Tài liệu Skkn bài tập bổ trợ kỹ thuật “nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 thpt trương quang hà

Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- PHẦN 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Thể thao chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống của xã hội. Vì vậy công tác giáo dục thể chất và phong trào thể dục thể thao cho mọi thế hệ, nhất là thế hệ trẻ đang được Đảng và nhà nước quan tâm. Thể thao đã nhanh chóng phát triển ở các cấp học, các trường học từ mẫu giáo đến đại học nhằm đào tạo con người phát triển toàn diện về mọi mặt: đức, trí, thể, mỹ. Người tập thể dục thể thao có hệ thống sẽ có một sức khoẻ tốt, thân hình khoẻ mạnh, cân đối, cơ bắp nở nang. Đó là một trong những điều kiện để học tập và lao động đạt kết quả cao. Giáo dục thể chất trong nhà trường thực sự có vị trí quan trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ phát triển toàn diện, hoàn thiện về nhân cách, trí tuệ và thể chất để phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, giữ vững và tăng cường an ninh, quốc phòng. Muốn phát triển được phong trào thể dục thể thao của đất nước không thể coi nhẹ vai trò của giáo dục thể chất trong trường học. Giáo dục thể chất góp phần cùng với thể thao thành tích cao, đảm bảo cho nền thể dục thể thao nước ta phát triển cân đối và đồng bộ, nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược củng cố, xây dựng và phát triển thể dục thể thao Việt Nam từ nay đến năm 2025, đưa nền thể dục thể thao nước ta hoà nhập và đua tranh với các nước trong khu vực và trên thế giới. Trong những năm gần đây thành tích môn nhảy xa tại Đại hội thể dục thể thao và Hội khỏe Phù đổng tỉnh Gia Lai có tăng nhưng so với thành tích của Hội khỏe Phù đổng toàn quốc thì chưa xứng tầm còn khoảng cách rất xa. Cho nên xuất phát từ thực tiển đó, qua theo dõi cũng như giảng dạy tại trường bản thân tôi cũng rút ra được những bài học cũng như một vài sáng kiến nhằm 1 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- giúp các em hoàn thiện tốt các kỹ thuật cơ bản cũng như nâng cao hơn nữa thành tích của mình. Đó cũng là lý do tôi chọn viết đề tài: “Một số bài tập bổ trợ kỹ thuật Nhảy xa kiểu ưỡn thân trong trường THPT chuyên Hùng Vương”. 2 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- PHẦN 2 TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1/ Công tác giáo dục thể chất trong trường THPT Chuyên Hùng Vương. Công tác giáo dục thể chất trong nhà trường phổ thông có ý nghĩa quan trọng, nó nằm trong chiến lược phát triển con người một cách toàn diện của Đảng và Nhà nước ta. Trường THPT Chuyên Hùng Vương Gia Lai là một trường chuyên biệt đào tạo nguồn nhân lực chủ yếu cho tỉnh nhà, mặc dù như vậy nhưng công tác giáo dục thể chất cho học sinh, phong trào thể dục thể thao của trường đang từng bước phát triển mạnh mẽ. Nhà trường tạo mọi điều kiện cho bộ môn thể dục phát huy mọi thế mạnh của mình. 2/ Đặc điểm lứa tuổi, tâm sinh lý của học sinh: Học sinh trường THPT Chuyên Hùng Vương đa phần là những học sinh học rất giỏi về các môn văn hóa, đây là nơi qui tụ những học sinh mũi nhọn về các môn văn hóa, học sinh ít có thời gian tham gia các hoạt động TDTT và khả năng đáp ứng các bài tập của môn GDTC cũng rất hạn chế, đặc biệt học sinh không đáp ứng được những yêu cầu bài tập mà chương trình đề ra. 3/ Cơ sở lí luận của việc nghiên cứu các bài tập kỹ thuật môn Nhảy xa kiểu ưỡn thân 3.1. Những khó khăn khi giảng dạy môn nhảy xa kiểu ưỡn thân - Khó khăn về trình độ học sinh không đồng đều, hầu hết các em đã được tập luyện ở cấp 2 nhưng đa số có em chưa hình dung được về kỹ thuật môn học.... Ngoài ra giới tính cũng là một vấn đề lớn trong việc tiếp thu kỹ thuật động tác và kỹ chiến thuật. 3 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- - Thời gian tập luyện và học trên lớp rất ít, lớp đông, số lần học sinh được tiếp xúc, tập luyện, sửa sai kỹ thuật rất ít và nhiều hạn chế. - Một số kỹ thuật động tác hơi khó, trong khi đó học sinh là đối tượng mới tập, mới học nên gây ra cho học sinh còn lúng túng trong việc tiếp thu kỹ thuật động tác, làm cho các em không hứng thú tập luyện động tác. 3.2. Thực trạng giảng dạy môn nhảy xa kiểu ưỡn thân hiện nay Trong chương trình giảng dạy môn nhảy xa kiểu ưỡn thân của học sinh lớp 12 hiện nay các em chỉ được học các kỹ thuật cơ bản của môn nhảy xa kiểu ưỡn thân, đây là các bài tập khó đòi hỏi học sinh phải có một chút năng khiếu cơ bản mới thực hiện tốt kỹ thuật này, ngoài ra các em phải dành nhiều thời gian lớn hơn mới thực hiện được các kỹ thuật này. Nếu người giáo viên không đưa các bài tập này vào để giảng dạy bổ trợ mà chỉ thực hiện các bài tập trong sách giáo khoa, theo yêu cầu của PPCT thì: - Học sinh khó thực hiện được kỹ thuật cơ bản, và khi áp dụng kỹ thuật đó thì không thực hiện được. - Nếu không cũng cố kỹ thuật cho các em thì dẫn đến học sinh thực hiện sai và dẫn đến chấn thương trong quá trình tập luyện. - Với chương trình mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa vào chương trình chính của môn GDTC trong trường THPT thì bắt buộc học sinh phải nắm vững và thực hiện được các kỹ thuật cơ bản nhằm đáp ứng được yêu cầu chuyên môn trong nhà trường, ngoài ra còn thực hiện tốt và áp dụng trong tập luyện và thi đấu phong trào. Để học sinh áp dụng và thực hiện tốt các bài tập bổ trợ này giáo viên phải trải qua quá trình giảng dạy cũng như vận dụng đúc kết những kinh nghiệm có được trong thực tiển nhằm giúp học sinh tiếp thu và thực hiện các bài tập trong kỹ thuật nhảy xa kiểu ưỡn thân có hiệu quả cao. 4 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- PHẦN 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN 1/ Mục đích nghiên cứu: Qua nhiều năm công tác và giảng dạy bản thân tôi luôn muốn làm sao để học sinh tiếp thu và thực hiện tốt các yêu cầu mà sách giáo khoa đã biên soạn cũng như giúp các em có được nền tảng kỹ thuật tốt để vận dụng tốt vào thi đấu sau này. Để thực hiện giải quyết mục tiêu nghiên cứu của đề tài, bản thân tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu thường sử dụng trong nghiên cứu khoa học thể dục thể thao như sau: 2 /Nhiệm vụ nghiên cứu: Để giải quyết các vấn đề trên bản thân tôi đặc ra 02 nhiệm vụ cụ thể như sau: 2.1. Nhiệm vụ 1: Đánh giá thực trạng thể lực chung của học sinh trường THPT Chuyên Hùng Vương. 2.2. Nhiệm vụ 2: Ứng dụng bài tập bổ trợ kỹ thuật môn nhảy xa kiểu ưỡn thân lớp 12 trường THPT Chuyên Hùng Vương Phương pháp nghiên cứu: Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu đề tài tôi sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau: * Phương pháp đọc, phân tích và tổng hợp tài liệu: 5 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Để phân tích và tổng hợp tài liệu và những thông tin liên quan đến đề tài nghiên cứu tôi đã sử dụng phương này trong quá trình nghiên cứu. * Phương pháp phỏng vấn tọa đàm: Trong quá trình nghiên cứu, tôi đã tiến hành phỏng vấn và tọa đàm một số giáo viên Thể dục trong trường THPT Chuyên Hùng Vương và các học sinh có năng khiếu, đã được tập luyện trước đó của trường. * Phương pháp quan sát sư phạm: Đề tài này đã sử dụng phương pháp quan sát sư phạm trong suốt qua trình nghiên cứu, ghi nhận các thông tin từ các buổi tập để từ đó có cơ sở đánh giá thực trạng các vấn đề nghiên cứu. * Phương pháp toán thống kê: Để đánh giá hiệu quả thực trạng của người tập và kết quả quá trình tập luyện của học sinh đã được tập luyện cũng như những học sinh có năng khiếu thực thụ trong quá trình nghiên cứu, tôi đã xử lý các kết quả bằng phương pháp toán thống kê. 3/ Tổ chức nghiên cứu: Đề tài này được tôi áp dụng cho giáo án lên lớp môn nhảy xa kiểu ưỡn thân lớp 12 trong trường THPT Chuyên Hùng Vương năm học 2014 – 2015. Phạm vi thực hiện các bài tập này thực hiện lồng ghép các bài tập bổ trợ cuối buổi học trong chương trình của môn học kỹ thuật nhảy xa kiểu ưỡn thân của học sinh lớp 12, thời gian 10 tuần theo PPCT. 4/ Đối tượng nghiên cứu: Học sinh lớp 12 chuyên Tiếng Anh (70 em) trường THPT Chuyên Hùng Vương. 6 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5/ Địa điểm nghiên cứu: Nhà thi đấu đa năng và sân tập thể dục của trường THPT Chuyên Hùng Vương Gia Lai. 7 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- PHẦN 4 PHÂN TÍCH KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 1/ Giải quyết nhiệm vụ 1: Đánh giá thực trạng kỹ thuật môn nhảy xa kiểu ưỡn thân lớp 12 chuyên tiếng Anh trường THPT Chuyên Hùng Vương. Qua quá trình giảng dạy bản thân tôi kiểm tra các kỹ thuật cơ bản của 70 em học sinh 2 lớp 12 chuyên Tiếng Anh trong nhà trường như sau: Bằng phương pháp thống kê tôi tính thành tích trung bình của các em học sinh như sau: Bảng 1: Thành tích trung bình các kỹ thuật Lớp 12 Bật cóc Đứng lên Bật nhảy Nằm úp tập Bật xa tại ngồi xuống hố cát cơ lưng chổ 20 cái/3 lần 10 lần/ 3 đợt Ghi chú Lớp bình thường 20m/3 lần 20 nhịp/3 lần 20 bật/3 lần Thành tích trung bình tốt nhất của các em học sinh đã được tập luyện và thi đấu trong trường. 8 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Bảng 2: Thành tích trung bình tốt nhất của các học sinh đã được tập luyện và thi đấu trong trường Lớp 12 Bật cóc Đứng lên Bật nhảy Nằm úp tập Bật xa tại ngồi xuống hố cát cơ lưng chổ 15 cái/3 lần 5 lần/ 3 đợt Ghi chú Chuyên Tiếng Anh 15m/3 lần 15 nhịp/3 lần 15 bật/3 lần So sánh bảng 1 và bảng 2 tôi thấy thành tích thể lực của các học sinh 2 lớp 12 chuyên Anh trong trường thấp hơn so với các học sinh đã được tập luyện và thi đấu trong trường. 2/ Giải quyết nhiệm vụ 2 : Ứng dụng các bài tập để bổ trợ phát triển kỹ thuật môn nhảy xa kiểu ưỡn thân. 2.1. Phỏng vấn để lựa chọn bài tập huấn luyện Để nâng cao thành kỹ thuật nhảy xa kiểu ưỡn thân, tôi đưa ra 5 bài tập bổ trợ (chia cho hai nội dung) nhằm phát triển kỹ thuật trên, và phỏng vấn 3 giáo viên bộ môn Thể dục và 8 em trong số các em có thành tích tốt nhất đã được tập luyện và thi đấu của trường kết quả như sau: Bảng 3: Kết quả phỏng vấn để thực hiện các bài tập Tên bài tập STT Đồng ý tỉ lệ % 1 Bật cóc 11 100% 2 Đứng lên ngồi xuống 8 72,7% 3 Bật nhảy hố cát 11 100% 4 Nằm úp tập cơ lưng 11 100% 5 Bật xa tại chổ 10 90,9% 9 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.2. Lựa chọn bài tập huấn luyện Qua tổng hợp phỏng vấn tôi lựa chọn được 04 bài tập có số người đồng ý chiến tỉ lệ từ 90% trở lên, đó là các bài tập (bảng 4) Bảng 4: Các bài tập được lựa chọn thông qua phỏng vấn Tên bài tập STT Đồng ý tỉ lệ % 1 Bật cóc 11 100% 2 Bật nhảy hố cát 11 100% 3 Nằm úp tập cơ lưng 11 100% 4 Bật xa tại chổ 10 90,9% 2.3. Thời gian và địa điểm tập luyện Sau khi lựa chọn các bài tập trên bản thân tôi áp dụng trong việc giảng dạy cho 2 lớp 12 (70 em) Chuyên tiếng Anh của trường như sau: - Thời gian tập luyện: 10 tuần; khoảng 20 phút cuối các tiết học. - Địa điểm tại nhà thi đấu và hố cát tập của trường THPT Chuyên Hùng Vương. 2.4. Nội dung các bài tập + Bài tập 1: Bật cóc - Thực hiện kỹ thuật: Hai tay chống hông, tư thế ngồi thấp, dung lực của chân, đùi và kết hợp toàn thân bật về trước. 10 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- - Cự ly tập luyện 20m/mỗi lần sau đó thả lỏng 1 phút để thực hiện lần tiếp theo (3 lần x 20m) + Bài tập 2: Bật nhảy hố cát - Thực hiện kỹ thuật hai tay thả lõng tự nhiên, đứng trong hố cát dùng sức bật của đôi chân và kết hợp toàn thân để bật nhảy lên cao, cách mặt đất khoảng 40cm. - Mỗi nhóm 02 học sinh thực hiện 20 lần / 3 đợt - Thay đổi nhau từng người trong nhóm để thực hiện. + Bài tập 3: Nằm úp tập cơ lưng - Kỹ thuật động tác: Học sinh nằm úp trên sàn, hai tay đan lại với nhau để sau đầu, khi thực hiện kỹ thuật dùng sức bật của lưng ưỡn ra sau để đầu và chân hỏng khỏi mặt đất. - Mỗi nhóm học sinh thực hiện 15 cái/ 3 lần + Bài tập 4: Bật xa tại chổ - Kỹ thuật của động tác: Học sinh đứng hai chân bằng vai, hai tay đưa trên đầu dùng sức bật của toàn thân và đôi chân bật về trước ưỡn thân vào hố cát. - Thực hiện mỗi học sinh 10 lần/ 3 đợt Hệ thống các bài tập này được bản thân tôi phân tích từng buổi tập và tuỳ từng buổi tập để áp dụng hợp lý, các bài tập được chúng tôi áp dụng trong 10 tuần, mỗi buổi tập thực hiện khoảng 20 phút cuối của buổi học. Sau thời gian 10 tuần liên tục áp dụng các bài tập trên tôi tiến hành kiểm tra, thành tích của 70 em học sinh lớp 12 chuyên tiếng Anh như sau: 11 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Bảng 5 : Trung bình thành tích sau thời gian 10 tuần tập luyện Lớp 12 Bật cóc Bật nhảy hố Nằm úp tập Bật xa tại cát cơ lưng chổ 17 cái/3 lần 8 lần/ 3 đợt Ghi chú Chuyên Tiếng Anh 18m/3 lần 18 bật/3 lần So sánh thành tích của các học sinh được tập luyện trước đó và thi đấu trong nhà trường của bảng 1 và bảng 2 với bảng 5 bản thân tôi thấy trung bình thành tích của các em trong lớp đã thay đổi rõ rệt. Như vậy việc áp dụng các bài tập bổ trợ kỹ thuật trong mỗi tiết học của môn Nhảy xa kiểu ươn thân làm cho kỹ thuật của các em tăng lên, dẫn đến hiệu quả của việc tập luyện các kỹ thuật khác cũng tăng lên, làm cho học sinh thực hiện được toàn bộ yêu cầu theo PPCT đưa ra một cách hiệu quả cao. 12 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- PHẦN 5 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1/ Kết luận: Kết quả nghiên cứu của đề tài cho phép chúng tôi đưa ra một số kết luận sau đây: Qua tìm hiểu thực trạng sử dụng các bài tập bổ trợ trong môn kỹ thuật nhảy xa kiểu ưỡn thân của giáo viên trường THPT Chuyên Hùng Vương – Gia Lai cho thấy giáo viên thường sử dụng các bài tập đơn giản, chủ yếu là giảng dạy các kỹ thuật không đưa vào các bài tập bổ trợ, do đó thành tích cũng như trình trạng kỹ thuật của học sinh trường THPT Chuyên Hùng Vương – Gia Lai là không cao, mới gọi là đạt yêu cầu theo tiêu chuẩn rèn luyện thân thể. Qua kết quả thực hiện các bài tập trên cho thấy các thành tích của các em tăng lên rõ rệt sau 10 tuần tập. Kết quả nghiên cứu đã lựa chọn được 04 bài tập bổ trợ phát triển kỹ thuật nhảy xa kiểu ưỡn thân cho học sinh lớp 12 trường THPT Chuyên Hùng Vương – Gia Lai . Bài tập 1: Bật cóc Bài tập 2: Bật nhảy hố cát Bài tập 3: Nằm úp tập cơ lưng Bài tập 4: Bật xa tại chổ 2/ Kiến nghị: Kết quả nghiên cứu của đề tài đã mang lại kết quả tốt, thể hiện là kỹ thuật của học sinh đã được tăng lên. Đề nghị nhà trường tiếp tục cho áp dụng các bài tập đã lựa chọn ở trên áp dụng cho học sinh các lớp học khác và các khoá học tiếp theo. Kết quả nghiên cứu trên đây có thể sử dụng cho các trường Phổ thông 13 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- trung học khác. Đề nghị Sở Giáo dục và Đào tạo Gia Lai nghiên cứu cho áp dụng với các trường học khác của thành phố./. 14 Sáng kiến kinh nghiệm: Bài tập bổ trợ kỹ thuật “Nhảy xa kiểu ưỡn thân” lớp 12 THPT Trương Quang Hà – Trường THPT Chuyên Hùng Vương, Gia Lai -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- TÀI LIỆU THAM KHẢO - Thạc sĩ Đồng Văn Hiệu (2000) – Lý luận và phương pháp giáo dục thể chất trong nhà trường. - Nhà xuất bản giáo dục – SGK lớp 10 (2009) - Nhà xuất bản TDTT (2003) – Phương pháp huấn luyện các môn điền kinh ------------------------ oOo ---------------------------- 15