Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Mầm non - Mẫu giáo Skkn cho trẻ 5 6 tuổi khám phá môi trường xung quanh bằng vật thật thông qua nhữ...

Tài liệu Skkn cho trẻ 5 6 tuổi khám phá môi trường xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động thực tiễn

.PDF
16
210
83

Mô tả:

PHẦN 1. PHẦN MỞ ĐẦU I. Lý do chọn đề tài: 1. Cơ sở lí luận Phương pháp cho trẻ làm quen môi trường xung quanh là cơ sở lí luận và cách thức tổ chức hoạt động của trẻ mầm non nhằm giúp trẻ dễ thích ứng với môi trường, hiểu biết môi trường, tích cực tham gia cải tạo môi trường, thỏa mãn nhu cầu phát triển của bản thân trẻ. Đặc biệt, ở lứa tuổi mầm non nói chung và trẻ 5-6 tuổi nói riêng, việc dạy trẻ làm quen với môi trường xung quanh giữ vị trí rất quan trọng trong việc phát triển trí tuệ, hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. Xác định được tầm quan trọng như vậy, bản thân tôi là một giáo viên dạy trẻ 5-6 tuổi, tôi luôn tìm tòi, học hỏi, bằng mọi phương pháp, biện pháp nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh. Hiện nay, bậc học mầm non đang được Đảng và nhà nước ta quan tâm đặc biệt hàng đầu. Bởi đây là giai đoạn bắt đầu hình thành và phát triển nhân cách con người. Và chính cô giáo, gia đình là những người phải có trách nhiệm giúp trẻ phát triển một cách toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần, phát triển đồng bộ về các mặt. Trong đó việc chuẩn bị hành tranh cho trẻ vào lớp 1, ngoài những kiến thức cơ bản thì việc cho trẻ tiếp xúc với môi trường học tập mới, với xã hội là điều tất yếu để hình thành kĩ năng sống tốt cho trẻ, giúp trẻ cân bằng hơn, nhanh nhẹn hơn . 2. Cơ sở thực tiễn Bản thân tôi là một giáo viên được nhà trường phân công công tác giảng dạy trẻ 5-6 tuổi. Qua những năm trực tiếp giảng dạy tôi nhận thấy trẻ làm quen với môi trường xung quanh không phải là việc dễ làm, nó đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì chịu khó, biết vận dụng những linh hoạt sáng tạo trong quá trình lên lớp để trẻ lĩnh hội đầy đủ kiến thức của bộ môn, để từ đó trẻ có sự tập trung chú ý và thực sự có hứng thú, có kỷ luật trong học tập. Trong các hoạt động cho trẻ làm quen, tìm hiểu với môi trường xung quanh tôi đã sử dụng nhiều biện pháp như sử dụng những hình ảnh trên powew point, 1 cho trẻ quan sát một đoạn video, tranh ảnh, đồ dùng...nhưng hiệu quả trên trẻ chưa cao, nhiều trẻ còn lúng túng, khả năng ghi nhớ còn nhiều hạn chế …Với thực trạng như vậy, bản thân tôi Là một giáo viên đứng lớp, tôi cảm thấy rất băn khoăn và luôn trăn trở, làm thế nào để kết quả trên trẻ cao hơn, trẻ hứng thú tham gia tiết học một cách tích cực trong các hoạt động này nên tôi đã tìm hiểu, nghiên cứu, vận dụng nhiều phương pháp, hình thức để hướng dẫn tìm hiểu về thế giới xung quanh có hiệu cao, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài “Cho trẻ khám phá môi trường xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động thực tiễn” xin trình bày để góp phần đóng góp kinh nghiệm trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ trong công cuộc đổi mới đất nước. 3. Điểm mới của đề tài, sáng kiến, giải pháp. Đề tài “Cho trẻ khám phá môi trường xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động thực tiễn” được áp dụng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục mầm non, giúp trẻ khám phá, trải nghiệm, phán đoán, suy luận...về thế giới vô cùng phong phú xung quanh trẻ. Trong quá trình nghiên cứu đề tài này tôi đã vận dụng đưa vào quá trình chăm sóc trẻ trong lớp, trường tôi đang công tác, ứng dụng vào nhiều hoạt động khám phá khoa học, khám phá xã hội được động nghiệp khen ngợi và cùng góp ý, được hội đồng chuyên môn đánh giá cao và khuyến khích cần nhân rộng đề tài. Hệ thống các giải pháp tôi đưa ra sau đây nó mang tính thực thi cao, phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, đặc thù vùng miền, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 5 - 6 tuổi, phù hợp với nội dung chương trình chăm sóc giáo dục trẻ trong giai đoạn hiện nay. PHẦN 2. PHẦN NỘI DUNG I. Mục đích của việc tìm hiểu thực trạng. Trong thực tế ở trường Mầm Non để thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới, lÊy trÎ lµm trung t©m cña mäi ho¹t ®éng, thì hầu như các giáo viên đang còn bị vướng mắc giữa cái mới và cái cũ, chưa thiết kế cho mình được tiết dạy thực sự đổi mới và khoa học mà họ đang còn bắt chước nhau. Do đó họ đang 2 còn lúng túng trong cách lựa chọn các hình thức cho tiết học, bên cạnh đó là cách sử dụng đồ dùng trực quan thì họ chưa phát huy được công dụng của đồ dùng sẵn có trong thực tế, chưa ứng dụng được công nghệ thông tin,giáo án điện tử vào bài dạy, vì vậy mà tiết học còn nhiều hạn chế, có thể nói nội dung của tiết học còn nghèo nàn, dụng cụ học tập chưa sinh động , giờ học trở nên khô khan, cứng nhắc, do đó kiến thức, kỹ năng mà trẻ thu được trên tiết học còn chưa đáp ứng được với yêu cầu kiến thức cô đặt ra cho trẻ. Đất nước ta đang trên đường đồi mới và phát triển. Đảng và Nhà nước luôn đề cao sự nghiệp giáo dục nước nhà, vì vậy nhiệm vụ quan trọng mà Đảng đã nêu “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”, chúng ta cần chăm sóc giáo dục ngay từ thuở ấu thơ. Với nhiệm vụ này thế hệ nhà giáo nói chung và những giáo viên mầm non nói riêng cần nâng cao vai trò trách nhiệm của mình trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ. Để thực hiện nhiệm vụ trên, mỗi một cán bộ, giáo viên mầm non cân phải tự vươn lên, học hỏi, nghiên cứu, tìm tòi các phương pháp, biện pháp hữu hiệu nhất để áp dụng trong quá trình công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Qua những hoạt động cho trẻ khám phá môi trường xung quanh, tôi thường sử dụng các loại tranh ảnh, mô hình minh họa, các hình ảnh được trình chiếu trên power point nhưng hiệu quả, chất lượng các hoạt động vẫn chưa cao, trẻ chưa hứng thú, chưa tích cực tham gia, chưa nắm chắc các kiến thức, kỷ năng nội dung về hoạt động theo mục tiêu đề ra. Từ những thực trạng trên, bản thân tôi rất băn khoăn, lo lắng để tìm ra các biện pháp nhằm đưa chất lượng của các hoạt động cho trẻ làm quen môi trường xung quanh đạt kết quả cao hơn. Trong đó tôi nhận thấy việc “Cho trẻ khám phá môi trường xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động thực tiễn” có rất nhiều khả quan. Nên tôi chọn đề tài này để nghiên cứu. II.Thùc tr¹ng cña néi dung cÇn nghiªn cøu Năm học 2018 -2019, tôi được phân công phụ trách lớp 5 tuổi với tổng số là 45 cháu, trong đó có 25 cháu nam và 20 cháu nữ. Quá trình thực hiện ở lớp tôi thấy có những thuận lợi và khó khăn như sau: 3 a. Thuận lợi: - Cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động tương đối đầy đủ. Không gian trường, lớp thuận tiện cho trẻ tham gia trải nghiêm, khám phá. - Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu nhà trường cũng như đồng nghiệp luôn tạo điều kiện cho tôi xây dựng các hoạt động khám phá về môi trường xung quanh - Thường xuyên được tham dự các buổi sinh hoạt chuyên môn giữa các trường để trao đổi kinh nghiệm. - Bản thân là một giáo viên luôn yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình trong công việc, luôn nâng cao vai trò tự học tập, nghiên cưu, tìm tòi những phương pháp đổi mới trong quá trình giảng dạy, chịu khó học hỏi, sách báo và ứng dụng công nghệ thông tin. Bản thân tự trang bị cho mình phương tiện dạy học tốt: Máy tính xách tay, 3G. - Phụ huynh quan tâm đến bậc học mầm non nên thuận tiên trong việc tìm kiếm nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương giúp cho việc sử dụng đồ dùng dạy học đạt hiệu quả cao. b. Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi đó tôi gặp một số khoa khăn như sau : * Về cơ sở vật chất: - Các thiết bị dạy học, giáo cụ trực quan phục vụ cho quá trình khám phá chưa phong phú, hấp dẫn về chủng loại, màu sắc, chưa đáp ứng được nhu cầu của trẻ. - Bản thân chưa mạnh dạn xây dựng các hoạt động khám phá vào kế hoạch hoặc nếu có xây dựng thì còn mang tính hình thức, khuôn khổ, gò bó. - Số lượng trẻ trong lớp đông nên ảnh hưởng đến các hoạt động. - Đa số trẻ chưa có nề nếp học tập vì chưa qua học các nhóm trẻ nên khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động khám phá về môi trường xung quanh. *Để biết được chính xác khả năng học tập của trẻ về môn môi trường xung quanh ngay từ đầu năm tôi đã làm khảo sát lớp tôi gồm 45 cháu như sau : Nội dung Tỉ lệ 4 Trẻ hứng thú khám phá 60% Trẻ nắm được kiến thức, kĩ năng 40% Trẻ nhận thức chậm 35% Không nhớ đặc điểm 25% Từ kết quả trên, tôi băn khoăn, suy nghĩ cần phải làm thế nào để giúp trẻ khám phá môi trường bằng vật thật để trẻ dễ dàng nắm bắt được các kiến thức, nội dung mà giáo viên muốn truyền thụ .Bằng kiến thức đã học và kinh nghiệm giảng dạy tôi đã đề ra một số biện pháp để giúp trẻ khám phá môi tường một cách có hiệu quả. Cụ thể như sau 3. Các biện pháp Từ tình hình thực trạng nêu trên tôi đã đưa ra các “phương pháp cho trẻ khám phá môi trường xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động thực tiễn bằng nhiều giải pháp: Giải pháp 1. Tổ chức giờ học MTXQ có chất lượng Bản thân sự vật, hiện tượng xung quanh luôn gây hứng thú cho trẻ, làm trẻ có mong muốn tìm hiểu, khám phá. Nếu quá trình này diễn ra dưới sự điều khiển của giáo viên thì hứng thú và tính ham hiểu biết của trẻ sẽ tăng lên .Việc tiếp xúc trực tiếp với các sự vật, hiện tượng sẽ tạo ra sự rung động trước cái đẹp xung quanh cho trẻ gắn bó hơn, tạo ra những xúc cảm, tình cảm tích cực và hành động thiết thực để bảo vệ môi trường xung quanh chúng. Vì vậy trong quá trình cho trẻ khám phá thế giới xung quanh trong tiết học, tôi đã sử dụng các phương pháp như: phương pháp quan sát, phương pháp trò chuyện, phương pháp sử dụng trò chơi… - Trong tiết học tôi đã sử dụng vật thật cho trẻ khám phá, cho trẻ tiếp xúc trực tiếp với vật thật bằng cách nhìn, sờ, nếm…và cảm nhận, qua đó trẻ trải nghiệm bằng chính bản thân của mình sẽ giúp trẻ hứng thú, ham tìm hiểu và ghi nhớ một cách có chủ định. Ví dụ 1: Cho trẻ làm quen một số loại quả 1. Mục tiêu : 5 Trẻ biết được tên gọi, đặc điểm,mùi vị, màu sắc và lợi ích của một số loại quả Trẻ tham gia hoạt động và tham gia trò chơi một cách hứng thú Trẻ biết ơn những người trồng cây 2. Chuẩn bị : Một số loại quả thật, vườn cây ăn quả…. 3. Tiến hành : 3.1. Ổn định tổ chức gây hứng thú : Cho trẻ đến tham quan vườn cây ăn quả của nhà bác Hồng Hỏi trẻ trong vườn có những loại quả gì? Bác Luận tặng cho các con một giỏ quà. Các con cùng lên tàu về lớp học của mình để cùng nhau khám phá món quà của bác Luận nha ! 3.2. Truyền thụ kiến thức : + Cô mời một trẻ lên sờ, đoán và đưa quả ra cô cho cả lớp cùng phát âm - Con có nhận xét gì về quả…?(hình dạng,màu sắc,mùi vị,vỏ quả như thế nào?) Cho trẻ sờ để biết vỏ của quả như thế nào? Cô nêu kết luận chung về quả đó + Bạn nào muốn lên khám phá món quà tiếp theo của bác Hồng? (1 trẻ lên tìm và đưa quả ra cho cả lớp cùng phát âm) - Quả có hình dạng như thế nào? Màu gì? Vị của nó như thế nào? Vỏ của nó như thế nào? Cho trẻ sờ để cảm nhận được đặc điểm của quả đó. Cô nêu kết luận chung của quả đó + Cô cũng muốn khám phá món quà của bác Hồng dành cho các con. Các con có đồng ý để cô giúp không nào? Cô thò tay vào trong hộp chọn quả, đoán tên sau đó đưa lên cho cả lớp cùng phát âm. Cô hỏi trẻ về đặc điểm của loại quả đó bằng các câu hỏi tương tự (hình dạng, màu sắc, mùi vị, vỏ) Cô cho trẻ sờ để cảm nhận được đặc điểm của vỏ Cô nêu nhận xét chung về loại quả đó 6 Trong giỏ còn có rất nhiều quả nữa đấy các con ạ, các con có muốn khám phá xem đó là những loại quả gì không? Cô tiếp tục đưa những quả khác trong hộp quà cho trẻ phát âm nhằm mở rộng các loại quả cho trẻ * Giáo dục trẻ về lợi ích của các loại quả và thói quen vệ sinh. 3.3. Trò chơi củng cố : * Trò chơi 1 “Thi xem ai nhanh”: Những món quà mà bác Luận đã tặng cho các con cô đã chia đều vào các rá rồi đấy. Các con nhìn xem trong rá của các con có gì ? Bây giờ cô muốn các con cùng tham gia với cô một trò chơi đó là trò chơi “Thi xem ai nhanh” Bây giờ nhiệm vụ của các con là khi nghe cô nói tên gọi hay đặc điểm của quả nào thì con cầm quả đưa lên và đọc to cho cô nha! Cô tổ chức cho trẻ chơi 2-3 lần Sau mỗi lần chơi cô nhận xét và động viên trẻ * Trò chơi 2 : Hái quả Vườn cây ăn quả của nhà bác Hồng đã đến mùa thu hoạch rồi, để thể hiện lòng biết ơn vì bác đã tặng cho các con quà thì bây giờ các con sẽ giúp bác Hồng hái quả nha, các con có dồng ý không nào? Để hái quả được nhanh và nhiều thì bây giờ lớp mình sẽ chia thành 2 đội chơi, một đội sẽ giúp bác Hồng hái những quả có dạng dài còn dội kia sẽ hái những quả có dạng tròn nha Thời gian cho các con là một bản nhạc, khi nào bạn nhạc kết thúc mà đội nào hái được nhiều quả thì đội đó sẽ chiến thắng . Các con đã lao động mệt mỏi nên bác Hồng đã chuẩn bị các loại quả trong vườn cây của bạn cho các con cùng thưởng thức đấy. Các con cùng nhau nếm xem mùi vị của các loại quả đó như thế nào nha! * Giáo dục trẻ * Củng cố : Vậy hôm nay các con được khám phá món quà gì của bác Hồng? 7 Nhận xét - tuyên dương Sau khi sử dụng đưa các vật thật trong giờ học đã mang lại cho tôi hiệu quả tích cực, 100% trẻ đã tham gia trải nghiệm một cách hứng thú và tích cực, 92- 95 % trẻ học đạt yêu cầu Ví dụ 2: Khám phá về nước 1. Mục tiêu - TrÎ biÕt mét tÝnh chÊt cña n-íc:kh«ng mµu, kh«ng mïi, kh«ngvÞ - TrÎ biÕt n-íc cã tõ ®©u vµ ë ®©u - BiÕt mét sè Ých lîi cña n-íc - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t ph¸n ®o¸n - TrÎ lêi c©u hái cña c« râ rµng m¹ch l¹c 2. Chuẩn bị M¸y tÝnh, video bÐ ®¸nh r¨ng, röa mÆt, röa tay, ch©n, t¾m géi, bµi h¸t “cho t«i ®i lµm m­a víi” - M« h×nh b×nh n-íc cã ®¸, rong rªu bªn trong - Mét cèc n-íc nãng cã n¾p - Mçi trÎ 1 cèc n-íc läc 3. Tiến hành 3.1. Ổn định kiến thức gây hứng thú -L¾ng nghe l¾ng nghe +Các con l¾ng nghe xem cã ©m thanh g× ®ang ph¸t ra? - C hóng m×nh cïng ®i t×m xem tiÕng n-íc ch¶y ®ã ph¸t ra tõ ®©u nµo - §ã chÝnh lµ tiÕng c« rãt n-íc ch¶y vµo b×nh n-íc rÊt ®Ñp nµy ®Êy. 3.2 . Truyền thụ kiến thức 3.2.1 T×m hiÓu mét sè tÝnh chÊt cña n-íc - Trong b×nh n-íc nµy cã g× vËy c¸c con? - C« mêi mét b¹n lªn th¶ viªn ®¸ vµo b×nh n-íc nµo - Con võa th¶ viªn ®¸ mµu g×? 8 - T¹i sao c¸c con l¹i nh×n thÊy mäi thø bªn trong b×nh vµ d-íi ®¸y b×nh n-íc vËy? - V× n-íc kh«ng mµu nªn c« vµ c¸c con míi nh×n thÊy ®-îc mäi thø d-íi ®¸y b×nh ®Êy. - Nãi tõ n·y tíi giê c« thÊy muèn uèng n-íc qu¸, c¸c con cã muèn uèng n-íc víi c« kh«ng? - Tr-íc khi uèng c¸c con thö ngöi xem n-íc cã mïi g× kh«ng? - C¸c con uèng n-íc cã thÊy n-íc cã vÞ g× kh«ng? => C« chèt l¹i: nh- vËy lµ c« vµ c¸c con võa t×m hiÓu ®-îc mét sè tÝnh chÊt cña n-íc: n-íc kh«ng mµu, kh«ng mïi vµ kh«ng vÞ. 3.2.2 T×m hiÓu sù h×nh thµnh cña n-íc - Võa råi c« vµ c¸c con ®· t×m hiÓu ®-îc nh÷ng ®iÒu thó vÞ vÒ n-íc råi. VËy líp m×nh cã ai biÕt n-íc tõ ®©u mµ cã kh«ng? - C« mêi c¶ líp m×nh quan s¸t c« lµm thÝ nghiÖm nhÐ! + c« cã 1 cèc n-íc nãng ë ®©y. + C¸c con nh×n thÊy c¸i g× bay lªn tõ cèc n-íc ®©y? + B©y giê c« cã 1 c¸i n¾p ®Ëy chóng m×nh cïng kiÓm tra gióp c« xem chiÕc n¾p nµy kh« hay -ít nµo! + C« sÏ dïng chiÕc n¾p nµy ®Ëy lªn cèc n-íc nãng nhÐ, chóng m×nh ®îi 1 l¸t xem cã ®iÒu g× s¶y ra. + B©y giê c« mêi c¶ líp cïng kiÓm tra c¸i n¾p nµy xem cã g× kh¸c lóc n·y nµo. + c¸c con cã biÕt t¹i sao c¸i n¾p l¹i -ít nh- vËy kh«ng? - C¸i n¾p -ít nh- vËy lµ v× n-íc trong cèc n-íc nãng ®· bèc h¬i lªn vµ ng-ng tô l¹i t¹o thµnh nh÷ng giät n-íc ®äng l¹i trªn c¸i n¾p, khi nh÷ng giät n-íc to vµ nÆng th× sÏ r¬i xuèng. thÝ nghiÖm nµy cña c« còng gièng nh- hiÖn t-îng trêi m-a vËy, khi «ng mÆt trêi táa ¸nh n¾ng xuèng mÆt n-íc lµm n-íc ë ao hå s«ng suèi vµ ë biÓn nãng lªn th× n-íc sÏ bay h¬i lªn cao vµ ng-ng tô thµnh nh÷ng giät n-íc bªn trong nh÷ng ®¸m m©y vµ khi nh÷ng ®¸m m©y lín ®Õn møc kh«ng chøa ®-îc nh÷ng giät n-íc n÷a th× nh÷ng giät n-íc sÏ r¬i xuèng vµ t¹o thµnh m-a ®Êy, nh÷ng c¬n m-a ®ã mang ®Õn rÊt nhiÒu n-íc cho chóng ta. VËy b©y giê chóng m×nh ®· biÕt n-íc tõ ®©u mµ cã ch-a? 9 - C« mêi 1 b¹n nãi l¹i cho c« vµ c¶ líp biÕt v× sao l¹i cã n-íc nµo - C« vµ trÎ cïng ch¬i trß ch¬i “Trêi m­a” 3.2.3T×m hiÓu mét sè Ých lîi cña n-íc - Cho trẻ xem video 1 bạn nhỏ đang : Đánh răng, rửa mặt, tắm rửa, gội đầu. Hỏi trẻ: + Bạn nhỏ dùng nước để làm những việc gì? Cho nhiều trẻ kể lại. - ë nhµ c¸c con cã lµm nh÷ng viÖc gièng nh- b¹n nhá trong video kh«ng? - NÕu kh«ng cã n-íc th× cã lµm ®-îc nh÷ng viÖc ®ã kh«ng? Ngoài dùng nước để lµm nh÷ng viÖc nh- trªn , thì các con dùng nước để làm gì nữa? * Më réng: cho trÎ xem h×nh ¶nh: uèng n-íc, röa rau, lau nhµ, röa xe, t-íi c©y, giÆt ®å... 3.3. Giáo dục - Khi sử dụng nước cần chú ý điều gì để tiết kiệm nước ? tránh lãng phí nước bằng cách nào…lấy nước uống vừa đủ, rửa tay xong vặn vòi nước lại. - Ph¶i lµm g× ®Ó b¶o vÖ n-íc? Kh«ng ®-îc vøt r¸c, vá bim bim xuèng n-íc lµm « nhiÔm n-íc Sau khi sử dụng đưa các vật thật trong giờ học đã mang lại cho tôi hiệu quả tích cực, 100% trẻ đã tham gia trải nghiệm một cách hứng thú và tích cực, 9295 % trẻ học đạt yêu cầu Giải pháp 2. Hình thức dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi: Việc truyền thụ kiến thức cho trẻ không chỉ ở những tiết dạy mà tôi còn khắc sâu cho trẻ mọi lúc mọi nơi. Không chỉ dừng lại ở việc cho trẻ khám phá những sự vật,hiện tượng xung quanh cuộc sống bằng những phương pháp thực hiện trên tiết học mà tôi tận dụng tất cả các hình thức, ở mọi lúc mọi nơi mà tôi cảm thấy hợp lí để giúp trẻ khắc sâu hơn, hiểu sâu hơn các sự vật hiện tượng mà trẻ chưa được khám phá và trải nghiệm cụ thể : 10 * Hoạt động ngoài trời: Trong các giờ hoạt động ngoài trời trẻ được tìm hiểu, khám phá về các sự vật hiện tượng xung quanh mà trong tiết học ở lớp trẻ chưa được khám phá và trải nghiệm. Qua các hoạt động khám phá ở ngoài trời tạo cho trẻ không khí thoải mái và hứng thú thêm về sự vật hiện tượng, vì thế ngoài kiến thức trẻ được biết trong tiết học chính thì những khám phá trải nghiệm ngoài trời được sử dụng một cách có hiệu quả. Trường tôi có cây xanh, có khuôn viên trường thoáng mát có khu trồng rau, khu trồng các loại cây ăn quả, nhà trường còn xây thêm bồn rửa tay tại sân chơi tạo thêm điều kiện cung cấp vốn sống cho trẻ để trẻ có cơ hội được làm vườn chăm sóc vườn cây, qua lao động vệ sinh trẻ biết gieo trồng tưới cây, nhặt lá vàng…Trẻ được quan sát nhận dạng các loại cây, lá, quả, các loại rau như rau cải ngót, cải cay, đậu bắp, ngò, các loại bí, các loại họ đậu…., hay các loại cây ăn quả như: khế, ổi, bưởi… , trẻ biết được lợi ích sự cần thiết của các loại thực phẩm. Cô cho trẻ biết rau xanh không thể thiếu được đối với con người, mỗi ngày ăn rau xanh làm cho cơ thể khỏe mạnh, giảm bệnh tật cho nên mỗi ngày chúng ta cần phải ăn rau xanh để cung cấp đủ chất cho cơ thể. Từ đó giáo dục trẻ biết lao động chăm sóc bảo vệ cây trong vườn.giúp trẻ quan sát trực tiếp các sự vật hiện tượng, phát triển tư duy cho trẻ một cách tốt nhất. VD: Khi trẻ tham quan và quan sát vườn rau của bé trẻ được trực tiếp nhìn thấy các loại rau, qua đó trẻ biết được đặc điểm của một số loại rau có ở trong vườn rau của bé, vai trò của các loại rau trong các bữa ăn có trong bữa ăn hằng ngày ở trường, ở nhà của trẻ, trẻ được giáo dục vệ sinh trong ăn uống. Rồi quan sát trực tiếp cây bàng trong sân trường, cho trẻ sờ, cảm nhận thân cây, lá cây, quả cây bàng để trả có thể nhận biết được đặc điểm, lợi ít của cây, để trẻ có thể khắc sâu hơn, nhớ tốt hơn các kiến thức mà cô đã truyền thụ. Một ví dụ cụ thể nữa là cho trẻ qua sát các con vật: Con thỏ, con chó,… Tôi đã thấy trẻ rất hứng thú hầu hết là 100% vào hoạt động quan sát, vì vậy việc truyền thụ kiến thức của cô cũng rất dễ dàng. Giúp trẻ có thể nhớ nội dung bài học lâu hơn. * Trong giờ ăn: 11 Giờ ăn là thời điểm trẻ không chỉ được củng cố kiến thức của môn học cho trẻ làm quen với MTXQ mà còn được học nhiều môn khác như: Âm nhạc, văn học, toán... Thông qua những thức ăn hằng ngày của trẻ trong bữa ăn giúp trẻ nhận biết được một một số chất dinh dưỡng, giáo dục trẻ thói quen trong ăn uống…. Trẻ không những được quan sát các món ăn hấp dẫn mà còn được nếm chúng, kich thích vị giác, tạo hứng thũ trong ăn uống cho trẻ. Giải pháp 3: Xây dựng góc ‘Thiên nhiên’’ Gãc thiªn nhiªn lµ n¬i dµnh cho c¸c ho¹t ®éng ch¨m sãc c©y cèi : NhÆt cá, b¾t s©u, t-íi n-íc, ngoµi ra cßn lµ n¬i t×m ®äc c¸c lo¹i s¸ch vÒ thiªn nhiªn, c¸c tranh ¶nh vÒ thÕ giíi tù nhiªn, hàng ngày cho trẻ chăm sóc cây, gieo hạt quan sát sự nảy mầm và lớn lên của cây, gãc thiªn nhiªn cã c¸c c©y xanh nh-: c©y v¹n niªn thanh, c©y hoa cúc. Dµn d©y leo... kh«ng nh÷ng ®Ó trÎ kh¸m ph¸ thÕ giíi xung quanh m×nh mµ t«i cßn gi¸o dôc t×nh yªu thiªn nhiªn Cây xanh góp phần tô điểm cho khung cảnh sư phạm thêm xanh, thêm đẹp, ban ngày cây xanh quang hợp nhả ô xy hơi nước và hút khí cacbonic làm cho không khí thêm sạch, mát mẻ, giúp trẻ giảm bớt căng thẳng, tâm hồn thoải mái, trẻ được hít thở không khí trong lành một cách nhẹ nhàng. Ngoài ra cây xanh còn là những vật mẫu thật, sống động để trẻ trực tiếp quan sát, làm quen, tìm hiểu về cỏ cây, hoa lá, một số con vật trong môi trường tự nhiên. Qua đó, cô dạy trẻ chăm sóc cỏ cây, hoa lá, con vật, dạy trẻ biết yêu lao động, yêu thiên nhiên. Tuy nhiên trồng cây xanh trang phải xanh tươi, màu sắc đẹp, không có gai, không có quả độc, không có sâu bệnh, các cây đó phải gần gũi với cuộc sống thường ngày của trẻ, tạo cho trẻ có cảm giác thân thiện như ở gia đình của mình. Nên trồng cây vào chậu sành, sứ, chậu xi măng, gáo dừa, ống tre để treo trên cửa sổ, trên các giá đồ chơi, hiên chơi sao cho đẹp. VD: Có thể trồng các loại cây: Vạn niên thanh, phong lan, cây hoa đá, cây rồng nhả ngọc, cây trúc nhật, cây hoa giấy... Trồng trong chậu để sát chân lan can của hiên nhà. 12 Trong thực tế lớp tôi do nguồn kinh phí của nhà trường còn hạn hẹp không đủ để mua các chậu hoa, cây cảnh trang trí cho các lớp. Do đó tôi đã vận động các bậc phụ huynh ủng hộ với nhiều loại cây cảnh khác nhau, sau đó tôi lựa chọn các loại cây đẹp, có màu sắc nổi bật, không có gai, không có độc tố gây thương tích cho trẻ, đảm bảo an toàn cho trẻ khi tiếp xúc với các loại cây đó, nhưng những loại cây đó phải nhiều chức năng khác nhau giúp trẻ tìm tòi, khám phá phát hiện ra những điều mới lạ, từ đó tích luỹ được kinh nghiệm cho bản thân. Qua đó trẻ sẽ cảm nhận được vẻ đẹp thiên nhiên, sự gần gũi giữa thiện nhiên và con người. Để góc thiên nhiên luôn xanh đẹp tôi đã dạy trẻ các kỹ năng chăm bón cây, gieo hạt hàng ngày để theo dõi đặc điểm phát triển của cây, tưới nước giáo dục trẻ biết yêu quý và bảo vệ cây xanh và có thái độ thân thiện gần gũi với môi trường. Qua đó trẻ hiểu được tác dụng của cây xanh làm đẹp cho lớp và có tác dụng làm môi trường xanh đẹp trong lành. Để trẻ vừa có một không gian sống trong lành, sạch sẽ, vừa là điều kiện thuận lợi trẻ có nhiều cây xanh giúp trẻ quan sát trực tiếp bằng vật thật một cách hiêu quả. Kích thích tư duy, trí tưởng tượng và một môi trường sống trong lành. Giải pháp 4. Kết hợp với phụ huynh Lập kế hoạch phối kết hợp với phụ huynh phù hợp với điều kiện của trường, lớp theo đúng với chủ đề. Để huy động một phần kinh phí và một số đồ dùng sắn có ở địa phương như: Hoa, quả, rau, tôm, cua, cá...... Xã hội hóa giáo dục mầm non là 1 bài học thành công trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc và giáo dục trẻ tại trường và củng là một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. - Để phụ huynh giúp đỡ, hỗ trợ hợp tác 1 cách tích cực, tự giác và có hiệu quả thì yêu cầu của công tác xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm và thực trạng môi trường của lớp và địa hình thực tế của cụm để phụ huynh đóng góp công sức ,vật chất và công sức cũng như kinh tế. - Địa hình bên ngoài ở cụm bằng phẳng vì vậy chúng đã kết hợp phụ huynh đi cuốc cỏ trên đồng vào phủ xanh đất trống mọt cách hiệu quả, để trẻ có không gian họat động tốt nhất, bên cạnh đó chúng tôi còn kết hợp với phụ huynh xúc 13 đất đổ nâng cấp vườn hoa lên sau đó đổ phân vào để trồng hoa cho trẻ quan sát. Chúng tôi đã mua chậu còn phụ huynh góp phân và xúc đất đổ vào chậu để trồng đa dạng các loại hoa để ở góc thiên nhiên cho trẻ quan sát trực quan một cách hiệu quả nhất. - Nhờ sự nhiệt tình của quý phụ huynh nên bên ngoài sân trường đã làm được cho trẻ những sân cỏ tuyệt vời, những dòng suối chảy róc rách, và những con vật xinh xắn ngộ nghĩnh để cháu có thể tự do vui chơi và hoạt động ở đó, góp phần giáo viên dễ dàng truyền thụ kiến thức cho trẻ bằng vật thật. Không chỉ thế chúng tôi còn nhờ phụ huynh nạp những lốp xe máy làm những con vật cho trẻ quan sát Ngay từ đầu năm học tôi đã chủ động họp phụ huynh để trao đổi về một số hoạt động giúp cho trẻ nhận thức khám phá môi trường xung quanh. Trao đổi với phụ huynh về phương thức, cách thức cho trẻ tiếp xúc khám về các đồ vật, sự vật, hiện tượng xung quanh trẻ ở gia đình. - Với sự đòng lòng, đòng sức của phụ huynh và cô giáo đã tạo cho trẻ 1 môi trường mà trẻ rất hứng thú và hoạt động 1 cách tích cực và đem lại 1 kết quả rõ rệt. 4. Những kết quả đạt được : Với sự say mê nghề nghiệp, ham học hỏi, tìm tòi các phương pháp dạy để trẻ học tốt khám phá thế giới xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động thực tiễn. Qua một thời gian áp dụng, tôi thấy việc tiếp thu của trẻ có nhiều tiến bộ, tiết học. Trẻ say mê, hứng thú tham gia học tốt, cách suy đoán diễn đạt ngôn ngữ mạch lạc. Qua đợt khảo sát vừa rồi đã đạt được kết quả như sau : Khảo sát đầu Khảo sát học Dự kiến năm kì I cuối năm Trẻ hứng thú 60% 90% 100% Trẻ nhận thức rõ đặc điểm 40% 90% 96% Trẻ nhận thức chậm 35% 7% 4% Trẻ không ghi nhớ đặc điểm 25% 3% 0% Nội dung điều tra 14 PHẦN 3 . PHẦN KẾT LUẬN 3.1. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm : Việc thực hiện quá trình nghiên cứu đề tài SKKN trên đã cho thấy việc sử dụng đồ dùng là vật thật trong tiết học thông qua những hoạt động thực tiễn khi cho trẻ khám phá thế giới xung quanh đã đem lại những hiệu quả cao. Những biện pháp, giải pháp trên đã đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên, những kiến thức sơ đẳng về sự vật hiện tượng và hơn thế còn giúp trẻ phát triển tư duy, ghi nhớ có chủ định, phát triển thẩm mĩ và cả nhân cách cho trẻ.Với những kết quả đạt được như hôm nay, tôi rất phấn khởi và tự tin hơn khi hướng dẫn cho trẻ “khám phá môi trường xung quanh bằng những vật thật thông qua những hoạt động thực tiễn”. Từ những giải pháp trên tôi rút ra những bài học kinh nghiệm. - Cần nghiên cứu tài liệu để nắm bắt rõ đặc điểm tâm sinh lý ở độ tuổi này. - Sưu tầm những đồ dùng đồ chơi có chất lượng về cả hình thức lẫn nội dung - Tham khảo thêm ý kiến đóng góp của ban giám hiệu, tổ chuyên môn và đồng nghiệp trên lớp của mình - Thường xuyên cho trẻ khám phá đối tượng ở mọi lúc mọi nơi nếu có điều kiện. Cho trẻ trải nghiệm thông qua những hoạt động thực tiễn cụ thể - Gần gũi hơn với trẻ để giúp trẻ khám phá sự vật hiện tượng một cách chính xác và hiệu quả. - Thường xuyên phối hợp với phụ huynh tạo điều kiện cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi để khám phá với môi trường xung quanh có hiệu quả cao nhât. 3.2. Một số đề xuất: - Tôi muốn đề xuất với ban giám hiệu nhà trường tham mưu với ban lãnh đạo địa phương hỗ trợ nguồn kinh phí giúp nhà trường xây dựng sân trường rộng rãi, đảm bảo để cho trẻ có không gian trải nghiệm sạch sẽ và an toàn - Ban giám hiệu nhà trường cung cấp cho giáo viên những đồ dùng, giáo cụ trực quan cần thiết để phục vụ cho cô và trẻ trong quá trình thực hiện chương trình 15 giáo dục mầm non, cung cấp tài liệu về cách nghiên cứu các đồ dùng, đồ chơi là vật thật để sử dụng vào tiết học có hiệu quả cao - Tổ chuyên môn tạo điều kiện tổ chức một số tiết dạy mẫu về các vấn đề khám phá khoa học, những trải nghiệm thực tiễn, qua đó, để giáo viên có thể đúc rút thành cẩm nang cho bản thân mình nhằm nâng cao chất lượng dạy và học nói chung và bộ môn khám phá môi trường xung quanh nói riêng. Trên đây là một số bài học kinh nghiệm mà bản thân tôi đúc rút ra từ tình hình thực tế giảng dạy. Tuy nhiên bài sáng kiến kinh nghiệm của tôi cũng không tránh khỏi những hạn chế, kính mong sự góp ý, giúp đỡ của hội đồng sư phạm nhà trường, bạn bè đồng nghiệp, phòng giáo dục đào tạo để tôi có nhiều kinh nghiệm hơn trong công tác giảng dạy. Tôi xin chân thành cảm ơn! 16
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan