Tài liệu Quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng tmcp đông á, cn tỉnh quảng nam.

B GIÁO D C VÀ ÀO T O I H C À N NG NGUY N TH PHƯƠNG H NG TH O QU N TR R I RO TÍN D NG T I NGÂN HÀNG TMCP ÔNG Á CHI NHÁNH T NH QU NG NAM LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH à N ng - Năm 2013 B GIÁO D C VÀ ÀO T O I H C À N NG NGUY N TH PHƯƠNG H NG TH O QU N TR R I RO TÍN D NG T I NGÂN HÀNG TMCP ÔNG Á CHI NHÁNH T NH QU NG NAM Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng Mã s : 60.34.20 LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH Ngư i hư ng d n khoa h c: GS.TS. TRƯƠNG BÁ THANH à N ng - Năm 2013 L I CAM OAN Tôi cam oan ây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s li u, k t qu nêu trong lu n văn là trung th c và chưa t ng ư c ai công b trong b t kỳ công trình nào khác. Tác gi lu n văn Nguy n Th Phương H ng Th o M CL C M U.................................................................................................1 1. Tính c p thi t c a tài ........................................................................ 1 2. M c tiêu nghiên c u ............................................................................. 2 3. i tư ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u: .................................... 2 4. Phương pháp nghiên c u ...................................................................... 3 5. Nh ng óng góp khoa h c .................................................................... 3 6. T ng quan tài li u nghiên c u............................................................... 3 CHƯƠNG 1. CƠ S LÝ LU N V QU N TR R I RO TÍN D NG C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I .....................................8 1.1. R I RO TÍN D NG TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG M I.......8 1.1.1 Khái ni m r i ro tín d ng................................................................. 9 1.1.2 Nguyên nhân gây ra r i ro tín d ng ............................................... 16 1.1.3. H u qu c a r i ro tín d ng........................................................... 19 1.2. QU N TR R I RO TÍN D NG T I NGÂN HÀNG THƯƠNG M I........................................................................................................ 19 1.2.1. Quan ni m v QTRR tín d ng c a ngân hàng thương m i .......... 19 1.2.2 N i dung c a công tác qu n tr r i ro tín d ng .............................. 21 1.2.3. Các ch tiêu ánh giá k t qu qu n tr r i ro tín d ng................... 39 1.3. CÁC NHÂN T NH HƯ NG N QU N TR R I RO TÍN D NG C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I....................................... 41 1.3.1. Các nhân t bên trong ngân hàng.................................................. 41 1.3.2. Các nhân t bên ngoài ngân hàng ................................................. 42 CHƯƠNG 2. TH C TR NG QU N TR R I RO TÍN D NG T I NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N ÔNG Á CHI NHÁNH QU NG NAM ...................................................................................... 44 2.1. GI I THI U NGÂN HÀNG TMCP ÔNG Á CHI NHÁNH QU NG NAM....................................................................................... 44 2.1.1 S hình thành và phát tri n c a Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam .................................................................................. 44 2.1.2. Cơ c u t ch c ho t ng c a Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam .................................................................................. 45 2.1.3. Chính sách qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng ông Á chi nhánh Qu ng Nam .................................................................................. 49 2.2 TH C TR NG QU N TR R I RO TÍN D NG T I NGÂN HÀNG TMCP ÔNG Á CHI NHÁNH QU NG NAM ....................... 50 2.2.1. Th c tr ng v ho t ng tín d ng và r i ro tín d ng t i Ngân hàng ông Á Qu ng Nam ............................................................................... 50 2.2.2 Th c tr ng v công tác Qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng ông Á Qu ng Nam ......................................................................................... 53 2.2.3. K t qu công tác qu n tr r i ro tín d ng t i NH A Qu ng Nam giai o n 2009 – 2012............................................................................. 70 2.3. ÁNH GIÁ TH C TR NG HO T NG QU N TR R I RO TÍN D NG T I NH ÔNG Á QU NG NAM .................................... 70 2.3.1. Nh ng k t qu t ư c................................................................ 70 2.3.2. Nh ng t n t i trong công tác Qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng ông Á Qu ng Nam................................................................................. 72 CHƯƠNG 3. GI I PHÁP HOÀN THI N CÔNG TÁC QU N TR R I RO TÍN D NG NGÂN HÀNG TMCP ÔNG Á CHI NHÁNH QU NG NAM ...................................................................................... 75 3.1 PHƯƠNG HƯ NG HO T NG C A NGÂN HÀNG TMCP ÔNG Á CHI NHÁNH QU NG NAM ............................................... 75 3.1.1 Các ch tiêu phát tri n ho t Qu ng Nam giai o n 2013 3.1.2 Xác ng c a Ngân hàng ông Á chi nhánh n 2016..................................................... 75 nh m c tiêu yêu c u v công tác QTRRTD t i Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam trong giai o n s p n. ........... 76 3.2. GI I PHÁP HOÀN THI N CÔNG TÁC QTRR TÍN D NG T I NGÂN HÀNG ÔNG Á CHI NHÁNH QU NG NAM ...................... 78 3.2.1. Nhóm gi i pháp v d u hi u c nh báo trong ho t ng qu n tr r i ro cho vay................................................................................................ 78 3.2.2. Nhóm gi i pháp phòng ng a r i ro tín d ng t i NH A Qu ng Nam ......................................................................................................... 80 3.2.3. Nhóm gi i pháp tài tr r i ro ........................................................ 89 3.2.4. Nhóm gi i pháp x lý n có v n và x lý t n th t tín d ng .... 91 3.3 M T S KI N NGH ..................................................................... 96 3.3.1 i v i Nhà nư c, Chính ph , các B ngành................................ 96 3.3.2 i v i Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam ....................................... 97 3.3.3 Ki n ngh i v i NH ông Á H i s ........................................... 98 K T LU N........................................................................................... 99 TÀI LI U THAM KH O QUY T NH GIAO TÀI LU N VĂN (B n sao) DANH M C CÁC CH VI T T T G /P-G Giám c, Phó Giám c HSC H i s chính H TD H i KH Khách hàng NH A Ngân hàng ông Á NHNN Ngân hàng nhà nư c NH A H i s Ngân hàng ông Á H i s NH A QN Ngân hàng ông Á Qu ng Nam NHTM Ngân hàng thương m i QHKH Quan h khách hàng QLRR Qu n lý r i ro QLRRTD Qu n lý r i ro tín d ng TSTC, CC, BL Tài s n th ch p, c m c , b o lãnh ng tín d ng DANH M C CÁC B NG S hi u b ng 1.1. 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. Tên b ng Mô hình x p h ng tín d ng tiêu dùng M t s ch tiêu kinh doanh chính c a ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam qua các năm Cơ c u n vay theo th i h n cho vay Th c tr ng n quá h n t i ngân hàng ông Á chi nhánh Qu ng Nam Phân lo i nhóm n qua các năm t i chi nhánh Trích l p d phòng c a Ngân hàng ông Á chi nhánh Qu ng Nam Tình hình thu n Nam ã XLRR t i NH ông Á Qu ng Trang 26 45 51 52 58 68 69 DANH M C CAC SƠ S hi u sơ 1.1. 1.2. Tên sơ Các nhóm nguyên nhân d n Trang n r i ro tín d ng ư ng cong t l v n c n biên 28 1.3. H p ng trao 1.4. H p ng quy n tín d ng 37 1.5. H p ng trao 37 1.6. Quy trình ch ng khoán hóa kho n vay 38 2.1. Sơ 46 2.2. i tín d ng 16 i các kho n tín d ng r i ro cơ c u t ch c NH ông Á Qu ng Nam Quy trình ki m soát xét duy t cho vay t i NH ông Á Qu ng Nam 36 63 3.1. Quy trình ki m soát xét duy t cho vay 86 3.2. Qu n lý n có v n 91 1 M 1. Tính c p thi t c a U tài Vi c hàng lo t các Ngân hàng thương m i (NHTM) ã hình thành, phát tri n và t n t i hàng trăm năm trên th gi i, t phát tri n, b c bi t là các nư c có n n kinh v t cu i năm 2007 và n i c m là trong năm 2008 nay, mà nguyên nhân chính là do r i ro tín d ng (RRTD) mang l i, ã cho t t c các nhà qu n tr ngân hàng m t v n l c qu n tr r i ro tín d ng (QTRRTD) trong ho t V n n t ra c n gi i quy t, ó là năng ng c a ngân hàng. xây d ng m t h th ng QTRRTD nh m th c hi n ư c quá trình xem xét ánh giá toàn di n các ho t ng tín d ng c a NHTM, t bi t nh ng nguy cơ ti m n có th tác mình, trên cơ s ós ng x u ó n các m t ho t nh n ng c a ưa ra các gi i pháp ng phó, phòng ng a phù h p, tương ng v i t ng nguy cơ x y ra r i ro là m t yêu c u b c thi t i v i các nhà qu n tr NHTM trên th gi i nói chung và t i Vi t Nam nói riêng. Ngân hàng Ngân hàng ông Á chi nhánh Qu ng Nam là m t thành viên tr c thu c ông Á H i s . Hi n t i l i nhu n t ho t ng tín d ng chi m trên 80% trong cơ c u t ng l i nhu n. Vì v y r i ro trong ho t ng này cũng chi m t l cao nh t. Th c t cho th y công tác qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam v n còn nh ng m t h n ch . Do ó, công tác QTRRTD, c bi t là RRTD trong lĩnh v c cho vay là m t công vi c h t s c quan tr ng, nó m b o ch t lư ng tín d ng ngày càng nâng cao, h n ch t i a nh ng t n th t x y ra, nó quy t nh s thành công hay th t b i trong ho t kinh doanh, góp ph n nâng cao uy tín và l i th trong c nh tranh c a chi nhánh. ó là lý do tôi ch n TMCP tài: “Qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng ông Á chi nhánh Qu ng Nam” làm lu n văn nghi n c u, vì nó có ý nghĩa thi t th c c v lý lu n l n th c ti n. 2 2. M c tiêu nghiên c u 2.1. M c tiêu chung M c tiêu chung c a tài nghiên c u là căn c vào th c tr ng v n ro tín d ng trong lĩnh v c cho vay t i Ngân hàng Nam, v n d ng lý thuy t qu n tr r i ro r i ro tín d ng mà ơn v ch y u, t ó r i ông Á chi nhánh Qu ng nh n di n, o lư ng ư c m c ang gánh ch u, xác nh các nhóm nguyên nhân xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao năng l c QTRRTD. 2.2 M c tiêu c th - H th ng hoá cơ s lý lu n và th c ti n v r i ro, r i ro tín d ng và QTRRTD c a các NHTM. - ánh giá th c tr ng r i ro tín d ng, công tác QTRRTD t i Ngân hàng ông Á chi nhánh Qu ng Nam -V n d ng lý thuy t qu n tr r i ro vào th c ti n ư cm c y u, t r i ro tín d ng t i ơn v , xác ó nh n di n, o lư ng nh các nhóm nguyên nhân ch xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao năng l c QTRRTD t i NH ông Á Qu ng Nam 3. - i tư ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u: i tư ng nghiên c u: Nghiên c u v lý thuy t tín d ng ngân hàng và qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam. - Ph m vi nghiên c u: Nghiên c u gi a lý lu n và th c t nh ng nguyên nhân gây ra r i ro trong ho t ng tín d ng t i Ngân hàng ông Á chi nhánh Qu ng Nam. T ó, ưa ra các bi n pháp phòng ng a r i ro tín d ng t i chi nhánh. Ph m vi th i gian: Nghiên c u tình hình và s li u t năm 2009 2012. Trên cơ s phân tích ánh giá ưa ra d ng t nay n 2016. n năm nh hư ng và gi i pháp nh m áp 3 4. Phương pháp nghiên c u - th c hi n lu n văn này, chúng tôi ã s d ng các phương pháp nghiên c u như: Phương pháp nghiên c u kinh t ; phương pháp chuyên gia, chuyên kh o; phương pháp th a k s li u; phương pháp th ng kê mô t , phương pháp so sánh. 5. Nh ng óng góp khoa h c Qua th c hi n lu n văn, chúng tôi ã óng góp ư c nh ng v n - V lý lu n: H th ng hoá ư c v n sau: r i ro, r i ro tín d ng và QTRRTD c a các NHTM. - V th c ti n: ánh giá ư c th c ti n r i ro tín d ng và công tác QTRRTD t i Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam. + V n d ng ư c lý thuy t qu n tr r i ro vào th c ti n t i ơn v nghiên c u t ó xu t các gi i pháp nh m nâng cao năng l c QTRRTD theo hư ng hi n Qu ng Nam, i, phù h p v i i u ki n c a Ngân hàng ông Á chi nhánh ng th i ti n c n v i h th ng lu n văn qu c t . 6. T ng quan tài li u nghiên c u Tín d ng là m t nghi p v quan tr ng trong ho t hàng và mang l i ph n l i nhu n l n. Song ho t r i ro cao; ng kinh doanh ngân ng này ch a ng ti m n ư c bi u hi n ra bên ngoài là s gia tăng các kho n n quá h n, n x u, n khó thu (g c và lãi), th t thoát v n tín d ng do b l a trong ho t bi t ng tín d ng nói chung và trong ho t n như m t o. R i ro ng cho vay nói riêng ư c c thù, là y u t khách quan trong kinh doanh ti n t NH. R i ro thư ng gây ra nh ng t n th t thi t h i cho NH, tuỳ theo c p mà ho t r i ro ng kinh doanh ph i ch u t n th t l n hay nh . T th c ti n cho th y, ho t s t n t i và phát tri n c a NH. ng tín d ng óng vai trò quan tr ng iv i ng th i, nh t là khi n n kinh t Vi t Nam ngày càng h i nh p sâu r ng hơn vào th trư ng qu c t và c nh tranh ngày 4 m t di n ra gay g t thì nguy cơ r i ro trong ho t ng tín d ng s càng gia tăng. Hơn n a, trong th i gian v a qua th c tr ng n x u c a các NHTM ang m c báo NH. ng. Vì th , qu n tr r i ro tín d ng là r t quan tr ng iv i ây là m t bài toán khó luôn ư c các nhà qu n tr ngân hàng quan tâm hàng u và gi i quy t. Gi i quy t bài toán trên làm tài nghiên c u khoa h c, trong i u ki n h n h p có ư c, tác gi lu n văn ã tích c c tìm hi u, tham kh o các công trình, lu n văn khoa h c c a nh ng ngư i ã th c hi n trư c, có liên quan v i nh ng n i dung chính như sau: - Hà Hoài Nam (2010), tài “Qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng Nông Nghi p và Phát Tri n Nông Thôn Chi nhánh t nh Daklak ” Lu n văn Th c sĩ Qu n tr kinh doanh, i h c à N ng. Tác gi h th ng hoá cơ s lý lu n v qu n tr r i ro trong ho t ng cho vay, ưa ra phương pháp làm cơ s ánh giá th c tr ng r i ro cho vay và qu n tr r i cho cho vay t i chi nhánh, ng th i k t h p v i nh ng nghiên c u lý thuy t, tài xu t nh ng gi i pháp hoàn thi n công tác qu n tr r i ro cho vay và h n ch r i ro cho vay t i Ngân hàng Hàng H i chi nhánh à N ng. - Th Tuy t Loan (2011), tài:"Qu n tr RRTD t i Ngân hàng Nông nghi p và phát tri n nông thôn Chi nhánh 4 - TP.HCM ", Lu n văn Th c sĩ Kinh t , Trư ng i h c Ngân hàng TP.H Chí Minh. Tác gi khái quát lý lu n cơ b n v RRTD, trình bày m t s lo i r i ro ch y u trong ho t v n ng kinh doanh c a NHTM, c bi t phân tích rõ hơn các c t lõi c a RRTD như: Các nguyên nhân gây ra RRTD, nh ng thi t h i do RRTD gây ra. T ó, tác gi ã ưa ra nh ng lý lu n cơ b n v Qu n tr RRTD như: M c tiêu qu n tr RRTD, vai trò c a qu n tr RRTD, nguyên t c qu n tr RRTD, n i dung c a qu n tr RRTD, các bi n pháp qu n tr RRTD.... nh m 5 h n ch m t cách th p nh t nh ng h u qu do RRTD mang l i, nâng cao m c an toàn cho kinh doanh c a NHTM. Bên c nh ó, tác gi còn tham kh o thêm m t s kinh nghi m v Qu n tr RRTD c a các nư c như: Thái Lan, H ng Kông, Hàn Qu c... t Nam, ưa ho t ó làm bài h c quý báu cho các NHTM Vi t ng kinh doanh c a NH luôn phát tri n m t cách hi u qu , an toàn và b n v ng. - Võ Xuân Hoàn (2011), tài:"Qu n tr RRTD t i Chi nhánh Ngân hàng Công Thương Qu ng Nam ", Lu n văn Th c sĩ Qu n tr Kinh doanh, i h c à N ng. Tác gi nghiên c u m t s v n cơ b n c a qu n tr RRTD có tính nguyên t c trong vi c xây d ng m t chính sách qu n tr RRTD h u hi u iv i m t NHTM và vi c áp d ng các nguyên t c qu n tr r i ro ph i ư c c th hoá phù h p v i chi n lư c kinh doanh c a NH, phù h p v i s n ph m tín d ng mà NH cung c p. ng th i, công tác qu n tr RRTD ph i mb o t ư c các m c tiêu NHTM ưa ra và phù h p v i các thông l và chu n m c qu c t . - Nguy n Dương Th H ng Nga (2007), Ngân hàng Ngo i thương tài:"Qu n tr RRTD t i ng Nai trong th i kỳ h i nh p qu c t ", Lu n văn Th c sĩ Kinh t Tài chính – Ngân hàng, Trư ng i h c Kinh t TP.H Chí Minh. Lu n văn nêu m t s v n cơ b n v ho t ng kinh doanh c a NHTM và cơ s lý lu n v qu n tr RRTD c a NH trong giai o n h i nh p qu c t . Phân tích tình hình ho t ng kinh doanh và ho t t i Chi nhánh Ngân hàng Ngo i thương ng Nai, t ng qu n tr RRTD ó ưa ra nh ng m t tích c c cũng như nh ng m t h n ch c a công tác qu n tr . xu t m t s gi i pháp qu n tr RRTD có th áp d ng trong th c ti n nâng cao hi u qu công tác qu n tr r i ro t i chi nhánh. 6 Quá trình nghiên c u th c hi n lu n văn cao h c này ã cho tác gi có ư c nh ng hi u bi t sâu s c hơn v v n qu n tr r i ro tín d ng ngân hàng nói chung và qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng riêng. ánh giá nh ng m c tiêu ông Á Qu ng Nam nói t ư c trong su t quá trình tìm tòi nghiên c u, m t s k t qu dư i ây c a lu n văn tác gi cho là có ý nghĩa nh t: Qu n tr r i ro tín d ng c a ngân hàng thương m i ã ư c nghiên c u trong m t s tài khoa h c trư c ây, tuy nhiên m c tiêu nghiên c u dành nhi u s quan tâm v ph n lý lu n chung và t ng th . V i lu n văn cao h c này, v n xu t các gi i pháp mang tính qu n tr r i ro tín d ng c a ngân hàng thương m i ư c xem xét, ánh giá d a vào nh ng cơ s th c ti n ưa ra nh ng lu n ch ng tin c y v qu n tr r i ro tín d ng c a ngân hàng TMCP ông Á Qu ng Nam hi n nay, nh ng k t qu ã t ư c, nh ng h n ch c n kh c ph c, nh ng gi i pháp c a qu n tr r i ro tín d ng,.. tác gi giá y u t ánh ng d ng th c ti n trong su t quá trình nghiên c u là m c tiêu quan tr ng nh t c a lu n văn, b i i u này th c s có ý nghĩa hoàn thi n và phát tri n ho t i v i vi c ng qu n tr r i ro tín d ng trong tương lai c a Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam. Nh ng giá tr tham kh o ư c t các công trình nghiên c u trên, cùng v i th c t cho vay t i Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam là nh ng cơ s quan tr ng giúp tôi th c hi n tài “Qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam”. K tc uc a tài: Ngoài l i nói u, k t lu n, m c l c ph l c, danh m c tài li u tham kh o, n i dung c a lu n văn g m ba chương như sau: Chương 1: Cơ s lý lu n v Qu n tr r i ro tín d ng c a các Ngân hàng Thương m i. Chương 2: Th c tr ng Qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam. 7 Chương 3: Gi i pháp hoàn thi n công tác Qu n tr r i ro tín d ng t i Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Qu ng Nam. 8 CHƯƠNG 1 CƠ S LÝ LU N V QU N TR R I RO TÍN D NG C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I 1.1. R I RO TÍN D NG TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG M I Theo lu t các T ch c tín d ng (TCTD) “NHTM là t ch c kinh doanh ti n t mà ho t ng ch y u và thư ng xuyên là nh n ti n c a khách hàng v i trách nhi m hoàn tr và s d ng s ti n ó cho vay, th c hi n nghi p v chi t kh u và làm phương ti n thanh toán”. Như v y NHTM là m t trung gian tài chính quan tr ng ng gi a ngư i i vay và ngư i cho vay, thông qua ó ki m l i nhu n cho mình. Tín d ng c a NHTM là m t lĩnh v c ph c t p và thư ng xuyên c p nh p theo nh ng bi n chuy n c a môi trư ng kinh t . NHTM v i c thù là m t t ch c kinh doanh ti n t và cung ng các d ch v ngân hàng theo Lu t các TCTD nên tính ch t ho t ng và r i ro có nh ng khác bi t so v i các doanh nghi p khác. Các lo i r i ro thư ng g p ho t ng ngân hàng bao g m: R i ro tín d ng, r i ro ngo i h i (còn g i là r i ro t giá), r i ro thanh toán, r i ro lãi su t, r i ro th trư ng, r i ro ho t ng và công ngh … T r i ro phân tích kinh t ư c dùng c p n tình tr ng m t quy t nh có th có nhi u k t qu v i các kh năng khác nhau. Có th hi u m t cách chung nh t v r i ro trong ho t ng ngân hàng là nh ng thi t h i, m t mát, nguy hi m hay các y u t liên quan n nguy hi m, khó khăn có th x y ra cho ngân hàng. Trong th i i ngày nay ph i b i các quy lu t kinh t c thù n n kinh t th trư ng cùng v i s chi c thù như quy lu t giá tr , quy lu t cung c u, quy lu t c nh tranh… ngày càng phát huy tác d ng. nh ng r i ro trong s n xu t kinhdoanh c a n n kinh t tr c ti p hay gián ti p tác kinh doanh c a các NHTM. ng n hi u qu ây là nh ng t ch c kinh doanh trong lĩnh v c 9 có nh y c m cao, nên kh năng x y ra trong ho t ng c a NHTM cao hơn có th nói là lo i r i ro b nhân ôi. Các nhà nghiên c u và i u hành ho t r ng: “R i ro ho t d ki n và d n ng tài chính ngân hàng ã cho ng NHTM g n v i các bi n c có kh năng x y ra không n nh ng t n th t, m t mát có th x y ra cho ngân hàng”. 1.1.1 Khái ni m r i ro tín d ng M t trong nh ng ho t ng chính c a NHTM là ho t ng cho vay nên r i ro là m t nhân t h t s c quan tr ng, òi h i các ngân hàng ph i có kh năng phân tích ánh giá và qu n lý r i ro hi u qu , n u ngân hàng ch p nh n nhi u kho n cho vay có r i ro tín d ng cao thì ngân hàng ó có kh năng ph i i m t v i tình tr ng thi u v n hay tính thanh kho n th p. i u này có th làm gi m ho t ng kinh doanh thu l i nhu n c a ngân hàng th m chí phá s n. Vì th b ph n qu n lý tín d ng và qu n tr r i ro là hai b ph n không th thi u trong cơ c u t ch c c a b t kỳ NHTM nào. R i ro tín d ng trong ho t ng ngân hàng c a các t ch c tín d ng (TCTD) theo quy nh t i i u 2 Quy d ng d x phòng nh v phân lo i n , trích l p và s lý r i ro tín d ng ban hành theo Quy t 493/2005/QDD – NHNN ngày 24/4/2005 c a th ng nh s c Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam (NHNN) là kh năng x y ra t n th t trong ho t ng ngân hàng c a TCTD do khách hàng không th c hi n ho c không có kh năng th c hi n nghĩa v c a mình theo cam k t. a. Các ch tiêu ánh giá r i ro tín d ng Trư c ây ngư i ta thư ng dùng khái ni m n quá h n, t c là kho n vay ã quá h n quá th i h n tr n g c ho c lãi o lư ng r i ro tín d ng, thì nay tiêu chí ư c s d ng ph bi n ó là n x u. N u như n quá h n ch nh ng kho n n mà khách hàng không có kh năng tr n g c ho c lãi úng h n và không ư c ngân hàng ng ý i u ch nh kỳ h n ho c gia h n n ( ơn 10 thu n theo nh lư ng) thì khái ni m n x u r ng hơn ch d a vào th i h n tr n mà còn d a vào tình hình tài chính có xu hư ng x u, s suy gi m v kh năng tr n tính ch t c a kho n vay cũng như tình hình quan h tín d ng v i các t ch c tín d ng khác. o lư ng ch t lư ng tín d ng ngư i ta thư ng s d ng các ch tiêu sau: N x u và t l n x u trên t ng dư n T l n x u trên v n ch s h u N áng nghi ng (n có v n ) t c là các kho n n có kh năng chuy n thành n x u cao. N không có tài s n mb o Tiêu chí n x u và t l n x u trên t ng dư n nh t do v y khi nói ư c s d ng ph bi n n ch t lư ng tín d ng ngư i ta nghĩ ngay nt l n x u trên t ng dư n . Tuỳ thu c vào trình qu c gia có s khác bi t v Theo c a h th ng thông tin th ng kê k toán mà t ng nh nghĩa n x u. nh nghĩa n x u c a phòng Th ng kê – Liên h p qu c v cơ b n m t kho n n ư c coi là n x u khi quá h n tr lãi ho c g c trên 90 ngày ho c các kho n lãi chưa tr t 90 ngày tr lên ã ư c nh p g c, tái c p v n ho c ch m tr theo th a thu n, ho c các kho n ph i thanh toán ã quá h n dư i 90 ngày nhưng có lý do ch c ch n ư c thanh toán y nghi ng v kh năng kho n vay s . Như v y, n x u v cơ b n ư c xác nh d trên 2 y u t : quá h n trên 90 ngày và kh năng tr n b nghi ng . ây ư c voi là nh nghĩa c a h th ng ki m toán qu c t (IAS) ang ư c áp d ng ph bi n hi n hành tên th gi i. M t nh nghĩa m i v n x u theo tiêu chu n m c báo cáo tài chính qu c t (IFRS) và IAS 39 v a ư c U ban Chu n m c K toán qu c t cho ra i và ư c khuy n cáo áp d ng m t s nư c phát tri n vào u năm 11 2005. V cơ b n IAS 39 ch chú tr ng n kh năng hoàn tr c a kho n vay b t lu n th i gian quá h n chưa t i 90 ngày ho c chưa quá h n. Phương pháp ánh giá kh năng tr n c a khách hàng thư ng là phương pháp phân tích dòng ti n tương lai ho c x p h ng kho n vay (khách hàng). H th ng này ư c coi là chính xác v m t lý thuy t nhưng vi c áp d ng th c t g p nhi u khó khăn. Vì v y, nó ang ư c U ban Chu n m c K toán qu c t ch nh s a l i. Căn c quy t nh 493/2005/Q -NHNN ngày 22/4/2005 c a th ng NHNN Vi t nam, V/v Quy phòng c nh v phân lo i n trích l p và s d ng d x lý r i ro tín d ng trong ho t ng ngân hàng c a TCTD thì N x u là các kho n n thu c các nhóm 3.4 và 5 quy nh t i i u 6 ho c i u7 ( ư c trình bày rõ hơn trong ph n sau). T l n x u trên t ng dư n là t l ánh giá ch t lư ng tín d ng c a TCTD. Như v y theo quan i m c a NHNN Vi t nam thì n x u c a TCTD bao g m: n dư i tiêu chu n (nhóm 3) n nghi ng (nhóm 4) và n có kh năng m t v n (nhóm 5). Vi c quy nh n x u t l n x u trên t ng d n tín d ng ánh giá ch t lư ng tín d ng c a TCTD là tiêu chu n báo an toàn c a m t TCTD. T l này càng th p ánh giá o lư ng c nh r i ro tín d ng c a TCTD th p ương nhiên hi u qu kinh doanh c a TCTD ó cao. Vi t Nam gia nh p WTO kinh t nư c ta h i nh p n n kinh t th gi i chuy n t n n kinh t hành chính k ho ch hoá t p trung sang n n kinh t th trư ng ho t ng c a th c a NHTM Vi t Nam ã có s chuy n bi n rõ nét. Song song v i vi c m r ng v quy mô và hi u qu c a cá NHTM thì v n QTRRTD t ng bư c ư c chú tr ng và quan tâm coi là v n c bi t, QTRRTD ư c s ng còn c a m t TCTD ây là tiêu chí o ch t lư ng hi u qu kinh doanh và kh năng c nh tranh c a TCTD.