A- §Æt vÊn ®Ò
I- Lêi më ®Çu
Ngµy nay do yªu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi, còng
nh»m n©ng cao chÊt lîng cña häc sinh phæ th«ng vµ ®Ó
rót ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a nÒn gi¸o dôc níc ta víi nÒn
gi¸o dôc cña c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.Nhµ níc
ta ®· thùc hiÖn ®æi s¸ch gi¸o khoa míi ®èi víi hai cÊp tiÓu
häc, trung häc c¬ së vµ tiÕn tíi lµ PTTH. §©y lµ mét chñ tr¬ng ®óng ®¾n cña ngµnh GD,nã høa hÑn ®¹t hiÖu qu¶
cao. Thay SGK ®ång nghÜa víi viÖc thay ®æi ph¬ng ph¸p
d¹y häc nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu mµ nã híng tíi. §èi
víi m«n häc tiÕng níc ngoµi nãi chung vµ m«n tiÕng Anh nãi
riªng , nã ®· ®îc ®a vµo ch¬ng tr×nh gi¸o dôc phæ th«ng
tõ l©u song cha ®îc sù quan t©m ®óng møc. Nh÷ng n¨m
gÇn ®©y, tríc xu thÕ më cöa, héi nhËp vµ nhu cÇu ngµy
cµng cao cña x· héi vÒ sö dông ngo¹i ng÷ trong giao tiÕp,
häc tËp vµ nghiªn cøu, cho nªn viÖc d¹y vµ häc tiÕng Anh
trong nhµ trêng phæ th«ng ngµy cµng ®îc chó träng, tiÕng
Anh ®· chë thµnh mét m«n häc b¾t buéc ®èi víi mäi häc
sinh.
Lµ mét gi¸o viªn d¹y m«n tiÕng Anh ë trêng THCS t«i
lu«n tr¨n trë lµm thÕ nµo ®Ó viÖc gi¶ng d¹y ®¹t chÊt lîng
vµ hiÖu qu¶ cao nhÊt. T«i lu«n n¾m v÷ng môc tiªu cña
ch¬ng tr×nh SGK tiÕng Anh míi ë trêng PT lµ ph¶i ph¸t huy
tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng cña häc sinh trong qu¸ tr×nh lÜnh
héi tri thøc.Ngêi thÇy ph¶i lÊy häc sinh lµm ®èi tîng trung
t©m trong qu¸ tr×nh d¹y- häc. §Ó mét giê häc ngo¹i ng÷
®¹t hiÖu qu¶ cao, ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng lÜnh héi cña
häc sinh, ngêi thÇy ph¶i t×m ra ph¬ng ph¸p d¹y häc phï
1
hîp víi tõng giê d¹y, tõng ®èi tîng häc sinh vµ mét viÖc rÊt
quan träng lµ g©y høng thó cho häc sinh ngay tõ kh©u më
bµi.
Qua tham kh¶o tµi liÖu vµ kinh nghiÖm cña b¶n
th©n, t«i ®· rót ra ®îc mét sè thñ thuËt ®Ó g©y høng thó
cho häc sinh khi më bµi.Khi ¸p dông vµo thùc tÕ t«i ®· thu
®îc hiÖu qu¶ cao do ®ã t«i xin ®îc ®a ra ®Ó c¸c ®ång
nghiÖp cïng tham kh¶o vµ gãp ý.
II- Thùc tr¹ng vÊn ®Ò nghiªn cøu .
1- Thùc tr¹ng.
ViÖc ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp víi môc
tiªu vµ ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña ch¬ng tr×nh SGK míi lµ
kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc trong mét sím mét chiÒu. Nã ®ßi
hái ngêi thÇy ph¶i thay ®æi c¸ch t duy, c¸ch tiÕp cËn häc
sinh.Kh«ng riªng g× m«n tiªng Anh mµ ë c¸c bé m«n kh¸c
còng vËy, th«ng thêng nhiÒu gi¸o viªn vÉn vµo bµi b»ng
c¸c ho¹t ®éng nh kiÓm tra bµi cò, thùc tÕ cho thÊy c¸c
c¸ch lµm nµy thêng g©y mét kh«ng khÝ buån tÎ, nhµm
ch¸n, thËm chÝ g©y øc chÕ cho häc sinh, kh«ng t¹o ®îc
m«i trêng cã lîi cho häc tËp.
2- KÕt qu¶, hiÖu qu¶
Trong qu¸ tr×nh d¹y vµ häc Ngo¹i ng÷, nh÷ng ho¹t
®éng vµo bµi mÆc dï chiÕm mét kho¶ng thêi gian rÊt
ng¾n so víi c¶ bµi häc, song v« cïng quan träng. §©y lµ
c«ng viÖc ®Çu tiªn cña ngêi thÇy khi bíc vµo líp, më ®Çu
2
cho mét giê häc ho¹t ®éng nh»m nhiÒu môc ®Ých s ph¹m
chung nh:
+ æn ®Þnh líp: Cho phÐp mét thêi gian ®Ó häc sinh
cã thÓ thÝch nghi víi bµi míi.
+ ChuÈn bÞ vÒ t©m lý kiÕn thøc cho bµi häc míi.
+ Kh¬i dËy nh÷ng kiÕn thøc cã s½n cho häc sinh, cã
liªn quan cÇn thiÕt cho bµi häc míi.
+ Gióp häc sinh liªn hÖ gi÷a ®iÒu ®· häc vµ bµi míi.
+ G©y høng thó cho häc sinh vµo bµi míi.
+ T¹o t×nh huèng, gi÷ c¶nh giíi thiÖu bµi häc.
Nh÷ng ho¹t ®éng nµy thêng cã vai trß t¹o t×nh
huèng, bèi c¶nh cho viÖc giíi thiÖu bµi häc nã ®îc xem nh
lµ mét phÇn cña bµi häc kh«ng thÓ thiÕu ®îc. NÕu ta biÕt
vËn dông c¸c h×nh thøc vµ thñ thuËt vµo bµi phï hîp nã sÏ
quyÕt ®Þnh g©y ra sù høng thó hay buån tÎ cho c¶ mét giê
häc.
Tõ thùc tr¹ng vÊn ®Ò, vµ nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc
®Ých s ph¹m cña viÖc më bµi t«i ®· sö dông c¸c thñ thuËt
nh word square, matching, jumbled words, bingo,
brainstorming, crosswords puzzle, lucky numbers,
network, noughts and crosses…
B – Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
Tuú theo môc ®Ých, yªu cÇu cña tõng giê d¹y mµ ngêi thÇy cã thÓ chän nh÷ng ho¹t ®éng, trß ch¬i vµ thñ
thuËt cho phï hîp nhng ph¶i x¸c ®Þnh ®îc hai môc ®Ých
chÝnh cña kh©u vµo bµi ®ã lµ t¹o m«i trêng thuËn lîi ®ång
thêi chuÈn bÞ t©m lÝ vµ kiÕn thøc cho bµi häc míi.
3
1. T¹o m«i trêng thuËn lîi.
T¹o kh«ng khÝ dÔ chÞu gi÷a thÇy vµ trß, t¹o thÕ chñ
®éng tù tin cho häc sinh b»ng c¸c ho¹t ®éng nh tù giíi
thiÖu m×nh, chµo hái häc sinh, hái chuyÖn, kÓ chuyÖn
vui ... tËp trung sù chó ý, æn ®Þnh líp, g©y høng thó b»ng
c¸ch b¾t ®Çu ngay mét ho¹t ®éng häc tËp nµo ®ã nh:
- Nghe mét bµi nghe ng¾n: Tuú theo tõng lo¹i bµi ®Ó
vµo bµi, cã thÓ cho c¸c em nghe mét bµi nghe ng¾n,
nhanh, nh»m ®a c¸c em vµo víi chñ ®Ò bµi häc hay lo¹i
bµi häc m×nh muèn giíi thiÖu, hoÆc th«ng qua bµi nghe cã
thÓ nh¾c l¹i (brainstorming) cho c¸c em khai th¸c vèn kiÕn
thøc cña c¶ líp cã liªn quan ®Õn bµi cò vµ bµi míi.
VÝ dô: Nh trong phÇn A1-3 (Page 19-20) TiÕng Anh 7
(SGK míi) ta cã thÓ dïng phÇn B6 (Page 18) cho c¸c em häc
sinh nghe ®Ó «n l¹i c©u hái còng nh c¸ch nãi kho¶ng c¸ch:
Answer
Lan’s house
(2)
School (1)
key
Post office
1.300m
2.700m
The theater
(3)
3.3 km
4.2 km
Quan s¸t tranh, hái vµ tr¶ lêi vÒ tranh. §©y lµ ph¬ng
ph¸p rÊt thêng ®îc vËn dông, ta cã thÓ tËn dông nguån
tranh trong s¸ch gi¸o khoa hay bé tranh tù t¹o ®Ó ®a häc
sinh vµo bµi häc hay nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc còng
nh híng c¸c em vµo chñ ®Ò cña bµi míi. Ph¬ng ph¸p nµy
4
thêng ®îc vËn dông triÖt ®Ó trong ch¬ng tr×nh TiÕng Anh
8, 9. HÇu nh tÊt c¶ c¸c bµi häc th× phÇn ®Çu tiªn “Getting
started” chÝnh lµ phÇn “Warm up” cho c¶ bµi, ë phÇn nµy
®a phÇn lµ dïng tranh ¶nh ®Ó cñng cè, giíi thiÖu chñ ®Ò
hay néi dung cña bµi, gîi më cho häc sinh chñ ®Ò cña bµi
hay «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¸c em ®· häc. Vµ trong c¸c
tiÕt d¹y kü n¨ng phèi hîp ta vÉn cã thÓ dïng tranh, ¶nh ®Ó
«n l¹i hay ®a häc sinh vµo bµi.
VÝ dô: Trong tiÕt Listen: Unit 12: (TiÕng Anh 8).
Ta cã thÓ dïng mét bøc tranh cã b¶n tin dù b¸o thêi
tiÕt cña c¸c thµnh phè trªn thÕ giíi hay lµ cña ViÖt Nam
®Ó t¹o høng thó còng nh giíi thiÖu néi dung cña bµi nghe.
- Hay trong tiÕt: Read - Unit 14 - TiÕng Anh 8 nh:
Great wall; Hanging Garden of babylon, Ankor wat; Pyramid
of Cheop... ®Ó t¹o cho c¸c em suy nghÜ vÒ néi dung cña
bµi ®äc, nh÷ng h×nh ¶nh nµy sÏ t¹o cho c¸c em nhí l¹i,
hay suy nghÜ l¹i vÒ xuÊt xø còng nh lÞch sö cña c¸c kú
quan vµ dÔ dµng h¬n khi ®äc bµi.
- Trong ch¬ng tr×nh TiÕng Anh 6, 7, 8, 9 th× gi¸o cô
trùc quan lµ tranh thêng xuyªn ®îc sö dông vµ sö dông víi
nhiÒu môc ®Ých yªu cÇu kh¸c nhau.
VÝ dô nh lµ:
+ Gi¶i 1 c©u ®è.
+ Ch¬i 1 trß ch¬i ng«n ng÷.
+ Lµm 1 bµi tËp vÒ tõ vùng cã tÝnh chÊt th¸ch ®è.
+ §è tõ.
VÝ dô: Unit 1: Lesson 5: Language focus (English
grade 8) ta cã thÓ ch¬i trß ch¬i b»ng c¸ch ch¬i trß ®è tõ
5
yªu cÇu häc sinh t×m ra c¸c tÝnh tõ b¾t ®Çu b»ng c¸c
ch÷ c¸i mµ gi¸o viªn ®a ra:
a. Teacher : write a
Students: write awful
b. Teacher: write i
Students : write intelligent
- Ta cßn cã thÓ dïng nhiÒu thñ thuËt kh¸c nh Jumbled
words.
VÝ dô: Unit 12: Leson 1: Page 124 (English grade 6)
víi c¸c tõ:
- torps = sport
- mage = game
- sucim = music
- Thñ thuËt “Word square” còng thêng xuyªn ®îc vËn
dông cho phÇn “Warm up” hay “Revision”
VÝ dô: Unit 1: Lesson 4 - B 4, 5, 7 (English grade 7).
W
W
W
H
Y
who, how, what,
H
W
H
E
N
where, at, by, why,
E
B
A
O
N
when, on, to, from
R
Y
T
O
N
E
F
R
O
M
Môc ®Ých cña phÇn nµy lµ «n l¹i mét sè tõ ®Ó hái
“WH” vµ mét sè giíi tõ cã liªn quan nh “at, by, to, on,
from...”.
- Ngoµi ra ta cßn cã thÓ vËn dông ®îc nhiÒu lo¹i thñ
thuËt d¹y häc kh¸c nhau cho phï hîp víi tõng bµi kh¸c nhau
nh:
6
Guessing game.
VÝ dô: Unit 5: Things I do ( TiÕng Anh 6)
Lesson 1: A1
- 2
Ss guess a time to complete the sentence:
It’s ................................... (nine fifteen)
S1: Is it half past eight?
S2: No, it isn’t
S3: Is it nine fifteen?
S2: Yes, it is
Chain game:
- Chia líp thµnh nhãm tõ 8 - 10 em. Häc sinh ngåi quay
mÆt l¹i víi nhau.
- Em ®Çu tiªn trong c¸c nhãm lÆp l¹i c©u cña gi¸o
viªn.
- Häc sinh thø hai lÆp l¹i c©u cña häc sinh thø 1 vµ thªm
vµo mét ý kh¸c.
- Häc sinh thø ba lÆp l¹i c©u cña häc sinh thø nhÊt,
thø 2 vµ thªm vµo mét ý kh¸c vµ tiÕp tôc. Nh vËy cho ®Õn
khi trë l¹i víi häc sinh thø nhÊt trong nhãm.
VÝ dô: Unit 7: Lesson 4: B 1,2 English grade 6
Teacher: In my town, there’s a bank
Student 1: In my town, there’s a bank and a hotel
Student 2: In my town, there’s a bank, a hotel and a
super market.
Matching:
7
- ViÕt c¸c tõ mµ gi¸o viªn muèn häc sinh «n l¹i thµnh
mét cét bªn tr¸i b¶ng, viÕt ®Þnh nghÜa tõ tiÕng viÖt hoÆc
tranh vÏ sang cét bªn ph¶i b¶ng ®en nhng kh«ng theo thø
tù.
- Yªu cÇu häc sinh kÕt nèi tõ cét tr¸i víi ®Þnh nghÜa,
nghÜa tiÕng viÖt hoÆc tranh vÏ ë cét bªn ph¶i.
VÝ dô:
Unit 11: Traveling round Viet Nam
Lesson 4: Read (Page 102 - 105)
Matching pictures to word cards.
Lay out 4 pictures (page 102 - 103) on the board and
ask students to match the following cards to the comect
pictures.
Flowery city
Ha Long bay
Mountainous
city
Nha Trang
Seaside city
Sapa
World heritage
site
§a Lat
Picture 1
(Nha trang)
Picture 2
(§a Lat)
Picture 3
(Sa pa)
Picture 2
(Ha Long
bay)
Networks
Nh ë Unit 12: Let’s eat
Lesson 1: A1,2
§Ó häc sinh «n l¹i nh÷ng tõ vÒ thøc ¨n cã liªn quan ®Õn
bµi míi ta dïng:
fruits
vegetables
8
meat
Orange
Carrot
beef
2. ChuÈn bÞ t©m lý vµ kiÕn thøc cho bµi häc míi.
- Khai th¸c kiÕn thøc tæng hîp ®· biÕt b»ng c¸ch hái
gîi më (eliciting) hay nªu vÊn ®Ò ®Ó c¶ líp ®ãng gãp ý
kiÕn (Brainstorming)
VÝ dô:
Unit 6: The Environment (English grade 9)
Lesson 5: Write
Ta dïng thñ thuËt Brainstorming:
Thank
invitation
Letters
Job
application
gratulation
- Liªn hÖ víi bµi cò, nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn
bµi míi b»ng c¸c h×nh thøc kh¸ch nhau nh:
+ Hái c©u hái
+ Ra c¸c bµi tËp vÒ néi dung bµi cò cã liªn quan.
+ Sö dông mét trong c¸c lo¹i h×nh ho¹t ®éng g©y
høng thó vµ æn ®Þnh líp, dïng vèn kiÕn thøc vµ néi dung
cña bµi cò...
9
- T¹o ng÷ c¶nh t×nh huèng, cã giao tiÕp cho c¸c ho¹t
®éng tiÕp theo cña bµi. Cã thÓ dïng c¸c h×nh thøc nh:
+ Gi¸o cô trùc quan (®å vËt, tranh, bu ¶nh ...)
+ C¸c mÉu truyÖn cã thËt hoÆc tù t¹o.
+ C¸c bµi ®äc ng¾n.
+ Cã thÓ lµ c¸c bµi tËp hoÆc c©u hái...
Thùc chÊt th× ho¹t ®éng vµo bµi lµ thñ thuËt dïng cho
phÇn nµy cã thÓ cïng mét lóc ®¸p øng ®îc nhiÒu môc
®Ých kh¸c nhau. Nh÷ng h×nh thøc häc sinh ®îc nªu cho
môc ®Ých 2, còng cã thÓ ®ång thêi t¸c dông cho môc
®Ých 1, vµ ngîc l¹i. V× vËy c¸ch vµo bµi tèt nhÊt lµ lµm
sao cïng víi ho¹t ®éng d¹y häc ta cã thÓ thùc hiÖn ®îc mét
lóc nhiÒu nhiÖm vô kh¸c nhau ®Æt ra cho phÇn më ®Çu.
VÝ dô ngay khi bíc vµo líp gi¸o viªn cã thÓ b¾t ®Çu bµi
b»ng c¸ch ®Æt ra cho c¶ líp mét vÊn ®Ò ®Ó gi¶i quyÕt,
hoÆc hái c©u hái, khai th¸c vèn kiÕn thøc cña c¶ líp cã liªn
quan ®Õn bµi cò vµ bµi míi. Nh vËy, gi¸o viªn ®· cïng mét
lóc, g©y ®îc sù chó ý, g©y høng thó cho bµi häc, æn ®Þnh
®îc líp, tËp trung häc sinh vµo chñ ®Ò cña bµi, kiÓm tra «n
l¹i ®îc bµi cò, ®ång thêi gióp, cho häc sinh chuÈn bÞ t©m
lý vµ kiÕn thøc cÇn thiÕt vµo bµi míi.
C - KÕt luËn
I – KÕt qu¶ nghiªn cøu
Qua thùc tÕ ¸p dông c¸c thñ thuËt vµo bµi trong qu¸
tr×nh d¹y bé m«n tiÕng Anh ë c¸c líp 6, 7, 8, 9 t«i nhËn
thÊy r»ng, c¸c ho¹t ®éng vµ thñ thuËt vµo bµi kh«ng chØ
®Ó cho vui, cho mµu s¾c vµ tuú thÝch mµ ngîc l¹i chóng
10
cÇn ®îc nh×n nhËn nh nh÷ng viÖc lµm kh«ng thÓ thiÕu ®îc cho mét bµi häc ngo¹i ng÷. Chóng ta ph¶i biÕt lùa chän
h×nh thøc hay thñ thuËt vµo bµi mét c¸ch thÝch hîp, cã ph¬ng ph¸p nã sÏ quyÕt ®Þnh phÇn lín kÕt qu¶ cña bµi häc.
Tõ thùc tÕ gi¶ng d¹y, ngêi gi¸o viªn cÇn ph¶i n¾m
b¾t ®îc ®èi tîng mµ m×nh d¹y nh thÕ nµo, ®Ó dïng thñ
thuËt vµo bµi nµo cho phï hîp, cÇn ®Æt nh÷ng c©u hái nµo
cho c¸c em ®Ó gióp c¸c em «n l¹i ®îc nh÷ng kiÕn thøc ®·
häc ë bµi tríc ®Ó vËn dông vµo bµi míi.
Qua viÖc tham kh¶o tµi liÖu vµ ¸p dông c¸c ho¹t
®éng, thñ thuËt vµo bµi, ta thÊy ®îc tÇm quan träng cña
nã trong viÖc gi¶ng d¹y bé m«n ngo¹i ng÷, ®iÒu nµy ¶nh
hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng cña mét giê d¹y. Víi nh÷ng
kinh nghiÖm thùc tÕ trong nh÷ng n¨m gi¶ng d¹y ë trêng
trung häc c¬ së, t«i ®· m¹nh d¹n ¸p dông c¸c thñ thuËt
nªu trªn vµ ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ cao. Qua ®©y t«i
còng mong c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®äc vµ ®ãng gãp thªm
nh÷ng ý kiÕn bæ Ých vµ quý b¸u ®Ó cho ®Ò tµi nµy ®îc
hoµn thiÖn h¬n.
VI. KiÕn nghÞ
TiÕng Anh lµ mét m«n häc míi nªn tµi liÖu tham kh¶o
cßn Ýt nh÷ng ph¬ng tiÖn, ®å dïng d¹y häc phôc vô cho
viÖc d¹y häc nh b¨ng h×nh, tranh ¶nh cha cã nhiÒu. Do ®ã
häc sinh cha cã ®iÒu kiÖn nhiÒu ®Ó tiÕp cËn víi TiÕng
Anh.
§Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao trong viÖc d¹y vµ häc TiÕng
Anh t«i xin cã mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh sau:
11
- Bæ sung thªm c¸c tµi liÖu tham kh¶o phôc vô cho
viÖc d¹y vµ häc TiÕng Anh ch¬ng tr×nh míi.
- Cung cÊp ®Çy ®ñ tranh ¶nh, kªnh h×nh, ®µi, b¨ng
ghi ©m phôc vô cho d¹y vµ häc.
Ngµy 10 th¸ng 4 n¨m 2006
Ngêi viÕt
NguyÔn V¨n Khoa
12
- Xem thêm -