Tài liệu Skkn giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn ở trường thpt hoằng hóa 4

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: "GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG VÀ HIỆU QUẢ SINH HOẠT TỔ, NHÓM CHUYÊN MÔN Ở TRƯỜNG THPT HOẰNG HÓA 4" 1 I. ĐĂT VẤN ĐỀ Một số trường THPT tỉnh Thanh hóa trong đó có trường THPT Hoằng Hóa 4 những năm qua, việc sinh hoạt Tổ nhóm chuyên môn thực sự chưa có chất lượng, chưa có chiều sâu mang tính chuyên môn cao, thậm chí còn mang tính hình thức, hành chính. Là một cán bộ quản lý được Hiệu trưởng giao cho phụ trách công tác chuyên môn, tôi luôn trăn trở, làm sao có thể tìm ra được biện pháp có hiệu quả để khắc phục hiện tượng trên của việc sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn trong nhà trường, đồng thời có thể tạo ra được sự chuyển biến tích cực trong việc điều hành một buổi sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn, góp phần vào nhiệm vụ đổi mới công tác quản lý của đội ngũ Tổ trưởng, Nhóm trưởng và của Ban giám hiệu nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn , đưa hiệu quả đào tạo của nhà trường thực sự bền vững và ngày càng phát triển. Xuất phát từ lý do trên, tôi chọn đề tài: “Giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả sinh hoạt Tổ, Nhóm chuyên môn ở trường THPT Hoằng Hóa 4” II. NỘI DUNG 1. Cơ sở lý luận của vấn đề: 2 + Trong quá trình đổi mới Giáo dục trung học, có chú trọng đến việc đổi mới nội dung và phương pháp sinh hoạt Tổ Nhóm chuyên môn ở trường THPT. + Quy chế chuyên môn ở trường THPT quy định rõ: mỗi tháng Tổ nhóm chuyên môn sịnh hoạt hai lần. + Trong mỗi cuộc họp Tổ nhóm chuyên môn phải đi sâu đánh giá được hoạt động chuyên môn trong 2 tuần vừa qua và đề ra được nhiệm vụ chuyên môn trong 2 tuần kế tiếp (theo kế hoạch đã được xây dựng từ đầu năm học) đồng thời đi sâu thảo luận các vấn đề nổi cộm cần phải giải quyết, trình bày và thảo luận các chuyên đề đã được tập huấn (nếu có), bàn giải pháp đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá học sinh... Vậy mà thực tế thì sao? 2. Thực trạng của việc sinh hoạt Tổ Nhóm chuyên môn ở trường THPT Hoằng Hóa 4 từ năm học 2011- 1012 trở về trước: Trường THPT Hoằng Hóa 4 biên chế làm 6 Tổ chuyên môn, gồm: + Tổ Toán + Tổ Văn 3 + Tổ Lý- Tin-CN(KTCN) + Tổ Hóa- Sinh- CN(KTNN) + Tổ Sử- Địa- GDCD + Tổ Ngoại ngữ- TDQP Trong 4 Tổ có nhiều bộ môn, mỗi môn là một Nhóm chuyên môn. Quy định của Ban giám hiệu mỗi tháng họp Tổ chuyên môn 2 lần vào chiều thứ 5 của tuần 2 và tuần 4 trong tháng. Trong Tổ có nhiều bộ môn, sau khi họp chung có thể tách các nhóm để sinh hoạt. Qua theo dõi và kiểm tra trong năm học 2011-2012 thực tế cho thấy việc sinh hoạt còn nhiều hạn chế, chưa đạt yêu cầu, một số Tổ còn mang tính hình thức, đối phó, nặng về hành chính, cụ thể: - Về thời gian, quy định từ 14 giờ đến 17 giờ, nhưng nhiều Tổ không sử dụng hết quỹ thời gian, có Tổ 14 giờ 30 phút mới bắt đầu, 16 giờ 15 phút đã nghỉ. - Về số lượng tổ viên tham gia vẫn còn chưa đầy đủ trong các cuộc họp. 4 - Về nội dung sinh hoạt còn sơ sài, chưa đáp ứng được yêu cầu và chưa đúng quy định- Đây cũng là kết luận đánh giá của các Đoàn thanh tra toàn diện Sở giáo dục và đào tạo Thanh hóa khi về làm việc tại nhà trường, có thể dẫn chứng như sau: + Ví dụ 1: Một buổi sinh hoạt của Tổ Toán, nội dung ghi trong Sổ sinh hoạt chuyên môn là: “1. Bàn về kế hoạch dạy thêm, mỗi lớp dạy tối đa 3 buổi/tuần 2. Mua tài liệu: Chuyên toán 3. Đăng ký học thêm cho các lớp: Từ 22/8 đến 24/8 4. GVCN lên sinh hoạt 15 phút đầu giờ 5. Tham gia tham luận tại Đại hội viên chức: Thực hiện chế độ chính sách đề nghị tăng thêm tiền thừa giờ từ 25.000đ lên 30 đến 35.000đ/1 tiết 6. Thông qua tổ về nhiệm vụ và hoạt động năm học 2011-2012” + Ví dụ 2: Một buổi sinh hoạt của Tổ Sử- Địa- GDCD ngày 9 tháng 11 năm 2011 ghi trong biên bản họp tổ, nhóm chuyên môn vẻn vẹn có 3 dòng như sau: “- Rút kinh nghiệm giờ thao giảng đợt 1 ( Các nhóm) - Cử (Chọn) giáo viên thao giảng tuyến trường - Bồi dưỡng đội tuyển các môn được tăng cường.” 5 + Ví dụ 3: Biên bản họp nhóm chuyên môn ngày 15 tháng 12 năm 2011 của Nhóm Ngoại ngữ ghi như sau: “ I. Phân công chuyên môn kỳ II II. Thống nhất hạn chế ôn tập kỳ I - Khối 10 - Khối 11 - Khối 12.” Từ thực trạng đó, Ban giám hiệu mà chủ yếu là Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn trực tiếp tham mưu cho Hiệu trưởng phải tìm ra nguyên nhân và đề ra giải pháp để chấn chỉnh hiện tượng trên. 3. Giải pháp và tổ chức thực hiện Ngay từ cuối năm học 2011-2012, hè năm 2012, để chuẩn bị cho năm học mới 2012-2013, Ban giám hiệu căn cứ nhiệm vụ năm học, căn cúa tình hình thực tế của năm học mới, chuẩn bị các điều kiện để xây dựng Kế hoạch năm học, giao cho Phó hiệu trưởng chuyên môn xây dựng Kế hoạch chuyên môn cụ thể: 6 “ KẾ HOẠCH CHUYÊN MÔN NĂM HỌC 2012- 2013 Thực hiện nhiệm vụ năm học 2012- 2013 và kế hoạch công tác năm học 2012- 2013 cuả ngành GD &ĐT Tỉnh Thanh Hóa,Căn cứ nhiệm vụ và các chỉ tiêu phấn đấu của nhà trường, công tác chuyên môn năm học 2012- 2013 của trường THPT Hoằng Hóa 4 cần phải tập trung giải quyết các nhiệm vụ và giải pháp sau đây: A. CÁC NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM: I. Thực hiện nghiêm túc chương trình các môn học, đảm bảo tuyển chọn cho học sinh những kiến thức cơ bản, phổ thông, toàn diện. II. Tiếp tục đẩy mạnh công tác đổi mới phương pháp dạy học. Cụ thể: 1. Thực hiện đổi mới phương pháp dạy học ở tất cả các môn 2. Sử dụng các phương tiện thiết bị dạy học với hiệu quả cao, đặc biệt yêu cầu giáo viên tích cực sử dụng công nghệ thông tin, máy chiếu đa năng, giáo án điện tử, thực hành bộ môn trong công tác giảng dạy. 3. Tăng cường công tác thao giảng dự giờ thăm lớp, học hỏi kinh nghiệm. 7 III. Tăng cường công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu, tiếp tục nâng cao số lượng và chất lượng học sinh thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng IV. Tăng cường công tác giáo dục hướng nghiệp, dạy nghề. V. Tiếp tục thực hiện công tác viết sáng kiến kinh nghiệm, nghiên cứu khoa học và ứng dụng các đề tài SKKN có giá trị vào giảng dạy. VI. Tiếp tục nâng cao trình độ đội ngũ giáo viên. Bồi dưỡng thường xuyên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông VII. Tiếp tục chấn chỉnh nề nếp, kỷ cương trong công tác chuyên môn. Cụ thể: 1. Chấn chỉnh việc sinh hoạt Tổ Nhóm chuyên môn theo đúng quy định và yêu cầu đối mới. 2. Thực hiện giảng dạy đúng, đủ chương trình, không cắt xén chương trình mà các tổ bộ môn đã xây dựng dựa trên khung PPCT của Bộ, đảm bảo giảng dạy đúng mục tiêu bộ môn, đảm bảo yêu cầu phân ban. Ngiêm chỉnh chấp hành đúng chuẩn kiến thức của Bộ 8 3. Tuân thủ thời gian ra vào lớp đúng giờ, 100% giáo viên có giáo án mới theo tinh thần đổi mới khi lên lớp 4. Sử dụng và bảo quản tốt, đúng quy định các loại hồ sơ chuyên môn 5. Tiếp tục chấn chỉnh nề nếp kỷ cương, chất lượng học thêm và dạy thêm. VIII. Tiếp tục đổi mới trong khâu kiểm tra, đánh giá học sinh, tổ chức và tham gia đầy đủ với chất lượng cao các kỳ thi. Kiên quyết chống tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục, không có học sinh ngồi nhầm lớp. IX. Tăng cường công tác quản lý chuyên môn, làm tốt công tác thanh tra, kiểm tra chuyên môn. Xử phạt nghiêm minh các vi phạm quy chế chuyên môn. B. NHỮNG CHỈ TIÊU CƠ BẢN CẦN PHẤN ĐẤU CỦA CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN: 1. Học sinh giỏi cấp tỉnh: 100% các môn tham gia, đạt nhiều giải trong đó có nhiều giải cao và được xếp trong tốp đầu các trường THPT trong tỉnh 9 2. Tỷ lệ học sinh xếp loại văn hoá: Loại giỏi 4,5%- 5%, loại khá 45% trở lên, hạn chế học sinh yếu. 3. Học sinh lên lớp thẳng đạt 97% trở lên. 4. Học sinh đỗ tốt nghiệp đạt: 99-100% 5. Học sinh thi đỗ vào đại học, cao đẳng: 60%trở lên. Phấn đấu được xếp trong tốp đầu của tỉnh, 200 của cả nước, có học sinh đỗ thủ khoa các trường đại học và có HS đạt thủ khoa quốc gia 30/30 điểm 6. Có 40 % GV đạt GV giỏi cấp trường và ít nhất 6 giáo viên được chọn cử đi thao giảng GV giỏi cấp tỉnh và phấn đấu có ít nhất 1 GVcó giờ dạy giỏi cấp tỉnh ( nếu Sở tổ chức) 7. Mỗi GV có ít nhất một đồ dùng dạy học có chất lượng 8. Mỗi tổ chuyên môn có 50% giáo viên có sáng kiến kinh nghiệm, có ít nhất 5 SKKN xếp loại A cấp trường được gửi về Sở và được xếp loại. C. KẾ HOẠCH THỜI GIAN CHO HOẠT ĐỘNG CHUYÊN MÔN NỔI BẬT. 1. Tháng 8/2012 +Ôn tập cho HS các khối lớp 10 +Tổ chức thi lại và xét kết quả cho HS +Phân công chuyên môn, thực hiên TKB chính khóa, học thêm, QP, học nghề kỳ I. +Hoàn thiện các loại hồ sơ cá nhân, tổ, nhóm, chuyên môn và nhà trường +Chuẩn bị đủ các diều kiện, trang thiết bị cần thiết phục vụ công tác chuyên môn năm học 2012-1013 và các năm tiếp theo. +Đăng ký dạy thêm, học thêm. Thực hiện dạy thêm học thêm theo đúng quy định +Đăng ký các chỉ tiêu thi đua về chuyên môn của các cá nhân và các tổ chuyên môn +Chọn và ôn luyện học sinh chuẩn bị tham gia thi chọn dội tuyển HSG QG các môn văn hóa của tỉnh. +Hoàn chỉnh hồ sơ xin cấp giấy phép dạy thêm học thêm 2. Tháng 9/2012 +Tiếp tục ôn luyện học sinh chuẩn bị tham gia thi chọn dội tuyển HSG QG các môn văn hóa của tỉnh. +Phát động phong trào thao giảng đợt 1 11 +Thực hiện kiểm tra vào sổ điểm cái đúng theo quy định và phân phối chương trình, giáo viên vào điểm theo phần mềm VNPT SCHOOL +Thi chọn và hình thành đội tuyển học sinh giỏi cấp tỉnh giải toán bằng máy tính cầm tay và các môn văn hóa. +Kiểm tra giáo án, hồ sơ chuyên môn một số GV Tổ Toán +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Văn +GV đăng ký đề tài SKKN năm học 1012-1013 +Tập huấn sử dụng phần mềm VNPT SCHOOL và các chuyên đề cho CBGV 3. Tháng 10/2012 +Tham gia thi chọn đội tuyển HSG QG các môn văn hóa của tỉnh vào ngày 10,11/10/1012. +Tiếp tục thao giảng chào mừng ngày 20/11 +Tiêp tuc kiểm tra vào điểm sổ cái đúng theo quy định và phân phối chương trình,giáo viên vào điểm theo phần mềm VNPT SCOOL 12 +Tăng cường thanh kiểm tra chuyên môn, rà soát chương trình, triển khai kiểm tra giữa kỳ I, kiểm tra việc dạy thực hành của các bộ môn có giờ thực hành trên phòng bộ môn, điều chỉnh các hoạt động dạy và học cho phù hợp với yêu cầu. +Kiểm tra giáo án, hồ sơ CM một số GV Tổ Văn +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Toán +Môn GDQP luyện tập cho HS để tham gia thi HSG GDQP vào tháng 12/1012 4. Tháng 11/2012 +Tiếp tục thao giảng chào mừng ngày 20/11 +Rà soát thực hiện chương trình học kỳ I +Tiếp tục bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo HS yếu kém +Môn GDQP tiếp tục luyện tập cho HS thi HSG QP +Tiếp tục và hoàn thành công tác tự đánh giá CLGD +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Lý-Tin +Kiểm tra giáo án, hồ sơ chuyên môn một số GV Tổ Hóa-Sinh +Tổ chức ôn tập cho HS khối 11 chuẩn bị thi nghề PT 13 5. Tháng 12/2012 +Ôn tập, kiểm tra và sơ kết HK I +Phân công chuyên môn, chuẩn bị thực hiện TKB học kỳ II +Tiếp tục bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo HS yếu kém +Phát động phong trào thao giảng đợt 2 +Thi nghề PT cho HS khối 11 +Tham gia hội thi HSG GDQP cấp tỉnh. +Kiểm tra giáo án, hồ sơ chuyên môn một số GV NN-TD +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Sử-Địa-CD 6. Tháng 1/2013 +Hoàn thành phân công chuyên môn, thực hiện TKB học kỳ II +Tiêp tuc kiểm tra vào điểm sổ cái đúng theo quy định và phân phối chương trình,giáo viên vào điểm theo phần mềm VNPT SCOOL 14 +Tiếp tục bồi dưỡng học sinh giỏi,giúp đỡ HS yếu kém +Làm đồ dùng dạy học +Tham gia thi HSG tỉnh giải toán bằng máy tính cầm tay 4 môn Toán,Lý,Hóa, Sinh +Kiểm tra giáo án, hồ sơ chuyên môn một số GV Tổ Lý-Tin +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Hóa-Sinh +Bồi dưỡng, ôn luyện HS tham gia thi chọn HSG QG các môn giải toán bằng máy tính cầm tay. 7. Tháng 2/2013 + Tổ chức thao giảng dự giờ đợt 2 +Tiêp tuc kiểm tra vào điểm sổ cái đúng theo quy định và phân phối chương trình,giáo viên vào điểm theo phần mềm VNPT SCOOL +Tiếp tục bồi dưỡng học sinh giỏi các môn văn hóa, giúp đỡ HS yếu kém +Kiểm tra kiến thức đại học lần I +Hướng dẫn sinh viên TTSP nếu có +Kiểm tra giáo án, hồ sơ chuyên môn một số GV Tổ Sử -Địa-CD 15 +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ NN-TD 8. Tháng 3/2013 +Tiếp tục thao giảng đợt 2 +Thi HSG cấp tỉnh các môn văn hóa +Hướng nghiệp, làm hồ sơ thi đại học, cao đẳng +Tiêp tuc kiểm tra vào điểm sổ cái đúng theo quy định và phân phối chương trình,giáo viên vào điểm theo phần mềm VNPT SCOOL +Rà soát thực hiện chương trình +Viết SKKN. 9. Tháng 4/2013 +Hoàn thành chương trình, ôn tập, kiểm tra, tổng kết năm học +Hoàn thành các con điểm thành phần học kỳ II +Khảo sát các môn thi tốt nghiệp lớp 12 +Kiểm tra kiến thức đại học lần II( nếu có nhu cầu) 16 +Tổ chức ôn thi tốt nghiệp cho HS lớp 12 +Kiểm tra, tổng kết việc dạy thực hành của các bộ môn. 10. Tháng 5/2013 +Tiếp tục ôn thi tốt nghiệp cho HS lớp 12 +Báo cáo SKKN ở tổ nhóm chuyên môn, ở trường +Tổng kết năm học +Thi tốt nghiệp năm học 1012-1013 +Coi thi, chấm thi tốt nghiệp +Kiểm tra kiến thức đại học lần III( nếu có nhu cầu) 11. Tháng 6/2013 +Hoàn thành SKKN nạp về Sở đúng lịch + Tổ chức ôn thi Đại học cho học sinh có nhu cầu 17 12. Tháng 7/2013 + HS khối 12 thi ĐH, CĐ +Dạy hè cho học sinh khối 11 và 12 (năm học 2013-2014) +Coi thi, chấm thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 1013-1014 13. Tháng 8/2013 +Tiếp tục dạy hè cho học sinh khối 11 và 12 (năm học 2013-2014) +Chuẩn bị cho năm học mới 2013-1014.” Trong kế hoạch có nhấn mạnh: Tháng 9/2012 +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Văn Tháng 10/2012 +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Toán 18 Tháng 11/2012 +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Lý-Tin Tháng 12/2012 +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Sử-Địa-CD Tháng 1/2013 +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ Hóa-Sinh Tháng 2/2013 +Dự sinh hoạt CM và kiểm tra hồ sơ CM tổ NN-TD Ngay từ đầu năm học Ban giám hiệu đã quy định Nội dung của một buổi sinh hoạt Tổ Nhóm chuyên môn như sau: “I. Đánh giá hoạt động chuyên môn của Tổ, nhóm trong 2 tuần vừa qua 1. Đánh giá về công tác giảng dạy của giáo viên, về hồ sơ giáo án, việc ghi sổ đầu bài. phiếu báo giảng (Kế hoạch giảng dạy), việc kiểm tra đánh giá học sinh, việc cập nhật điểm v...v... 19 2. Đi sâu bàn về đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá học sinh, việc thực hiện các tiết thực hành, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học, việc bồi dưỡng học sinh giỏi, giúp đỡ học sinh yếu, việc thực hiện chương trình..v..v... 3. Triển khai nội dung các chuyên đề ( nếu có) II. Triển khai công tác chuyên môn 2 tuần tiếp theo ( Căn cứ vào kế hoạch chuyên môn của Tổ đã xây dựng) III. Ý kiến thảo luận của Tổ, Nhóm IV. Hành chính vụ và duyệt giáo án của giáo viên V. Kết luận của Tổ trưởng, Nhóm trưởng”. Phó hiệu trưởng chuyên môn tổ chức họp với các Tổ trưởng, Nhóm trưởng và yêu cầu các Tổ làm đúng quy định. Căn cứ vào kế hoạch chuyên môn của Ban giám hiệu, các Tổ đưa ra thảo luận và xây dựng Kế hoạch chuyên môn của Tổ, Nhóm, thể hiện chi tiết công tác chuyên môn từng tháng, từng tuần trong tháng. Trong đó có việc đổi mới lề lối, nội dung sinh hoạt Tổ, Nhóm chuyên môn. 20