a. ®Æt vÊn ®Ò
§Õn nay viÖc ®æi míi gi¸o dôc phæ th«ng ®· trë thµnh nÒn nÕp s©u réng tõ ®æi
míi néi dung ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa, c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ d¹y häc, ph¬ng
ph¸p d¹y häc, ®Æc biÖt lµ chó träng ®Õn ®èi tîng d¹y häc. PhÇn lín gi¸o viªn ®øng líp ®·
thÝch nghi víi ch¬ng tr×nh, ph¬ng ph¸p míi nhÊt lµ sö dông, khai th¸c triÖt ®Ó t¸c dông
thiÕt bÞ thùc hµnh, cña trang thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn d¹y häc nh b¶ng phô, tranh ¶nh, thiÕt bÞ
thÝ nghiÖm -thùc hµnh, m¸y chiÕu , ..... trong các tiết dạy. §Æc biÖt lµ bé m«n Tin häc nãi
chung vµ bé m«n tin häc líp 6 nãi riªng viÖc sö dông c«ng nghÖ th«ng tin lµ rÊt cÇn thiÕt
Do cßn h¹n chÕ vÒ nhiÒu mÆt c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ, tr×nh ®é gi¸o viªn... mµ
®«i khi ph¬ng ph¸p d¹y häc ®· kh«ng tËn dông hÕt nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ
hiÖn ®¹i, ®Ó truyÒn t¶i nhiÒu th«ng tin cho ngêi häc mét c¸ch trùc quan nªn chÊt lîng d¹y
vµ häc cßn cã nhiÒu mÆt h¹n chÕ.
Sù thµnh c«ng cña mét tiÕt d¹y ngoµi ph¬ng ph¸p d¹y cña gi¸o viªn vµ c¸ch häc
cña häc sinh, cßn cÇn sù cã mÆt cña ®å dïng d¹y häc. ChÝnh v× cËy mµ b¶n th©n t«i lu«n
cè g¾ng t×m tßi, nghiªn cøu, trao ®æi víi ®ång nghiÖp vµ øng dông. Trong qóa tr×nh t×m
tßi, nghiªn cøu, häc hái vµ øng dông ®ã b¶n th©n t«i ®· t×m ra mét sè gi¶i ph¸p h÷u Ých
gãp phÇn rÊt lín trong viÖc n©ng cao chÊt lîng bé m«n Tin häc líp 6.
B»ng nh÷ng kinh nghiÖm rót được rút ra sau quá trinh gi¶ng d¹y ë trêng t«i ®·
m¹nh d¹n viÕt ®Ò tµi ''¸p dông ph¬ng ph¸p d¹y häc trùc quan ®Ó n©ng cao chÊt l -
îng d¹y häc m«n Tin häc líp 6 '' .
Sau ®©y t«i xin tr×nh bµy mét sè gi¶i ph¸p vÒ viÖc sö dông ph¬ng ph¸p d¹y häc
trùc quan víi sù gióp ®ì cña ®å dïng d¹y häc trùc quan, ®å dïng d¹y häc ë ®©y lµ m¸y
chiÕu(Projecter), lµ tranh ¶nh, lµ biÓu tîng....mµ b¶n th©n t«i ®· t×m ra vµ ¸p dông.
.
b. phÇn néi dung
i. C¬ së lý luËn.
Trong thời gian gần đây, ®· cã sù bïng næ vÒ th«ng tin hay gäi lµ thêi ®¹i th«ng
tin. Cïng víi viÖc s¸ng t¹o ra hÖ thèng c«ng cô míi, con ngêi còng ®· tËp trung trÝ tuÖ
tõng bíc x©y dùng ngµnh khoa häc t¬ng øng ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu khai th¸c tµi
nguyªn th«ng tin. Trong bèi c¶nh ®ã, ngµnh Tin häc ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thµnh
mét ngµnh khoa häc ®éc lËp víi c¸c néi dung, môc tiªu, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu riªng vµ
ngµy cµng cã nhiÒu øng dông trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña x· héi loµi ngêi.
Tin häc ®îc ®a vµo nhµ trêng, vµo gi¸o dôc cña níc ta nh»m gióp häc sinh chóng
ta theo kÞp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña khu vùc vµ thÕ giíi. §a Tin häc vµo nhµ trêng nãi
chung vµ THCS nãi riªng lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt ®Ó c¸c em lµm quen vµ tiÕp cËn víi
c«ng nghÖ khoa häc tiªn tiÕn.
Ho¹t ®éng nhËn thøc cña con ngêi lµ tõ trùc quan sinh ®éng ®Õn t duy trõu tîng.
§èi víi häc sinh líp 6 khi häc bé m«n Tin häc nµy kh«ng thÓ lµm tr¸i víi nguyªn lý
nhËn thøc ®ã. ViÖc d¹y tin häc trong nhµ trêng hiÖn nay ®èi víi níc ta kh«ng ph¶i lµ dÔ,
v× Tin häc nã g¾n liÒn víi mét c«ng cô riªng cña m«n häc lµ m¸y tÝnh. VËy lµm thÕ nµo
®Ó cho häc sinh dÔ hiÓu mét c¸ch nhanh chãng chÝnh x¸c vµ cã kü n¨ng thùc hµnh lµ mét
nhiÖm vô rÊt quan träng cña ngêi gi¸o viªn d¹y Tin häc hiÖn nay.
§Ó gi¶ng d¹y tèt bé m«n Tin häc cã chÊt lîng, ®¹t kÕt cao th× ngêi thÇy gi¸o ngoµi
tin th«ng vÒ bé m«n Tin häc, cÇn ®æi míi ®ù¬c ph¬ng ph¸p d¹y häc ®Æc biÖt
lµ ph¬ng ph¸p d¹y häc trùc quan. Ph¬ng ph¸p d¹y häc trùc quan lµ ph¬ng ph¸p d¹y häc
mµ tõ c¸c h×nh ¶nh, ho¹t ®éng trùc quan ®Õn t duy trõu tîng hay cßn gäi trùc quan ho¸
th«ng tin th«ng qua c¸c c«ng cô trùc quan.
II. thùc tr¹ng cña ®Ò tµi nghiªn cøu
Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y gi¸o viªn kh«ng cßn ®ãng vai trß ®¬n thuÇn lµ ngêi
truyÒn ®¹t kiÕn thøc, gi¸o viªn trë thµnh ngêi thiÕt kÕ, tæ chøc híng dÉn c¸c ho¹t ®éng
®éc lËp ®Ó häc sinh tù chiÕm lÜnh néi dung häc tËp, chñ ®éng c¸c môc tiªu kiÕn thøc, kÜ
n¨ng, th¸i ®é theo yªu cÇu ch¬ng tr×nh. Trªn líp, häc sinh ho¹t ®éng lµ chÝnh nhng khi
so¹n gi¸o ¸n, gi¸o viªn ph¶i ®Çu t c«ng søc, thêi gian rÊt nhiÒu so víi kiÓu d¹y vµ häc thô
®éng míi cã thÓ thùc hiÖn trªn líp víi vai trß lµ ngêi gîi më, xóc t¸c ®éng viªn, cè vÊn,
träng tµi trong c¸c ho¹t ®éng t×m tßi hµo høng tranh luËn s«i næi cña häc sinh. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy th× ®ßi hái ngêi gi¸o viªn ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n s©u réng, cã tr×nh ®é
s ph¹m lµnh nghÒ míi tæ chøc, híng dÉn c¸c ho¹t ®éng cña häc sinh mµ nhiÒu khi diÔn
biÕn ngoµi tÇm dù kiÕn cña gi¸o viªn.
Khã kh¨n lín nhÊt hiÖn nay ë c¸c trêng häc khi ¸p dông ph¬ng ph¸p d¹y häc trùc
quan vµo gi¶ng d¹y vÉn lµ trang thiÕt bÞ nghe nh×n, ph¬ng tiÖn d¹y häc... cßn nhiÒu thiÕu
thèn vµ bÊt cËp. Phßng häc m¸y tÝnh cha ®¸p øng ®uîc ®ñ sè lîng. §Ó ¸p dông ph¬ng
ph¸p nµy vµo d¹y Tin häc th× ®ßi hái ph¶i m¸y chiÕu, m¸y vi tÝnh ®ã lµ ch a kÓ ®Õn viÖc
nÕu ¸p dông ®ång lo¹t th× mçi líp còng ®Òu ph¶i ®îc trang bÞ.
Tin häc lµ mét m«n häc míi ®Æc biÖt lµ c¸c em líp 6 mÆc dï c¸c em rÊt thÝch m¸y
tÝnh nhng lµ ®Ó ch¬i c¸c trß ch¬i trªn m¸y chø cha ý thøc ®îc tÇm quan träng cña bé m«n
nªn chÊt lîng häc tËp cßn h¹n chÕ. §©y lµ bé m«n ®Æc trng muèn ®¹t chÊt lîng cao ®ßi
hái c¸c em ph¶i tiÕp xóc víi m¸y tÝnh nhiÒu nhng thêi lîng mçi tuÇn chØ cã 2 tiÕt trªn líp
th× c¸c em cha thÓ thùc hµnh hÕt c¸c kiÕn thøc ®· häc mµ nÕu cã thùc hµnh hÕt th× sÏ
chãng quªn. Trong giê thùc hµnh c¸c em ph¶i ngåi theo nhãm: 2 – 3 em/1 m¸y.
Bªn c¹nh ®ã do hoµn c¶nh kinh tÕ cßn khã kh¨n gia ®×nh kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó
mua m¸y tÝnh cho con em häc, theo thèng kª th× mçi líi chØ ®îc ®Õn 6-7 em lµ gia ®×nh
cã m¸y vi tÝnh.
Mét thùc tÕ kh¸c lµ ý thøc häc tËp cña mét sè häc sinh kh«ng cao, kh«ng høng
thó trong häc tËp, lêi ho¹t ®éng, kh«ng tÝch cùc tù gi¸c, ý thøc tù häc, tù rÌn luyÖn yÕu.
Qua ®iÒu tra nh÷ng tiÕt häc ®Çu tiªn vÒ c¶ lÝ thuyÕt vµ thùc hµnh t«i tiÕn
hµnh ®· thu ®îc kÕt qu¶ nh sau:
Tæng
sè
Giái
SL
%
Kh¸
SL
%
SL
%
SL
%
KÐm
SL
%
105
28
37
31
29.5
9
8.6
0
26.7
35.2
TB
YÕu
0
Qua kÕt qu¶ trªn th× ®a phÇn c¸c em n¾m kiÕn thøc lÝ thuyÕt cßn yÕu, c¸c em hay
quªn vµ cha vËn dông vµo thùc hµnh ®îc nÕu kh«ng cã sù híng dÉn cña gi¸o viªn. Bªn
c¹nh ®ã c¸c em rÊt hµo høng mçi khi ®îc quan s¸t nh÷ng h×nh ¶nh minh ho¹, hay cã
nh÷ng m« h×nh vËt thËt, h×nh thËt,thÝch thó khi ®Õn tiÕt thùc...Tõ thùc tÕ trªn vµ b¶n th©n
t«i lµ mét gi¸o viªn d¹y bé m«n Tin häc lu«n suy nghÜa ph¶i ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p nh
thÕ nµo ®Ó c¸c em n¾m lÝ thuyÕt ch¾c h¬n nhí l©u h¬n vµ vËn dông vµo thùc hµnh tèt
h¬n. Sau mét thêi gian tiÕn hµnh thùc nghiÖm t«i ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ t¬ng ®èi tèt.
Sau ®©y t«i xin ®Ò ra mét sè gi¶i ph¸p sö dông c¸c dông cô trùc quan trong d¹y häc
nh»m n©ng cao chÊt lîng gi¶ng d¹y bé m«n Tin häc líp 6
III. gi¶i ph¸p.
1. Trùc quan ho¸ th«ng tin d¹y häc.
Trùc quan ho¸ th«ng tin d¹y häc lµ mét qu¸ tr×nh th«ng qua ®ã ngêi häc tri gi¸c
c¸c tµi liÖu häc tËp díi d¹ng c¸c biÓu trng h×nh ¶nh, ©m thanh, m« h×nh, vËt thËt,... víi sù
hç trî cña dông cô trùc quan.
Dông cô trùc quan ®îc sö dông trong m«i trêng häc tËp nh trong d¹y häc dùa trªn
c¬ së m¸y tÝnh,... dông cô trùc quan cã thÓ ®îc sö dông hiÖu qu¶ ®Ó gi¶ng d¹y c¸c sù
kiÖn, c¸c chØ dÉn, c¸c qu¸ tr×nh vµ c¸c kh¸i niÖm trõu tîng mµ chóng thêng khã nhí, khã
hiÓu. C¸c môc tiªu d¹y häc cã thÓ thùc hiÖn tèt nÕu biÕt ph¸t huy th«ng qua c«ng cô trùc
quan.
Cã thÓ nãi dông cô trùc quan cã nhiÒu thuËn lîi h¬n h¼n so víi d¹y häc b»ng ng«n
ng÷: chøa nhiÒu th«ng tin vµ tæ chøc thuËn lîi c¸c th«ng tin trong cïng mét vÞ trÝ, lµm
®¬n gi¶n c¸c kh¸i niÖm, lµm s¸ng tá c¸c chi tiÕt cña mét kh¸i niÖm dùa trªn ng«n ng÷
trõu tîng. §Æc biÖt lµ tranh ¶nh trùc quan lµm t¨ng sù nhí trong häc tËp g©y nhiÒu høng
thó ®èi víi häc sinh.
Tõ nh÷ng u ®iÓm trªn, t«i nhËn thÊy nÕu ¸p dông vµo d¹y häc nhê dông cô trùc
quan lµ ®Ìn chiÕu, tranh ¶nh, biÓu tîng.... vµo d¹y Tin häc cã hiÖu qu¶ rÊt cao.
Tríc khi sö dông dông cô trùc quan cho mét bµi häc th× tríc hÕt gi¸o viªn cÇn x¸c
®Þnh bµi nµo cÇn dông cô trùc quan vµ nh÷ng dông cô trùc quan ®ã lµ g× phôc vô cho
nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc nµo trong bµi häc.
TiÕp ®Õn lµ c«ng t¸c chuÈn bÞ víi dông cô trùc quan.
VÝ dô d¹y bµi : “M¸y tÝnh vµ phÇn mÒm m¸y tÝnh” cÇn chuÈn bÞ nh÷ng ®å dïng
trùc quan khi giíi thiÖu cÊu tróc chung cña m¸y tÝnh ®iÓn tö nh: bé xö lÝ trung t©m (con
chÝp), thanh RAM, c¸c æ ®Üa c¸c thiÕt bÞ lu gi÷ th«ng tin nh USB, ®Üa mÒm, ®Üa CD,
DVD...hay h×nh ¶nh cña mét sè lo¹i m¸y vi tÝnh trong thùc tÕ b»ng c¸ch chôp bëi tranh
¶nh hoÆc c¸c dông cô trùc quan thiÕt thùc nh thÕ HS míi nhí l©u vµ nÕu thÊy trong thùc
tÕ th× cã thÓ gäi tªn dông cô trùc quan mét c¸ch chÝnh x¸c.
§Ìn chiÕu t¬ng ®èi dÔ sö dông vµ viÖc chuÈn bÞ cho viÖc d¹y häc víi ®Ìn chiÕu t¬ng ®èi dÔ dµng, Ýt tèn thêi gian. Tuy nhiªn ®Ó sö dông ®Ìn chiÕu th× ph¶i cã sù chuÈn bÞ
kiÕn thøc vµ c¸c néi dung kiÕn thøc cÇn tr×nh chiÕu. Néi dung ®a lªn m¸y chiÕu ph¶i râ
rµng chÝnh x¸c vµ ph¶i cã m¸y vi tÝnh.
Ch¼ng h¹n: khi nãi ®Õn m¸y tÝnh hoÆc m¸y in th× ta ®a h×nh ¶nh minh häa, b»ng
quan s¸t trùc quan nh thÕ häc sinh sÏ ghi nhí kiÕt thøc tèt nhÊt.
2. T¹o
nh÷ng t¸c nh©n
kÝch thÝch
trùc quan th«ng qua biÓu trng ng«n ng÷, biÓu trng ®å ho¹, biÓu trng tranh ¶nh.
P¬ng ph¸p d¹y häc nµy c«ng viÖc ®Çu tiªn ngêi thÇy ph¶i lµm lµ thiÕt kÕ c¸c th«ng
®iÖp trùc quan ®ßi hái nhiÒu c«ng søc nhng l¹i lµ c«ng viÖc ®em l¹i nhiÒu lîi Ých. ViÖc
thiÕt kÕ c¸c tµi liÖu d¹y häc trùc quan míi cã thÓ t¹o nªn sù thay ®æi, vµ khi ngêi häc chó
ý sÏ cho nhiÒu ®iÒu bæ Ých. Ngêi thiÕt kÕ ph¶i quan t©m tíi khÝa c¹nh gi¶ng d¹y, tÝnh trùc
gi¸c vµ ®Æc biÖt quan t©m tíi nh÷ng kÜ n¨ng häc tËp cña häc sinh trong nghiªn cøu vµ
thùc hµnh. Ngêi gi¸o viªn ph¶i biÕt ph©n tÝch chän lùa c¸c lo¹i h×nh trùc quan sao cho
phï hîp víi néi dung bµi häc.
a. D¹y häc trùc quan b»ng biÓu trng ng«n ng÷.
BiÓu trng ng«n ng÷ ®îc t¹o ra tõ ch÷ viÕt díi d¹ng mét tõ ®¬n lÏ hoÆc c©u hoµn
chØnh dïng ®Æt tªn ®èi tîng, ®Þnh nghÜa, m« t¶ ®èi tîng.
Thêng khi d¹y c¸c bµi häc lý thuyÕt t«i thêng sö dông lo¹i biÓu trng trùc quan
b»ng ng«n ng÷.
VÝ dô: D¹y bµi “M¸y tÝnh vµ phÇn mÒm m¸y tÝnh” cÇn chiÕu s¬ ®å cÊu tróc chung
cña m¸y tÝnh ®iÖn tö lªn mµn h×nh råi yªu cÇu häc sinh quan s¸t vµ cho biÕt m¸y tÝnh
®iÖn tù gåm nh÷ng phÇn nµo? Sau ®ã gi¸o viªn chØ vµo tõng ®èi tîng trªn s¬ ®å vµ giíi
thiÖu lÇn lît c¸c kh¸i niÖm cña c¸c thµnh phÇn trong cÊu tróc m¸y tÝnh.
Hay khi
”§Þnh d¹ng
th× ®a lªn mµn h×nh c¸c bíc thùc hiÖn ®Þnh d¹ng Font nh sau:
Bíc 1. Chän khèi v¨n b¶n cÇn ®Þnh d¹ng
Bíc 2. Click Format \ Font
Bíc 3. Hép tho¹i Font xuÊt hiÖn chän Font
+ Font:
chän ph«ng ch÷
+ Font Style:
kiÓu ch÷
+ Size :
cë ch÷
+ Font color:
mµu ch÷
+ Underline Style:
®êng g¹ch ch©n
+ Underline Color:
mµu ®êng g¹ch ch©n
d¹y
v¨n
bµi
b¶n”,
+ Effects:
c¸c hiÖu øng
+ Preview:
khung hiÓn thÞ
Bíc 4. Click OK
Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c¸c c©u hái liªn quan:
? Nªu c¸c bíc ®Ó ®Þnh d¹ng v¨n b¶n ph«ng ch÷, kiÓu ch÷, cì ch÷ b»ng menu lÖnh
(HS chØ cÇn quan s¸t mµn h×nh vµ nªu ®îc c¸c bíc cÇn ®Þnh d¹ng ph«ng ch÷…)
? Thao t¸c quan träng nhÊt trong ®Þnh d¹ng v¨n b¶n lµ g× (HS chän phÇn v¨n b¶n
cÇn ®Þnh d¹ng)
b. D¹y häc trùc quan b»ng biÓu trng ®å ho¹.
BiÓu trng ®å ho¹ ®îc t¹o ra b»ng nhiÒu c¸ch ®å häa liªn quan víi h×nh ¶nh, ®å
ho¹ liªn quan víi kh¸i niÖm, ... ViÖc d¹y häc trùc quan b»ng biÓu trng ®å ho¹ trong Tin
häc gióp ngêi häc cã thÓ thao t¸c nhanh trong c¸c bíc thùc hµnh - dùa vµo c¸c biÓu trng
®å ho¹ nµy häc sinh cã thÓ ph¸t hiÖn ra kh¸i niÖm, ý nghÜa cña nã rÊt dÔ nhí. ..
Ch¼ng h¹n khi d¹y bµi “Lµm quen víi so¹n th¶o v¨n b¶n” gi¸o viªn cÇn cho häc
sinh lµm quen víi viÖc sao chÐp, di chuyÓn, c¾t (xo¸)... nhanh qua c¸c biÓu tîng.
Gi¸o viªn ®a c¸c biÓu tîng
T¬ng tù bµi “ChØnh söa v¨n b¶n” gi¸o viªn ®a c¸c biÓu tîng
? H·y nªu tªn c¸c biÓu tîng trªn vµ tÝnh n¨ng cña c¸c biÓu tîng
* D¹y bµi ”§Þnh d¹ng v¨n b¶n” ngoµi viÖc ®Þnh d¹ng v¨n b¶n b»ng menu lÖnh
gi¸o viªn cÇn cho häc sinh ®Þnh d¹ng v¨n b¶n th«ng qua c¸c biÓu tîng sau.
Hs nh×n vµo biÓu tîng vµ nªu chøc n¨ng cña c¸c biÓu trîng tõ ®ã c¸c em n¾m ch¾c
h¬n kiÕn thøc lÝ thuyÕt ®Ó vËn dông vµo lµm thùc hµnh tèt h¬n.
* D¹y bµi ”Tr×nh bµy trang v¨n b¶n vµ in” ngoµi viÖc dïng lÖnh in, xem v¨n
b¶n b»ng menu lÖnh th× cã thÓ in, xem v¨n b¶n th«ng qua c¸c biÓu tîng sau.
c. D¹y häc trùc quan b»ng biÓu trng h×nh ¶nh
BiÓu trng h×nh ¶nh ®îc t¹o ra nh ¶nh chôp, tranh minh ho¹, tranh vÏ. TÊt c¶ ®Òu
ph¶n ¸nh sù vËt vµ ý nghÜa díi d¹ng c¸c biÓu trng cô thÓ vµ mang tÝnh hiÖn thùc cao, ng-
êi häc cã kh¶ n¨ng phiªn dÞch c¸c biÓu trng h×nh ¶nh thµnh c¸c vËt t¬ng tù trong thÕ giíi
hiÖn thùc.
Khi d¹y bµi “M¸y tÝnh vµ phÇn mÒm m¸y tÝnh” ta cã thÓ sö dông mét sè ¶nh, ¶nh
minh ho¹ vÒ m¸y tÝnh, mét sè thiÕt bÞ cña m¸y tÝnh nh ®Üa mÒm, USB æ cøng, … ®Ó häc
sinh quan s¸t vµ ph©n biÖt.
HoÆc khi d¹y bµi
“HÖ ®iÒu
hµnh
Windows” ®Ó gióp häc sinh sím h×nh thµnh kØ n¨ng lµm viÖc víi m¸y tÝnh nh khëi ®éng
m¸y tÝnh, t¾t m¸y tÝnh hay ph©n biÖt c¸c ®èi tîng trªn mµn h×nh m¸y tÝnh ta tiÕn hµnh ®a
mét sè h×nh ¶nh liªn quan.
C¸c biÓu tîng ch¬ng tr×nh
Thanh c«ng viÖc
d. KÕt hîp c¸c lo¹i h×nh trùc quan.
Gi÷a c¸c lo¹i h×nh trùc quan, ngêi thiÕt kÕ cã thÓ kÕt hîp ®a d¹ng c¸c lo¹i biÓu trng trùc quan ng«n ng÷, h×nh ¶nh, ®å ho¹ víi nhau. §èi víi hÇu hÕt häc sinh ba lo¹i nµy
bao gåm nhiÒu møc ®é kh¸c nhau rÊt cã Ých trong häc tËp.
VÝ dô: Khi d¹y bµi ”M¸y tÝnh vµ phÇn mÒm m¸y tÝnh” ta cã thÓ sö dông kÕt hîp
gi÷a biÓu trng h×nh ¶nh vµ biÓu trng ng«n ng÷.
Gi¸o viªn yªu cÇu:
- Quan s¸t h×nh ¶nh vµ cho biÕt ë h×nh trªn ®©u lµ thiÕt bÞ xuÊt, nhËp,. ..
* D¹y bµi ”Lµm quen víi so¹n th¶o v¨n b¶n”, “§Þnh d¹ng v¨n b¶n”... ta cã thÓ
sö dông kÕt hîp c¶ ba h×nh thøc trùc quan
thanh b¶ng
chän
Thíc
däc
Thíc ngang
thanh
c«ng cô
Thanh
Formating
Than
h
Draw
ing
Thanh
cuén
* D¹y bµi ”§Þnh d¹ng v¨n b¶n” ta chiÕu h×nh ¶nh sau vµ kÕt hîp cho häc sinh
thùc hiÖn ®Þnh d¹ng ph«ng ch÷, cì ch÷, kiÓu ch÷... trªn m¸y tÝnh th× häc sinh dÓ tiÕp thu.
3. X©y dùng c¸c kÜ n¨ng, thùc hµnh
a. KÜ n¨ng nhËn biÕt tÝnh n¨ng c¸c lo¹i biÓu tîng.
Sau mét tiÕt häc cñng cè l¹i cho häc sinh nh÷ng c¸i võa häc b»ng c¸c d¹ng bµi tËp
tr¾c nghiÖm gióp häc sinh n¾m l¹i bµi, häc sinh cã thÓ ph©n biÖt ®îc lÖnh, c¸c biÓu tîng
vµ n¾m ý nghÜa cña c¸c biÓu tîng.
VÝ dô: D¹y bµi ”Lµm quen víi so¹n th¶o v¨n b¶n”: Nèi c¸c ý cña cét A, B, C, D
sao cho hîp lý.
A
B
C
D
Ctrl + O
Ctrl + N
Ctrl + S
Alt + F4
File \ Open
File \ Save
File \ Exit
File \ New
T¹o tËp tin v¨n b¶n míi
§ãng tËp tin v¨n b¶n
Më v¨n b¶n ®· cã
Lu v¨n b¶n
* Khi d¹y bµi “ChØnh söa v¨n b¶n”: Dïng c¸c tõ, côm tõ ®iÒn vµo chæ trèng cho
phï hîp.
(1) Edit \ Copy
(5) Ctrl + V
(2) Edit \ Cut
(6) Ctrl + C
(3) Edit \ Paste
(7) Ctrl + X
(4) Delete
C¸c bíc sao chÐp v¨n b¶n
Bíc1. Chän v¨n b¶n cÇn sao chÐp
(8)
(9)
(10)
Bíc2. Click vµo. ........... (hay bÊm tæ hîp phÝm...... hoÆc Click biÓu tîng..........)
Bíc3. §a con trá ®Õn vÞ trÝ míi.
Bíc4. Click vµo. ........... (hay bÊm tæ hîp phÝm...... hoÆc Click biÓu tîng..........)
C¸c bíc di chuyÓn v¨n b¶n
Bíc1. Chän v¨n b¶n cÇn di chuyÓn
Bíc2. Click vµo. ........... (hay bÊm tæ hîp phÝm...... hoÆc Click biÓu tîng..........)
Bíc3. §a con trá ®Õn vÞ trÝ míi.
Bíc4. Click vµo. ........... (hay bÊm tæ hîp phÝm...... hoÆc Click biÓu tîng..........)
C¸c bíc xo¸ v¨n b¶n
Bíc1. Chän v¨n b¶n cÇn xo¸
Bíc2. Click vµo. ........... (hay bÊm phÝm...... hoÆc Click biÓu tîng..........)
b. RÌn luyÖn kÜ n¨ng thao t¸c trªn m¸y
§Ó viÖc häc Tin häc cña häc sinh ®¹t kÕt qu¶ tèt, chÊt lîng cao, häc sinh n¾m ch¾c
bµi, biÕt thao t¸c trªn m¸y tÝnh cÇn cho häc sinh häc t¹i phßng m¸y, häc sinh võa nghe
gi¸o viªn gi¶ng bµi võa ghi bµi vµ thùc hiÖn trªn m¸y tÝnh theo tõng bíc mét. Víi c¸ch tæ
chøc häc nh thÕ nµy kÕt qu¶ cho thÊy häc sinh n¾m ch¾c bµi häc, ®a sè c¸c em ®Òu thùc
hiÖn ®îc c¸c thao t¸c thùc hµnh, häc sinh thÊy thÝch thó.
4. Gi¶i trÝ th gi·n
§Ó cho häc sinh cã høng thó häc tËp, t¹o kÝch thÝch, ®ång thêi gãp phÇn th gi·n
cho c¸c em th× tríc khi kÕt thóc tiÕt häc (5-7 phót) t«i thêng tæ chøc cho c¸c em ch¬i mét
sè trß ch¬i nh: Solitaire, Spider Solitaire, Mario... hay cho häc sinh vÏ h×nh tù do b»ng
ch¬ng tr×nh Paint mµ qua c¸c ch¬ng tr×nh nµy häc sinh ®îc h×nh thµnh c¸c kÜ n¨ng sö
dông chuét, c¸c thao t¸c víi chuét.
Víi c¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn nãi trªn ®· thùc hiÖn nªn ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶ ®¸ng kh¶
quan.
c. KÕt qu¶ ®¹t ®îc
1. KÕt qu¶
Qua mét thêi gian ng¾n thùc hiÖn øng dông c¸c dông cô trùc quan vµo d¹y häc tin
häc líp 6 t«i nhËn thÊy:
- ViÖc øng dông gióp gi¸o viªn truyÒn thô kiÕn thøc cho häc sinh mét c¸ch tÝch
cùc vµ trùc quan, tiÕt kiÖm thêi gian trong tiÕt d¹y lÝ thuyÕt tõ ®ã HS cã thêi gian thùc
hµnh nhiÒu h¬n vµ trong qu¸ tr×nh thùc hµnh häc sinh nhí kiÕn thøc l©u h¬n
- §èi víi häc sinh t«i nhËn thÊy häc sinh häc tËp tÝch cùc h¬n, hµo høng h¬n, chó
ý h¬n, tham gia x©y dùng bµi s«i næi h¬n. §Æc biÖt c¸c em ghi nhí kiÕn thøc l©u h¬n,
chÊt lîng ®· ®i lªn.
Sau khi ¸p dông c¸c biÖn ph¸p trªn vµo c¸c tiÕt d¹y kÕt qu¶ chÊt lîng khi kiÓm tra
c¶ lÝ thuyÕt vµ thùc hµnh ®· thay ®æi:
Tæng
sè
Giái
SL
%
Kh¸
SL
%
SL
%
SL
%
KÐm
SL
%
105
35
48
18
17.2
4
3.8
0
33.3
45.7
TB
YÕu
0
2. Bµi häc kinh nghiÖm
Kinh nghiÖm thùc tiÔn d¹y häc vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu thùc nghiÖm cho thÊy ®Ó
n©ng cao chÊt lîng d¹y häc cÇn cã c¸c ®iÒu kiÖn sau:
- C¸c thiÕt bÞ d¹y häc rÊt cã ý nghÜa gi¸o viªn ph¶i lu«n ph¸t huy hÕt t¸c dông cña
c¸c thiÖt bÞ d¹y häc, ®Æc biÖt lµ dông cô trùc quan cã nh vËy míi g©y ®îc høng thó häc
tËp cña c¸c em. Bªn c¹nh mçi tiÕt d¹y gi¸o viªn lu«n næ lùc chuÈn bÞ c¸c ®å dïng trùc
quan ®Çy ®ñ phï hîp víi néi dung bµi d¹y tõ ®ã vËy gi¸o viªn míi t¹o ®îc sù høng thó
bé m«n cho c¸c em.
-T¹o kh«ng khÝ häc tËp tÝch cùc, gi¸o viªn ph¶i t¹o ra mçi giê häc lµ mét niÒm vui
niÒm say mª trong häc tËp cña häc sinh. Gi¸o viªn lu«n t¹o ra nh÷ng th¸ch thøc võa søc,
tæ chøc nh÷ng ho¹t ®éng tù lùc cña häc sinh trong tõng tiÕt häc.
-Bªn c¹nh ®ã gi¸o viªn ph¶i biÕt vËn dông c¸c kiÕn thøc trong bµi d¹y vµo c¸c
ho¹t ®éng thùc tÕ cã liªn quan vµ gi¶i thÝch cô thÓ tõ ®ã c¸c em cã nhu cÇu t×m hiÓu vÒ
m«n häc.
d. phÇn kÕt luËn, kiÕn nghÞ
ViÖc sö dông tèt ph¬ng ph¸p d¹y häc trùc quan lµ con ®êng tèt ®Ó ®¹t ®îc môc
®Ých yªu cÇu tiÕt d¹y trong ®ã ph¬ng tiÖn dïng c«ng cô trùc quan ®Æc biÖt cã hiÖu qu¶ tèt
gióp ngêi häc hiÓu vµ n¾m ch¾c th«ng tin cÇn thiÕt. ViÖc sö dông dông cô trùc quan vµo
qu¸ tr×nh d¹y häc lµ cÇn thiÕt ®èi víi mçi gi¸o viªn v× nã mang l¹i hiÖu qu¶ cña gi¸o dôc
cao.
Muèn häc sinh häc tèt c¸c m«n häc nãi chung vµ m«n Tin häc nãi riªng th× ®iÒu
®Çu tiªn ngêi gi¸o viªn ph¶i t¹o ®îc ë häc sinh niÒm say mª, høng thó häc tËp bé m«n.
Giê häc ph¶i thu hót sù chó ý ham häc hái cña häc sinh, t¹o cho c¸c em lßng tin vµo kh¶
n¨ng cña m×nh, nhiÖt t×nh ham mª häc tËp.
Trªn ®©y lµ mét sè kinh nghiÖm cña t«i vÒ viÖc sö dông ph¬ng ph¸p häc d¹y trùc
quan vµ sö dông gi¸o cô trùc quan trong gi¶ng d¹y Tin häc. RÊt mong ý kiÕn ®ãng gãp
cña ®ång nghiÖp.
Qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¶ng d¹y b¶n th©n t«i cã mét sè kiÕn nghÞ sau:
+ Trang bÞ thªm m¸y tÝnh ë phßng thùc hµnh ®ñ c¬ së ®Ó cho häc sinh häc vµ thùc
hµnh được tốt hơn.
tµi liÖu tham kh¶o
STT
tªn tµi liÖu
tªn t¸c gi¶
nhµ xuÊt b¶n
n¬i xuÊt b¶n
1
SGK Tin 6
Ph¹m ThÕ Long
NXB Gi¸o dôc
Hµ Néi
NXB Gi¸o dôc
Hµ Néi
NXB Gi¸o dôc
Hµ Néi
NXB Gi¸o dôc
Hµ Néi
2
3
4
Tài liÖu båi dìng
gi¸o viªn m«n
Ph¹m ThÕ Long
Tin häc 6
Bµi tËp Tin häc
Bïi V¨n Thanh
quyÓn 1
Tµi liÖu tËp huÊn §æi
míi ph¬ng ph¸p d¹y Ph¹m ThÕ Long
häc m«n Tin
Môc lôc
A. phÇn ®Æt vÊn ®Ò
B. phÇn néi dung.
i. C¬ së lý luËn.
II. c¬ së thùc tiÔn.
III. gi¶i ph¸p.
1. Trùc quan ho¸ th«ng tin d¹y häc.
2. T¹o nh÷ng t¸c nh©n kÝch thÝch trùc quan th«ng qua biÓu trng ng«n ng÷,
biÓu trng ®å ho¹, biÓu trng tranh ¶nh.
a. D¹y häc trùc quan b»ng biÓu trng ng«n ng÷.
b. D¹y häc trùc quan b»ng biÓu trng ®å ho¹.
c. D¹y häc trùc quan b»ng biÓu trng h×nh ¶nh
d. KÕt hîp c¸c lo¹i h×nh trùc quan
3. X©y dùng c¸c kÜ n¨ng, thùc hµnh
a. KÜ n¨ng nhËn biÕt tÝnh n¨ng c¸c lo¹i biÓu tîng.
b. RÌn luyÖn kÜ n¨ng thao t¸c trªn m¸y
4. Gi¶i trÝ th gi¶n.
c. KÕt qu¶ ®¹t ®îc
d. phÇn KÕt luËn, kiÕn nghÞ
tµi liÖu tham kh¶o
- Xem thêm -