Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Đại cương Sáng kiến kinh nghiệm trò chơi toán học...

Tài liệu Sáng kiến kinh nghiệm trò chơi toán học

.DOC
18
292
103

Mô tả:

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA PHÒNG GD&ĐT THÀNH PHỐ THANH HÓA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM TÊN ĐỀ TÀI TRÒ CHƠI TOÁN HỌC LỚP 2 Người thực hiện : Nguyễn Thị Quế Chức vụ : Giáo viên Đơn vị công tác : Trường Tiểu học Quảng Tâm SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Toán THANH HÓA, NĂM 2014 PHẦN THỨ NHẤT PHẦN MỞ ĐẦU 1 – LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: 1.1- Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của học sinh Tiểu học: Ở lớp Tiểu học việc nhận thức một vấn đề nào đó thường bị chi phối bởi nhiều yếu tố hoạt động bên ngoài đó là yếu tố khách quan. Vì sự chú ý của các em chưa cao, chưa bền vững do thiếu khả năng tổng hợp. Sự chú ý của các em chưa bền vững, và thường bị phân tán bởi các hoạt động khác. Nhất là trí nhớ của các em còn trực quan máy móc, qua hình ảnh. Do đó, tình huống và hình ảnh cụ thể bao giờ cũng giúp các em khắc sâu ghi nhớ hơn các câu, các chữ, các khái niệm với những yếu tố nêu trên thì quá trình dạy học cần tổ chức một hoạt động bổ trợ sao cho phù hợp với đặc điểm tâm lý của học sinh, trong đó các hoạt động đã vận dụng một cách linh hoạt sáng tạo “Học mà chơi – Chơi mà học” loại hình hoạt động này huy động được tư duy tổng hợp của các em trên cơ sở các kiến thức và ngược lại thông qua trò chơi các kiến thức được củng cố và khắc sâu hơn. 1.2 – Xuất phát từ định hướng đổi mới về phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học: Đổi mới phương pháp dạy học là đưa phương pháp mới vào trường. Trên cơ sở phát huy mặt tích cực của phương pháp truyền thống để nâng cao chất lượng dạy và học, dạy học nói chung và dạy học Toán nói riêng, giáo viên là người tổ chức hướng dẫn mọi hoạt động của học sinh. Mọi học sinh đều phải tích cực để phát huy năng lực cá nhân. Giáo viên tổ chức hoạt động, học sinh huy động vốn hiểu biết của bản thân để chiếm lĩnh tri thức và từ đó thực hành. Môn Toán lớp 2 là một trong bộ môn nằm trong chương trình môn Toán Tiểu học, phương pháp dạy học Toán lớp 2 là dạy học đưa các hoạt động tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh, giáo viên tổ chức hướng dẫn học sinh hoạt động dưới sự trợ giúp của đồ dùng học tập, để từng nhóm học sinh phát hiện chiếm lĩnh nội dung và thực hành theo năng lực của từng cá nhân một trong những hình thức đổi mới dạy học ở Tiểu học hiện nay, là chuyển từ hình thức “Thầy giảng – Trò tin” sang hình thức “Thầy tổ chức – Trò hoạt động”, nói cách khác dạy học Toán cần phải tiến hành dưới nhiều hình thức. 1 Tổ chức hoạt động trò chơi Toán học có thể tổ chức như một hoạt động dạy học ở cơ sở Tâm lý và sinh lý đã khẳng định dạy học Toán dùng trò chơi toán học là phù hợp với lứa tuổi học sinh Tiểu học, trò chơi giúp học sinh có cơ hội trao đổi và điều chỉnh những hiểu biết của tài liệu với bạn bè cùng lứa tuổi sẽ có dịp để nhận thức rõ điều chúng đang làm khi củng cố kiến thức kỹ năng, mà học sinh được học thông qua các trò chơi, các em sẽ không còn cảm thấy nhàm chán và có hứng thú học tập. 1.3 – Xuất phát thực trạng việc dạy Toán lớp 2 Qua dự giờ, thăm lớp trao đổi và giảng dạy lớp 2 tại trường Tiểu học Quảng Tâm – Thành phố Thanh Hóa. Tôi nhận thấy về tổ chức các trò chơi Toán học sẽ tạo hứng thú cho các em giúp các em yêu thích và say mê học Toán, nhưng nếu không sử dụng thường xuyên liên tục thì các thao tác của các em sẽ bỡ ngỡ, lúng túng. Từ nhu cầu thực tế trên, tôi nhận thấy việc thiết kế trò chơi Toán học góp phần đổi mới và nâng cao chất lượng dạy học môn Toán nói chung và Toán lớp 2 nói riêng là rất cần thiết, nên tôi chọn Tiểu luận “Trò chơi Toán học lớp 2” 2- MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Tìm hiểu mục đích yêu cầu cần thiết khi thiết kế trò chơi Toán học cho học sinh Tiểu học. Tìm hiểu hệ thống nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học Toán lớp 2. Thiết kế (Sưu tầm một số trò chơi Toán học phục vụ bài dạy môn Toán lớp 2) 3 – NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU Nghiên cứu đặc điểm tâm lý – Sinh lý học sinh Tiểu học; Đổi mới phương pháp dạy học; Thực hiện dạy học môn Toán thông qua các trò chơi Toán học lớp 2. 4 – ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 4.1 – Đối tượng nghiên cứu Việc tổ chức các hoạt động trò chơi Toán học cho học sinh lớp 2, sách giáo khoa, sách hướng dẫn, (Thiết kế, sưu tầm) một số trò chơi Toán học lớp 2. 4.2 – Nghiên cứu khách thể Giáo viên, học sinh trường Tiểu học. 2 5 – PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1- Phương pháp nghiên cứu tài liệu 2 – Phương pháp quan sát 3 – Phương pháp điều tra 4 – Phương pháp thực nghiệm 3 PHẦN THỨ II NỘI DUNG ĐỀ TÀI A – MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU VÀ PHÂN DẠNG CÁC TRÒ CHƠI TOÁN HỌC Ở LỚP 2 1- MỤC ĐÍCH, Ý NGHĨA, TÁC DỤNG CỦA TRÒ CHƠI TOÁN HỌC: Học sinh Tiểu học luôn hiếu động, ham chơi, thích cái mới lạ, nhưng lại chóng chán. Đối với trẻ, trò chơi là phát hiện cái mới, kích thích tính tò mò, muốn tìm hiểu, khám phá. Do vậy, quan điểm “Thông qua hoạt động vui chơi để tiến hành hoạt động học tập” phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý học sinh Tiểu học, cũng như hình thức tổ chức dạy học của nhà trường Tiểu học. Trong quá trình dạy học Toán ở Tiểu học, sử dụng trò chơi học tập có những tác dụng như: - Giúp học sinh thay đổi loại hình hoạt động trong giờ học, làm cho giờ học bớt căng thẳng, tạo cảm giác thoải mái, dễ chịu, giúp học sinh tiếp thu kiến thức nhẹ nhàng, gây hứng thú học tập. - Kích thích sự tìm tòi, tạo cơ hội để học sinh tự thể hiện mình. - Thông qua trò chơi, học sinh vận dụng kiến thức, năng nổ, hoạt bát, kích thích trí tưởng tượng, trí nhớ. Từ đó phát triển tư duy mềm dẻo, học tập cách xử lý thông minh trong những tình huống phức tạp, tăng cường khả năng vận dụng trong cuộc sống để dễ dàng thích nghi với điều kiện đổi mới của xã hội. Ngoài ra, thông qua hoạt động trò chơi còn giúp các em phát triển được nhiều phẩm chất đạo đức như tính đoàn kết, thân ái, giúp đỡ nhau, lòng trung thực, tinh thần cộng đồng trách nhiệm ... Xét về mục đích phục vụ dạy học nói chung, trò chơi Toán học có thể là: - Trò chơi nhằm dẫn dắt hình thành tri thức mới - Trò chơi nhằm củng cố tri thức, rèn luyện kỹ năng - Trò chơi nhằm ôn tập, rèn luyện tư duy trong giờ ngoại khóa. 2 – YÊU CẦU CỦA TRÒ CHƠI TOÁN HỌC: Khi thiết kế trò chơi Toán học phải đảm bảo các nguyên tắc sau: 2.1 – Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học và phát triển - Bất kể một trò chơi toán học nào cũng phải chứa đựng trong đó một yếu tố toán học. 4 - Các trò chơi phải giúp học sinh rèn luyện kỹ năng toán học, phát huy trí tuệ, óc phân tích tư duy, sáng tạo. - Toán học lớp 2 được chia thành 5 mạch kiến thức: + Số học và yếu tố đại số + Đại lượng và đo đại lượng + Yếu tố hình học + Yếu tố thống kê + Các dạng toán giải. Các trò chơi phải được xây dựng từ các dạng bài tập có chọn lọc của các tiết học trong 5 mạch kiến thức trên, nhưng có thể mang những các tên gợi cảm nhằm gây hứng thú, góp phần hình thành, củng cố hoặc hệ thống kiến thức. - Trò chơi toán học phải kết hợp cả vận động lẫn trí tuệ, ở lớp dưới trò chơi toán học nặng về vận động, càng lên cao tính trí tuệ càng phải cao hơn. 2.2 – Nguyên tắc vừa sức dễ thực hiện - Trò chơi có sức hấp dẫn, thu hút được sự tham gia của học sinh tạo không khí vui vẻ, thoải mái. - Trò chơi phải phù hợp với quỹ thời gian (sử dụng trong giờ học từ 5 đến 10 phút), thích hợp với tâm sinh lý lứa tuổi học sinh lớp 2. - Tổ chức trò chơi không quá cầu kỳ, phức tạp. 2.3 - Nguyên tắc khai thác và thực hành - Sử dụng triệt để, yêu cầu, nội dung kiến thức cơ bản cũng như đồ dùng, phương tiện có sẵn của môn học (ở thư viện, đồ dùng của học sinh, của giáo viên) - Các đồ dùng tự làm được giáo viên khai thác từ những vật liệu gần gũi xung quanh (từ các phế liệu như: vỏ hộp bánh kẹo, đầu gỗ, đầu nứa, nắp chai, giấy bìa ...) sao cho đồ dùng vừa đảm bảo tính khoa học, tính giáo dục, tính thẩm mỹ nhưng ít tốn kém. 3 – PHÂN DẠNG CÁC TRÒ CHƠI TOÁN HỌC Căn cứ vào các mạch kiến thức trong chương trình Toán lớp 2, ta có thể phân dạng các trò chơi Toán học như sau: 1- Trò chơi dạy số và so sánh số 2- Trò chơi để rèn luyện kỹ năng thực hiện 4 phép tính 3- Trò chơi để dạy về đại lượng, đo đại lượng và yếu tố thống kê 5 4- Trò chơi để dạy về các yếu tố hình học 5- Trò chơi để giải toán. 4 – THỰC TRẠNG DẠY TOÁN LỚP 2 Để nắm được hiệu quả dạy Toán lớp 2 không thể đánh giá trên cơ sở giảng dạy mà còn xem xét tìm hiểu một số vấn đề liên quan trực tiếp đến quá trình giảng dạy của giáo viên, do đó việc đi sâu vào điều tra thực trạng dạy học còn phải quan sát, điều tra một số vấn đề chuẩn bị bài của giáo viên, thực trạng tiếp thu kiến thức của học sinh. Thu thập thông tin, số liệu cần thiết. Từ đó phân tích sử dụng số liệu, tìm ra nguyên nhân. 4.1 – Nghiên cứu đội ngũ giáo viên: Qua tìm hiểu đội ngũ giáo viên cho thấy giáo viên dạy khối 2 tất cả các cô giáo đều có trình độ chuẩn, có năng lực chuyên môn, tuổi đời còn trẻ, nhiệt tình, tâm huyết với nghề nghiệp. 4.2 – Điều tra thực trạng học sinh: Học sinh chủ yếu là con em nông thôn nên điều kiện học tập của các em còn hạn chế, song các em đã cố gắng tiếp thu và lĩnh hội những tri thức mà cô giáo truyền đạt, 100% học sinh nhà trường đều đạt từ trung bình trở lên. B – THIẾT KẾ CÁC TRÒ CHƠI TOÁN HỌC LỚP 2 1 – TRÒ CHƠI ĐỂ DẠY SỐ VÀ SO SÁNH SỐ * Trò chơi: Xếp hạng thứ tự a- Mục đích chơi: Giúp học sinh củng cố, so sánh và sắp xếp các số theo thứ tự từ bé đến lớn và ngược lại. b- Thời gian chơi: 5 phút. c- Chuẩn bị: - Giáo viên chuẩn bị 2 lá cờ hiệu (cờ giấy nhỏ, 2 lá cờ có 2 màu khác nhau). - Chia lớp làm 2 đội, mỗi đội có 4 mảnh bìa (kích thước 10x15cm) trong mỗi mảnh bìa có ghi các số. Ví dụ: Bài: Ôn tập các số đến 100 (tiết 2) Bài tập số 4 trang 4 sách giáo khoa Toán lớp 2. - Viết các số: 33, 54, 45, 28. 6 a- Theo thứ tự từ bé đến lớn b- Theo thứ tự từ lớn đến bé. - Chọn 2 đội chơi, mỗi đội 4 em, các em tự đặt tên cho đội chơi của mình. (Ví dụ: Tên gọi tương ứng với màu sắc của cờ hiệu như đội xanh, đội đỏ) d- Luật chơi: Khi giáo viên hô “bắt đầu” “Tập hợp theo thứ tự từ bé đến lớn” (Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé), thì các em cầm biển ghi số xếp hàng theo thứ tự yêu cầu. Mỗi lần xếp hàng theo thứ tự, xếp nhanh, không ồn ào, lộn xộn được 10 điểm, xếp chậm, không thẳng hàng, mất trật tự trừ 2 điểm. Đội nào xếp sai không tính điểm. Sau 5 phút kết thúc trò chơi, đội nào nhiều điểm đội đó thắng. e- Cách chơi Đội trưởng của 2 đội lên nhận và phát cho mỗi bạn 1 biển của đội mình. Giáo viên yêu cầu 2 đội quan sát, tự so sánh các số vừa nhận được trong đội với nhau (trong khoảng 1 đến 2 phút). Khi giáo viên giơ 2 lá cờ trên tay về 2 phía (sang ngang) thì các em giờ biển lên cao và xếp mỗi đội thành 1 hàng ngang, điểm mốc bắt đầu từ cô giáo. Khi cô đưa 2 lá cờ song song về phía trước thì học sinh tập hợp thành 2 hàng dọc. - Khi giáo viên hô các cách khác nhau: “Tập hợp theo thứ tự từ bé đến lớn” hoặc “Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé” - Học sinh nhanh chóng cầm biển và xếp theo thứ tự yêu cầu. Sau 2 lần xếp hàng, các em trong đội có thể đổi biển cho nhau rồi tiếp tục chơi. - Ban thư ký ghi kết quả và tổng kết điểm, sau 5 phút kết thúc trò chơi, đội nào nhiều điểm hơn, đội đó thắng cuộc. 2 – TRÒ CHƠI ĐỂ RÈN LUYỆN KỸ NĂNG THỰC HÀNH 4 PHÉP TÍNH * Trò chơi: Kết bạn a- Mục đích chơi: Rèn luyện, củng cố kỹ năng nhẩm nhanh các phép tính cộng, trừ (số tròn chục, tròn trăm) hoặc nhân, chia. Luyện tác phong nhanh nhẹn, luyện tinh mắt. b- Thời gian chơi: Từ 5 – 7 phút 7 c- Chuẩn bị chơi: Giáo viên chuẩn bị từ 10 đến 15 tấm thẻ, kích thước 10x15cm, có dây đeo. Mỗi tấm thẻ ghi 1 phép tính hoặc kết quả tương ứng với phép tính. Ví dụ: Giáo viên chuẩn bị nội dung ghi trong thẻ như sau: 400 x 500 250 800 - 300 600-100-50 200+50 900 500 460 450 700+30 300+200-40 730 d- Luật chơi: Học sinh lên rút mỗi em 1 thẻ, sau đó tập hợp thành vòng tròn. Khi giáo viên hô “Tìm bạn – Tìm bạn” thì các em tìm và chạy về với bạn đeo thẻ có kết quả (hoặc phép tính) tương ứng với phép tính (hoặc kết quả) ghi trên thẻ của mình. Tìm đúng bạn của mình được 10 điểm, tìm sai không được điểm và phải tìm lại cho đúng. e- Cách chơi: Giáo viên chọn 12 bạn chơi (có thể cho học sinh tự xung phong ) lên rút thẻ của mình sau đó tập hợp thành vòng tròn, các em đeo thẻ trước ngực, mỗi em tự quan sát nội dung ghi trong thẻ của mình, của bạn. Tính nhẩm kết quả hoặc phép tính tương ứng với kết quả ghi trên thẻ của mình. Yêu cầu cả đội vừa lặc cò cò vừa vỗ tay hát cùng cả lớp câu hát “ Lặc cò cò cho cái giò nó khỏe, đi xen kẽ cho nó khỏe cái giò”. Khi giáo viên bất ngờ hô “Tìm bạn – Tìm bạn” các em phải nhanh chóng tìm và chạy về với bạn đeo thẻ có kết quả và phép tính tương đương với phép tính hoặc kết quả ghi trên thẻ mình đeo. Những ai tìm đúng, tìm nhanh bạn của mình thì được 10 điểm. bạn nào tìm sai thì phải tự nhẩm lại và tìm cho đúng bạn của mình. Sau một lượt, giáo viên có thể đổi thẻ lẫn lộn để các em có thể tiếp tục chơi hoặc cho nhóm khác chơi . 3 – TRÒ CHƠI ĐỂ DẠY VỀ ĐẠI LƯỢNG, ĐO ĐẠI LƯỢNG VÀ YẾU TỐ THỐNG KÊ. * Trò chơi: “ Tích tắc – tích tắc Có giờ, có giấc” (Sưu tầm trong hệ thống trò chơi củng cố 5 mạch kiến thức toán Tiểu học – tác giả Trần Ngọc Lan ) 8 a – Mục đích: Rèn kỹ năng xem đồng hồ, nắm được các mối quan hệ giữa các đơn vị đo thời gian (giờ và phút) biết ứng dụng vào trong thực tiễn cuộc sống b – Thời gian chơi: 5 phút c – Chuẩn bị: 2 mô hình đồng hồ (hoặc đồng hồ thật) Cho mỗi đội một đồng hồ, mỗi đội có 4 bạn tham gia điểm danh từ 1- 4. Trên bảng giáo viên đính 2 tờ giấy khổ A4 (dán ở mép trên) để học sinh có thể lật lên viết số giờ mình nghĩ rồi thả giấy che đi, mỗi đội xếp thành một hàng dọc, mỗi đội cử một thư ký. d- Luật chơi: Khi giáo viên hô “Bắt đầu” và tính giờ thì bạn số 1 của 2 đội chạy lên bảng lật tờ giấy A4 đã dán sẵn rồi viết vào đó số giờ mà mình nghĩ, xong về truyền tin cho bạn thứ 2. Bạn thứ 2 truyền tin cho bạn thứ 3, bạn thứ 3 truyền tin cho bạn thứ 4, bạn thứ 4 lên vặn đồng hồ theo số giờ mình nghe được (Thư ký ghi lại số giờ đã được vặn trên đồng hồ). Bạn thứ 4 về vị trí, bạn thứ nhất xếp xuống dưới cùng. Sau đó bạn thứ 2 lên lật tờ giấy dán ở trên bảng viết số mà mình nghĩ rồi trở về truyền tin cho bạn thứ 3, bạn thứ 3 truyền tin cho bạn thứ 4, bạn thứ 4 truyền tin cho bạn thứ nhất, bạn thứ 2 lên vặn đồng hồ theo số giờ mà mình nghe được rồi trở về chỗ (thư ký ghi lại số giờ đã được vặn trên đồng hồ), bạn thứ 2 xếp xuống cuối cùng và tiếp tục bạn thứ 3 lên bảng viết số mà mình nghĩ. Như vậy 4 lần viết số giờ, 4 lần vặn kim đồng hồ của 4 bạn trong đội sẽ được tính điểm đồng đội. Giáo viên cùng các thư ký đối chiếu tổng kết. Nếu vặn đúng với viết được 10 điểm, vặn sai 0 điểm, vặn lúng túng trừ 2 điểm. Đội thao tác nhanh, đúng, xong sớm hơn thời gian cho phép được cộng 4 điểm. Đội nào nhiều điểm hơn đội đó thắng. - Thời gian chơi: Chơi trong khoảng 10 phút - Chuẩn bị chơi: Giáo viên chuẩn bị sẵn 1 số đồ vật và cho sẵn 1 số khoảng cách cần ước lượng, chẳng hạn: Bề dày cuốn sách giáo khoa, chiều rộng, chiều dài của quyển vở, vẽ sẵn đoạn dài, ngắn khác nhau lên khổ giấy lớn, chiều dài, chiều rộng của lớp học, sân trường … Một số dụng cụ đo như: Thước có chia vạch cm; mm thước 1m và thước dây có thể kéo dài đo sân trường. - Luật chơi: Chia lớp thành 2 đội, giáo viên cho mỗi đội lần lượt trả lời xen kẽ (có thư ký ghi câu trả lời ước lượng) khi giáo viên giơ một vật lên yêu cầu 2 đội quan sát rồi chỉ định 1 trong 2 đội trả lời. Ví dụ: Bề dầy của sách giáo khoa 9 Toán (đội 1); bề dầy của sách giáo khoa Tiếng Việt (đội 2) … cứ như vậy, hết thời gian 5 phút, 2 đội đã trả lời được các câu hỏi tương đương. Cô giáo cùng cả lớp kiểm tra độ chính xác của các câu trả lời (ước lượng). Đội nào có nhiều kết quả chính xác hơn thì đội đó thắng, cô giáo sẽ tặng cho các thành viên trong đội một món quà nhỏ (gói kẹo chẳng hạn). 4- TRÒ CHƠI ĐỂ DẠY CÁC YẾU TỐ HÌNH HỌC a- Mục đích chơi: Giúp học sinh nhớ các công thức tính Chu vi Hình tam giác – Hình tứ giác. Từ đó, vận dụng linh hoạt, kết hợp với kỹ năng tính nhẩm chu vi hình tam giác, hình tứ giác với các số đo là tổng các cạnh cho trước. b- Thời gian chơi: Chơi trong khoảng từ 5 -7 phút c- Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 1 cây hoa có treo sẵn những bông hoa bằng giấy ghi nội dung câu hỏi: 1- Hình như thế nào được gọi là hình tam giác? Muốn tính chu vi hình tam giác ta làm thế nào? 2- Tính chu vi hình tam giác, biết số đo các cạnh: 9cm; 5cm; 7cm? 3- Hình như thế nào được gọi là hình tứ giác? Muốn tính chu vi hình tứ giác ta làm thế nào? 4- Tính chu vi hình tứ giác biết số đo các cạnh: 9cm; 5cm; 7cm; 4cm? 5- Một hình vuông có cạnh 4cm, hỏi chu vi hình vuông đó là bao nhiêu cm? 6- Hình bên gọi là hình gì? 9dm Chu vi là mấy ………… - An nói 45dm 5dm - Bình nói 450cm Ai nói đúng, ai nói sai? d- Luật chơi thi đua giữa cá nhân, giữa các nhóm. Học sinh xung phong lên hái hoa mỗi lần 1 em (đại diện cho mỗi nhóm) khi hái xong phải đọc to và rõ ràng câu hỏi và câu trả lời trước lớp. Nếu bạn nào trả lời chính xác trôi chảy thì cả lớp khuyến khích bằng một tràng pháo tay cổ vũ 10 bạn đó. Nếu bạn nào trả lời sai thì phải lặc cò cò tại chỗ, các bạn khác có quyền xung phong trả lời. e- Cách chơi: Khi giáo viên hô “bắt đầu trò chơi” và chỉ định số học sinh xung phong mỗi lần. Quy định mỗi em chỉ được hái mỗi 1 bông hoa và đọc rõ ràng nội dung câu hỏi, câu trả lời. Cả lớp đánh giá câu trả lời của bạn (bằng cách vỗ tay nêu lên ở luật chơi). Giáo viên nhận xét đánh giá quá trình chơi của các em. 5 – TRÒ CHƠI ĐỂ RÈN KỸ NĂNG GIẢI TOÁN: * Trò chơi: “Tìm đội vô địch” (sưu tầm) a- Yêu cầu: Người chơi cần nắm vững 5 mẫu toán giải trong chuơng trình toán. b- Thời gian chơi: Chơi trong khoảng 5 - 7 phút. c- Chuẩn bị chơi: Giáo viên chia lớp thành 2 đội, mỗi đội cử ra 5 bạn đại diện lên chơi, các bạn còn lại làm cổ động viên. Giáo viên viết sẵn tóm tắt lên giấy kẻ ô li gồm đủ 5 dạng (5 mẫu) phô tô làm 2 bản cho 2 đội. Đặt úp xuống theo hàng ngang (để học sinh không thấy được trước khi tính giờ). Chẳng hạn 5 bài như sau: Bài 1: Tóm tắt : Bao thứ 1 : 20 kg gạo Bao thứ 2 : 10 kg gạo Cả hai bao : ………….kg gạo ? Bài 2: Tóm tắt: Hằng có : 16 quyển vở Cho em : 4 quyển vở Còn :…………. quyển vở ? Bài 3: 17 Cây Tóm tắt: Đội 1: 7 Cây Đội 2: ? Cây 11 Bài 4: Tóm tắt: Em : 11 tuổi Anh hơn em : 6 tuổi Anh : …… tuổi ? Bài 5: Tóm tắt: 12 học sinh : 4 nhóm Mỗi nhóm : …….học sinh ? Hai đội đứng hàng ngang theo các bài đã được xếp thứ tự. d - Luật chơi : Khi giáo viên hô “ 5 phút bắt đầu”thì tất cả 5 học sinh của hai đội lật tờ giấy lên, đọc kỹ và giải quyết nhanh chóng yêu cầu đặt ra. Ai xong nộp bài cho cô rồi về chỗ ngồi. Giáo viên đánh dấu những bài nộp trước thời gian quy định. Hết giờ nếu bạn của đội nào còn viết tiếp là phạm quy không được tính điểm. Mỗi lời giải đúng được 10 điểm. Mỗi bài nộp trước thời gian cho phép và đúng thì được cộng 1 điểm. Đội có tổng số điểm nhiều hơn là đội vô địch. 12 C. KẾT QUẢ Thực trạng điều tra kết quả môn Toán: Cuối học kỳ I và giữa học kỳ II. Khối 2 – Năm học 2013 – 2014. Trường Tiểu học Quảng Tâm – TP. Thanh Hóa TT Lớp 1 2 3 4 2A 2B 2C 2C TT Lớp 1 2 3 4 2A 2B 2C 2C Sĩ Số 31 32 34 34 Sĩ Số 31 32 34 34 Giỏi SL % 28 89,6 27 83,7 87 30 85 29 Cuối kỳ I Khá Trung Bình SL % SL % 6,4 1 3,2 2 9,3 2 6 3 5,8 2 5,8 2 9 2 6 3 Yếu, kém SL % 0 0 0 0 0 0 0 0 Giỏi SL % 97 30 29 89,9 94 32 97 33 Giữa học kỳ II Khá Trung Bình SL % SL % 0 1 3,2 0 0 3 9,3 0 0 2 5,8 0 0 1 3 0 Yếu, kém SL % 0 0 0 0 0 0 0 0 13 PHẦN KẾT LUẬN 1- NHỮNG BÀI HỌC RÚT RA CHO BẢN THÂN VÀ ĐỒNG NGHIỆP SAU QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI Qua quá trình tìm hiểu, nghiên cứu và thực hiện đề tài, bản thân tôi nhận thấy việc đưa hình thức trò chơi vào trong giờ học Toán ở trường Tiểu học nói chung và giờ học toán lớp 2 nói riêng là rất cần thiết. Bởi vì sử dụng trò chơi học tập không chỉ giúp học sinh nắm và củng cố được nội dung kiến thức toán một cách nhẹ nhàng, mà còn giúp học sinh phát triển năng lực tư duy, trí tưởng tượng, óc sáng tạo, khả năng diễn đạt mạch lạc, tạo hứng thú học tập, tạo niềm vui và niềm say mê yêu thích học Toán. Từ đó rèn luyện đức tính chăm chỉ, tự tin, năng động, sáng tạo, góp phần rèn luyện cho học sinh những đức tính, phẩm chất và phong cách làm việc của người lao động mới. Kết quả chất lượng học tập môn Toán cuối học kỳ I, giữa học kỳ II của học sinh sau khi áp dụng trò chơi Toán học: - 100% học sinh đạt yêu cầu. Trong đó : + Số học sinh khá giỏi tăng + Số học sinh trung bình giảm một cách rõ rệt, đặc biệt không còn học sinh yếu kém. Sau khi tham gia chơi, tất cả học sinh đều phấn chấn, vui vẻ bước vào giờ học mới một cách hứng thú, làm cho chất lượng của giờ học khác đạt hiệu quả cao hơn. Mặc dù bản thân đã rất cố gắng, nhưng do thời gian nghiên cứu chưa nhiều, kinh nghiệm và trình độ của bản thân còn hạn chế nên trong phạm vi đề tài này tôi mới xây dựng được một số trò chơi nhằm góp phần đổi mới phương pháp, nâng cao hiệu quả dạy học dựa trên đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh lớp 2, dựa vào nội dung chương trình cũng như điều kiện thực tế ở địa phương nơi tôi công tác. Tuy vậy, đây cũng là một việc làm giúp tôi nâng cao nghiệp vụ sư phạm, giúp tôi chuẩn bị tâm thế tiếp tục tìm hiểu, nghiên cứu nội dung, phương pháp hình thức tổ chức dạy học toán trong chương trình Tiểu học. Qua quá trình thực nghiệm tôi thấy việc tổ chức loại hình “ Trò chơi toán học ” trong dạy học toán là rất cần thiết, vì loại hình này có hiệu quả dạy và học 14 cao nhưng đòi hỏi người giáo viên phải biết đưa ra đúng lúc, đúng chỗ, nếu lạm dụng nó thì kết quả sẽ ngược lại “ Tổ chức trò chơi có nội dung toán học” cũng là trò chơi, nên khi học sinh tham gia chơi tinh thần chơi rất sôi nổi, sự ồn ào của cuộc chơi và sự cổ vũ của bạn bè có thể sẽ gây ảnh hưởng đến các lớp bên cạnh. 2- Ý KIẾN ĐỀ XUẤT - Đổi mới hình thức dạy học là một trong các giải pháp quan trọng để đổi mới phương pháp dạy học. Trò chơi học tập là một hình thức dạy có hữu ích đối với trẻ Tiểu học. Song hiện nay đa số giáo viên Tiểu học còn thờ ơ, mơ hồ với việc sử dụng trò chơi trong giờ học toán. Vì vậy, để góp phần làm phong phú hình thức tổ chức dạy học thì bản thân người giáo viên cần phải tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ của mình. Nghiên cứu nắm vững nội dung chương trình từ đó vận dụng sáng tạo phương pháp, hình thức tổ chức dạy học nhằm nâng cao hiệu quả giờ dạy. Không những thế người giáo viên cần phải yêu nghề mến trẻ, tâm huyết với nghề, để có thể khắc phục những khó khăn về cơ sở vật chất, phương tiện dạy học, linh hoạt trong việc sử dụng vật liệu đơn giản, dễ kiếm, để tự tạo ra các đồ dùng trực quan thích hợp sử dụng trong các trò chơi học tập gây hứng thú cho các em. - Nhà trường phải kết hợp chặt chẽ với các khối giáo dục khác và phải biết tranh thủ các nguồn đầu tư cho giáo viên có đủ phương tiện dạy học - Đề nghị Ban soạn thảo chương trình Tiểu học cần biên soạn các tài liệu hướng dẫn tổ chức cũng như thiết kế các trò chơi trong giờ học, để giáo viên có tài liệu tham khảo - Đề nghị các cấp lãnh đạo có kế hoạch triển khai các chuyên đề dự án hoặc tổ chức hội thảo để giáo viên Tiểu học có thể tiếp cận, trao đổi học hỏi cách thức, kinh nghiệm sáng kiến về thiết kế và sử dụng trò chơi trong học tập, góp phần đổi mới phương pháp dạy học . Quảng Tâm, ngày 20 tháng 03 năm 2014 Xác nhận của thủ trưởng đơn vị CAM KẾT KHÔNG COPY Nguyễn Thị Quế 15 MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU..................................................................................................1 1 – LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:.............................................................................1 1.1- Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của học sinh Tiểu học:....................1 1.2 – Xuất phát từ định hướng đổi mới về phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học:.....................................................................................................1 1.3 – Xuất phát thực trạng việc dạy Toán lớp 2............................................2 2- MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.........................................................................2 3 – NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU.......................................................................2 4 – ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU............................................2 4.1 – Đối tượng nghiên cứu...........................................................................2 4.2 – Nghiên cứu khách thể...........................................................................2 5 – PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...............................................................3 NỘI DUNG ĐỀ TÀI............................................................................................4 A – MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU VÀ PHÂN DẠNG CÁC TRÒ CHƠI TOÁN HỌC Ở LỚP 2..................................................................................................4 1- MỤC ĐÍCH, Ý NGHĨA, TÁC DỤNG CỦA TRÒ CHƠI TOÁN HỌC:......4 2 – YÊU CẦU CỦA TRÒ CHƠI TOÁN HỌC:...............................................4 2.1 – Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học và phát triển.................................4 2.2 – Nguyên tắc vừa sức dễ thực hiện.........................................................5 2.3 - Nguyên tắc khai thác và thực hành......................................................5 3 – PHÂN DẠNG CÁC TRÒ CHƠI TOÁN HỌC...........................................5 4 – THỰC TRẠNG DẠY TOÁN LỚP 2..........................................................6 4.1 – Nghiên cứu đội ngũ giáo viên:.............................................................6 4.2 – Điều tra thực trạng học sinh:................................................................6 B – THIẾT KẾ CÁC TRÒ CHƠI TOÁN HỌC LỚP 2...............................6 1 – TRÒ CHƠI ĐỂ DẠY SỐ VÀ SO SÁNH SỐ.............................................6 2 – TRÒ CHƠI ĐỂ RÈN LUYỆN KỸ NĂNG THỰC HÀNH 4 PHÉP TÍNH 7 3 – TRÒ CHƠI ĐỂ DẠY VỀ ĐẠI LƯỢNG, ĐO ĐẠI LƯỢNG VÀ YẾU TỐ THỐNG KÊ.......................................................................................................8 4- TRÒ CHƠI ĐỂ DẠY CÁC YẾU TỐ HÌNH HỌC.....................................10 5 – TRÒ CHƠI ĐỂ RÈN KỸ NĂNG GIẢI TOÁN:.......................................11 C. KẾT QUẢ......................................................................................................13 PHẦN KẾT LUẬN............................................................................................14 1- NHỮNG BÀI HỌC RÚT RA CHO BẢN THÂN VÀ ĐỒNG NGHIỆP SAU QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI.....................................................14 2- Ý KIẾN ĐỀ XUẤT.....................................................................................15
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan