Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận cầu g...

Tài liệu Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận cầu giấy, thành phố hà nội

.PDF
109
53
61

Mô tả:

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ NGUYỄN NGỌC DUNG QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành : Quản lý kinh tế Mã số : 60340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội - 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc. Hà Nội, ngày tháng năm 2019 Tác giả luận văn i LỜI CẢM ƠN Với tình cảm sâu sắc, chân thành, cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn tới tất cả các cơ quan và cá nhân và đã tạo điều kiện giúp đỡ cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu hoàn thành luận văn này. Trước hết, tôi xin chân thành cảm ơn toàn thể Quý Thầy, Cô và các nhân viên của Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc Gia Hà Nội đã giúp đỡ tôi về mọi mặt trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Lê Danh Tốn đã tận tình hướng dẫn giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo phòng, ban liên quan tại UBND quận Cầu Giấy đã nhiệt tình tổng hợp, cung cấp các số liệu phục vụ cho việc nghiên cứu luận văn này. Cuối cùng, chân thành cảm ơn gia đình và bạn bè, đồng nghiệp những người đã luôn tạo mọi điều kiện, cổ vũ và động viên tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn. Xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày tháng năm 2019 Tác giả luận văn MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN CẤP HUYỆN .............................. 5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................. 5 1.1.1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ........................................ 5 1.1.2. Các kết quả chủ yếu của các công trình nghiên cứu và khoảng trống trong nghiên cứu ........................................................................................................ 7 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN trên địa bàn cấp Huyện ....................................................................................................... 8 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản ......................................................................... 9 1.2.2. Nội dung quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn cấp huyện ................................................................................................. 13 1.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn cấp Huyện ........................................................................ 23 1.2.4. Tiêu chí đánh giá quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn cấp Huyện .................................................................................... 28 1.3. Kinh nghiệm của một số địa phƣơng về quản lý vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN trên địa bàn cấp Huyện và bài học rút ra cho Quận Cầu Giấy.. 31 1.3.1. Kinh nghiệm của một số Quận, Huyện về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN .................................................................................................. 31 1.3.2. Bài học rút ra cho Quận Cầu Giấy ......................................................... 37 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................... 40 2.1. Phƣơng pháp thu thập tài liệu, số liệu ......................................................... 40 2.2. Phƣơng pháp xử lý tài liệu, số liệu ............................................................... 40 2.2.1. Phương pháp thống kê mô tả ................................................................. 41 2.2.2. Phương pháp phân tích – tổng hợp ........................................................ 41 2.2.3 Phương pháp so sánh .............................................................................. 42 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI....................................................................................................... 43 3.1. Khái quát về Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội và vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội ................... 43 3.1.1. Khái quát về Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội .................................... 43 giai đoạn 2014 – 2018 ..................................................................................... 48 3.1.2. Khái quát về vốn đầu tư XDCB từ NSNN tại quận Cầu Giấy ............... 49 3.1.3. Hệ thống bộ máy quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN tại quận Cầu Giấy.... 52 3.2. Phân tích thực trạng quản lý vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN tại Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2018 ............................. 53 3.2.1. Thực trạng lập kế hoạch và phân bổ vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ở Quận Cầu Giấy ..................................................................... 53 3.2.2. Tạm ứng, thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ở Quận Cầu Giấy............................................................................................. 60 3.2.3. Quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ở Quận Cầu Giấy ......................................................................................................... 63 3.2.4. Thanh tra, kiểm tra giám sát công tác quản lý vốn ngân sách cho đầu tư xây dựng cơ bản ở Quận Cầu Giấy .................................................................. 66 3.3. Đánh giá chung về quản lý vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN tại Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội ............................................................................... 69 3.3.1. Những kết quả chủ yếu .......................................................................... 69 3.3.2. Những hạn chế chủ yếu và nguyên nhân ................................................ 70 CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI .................................... 75 4.1. Bối cảnh mới và tác động của nó đến quản lý vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN tại Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội ............................................... 75 4.2. Định hƣớng hoàn thiện quản lý vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN tại Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ................................................................... 77 4.3. Các giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN tại Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ................................................................... 78 4.3.1 Hoàn thiện công tác kế hoạch và phân bổ vốn đầu tư XDCB từ NSNN .. 78 4.3.2. Hoàn thiện công tác tạm ứng, thanh toán vốn đầu tư XDCB từ NSNN .. 80 4.3.3. Hoàn thiện công tác quyết toán vốn đầu tư XDCB từ NSNN ................. 83 4.3.4. Hoàn thiện công tác kiểm tra, giám sát vốn ngân sách cho đầu tư XDCB ........................................................................................................................ 85 4.3.5. Hoàn thiện bộ máy tổ chức, quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN .......... 90 4.3.6. Hoàn thiện năng lực đội ngũ cán bộ, nhân viên làm công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN................................................................................... 93 KẾT LUẬN .......................................................................................................... 96 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 98 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 DA 2 KBNN Kho bạc Nhà nước 3 KTXH Kinh tế xã hội 4 NXB Nhà xuất bản 5 QLDA Quản lý dự án 6 QLNN Quản lý nhà nước 7 UBND Uỷ ban nhân dân 8 NSNN Ngân sách nhà nước 9 XDCB Xây dựng cơ bản Dự án i DANH MỤC BẢNG STT Bảng 1 Bảng 3.1 Giá trị sản xuất Quận Cầu Giấy giai đoạn 2016-2018 45 2 Bảng 3.2 Lao động Quận Cầu Giấy giai đoạn 2016 – 2018 47 3 Bảng 3.3 GDP bình quân đầu người trên địa bàn Quận Cầu Giấy 48 4 Bảng 3.4 Kế hoạch vốn đầu tư XDCB từ ngân sách Nhà nước trong các năm 2014 – 2018 trên địa bàn Quận Cầu Giấy 50 5 Bảng 3.5 Cơ cấu vốn đầu tư xây dựng cơ bản chia theo ngành. 51 6 Bảng 3.6 Kế hoạch vốn XDCB Quận Cầu Giấy giai đoạn 2014-2018 55 7 Bảng 3.7 Phân bổ vốn theo phân cấp đầu tư XDCB của Quận Cầu Giấy giai đoạn 2014-2018 57 8 Bảng 3.8 Kết quả thẩm định các dự án đầu tư XDCB từ NSNN Quận Cầu Giấy 2014-2018 58 9 Bảng 3.9 Phân bổ vốn theo dự án đầu tư XDCB Quận Cầu 59 10 Bảng 3.10 11 Bảng 3.11 Nội dung Trang Giấy giai đoạn 2014-2018 Tình hình giải ngân vốn đầu tư XDCB từ NSNN 2014-2018 62 Tình hình quyết toán vốn ngân sách cho đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn Quận Cầu Giấy theo niên 65 độ giai đoạn 2014 – 2018 12 Bảng 3.12 Kết quả thanh tra, kiểm tra các dự án có vốn đầu tư XDCB của Quận Cầu Giấy giai đoạn 2014-2018 67 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đầu tư xây dựng cơ bản (viết tắt là XDCB) có vai trò quyết định trong việc tạo ra cơ sở vật chất, kỹ thuật cho xã hội, là nhân tố quyết định làm thay đổi cơ cấu kinh tế quốc dân mỗi nước, thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển kinh tế đất nước, tăng năng lực sản xuất, cải thiện văn minh đô thị, đóng góp quyết định vào phát triển kinh tế xã hội trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Vốn đầu tư XDCB là toàn bộ những chi phí để đạt được mục đích đầu tư bao gồm chi phí cho việc khảo sát thiết kế xây dựng, mua sắm, lắp đặt máy móc thiết bị và các chi phí khác được ghi trong tổng dự toán. Quản lý vốn đầu tư XDCB là một hoạt động quản lý kinh tế đặc thù, phức tạp và luôn luôn biến động, nhất là trong môi trường pháp lý, các cơ chế chính sách quản lý kinh tế còn chưa hoàn chỉnh và luôn thay đổi như nước ta. Hiện nay, vốn đầu tư xây dựng cơ bản được quan tâm đầu tiên trong công cuộc đầu tư, vốn đầu tư xây dựng cơ bản chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số vốn đầu tư phát triển. Nhận thức được tầm quan trọng của vốn đầu tư xây dựng cơ bản những năm gần đây vốn đầu tư xây dựng cơ bản ngày một tăng lên, quy mô đầu tư cho từng dự án cũng như số lượng dự án khá lớn. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được của việc sử dụng vốn ngân sách Nhà nước cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội thì chất lượng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước còn nhiều tồn tại: việc quản lý và triển khai thực hiện các dự án trong những năm qua còn nhiều hạn chế và yếu kém, dẫn đến thất thoát, lãng phí vốn đầu tư, hiệu quả đầu tư kém, làm giảm chất lượng tăng trưởng kinh tế… Chính vì vậy, vốn đầu tư đối với các hoạt động xây dựng cơ bản là vô cùng cần thiết. Tuy nhiên vốn đầu tư vẫn cần có một cơ chế quản lý phù hợp và chặt chẽ để phát huy hiệu quả, giảm lạm phát và lạm dụng công quỹ. NSNN cho đầu tư xây dựng cơ bản là một trong những nguồn đầu tư chủ yếu từ NSNN địa phương và Trung ương, nên vấn đề quản lý đầu tư từ NSNN cho cho xây dựng cơ bản phải được quan tâm và hoàn thiện ở mức cao nhất hiện nay. 1 Quận Cầu Giấy là vùng địa lý quan trọng của thủ đô Hà Nội nói riêng và của cả vùng Bắc Bộ nói chung. Quận Cầu Giấy nằm ở phía Tây nội thành, các công trình đầu tư xây dựng cơ bản phục vụ đời sống nhân dân được chính quyền Quận quan tâm, đẩy mạnh. Các chính sách quản lý vốn đầu tư từ NSNN cho đầu tư cho xây dựng cơ bản áp dụng trên địa bàn Quận phần lớn đều theo chính sách chung của Thành phố, tuy có một số bước chuyển biến tích cực nhưng tính năng động và hiệu quả chưa cao, chưa phát huy hết tiềm năng vốn có cũng như phù hợp theo sát với tình hình kinh tế - xã hội của Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội. Thực tế cho thấy, cũng giống như tình hình chung trong cả nước, công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ nguồn NSNN tại Quận Cầu Giấy vẫn còn nhiều bất cập trong nhiều nội dung và ở tất cả các khâu từ tạm ứng, thanh toán, sử dụng và thanh toán vốn đầu tư. Các nguyên nhân chủ yếu làm công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn Quận còn tồn tại là: Chất lượng đầu tư một số lĩnh vực chưa cao, cơ cấu chuyển dịch kinh tế còn chậm, năng lực sản xuất và kết cấu hạ tầng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế, chưa tương xứng với lợi thế tiềm năng vốn có, tình trạng đầu tư dàn trải, thời gian thi công kéo dài, trình độ quản lý còn thấp, tình trạng thất thoát, lãng phí trong các dự án vẫn còn xảy ra. Vì vậy, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư XDCB từ NSNN còn hạn chế. Tình trạng thất thoát, lãng phí vốn đầu tư XDCB từ NSNN vẫn còn nhiều. Trong khi cả nước đang đẩy mạnh cải cách hành chính, đổi mới quản lý chi tiêu công, thực hành tiết kiệm và chống thất thoát, lãng phí thì việc hoàn thiện quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN đang đặt ra rất bức xúc. Xuất phát từ tình hình đó vấn đề tìm giải pháp để hoàn thiện quản lý vốn đầu tư từ NSNN cho đầu tư cho xây dựng cơ bản ở Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay mang ý nghĩa vô cùng quan trọng. Vì vậy đề tài: “Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội” được chọn làm luận văn thạc sỹ. 2 2. Câu hỏi nghiên cứu - Luận văn được thực hiện nhằm tìm lời giải đáp cho câu hỏi nghiên cứu sau: UBND quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội cần phải làm gì và làm như thế nào để hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn Quận? 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của luận văn nhằm nghiên cứu quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước trên địa bàn Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Trên cơ sở đó đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn Quận trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực hiện mục đích nghiên cứu của đề tài, luận văn thực hiện những nhiệm vụ chủ yếu sau: - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN. - Phân tích thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội. Đánh giá những thành công, hạn chế và chỉ ra nguyên nhân những hạn chế. - Đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN của chính quyền quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài nghiên cứu về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội. 3 - Về thời gian: Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội trong khoảng thời gian từ năm 2014 đến năm 2018 và các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội được đề xuất cho giai đoạn 2019-2025. - Về nội dung: Luận văn nghiên cứu thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội và đề xuất một số giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn. Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN bao gồm quản lý nhà nước ở Trung ương và quản lý nhà nước cấp địa phương. Luận văn tập trung nghiên cứu quản lý nhà nước cấp địa phương (cấp huyện) đối với vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN tại quận Cầu Giấy (đối với các dự án đầu tư do quận làm chủ đầu tư và trực tiếp quản lý), thành phố Hà Nội. Luận văn tập trung vào nội dung quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN, còn công cụ và phương pháp quản lý được nghiên cứu nhằm hỗ trợ phân tích nội dung quản lý. Luận văn nghiên cứu đề tài theo cách tiếp cận của chuyên ngành quản lý kinh tế với các nội dung: Lập kế hoạch và giao kế hoạch vốn đầu tư XDCB từ NSNN; tạm ứng, thanh toán vốn đầu tư XDCB từ NSNN; quyết toán vốn đầu tư XDCB từ NSNN; kiểm tra, giám sát vốn đầu tư XDCB từ NSNN. 5. Kết cấu luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khải, luận văn được kết cấu thành 4 chương: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn cấp Huyện. Chƣơng 2: Phương pháp nghiên cứu Chƣơng 3: Thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội Chƣơng 4: Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội 4 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN CẤP HUYỆN 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 1.1.1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài Vấn đề Ngân sách Nhà nước, sử dụng NSNN, nâng cao hiệu quả NSNN và quản lý ngân sách Nhà nước nói chung, công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN là một nội dung quan trọng, được nhiều sự quan tâm của các các nhà nghiên cứu, các cơ quan quản lý ơ cả cấp Trung ương và địa phương. Trong thời gian gần đây, có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến vấn đề quản lý ngân sách Nhà nước, quản lý vốn đầu tư XDCB ở các địa phương, ngành và cả nước với những khía cạnh nghiên cứu khác nhau. Một số công trình tiêu biểu như: * Về quản lý Ngân sách Nhà nước  Tác giả Vũ Hoài Nam (2007), đề tài “Nâng cao hiệu quả sử dụng kinh phí ngân sách địa phương tại các cơ quan hành chính Nhà nước, đơn vị sự nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh”, Luận văn Thạc sĩ, Đại học quốc gia Tp Hồ Chí Minh. Tác giả đã nghiên cứu về công tác quản lý ngân sách trong các cơ quan hành chính Nhà nước, đơn vị sự nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Công trình đã nghiên cứu và chỉ ra những bất cập trong việc sử dụng nguồn vốn NSNN ở các cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh và đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn NS địa phương tại các cơ quan hành chính Nhà nước, đơn vị sự nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh từ vấn đề lập dự toán, chấp hành dự toán, thanh quyết toán và thanh tra kiểm tra vón đầu tư.  Tác giả Vương Thị Hải Anh (2017), công trình “Quản lý chi Ngân sách Nhà nước cho các cơ sở khám chữa bệnh thuộc Sở Y tế Hà Nội” – Luận văn Thạc 5 sỹ - Trường Đại học Kinh tế, Đại học quốc gia Hà Nội: Công trình đã hệ thống hoá cơ sở lý luận về NSNN và chi NSNN, phân tích thực trạng quản lý chi NSNN cho các cơ sở khám chữa bệnh thuộc Sở Y tế Hà Nội và đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện quản lý chi NSNN cho các cơ sở khám chữa bệnh thuộc Sở Y tế Hà Nội.  Tác giả Nguyễn Đức Tuấn (2015), công trình “Quản lý ngân sách Nhà nước Quận Cầu Giấy , Thành phố Hà Nội”, Luận văn Thạc sỹ Quản lý kinh tế, Học viện Chính trị - Hành chính khu vực I. Luận văn nghiên cứu về quản lý ngân sách nhà nước và quản lý thu - chi ngân sách cấp Quận, luận văn tập trung phân tích làm rõ thực trạng quản lý thu - chi ngân sách cấp Quận trên địa bàn Quận Cầu Giấy , Thành phố Hà Nội. Từ đó, chỉ ra những hạn chế còn tồn tại và đề xuất hệ thống các giải pháp căn bản nhằm hoàn thiện và nâng cao chất lượng quản lý ngân sách nhà nước cấp Quận trên địa bàn Quận Cầu Giấy .  Tác giả Nguyễn Thụy Hải (2015), công trình “Quản lý đầu tư công từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước tại tỉnh Hà Nam”, Trường Đại học Kinh tế, Đại học quốc gia Hà Nội: Tác giả đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý đầu tư công bằng vốn NSNN; phân tích thực trạng và rút ra những kết quả, hạn chế và nguyên nhân trong quản lý đầu tư công từ vốn NSNN tại tỉnh Hà Nam từ 2010-2014; đề xuất những giải pháp hoàn thiện quản lý đầu tư công từ vốn NSNN tại tỉnh Hà Nam trong thời gian tới. * Về quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN:  Tác giả Hồ Thị Hương Mai (2018), “Quản lý về vốn đầu tư trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đô thị Hà Nội”, Luận án Tiến sĩ kinh tế, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Luận án đã phân tích đánh giá thực trạng vốn và quản lý vốn đầu tư phát triển hạ tầng tại Hà Nội; đề xuất quan điểm, giải pháp cơ bản hoàn thiện quản lý Nhà nước với nguồn vốn đầu tư này trong những năm tới.  Tác giả Lê Xuân Hùng (2016), “Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước tại Sở Giao thông vận tải Hà Nội” Luận văn thạc sĩ quản lý kinh tế năm 2016 - Trường Đại học Kinh tế - Đại học 6 Quốc gia Hà Nội. Công trình đã đề cập đến những vấn đề cơ bản nhất về lý luận, thực tiễn và giải pháp nhằm hoàn thiện, nâng cao hiệu quả trong quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông tại Sở Giao thông vận tải Hà Nội.  Tác giả Nguyễn Hải Sơn (2018), “Hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ở Huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang”, Luận văn Thạc sĩ Kinh tế, Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh – Đại học Thái Nguyên. Nội dung chủ yếu của Luận văn là hệ thống hóa sơ sở lý luận và phân tích thực tế quản lý, sử dụng nguồn vốn NSNN cho đầu tư XDCB tại huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang. Từ nghiên cứu thực trạng, tác giả luận văn đã đề xuất 5 nhóm giải pháp quản lý hiệu quả vốn NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn Huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang.  Tác giả Hoàng Quang Phú (2015), “Hoàn thiện công tác quản lý vốn ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn Huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn”, Luận văn Thạc sĩ Kinh tế, Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh – Đại học Thái Nguyên. Trên cơ sở hệ thống hóa sơ sở lý luận về lĩnh vực này, tác giả đã phân tích thực trạng quản lý, sử dụng nguồn vốn NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Cạn, từ đó đưa ra các giải pháp hoàn thiện quản lý để nâng cao hiệu quả vốn NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn Huyện Huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn. Như vậy, dưới góc độ khoa học, các công trình nghiên cứu trên đã đưa ra những cơ sở lý luận, cũng như phân tích được thực trạng quản lý vốn đầu tư XDCB của từng địa bàn để từ đó đưa ra những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư XDCB tại địa bàn nghiên cứu. Tuy nhiên, nội dung của các công trình chưa đi sâu vào thực tiễn trên địa bàn, các giải pháp vẫn còn mang nặng lý thuyết, chung chung, khó áp dụng với thực tiễn, chưa đánh giá về mặt chất lượng quản lý vốn đầu tư XDCB từ vốn NSNN. Bên cạnh đó, mỗi luận văn chỉ nghiên cứu về một quy trình nhất định trong quy trình quản lý. Do đó các kiến nghị đề xuất chỉ hạn chế trong quy trình nghiên cứu, chưa phân tích, đánh giá được tổng quát cả quá trình quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư XDCB từ NSNN. 1.1.2. Các kết quả chủ yếu của các công trình nghiên cứu và khoảng trống trong 7 nghiên cứu Nhìn chung, các tác giả của các công trình nghiên cứu khoa học trên đã tiếp cận tìm hiểu công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước từ nhiều góc độ, khía cạnh khác nhau ở các địa phương khác nhau, nghiên cứu, phân tích và đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, hiện chưa có công trình nào nghiên cứu về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội . Với đặc thù là một Quận của Thủ đô Hà Nội và là Quận đang có nhiều hoạt động kinh tế sôi động nhất là việc xây dựng kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế xã hội, do vậy hoạt động quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước cũng như việc thực thi luật ngân sách nhà nước của thành phố Hà Nội nói chung và quận Cầu Giấy nói riêng cũng có nhiều đặc điểm riêng, khác biệt. Chính vì thế, luận văn này sẽ kế thừa và tiếp thu có chọn lọc những kết quả nghiên cứu đã công bố, đồng thời tập trung làm rõ thực trạng hoạt động quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ở Quận cầu Giấy, đề xuất một số giải pháp nhằm nhằm hoàn thiện quản lý trong lĩnh vực XDCB từ nguồn vốn ngân sách, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Là công trình nghiên cứu đầu tiên mang tính toàn diện đối với công tác quản lý vốn đầu tư XDCB trên địa bàn Quận Cầu Giấy. Trong quá trình thực hiện tác giả nghiên cứu một cách hệ thống, tương đối đầy đủ và cập nhật về thực trạng, giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy. Các giải pháp được đề xuất sẽ góp phần phát huy tính chủ động, sáng tạo và hiệu quả trong việc sử dụng vốn đầu tư XDCB từ NSNN của các cấp chính quyền địa phương, tạo lập môi trường tài chính lành mạnh nhằm sử dụng và phát triển các nguồn lực, phân bổ nguồn vốn một cách hợp lý, đảm bảo công bằng sử dụng có hiệu quả nguồn vốn NSNN phục vụ mục tiêu phát triển KT-XH của Quận trong các năm tiếp theo. 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN trên địa 8 bàn cấp Huyện 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1.1. Đầu tư và đầu tư xây dựng cơ bản - Đầu tư: Hoạt động đầu tư (gọi tắt là đầu tư) là quá trình sử dụng các nguồn lực về tài chính, lao động, tài nguyên thiên nhiên và các tài sản vật chất khác nhằm trực tiếp hoặc gián tiếp tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng các cơ sở vật chất kỹ thuật của nền kinh tế nói chung. Xuất phát từ phạm vi phát huy tác dụng của các kết quả đầu tư, có thể có những cách hiểu khác nhau về đầu tư. Đầu tư theo nghĩa rộng là sự hy sinh các nguồn lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt động nào đó nhằm thu về cho người đầu tư các kết quả nhất định trong tương lai lớn hơn các nguồn lực đã bỏ ra để đạt được các kết quả đó. Nguồn lực có thể là tiền, là tài nguyên thiên nhiên, là sức lao động và trí tuệ. Các kết quả đạt được có thể là sự tăng thêm các tài sản tài chính, tài sản vật chất, tài sản trí tuệ và nguồn lực. Đầu tư theo nghĩa hẹp chỉ bao gồm những hoạt động sử dụng các nguồn lực ở hiện tại nhằm đem lại cho nền kinh tế - xã hội những kết quả trong tương lai lớn hơn các nguồn lực đã sử dụng để đạt được các kết quả đó. Từ đây có khái niệm về đầu tư như sau: Đầu tư là hoạt động sử dụng các nguồn lực tài chính, nguồn lực vật chất, nguồn lực lao động và trí tuệ để sản xuất kinh doanh trong một thời gian tương đối dài nhằm thu về lợi nhuận và lợi ích kinh tế xã hội. - Đầu tư xây dựng cơ bản: Đầu tư Xây dựng cơ bản trong nền kinh tế quốc dân là một bộ phận của đầu tư phát triển. Đây chính là quá trình bỏ vốn để tiến hành các hoạt động xây dựng cơ bản nhằm tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng ra các tài sản cố định trong nền kinh tế. Do vậy đầu tư Xây dựng cơ bản là tiền đề quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của nền kinh tế nói chung và của các cơ sở sản xuất kinh doanh nói riêng. Đầu tư Xây dựng cơ bản là hoạt động chủ yếu tạo ra tài sản cố định đưa vào hoạt động trong lĩnh vực kinh tế - xã hội , nhằm thu đựơc lợi ích với nhiều hình thức khác nhau. Đầu tư Xây dựng cơ bản trong nền kinh tế quốc dân được 9 thông qua nhiều hình thức xây dựng mới, cải tạo, mở rộng, hiện đại hoá hay khôi phục tài sản cố định cho nền kinh tế. Như vậy có thể hiểu: “Đầu tư xây dựng cơ bản là một bộ phận của hoạt động đầu tư, đó là việc bỏ vốn để tiến hành các hoạt động xây dựng cơ bản nhằm tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng các tài sản cố định nhằm phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật cho nền kinh tế quốc dân”. 1.2.1.2. Vốn đầu tư Xây dựng Cơ bản “Đầu tư xây dựng là quá trình bỏ vốn nhằm tạo ra các tài sản vật chất dưới dạng các công trình xây dựng” (Trích từ giáo trình kinh tế đầu tư, Trường đại học kinh tế quốc dân, tr 04). Những kết quả sẽ đạt được có thể là tăng thêm về mặt giá trị các tài sản tài chính, hoặc tăng thêm lực sản xuất, năng lục phục vụ tài sản vật chất như: nhà máy, đường xá, bệnh viện, trường học… “Vốn đầu tư xây dựng cơ bản” là một thuật ngữ kinh tế được sử dụng ở Việt Nam từ những năm 1990 trở lại đây. Thuật ngữ này được dùng gắn với hoạt động đầu tư của quốc gia để đạt các mục tiêu phát triển. Kể từ khi quan điểm phát triển bền vững trên thế giới được hình thành và được chấp nhận rộng rãi, vốn đầu tư xây dựng được sử dụng gắn liền với mục tiêu phát triển bền vững. Ở Việt Nam, do tính chất đặc thù của công cuộc đổi mới và nền kinh tế chuyển đổi, có sự thay đổi từ việc sử dụng hệ thống sản xuất vật chất sang sử dụng hệ thống tài khoản quốc gia (SNA) từ năm 1993, giới nghiên cứu và hoạch định chính sách khi xem xét khái niệm và nội hàm của thuật ngữ “Vốn đầu tư xây dựng cơ bản” đã hình thành hai quan điểm khác nhau. Theo quan điểm kinh tế vĩ mô và tài khoản quốc gia: vốn đầu tư xây dựng cơ bản được hiểu là các khoản chi tiêu để làm tăng hoặc duy trì tài sản cơ sở vật chất trong một thời kì nhất định. Vốn đầu tư xây dựng thường thực hiện qua các dự án đầu tư xây dựng và một số chương trình mục tiêu quốc gia với mục đích bổ sung tài sản cố định của toàn bộ nền kinh tế. Quan điểm này nhấn mạnh tới yếu tố tích luỹ trong đầu tư, kết quả đầu tư đem lại có tính vật chất, hiện hữu, và dễ đánh giá được hiệu quả đầu tư. (Giáo trình Kinh tế đầu tư 2007, trang 32). 10 Theo quan điểm phát triển bền vững: Vốn đầu tư xây dựng cơ bản được hiểu là những khoản chi tiêu cho cả ba trụ cột phát triển, đó là Kinh tế - Xã hội - Môi trường. Sự gia tăng về kết quả của đầu tư xây dựng ở đây không chỉ là tài sản vật chất (như quan điểm kinh tế vĩ mô nêu trên) mà còn bao gồm cả những kết quả phi vật chất như những kết quả từ đầu tư cho các lĩnh vực giáo dục, y tế, môi trường, .v.v…. Theo quan điểm này “Vốn đầu tư xây dựng cơ bản” được gọi là “Vốn đầu tư phát triển”. Như vậy có thể hiểu: “Vốn đầu tư xây dựng cơ bản là toàn bộ chi phí đã bỏ ra để đạt được mục đích đầu tư bao gồm: chi phí cho việc khảo sát quy hoạch xây dựng, chi phí chuẩn bị đầu tư, chi phí thiết kế và xây dựng, chi phí mua sắm, lắp đặt máy móc, thiết bị và các chi phí khác được ghi trong tổng dự toán.” 1.2.1.3. Vốn đầu tư Xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước Xét trên phạm vi toàn xã hội, vốn đầu tư xây dựng cơ bản được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau (vốn NSNN, vốn tín dụng đầu tư, vốn tự có của doanh nghiệp, vốn hợp tác liên doanh với nước ngoài, vốn vay nước ngoài,…) và được thực hiện bởi nhiều chủ thể khác nhau. Riêng nguồn vốn đầu tư xây dựng của Nhà nước gồm có: Vốn ngân sách Nhà nước, vốn của doanh nghiệp Nhà nước và vốn tín dụng đầu tư xây dựng của Nhà nước. Trong đó, vốn đầu tư xây dựng cơ bản có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước gọi là vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước, và là đối tượng nghiên cứu của luận văn này. Như vậy, theo tác giả luận văn, vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước được định nghĩa đó là: Vốn có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước, được Nhà nước bỏ ra để thực hiện đầu tư làm gia tăng năng lực sản xuất nhằm sau một thời gian nhất định thu về một hiệu quả kinh tế - xã hội nhất định. 1.2.1.4. Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước - Quản lý: Có nhiều khái niệm về quản lý, trong đó các tác giả đều thống nhất về cốt lõi của khái niệm quản lý, đó là trả lời câu hỏi; Ai quản lý? (Chủ thể quản lý); Quản lý ai? Quản lý cái gì? (Khách thể quản lý); Quản lý như thế nào? (Phương thức quản 11 lý); Quản lý bằng cái gì? (Công cụ quản lý); quản lý để làm gì? (Mục tiêu quản lý). Từ đó chúng ta có thể đưa ra định nghĩa: Quản lý nói chung là sự tác động có tổ chức, có mục đích của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực, các thời cơ của tổ chức để đạt mục tiêu đặt ra trong điều kiện môi trường luôn biến động. - Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước: Theo Đình Nam (2012): “ Quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN là hoạt động nhằm bảo đảm sử dụng vốn đúng mục đích, đúng nguyên tắc, đúng tiêu chuẩn, chế độ quy định và có hiệu quả cao. Đối với vốn đầu tư XDCB từ NSNN, hiệu quả không đơn thuần là lợi nhuận hay hiệu quả kinh tế nói chung mà là hiệu quả tổng hợp, hiệu quả kinh tế - xã hội của đầu tư XDCB nhằm phục vụ lợi ích của người dân, xã hội.” Để quản lý hiệu quả cần phải có cơ chế quản lý phù hợp. Một cơ chế quản lý thông thường bao gồm những quy định về nội dung, trình tự công việc cần làm; tổ chức bộ máy để thực thi công việc và những quy định về trách nhiệm khi thực hiện các quy định đó. Vì vậy, để làm rõ khái niệm quản lý vốn ngân sách Nhà nước trong đầu tư XDCB, chúng ta cần xem xét các khía cạnh có liên quan, bao gồm mục tiêu quản lý, chủ thể, đối tượng quản lý, các nguyên tắc quản lý và vai trò của công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN. Như vậy có thể hiểu: Quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN là sự tác động liên tục, có tổ chức, có định hướng của cơ quan quản lý nhà nước tới quá trình sử dụng vốn đầu tư XDCB từ NSNN bằng các cơ chế, chính sách của Nhà nước và cac biện pháp tổ chức thực hiện dự án đầu tư nhằm sử dụng vốn đầu tư một cách hiệu quả nhất. Chủ thể quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN bao gồm các cơ quan chính quyền, các cơ quan chức năng được phân cấp quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN. - Quản lý vốn đầu tư XDCB của các Ban quản lý các dự án cấp huyện: Quản lý vốn đầu tư XDCB của các Ban quản lý các dự án cấp huyện là sự tác động có mục đích của các Ban quản lý các dự án cấp Huyện trong việc sử dụng vốn 12
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan