Tài liệu Skkn kết hợp violet và powerpoint vào thiết kế và giảng dạy

Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy PHẦN I. MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI : Nghị quyết "Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế" được thông qua tại Hội nghị T.Ư 8 (Khóa XI) đặt ra những yêu cầu tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo (GD và ÐT). Con người mà nhà trường đào tạo ra phải có nhân cách tích cực, phải tự lực, năng động và sáng tạo mới có thể thích ứng với những đổi thay của khoa học và công nghệ. Chính vì vậy ứng dụng công nghệ tin học vào dạy học nói chung và phần mềm dạy học nói riêng vào hoạt động giảng dạy, học tập đang được sự quan tâm đặc biệt của ngành giáo dục. Thực tế đã chứng minh, công nghệ tin học đem lại hiệu quả rất lớn trong quá trình day học. Giáo viên tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin làm cho giờ học trở nên thú vị và hấp dẫn, học sinh hứng thú và tích cự tham gia hoạt động tìm tòi học hỏi. Đó chính là lý do tôi chọn đề tài “Kết hợp phần mềm ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy” II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Sử dụng phần mềm trong hoạt động dạy học cũng là một yêu cầu trong đổi mới phương pháp dạy học nhằm tích cực hoá các hoạt động của học sinh với sự trợ giúp của các phương tiện dạy học hiện đại. Ở trường THPT công nghệ thông tin được sử dụng trong giảng dạy vào hầu hết các môn học với nhiều phần mềm khác nhau. Khi giảng dạy, một số tranh ảnh minh họa trong sách giáo khoa không có nhiều, khó quan sát. Vì vậy để khắc phục tình trạng trên giáo viên phải chuẩn bị, sưu tầm tranh ảnh, đồ dùng dạy học minh họa rất vất vả mà hiệu quả chưa được cao. Qua thực tế giảng dạy bộ môn tin học, tôi không khỏi băn khoăn suy nghĩ: “Làm thế nào để xây dựng được một giờ dạy tốt nhất vừa đáp ứng yêu cầu của môn học, vừa phù hợp với học sinh của mình để các em có hứng thú khi học môn này, yêu Tin học và tìm thấy niềm say mê đối với bộ môn”? Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 1 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy Sau khi tìm hiểu, áp dụng thử, tôi nhận thấy cần thiết kế và giảng dạy bộ môn Tin học với sự hỗ trợ của các phần mềm trong đó kết hợp phần mềm Powerpoint và Violet, cùng với việc sử dụng máy vi tính, máy chiếu Projector... để làm cho giờ học hấp dẫn và mới mẻ hơn, đồng thời tiết kiệm thời gian và công sức cho giáo viên hơn. Cách làm này còn có tác dụng thực sự cho việc nâng cao chất lượng dạy học ở trường THPT. III. THỜI GIAN, ĐỊA ĐIỂM - Thời gian nghiên cứu: năm học 2013 - 2014 - Địa điểm nghiên cứu: Trường THPT Hoàng Văn Thụ - Đối tượng nghiên cứu: Học sinh trường THPT Hoàng Văn Thụ. - Phạm vi đề tài: áp dụng cho tất cả các trường học nói chung và trường THPT Hoàng Văn Thụ nói riêng. IV. ĐÓNG GÓP MỚI VỀ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN Qua thời gian nghiên cứu và thực hiện đề tài của mình tôi nhận thấy: ViOlet và PowerPoint là những phần mềm công cụ giúp cho giáo viên có thể tự xây dựng được các bài giảng trên máy tính một cách nhanh chóng và hiệu quả. Sử dụng phần mềm Powerpoint,Violet vào giảng dạy bộ môn với giáo viên và học sinh là cách tiếp cận công nghệ thông tin phát huy tính tích cực, chủ động, mạnh dạn tiếp thu và sử dụng tin học trong nhà trường của cả giáo viên và học sinh. * Với giáo viên: - Chủ động tìm tòi, sáng tạo nhiều hình thức khác nhau để thiết kế bài giảng cho phù hợp với nhận thức của học sinh. - Tích cực sưu tầm, chọn lựa các tài liệu hỗ trợ cho bài dạy ngày phong phú. - Mạnh dạn sử dụng tin học trong mọi lĩnh vực công tác chuyên môn. - Yêu nghề và tâm huyết với nghề * Với học sinh: - Thích thú được học bộ môn. - Không khí lớp học sôi nổi, hào hứng. Các em mạnh dạn bày tỏ ý kiến của mình. Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 2 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy - Dưới sự định hướng của giáo viên, học sinh chủ động phát hiện kiến thức, nắm bắt kiến thức. Giờ dạy thật thoải mái, nhẹ nhàng. Học sinh tiếp thu được bài và vận dụng tốt vào bài thực hành. Đặc biệt với sự phát triển của khoa học kỹ thuật việc ứng dụng CNTT vào dạy học sẽ giúp các em học sinh không chỉ dừng lại ở việc cầm bút nữa mà các em có thể trao đổi bài học của mình với bạn bè, thầy cô giáo thông qua mạng Internet. Với đề tài này, từ thực tế những việc đã làm được, tôi mạnh dạn đưa ra những ý kiến để đồng nghiệp trao đổi bàn bạc, rút ra kinh ngiệm và vận dụng một cách có hiệu quả các phương tiện hiện đại vào công tác chuyên môn nghiệp vụ. PHẦN II. NỘI DUNG A. TỔNG QUAN 1. Cơ sở lý luận Ngày nay, trên thế giới đang diễn ra quá trình tin học hoá trên nhiều lĩnh vực hoạt động của xã hội loài người và đem lại nhiều hiệu quả to lớn. Sự phát triển mạnh mẽ như vũ bão của tin học đã làm cho xã hội có nhiều nhận thức mới về cách tổ chức các hoạt động. Nhiều quốc gia trên thế giới ý thức được rất rõ tầm quan trọng của tin học và có những đầu tư lớn cho lĩnh vực này, đặc biệt trong giáo dục nâng cao dân trí về tin học và đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao. Đảng và Nhà nước ta đã nhận thấy được tầm quan trọng của ngành Tin học và đã đưa môn học này vào nhà trường phổ thông như những môn khoa học khác bắt đầu từ năm học 2006-2007. Việc đưa công nghệ thông tin vào hoạt động giảng dạy trong nhà trường nói chung đã được sự quan tâm đăc biệt của ngành giáo dục. Thực tế đó đòi hỏi cần phải nhanh chóng nâng cao chất lượng giảng dạy bằng cách phát huy những ưu thế của lĩnh vực CNTT, phải biết tận dụng nó, biến nó thành công cụ hiệu quả phục vụ cho sự nghiệp giáo dục.Việc đưa CNTT vào giảng dạy những năm gần đây đã chứng minh, công nghệ tin học đem lại hiệu quả rất lớn trong quá trình dạy học, làm thay đổi nội dung, phương pháp dạy học. CNTT là phương tiện để tiến tới “xã hội học tập”. Mặt Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 3 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy khác, giáo dục và đào tạo đóng vai trò quan trọng thúc đẩy sự phát triển của CNTT thông qua việc cung cấp nguồn nhân lực cho CNTT. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu “đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong giáo dục đào tạo ở tất cả các cấp học, bậc học, ngành học theo hướng dẫn học CNTT như là một công cụ hỗ trợ đắc lực nhất cho đổi mới phương pháp dạy học ở các môn”. 2. Cơ sở thực tiễn Sử dụng phần mềm trong hoạt động dạy học cũng là một yêu cầu trong đổi mới phương pháp dạy học nhằm tích cực hoá các hoạt động của học sinh với sự trợ giúp của các phương tiện dạy học hiện đại. Ở nhà trường THPT công nghệ thông tin đã được sử dụng vào hầu hết các bộ môn với sự hỗ trợ của các phần mềm: PowerPoint, ViOlet, Paintbrush, VCD Cutter, Proshow Gold,... Tuy nhiên, trong quá trình ứng dụng CNTT - nhất là đối với việc thiết kế giáo án điện tử - vẫn còn gặp không ít những khó khăn như: Việc thiết kế bài giảng một cách công phu bằng các dẫn chứng sống động trên các trang trình chiếu là một điều không phải dễ dàng với nhiều giáo viên. Để có một bài giảng như thế đòi hỏi phải mất nhiều thời gian chuẩn bị. Số tiết thực dạy của mỗi giáo viên trong tuần là khá lớn, trang thiết bị còn thiếu nên giáo viên còn ngại áp dụng CNTT vào công tác chuyên môn nghiệp vụ. Nhiều giáo viên chưa có những kinh nghiệm xử lí sao cho bài giảng tốt nhất, tốn ít thời gian mà hiệu quả cao. Vì những khó khăn trên mà việc sử dụng giáo án điện tử trong dạy học còn hạn chế. Chính vì thế, trong đề tài này tôi xin trình bày một biện pháp nhỏ nhằm thiết kế một giáo án điện tử có hiệu quả mà đỡ tốn thời gian bằng việc kết hợp phần mềm PowerPoint và ViOlet cùng một số phần mềm hỗ trợ trong thiết kế một giáo án điện tử. Đây là một công việc dễ dàng và mang lại nhiều tiện ích vừa tiết kiệm thời gian, vừa tiết kiệm công sức cho giáo viên. ViOlet có giao diện được thiết kế trực quan và dễ dùng, ngôn ngữ giao tiếp và phần phụ trợ đều bằng tiếng Việt, nên rất phù hợp với giáo viên không giỏi tin học và ngoại ngữ. ViOlet cho phép nhập các dữ liệu văn bản, công thức, các file dữ liệu multimedia (hình ảnh, màu sắc, âm thanh, phim, hoạt hình Flash...), sau đó lắp ghép các dữ liệu, sắp xếp thứ tự, căn chỉnh hình ảnh, tạo các hiệu ứng chuyển động và biến đổi, thực hiện các tương tác với người dùng. Với những tính năng trên khi thể hiện bài Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 4 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy giảng được thiết kế với phần mềm này, giờ học sẽ trở nên sống động, thu hút sự chú ý của học sinh vào bài dạy. Đây cũng là cơ sở để học sinh phát huy tính độc lập, tự giác, tích cực trong học tập. Mỗi phần mềm đều có những ưu điểm của mình, nếu kết hợp được các phần mềm đó với nhau thì rất có hiệu quả. Từ suy nghĩ trên với việc được tham gia tập huấn các lớp bồi dưỡng tin học tôi đã sử dụng thành thạo và kết hợp một số phần mềm tiện ích trong việc thiết kế giáo án điện tử phục vụ cho công tác chuyên môn của mình. Cách làm đó còn có tác dụng thực sự cho việc nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập ở nhà trường THPT. Năm học 2012 – 2013 và đầu năm học 2013 – 2014 này tôi đã sử dụng phần mềm ViOlet, PowerPoint cùng một số phần mềm hổ trợ để thiết kế giáo án điện tử và đã đạt được kết quả nhất định. Microsoft PowerPoint là một phần mềm trình diễn giúp cho các giáo viên có thể tự xây dựng được các giáo án điện tử theo ý tưởng của mình một cách nhanh chóng, dễ dàng vì hầu hết các thao tác tương tự như phần mềm soạn thảo văn bản Microsoft Word rất quen thuộc với hầu hết giáo viên. Với phần mềm này cho phép các giáo viên tạo ra các bài giảng và thể hiện các bài giảng một cách linh hoạt, nhịp nhàng. Đặc biệt điểm mạnh của phần mềm này là cho phép liên kết với tất cả các chương trình được tạo ra từ các công cụ tạo bài giảng khác. Đồng thời phần mềm cho phép tạo ra các bài giảng có âm thanh, hình ảnh, chuyển động và tương tác với các hiệu ứng hết sức phong phú... Nhờ vậy thông qua phần mềm bài giảng này giáo viên hoàn toàn có thể tạo ra được các giáo án theo phương pháp giảng bài của mình. Ngoài ra để có một bài giảng điện tử hoàn thiện thì ta cần phải có thêm một số phần mềm hỗ trợ khác như ViOlet, SketchPad, Math Type, Crocodile … ViOlet là phần mềm công cụ giúp cho giáo viên có thể tự xây dựng được các bài giảng trên máy tính một cách nhanh chóng và hiệu quả. ViOlet rất chú trọng trong việc tạo ra các bài giảng có âm thanh, hình ảnh, chuyển động và tương tác...phù hợp với mọi đối tượng học sinh. Từ lí do trên, tôi xin trình bày sáng kiến kinh nghiệm “Kết hợp phần mềm ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy” Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 5 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy B. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU I. CHUẨN BỊ GAĐT bước đầu nó đã tạo ra một không khí học tập và làm việc khác hẳn cách học và cách giảng dạy truyền thống. Phải chăng việc dạy bằng GAĐT sẽ giúp người thầy đỡ vất vả bởi vì chỉ cần “click” chuột? Thực ra, muốn “click” chuột để tiết dạy thực sự hiệu quả thì người dạy cũng phải bỏ công tìm hiểu, làm quen với cách giảng bài mới này. Cụ thể, người thầy cần phải: - Có kiến thức cơ bản về sử dụng máy tính - Biết sử dụng phần mềm trình diễn PowerPoint, ViOlet. - Biết cách truy cập và khai thác, xử lí tài nguyên Internet. - Có khả năng sử dụng một phần mềm chỉnh sửa ảnh, làm các ảnh động, cắt các file âm thanh … đơn giản. - Biết cách sử dụng máy chiếu (projector). Thoạt nghe thì có vẻ phức tạp nhưng thực sự để sử dụng GAĐT vào giảng dạy có bắt buộc phải thực hiện hết những yêu cầu trên? Câu trả lời là không. Tuỳ thuộc vào tính chất của mỗi môn học, mỗi bài học mà có các yêu cầu khác nhau được đặt ra cho giáo viên. Tuy nhiên nếu đáp ứng được hết các yêu cầu trên thì thật tuyệt vời, các hoạt động của giáo viên trong giờ dạy sẽ rất phong phú và hấp dẫn, lại tiết kiệm được rất nhiều thời gian chuẩn bị bài. II. TIẾN HÀNH 1. Khảo sát tình hình Như tôi đã trình bày ở trên, sử dụng phần mềm và kết hợp các phần mềm tiện ích vào thiết kế giáo án điện tử là phương pháp dạy học cần được ứng dụng để đem lại kết quả tốt nhất trong việc dạy và học. Đó còn là một cách tiếp cận công nghệ thông tin phát huy tính tích cực, chủ động, mạnh dạn tiếp thu và sử dụng tin học trong nhà trường của cả giáo viên và học sinh. 1.1. Có thể nói khó khăn lớn nhất khi thực hiện giáo án điện tử (GAĐT) đó là trang thiết bị, phương tiện. Mặc dù trong xu thế CNTT phát triển như vũ bão hiện nay nhưng việc trang bị những phương tiện giảng dạy như máy tính xách tay, máy chiếu Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 6 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy đa chức năng (Multimedia projector) vẫn còn là một yêu cầu rất khó khăn với các nhà trường. 1.2. Phần lớn các giáo viên ngại sử dụng GAĐT vì cho rằng mất nhiều thời gian để chuẩn bị một bài giảng. Việc thực hiện bài giảng một cách công phu bằng các dẫn chứng sống động trên màn chiếu(slide) là một điều không phải dễ dàng với nhiều giáo viên. Để có một bài giảng như thế đòi hỏi phải mất nhiều thời gian chuẩn bị trong khi số tiết của mỗi giáo viên trong tuần là khá lớn. Giáo viên còn ngại sử dụng GAĐT thì nhà quản lí giáo dục cũng chưa mặn mà lắm với việc đầu tư những trang bị đắt tiền trên cho dạy học. 1.3. Ngoài kiến thức chuyên môn, để thực hiện được GAĐT, giáo viên cần phải trang bị được cho mình những kiến thức căn bản về tin học, sử dụng thành thạo phần mềm Power Point, biết khai thác tài liệu phục vụ giảng dạy từ nhiều nguồn khác nhau như sưu tầm trên Internet, từ các đĩa phim tài liệu… Công việc này đòi hỏi giáo viên phải có niềm đam mê thật sự với công việc, sự sáng tạo, sự nhạy bén, tính thẩm mỹ để săn tìm tư liệu từ nhiều nguồn. Trong khi trình độ sử dụng máy vi tính, sử dụng các phần mềm tiện ích và khai thác thông tin từ mạng Internet của đa số giáo viên còn hạn chế thì đây cũng là một trở ngại không nhỏ đến việc dạy học bằng GAĐT. 1.4. Một số giáo viên đã làm quen với việc soạn giảng bằng GAĐT nhưng chưa có những kinh nghiệm xử lí sao cho bài giảng tốt nhất. Nhiều bài dạy đang còn quá rườm rà, xa rời nội dung hoặc làm gián đoạn bài học do sử dụng quá nhiều hiệu ứng hoặc hình ảnh, phim minh họa cho nên giờ dạy lại thiên về việc trình diễn những kỹ xảo tin học. Ngược lại, nhiều bài giảng lại quá đơn điệu, sơ sài do đó không nâng cao được chất lượng giờ dạy. 2. Đánh giá : Xuất phát từ những thực tế trên, trong quá trình công tác giảng dạy, tôi nhận thấy có một số kết quả sau: - Việc vận dụng những phương pháp dạy học mới trong những năm vừa qua cũng đã đem lại những kết quả cao, song nhìn chung chất lượng học sinh chưa thật sự tốt, học sinh nhanh nhớ nhưng cũng nhanh quên, các em chỉ học được những gì cơ bản Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 7 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy nhất chứ chưa có sự đầu tư, tìm tòi những tri thức mới, chưa thực sự “hiểu” và “cảm” được nội dung bài học. - Rất nhiều học sinh chưa được tiếp cận với cách học tập mới và rất hứng thú này. Có thể nói đây là một thiệt thòi của các em. - Khảo sát hiệu quả từ phía học sinh cho thấy, nếu sử dụng phương pháp dạy học truyền thống với phấn trắng bảng đen thì hiệu quả mang lại dù có cao song cũng không đồng đều giữa các lớp, hứng thú học tập của học sinh cũng chưa cao. Đây là kết quả thu được từ học sinh lớp 11A1, 11A2 trường THPT Hoàng Văn Thụ sau khi học xong bài bài 10 “Cấu trúc lặp” tin học 11. Lớp Sĩ số 11A1 11A2 Giỏi Khá Trung bình Yếu - kém SL % SL % SL % SL % 43 10 23,3 12 27,9 15 34,9 8 13,9 43 7 16,3 11 265, 18 41,9 7 16,2 Rõ ràng không thể phủ nhận thành công của các phương pháp dạy học truyền thống song kết quả khảo sát như trên là chưa thực sự đồng đều. 3. Thực hiện: 3.1. Khai thác và xử lý thông tin, tư liệu phục vụ cho bài giảng: Từ những giáo án được soạn sẵn trên giấy và được trình bày lại trên bảng đen làm thế nào để chúng trở thành các GAĐT được trình bày trên máy chiếu? Điều này đòi hỏi người thầy phải biết sử dụng PowerPoint. Đây là một phần mềm nằm trong bộ MS Office dùng để tạo các trình diễn đa dạng trên máy tính. Nếu chỉ dừng ở mức độ gõ những nội dung cần thiết cộng thêm một ít định dạng về màu sắc, font chữ, thiết nghĩ giáo viên nào cũng có thể làm được. Tuy nhiên nếu chỉ có thế thì chúng ta chưa thực sự khai thác hết sức mạnh của PowerPoint cũng như chưa phát huy hiệu quả của phương pháp giảng dạy mới này. Những tư liệu minh họa cho các nội dung bài học tương đối nhiều trên Internet. Thiết nghĩ, nếu chỉ cần bỏ chút thời gian mà có được những nội dung, hình ảnh cần minh họa cho bài giảng thì đó là điều rất nên làm bởi lẽ nó vừa cung cấp cho chúng ta tư liệu bài giảng lại vừa giúp ta nâng cao kỹ năng sử dụng máy tính. Điều này cũng Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 8 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy đồng nghĩa với việc giáo viên cần biết cách thức truy cập Internet để lấy thông tin. Tuy nhiên, không phải hình ảnh nào chúng ta lấy từ Internet đều thỏa mãn ý muốn của chúng ta. Chẳng hạn, khi cần đoạn phim mô tả hoạt động của hệ điêu hành trong chương trình tin học 10 tôi đã dùng máy tìm kiếm Google www.google.com.vn và tìm được nhiều nguồn tư liệu phù hợp với chủ đề cần tìm,vấn đề còn lại là phải lựa chọn thích hợp để đưa vào bài. Để có được những tư liệu trên và nhiều hơn nữa, giáo viên cần phải có sự sưu tầm và mạng Internet là nơi sưu tầm phong phú nhất. Các bạn có thể sưu tầm được rất nhiều tài liệu từ các địa chỉ như: www.tulieu.bachkim.vn; www.dayhoc.vn; www.dayhocintel.org hoặc tìm kiếm trong www.google.com.vn với từ khóa (nội dung cần tìm) thích hợp… 3.2. Đưa các tư liệu cần thiết vào bài dạy: Khi đã sưu tập được những tư liệu cần thiết cần phải có sự chọn lọc cần thiết để đưa vào bài giảng của mình. Không nên sử dụng quá nhiều hình ảnh tư liệu mà chỉ sử dụng ở mức độ vừa phải để tránh làm phân tán sự tập trung của học sinh. Sau khi đưa hình ảnh minh họa vào bài giảng, thao tác cơ bản nhất đòi hỏi người thầy phải nắm được là cách thiết lập các hiệu ứng để làm cho bài giảng sinh động, mang lại không khí học tập, giảng dạy mới mẻ. Các hiệu ứng nên sử dụng một cách đơn giản để không làm ảnh hưởng đến sự tiếp thu kiến thức của học sinh. Bên cạnh đó giáo viên có thể sử dụng ViOlet để thiết kế được nhiều kiểu bài tập khác nhau rất phong phú và hấp dẫn như trò chơi ô chữ, lựa chọn đáp án, kéo thả chữ…rất dễ dàng. Ngoài ra, việc làm này còn giúp cho giáo viên tiết kiệm được thời gian viết nội dung lên bảng, treo bảng phụ… nội dung hiển thị đến đâu, giáo viên giảng đến đó, làm cho thời gian giảng bài nhiều hơn, các em học sinh hiểu bài sâu hơn. Để soạn một bài giảng bằng GAĐT với sự hỗ trợ của phần mềm trình chiếu PowerPoint và kết hợp ViOlet có thể thực hiện như sau : Bước 1 : Tạo một thư mục chứa bài giảng cần soạn. Bước 2 : Soạn thảo các câu hỏi bài tập trên phần mềm ViOlet. - Câu hỏi, bài tập kiểm tra bài cũ nhằm đánh giá kết quả tiết học trước. - Câu hỏi, bài tập giữa bài giúp học sinh khắc sâu nội dung cơ bản của từng mục, từng phần. Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 9 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy - Câu hỏi, bài tập củng cố nhằm hệ thống kiến thức nội dung bài học. Với mỗi nội dung trên hãy lưu lại và đóng gói vào thư mục vừa tạo ở bước1. Bước 3 : Soạn bài trình chiếu bằng phần mềm PowerPoint bao gồm đề mục, nội dung cơ bản của bài học. Trong phần kiểm tra bài cũ, sau các mục cần củng cố và trước khi kết thúc bài hãy để một trang trống để chuyển gói câu hỏi từ ViOlet đã thực hiện ở bước2 vào các trang này. Bài soạn này cần phải được lưu vào thư mục đã tạo ở bước1. Cụ thể, để soạn Bài 10: Cấu trúc lặp, Tin học 11, tôi thực hiện như sau : Bước 1 : Tạo thư mục - Mở My Computer  mở ổ đĩa D:  Click phải vào chổ trống  Chọn New  Folder. - Gõ tên cho thư mục. - Đóng cửa sổ My Computer. (click vào ) Bước 2 : Mở ViOlet và tạo câu hỏi, bài tập. - Click đúp chuột vào biểu tượng - Click vào nút thêm đề mục hoặc nhấn F5 trên bàn phím. - Gõ các đề mục và click vào Tiếp tục Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 10 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy - Click vào Công cụ và chọn dạng câu hỏi bài tập tương ứng . -Chọn bài tập kéo thả chữ Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 11 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy +Soạn câu hỏi, chọn kiểu câu hỏi, gõ nội dung câu hỏi kể cả đáp án, cụm từ nào cần khuyết đi thì bôi đen rồi click vào Chọn chữ. +Hoàn thành click Đồng ý 2 lần ta thấy như sau : Để soạn câu hỏi tiếp theo thực hiện tương tự. - Xong phần câu hỏi cho kiểm tra bài cũ. - Nhấn F8 trên bàn phím để chọn giao diện. -Chọn giao diện trắng và click vào Đồng ý. Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 12 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy -Click vào để lưu Bai 10 -Tìm đến thư mục vừa tạo ở bước 1 trong mục Save in -Gõ tên tập tin vào mục File name. Nhấn Enter hoặc Click vào Save. -Nhấn F4 trên bàn phím để đóng gói bài tập. Bai 10 Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 13 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy -Bôi đen từ Package – ktbc và gõ lại là ktbc. (Làm đơn giản đường dẫn nhằm mục đích chuyển gói này vào trang trình chiếu trên PowerPoint). Bai 10\ktbc -Click chọn xuất ra dạng HTML (giao diện Web) và Click vào Đồng ý. Thực hiện tương tự cho những phần câu hỏi trong bài giảng. Bước 3 : Soạn giảng trên PowerPoint. -Mở PowerPoint - Soạn các Slide bao gồm đề mục và nội dung bài học. Riêng slide Kiểm tra bài cũ và Bài tập củng cố để trắng. Mục đích là để kết hợp câu hỏi được tạo bởi ViOlet ở bước2. Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 14 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy -Chọn trang kiểm tra bài cũ (Slide 2) - Bắt đầu chuyển gói câu hỏi từ ViOlet vào PowerPoint. + Vào View  Toolbars  chọn Control Toolbox. Sẽ xuất hiện thanh công cụ này. + Click vào nút Giáo viên: Đinh Thị Hoa trên thanh công cụ. Trang 15 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy + Tìm đến và chọn mục Shockwave Flash Object. + Kéo rê chuột để vẽ một hình chữ nhật trên slide này. + Click vào nút trên thanh công cụ +Hiện hộp Thuộc tính (Properties). Có rất nhiều thuộc tính trong danh sách này, giáo viên chỉ cần quan tâm hai mục sau các mục khác không thay đổi : -Base : gõ tên gói Câu hỏi thực hiện ở bước 2. -Movie : như mục Base và gõ thêm “\Player.swf”. Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 16 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy +Đóng hộp thuộc tính lại.(click vào ). Như vậy ta đã chuyển được gói câu hỏi kiểm tra bài cũ được tạo từ ViOlet vào PowerPoint. -Tương tự, ta lần lượt chuyển các gói còn lại vào các slide tương ứng. -Cuối cùng lưu lại bài trình chiếu này vào thư mục đã tạo ở bước 1. Bài 10 -Nhấn F5 trên bàn phím để xem kết quả thực hiện được. Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 17 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy -Đóng cửa sổ PowerPoint (click vào ). Lưu ý quan trọng : Khi chuyển bài giảng này sang bất kỳ một máy nào khác với máy đang thực hiện phải chuyển toàn bộ thư mục đã tạo ở bước 1. Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 18 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy C. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Viết sáng kiến kinh nghiệm thường xuyên liên tục cũng là nhiệm vụ chính trị của mỗi giáo viên, nhưng cần phải lựa chọn phương pháp nghiên cứu đúng đắn và phù hợp với nhà trường trung học phổ thông. Sáng kiến kinh nghiệm đang trình bày của tôi dựa theo các luận cứ khoa học hướng đối tượng, cụ thể:  Thuyết trình, quan sát, điều tra cơ bản.  Nghiên cứu, tham khảo các tài liệu hướng dẫn bám sát chuẩn kiến thức kỹ năng.  Trao đổi, thảo luận với đồng nghiệp cùng chuyên môn xin ý kiến đóng góp.  Học tập về cách sử dụng máy chiếu, thiết lập trình chiếu trong PowerPoint, ViOlet để thiết kế GAĐT.  Tìm hiểu và nghiên cứu thêm những kỹ năng cơ bản và nâng cao trong việc sử dụng GAĐT để làm phong phú thêm những dạng bài tập khác nhau.  Tham gia các buổi thao giảng, dự giờ đồng nghiệp để học hỏi, thu nhận những góp ý chân thành từ đồng nghiệp, từ đó nâng cao chất lượng giảng dạy theo phương pháp mới.  Tiến hành thực nghiệm qua các tiết dạy thực tế, phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm,v.v… phù hợp với bài học và môn học.  Thăm dò và đánh giá chất lượng học sinh sau giờ học để nắm bắt được thực chất chất lượng của các em. II : KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Sau một quá trình nghiên cứu và vận dụng giảng dạy bằng GAĐT cho học sinh để thử nghiệm và tôi đã thực hiện được nhiều tiết dạy bằng GAĐT tại trường. Sau mỗi tiết dạy, tôi đã cùng các đồng chí giáo viên của tổ thảo luận, góp ý, rút kinh nghiệm và đi đến nhận xét thống nhất: GAĐT đã góp phần cải tiến rõ rệt chất lượng học tập của học sinh và nâng cao chất lượng nghiệp vụ của giáo viên. Bên cạnh đó chất lượng khảo sát học sinh sau tiết dạy Bài 10 tin học 11 bằng GAĐT ở hai lớp khác nhau đã cho thấy Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 19 Sáng kiến kinh nghiệm : Kết hợp ViOlet và PowerPoint vào thiết kế và giảng dạy việc sử dụng GAĐT đã góp phần nâng cao chất lượng đại trà của học sinh, chất lượng h ọc t ập của học sinh cũng đồng đều hơn. Cụ thể: Lớp Sĩ số 11A1 11A2 Giỏi Khá Trung bình Yếu - kém SL % SL % SL % SL % 39 11 28,2 15 38,5 13 33,3 0 0 40 10 25 12 30 16 40 2 5 III : BÀI HỌC KINH NGHIỆM Qua một số năm ứng dụng và trải nghiệm ở Trường THPT Hoàng Văn Thụ, theo tôi có 1 số bài học kinh nghiệm như sau: - Giáo viên cần mạnh dạn, không ngại khó, tự thiết kế và sử dụng bài giảng điện tử của mình sẽ giúp cho giáo viên rèn luyện được nhiều kỹ năng và phối hợp tốt các phương pháp dạy học tích cực khác; - Khi thiết kế Bài giảng điện tử cần chuẩn bị trước kịch bản, tư liệu (Vedeo, hình ảnh, bảng đồ, ….), chọn giải pháp cho sử dụng công nghệ, sau đó mới bắt tay vào soạn giảng. Khi sử dụng MS PowerPiont làm công cụ chính cần lưu ý về Font chữ, màu chữ (Xanh(đen)- trắng, vàng/đỏ) và hiệu ứng thích hợp (hiệu ứng đơn giản, nhẹ nhàn tránh gây mất tập trung vào nội dung bài giảng); - Nội dung bài giảng điện tử cần cô đọng, xúc tích, hình ảnh, các mô phỏng cần xác chủ đề (trong 1 slide không nên có nhiều hình hay nhiều chữ), những nội dung học sinh ghi bài cần có qui ước (có thể dùng khung hay màu nền) sẽ khắc phục được việc ghi bài của học sinh; Nội dung bài giảng chứa nhiều liên kết nhất là liên kết đến hệ thống câu hỏi để khắc phục những tình huống sư phạm phát sinh (như nhắc lại kiến thức, dàn bài, hết giờ, … các liên kết này có thể đặt trong slide chủ), cần khai thác thế mạnh của CNTT trong kiểm tra đánh giá và kiểm chứng kết quả. (Cũng cố bài cần hướng đến các câu hỏi mang tính vận dụng hay các hình thức trắc nghiệm); - Không lạm dụng công nghệ nếu chúng không tác động tích cực đến quá trình dạy học và sự phát triển của học sinh, công nghệ mô phỏng nếu không phản ánh đúng nội dung, giá trị nghệ thuật và thực tế thì không nên sử dụng. Chuẩn kiến thức ở mức độ vận dụng cần kết hợp bảng và sử dụng các phương pháp dạy học khác mới có hiệu quả. Giáo viên: Đinh Thị Hoa Trang 20