Tài liệu Sáng kiến kinh nghiệm áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường thcspdf

Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS AÙP DUÏNG COÙ HIEÄU QUAÛ PHÖÔNG PHAÙP THAÛO LUAÄN NHOÙM TRONG BOÄ MOÂN SINH HOÏC LÔÙP 7 ÔÛ TRÖÔØNG THCS PHAÀN I: ÑAËT VAÁN ÑEÀ 1.LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI: *Thöïc hieän ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc ôû TRÖÔØNG THCS laø caû moät quaù trình laâu daøi, laø quaù trình chuyeån töø phöông phaùp daïy hoïc “thaày noùi troø nghe”, “thaày ñoïc troø cheùp” hình thaønh phöông phaùp daïy hoïc môùi, trong ñoù thaày laø ngöôøi toå chöùc höôùng daãn giuùp ñôõ hoïc sinh hoïc taäp, coøn hoïc sinh phaûi chuû ñoäng hoïc taäp. Cho neân caùch hoïc cuûa hoïc sinh ngaøy nay khaùc nhieàu so vôùi nhöõng naêm tröôùc, hoïc sinh khoâng chæ nghe giaûng, ghi cheùp, khoâng hoïc thuï ñoäng maø caàn ñoøi hoûi söï chuû ñoäng, saùng taïo cuûa hoïc sinh trong quaù trình hoïc taäp. Giaùo duïc THCS laø baäc hoïc caàn phoå caäp naâng cao daân trí, ñaøo taïo nhaân löïc ñaùp öùng yeâu caàu coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc neân raát caàn nhöõng ngöôøi lao ñoäng naêng ñoäng saùng taïo, coù naêng löïc, coù traùc h nhieäm vaø phaùt trieån toaøn dieän. Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu ñaøo taïo con ngöôøi phaùt trieån trong thôøi ñaïi môùi nhaø trường phaûi hình thaønh cho hoïc sinh naêng löïc töï hoïc, töï giaûi quyeát vaán ñeà, maïnh daïn suy nghó, haønh ñoäng treân cô sôû ñuùng – sai, ñeå chuû ñoäng, linh hoaït saùng taïo trong hoïc taäp, trong lao ñoäng cuõng nhö hoøa nhaäp vaøo coäng ñoàng xaõ hoäi, naêng löïc öùng xöû vaø töï khaúng ñònh mình. Vì vaäy trong daïy hoïc sinh hoïc caàn aùp duïng phöông phaùp phaùt huy tính tích cöïc chuû ñoäng, töï giaùc saùng taïo cuûa hoïc sinh. Trong ño,ù bieän phaùp toåû chöùc cho hoïc sinh thaûo luaän nhoùm trong coâng taùc thay saùch boä moân sinh hoïc ôû tröôøng THCS laø moät yeáu toá raát caàn thieát. 2.MUÏC ÑÍCH CUÛA ÑEÀ TAØI: -Neâu leân caùch vaän duïng caùc bieän phaùp thaûo luaän nhoùm ñoái vôùi boä moân sinh hoïc lôùp 7, taïo ñieàu kieän cho hoïc sinh trao ñoåi, töï giaûi quyeát caùc vaán ñeà hoïc taäp, ñöôïc töï do trình baøy yù kieán rieâng cuûa mình, cuøng phaân tích so saùnh, thoáng nhaát ñaùnh giaù ruùt ra keát luaän cho baøi hoïc -Ñònh höôùng caùch toå chöùc thaûo luaän nhoùm qua caùc tieát hoïc sinh hoïc ôû tröôøng THCS, ñaëc bieät laø thaûo luaän nhoùm trong moân sinh hoïc lôùp 7. -Neâu ñöôïc caùc noäi dung, hình thöùc tieán haønh toå chöùc thaûo luaän nhoùm. 3.ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI ÑEÀ TAØI -Ñoái töôïng laø hoïc sinh baäc THCS. Aùp duïng chöông trình thay saùch lôùp 7 -Ñeà taøi ñöôïc nghieân cöùu, thöïc hieân taïi tröôøng PTDTNT Bình Long PHAÀN II: NOÄI DUNG 1.CÔ SÔÛ LÍ LUAÄN -Trong thôøi ñaïi xaõ hoäi phaùt trieån nhö hieän nay nhaø tröôøng khoâng theå cung caáp heát cho hoïc sinh nhöõng thoâng tin, nhöõng hieåu bieát ñöôïc. Ñieàu quan troïng laø phaûi trang bò cho caùc em naêng löïc haønh ñoäng, naêng löïc soáng vaø laøm vieäc, naêng löïc töï khaúng ñònh mình, töï ñoäc laäp, saùng taïo trong hoïc taäp cuõng nhö trong cuoäc soáng. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu ñoù caàn phaûi ñoåi môùi noäi dung phöông phaùp vaø hình thöùc toå chöùc daïy hoïc laø xu theá cuûa thôøi ñaïi laø traøo löu chung cuûa loaøi ngöôøi. Ñeå ñaát nöôùc ta tieán leân thôøi ñaïi coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc ñoøi hoûi söï ñaùp öùng veà ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc trong ñieàu kieän thò tröôøng lao ñoäng caïnh tranh neân ñoøi hoûi con ngöôøi ôû naêng löïc, söï khaùm phaù, söï saùng taïo Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường PTDTNT Bình Long 1 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS , coi troïng thöïc haønh, thöïc nghieäm, ngoaïi khoùa, laøm chuû kieán thöùc, töï hoïc cuûa hoïc sinh. Traùnh nhoài nheùt, hoïc veït, hoïc chay, khoâng phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc 2.NOÄI DUNG ÑEÀ TAØI a. Phöông phaùp daïy hoïc: *Ñoái vôùi hoïc sinh THCS (lôùp 6,7,8,9)ñeå thöïc hieän phöông phaùp daïy hoïc tích cöïc giaùo vieân caàn chuù yù: -Ña soá hoïc sinh coù tính töï laäp cao cho neân ñoøi hoûi giaùo vieân phaûi aùp duïng phöông phaùp môùi, phöông phaùp daïy hoïc tích cöïc nhaèm phaùt huy tính tích cöïc, tính hoaït ñoäng tö duy vaø tính töï laäp, töï nghieân cöùu cuûa hoïc sinh. -Tính tích cöïc cuûa hoïc sinh theå hieän tính chuû ñoäng tìm toøi, phaùt hieän giaûi quyeát nhieäm vuï, nhaän thöùc döôùi söï höôùng daãn toå chöùc cuûa giaùo vieân. Töø ñoù xaây döïng phöông phaùp töï hoïc cho baûn thaân theo höôùng tích cöïc -Daïy hoïc theo phöông phaùp tích cöïc: nhaèm toå chöùc, höôùng daãn hoïc sinh töï tìm hieåu phaùt bieåu giaûi quyeát vaán ñeà treân cô sôû töï giaùc vaø töï do. Cho neân vaän phöông phaùp thaûo luaän nhoùm trong quaù trình daïy hoïc laø: +Coi hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh laø trung taâm cuûa quaù trình daïy hoïc, vôùi muïc ñích laø reøn luyeän naêng löïc nhaän thöùc cho hoïc sinh baèng kieán thöùc cuï theå. +Hoïc sinh töï nhaän thöùc töï phaùt trieån, töï kieåm tra, töï hoaøn thieän. +Taêng tính tích cöïc cuûa ngöôøi hoïc, giaûm bôùt söï aùp löïc cuûa ngöôøi daïy, taïo cho hoïc sinh tính naêng ñoäng, chuû ñoäng, töï tin, phaùt trieån tö duy ñoäc laäp, saùng taïo, khaû naêng suy ngaãm,oùc saùng taïo vaø ñoäc ñaùo . *Thöïc hieän toát bieän phaùp treân nhaèm giaûi quyeát nhöõng toàn taïi trong giaûng daïy nhö: -Aùp ñaët, maùy moùc ñoái vôùi giaùo vieân -Thuï ñoäng, leä thuoäc, ngoài nghe, cheùp baøi, hoïc veït, lyù thuyeát suoâng, deã nhaøm chaùn vôùi hoïc sinh, khoâng phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. b.Bieän phaùp naâng cao chaát löôïng giaûng daïy: *Ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc moân sinh hoïc ôû tröôøng THCS laø moät yeâu caàu raát caàn thieát ñeå goùp phần naâng cao chaát löôïng giaùo duïc, vieäc vaän duïng phöông phaùp daïy hoïc tích cöïc, söû duïng phöông tieän tröïc quan, coù maãu vaät thaät, ñeå caùc em deã quan saùt, bieát phaân loaïi , bieát giöõ veä sinh, baûo veä söùc khoûe, baûo veä caân baèng sinh thaùi, baûo veä moâi tröôøng soáng. Do ñoù daïy khoâng chæ cung caáp tri thöùc maø laø hình thaønh naêng löïc tö duy, naêng löïc haønh ñoäng, taïo ñieàu kieän cho hoïc sinh phaùt trieån kó naêng, toå chöùc vaø khuyeán khích hoïc sinh nghieân cöùu taøi lieäu töï tìm ra kieán thöùc *Giaùo vieân neân cho hoïc sinh quan saùt moâ taû, nhaän bieát, quan saùt thí nghieäm, thieát laäp thí nghieäm, tieán haønh thí nghieäm, ruùt ra keát luaän, bieát söu taàm maãu vaät, tranh aûnh, bieát caùch baûo quaûn vaät maãu, vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo thöïc teá. *Ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc sinh hoïc laø quaù trình laâu daøi phaûi ñöôïc thöïc hieän ôû taát caû caùc khaâu trong quaù trình daïy hoïc nhöng taäp trung ôû 4 vaán ñeà sau: +Taêng cöôøng hình aûnh, moâ hình, maãu vaät thaät, caùc thoâng tin veà söï vaät hieän töôïng ñang dieãn ra ôû thöïc vaät, ñoäng vaät vaø con ngöôøi Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường PTDTNT Bình Long 2 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS +Toå chöùc cho hoïc sinh töï tìm toøi kieán thöùc, töï nghieân cöùu, töï hoïc +Taän duïng caùc phoøng boä moân, vöôøn caây thuoác nam, vöôøn tröôøng, ñieàu kieän moâi tröôøng töï nhieân ñeå tieát hoïc ñaït keát quaû cao. +Taêng cöôøng toå chöùc cho hoïc sinh thaûo luaän döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau taïo ñieàu kieän ñeå hoïc sinh töï do trình baøy yù kieán rieâng cuûa mình trong nhoùm. Ñieàu ñoù laøm cho hoïc sinh höùng thuù hoïc, töï tin hôn, reøn luyeän cho caùc em caùch trình baøy yù kieán cuûa mình moät caùch ngaén goïn, roõ raøng. Töø ñoù caùc em tieáp thu ñöôïc kieán thöùc môùi theo tinh thaàn töï khaùm phaù, töï phaùt hieän. 3.QUAÙ TRÌNH THÖÏC HIEÄN ÑEÀ TAØI *Bieän phaùp toå chöùc thaûo luaän khoâng chæ phaùt huy cao söï suy nghó cuûa hoïc sinh maø coøn taïo ñieàu kieän cho hoïc sinh ñöôïc noùi, ñöôïc trao ñoåi, hình thaønh quan heä môùi trong hoïc taäp, caùc em ñöôïc neâu yù kieán rieâng cuûa mình trong nhoùm, laøm cho hoïc sinh höùng thuù hôn trong hoïc taäp. *Tröôùc khi thaûo luaän giaùo vieân phaûi bieát: -Ñònh höôùng noäi dung thaûo luaän cho töøng baøi, höôùng daãn hoïc sinh chuaån bò kó baøi môùi qua khaâu daën doø. -Löïa choïn noäi dung cô baûn ñeå thaûo luaän -Chuaån bò caâu hoûi keøm theo phieáu hoïc taäp cho hoïc sinh. -Döï kieán ñaùp aùn cho noäi dung thaûo luaän treân baûng phuï. *Tieán haønh thaûo luaän nhoùm: -Caùch chia nhoùm: Tuøy theo ñaëc ñieåm cuûa töøng lôùp vaø noäi dung töøng baøi hoïc caàn thaûo luaän, coù theå thaûo luaän theo baøn( 2 baøn 1 nhoùm: 8 hoïc sinh), moãi baøn 1 nhoùm ( 4 hoïc sinh) -Tuøy theo soá löôïng vaán ñeà caàn giaûi quyeát, caàn thaûo luaän maø giaùo vieân chuû ñoäng giao việc và qui định thời gian cho caùc nhoùm. -Khi giao coâng vieäc cho caùc nhoùm giaùo vieân caàn gôïi yù höôùng daãn cho hoïc sinh -Hoïc sinh laøm vieäc, trao ñoåi theo nhoùm, giaùo vieân quan saùt theo doõi vaø giuùp ñôõ caùc nhoùm gaëp khoù khaên. -Hoïc sinh baùo caùo keát quaû: Cöû ñaïi dieän nhoùm trình baøy hoaëc giaùo vieân chæ ñònh baát cöù hoïc sinh naøo trong nhoùm. Khi trình baøy keát quaû hoïc sinh coù theå baùo caùo giaùo vieân ghi keát quaû nhanh leân goùc baûng, hoaëc caùc nhoùm trình baøy vaøo baûng nhoùm sau ñoù yeâu caàu caùc nhoùm treo baûng nhoùm leân baûng vaø caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt boå sung. -Giaùo vieân boå sung, hoaøn thieän noäi dung kieán thöùc. -Giaùo vieân nhaän xeùt ñaùnh giaù hoïc sinh trong quaù trình thaûo luaän, ñoäng vieân khuyeán khích, cho ñieåm caùc nhoùm thaûo luaän toát, caùc nhoùm thaûo luaän chöa toát caàn ruùt kinh nghieäm. MOÄT SOÁ VÍ DUÏ: AÙP DUÏNG PHÖÔNG PHAÙP THAÛO LUAÄN NHOÙM MOÂN SINH HOÏC 7 VÍ DUÏ 1: Tiết 17 Baøi 17 : Moät soá giun troøn khaùc vaø ñaëc ñieåm chung cuûa ngaønh giun troøn. I-Moät soá giun troøn khaùc: Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường PTDTNT Bình Long 3 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ -Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt tranh veõ H- -Hoïc sinh chia nhoùm (2 baøn 1 14.4 nhoùm )  quan saùt tranh  thaûo luaän  giaûi thích : “Nhaän bieát voøng ñôøi cuûa giun kim”  thaûo luaän (trong voøng 7 phuùt) giaûi thích voøng ñôøi cuûa giun kim ôû H-14.4 (qua PHT +Ngöùa ngaùy khoù chòu vì giun sau) +Giun gaây cho treû nhieàu phieàn toaùi nhö kim ñeû tröùng ôû cöûa haäu moân, laøm cho treû coù thoùi quen gaõi. theá naøo? +Do thoùi quen muùt tay, lieàn ñöa luoân tröùng vaøo mieäng ñeå kheùp +Do thoùi quen naøo ôû treû em maø giun kheùp kín voøng ñôøi cuûa giun +Ñeå ñeà phoøng beänh giun phaûi kín ñöôïc voøng ñôøi? giöõ veä sinh caù nhaân, veä sinh coâng +Ñeå phoøng beänh giun chuùng ta caàn coù coäng, tieâu dieät ruoài nhặêng, khoâng töôùi rau baèng phaân töôi, phaûi aên nhöõng bieän phaùp gì? chín uoáng soâi, röûa tay tröôùc khi aên vaø sau khi ñi veä sinh, khoâng cho treû coù thoùi quen muùt tay………. -Ñaïi dieän caùc nhoùm baùo caùo  nhaän xeùt  keát luaän -Yeâu caàu caùc nhoùm baùo caùo keát quaû  nhaän xeùt  boå sung. *Nhö vaäy, phöông phaùp thaûo luaän nhoùm giuùp hoïc sinh töï do trình baøy yù kieán cuûa mình, töï giaùc , töï khaùm phaù, töï tìm toøi kieán thöùc. Qua caâu hoûi naøy hoïc sinh bieát caùch phoøng beänh giun nhö theá naøo? VÍ DUÏ 2: Tiết 43: Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường PTDTNT Bình Long 4 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS CHIM BOÀ CAÂU BAØI 41 2.Di chuyeån: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ -Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc thoâng tin, -Hoïc sinh ñoïc thoâng tin  chia nhoùm quan saùt tranh H-41.3 vaø H-41.4  (4 hoïc sinh 1 nhoùm)  quan saùt tranh trao ñoåi (5 phuùt)  hoaøn thaønh phieáu trao ñoåi  hoaøn thaønh (PHT) hoïc taäp sau baèng caùch ñaùnh daáu x öùng vôùi caùc ñoäng taùc bay cho thích hôïp Tranh H-41.3, H-41.4 So saùnh caùc kieåu bay voã caùnh vaø kieåu bay löôïn Caùc ñoäng taùc bay Kieåu bay voã caùnh (chim boà caâu) Caùnh ñaäp lieân tuïc Caùnh ñaäp chaäm raõi vaø khoâng Kieåu bay löôïn (chim haûi aâu) lieân tuïc Caùnh dang roäng maø khoâng ñaäp Bay chuû yeáu döïa vaøo söï naâng ñôõ cuûa khoâng khí vaø höôùng thay ñoåi cuûa caùc luoàng gioù Bay chuû yeáu döïa vaøo ñoäng taùc voã caùnh Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường PTDTNT Bình Long 5 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ -Treo baûng phuï  Yeâu caàu caùc nhoùm -Ñaïi dieän caùc nhoùm leân hoaøn thaønh leân hoaøn thaønh baûng  yeâu caàu baûng  nhaän xeùt  boå sung nhoùm khaùc nhaän xeùt  boå sung -Giaùo vieân nhaän xeùt  ñöa baûng ñaùp aùn  hoïc sinh ghi nhôù -Hoïc sinh ghi nhôù So saùnh caùc kieåu bay voã caùnh vaø kieåu bay löôïn Caùc ñoäng taùc bay Caùnh ñaäp lieân tuïc Caùnh ñaäp chaäm raõi vaø khoâng lieân tuïc Caùnh dang roäng maø khoâng ñaäp Bay chuû yeáu döïa vaøo söï naâng ñôõ cuûa khoâng khí vaø höôùng thay ñoåi cuûa caùc luoàng gioù Bay chuû yeáu döïa vaøo ñoäng taùc voã caùnh Kieåu bay voã caùnh (chim boà caâu) x Kieåu bay löôïn (chim haûi aâu) x x x x VÍ DUÏ 3: TIEÁT 44 BAØI 42:THÖÏC HAØNH QUAN SAÙT BOÄ XÖÔNG MAÃU MOÅ CHIM BOÀ CAÂU Phaàn 2: Quan saùt caùc noäi quan treân maãu moå. HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY -Treo tranh H-42.2 keát hôïp vôùi maãu moå  yeâu caàu hoïc sinh quan saùt tranh vaø maãu moå  thaûo luaän nhoùm(7 phuùt ) xaùc ñònh caùc heä cô quan vaø thaønh phaàn caáu taïo cuûa töøng heä  phaùt phieáu hoïc taäp cho caùc nhoùm Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ -Hoïc sinh quan saùt tranh + maãu moå  chia nhoùm ( 2 baøn 1 nhoùm: 8 hoïc sinh)  thaûo luaän döïa vaøo keát quaû quan saùt treân tranh vaø maãu vaät hoaøn thaønh baûng qua phieáu hoïc taäp Trường PTDTNT Bình Long 6 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS Hình -42.2( Caáu taïo trong cuûa chim boà caâu) Baûng thaønh phaàn caáu cuûa moät soá heä cô quan Caùc heä cô quan Tieâu hoùa Hoâ haáp Tuaàn hoaøn Baøi tieát Caùc thaønh phaàn caáu taïo trong heä HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ -Treo baûng phuï  yeâu caàu ñaïi dieän -Ñaïi dieän caùc nhoùm leân hoaøn thaønh töøng nhoùm leân hoaøn thaønh laàn löôït baûng  nhaän xeùt hoaøn chænh kieán caùc heä cô quan  nhoùm khaùc nhaän thöùc xeùt  boå sung Caùc heä cô quan Tieâu hoùa Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Caùc thaønh phaàn caáu taïo trong heä Thöïc quaûn, daï daøy tuyeán, daï daøy cô (meà), Trường PTDTNT Bình Long 7 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS Hoâ haáp Tuaàn hoaøn Baøi tieát ruoät, gan, tuïy, huyeät. Khí quaûn, phoåi Tim, caùc goác ñoäng maïch, tì Thaän *Thaûo luaän nhoùm laø giaùo vieân cho hoïc sinh quan saùt tranh veõ, moâ hình, vaät maãu, qua ñoù töï tìm ñöôïc kieán thöùc vaø dieãn ñaït baèng ngoân töø moät caùch chính xaùc , khoa hoïc, phuø hôïp vôùi noäi dung cuûa caâu hoûi. VÍ DUÏ 4. TIEÁT 53: BAØI 51: ÑA DAÏNG CUÛA LÔÙP THUÙ (tt) CAÙC BOÄ MOÙNG GUOÁC VAØ BOÄ LINH TRÖÔÛNG III-Vai troø cuûa thuù: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ -Yeâu caàu hoïc sinh nghieân cöùu thoâng -Hoïc sinh nghieân cöùu thoâng tin, lieân tin + lieân heä thöïc teá  chia nhoùm heä thöïc teá nhöõng hieåu bieát cuûa baûn thaûo luaän traû lôøi caùc caâu hoûi trong thaân  chia nhoùm ( 2 baøn 1 nhoùm)  phieáu hoïc taäp sau(trong voøng 8 phuùt) thaûo luaän +Thuù coù nhöõng vai troø gì?Cho ví duï. +Laøm döôïc lieäu, nguyeân lieäu, vaät thí +Chuùng ta phaûi laøm gì ñeå baûo veä caùc nghieäm, thöïc phaåm, cung caáp söùc keùo, phaân boùn…. loaøi thuù.( nhaát laø thuù quyù hieám)? +Caám chaët phaù röøng, caám buoân baùn saên baét ñoäng vaät hoang daõ, toå chöùc -Yeâu caàu caùc nhoùm baùo caùo baèng chaên nuoâi vaø baûo veä nhöõng loaøi coù caùch hoaøn thaønh baûng  nhaän xeùt boå giaù trò kinh teá, xaây döïng khu baûo sung  choát baûng kieán thöùc toàn…… -Ñaïi dieän caùc nhoùm baùo caùo  nhaän xeùt  boå sung Nhöõng lôïi ích cuûa thuù ñoái vôùi con ngöôøi: STT Nhöõng maët lôïi cuûa thuù 1 Laøm döôïc lieäu 2 Nguyeân lieäu laøm ñoà myõ ngheä 3 4 Laøm vaät thí nghieäm Laøm thöïc phaåm Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Ví duï loaøi ñoäng vaät Söøng, nhung(höôu, nai), maät gaáu, xöông(hoå, gaáu)……. Da, loâng(hoå, baùo), ngaø voi, söøng(teâ giaùc……..), xaï höông(höôu xaï, caày gioâng)………. Chuoät, thoû, choù, khæ………….. Traâu, boø, lôïn, thoû, deâ………… Trường PTDTNT Bình Long 8 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS 5 6 7 Laáy söùc keùo Phuïc vuï cho theå thao giaûi trí Tieâu dieät gaëm nhaám coù haïi cho noâng, laâm nghieäp Cung caáp phaân boùn Ngöïa, traâu, boø, voi……… Caù heo, traâu, khæ…………… Choàn, caày, meøo röøng, choù soùi……… 8 Traâu, boø lôïn *Bieän phaùp baûo veä: -Caám chaët phaù röøng( baûo veä moâi tröôøng soáng, laáy thöùc ăn, oxi cho ñoäng vaät) -Caám saên baét, buoân baùn, vaän chuyeån ñoäng vaät hoang daõ. -Caàn coù yù thöùc vaø ñaåy maïnh phong traøo baûo veä ñoäng vaät hoang daõ. -Toå chöùc chaên nuoâi baûo veä nhöõng loaøi ñoäng vaät coù giaù trò kinh teá. -Xaây döïng khu baûo toàn. *Vaän duïng kieán thöùc trong thöïc teá cho hoïc sinh quan saùt vaø thaûo luaän naém ñöôïc vai troø cuûa thuù ñoái vôùi ñôøi soáng con ngöôøi vaø neâu ñöôïc ví duï cuï theå. Töø ñoù hoïc sinh ñöa ra bieän phaùp baûo veä vaø giuùp thuù phaùt trieån. *Trong quaù trình giaûng daïy giaùo vieân phaûi ñaûm baûo tính ña daïng cuûa noäi dung baøi daïy, phaùt huy tính naêng ñoäng saùng taïo cuûa hoïc sinh. Tính ña daïng theå hieän baèng söï löïa choïn kieán thöùc ñaõ hoïc: Choïn caâu ñuùng – sai nhaèm kieåm tra söï nhaän thöùc cuûa hoïc sinh. *Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp cho hoïc sinh ñieàn vaøo. Sau ñoù thu laïi chaám ñieåm ( hoaëc caùc nhoùm trao ñoåi baøi chaám cheùo cho nhau döïa vaøo ñaùp aùn giaùo vieân treo baûng keát quaû treân baûng). Nhö vaäy seõ taïo cho caùc em khoâng khí thoaûi maùi , bieát töï ñaùnh giaù baûn thaân maø coøn coù khaû naêng phaùn ñoaùn nhaän xeùt ruùt kinh nghieäm cho baïn, ñoàng thôøi xaây döïng cho caùc em kó naêng soáng töï laäp, maïnh daïn, daùm pheâ vaø töï pheâ. -Haõy choïn chöõ (Ñ) öùng vôùi caâu traû lôøi ñuùng, chöõ (S) öùng vôùi caâu traû lôøi sai ñeå ñieàn vaøo moãi caâu sau: Thuù coù vai troø: a.Laáy söùc keùo d.Laøm döôïc lieäu b.Duøng laøm ñoà móõ ngheä e.duøng ñeå nghieân cöùu ñòa chaát c.Duøng laøm thöïc phaåm g.Thuï phaán cho caây f.Duøng laøm vaät thí nghieäm *Ñaùp aùn: Caâu ñuùng ( a, b, c, d, f) Caâu sai (e, g) Toùm laïi: Vieäc thöïc hieän phöông phaùp môùi, phöông phaùp thaûo luaän nhoùm laø vieäc laøm raát caàn thieát, hình thaønh cho hoïc sinh khaû naêng töï löïc, töï vaän ñoäng ñeå ñaït ñöôïc 4 muïc tieâu giaùo duïc ñeà ra, vaän duïng saùng taïo ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà thöôøng gaëp trong cuoäc soáng haèng ngaøy. 4.NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP MÔÙI ÑÖÔÏC AÙP DUÏNG TRONG GIAÛNG DAÏY: *Söû duïng phöông phaùp quan saùt, phaân tích, so saùnh *Taêng cöôøng caâu hoûi tö duy tröøu töôïng, then choát. *Tieán haønh thaûo luaän nhoùm baèng nhieàu hình thöùc: Töø caâu hoûi ñôn giaûn ñeán caâu hoûi khoù. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường PTDTNT Bình Long 9 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS *Aùp duïng thöôøng xuyeân trong quaù trình daïy, taïo thoùi quen cho hoïc sinh. *Tích cöïc aùp duïng vaø ñoåi môùi phöông phaùp kieåm tra ñaùnh giaù theo chöông trình thay saùch 5.KEÁT QUAÛ SAU KHI AÙP DUÏNG PHÖÔNG PHAÙP THAÛO LUAÄN NHOÙM : -Hoïc sinh theå hieän söï tieán boä roõ reät. Cuï theå laø nhöõng naêm 2003 toâi ñöôïc phaân coâng giaûng daïy moân sinh hoïc 7, cuõng vôùi nhöõng caâu hoûi naøy nhöng chöa aùp duïng phöông phaùp thaûo luaän nhoùm thì keát quaû hoïc sinh ñaït ñieåm trung bình trôû leân chæ ñaït 78%. Nhöng töø naêm 2006 ñeán nay, khi ñöôïc nhaø tröôøng phaân coâng giaûng daïy moân sinh hoïc 7 thì toâi vaän duïng trieät ñeå phöông phaùp thaûo luaän nhoùm ñoái vôùi nhöõng caâu hoûi khoù nhö phaàn ví duï ñaõ neâu thì keát quaû khaû quan hôn vôùi tæ leä töø trung bình trôû leân laø: 92%. Vaäy so vôùi phöông phaùp truyeàn thoáng, thì vaän duïng phöông phaùp môùi coù hieäu quaû hôn. Cuï theå laø: soá hoïc sinh ñaït töø trung bình trôû leân taêng 14%. -Năm 2007- 2008 bản thân tôi được PGD Bình Long phân công thực hiện chuyên đề: “ Áp dụng phương pháp mới trong giảng dạy sinh học 7” và được thầy cô, bạn bè đồng nghiệp đánh giá cao về những phương pháp tôi vận dụng. -Năm học 2009 – 2010 tôi vận dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học sinh học một cách tích cực và đã đạt kết quả tốt trong kì thi giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. 6.TỰ ĐÁNH GIÁ ĐỀ TÀI: *Ñeà taøi: Aùp duïng coù hieäu quaû phöông phaùp thaûo luaän nhoùm trong boä moân sinh hoïc ñöôïc thöïc hieän laø quaù trình vaän duïng giöõa phöông phaùp truyeàn thoáng vaø phöông phaùp daïy hoïc môùi coù söï saùng taïo cuûa giaùo vieân ñeå phuø hôïp vôùi trình ñoä cuûa hoïc sinh töøng lôùp, töøng tröôøng. *Ñeà taøi laø söï vaän duïng ñoåi môùi phöông phaùp thöïc hieän chöông trình thay saùch lôùp 7 nhaèm thöïc hieän muïc tieâu giaùo duïc cuûa ngaønh, phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. *Đeà taøi neâu moät soá bieän phaùp thaûo luaän nhoùm khoâng chæ aùp duïng cho boä moân sinh hoïc maø coøn aùp duïng cho taát caû caùc moân hoïc khaùc. 7.NHỮNG Ý KIẾN ĐỀ XUẤT: -Ñoái vôùi ñoàng nghieäp: tích cöïc ñoåi môùi phöông phaùp, nhaát laø ñöa hoaït ñoäng thaûo luaän nhoùm vaøo trong giaûng daïy. -Ñoái vôùi toå chuyeân moân: Trao ñoåi ñoùng goùp yù kieán veà bieän phaùp thaûo luaän nhoùm giöõa caùc thaønh vieân trong toå nhaèm thöïc hieän ñoàng boä vaø coù hieäu quaû hôn. -Ñoái vôùi tröôøng sôû taïi: Cung caáp ñaày ñuû trang thieát bò daïy hoïc nhö: tranh aûnh (ñaëc bieät laø boä tranh veà ngaønh ñoäng vaät khoâng xöông soáng), phoøng boä moân, baêng hình, ñeøn chieáu, phoøng maùy………. PHAÀN III. KEÁT LUAÄN *Bieän phaùp thaûo luaän nhoùm qua boä moân sinh hoïc nhaèm toå chöùc cho hoïc sinh laøm vieäc, töï giaûi quyeát caùc vaán ñeà ñaõ neâu ra, nhöõng suy nghó cuûa hoïc sinh phaûi caên cöù theo phöông phaùp tö duy, caùc suy luaän phaûi coù lí leõ vaø phaûi ñöôïc chöùng minh chaët cheõ. *Bieän phaùp naøy giuùp hoïc sinh ñöôïc trình baøy trong söï trao ñoåi tranh luaän töï do daân chuû, hieåu bieát laãn nhau, yù kieán cuûa hoïc sinh ñöôïc laéng nghe vôùi thaùi ñoä khuyeán khích traân troïng vaø ñöôïc ñaùnh giaù baèng nhöõng yù kieán treân cô sôû khoa hoïc. *Bieän phaùp naøy kích thích ñöôïc oùc toø moø, ham hieåu bieát cuûa hoïc sinh baèng caùch taïo nhöõng tình huoáng mang tính chaát saùng taïo vaø hieäu quaû cuûa noù. Tuøy thuoäc vaøo söï vaän duïng toå chöùc höôùng daãn Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường PTDTNT Bình Long 10 Sáng kiến kinh nghiệm: Áp dụng hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm trong bộ môn sinh học lớp 7 ở trường THCS saùng taïo cuûa giaùo vieân phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm trình ñoä, ñieàu kieän thöïc teá cuûa töøng lôùp, töøng tröôøng, nhaèm hoaøn thaønh muïc tieâu giaùo duïc cuûa ngaønh, naâng cao trình ñoä daân trí, chuaån bò ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc, ñaùp öùng nhu caàu coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc , hoøa nhaäp xu theá phaùt trieån cuûa theá giôùi. Bình Long, ngày 15/3/2011 Người thực hiện Nguyễn Thị Hạnh NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ 1.Tổ chuyên môn: 2.Ban giám hiệu nhà trường: 4.Sở GD-ĐT Bình Phước: Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường PTDTNT Bình Long 11