Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Quản lý hoạt động tham gia xã hội hoá giáo dục của trường trung học phổ thông kh...

Tài liệu Quản lý hoạt động tham gia xã hội hoá giáo dục của trường trung học phổ thông khu vực đồng bằng sông hồng

.PDF
249
337
60

Mô tả:

1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM LƯƠNG THỊ VIỆT HÀ QUẢN LÝ HOẠT ðỘNG THAM GIA Xà HỘI HOÁ GIÁO DỤC CỦA TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG KHU VỰC ðỒNG BẰNG SÔNG HỒNG LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2014 2 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM LƯƠNG THỊ VIỆT HÀ QUẢN LÝ HOẠT ðỘNG THAM GIA Xà HỘI HOÁ GIÁO DỤC CỦA TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG KHU VỰC ðỒNG BẰNG SÔNG HỒNG LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Chuyên ngành: Quản lý Giáo dục Mã số: 62 14 01 14 Người hướng dẫn khoa học PGS. TS. Trần Quốc Thành HÀ NỘI - 2014 i LỜI CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan, ñây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trong Luận án là trung thực và chưa từng ñược công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả Luận án Lương Thị Việt Hà ii LỜI CẢM ƠN Tôi tin rằng nếu như không có sự hỗ trợ của một số người, tôi sẽ không thể hoàn thành nghiên cứu này. Tôi biết ơn tất cả những người ñã luôn giúp ñỡ tôi hoàn thành Luận án. Tôi xin ñặc biệt cảm ơn ñến những cơ quan, tổ chức và các cá nhân sau ñây: Tôi xin trân trọng cảm ơn Lãnh ñạo, Trung tâm ðào tạo và Bồi dưỡng, các Quí thầy, cô giáo của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam ñã hướng dẫn, giúp ñỡ, tạo ñiều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và thực hiện Luận án. Tôi xin ñược bày tỏ lòng biết ơn vô cùng sâu sắc ñến Thầy hướng dẫn, PGS.TS. Trần Quốc Thành ñã luôn theo sát và tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện Luận án. Xin ñược tỏ lòng biết ơn chân thành ñến PGS. TS Nguyễn Tiến Hùng ñã gửi tặng tôi những tài liệu hết sức quí báu. Tôi xin chân thành cảm ơn Lãnh ñạo Sở Giáo dục và ðào tạo, Chủ tịch Công ñoàn Giáo dục các tỉnh, hiệu trưởng, thầy giáo, cô giáo, cha mẹ học sinh và học sinh của 10 trường Trung học phổ thông của 05 tỉnh khu vực ñồng bằng Sông Hồng ñã ñóng góp những thông tin liên quan vì lợi ích của nghiên cứu này và ñã giúp ñỡ tôi rất nhiều trong ñiều tra, khảo sát và thực hiện Luận án. Xin chân thành cảm ơn Lãnh ñạo và các ñồng nghiệp cơ quan Công ñoàn Giáo dục Việt Nam ñã tạo ñiều kiện thuận lợi nhất cho tôi hoàn thành Luận án. Tôi xin dành tất cả sự yêu thương và lời cảm ơn tới gia ñình, bố mẹ, các anh chị em và người thân luôn là niềm ñộng viên mạnh mẽ giúp tôi thực hiện Luận án. Xin chân thành cảm ơn! Tác giả luận án Lương Thị Việt Hà iii MỤC LỤC Trang MỞ ðẦU ................................................................................................ 1 1. Lý do chọn ñề tài .................................................................................. 1 2. Mục ñích nghiên cứu............................................................................. 5 3. Khách thể và ñối tượng nghiên cứu....................................................... 5 4. Giả thuyết khoa học ............................................................................. 5 5. Nội dung và phạm vi nghiên cứu........................................................... 5 6. Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 6 7. Những luận ñiểm bảo vệ ...................................................................... 8 8. Những ñóng góp mới của luận án.......................................................... 9 9. Cấu trúc luận án .................................................................................... 10 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ðỘNG THAM GIA Xà HỘI HÓA GIÁO DỤC CỦA TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG VIỆT NAM .............................................................. 11 1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn ñề ................................................. 11 1.1.1. Ngoài nước................................................................................... 11 1.1.2. Trong nước................................................................................... 16 1.1.3. Những vấn ñề rút ra từ tổng quan nghiên cứu vấn ñề.......................18 1.2. Giáo dục và XHHGD trong trường THPT .............................................19 1.2.1. Giáo dục, xã hội hóa và xã hội hóa giáo dục ................................ 19 1.2.2. Giáo dục THPT và XHHGD ở trường THPT ................................ 24 1.3. Quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT Việt Nam........27 1.3.1. Cách tiếp cận huy ñộng tham gia và quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT ................................................................ 27 1.3.2. Các LLXH tham gia vào XHHGD của các trường THPT Việt Nam.........37 1.3.3. Bản chất của quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT Việt Nam.................................................................................43 1.3.4. Qui trình, nội dung và tiêu chí quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT ...........................................................................47 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng ñến quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT ..........................................................................................62 Kết luận Chương 1.................................................................................... 63 iv Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ðỘNG THAM GIA Xà HỘI HOÁ GIÁO DỤC CỦA MỘT SỐ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TẠI 5 TỈNH, THÀNH PHỐ KHU VỰC ðỒNG BẰNG SÔNG HỒNG 65 2.1. Khái quát về ñồng bằng sông Hồng và các tỉnh, thành phố Hải Phòng, Nam ðịnh, Ninh Bình, Thái Bình, Vĩnh Phúc ................................ 65 2.1.1. Vị trí ñịa lý, lịch sử hình thành, phát triển kinh tế - xã hội của khu vực ñồng bằng sông Hồng......................................................................65 2.1.2. Một vài nét về tình hình kinh tế - xã hội, giáo dục THPT các tỉnh, thành phố ñược khảo sát.......................................................................67 2.1.3. Tình hình phát triển giáo dục 5 tỉnh, thành phố ñược khảo sát ........69 2.2. Thực trạng về hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT tại 5 tỉnh, thành phố tham gia khảo sát ..............................................................70 2.2.1. Khảo sát thực trạng về hoạt ñộng tham gia XHHGD ......................70 2.2.2. Kết quả khảo sát thực trạng về hoạt ñộng tham gia XHHGD tại 5 tỉnh, thành phố và 10 trường THPT ......................................................73 2.2.3. ðánh giá của học sinh về hoạt ñộng tham gia XHHGD tại các trường THPT ...............................................................................................76 2.3. Thực trạng về quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của các trường THPT ................................................................................................80 2.3.1. Lập kế hoạch hoạt ñộng tham gia XHHGD......................................80 2.3.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt ñộng tham gia XHHGD ....................86 2.3.3. ðánh giá về kế hoạch hoạt ñộng tham gia XHHGD và phản hồi thông tin ................................................................................................101 2.4. Thực trạng công tác XHHGD THPT tại 5 tỉnh, thành phố và 10 trường THPT ............................................................................................... 105 2.4.1. Thực trạng công tác XHHGD THPT tại 5 tỉnh, thành phố ............... 105 2.4.2. Thực trạng công tác XHHGD tại 10 trường THPT ......................... 108 2.5. So sánh kết quả khảo sát giữa GV và CMHS về quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của các trường THPT ..................................................... 112 2.6. ðánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của các trường THPT................................................................ 115 2.6.1. Những thành tựu .............................................................................. 115 v 2.6.2. Những hạn chế................................................................................. 115 Kết luận Chương 2.................................................................................... 116 Chương 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ðỘNG THAM GIA Xà HỘI HÓA GIÁO DỤC CỦA TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 119 KHU VỰC ðỒNG BẰNG SÔNG HỒNG..................................................... 119 3.1. ðịnh hướng và nguyên tắc ñề xuất giải pháp ......................................... 3.1.1. ðịnh hướng phát triển XHHGD và XHHGD THPT Việt Nam.......... 119 3.1.2. Nguyên tắc ñề xuất giải pháp........................................................... 121 3.2. ðề xuất hệ thống tiêu chuẩn, thang và tần suất ñánh giá quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT khu vực ñồng bằng sông Hồng................................................................................................. 122 3.2.1. Hệ thống tiêu chuẩn quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của 123 trường THPT ................................................................................................ 3.2.2. Thang và tần suất ñánh giá quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT ........................................................................... 128 3.3. Qui trình quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT 130 3.4. Một số giải pháp quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường 141 THPT Việt Nam............................................................................................ 3.4.1. Phát triển hệ thống giao tiếp thông tin hai chiều giữa Nhà trường với CMHS và cộng ñồng................................................................ 141 3.4.2. Các chiến lược huy ñộng tham gia của CMHS và TVCð vào hoạt ñộng XHHGD của trường THPT........................................................... 150 3.4.3. Nâng cao năng lực quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT ................................................................................................ 158 3.5. Mối quan hệ giữa các giải pháp.............................................................. 166 3.6. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các giải pháp ....................... 167 3.6.1. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các giải pháp thực hiện quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD ở các trường THPT ............ 167 3.6.2. Khảo nghiệm mức ñộ phù hợp của Hệ thống tiêu chuẩn ñánh giá hiệu quả quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT .......... 170 3.7. Thử nghiệm............................................................................................ 173 Kết luận chương 3..................................................................................... 177 vi KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 179 1. Kết luận ................................................................................................ 179 2. Khuyến nghị ........................................................................................ 181 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ðà CÔNG BỐ ........ 184 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 185 DANH MỤC PHỤ LỤC............................................................................... 194 vii STT Bảng 1.1 DANH MỤC CÁC BẢNG TÊN BẢNG Trang Cộng ñồng trường tham gia và ñại diện ................................ 34 Bảng 1.2 Mẫu phân tích SWTO................................................................ 49 Bảng 2.1 Bảng 2.2 ðối tượng và qui mô khảo sát tại 5 tỉnh ................................ 72 Kết quả khảo sát thực trạng về hoạt ñộng tham gia XHHGD THPT tại 5 tỉnh, thành phố................................................................ 74 Bảng 2.3 Kết quả khảo sát thực trạng về hoạt ñộng tham gia XHHGD tại các trường THPT ................................................................ 75 Bảng 2.4 ðánh giá của HS về hoạt ñộng tham gia XHHGD tại các trường THPT ................................................................ 78 Bảng 2.5 So sánh kết quả khảo sát kế hoạch hoạt ñộng tham gia XHHGD của GV, NV, CBQL, TVCð và CMHS tại 5 tỉnh, thành phố ............................................................................................. 81 Bảng 2.6 Kết quả khảo sát kế hoạch hoạt ñộng tham gia XHHGD của GV, NV, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường 81 THPT ................................................................................................ Bảng 2.7. Bảng 2.7. Kết quả khảo sát xác ñịnh nhu cầu của CMHS và TVCð của GV, NV, CBQL và CMHS tại 5 tỉnh, thành phố................................................................................................ 83 Bảng 2.8 ðánh giá về xác ñịnh nhu cầu của CMHS và TVCð của Bảng 2.9 GV, NV, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ................................ 83 Kết quả khảo sát xác ñịnh nguồn lực có sẵn trong cộng ñồng tại 5 tỉnh, thành phố ................................................................ 84 Bảng 2.10 ðánh giá về xác ñịnh các nguồn lực có sẵn trong cộng ñồng của GV, nhân viên, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ................................................................ 85 Bảng 2.11 ðánh giá về môi trường thuận lợi tại 5 tỉnh, thành phố ................................ 86 Bảng 2.12 ðánh giá về môi trường thuận lợi cho hoạt ñộng tham gia XHHGD của GV, NV, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ............................................................................................... 87 Bảng 2.13 ðánh giá về giao tiếp giữa Nhà trường- CMHS -Cộng ñồng tại 5 tỉnh, thành phố ................................................................ 88 viii Bảng 2.14 ðánh giá về giao tiếp giữa Nhà trường- CMHS- Cộng ñồng của GV, NV, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ............................................................................................... 89 Bảng 2.15 ðánh giá về huy ñộng tham gia tại 5 tỉnh, thành phố ................................ 92 Bảng 2.16 ðánh giá huy ñộng tham gia trong XHHGD của GV, NV, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ................................ 93 95 Bảng 2.17 ðánh giá về hỗ trợ học tập cho học sinh tại 5 tỉnh, thành phố ................................ Bảng 2.18 Bảng 2.18. ðánh giá về hỗ trợ học tập cho HS của GV, NV, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ................................ 96 Bảng 2.19 Bảng 2.19. ðánh giá tình nguyện viên của GV, nhân viên, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ................................ 97 Bảng 2.20 Bảng 2.20. ðánh giá về tập huấn cho ñội ngũ nhân viên, CMHS và TVCð ................................................................ 97 Bảng 2.21 Bảng 2.21. ðánh giá tập huấn cho ñội ngũ nhân viên, GV, CBQL tại các trường THPT ................................................................ 98 Bảng 2.22 Bảng 2.22. ðánh giá hệ thống ñánh giá của GV, NV, CBQL, CMHS và TVCð tại 5 tỉnh, thành phố ................................ 101 Bảng 2.23 Bảng 2.23.ðánh giá kết quả hệ thống ñánh giá của GV, NV, CBQL, CMHS và TVCð tại các trường THPT ............................. 101 Bảng 2.24 ðánh giá về sử dụng thông tin ñánh giá hoạt ñộng tham gia XHHGD của GV, NV, CBQL, TVCð và CMHS ở 5 tỉnh, thành phố.............................................................................................. 103 Bảng 2.25 ðánh giá về sử dụng thông tin ñánh giá hoạt ñộng tham gia XHHGD của GV, nhân viên, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ................................................................104 Bảng 2.26 Các hệ số tương quan ................................................................ 112 Bảng 2.27 Kết quả kiểm ñịnh trung bình tổng thể................................ 114 Bảng 3.1 Danh mục các chỉ số thành công cho quản lý hoạt ñộng Bảng 3.2 tham gia XHHGD của trường THPT ........................................................... 139 Các hoạt ñộng GD có thể huy ñộng tham gia của CMHS và cộng ñồng trường THPT ................................................................ 160 Bảng 3.3 Cấp ñộ hay hình thức huy ñộng tham gia của CMHS 163 và cộng ñồng trường THPT ................................................................ ix Bảng 3.4 ðánh giá của lãnh ñạo, CBQL, NV, GV, CMHS và TVCð về mức ñộ cần thiết và khả thi của các biện pháp .............................. 168 Bảng 3.5 Bảng tổng hợp ñiểm trung bình ñánh giá mức ñộ cần thiết của các tiêu chuẩn, tiêu chí ................................................................ 171 Bảng 3.6 Tổng hợp ñiểm các tiêu chuẩn, tiêu chí sau thử nghiệm................................ 175 x DANH MỤC CÁC BIỂU ðỒ - SƠ ðỐ - HÌNH STT TÊN BIỂU ðỒ SƠ ðỒ – HÌNH Biểu ñồ 2.1. ðánh giá về giao tiếp giữa Nhà trường- CMHS- Cộng Trang ñồng của GV, NV, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ............................................................................................... 90 Biểu ñồ 2.2. ðánh giá huy ñộng tham gia trong XHHGD của GV, 94 NV, CBQL, TVCð và CMHS tại các trường THPT ................................ Biểu ñồ 2.3. ðánh giá tập huấn cho ñội ngũ nhân viên của GV, nhân viên, CBQL ................................................................................................ 99 Biểu ñồ 2.4. ðánh giá kết quả hệ thống ñánh giá .............................................................. 102 Sơ ñồ 1.1 Các LLXH tham gia vào hoạt ñộng XHHGD trong trường THPT ........................................................................................ 37 Sơ ñồ 1.2 48 Khung lý luận về quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD ........................ Sơ ñồ 3.1 Quy trình quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT ........................................................................................ 130 Hình 3.1 Mô hình giao tiếp thông tin một chiều và hai chiều............................... 145 xi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt Viết ñầy ñủ CBQL Cán bộ quản lý CMHS Cha mẹ học sinh CSVC Cơ sở vật chất GD Giáo dục GD&ðT Giáo dục và ñào tạo GV Giáo viên HS Học sinh HTGD Hệ thống giáo dục HðND Hội ñồng nhân dân LLXH Lực lượng xã hội QLGD Quản lý giáo dục TVCð Thành viên cộng ñồng THPT Trung học phổ thông UBND Uỷ Ban nhân dân XHCN Xã hội chủ nghĩa XHH Xã hội hóa XHHGD Xã hội hóa giáo dục 1 MỞ ðẦU 1. Lý do chọn ñề tài 1.1. Tính cấp thiết Giáo dục có vai trò ñặc biệt quan trọng ñối với sự tồn tại và phát triển của cả một dân tộc vì giáo dục chính là rường cột của mỗi quốc gia ñể gìn giữ bản sắc dân tộc cũng như phát triển của xã hội. Lịch sử phát triển xã hội loài người ñã khẳng ñịnh vai trò to lớn của giáo dục trong mọi lĩnh vực của xã hội, giáo dục quyết ñịnh tương lai của mỗi con người và của toàn xã hội. Giáo dục có ảnh hưởng rất lớn trong xã hội, nền giáo dục có tốt thì mới góp phần tạo dựng, bảo vệ, làm nền tảng cho xã hội phát triển và hưng thịnh, ngược lại nếu nền giáo dục kém thì quốc gia ñó, dân tộc ñó yếu và không thể phát triển ñược. Ngay từ ngày ñầu thành lập ñất nước, với nhận thức “một dân tộc dốt là một dân tộc yếu” ðảng ta ñã chủ trương “diệt giặc dốt” cùng với “diệt giặc ñói” và “diệt giặc ngoại xâm”. Sắc lệnh số 146/SL ngày 10/6/1946 của Chủ tịch Hồ Chí Minh ñã khẳng ñịnh 3 nguyên tắc căn bản của nền giáo dục nước ta là: “ðại chúng hóa, dân tộc hóa, khoa học hóa”. Người dạy: “Giáo dục là sự nghiệp của quần chúng. Cần phải phát huy thật ñầy ñủ dân chủ XHCN, xây dựng quan hệ thật tốt, ñoàn kết thật chặt chẽ giữa thầy và thầy, giữa trò và trò, giữa học trò với nhau, giữa cán bộ các cấp, giữa nhà trường và nhân dân ñể hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ ñó”. Giáo dục có vai trò quan trọng nên Nghị quyết Trung ương 2, khóa VIII tháng 12/1996 xác ñịnh: “Giáo dục và ñào tạo là sự nghiệp của toàn ðảng, của Nhà nước và của toàn dân...Mọi người chăm lo cho giáo dục. Các cấp ủy và tổ chức ðảng, các cấp chính quyền, các ñoàn thể nhân dân, các tổ chức kinh tế, xã hội, các gia ñình và cá nhân ñều có trách nhiệm tích cực góp phần phát triển giáo dục và ñào tạo, ñóng góp trí lực, vật lực, tài lực cho giáo dục và ñào tạo. Kết hợp giáo dục nhà trường, giáo dục gia ñình và giáo dục xã hội, tạo nên môi trường giáo dục lành mạnh ở mọi nơi, trong từng cộng ñồng, từng tập thể”. 2 Nghị quyết ðại hội ðảng Cộng sản Việt Nam lần thứ IX ñã chỉ rõ: “Phát triển giáo dục, ñào tạo là một trong những ñộng lực quan trọng ñể thúc ñẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện ñại hóa, là ñiều kiện tiên quyết ñể phát triển nguồn lực con người, yếu tố cơ bản ñể phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững. Thực hiện chủ chương xã hội hóa giáo dục, phát triển ña dạng các hình thức ñào tạo, ñẩy mạnh việc xây dựng các quỹ khuyến khích tài năng, các tổ chức khuyến học, bảo trợ giáo dục”. Nhận thức vai trò của XHHGD, ðảng, Nhà nước và Ngành giáo dục ñã có nhiều Nghị quyết, Nghị ñịnh, Quyết ñịnh và các văn bản về XHHGD và khẳng ñịnh cần phải huy ñộng toàn xã hội làm giáo dục, ñộng viên các tầng lớp nhân dân góp nguồn lực xây dựng nền giáo dục dưới sự quản lý của Nhà nước, như: Nghị quyết TƯ 2 khóa VIII của Ban Chấp hành TƯ ðảng, ngày 24/12/1996 về ñịnh hướng chiến lược phát triển giáo dục và ñào tạo trong thời kì CNH- HðH và nhiệm vụ ñến năm 2000, Nghị quyết 90/CP ngày 21/8/1997 của Chính phủ về phương hướng và chủ trương xã hội hóa giáo dục, Nghị quyết số 05/2005/NQ- CP, ngày 18/4/2005 về ñẩy mạnh xã hội hóa các hoạt ñộng giáo dục, y tế và thể dục thể thao, Quyết ñịnh số 20/2005/Qð- BGD& ðT phê duyệt ñề án: “Quy hoạch phát triển xã hội hóa giáo dục giai ñoạn 2005-2010”. Theo tinh thần của Luật giáo dục, công tác quản lí, chỉ ñạo, phát triển giáo dục các cấp bậc học nói chung và Trung học phổ thông nói riêng cũng phải ñi cùng với công tác vận ñộng mọi lực lượng, nguồn lực trong xã hội, cần có sự phối hợp giữa các Bộ, Ban, Ngành và các ñoàn thể xã hội mới mong ñem ñược kết quả cao có chất lượng. Như vậy, muốn nâng cao chất lượng và phát triển giáo dục ở bậc Trung học phổ thông cũng cần phải có sự phối hợp của mọi lực lượng, các tổ chức ñoàn thể trong công tác XHHGD. Trong Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương ðảng khoá X tại ðại hội ñại biểu toàn quốc lần thứ XI của ðảng ñã khẳng ñịnh ñể phát triển giáo dục và ñào tạo, ñổi mới căn bản và toàn diện giáo dục thì cần ñề cao trách 3 nhiệm của gia ñình và xã hội phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong giáo dục thế hệ trẻ. GD THPT nhằm giúp HS củng cố và pháp triển những kết quả của giáo dục THCS, hoàn thiện học vấn phổ thông và có những hiểu biết thông thường về kỹ thuật và hướng nghiệp. ðây là giai ñoạn hoàn thiện GD cơ bản tạo ñiều kiện giúp HS phát huy năng lực cá nhân chuẩn bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết ñể tiếp tục học tập cao hơn ở bậc học ñại học, cao ñẳng, trung cấp, học nghề hoặc ñi vào cuôc sống. Vì vậy, có thể khẳng ñịnh GD phổ thông nói chung và GD THPT nói riêng ñóng một vai trò hết sức quan trọng, tuy nhiên, GD THPT ở Việt Nam hiện nay chưa phải là GD bắt buộc, nên ñể phát triển GD THPT thì việc XHHGD tại bậc học này là cần thiết và tất yếu. Khái quát, XHHGD ñược hiểu là vận ñộng mọi lực lượng, nguồn lực trong xã hội; huy ñộng toàn xã hội, tập thể và cá nhân tham gia vào sự nghiệp GD và ñào tạo bằng nhiều hình thức như góp tiền, góp kinh phí, góp ñất, góp công sức, trí tuệ và thời gian với mục tiêu là hình thành và phát triển nhân cách thế hệ trẻ. XHHGD là ñể tăng cơ hội GD cho mọi người, giảm gánh nặng ngân sách nhà nước ñầu tư cho GD và tiến tới một xã hội học tập. XHHGD là xu hướng phát triển ở tất cả các nước trên thế giới và ñây cũng là một quan ñiểm cơ bản của ðảng và Nhà nước Việt Nam trong phát triển sự nghiệp GD, ñặc biệt là trong xu thế hội nhập quốc tế và toàn cầu hóa. Trong quá trình phát triển, ñặc biệt là trong hơn 60 năm dưới chính quyền Cách mạng, nền GD Việt Nam luôn chứng tỏ là sự nghiệp của toàn dân, toàn dân tham gia vào GD, toàn xã hội quan tâm ñến GD. Vì vậy, có thể khẳng ñịnh muốn GD nói chung và GD THPT nói riêng phát triển thì cần XHHGD. Trong những năm qua, XHHGD nói chung và XHHGD THPT nói riêng ñã ñạt ñược nhiều kết quả ñáng khích lệ ñó là nhận thức của toàn xã hội về trách nhiệm và nghĩa vụ tham gia phát triển GD nhà trường ñã tăng; Nhà trường THPT ñã huy ñộng ñược nhiều hơn sự ñóng góp từ các cá nhân, tổ 4 chức, doanh nghiệp và CMHS ñầu tư xây dựng trường, lớp, trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy và học tập; ñồng thời phối hợp với các LLXH liên quan tham gia giáo dục cho HS. Tuy nhiên, vẫn còn gặp nhiều khó khăn và hạn chế trong công tác phối hợp giữa “Nhà trường – Gia ñình – Xã hội” ñể huy ñộng toàn xã hội tham gia vào quá trình GD, ñóng góp các nguồn lực và cùng tham gia quản lý nhà trường; bên cạnh ñó việc quản lý các hoạt ñộng tham gia của CMHS và TVCð của nhà trường cũng chưa thực hiện tốt nên kết quả XHHGD trường THPT vẫn chưa ñạt kết quả cao. ðặc biệt tại Việt Nam hiện nay, các nghiên cứu chủ yếu về XHHGD nói chung, còn về huy ñộng tham gia XHHGD trong trường THPT và quản lý việc huy ñộng tham gia như thế nào ñể có hiệu quả thì chưa có nghiên cứu nào, vì vậy nghiên cứu ñề tài luận án “Quản lý hoạt ñộng tham gia xã hội hoá giáo dục của trường Trung học phổ thông khu vực ñồng bằng sông Hồng” là một vấn ñề cấp thiết cần nghiên cứu cả về lý luận cũng như thực tiễn. 1.2. Ý nghĩa lí luận của ñề tài - Luận án nhằm cung cấp và phát triển cơ sở lý luận về huy ñộng hoạt ñộng tham gia và quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD ở các trường THPT công lập. - Luận án nhằm cung cấp thêm những kết quả nghiên cứu về huy ñộng hoạt ñộng tham gia XHHGD và quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD ở trường THPT công lập. 1.3. Ý nghĩa thực tiễn của ñề tài - Góp phần nâng cao nhận thức, quan niệm của các nhà QLGD, cán bộ, GV trong nhà trường, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước về hoạt ñộng và quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD; nhằm huy ñộng tất cả các lực lượng cùng tham gia XHHGD của trường THPT. - ðề xuất các giải pháp quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT khu vực ñồng bằng sông Hồng nhằm tăng cường kết quả XHHGD. 5 2. Mục ñích nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận làm tiền ñề ñánh giá thực trạng và ñề xuất giải pháp quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT khu vực ñồng bằng sông Hồng theo tiếp cận phối hợp tham gia giữa Nhà trường với CMHS và Cộng ñồng góp phần nâng cao chất lượng hiệu quả quản lý của các trường THPT trong công tác XHHGD 3. Khách thể và ñối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT công lập. 3.2. ðối tượng nghiên cứu Quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT công lập khu vực ñồng bằng sông Hồng. 4. Giả thuyết khoa học XHHGD nói chung và XHHGD các trường THPT nói riêng ñã và ñang ñược quan tâm. Tuy nhiên, công tác XHHGD ở mỗi nơi, mỗi trường có những cách làm khác nhau, mang tính tự phát và thời vụ, chưa có mô hình phù hợp và công tác quản lý về hoạt ñộng tham gia XHHGD của nhà trường chưa ñược cụ thể hóa nên kết quả chưa cao, chưa ñáp ứng ñược yêu cầu phát triển GD. Nếu công tác quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của nhà trường ñược thực hiện một cách chặt chẽ, có công cụ ñánh giá mức ñộ hiệu quả tham gia; ñồng thời xây dựng ñược các giải pháp quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT theo tiếp cận phối hợp tham gia giữa Nhà trường - CMHS và Cộng ñồng phù hợp tình hình thực tiễn, phát huy ñược tính hiệu quả hoạt ñộng tham gia thì sẽ nâng cao ñược kết quả XHHGD cho các trường THPT hiện nay. 5. Nội dung và phạm vi nghiên cứu 5.1. Nội dung nghiên cứu 5.1.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT theo tiếp cận phối hợp tham gia giữa Nhà trường với CMHS và 6 Cộng ñồng. 5.1.2. ðánh giá thực trạng về quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của 10 trường THPT tại 05 tỉnh, thành phố khu vực ñồng bằng sông Hồng. 5.1.3. ðề xuất giải pháp về quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT khu vực ñồng bằng sông Hồng. 5.1.4. Khảo sát tính cấp thiết và khả thi của các giải pháp quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT khu vực ñồng bằng sông Hồng do ñề tài luận án ñề xuất và lựa chọn Hệ thống tiêu chuẩn ñể thử nghiệm thông qua khảo sát và xin ý kiến chuyên gia. 5.2. Phạm vi nghiên cứu 5.2.1. ðối tượng khảo sát: CBQL, GV, HS, CMHS và các tổ chức chính trị, các Ban, Ngành, ñoàn thể liên quan ñến hoạt ñộng XHHGD của trường THPT. 5.2.2. ðịa ñiểm nghiên cứu: Tại 05 tỉnh, thành phố: Hải Phòng, Nam ðịnh, Ninh Bình, Thái Bình và Vĩnh Phúc, mỗi tỉnh chọn 02 trường THPT công lập. 5.2.3. Giới hạn về nội dung: Nghiên cứu các hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT công lập. 6. Phương pháp nghiên cứu 6.1. Cách tiếp cận nghiên cứu 6.1.1. Tiếp cận lịch sử/logic Nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT trong những ñiều kiện lịch sử của giáo dục Việt Nam. Tìm ra những thành tựu, hạn chế, nguyên nhân và triển vọng phát triển XHHGD của trường THPT dựa trên cơ sở những quy luật mang tính logic của quá trình phát triển. Việc vận dụng cách tiếp cận lịch sử/logic giúp cho việc xác ñịnh các luận cứ thực tiễn nhằm ñạt ñược mục tiêu nghiên cứu của ñề tài. 6.1.2. Tiếp cận thị trường Tìm hiểu các lợi ích của các tập thể, cá nhân có ñược khi thực hiện công tác XHHGD của trường THPT ñể tạo ñộng cơ tham gia. 7 6.1.3. Tiếp cận so sánh So sánh kết quả của từng tỉnh, thành phố ñạt ñược trong công tác XHHGD ñể rút ra các bài học kinh nghiệm, nhằm triển khai công tác XHHGD phù hợp với ñiều kiện của các trường THPT. 6.2. Phương pháp nghiên cứu 6.2.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận Dựa vào các công trình nghiên cứu khoa học, các tài liệu lí luận về hoạt ñộng tham gia XHHGD ở trong nước và nước ngoài ñể phân tích, tổng hợp, khái quát, xác ñịnh cơ sở lí luận hoạt ñộng của các lực lượng GD trong công tác XHHGD ở các trường THPT nhằm xây dựng các khái niệm công cụ và khung lí thuyết cho ñề tài nghiên cứu. 6.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phương pháp ñiều tra bằng bảng hỏi (anket): Bảng ñược thiết kế với các loại câu hỏi ña dạng và trật tự logic hợp lí nhằm mục ñích khai thác cao nhất, trung thực nhất ý kiến của từng cá nhân, ñối tượng ñược hỏi về thông tin cần khảo sát trong luận án. - Phương pháp phỏng vấn: Trên cơ sở ñiều tra, phỏng vấn các mẫu ñã chọn, tác giả ñã ñánh giá, nhận ñịnh sơ bộ các nội dung liên quan ñến thực trạng của việc phối hợp hoạt ñộng tham gia XHHGD THPT. - Phương pháp trò chuyện, hội thảo: Nhiều tư liệu, kỉ yếu của các Hội thảo khoa học, chuyên ñề về công tác XHHGD ñược nghiên cứu, phân tích. 6.2.3. Phương pháp chuyên gia và phương pháp thử nghiệm kết quả nghiên cứu Trao ñổi, xin ý kiến ñánh giá của các CBQL, GV, Chủ tịch Công ñoàn Giáo dục và các chuyên gia có uy tín, có trình ñộ cao và kinh nghiệm trong công tác XHHGD về tính cấp thiết, tính khả thi của các giải pháp quản lý hoạt ñộng tham gia XHHGD của trường THPT. ðồng thời tổ chức thực nghiệm ñể kiểm chứng một giải pháp cụ thể.
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan