Mô tả:
PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN TÂN BÌNH
TRƯỜNG THCS QUANG TRUNG
TỔ LÍ HOÁ SINH
TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM :
GIÚP HỌC SINH GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ ĐỘ RƯỢU.
HỌ VÀ TÊN TÁC GIẢ: NGUYỄN THỊ NHƯ THÚY
CHỨC VỤ :
GIÁO VIÊN .
NĂM HỌC : 2006-2007
GIÚP HỌC SINH GIẢI MỘT SỐ BÀI TOÁN
CƠ BẢN VỀ ĐỘ RƯỢU
I.ÑAË
T VAÁ
N ÑEÀ
:
Ñeåcuû
ng coákieá
n thöù
c cô baû
n ñaõhoïc treâ
n lôù
p hoïc sinh caà
n phaû
i laø
m
baø
i taä
p nhieà
u ñeåkhaé
c saâ
u kieá
n thöù
c ñaõhoïc.
Tuy nhieâ
n khi toâ
i daïy ñeá
n baø
i röôïu etylic ,coùphaà
n baø
i taä
p veàñoä
röôïu thì hoïc sinh luoâ
n bòluù
ng tuù
ng khoâ
ng giaû
i ñöôïc caù
c loaïi baø
i taä
p
naø
y.
Do ñoùtrong quaùtrình giaû
ng daïy toâ
i ñaõruù
t ra moä
t soákinh nghieä
m khi
reø
n cho hoïc sinh cuû
a mình laø
m baø
i taä
p veàñoäröôïu .Toâ
i xin döôïc toù
m
taé
t quaùtrình thöïc hieä
n nhö sau.
II.NOÄ
I DUNG CHÍNH:
1.Bieä
n phaù
p xöûlyù
:
Böôc1:döïa vaø
o ñònh nghóa veàñoäröôïu toâ
i cho hoïc sinh vieá
t ngay coâ
ng thöù
c
tính ñoäröôïu nhö sau:
Ñoäröôïu = V röôïu nguyeâ
n chaá
t .100%
V hoã
n hôïp
HS phaû
i chuyeå
n ñoå
i qua laïi caù
c ñaïi löôïng trong coâ
ng thöù
c naø
y.
Böôù
c2:Phöông phaù
p giaû
i baø
i toaù
n:
Nguyeâ
n taé
c:
Ñi daà
n töødeãñeá
n kho ù
daà
n.
Laä
p sô ñoàtoù
m taé
t ñeàbaø
i.
Giuù
p HS nhaä
n bieá
t ñöôïc ñaâ
u laødung dòch ban ñaà
u,ñaâ
u laødung
dòch luù
c sau,chaá
t cho vaø
o laøchaá
t naø
o trong caù
c chaá
t sau :
Nöôù
c
Chaá
t tan.
Dung dòch coùnoà
ng ñoäkhaù
c
Toâ
i phaâ
n ra laø
m 3 loaïi baø
i taä
p cô baû
n nhö sau:
A.BAØI TOAÙN PHA LOAÕNG DUNG DÒCH ( CHO THEÂM NÖÔÙC
VAØO).
Ví duï 1: cho 50ml nöôùc vaøo 250ml hoãn hôïp röôïu etylic 300 .Tính ñoä
röôïu cuûa dung dòch môùi .
PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI :
PHAÀN GV HÖÔÙNG DAÃN
PHAÀN HS LAØM BAØI:
1.Cho hoïc sinh toùm taét ñeà
1.DD ban ñaàu Vhh=250ml
baøi :(ñaây laø phaàn raát quan
Ñoä röôïu=300 + VH2O=50ml
troïng vaø quyeát ñònh cuûa baøi
V röôïu ng chaát=?
toaùn)
75ml
DD luùc sau
2. Sau khi toùm taét ñeà, HS seõ
thaáy ngay caàn tìm ñaïi löôïng
naøo tröôùc ?
ÑoÄ röôïu =?
V röôïu ngchaát =75ml
V hoãn hôïp=?
250 .30
2.V röôïu ngchaát = 100 =75ml
3.HS :chaát tan khoâng thay ñoåi
3.GV:hoûi HS vaäy khi cho theâm
nöôùc vaøo thì chaát tan coù
thay ñoåi khoâng?
4.V hoãn hôïp luùc sau = 250 + 50 = 300ml
4.GV:ñöa 75ml röôïu ngchaát
leân sô ñoà ñaët vaøo dd ban
ñaàu vaø dd luùc sau .
5. Phần đáp số HS dễ nhận ra .
5.Độ rượu của dung dịch mới là:
Độ rượu
75 .100
= 300 = 25 0
B. BÀI TOÁN CHO THÊM CHẤT TAN VÀO DUNG DỊCH CÓ SẴN ĐỘ
RƯỢU.
Ví dụ 2:
Cần bao nhiêu thể tích rượu nguyên chất cho vào 60 ml dung dịch rượu 40 0 thành
rượu 60 0
PHẦN GV HƯỚNG DẪN
1GV: hướng dẫn HS tóm tắt
đề bài ,lập sơ đồ tóm tắt
PHẦN HS LÀM BÀI
1.HS làm bài:
DDban đầu Vhỗn hợp=60ml
Độ rượu =400
+
V rượu ng chất ?
Vrượu ng chất =?
DDlúc sau : độ rượu=60 0
Vrượu ng chất =?
V hỗn hợp=?
2.GV: Hỏi khi cho thêm chất
2. Chất tan thay đổi ,dung dịch thay đổi , nồng độ
tan vào dung dịch rượu thì DD thay đổi .
lúc sau có sự thay đổi nào ?
3. Ta đặt x cho lượng chất tan 3. V rượu nguyên chất trong dd lúc đầu :
cho thêm vào
60 .40
100
=
24 ml
4.Thể tích rượu nguyên chất
4. V rượu nguyên chất trong dd lúc sau.
trong dd lúc sau có giữ nguyên
24 + x
như ban đầu không?
Thể tích dd rượu lúc sau có
giữ nguyên như ban đầu
không?
V dd rượu lúc sau
60 + x
5.Các em hãy tất cả các đại
lượng vừa tìm vào công thức
độ rượu.
5.Thay vào công thức độ rượu ta có :
24 + x
60 = 60 + x . 100
X = 30
Vậy thể tích rượu nguyên chất thêm vào là 30 ml.
C.BÀI TOÁN PHA TRỘN HAI DUNG DỊCH CÓ ĐỘ RƯỢU KHÁC NHAU:
Ví dụ 3: Pha trộn 60ml dung dịch rượu 40 0 với 80ml dung dịch rượu 20 0 .Tìm độ rượu
của dung dịch mới thu được .
PHẦN GV HƯỚNG DẪN
1GV: hướng dẫn HS tóm tắt đề
bài ,lập sơ đồ tóm tắt
GV phân tích để HS thấy rõ hai
dd ban đầu có độ rượu khác
PHẦN HS LÀM BÀI
1.HS làm bài:
DDban đầu
DD1: Vhỗn hợp=60ml DD2: Vhỗn hợp=80ml
Độ rượu =400
+
Độ rượu =200
nhau ,trộn lẫn vào nhau .
DDlúc sau :
độ rượu=?
Vrượu ng chất =?
V hỗn hợp=?
2.GV:Các em hãy xem trong hai 2. V rượu nguyên chất trong DD1 là:
dd ban đầu còn thiếu đại lượng
60 x 40
nào ? Hãy tìm xem…
= 24ml
100
V rượu nguyên chất trong DD2 là:
80 x 20
= 16ml
100
V rượu nguyên chất trong DD rượu lúc sau là:
24 + 16 = 40ml
V hỗn hợp lúc sau là :
60 + 80 = 140 ml
Độ rượu trong dung dịch mới là :
40 x 100
=
28.57 0
140
2. Hiệu quả ban đầu :
-Khi thực hiện giải toán bằng phương pháp tóm tắt ,lập sơ đồ giải ,đã giúp cho học sinh
hiểu rõ đề ,từ đó các em có thể hình dung ngay cách giải một bài toán về độ rượu như
thế nào .
- Giáo viên cần nhấn rõ cho học sinh hiểu đề như : dung dịch nào là ban đầu ,dung
dịch nào là lúc sau ,chất cho thêm vào là chất tan hay nước ,hay một dung dịch khác.
-Giải theo phương pháp này tôi nhận thấy đa số các em học sinh hiểu bài một cách rõ
ràng , từ đó các em biết vận dụng để giải một số bài toán cơ bản về độ rượu ,kể cả học
sinh trung bình và yếu . Đối với học sinh giỏi các em có thể giải được các dạng bài
khó hơn .
3.Kiểm nghiệm :
-Sau nhiều năm đứng lớp ,trực tiếp giảng dạy ,tôi nhận thấy khi dạy đến bài độ rượu
.Nếu không cho học sinh tóm tắt ,lập sơ đồ hóa đề bài để giải .Nếu giáo viên không
nhấn mạnh dung dịch lúc đầu ,dung dịch lúc sau .Chất cho thêm vào là nước , chất tan
hoặc dung dịch có nồng độ khác.Nếu không áp dụng phương pháp đã nêu ở trên thì
học sinh khó có thể bắt đầu làm bài từ đâu ,giải như thế nào ? sẽ mơ hồ ,mất phương
hướng để giải ,mất nhiều thời gian .
- Sau khi thể hiện phương pháp này tôi nhận thấy học sinh hiểu ngay vấn đề ,giải bài
nhanh hơn , rõ ràng hơn và chính xác hơn .
4. Tự nhận xét :
_ Trước khi áp dụng phương pháp này chỉ có học sinh giỏi mới giải được ,số học sinh
đạt yêu cầu khoảng 5%.
_ Sau khi áp dụng phương pháp này sỉ số học sinh đạt yêu cầu tăng lên đáng kể khoảng
80-95%.
III.MẶT TIÊU CỰC VÀ HẠN CHẾ CỦA SKKN:
1.Mặt tích cực :
Học sinh hiểu ,giải bài tập nhanh, chính xác.
Tiết kiệm được thời gian.
Thông qua bài tập học sinh hiểu rõ nộị dung bài học trên lớp.
Học sinh được rèn kĩ năng tính toán nhanh , có tính khoa học ,có tính chính xác cao.
Gây hứng thú cho học sinh ,tạo niềm tin vào khoa học ,yêu thích bộ môn .
2.Hạn chế:
-Giáo viên cần có nhiều thời gian mới hướng dẫn học sinh thực hiện phương pháp này
. Tôi thường tranh thủ hướng dẫn các em giải bài tập vào 15 phút kiểm tra đầu giờ.
-Đối với học sinh yếu kém sẽ gặp khó khăn khi giải bài toán đặt x ,tìm x .HS cần vận
dụng kiến thức toán học để giải ,một số em mất căn bản về toán học nên không giải
được. Giáo viên phải hướng dẫn lại kiến thức về toán học .
IV.NHỮNG BÀI HỌC KHI THỰC HIỆN SKKN ,VẬN DỤNG KINH NGHIỆM.
Qua các bài toán về độ rượu giúp các em nắm được bài học lí thuyết ,một lần
nữa kiến thức được khắc sâu hơn .
Từ các bài toán về độ rượu các em có thể vận dụng để giải các bài toán về nồng
độ phần trăm của dung dịch ,cách pha chế dung dịch
Vôùi phöông phaùp giaûi toaùn naøy toâi ñaõ aùp duïng thöïc hieän ñaïi
traø cho toaøn theå hoïc sinh caùc lôùp maø toâi daïy ,khoâng phaân bieät
trình ñoä hoïc sinh cao hay thaáp .Caùc em ñeàu tieáp thu toát vaø ñaït
hieäu quaû toát .
V.KÊT LUẬN:
-Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ tôi đã rút ra trong quá trình giảng dạy ,rèn cho
học sinh kỉ năng giải một số bài toán về độ rượu .Khi áp dụng phương pháp giải toán
này tôi đã thấy các em dễ hiểu ,dễ áp dụng và giải bài toán tự tin hơn ,nhanh hơn và
điều quan trọng là tính chính xác hơn .
-Qua bài tập giúp các em hiểu rõ bài học hơn khắc sâu hơn và nhớ bài học lâu hơn.
-Với phương pháp này tôi đã áp dụng giảng dạy trong nhiều năm qua và rất có hiệu
quả tốt cho tất cả các đối tượng học sinh .
Ngaøy 10 thaùng 04 naêm 2007
- Xem thêm -