D A I H O C Q I I O C ( H A HA N O I
TRUÒNG DAI HOC KHOA HOC XÀ HÒI VA NHÀN VÀN
V
CAD THI SINH
QUAN NIÉM CÙA HO CHJ MINH VE Sl/C KHOE vAl VIÈC
XAY DÙNG CON NGiròi mófi a Ni/ófc TA HIÈN NAY
Chuyén ngành: ( l l l ì NCillÌA \ A l l ò l KIIOA f i o r
Ma so:
5.01.03
LUÀN VÀN THAC SY KHOA HOC TRIET HOC
Nguòì huóng don khoa hoc: T.S H O A N G M I N H D Ò
OAi HOC •'.A'.''.
HA NOI-2002
•;»'*. ( Ì A NO»
MUC LUC
Trang
MÒDAU
6
NOI DUNG
9
ChufTfìg
9
I : QUAN NIÉM VE SÙC KHOÉ CUA HO CHI MINH
1.1. Quali nielli ve nói dung va vai trò sire klioé cùa Ho Chi Minh
1.1.1. Qiian nióm ve bau cliA'l sue klioc cùa Ilo Chi Miiili
1.1.2. Quali nieni ve noi dung sue klioc cùa I lo Chi Minti
1.1.3. Quan niCui ve vai trò sue klioc cùa Ilo Chi' Minh
1.2. Quan nielli ve rèii luyéii sue kliué cùa Ho Chi Minh
1.2.1. Rcn luyCn ban lình
1.2.2. Song Irong sacli, lành nianh
1.2.3. Tàng ciròfng lao elong, lo cliuc lao dong hap ly, cai ihicn dòi song
vAt cbA'l
1.2.4. Rèn luyen than ihe, luycn lap the due thè timo
1.2..*). Phòng bónb, cbua bCnh
1.2.6. XAy dirng va bao ve niòi tnròng saeh dcp
Chumtg
2: XAY DUNG CON NGOÙI MCn 0 Nl/tìrc TA THEO QUAN NIÉM VE SÙt! KHOÈ CUA HO CHJ MINH
2.1. Nai.^ eao siVc khoc - Mot yèn eau Ironj» vice xa> dung
n|;uòi mai (V nuóe la hiOn nay
2.1.1. Con nguCyi niói a ViCl Nani hiCn nay
2.1.2. Sue khoè cùa con ngu'òi Vici Nain hien nay
2.2. IVIot so giììi pliap nànp cao sire klioé pop pluìn \ a y diinp
npiriri nicJi a niróe (a liién nay Iheo (pian niéni ve siie khoe
Ho Chi Minh
2.2.1. NAng cao nliAn Ihue ve sue khoc elio nioi rigu'òi va xà bòi
2.2.2. Phal Irién kinh lo'nliÀni lao la dicu kicn ve vAl eliA't, nlifriig
dò de dÀu lir elio giao due sire khoc, nAng eao sire khoé
2.2.3. XAy dtrng va bao ve moi tnràng (tir nhicn va xà boi)
e(»n
con
eiia
tic-n
9
9
I I
17
20
20
22
2ll
27
M
}^
3S
3S
3S
43
16
46
4X
.'^O
2.2.4. DA'y nianli pliong trào the* due thè Ihao
f\^
2.2.!). Phal trién y \6, dae biòt là y le dir phòng
.^6
KÈT HJAN
^>^>
DANI! MUC TÀI Llt-U TllAM KIIAO
63
PIIANPIIULUC
67
NHllNGCHC VIÈT TAT
CNTB
Chù nghTa tir bàn
CNXH
Chù nghìa xà lioi
XHCN
Xà boi dui nghla
CNH
Cóng nghiep boa
HDH
Hien dai boa
TDTT
The due the thao
M() DAll
1. Tình cap thiéì cùa de (ài
Si're khoc là von (|My nbAÌ ena con nguòi va cna toàii xH boi. Sue klmr ('M;I
nbAn dAn co vai Irò lo laii Irong xà liói hien dai, Irong su nghiep hào ve v;i xAy
dirng Tó quòc. Sue khoc e*.» niòi liCr» liC ture liCp dCn eliiCn hroc pbiit tiiOn con
ngiròi loàn dien ò niri'rc la. Vi vAy. nghiC-n ci'ru quan nieni ve sue khoc cùa Ilo
Cbf Minh là vA'n de co y nglna c*\ ve mal ly luAn va Ibue tión trong (|M;Ì iiình
xAy dirng va dào tao con ngiròi mai.
Thirc Irang sire khoé cùa
CCMI
nguòi Viet Nam hien nay va yèn e;1u cùa
thirc lièn Irong cóng cuòc dói mói dal niróc dòi bòi pbài eó nbùng con ngiròi
phal trién cao ve trf tue, cuòng iràng ve the cbA't. phong pini ve linb llifin. trong
sàng ve dao dire. Vi vAy, vice nghicMi ei'ru ''Quan iuém ve sia khde dui Ho Chi
Minh vài vice .uìy (h/ng con iii^ifòi mói
mot boài bào lón là làm sao elio dAÌ nuóe diroc dòc lAp, iiliAn clan diroc Ani no,
ai cung co cam àn, ào mac, ai cùng duoc hoc bànli. Nguòi dae bici quan lAm
dén vAìi de sire khoè cùa toàn thè dAn toc.
Nbùng nàm dÀu Ibc ky X X , Nguòi dau xót truóc cànb nliAn dan la bi Ihue
dàn Pbàp doa day, bóc lòt làn khóe cà ve mal linh lliàn va Ihé xàe. Trong làc
phAm nói lièng Iian ón che dò (hitc dàn Phitp, vièt nàm 1925. Nguyèn A i
Quóc - Ho Chi M i n h dà lo cào che dò llurc dAn Phàp nói rièng, che dò ihue
dAn nói chung **dÀu dòc linb ihAn va thè xàe" nbàn dAn tliuóc dia bang "ruou
con va lliuóc phièn" nhàm miie dfch huy lioai sue khoè cùa nói gióng eàe tiàn
toc bàn xù, nói gióng Vièt Nam.
T u nbùng ngày dàu sau Càch mang tbàng l à m . I l o Chi M i n h dà lièi sue
quan lAm déìi sue khoè cùa mói nguòi dAn, sire khoè cùa loàn thè dan lóc.
Nguòi cho ràng: " M ó i mot nguòi dAn yéu ót, tue là cà nuóe yéu ót, mòi mot
nguòi dAn khoé manh tue là cà nuóe khoè manh... dAn euóng ihì «piòe Ibinb"
[43-2121. N h u vAy, sire khoè cùa cà nlian là mot bò phàn cùa sue khoè còng
dóng, mòi nguòi khoè manh cà dAn toc se khoè manh. Nguoc lai, kbi cóng
dóng khoè manh, kbòng bènh lAl ibi mòi nguòi cung khoè manh, thoài mài,
kbi dAn toc pbàt trién dÀn dén dòi song cùa con nguòi óuac nAng cao. tao diéu
kien de nguòi dàn iiang eao sue khoè. Xà liói càng phàl Irién ibi mòi eà iiliàii
liép nhAn dirgc ngày càng nliiéu nhùng già tri vAl eliAt va linh ihrìn do xà hòi
dò dàp ùng. Ò dAy, Ho Chi M i n h dà dal mói quan he giùa sue khoé cà nliàn
14
vói sue khoè xà bòi, sue khoé còng dóng trong linb tbòng nbàt va bièn chùng.
NhAn lliùc duoc sAu sàc diéu do, cho nèn tu càc bòi ngbj càn bò eao cap dén
càc cuòc tbàin hòi, gap gó va nói chuycn vói nhAn dAn eàe dia pliucyiig, l ù
n j n g tbó.ì dén Ihàiih Ibi, tir Iruòng hoc dén dcm vi quAn dói, l ù dóng bào mién
nùi dén dóng bào r.iién xuòi. Ho Chù Tich thuòng xuyén nhàe nbò nhAn dAn:
ebani nom sue khoè minh, sire khoè già dinb minh, sue khoè ca quan minh.
Dói VÓI Nguòi, sue khoè cùa mòi cà nhAn là mot bò phAn khóng làch ròi cóng
dòng. Song sue manh cùa còng dóng lai góp phÀii tàng cuòng sue manh cho
m ò i cà nhAn. Nguòi viét: ' T u y luòi boi già, nhung vi nuóe la tré. dan la tré elio
nén linh IhAn va lue luang lòi vàn Ire" [45-2131.
Quan diém sue khoé toàn dàn, sue khoè còng dòng cùa \\6 C1if Nbnli eón
duoc coi là mot nbièm vu quan trong cùa càch mang, là mot Irong nbùng yéu
tó quan Irong nhA't lluie day su nghiep " g i ù gin dAn ehù, xAy dung nuóe nhà,
gAy dòi song m ó i " . Dò cùng chinh là ibé bièn chù nghìa nban vàn cao cà trong
tu tuóng Ho Chi M i n h .
Ngày nay, sue khoè toàn dAn là mol muc lièu eó y ngliìn ehién luf^e. Tri
tue là tài san quy nhA't cùa moi tài san va chinh sue khoè là mot lièn de càn
thiét de làm ra lai san dò. Theo Tò ehùe Y té thè giói, sue khoè toàn dAn là
mot trong nhùng yéu lo càn ibièì cùa mói còng dóng vàn minh vh tnong Irung
cho mot Irong nhùng nguón loi quy già nbàt de tao ra moi nguón loi giàu eò
khàc. V i vAy, quan diém trèn cùa Ho Chi M i n h kbòng ehi eó già tri irong hién
lai ma con eó già tri eà ò tirong lai.
min là, de cao sire manh linb lliÀn, coi Hong sue manh y chf.
Là mot nguòi rat ihue lièn va duy vai, nhung Ho Chi M i n h dà dànli già
cao yéu tó tinli lliÀii, y ehi. I l o Chi Minh quan nièm ve sue khoè là su kèl ln/p
bài hoà giùa hai yéu lo: thè cliAt v;i linh lliÀn. chùng là diém Ina, bò xung tbùe
diiy lÀii nbau, nhung irong nliiéu Iruòng bop, Nguòi lai liét sue eini Hong i\vn
SU khai phóng, lành manh, phong phù, cùa dòi song linh ibÀii ngay cà kbi ma
15
diéu kièn va cuòc song vài chat con co nbùng giói ban khó khan. Tàp \\MI
trttng
nhgt
ky rNliAt k y trong
lù) dà thè hièn dn(re
Ngitc
sue r i ; u i h linh Ib;1n. sire
manh y c h i cùa nguòi ehién sy còng san - Ho Chf M i n h . Trèn UM\]Ì
h\\\ (Tip \\\o
này là I r n h ve hai tay hi xiéng cùng bón cAu Ibo, duoc N a m I làn dieh nhu sau:
"Ihàn
ihc ó' Irong
lao,
ì iniì ihàn ó ngoài
hfo:
Miion
ncn su nghiep
lòfi,
Tiffh tlìàfì eàffi^ phài ( ng t i n h lliàn inình k l i ò i nhà tìi. I ình lliàn n g u o i
l ù vfui t u d o , k h ó n g gì g i a m hiìm duoc. Bòi le, m u ó n làm nèn su n g b i è p l ó n
phài eó t i n h thàn l ó n . l i n b thàn \iu\ sé làm nèn su n g h i e p \ón. N g u o i ehién sy
c ò n g san I r o n g giaii lao, doa day thì 'Minh thrin càng pbài e:io" de c b i è n Ihàng
ké t h ù , ehién l l i à n g iigue l ù .
T r o n g Ngite
ttung
nhói
ky hièn t u o n g " t i n h ibrìn lai ngnc n g o n i ' ' (bidc
the hien ò n b i c u bài lh(t khàc. Càc nhà n g h i e n eùu vàn hoc ng su
nghiep eùu niróc, bào ve Tó quóc, xày dung xà bòi mói. V i thè, trong hoàn
cànb dA'l niróc " n h u ngàn cAn lieo soi l ó c ' \ vói lÀm nhìn xa Iròng ròng. I l o Chf
M i n h dà nèu lèn mot vA'n de eó Ifnh quóc sàch: phài nang cao sue kbòe elio
toàn dàn. Nguòi dà ky nhién sàc lènb lièn quan dén vice bào ve sue khoè cho
nhAn dAn. (xem Phu lue 1). De cao sue kbòe, chi rò vai irò eùa nò trong còng
cuòc khàng ehién va kièn (pióc, irong nbùng bài viél, bnói n('>i ehnyen, bue
tbu, bue dien cùa Ho Chù l^icb gùi càc quan kliàch quóc le, CÀC lo ehiic doàn
thè, chinh dàng, càc eà nliAii, dóng bào, lòi eliùc sue khòe Ihuòng duoc Ngiròi
dal ó vi tri uu lièn. Dèn lliàm nhAn dAn, càc don vi bò dòi, eàe nhà mày.
iruòng hoc... diéu dÀu lièn I l o Chi Minh chù y i\(:n là sue khóe eùa tàp tlié va
cà nban. Kbào sài 12 lAp Ho Chf M i n h , loàn tàp
(Nhà xuàl bàn Chfnb tri
Quóc già. Ha N ó i , 1995,1996) eò tói 445 lan Nguòi {\\\ny!, e l i ù ' \ ù e kbòe".
VA'n de sue khòe trong tiém tbùe va boat dòng cùa I l o Cbf M i n h dà duoc
nAng lèn lÀin vàn hoà. Sue khòe eò y ngliTa dói vófi mòi nguòi, mòi già (bnli,
mòi quóc già va loàn nhAn Ioai. Muón eó duoc sue khòe tòt, dàp ùng nhu cÀu
20
pbàt trién kinh té- xà bòi cùa dal nuóe cÀn eò plurong |)b;ip rèn luyèn. Ilo Chf
M i n h dà dua ra nhùng giài pbàp nhàm bièn tbirc hoà quan nièm ve sue khóe
cùa chinh minh trèn quy mò loàn xà hòi.
1.2. Q u a n nicin ve rcn hiycn sue khoc cùa Fio C h i M i n h
L2,L
Rèn luyen hdn
linh
Khòng chi nèu ra càc tpiaii nièm ve nói dung sue khòe, vai Irò cùa sue
khòe, Chù tich Ho Cbf M i n h con dira ra nbùng pliucrng phàp quan trong de rèn
luyèn sue khòe.
Trong quan nièm ve sue klioé cùa minh, Bàc thuòng
nbàn manh con
nguòi khòe manh là con nguòi eó *'kbf liuyèì liru thòng, tinh thàn day dù.''
*'Khi buyè't liru
lliòng'' tue là eó mot ect thè khóe manh, nhung mòi nguòi
khóe manh, eó sire khòe, Iheo Ilo Chi Minh con ean ph;ù eó *'linh thàn day
dù". Chùng lòi lini tliAy ó Ilo Chi Minh quan nièm ''Tinh IhÀn day d ù " là mòi
y chf Ihcp, mot linh tliÀii tlièp. Vice lòi luyèn tinh lliÀii, y elif ehfnh là mól
trong nhùng pbuong pbàp rcn luyèn sue kbòe cùa Nguòi.
Cuòc dòi boat dòng càch mnng ràì nlùéu Irò ng.ii ebòng iiiù. h;io gliénb
tbàc, biém nguy, cÀn phài eó iighi lue, y chi, sue lue de hoàn tbànb. Dòi vói
Ho Chf M i n h , trong nhùng khó khan, gian khó, Nguòi vàn kièn liì va nhàii
nai, tinh thàn vàn vùng vàng, vÀii rèn luyèn de linh lliÀii ngày càng tlièm hàng.
Ò Nguòi eó mot quan nièm pbó quàt, ròng rài: kbòng chi là nbùng nguòi
boat dòng càdì mang mói cÀn phài rèn luyèn linh IbÀn, y chf ma ai cùng cÀii
phài rèn luyèn :
'\Só'ng ó Iren dòi ngirói cùng vay
(iiofì fiati fèti Inyéfi tnói lliàfih eótiii"
(42~,^5())
Nhìn vào cuòc dói boat dòng càch mang cùa Ho Chf M i n h , la
thày Nguòi qua là mot lA'm guong sàng ve vice rèn luyèn b;'ui Inih. y chf.
Nguòi hi bc IO phàn dòng Tuóng Giói Tliach cÀm l ù . ngày mang ^.òng, dèm
cimi chàn, ihAin chf co khi tay bi n ó i giAl eàiib kluiyu. eó m;nig vong xieh.
21
Ngiròi phài giài di bel nhà lù này i\cn nhà lù khàc, co kbi di tói "53 cày so mot
ngày". Cho nèn ra kbòi lù, cu Ho thày mài kéni di, chAn yèu di kbòng buóc
duoc. Cu tu nhù : *'Mòt ehién sy ma bi bènh té lliàp Ibi con làm gì duoc? ".
[58-98]. Nhung vói y chi, ngbi lue phi llnróng, Ngiròi dà 'Uàp nhìn vào Ixuig
l ó i ' ' cho mài sàng lai, "lAp di bò, tàp leo n ù i " de cho thuan dòi chàn. Còng
viec luyen lAp dò cùa Nguòi vó cùng khó khan, gi;ui khó, dòi bòi phài co bàn
linb va su quyè't lAm cao. Ho Chi Minh dà dal cho minh mot ebucfiig irình kbò
luyen. Ngày nào, Nguòi cùng lAp, dù dau cùng cu lap, tap di lùng buóc mot va
tap rài déu dan. M ò i ngày mire lAp lai tàng lèn, lAp di thém mot quàng xa hon.
Nguòi dà "tài sinh" cho dòi chàn cùa minh lù ebò hi bai lièi, tuóng chinig làn
phé, vó dung, irò nèn mot dòi cliAn hình ihuòiig; lurii ihè, mot dòi cliAn khoé
manh, déo dai.
Ho Chi M i n h rèn luyen sue khoc bang pbuofng pbàp nhu cliay, di bò. leo
nùi, lAp quyén .... Nhùng còng vièc Ay khóng pbài ai cung de dàng làm dnoc.
No chi eó ò nhùng ai eó bàn ITnb vò song, mot ngbi lue manh me. Nbò qua
Irình rèn luyèn dò ma Ho Chf Minh eó duoc sue khoé déo dai. Co I hù UuVng
Pham Vàn Dòng ké ; " O Liéu CliAu, mùa dòng, mól hóm Inorig l i u o n g Tliàp
Khuc di ngira dao buoi som gap Nguòi tàm trèn song, Trirc^ng luóng (piAii là'y
làm la mot nguòi ò pbuong Nam cbAu A cbju rèi giòi dcn ihé^' [21 - 7 ] ; con thè
giói lùng biét dén "dói cliAn van dàm" cùa Nguòi trong càc Ihòi ky hoat dòng
càch mang. Cuòc dòi Ho Cbf Minh dà cho la nbùng ehàn ly ma chfnb Nguòi
dà due rùl ra :
"Giafì khó khóffg Ini va fi liè'fi lift "
|42-4I()|
Dói vói Ho Chf M i n h thì vice rcn luyèn y cbf, rcn luyèn b;ni ITnb khòng
pban bièl tuoi tàc. Nguòi nói : tuoi cao chi kbi càng eao; tuoi già nhung ehi
khóng già.
22
D e k h é p lai tiéu m u c này, c h ù n g tòi x i n trfcb dàn l ò i k b u y è n cùn N g u ò i
v ó i thanb n i è n . L ò i k b u y è n này k h ò n g c h i là phutrng chAm song d ó i vói tli:uih
nién m a c o n là d ó i v ó i tal cà c h ù n g la :
" Khóffg
eó viec gì khó
Chi' so long khóni^ héfì
Dào nifi va dàp
hiefi
Qnycì ehi àt làm nén ". [ 4 5 - 9 5 ]
1,2,2, Song irong
sqch^ lành
manh
O H o C h i M i n h pbirofng phàp rèn luyèn sue khoc con phài gàn vó{ m ó i
d ò i song t r o n g saeh, lành m a n h , sinh hoat diéu d ò , eó c b ù n g mire. H o Cbf
M i n h rat quan lAm dèn nbùng sinb hoat hàng ngày cùa nhAn dàn. Theo N g u ò i àn
n g ù , sinb boat cùng là mot khoa hoc, cÀn phài hoc, l ì m hiéu va huóng dàu elio
nhAn dAn. Chfnb nhùng yéu lo Uròng elurng n h u viin vai nay lai eó ành luróng rat
lón dén sue khoè, kéo dai tuoi tho, tao nèn càm giàc thoài m à i , de c i m i .
N g u ò i k b u y è n : " C b ó bao g i ò n g ó i k b ò n g . Lue rành vice, thì nèn n g l i i è n
eùu càc vA'n de hoàc Iheo sue m i n h ma tàng già san xuAl. Nlnr thè dà bò ich
c h o thàn thè lai vui ve cho t i n h thàn.
C h ó tàm nuóe là n b i é u qua. C h ó u ò n g nuóe là, c h ó àn qua n o , c h ó n g ù
iruanhiéu" [44-148].
H ù l thuòc, u ó n g r u o u là m o t tè nan vùa l ó n cùa lai hai sue k h o è , n h u n g vi
n h i é u l y d o nò vàn t ó n lai dén tAn ngày nay. H o Chf M i n h dà c h i rò làc bai cùa
r u o u làu d ó i v ó i sue k h o è con n g u ò i . N g i r ó i k b u y è n loàn dAn toc bò t h ò i xàu
co hai dén sue k h o é :
"Dóng
bào non
va nong
khóng sao, nhn'ng nóng fììticn
fid/n
nhicn
thì khóng tot vi :
- RiCo'u nà'n bang }^ao nèn lòfi i^ao.
- Uó'fìg fìlìien
qua.
(itili lìn'(>'fìi^ din sì'i'e khoe.
Ixìn
làn
nótii^ fnói
eììul
thì
- Xem thêm -