhân cách của trẻ. 5 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” Trong hoạt động âm nhạc thì ca hát và nghe nhạc giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi trong các hoạt động. Trẻ mẫu giáo thích hát theo lời bài hát, hay đung đưa người theo tiếng nhạc có giai điệu êm dịu, vui tươi, nhộn nhịp. Nội dung giáo dục âm nhạc bao gồm: Dạy trẻ hát, dạy vận động theo nhạc, nghe nhạc, nghe hát, trò chơi âm nhạc được tiến hành trong giờ học và kết hợp ở ngoài giờ học. Ngoài ra, giáo viên Mầm non sử dụng âm nhạc để ổn định lớp, nhóm, vào bài, chuyển tiếp các phần trong giờ học hoặc chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác để tạo sự hứng thú, thư giãn, gây sự chú ý cho trẻ. Trong giờ học có một nội dung trọng tâm và hai nội dung kết hợp, cần ưu tiên thời gian cho nội dung trọng tâm. Tùy theo nội dung là bài mới hay bài cũ mà cô chọn nội dung kết hợp cho phù hợp, từ đó mới tạo sự hứng thú hấp dẫn trẻ tham gia tích cực vào hoạt động. 2. Khảo sát thực trạng. * Khảo sát thực tế : 44 cháu lớp 5 tuổi A3. Trường mầm non nơi tôi công tác. a. Tình trạng thực tế khi chưa thực hiện: Đầu năm học 2017 - 2018 tôi được nhà trường phân công giảng dạy lớp 5 tuổi nơi tôi công tác, tôi đã nhận thấy những điều kiện thuận lợi và khó khăn như sau: * Thuận lợi: - Có đủ 3 cô trên một lớp và đạt trình độ trên chuẩn . - Ban giám hiệu và tổ chức công đoàn luôn đoàn kết, nhiệt tình ủng hộ giáo viên tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ, trong đó đặc biệt quan tâm tới hoạt động âm nhạc. - Giáo viên có niềm say mê ca hát. Vì vậy bản thân giáo viên rất hứng thú khi thực hiện giờ hoạt động âm nhạc. - Nhà trường luôn tổ chức các tiết thao giảng, dự giờ để giáo viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Phát triển động viên phong trào làm đồ dùng, đồ chơi. - Lớp có đủ đồ dùng, đồ chơi, tài liệu phục vụ cho việc nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc: Máy vi tính, đàn, ti vi, đầu đĩa..phù hợp với trẻ. - Trẻ được tham gia nhiều hoạt động văn nghệ của nhà trường, giúp trẻ được thể hiện và nâng cao tính tự tin. * Khó khăn : 6 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” - Đồ dùng đồ chơi chưa đa dạng, phần lớn là giáo viên tự làm nên chưa hấp dẫn, chưa có giá trị sử dụng lâu dài. - Phụ huynh với nhiều ngành nghề khác nhau, đa số là công nhân và buôn bán nên chưa quan tâm sâu sát đến việc học của con. - Một số chủ đề khó khai thác tư liệu, khả năng âm nhạc của trẻ thì không đồng đều. - Các cháu ở lứa tuổi Mầm non nói chung và trẻ 5 - 6 tuổi nói riêng rất hiếu động nên việc tập trung vào hoạt động học còn hạn chế. b. Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài: ( Tæng sè lµ 44 ch¸u ) STT Nội dung khảo sát Tốt Khá Trung bình Yếu 1 Khả năng cảm thụ âm nhạc-tai nghe (tiết tấu giai điệu) 25/44=57% 11/44=25% 06/44=14% 2/44=4,5% 2 Trẻ thể hiện tốt kỹ năng ca hát 9/44=20% 10/44=23% 15/44=34% 10/44=23% 3 Thể hiện nghệ thuật khi biểu diễn 12/44=27% 15/44=34% 12/44=27% 5/44=11% Qua nh÷ng khảo s¸t dùa trªn thùc tÕ cña lớp, t«i ®· nghiªn cøu vµ m¹nh d¹n ®-a ra đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường Mầm non”. Để thực hiện được mục đích đề ra tôi đã thực hiện một số biện pháp sau: 3. Những biện pháp thực hiện: 3.1. Giáo viên tự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ 3.2. Đi sâu bồi dưỡng từng đối tượng 3.3. Sử dụng các loại nhạc cụ, đạo cụ, trang phục thu hút sự chú ý của trẻ 3.4. Sử dụng các trò chơi phục vụ âm nhạc 3.5. Giáo dục âm nhạc thông qua giờ âm nhạc 3.6. Giáo dục âm nhạc thông qua hoạt động góc 3.7. Đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động âm nhạc 3.8. Giáo dục âm nhạc thông qua các ngày lễ hội 3.9. Giáo dục âm nhạc ở mọi lúc,mọi nơi . 7 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” 4. Biện pháp thực hiện( biện pháp từng phần) 4.1. Giáo viên tự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ Hoạt động âm nhạc là một hoạt động nghệ thuật, nên đòi hỏi người giáo viên như một nghệ sỹ làm sao có kiến thức, kỹ năng sáng tạo, linh hoạt, truyền tải đến trẻ để tạo sự hứng thú cho trẻ. NhËn thøc ®-îc tÇm quan träng cña hoạt động âm nhạc còng nh- thùc tÕ ë líp 5 - 6 tuæi t«i ®ang trùc tiÕp gi¶ng d¹y “§Ó giúp trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non”. Trong quá trình giảng dạy tôi luôn cố gắng học hỏi nâng cao năng lực chuyên môn bằng cách tự tìm tòi sách báo, các phương tiện thông tin đại chúng và học hỏi đồng nghiệp để tích lũy và trau rồi kiến thức cho bản thân như: + Tham gia đầy đủ các lớp chuyên đề do phòng giáo dục và nhà trường tổ chức. Thường xuyên tham quan lớp, dự giờ học hỏi các bạn đồng nghiệp, tham gia học hỏi trường bạn. + Đúc rút kinh nghiệm từ những giờ dạy của chính mình và đồng nghiệp thì bản thân tôi đã tìm ra cho mình những phương pháp lên lớp hay nhất, hiệu quả nhất. + Ngoài ra tôi còn nghiên cứu thêm sách báo, tạp chí giáo dục mầm non, tạp chí thời đại. Xem các kênh truyền hình truy cập mạng để học cách dạy hát cho các cháu. Tôi đã học được rất nhiều các động tác múa, lời giới thiệu, tích hợp cách diễn xuất, cách dẫn dắt để áp dụng vào giờ dạy thực tiễn trên lớp, đồng thời tôi luôn nắm vững tâm sinh lý của trẻ để tạo thêm sự hứng thú với trẻ trong hoạt động âm nhạc. 4.2. Đi sâu bồi dưỡng từng đối tượng Ngoài việc tổ chức hoạt động cho trẻ trong giờ âm nhạc, tôi còn thường xuyên theo dõi, chú ý giúp trẻ cảm thụ âm nhạc theo bản năng vốn có và kỹ năng yêu thích âm nhạc của từng cá nhân trẻ tốt, khá, trung bình và yếu để luyện tập mọi lúc mọi nơi. Ví dụ: - Với những trẻ khá tôi luyện theo khả năng cao hơn. - Đối với những trẻ trung bình luyện cho trẻ thể hiện tình cảm, kết hợp với trẻ yếu thì đầu tư nhiều hơn để cháu từ từ nắm bắt được những điều cơ bản và dần dần giúp trẻ hòa nhập với chất lượng chung. 8 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” - Đối với trẻ yếu: Giờ chơi tự do cho trẻ nghe đài xem băng hình, động viên trẻ hát theo, lúc đầu chưa thuộc hát nhẩm, khi thuộc hát theo băng đài. - Đối với trẻ nhút nhát: Phối hợp với gia đình tôi động viên trẻ hát cho ông bà, bố mẹ nghe. Từ đó trẻ sẽ mạnh dạn hơn. - Với những trẻ phát âm chưa chuẩn nói ngọng, tôi thật sự coi trọng phát triển ngôn ngữ thông qua âm nhạc, thường xuyên sửa, uốn cho trẻ diễn đạt những từ ngữ, câu chưa chuẩn xác, yêu cầu trẻ nhắc lại, hát lại những từ khó sao cho không ( nói, hát) bị ngọng. - Đối với cháu hiếu động, thiếu tập trung trong giờ học ,tôi nhắc nhở trẻ trước giờ vào lớp. Vào giờ học khích lệ trẻ chủ động tự tin tập trung nghiêm túc vào bài học. Cuối tiết học có nhận xét biểu dương trẻ . Ngoài ra, tôi có thể cho trẻ tự học hỏi lẫn nhau ở mọi lúc mọi nơi để trẻ khá giúp đỡ trẻ trung bình, trẻ yếu. Mặt khác, khi cho trẻ tham gia hoạt động âm nhạc mà có nội dung trọng tâm vận động theo nhạc, tôi cho trẻ tự thỏa thuận và tự chọn các nội dung theo ý thích vào sự sáng tạo của trẻ. Tôi dùng lời để khuyến khích, động viên trẻ thực hiện các vận động sáng tạo khác nhau mà không trùng với vận động của bạn. 4.3. Sử dụng các loại nhạc cụ, đạo cụ, trang phục thu hút sự chú ý của trẻ. Khi trẻ tham gia hoạt động âm nhạc, nếu những dụng cụ âm nhạc trẻ tham gia thường xuyên mà cảm thấy chán tôi sẽ thay đổi ngay. Ví dụ như: Dùng lời kích thích trẻ: “Hôm nay góc âm nhạc có đồ dùng đồ chơi mới, các con hãy đến thử xem”. Mỗi lần nên thay đổi 3 - 4 đồ dùng, đồ chơi. Giáo viên khuyến khích trẻ trải nghiệm, tìm tòi, khám phá những đồ dùng đồ chơi mới. Ví dụ: Khi trẻ tham gia chơi, dưới sự giúp đỡ của cô trẻ sẽ tự phát hiện ra âm thanh của chén sành, chén sứ khi chứa lượng nước khác nhau thì các chén tạo ra âm thanh khác nhau. Giáo viên gợi ý cho trẻ biết phối hợp những đồ dùng đồ chơi cũ với đồ dùng đồ chơi mới, gây hứng thú cho trẻ, từ đó, trẻ tích cực tham gia hoạt động âm nhạc, trẻ thấy yêu thích hoạt động này, mong muốn cùng bạn hát, vận động âm nhạc kết hợp với dụng cụ âm nhạc mà cô giáo và trẻ cùng làm . Ví dô: Để gõ đệm cho một bài hát, gợi ý trẻ sử dụng trống lắc, phách… trẻ kết hợp với việc sử dụng đũa gõ những ly thủy tinh có lượng nước khác nhau tạo ra một tổ hợp âm thanh hài hòa, rất hay. Trong quá trình trẻ chơi tại góc âm nhạc, giáo viên có thể tận dụng để giới thiệu cho một số đàn dân tộc trẻ biết. Ví dụ: ở 9 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” góc âm nhạc tôi giới thiệu cho trẻ đàn bầu, đàn tranh, đàn tơ rưng, trống, chiêng và nhiều dụng cụ âm nhạc tự tạo khác. Hình ảnh: Một số đồ dùng tự tạo cho các cháu tham gia hoạt động âm nhạc Mặt khác, khi trẻ tham gia vào hoạt động âm nhạc, cô trò chuyện với trẻ về nội dung bài hát, về tính chất âm nhạc, trẻ. Trẻ có thể kể bài hát nói lên điều gì? Về ai? Về con gì? - Cô cho trẻ tự chọn các trang phục, đạo cụ để biểu diễn. Cô giáo có thể hỏi trẻ: Vì sao con lại thích hát bài này? khi hát bài này con hát như thế nào? Khi vận động con thực hiện động tác này ra sao? Ví dụ: Chủ đề bản thân, cô cho trẻ nghe bài hát “ Năm ngón tay ngoan”. Trẻ tự trang trí lên năm đầu ngón tay là năm anh em. Trẻ sẽ kể: “Anh giữa là cao nhất, mặc quần áo thể thao. Em út bé nhất mặc váy. Anh béo mặc quần đùi, áo may ô…” Trẻ hát đến nhân vật nào sẽ chìa ngón tay đó và mô phỏng động tác tương ứng. Hoặc trẻ sẽ nhận vai trong bài hát và tự chọn trang phục quần, áo, mũ, váy để biểu diễn trước cả lớp. 4.4. Sử dụng các trò chơi phục vụ âm nhạc Đối với trẻ thơ, được hoạt động với âm nhạc thông qua các trò chơi là một biện pháp hữu hiệu nhất. Trò chơi đã trở thành phương tiện để đem đến cho trẻ các yếu tố diễn tả của nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải mái. 10 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” Hiện nay, trò chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc Mầm non. Nó có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc một cách tốt nhất. Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có những phản xạ nhanh nhạy, nó có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội dung giáo dục. Đặc biệt trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thông qua tai nghe âm nhạc. Chính vì vậy, bản thân tôi đã tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm làm tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ. a. Trò chơi: “Bắt chước tạo dáng” Trò chơi này phát triển tai nghe, trẻ đoán tên và tạo dáng các con vật có trong bài hát. - Chuẩn bị : Một số bài hát nói về các con vật như : Một con vịt, đàn gà con, Đố bạn, ai cũng yêu chú mèo... Đàn organ bằng đồ chơi điện tử, kèn nhựa, kèn bằng vỏ nghêu, dàn gõ bằng tre, trống gõ bằng lon, trống bằng quả bầu khô... - Cách chơi : Khi cô giáo ( hoặc một bạn trong lớp) hát bài hát về con vật nào, trẻ sẽ nói tên và làm động tác mô phỏng lại dáng điệu của con vật đó. Nếu trẻ không làm được thì phải nhảy lò cò quanh lớp 1 vòng. - Ví dụ : Khi cô hát nói về con vịt , trẻ lấy hai bàn tay làm mỏ vịt và kêu : cạp, cạp, chân giậm lạch bạch, bài hát nói về con mèo, trẻ lấy tay vuốt râu như mèo, đồng thời kêu: meo, meo. b. Trò chơi: “Nào chúng ta cùng nhảy” Trò chơi này luyện khả năng vận động theo nhạc và dừng lại theo hiệu lệnh ở trẻ. Chuẩn bị: Băng nhạc có các bài hát thiếu nhi vui nhộn, đầu đĩa. Cách chơi: Cô bật một băng ca nhạc thiếu nhi vui nhộn để trẻ nhảy tự do theo nhạc. Khi trẻ đang nhảy, cô đột ngột tắt nhạc và yêu cầu trẻ đứng nguyên tại chỗ hoặc khi cô mở nhạc to thì trẻ nhảy nhanh, khi cô mở nhạc chậm thì trẻ nhảy chậm, khi nhạc dừng thì trẻ đứng lại. 11 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” Ví dụ: Cô mở băng nhạc có bài hát chú ếch con. Khi cô mở nhạc nhanh trẻ nhảy nhanh và miệng kêu ếch ộp. Khi cô mở nhạc chậm trẻ nhảy chậm. Khi nhạc dừng trẻ đứng lại. Hình ảnh: Các cháu chơi trò chơi: Ếch ộp c. Trò chơi “Ban nhạc của bé’’ Trò chơi rèn luyện sự tự tin, khả năng biểu diễn trước đám đông ở trẻ. Chuẩn bị: Các loại nhạc cụ : Trống lắc , xắc xô, phách tre..., nhạc đệm. Cách chơi: Cô chuẩn bị một góc lớp trang trí làm sân khấu. Cô giáo mời các bạn muốn tham gia biểu diễn lên, lập thành một ban nhạc. Mỗi bạn có một nhạc cụ để biểu diễn. Ban nhạc phân công nhau : Biểu diễn bài gì ? Ai là người sáng tạo ? Khi giới thiệu bài hát xong, các bạn cần biểu diễn bài hát đó với nhạc cụ mình có. 4.5. Giáo dục âm nhạc thông qua giờ âm nhạc Do đặc điểm của lứa tuổi Mẫu giáo nên giáo dục các cháu cần tiến hành theo phương châm "Học mà chơi - chơi mà học" . Theo chương trình giáo dục Mầm non mới. Một giờ học giáo dục âm nhạc cô xây dựng theo các cách khác nhau, mỗi giờ học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động: Trọng tâm là ca hát thì nội dung chính là tập cho các cháu hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng nhạc. Nếu trọng tâm là biểu diễn văn nghệ thì cô tổ chức cho trẻ biểu diễn giống như một đêm văn nghệ, giúp trẻ ôn lại những bài đã học, tự tin mạnh dạn trước đông người. Dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. 12 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” Nếu trọng tâm là vận động theo nhạc thì cô hướng dẫn trẻ cách vận động theo bài hát để tạo cho bài hát hay hơn, trẻ hứng thú hơn. Việc dạy trẻ vận động nhịp nhàng theo nhịp điệu âm nhạc không chỉ giúp trẻ tập phối hợp các động tác đi lại vững vàng, chạy nhẹ nhàng. Tất cả những vận động của tay chân, thân mình nhờ có sự phụ hoạ âm nhạc trở nên chính xác, nhịp nhàng hơn. Vận động theo nhạc tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn, có tư thế đẹp, duyên dáng. Để thu hút vào giờ học và giúp trẻ làm quen với hoạt động âm nhạc được tốt hơn, giáo viên cần đầu tư, nghiên cứu, sáng tạo trong phương pháp dạy học: Vào đầu giờ học cô có thể trò chuyện về chủ đề, xem vật thật, tranh ảnh... có chủ đề theo nội dung bài dạy để dẫn dắt trẻ tới tác phẩm, vào bài học một cách nhẹ nhàng, tự tin không gò bó trẻ. Mọi giờ học hoạt động làm quen âm nhạc đều có phần nghe hát và trò chơi âm nhạc. Vì sự cảm thụ âm nhạc gắn bó chặt chẽ với sự phát triển nhận thức. Nó đòi hỏi trẻ phải chú ý, quan sát nhạy bén. Trẻ tập trung nghe nhạc, so sánh âm thanh làm quen với ý nghĩa biểu cảm của âm thanh đó, ghi nh những đặc điểm, tính chất của hình tượng âm nhạc. Trò chơi âm nhạc giúp trẻ thoải mái, vận động chạy nhảy... trẻ sẽ hoạt bát nhanh nhẹn và rất hứng thú trong giờ học. Muốn một giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao đòi hỏi cô giáo phải hát đúng nhạc, có sử dụng đàn, nhạc cụ để trẻ được làm quen với nhạc, cô hát càng hay càng thu hút trẻ vào giờ học. Khi hát cô giáo phải thể hiện tình cảm ,sắc thái bài hát, cô giới thiệu dẫn dắt hay thì trẻ sẽ có hứng thú tham gia giờ hoạt động âm nhạc được sôi nổi và hát cùng cô cả bài Chúng ta thấy rằng, trẻ hát đúng, hát hay chưa đủ mà còn dạy trẻ vận động theo nhạc, biết phối hợp âm nhạc nhịp điệu. Trẻ vừa hát vừa vận động theo nhạc giúp trẻ biết cảm nhận về âm nhạc, trông trẻ thật hồn nhiên dễ thương. Hầu hết các bài hát có thể cho trẻ vận động múa. Vì múa là hoạt động nghệ thuật, dùng hình thể, tư thế để biểu hiện lên tư tưởng, tình cảm của một tác phẩm. Múa và âm nhạc quan hệ mật thiết và không tách rời nhau. Một bài hát cho trẻ làm quen 2, 3 cách vận động khác nhau để thay đổi hình thức, giúp trẻ làm quen với nhiều loại hình tiết tấu và không nhàm chán. Có thể cho trẻ mặc trang phục theo bài hát, giúp trẻ biết trang phục của một số vùng miền theo nội dung bài hát. Khi chọn bài hát nghe tôi chọn bài hát có nội dung phù hợp toát lên nội dung chính của bài dạy hát. Ví dụ: Dạy hát bài "Cả nhà thương nhau" thì tôi chọn bài hát nghe: "Ba ngọn nến lung linh" nhằm hướng trẻ vào nội dung bài học một cách dễ dàng và dễ 13 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” giáo dục cho trẻ. Trẻ được nghe những bản nhạc phù hợp, trẻ sẽ cảm nhận giai điệu, tích chất, tình cảm từng bài hát. Từ đó, trẻ yêu thích bộ môn âm nhạc, mong muốn học giờ hoạt động âm nhạc. Trong giờ học tôi luôn tuyên dương kịp thời những cháu hát đúng, hát hay, vận động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn. Tuyệt đối không chê trẻ, tôn trọng trẻ, nhẹ nhàng sửa sai đối với những trẻ thực hiện chưa đúng. Việc dạy học phụ thuộc vào việc giáo dục. Do đó nội dung các bài dạy không chỉ đơn thuần là một nội dung cần dạy cho trẻ mà còn là một phương tiện giáo dục. Vì vậy tôi luôn quan sát và nhận xét xem trong quá trình học tập trẻ có hoạt động không? Có thích thú không? Tìm hiểu nguyên nhân vì sao trẻ không hòa đồng cùng bạn để có hướng tìm cách đưa trẻ hòa nhập với bạn bè, dần dần tôi thấy trẻ rất thích học hoạt động âm nhạc. Trong một tiết học được tổ chức thực hiện như trẻ được chơi với cô, được gần gũi trò chuyện với cô, không gò bó trẻ. Về đội hình không cứng nhắc như trước đây, có thể cho trẻ thay đổi nhiều đội hình khác nhau: Hình tròn, chữ u, tự do... để trẻ được thoải mái hoạt động nhanh nhẹn. Trong giờ hoạt động âm nhạc cần cho trẻ làm quen với một số bài hát khác, có nội dung phù hợp với lứa tuổi có thể do cô sáng tác hoặc sưu tầm.Vì vậy tôi vào bài một cách sinh động, nheï nhaøng để thu hút sự chú ý của trẻ. Ví dụ: Chủ điểm “Thế giới Động Vật” khi dạy với đề tài: “ Chú voi con”, tôi cho chaùu xem moâ hình, cho trẻ hóa thân bằng những chú voi con để gây sự hứng thú cho trẻ. 4.6. Giáo dục âm nhạc thông qua hoạt động góc Theo chương trình giáo dục Mầm non mới hiện nay, hoạt động góc đi đôi với hoạt động học có chủ đích. Ở hoạt động học có chủ đích, mỗi tuần chỉ có một giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động theo nhạc thông qua các giờ hoạt động cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này nhằm phát triển ở trẻ cảm giác nhịp điệu về âm nhạc, qua đó giúp trẻ thể hiện nhịp điệu âm nhạc bằng chính hoạt động của mình. Đặc biệt, trong giờ hoạt động góc tôi rất chú trọng đến 14 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” góc âm nhạc và xây dựng góc âm nhạc gần gũi, thoải mái cho trẻ và phù hợp với địa hình lớp học. Bởi vì, góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển những kỹ năng âm nhạc ở trẻ. Hình ảnh: Góc bé yêu âm nhạc Trong góc âm nhạc tôi cung cấp cho trẻ nhiều nguồn âm thanh : Các loại lon, hột hạt, gạo, bát bằng sành, có thể để giấy báo hay những loại giấy phế liệu có kích cỡ lớn, tạo điều kiện cho trẻ thể hiện những ý tưởng, mong muốn của trẻ. Đồng thời, tôi khuyến khích trẻ tự làm hay trang trí một số đồ dùng âm nhạc nhằm gây hứng thú cho trẻ khi sử dụng. Trẻ phối hợp chơi với nhóm tạo hình trang trí áo váy làm mặt nạ hóa trang... ...theo ý tưởng cá nhân, phục vụ cho chơi vũ hội hóa trang và nhảy múa tự do. Trẻ sẽ vô cùng sung sướng khi được sử dụng đồ dùng do chính trẻ tạo ra. 15 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” Hình ảnh: Các cháu sử dụng nhạc cụ tự tạo để biểu diễn văn nghệ Để kích thích tính tò mò, ham hiểu biết , lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc, tôi luôn chú ý thay đổi chất liệu, những thiết bị âm thanh khác nhau định kỳ, tạo điều kiện cho trẻ sử dụng tối đa. Đặc biệt, tôi trang trí môi trường lớp học phù hợp với sự thay đổi của các chủ đề. Đồng thời tôi chon trẻ nghe nhạc, nghe hát các bài hát có trong chủ đề tạo sự mới mẻ, thu hút tính tò mò, ham hiểu biết ở trẻ. Ví dụ: Chủ đề động vật: Để giúp trẻ cảm nhận được dáng điệu cũng như sự vận động, tiếng kêu của các con vật khác nhau thông qua vận động theo nhạc, cô cho trẻ nghe các bài hát, bản nhạc có liên quan tới con vật đó, trẻ có thể liên tưởng đến tiếng kêu cũng như dáng điệu vận động của con vật để bắt trước sao cho phù hợp với nhịp điệu bài hát, bản nhạc tương ứng. Cô có thể tiến hành các hoạt động theo hướng tích hợp với chủ đề như sau: + Cô cùng trẻ trang trí lớp bằng cách dán lên tường những tranh ảnh về các con vật (Con gà, con vịt, con lợn, con gấu, con voi ...) được sưu tầm trên họa báo, tạp chí...hoặc bày biện trên kệ mũ các con vật của lớp có màu sắc khác nhau. + Tổ chức cho trẻ tự lựa chọn các trang phục, các dụng cụ âm nhạc để đóng vai cho một con vật nào đó và vận động theo nhạc. Trong quá trình trẻ vận động 16 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” theo nhạc, cô có thể hỏi trẻ: Cháu đang bắt trước dáng đi của con vật nào ? Vì sao con vật đó lại có dáng đi như vậy. 4.7. Đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động âm nhạc. Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin trong giáo dục thì việc đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào các môn học ở trường Mầm non là điều hết sức cần thiết. Với môn Âm nhạc cũng vậy, đưa công nghệ thông tin vào môn học này sẽ làm cho giờ học của trẻ sôi nổi, sinh động hơn, trẻ hứng thú hơn khi được tham gia hoạt động tập thể. Mỗi khi chuẩn bị lên tiết, tôi thường xuyên vào các trang web như: youtube.com, blog socnhi.com, nhaccuatui.vn…để tìm các tư liệu phù hợp với nội dung bài dạy sau đó sử dụng máy chiếu, làm các hiệu ứng với hình ảnh, ảnh động, sdile show, video clip ….kết hợp với các phần mềm: powerpoint, Elerning, photoshop…®Ó sử lí hình ảnh và sử dụng trong bài dạy. Ví dụ: Ở chủ đề bản thân: Bài hát “Mời bạn ăn” Sử dụng đoạn clip “Bữa ăn trưa của lớp học của bé”. - Ở chủ đề động vật: dạy bài hát “Đố bạn” Có thể kết hợp cho trẻ xem clip “Thế giới động vật” tương ứng vào mỗi câu hát, đến câu hát về con vật nào thì trẻ xem hình ảnh tương ứng về con vật đó…Trẻ có thể vừa hát vừa bắt chước các hành động của con vật trong bài hát như: Khỉ, voi, gấu…Tiết học của trẻ sẽ thêm vui nhộn và sinh động hơn. - Với những bài hát nghe thuộc làn điệu dân ca, cô có thể cho trẻ xem hình ảnh, clip về những cuộc thi hát dân ca, hát đối, hát quan họ ở hội Lim. Khi trẻ được trực tiếp xem các đoạn video clip trẻ sẽ hứng thú và có cảm xúc hơn với những làn điệu dân ca đó. Ví dụ: - Khi cho nghe các bài hát dân ca quan họ Bắc Ninh, tôi đưa đoạn clip các liền anh, liền chị quan họ đang hát giao duyên hay hình ảnh của các chị hai, chị ba quan họ với nón thúng quai thao và những bộ quần áo mớ ba, mớ bảy cho trẻ xem. Với những giọng hát chuyên nghiệp mượt mà tình cảm, những bộ quần áo rực rỡ 17 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” sắc màu và phong cảnh hữu tình, trẻ sẽ cảm thụ chính xác hơn về các làn điệu dân ca của các vùng Hìnhảnh: Hát Quan họ Bắc Ninh Hình ảnh: Hát giao duyên 18 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” -Với những bài hát của đồng bào các dân tộc, tôi đưa hình ảnh về các lễ hội của đồng bào các dân tộc: Thái, Tây nguyên, Khơ me… Hình ảnh: Hát “inh lả ơi” Dân ca dân tộc Thái Hình ảnh : Hát “múa với bạn Tây Nguyên” 19 “Một số biện pháp giúp trẻ 5 tuổi yêu thích hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” - Với các bài hát về Bác Hồ, khi nghe bài hát “Ai yêu nhi đồng bằng Bác Hồ Chí Minh” kết hợp cho trẻ xem các hình ảnh, clip về Bác Hồ với các cháu thiếu nhi…trẻ sẽ thấy Bác Hồ rất hiền từ giống như một người ông rất gần gũi với các cháu: Hình ảnh: Bác Hồ đang giao lưu cùng các cháu thiếu nhi - Víi những trò chơi âm nhạc, tôi sưu tầm những âm thanh gần gũi trong thực tế như các hiện tượng thiên nhiên: Tiếng suối chảy róc rách, tiếng mưa rơi tí tách, tiếng gió thổi vi vu, tiếng chim hót véo von…Những âm thanh trong cuộc sống (tiếng còi tàu, tiếng còi ô tô, tiếng gà gáy…) ®Ó phát triển sự nhạy cảm và tai nghe cho trẻ. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan