sé iz (i2s) - zai3
TAI CHINH VI MW
Quan lj/ np céng cua Vi(I Nam hi(n nay
Ths.Nguyen ThJ Lan Ph irong*
Ci Vi(t Nam, Nq Chinh
th’‹i khfing co kbii uang trii up. cau np cong vcri ty trgng rig:iy
phii la khoan no phat sinh tir Thém viio dfi, thco Luat To chiic carig gia tang ciia nq nong nitcic.
c:ie khoBn vay troiig nu‹ c,
tin dung, c:ie to chfrc tin dung co Day lit xu hu6ng phu hpp de ‹tain
ngoai n ircrc, dvqc ky két, phét tr:ich nhi(m tham d|nh, quyét bao dat dirqc mpc tiéu nq nucrc
hanh nlifi n danh Nha nucic,
dinh vide cho vay doi vcri c:ic ngoiii khf›ng qua 50% tong nq
iihén dan, Cliiti h phfi ho(ac cac doanh nghi(p, thqc hi(n trich cong da dupe ncu trong chién
khoiin vay khéc du Bo Téi
l(ap dq phfing v:i Kit 1J riii re lupc rip cfing vé nq nufic rigoii
chinh ky két, pliiit htin h, try
trong truérng hpp phiit sinh nq quoc gia giai dog 201 I-2020 va
quyen ph:it hanh thco quy d|nh
xau.
trim nhin 2030.
cua ph:ip l u(at. N Chinh phu
khfing bao gom
Bdiig 1: So s:inh phq m vi nd ciiiig cii a Vi(t Nam va IMF
khoan net do Ngan hang Nha
nirfic Viét Nam ph:it hanh
Chi tiéu
nham tliuc hién chinh siich 1. N p Chinh phu
tiéii t( trong t
g thcii ky.
a) N p trong nuac
Tréi phiéu, tin phiéu
Nh ii vay khai ni(m vé up
Vay Quy BHXH, SCIC
cong thco quy dinh cfia phap
Vay ton kho bpc, Quy tich liiy
luat Vi(t Nam dir c dénh gia -la
b) Nq nirac ngoéi
hcp hon so vcii quoc té do
2. Nq duqc Chinh phu btio liinh
khong bao gom cac kho:in nq
(bao gom ca DNNN)
cua doanh nghiép nhil nuc c né Vay trong nvric
u céc doanh nghi$“ p nay tir Vay niréc ngofii
diing ra
3. Np ciia chinh quy‹in dja phuong
franh
ma Vict Nam dang :ip dung
ciing chinh do xu5t ph:it tu quan
diém co hay kh fin g dna nq
cfia c:ic doanh nghi(p Nha
nucrc try di vay v:to np cong.
Giéi thich cho 1y do Vi(t
Nam khfing tinh nq cfia c:lc
doanh righi(p Nhii niicrc tq di
vay vao up cfing la theo
Lu)at Doanh ngliiep, doanh
nghi(p la nguoi trpc tiép chin
trach nhi(m doi voi c:ic khoan
nq ph:it sinh ciia minh. Chinh
pliii chi co trach nhicm thuc
hi(n nghia vu nq trong truéng
h pp ciic doanh iighi(p dupe
Chinh phu b:to lanh vay dari g
gap kho khan va tain
- Tréi phiéu chinh quyéh d|a phuong
- Vay ngan hlng phét trién
vay nucc ngoéi cua Chinh phu
Thpc tr9iig rig cling
Trong giai dog 2008-2012,
Vi(t Nam dé gia tang lien tuc rig
cfirig, tir muc 657,940 dong
lén miic 1.641.297 ½ dong dé bu
dap cho thém hpt ngiln sach hang
nam. Trong do miic rig trong
nirtic téng vcti toc d cao hon na
nircrc ngo:ii. Dieu néy cho thay
mot xu huérng dich chuyen ca
V
V
XX
XX
Theo c:ie Chuyén gia kinh
te, m)c du rip cong li‹:n tuc
tfirlg trong giai doqn 20082012 nhiing ty I( n9 cong/GDP
van dang trong nguéing an
toan cho phép. Hi(n nay theo
céch tinh cfia Vi(t Nam, ném
2012 ty I( rig cong/GDP cfia
Vi(t Nam la 55,6%, thfip hon
mfic an toan 65% da duqc xéc
d]nh trong chién lupc rig cfirig
v:i up nucic
Tip chi nghién c fu Téi chinh kd toén
c hi)u ray,
Btlu d6 2.Cir clu rig cfing cfia Vi(t Nem n£m 2012
ngoJi quoc gia giai dog 2011- cf›ng/GDP s6 can hon. Hi(n
nay 2020 vé tain nhin 2030. Tuy chua c6 thong ké déydii quy
mo nhién, néu tinh theo th6ng I( nq tp vay cua céc doanh
nghi(p qudc tI, tfrc lé sé bao gem ca nq nha nufic e£n chiia
xac djnh cua c$c doanh nghi(p tililt nut c 6wqe f l( rig
céing/GDP chlnh tq di vay thl I( thqc rip
x£c. Tiiy
nhi£n, cén cii vie hi(n
Bfing 2: Nq c8ng cha Vi(t Nsm glel dogn 2008-2012
Dan v].’
dcing
méi Ip: vay cua céc doanh
nghi(p ae’ khiing ohfi. Néu
chiing ta kh8ng thong ké day
du, cong b6 minh b4ch thi vi(c
quan ly rig
cong
nhieu rift ro, vl
thqc chat nq tp vay ciia cic
doanh nghi(p nhil niroc vIn
pbdi dung von c6a Nhé nu6c
de trii nq.
Ty IQ c$c kho£n nq thu4•
nq cf›ng duqc gift khii on djnh
qua c$c odm. Nfim 20 12, da
si'i nq cfing Id nq chinh phu
77,fi%, rig chioh phub6o liinh
20,9% v ch1 1,5%› 1:1 rig cua
chinh quyén dia
Ngu8n von vay mang rig
chinh phu rIt da dgng. Vay nq
chit hG uoo ovbo bao
om: triii phieu chinh phu,
chiem
73,5%» vay troiig nude, Ban
liiy, t8n klio Khq bqc nhil nude
va mm 2012 c6 vay tu SCIC.
Vay n9 chinh phii nu6c ugoai
chu yéu vay tu ngu$n ODA,
chiem 86,4%» vay nif6c ngodi,
ngodi ra con vay tit ngudn vay
mgi, Nhii
uu dat v$ vay
vJy, khi Vi(t Nam b2t dsu
ten tro thénh nuoc cé thu nh$p
trung blnh, céc ngu8n von vay
tit ODA se bJ clt giém. Vi vqy,
cong thdi j;ian tdi, nhu c$u
vay
b)Nq cbiob pDG
MW
GDD
ldn de bit dEp phan c§t giilin
cua ODA.
Vdi lil th8m hpt ngiin séch
nllm 2013 tu 4,8% d$n 5,3%
GDP diéu dfi chtmg to, nhu cau
vay rig cfing ng8y cdng gia
tiing vé duqc thé hi(n
kbi huy d(ng nq c6ng 1u6n can
hon trli rig cfing trong giai
dogn 2008-2012 vii dJc bi§t la
chénh
sa iz lizs) zoi3
TAI CHINH VI MO
B:ing 3: 11uy d9ng v on vay Chinh ph fi giai do9 n 2008 - 2012
Eton v ’. TQ dcmg
‹lirpc dp béo
uong
sir dung up ciing khiiCg
qtiii, t:ii cau true ncn
khong duqc tri‹:t dé, ncn kinh té
x'an trong trqn(; th:ii dinh tr),
Vi(t Nam rat co thé sc mat
ngiiiing an toan vc my cong.
kicn n h”
2152
l (ch gifra vay théiii v:i tr:i
cung l ién tt,ic tang.
khiri, kha ning mire th3rii hut
ngan sach sc t:ing cao. D)c bi(t
trong bfii earth hoat dQng situ
x ual kinli doanh ciia doanh
ngh i p gram stil , iiliiéu doanh
ngh i p pha s:in, dttng situ xu$t
dong tlicii vi)c thiJe hi(n chinh
sach nii én gi:inn, grin thué thu
nhap doanh nghi$‘p, thué VAT
va Cliinh phii 'n thvc hi¿n
18932
2350
nam 2111 2 dat 4 l ,7%»), tham
hqt ngan s:ich 6 théng dau
nam bring 54,7 l nghin ty dong.
Nhu v)y, vijc dicu chinll t y I(
th3m h p t ngfin sach nam 20
13 l éu mite trf:n 5,3'3» la phii
h9p. Dicu nay cGng dong
nghia voi vi )c lTliiC b ³ tang
rig cong nalTl 20 1 3
‘tlC|3 t(lC I ×5 cao.
da tiing tru6ng bcn vfmg. Déy la
giiii phép co tinh d:ii hon v‹ii
J250
vi(c chuyfin df›i mo liinh tfing
tru‹ing tit chiéu r ng sang chiéu
san, vi(c doi mcri thc ch kinh tc
dé phal huy siic mynli cua ccr ché
thi truéng va nhfing lpi thc
cqnh tranh. Nhfrng trp c t chinh
ciin gi;ii phép n3y bao grim xac
d|nh cac l pi iné cqnh tr:irili
quiic gia, x3y ding nganh kinh
tc tr9ng diéni dé ph:it huy lpi
thc ca;rih tranh; t(ap trung dau
tit ha
va khoa hQc cfing
Dank. tdng tracing kinh
hinh ting
truon j;. Nam 20 14, 20 15 diiqc
:i kinh tc' sc l:itn
dq b:in co mfrc tang trailing
thu nh img nhu “ u cchhii tifiu GDP a in ’ :c 5,4% vé nam 20 16
sc ring Jc 5,5%. Tire l3 thap
tinh hinh kinh té
hpti nliiéu so voi diJ kién tang
tru‹in;; ciia Vi$’t Narn, 6,0%» mm
v é Gau tir,rig thu ngan
20 14 vii 6,5% nam 20 1 5 va
Nha nucic 6 th º" b déu nam thap hon rat nhicu sob vat ke
20 13 dqt 324,42 nghin ty hoqch ph:it trien kinli té xa h i 5
dong. bany 39,8% dir toén nam nam 201 I -29 15 da d I ra ’a
(ciing ky nam 20 12 dqt 42,5%), mirc 7,0-7,5%/nam. Tru‹ic tinh
tc›ng ch i nga i sach nhé niiéic tr9ng ncn kinh té nhicu kho
dat 409, 1 3 ngli in ty dong, khan, ngufin thu ng$ri sach s‹:
bang d I , “Jo diJ to:in na'm gi:inn dong tliéi Chinh phu lai
(cung ky
can can
tich cfc lrong
tham (;ia phét trién nj;iinh.
Tlitr liar, nghién ciiu va
xac d|nh lai pham vi nq cong
phu hpp véi thong l$’ quéc té
dép ting yéu can h i rih)p KTQT,
tfrc la cfln dira céc khoén tq vay
ciia doanh nghiép tihé niroc vao
nq ciing. Nhii trén d dc c)p, dii
lé céc doatih nghi(p iihd nuoc th
vay, thuc chél nla niitic van phiii
chiu tréch nhi(ni bany von ngan
séch cho céc kho:in nq ciia
doanh nghi(p nhé nucrc. D c
3200 doanh ngliiép nh;i nudc
TAI CHINH VI MO
Tip chi nghlén cCu 3'él chinh k€ toén
sa iz lizs) zoi3
TAI CHINH VI MW
“ nIlan,
ciia cac doanh
nghi(p nha nitfic. Néu vi dna
nhom rip nay v:to lam rip cong
mat nguiing an toan, chiing ta co
th‹: chira dna nhfim rip nay v:to
N p chug Vift Nam dang lrén 900 USD7ngvéi dan
diii b‹i, ta’ ng cuéng néng liJc
cac cci quan nha nucic, d)c
bi(t la Cuc quau l y rig vIi tai
chinh doi ngoai, B9 Tai chinh
trong cong tilc xay d g ké
hoach vay, kicm tra, giém sét
“c sit dpng von vay. Ly do vay
chi dupc dna ra khi dép irng
dupc mqc tiéu ciia rig cong. Qua
trinh l(ap ké hoach vay vé sit
dung von vay can dim b:to
nguyén tae cong khai, minh
bach va co su tham gia. Déy lé
rig cfing mat
g5y tain ly xau cho cé ngucii dan
vii nha dau tit. Giai phiip can l
la siét chat tu vay ciia doanh
nghiép nha nuac. Plan loai
doanh nghi$“p nha nirfic thénh
cite nhfirn cho pha san, nhfim co
pham hfia hoan toan vii nhfim
duy tri va phét iricn diing trong
pham vi. Nhfiin cho phé sén la
nhfmg doanh nghi(p liimt an
kém va bang chinh s:ich khiii
ngo:ii nhii nircrc co thé thay thi:
diiqc, nhom tu nhan hoa hoén
toiin lé nhorn lam an not va
khoi ngo:ii riha nucic co thé
thay thé dupc vii nhfim duy tri,
phat trién trong pham vi cho
phép chi lé nhfmg doanh nghi(p
nh:i nufic hoat dong trong linh
v;jc cot ycu cfia
ncn kinh tc, xa hoi ma bang
chinli sach khoi nh:i nucic van
nh mg diéu ki$“ n can di: vi(c
sir dqng von vay cho céc mpc
tiéu cfing co diicic hi(u qua
qua dfi tang trach nhi(rn giai
irlnh cua cc quan vay vé sit d g
von vay. Kicm tra, giém sfit va
thuc hi(n kiém toan vi(c sir
dijng von vay cling cén d)c
bi(t quan tain va khong thé bfi
qua e céc cc quan
'“ dung von vay. Chung ta chi
land. San khi dira np cfing
nguciii g an toan, cfin ngay
ké hoach, kiérn tra, giém sat khi
cc ché tot va nang lpc thv‹
the th pc hi$“n tot cfing tae
lap
h( thong phép ly lién quan dcn
quan 1y v:i sir dung up cong.
Nguyf:n tac xuyén suot lé phai
tao ra duqc ccr ché cong khai,
minh bach, co scr tham gia cua
cac bén licn quan va tiing trach
u hi(m giéi trinh. Khi c6 ca ché
tot v:i nang luc tot hi(u quit sit
dung von vay rig cong se ditcrc
néng cao v:i giém thiéu c:ie rui
ro cua rig cf›ng.
T£i ligu tham kh£o
BQ Tai chinh, Dé én Ting
két vay-tré up cc›ng giai doan
2006-2012 ver ké hocich vay-trci
up cong dén riciin 2020, 2013.
Bp Tcii chlnh (2011), Bcin tin
Bo Ké hoqch vet Dcid u tv,
Bcio ccio tinh hinh Kinh ié xii
hoi 6 théng déu niim 2013.
Tru:éng KTQD (2013), H
i théo Khoa hpc nhin lai
riu:ay
chang du:é'ng phiit trién Kinh
té xé héi 5 ném 2011 - 2015.
Tip chi nghién c“uu Téi chinh k# toén
- Xem thêm -