Tài liệu Quản lý đội ngũ giảng viên trường đại học kỹ thuật hậu cần công an nhân dân theo tiếp cận năng lực

MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ..................................................... 1 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài luận án........................... 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................... 4 4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu.................................... 4 5. Những đóng góp mới của luận án ......................................................... 7 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn .................................................................. 8 7. Cấu trúc của luận án .............................................................................. 8 Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI .... 9 1.1. Nghiên cứu về quản lý đội ngũ giảng viên ........................................ 9 1.2. Nghiên cứu về quản lý đội ngũ giảng viên theo tiếp cận năng lực........ 18 1.3. Những điểm cần kế thừa và tiếp tục nghiên cứu ............................. 25 Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................................................... 27 Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN ĐẠI HỌC CÔNG AN NHÂN DÂN THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC............ 28 2.1. Một số khái niệm cơ bản .................................................................. 28 2.2. Đội ngũ giảng viên Công an nhân dân ............................................. 40 2.3. Khung năng lực nghề nghiệp giảng viên Công an nhân dân ........... 45 2.4. Một số lý thuyết quản lý nguồn nhân lực vận dụng vào quản lý đội ngũ giảng viên trong Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực ........ 51 2.5. Quản lý đội ngũ giảng viên trong Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực ............................................................................................ 56 2.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lý đội ngũ giảng viên trong Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực ............................................... 63 Tiểu kết chƣơng 2 .......................................................................................... 70 Chƣơng 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT - HẬU CẦN CÔNG AN NHÂN DÂN THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC .................................................................... 71 3.1. Khái quát về Trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân... 71 3.2. Giới thiệu về khảo sát thực trạng ..................................................... 75 3.3. Thực trạng đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực............................................... 76 3.4. Thực trạng năng lực của đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân............................................................. 79 3.5. Thực trạng quản lý đội ngũ giảng viên các trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực...................... 91 3.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực 104 Tiểu kết chƣơng 3 ........................................................................................ 109 Chƣơng 4: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT - HẬU CẦN CÔNG AN NHÂN DÂN THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC........................................................... 111 4.1. Quan điểm, phương hướng, mục tiêu quản lý đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực ........... 111 4.2. Nguyên tắc xây dựng các giải pháp ............................................... 113 4.3. Giải pháp quản lý đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật – Hậu cần Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực ............................... 114 4.4. Khảo nghiệm sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất .... 142 4.5. Thử nghiệm giải pháp đã đề xuất ................................................... 146 Tiểu kết chƣơng 4 ........................................................................................ 152 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................... 153 1. Kết luận ............................................................................................. 153 2. Khuyến nghị ...................................................................................... 155 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ 157 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 158 Tài liệu tiếng Việt ................................................................................. 158 Tài liệu Tiếng Anh ................................................................................ 166 Các tài liệu khác...... .............................................................................. 167 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 168 PHỤ LỤC 1 .................................................................................................. 168 PHỤ LỤC 2 .................................................................................................. 188 PHỤ LỤC 3 .................................................................................................. 189 PHỤ LỤC 4 .................................................................................................. 192 PHỤ LỤC 5 .................................................................................................. 195 PHỤ LỤC 6 .................................................................................................. 197 DANH MỤC C C CH ANQG BCH TƯ CAND CBGV CBQL CNH, HĐH CNL CSND ĐH KTHC CAND ĐH, HV ĐNGV ĐTB GD&ĐT GDĐH GV HTQT HV ANND HV CSND KT – XH NCKH Nxb HV TB TTATXH TCNL XHCN PTNN VIẾT TẮT An ninh quốc gia Ban Chấp hành Trung ương Công an nhân dân Cán bộ giảng viên Các bộ quản lý Công nghiệp hóa, hiện đại hóa Chuẩn năng lực Cảnh sát nhân dân Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân Đại học, học viện Đội ngũ giảng viên Điểm trung bình Giáo dục và Đào tạo Giáo dục đại học Giảng viên Nghiên cứu khoa học Học viện An ninh nhân dân Học viện Cảnh sát nhân dân Kinh tế - xã hội Nghiên cứu khoa học Nhà xuất bản Học viên Trung bình Trật tự an toàn xã hội Tiếp cận năng lực Xã hội chủ nghĩa Phát triển nghề nghiệp DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1. Cơ cấu, trình độ đào tạo của ĐNGV của trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND ........................................................................ 77 Bảng 3.2. Phân tích theo độ tuổi, giới tính của ĐNGV .................................. 77 Bảng 3.3.Trình độ sử dụng ngoại ngữ, tin học của ĐNGV ............................ 78 Bảng 3.4. Ý kiến đánh giá năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của ĐNGV ...... 80 Bảng 3.5. Ý kiến đánh giá năng lực dạy học của ĐNGV ............................... 82 Bảng 3.6. Ý kiến đánh giá của học viên về năng lực dạy học của ĐNGV ..... 83 Bảng 3.7. Ý kiến đánh giá năng lực quản lý và thực hiện chương trình đào tạo . 85 Bảng 3.8. Ý kiến đánh giá năng lực tư vấn, hỗ trợ người học, đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp ......................................................................... 86 Bảng 3.9. Ý kiến đánh giá năng lực NCKH của ĐNGV ................................ 87 Bảng 3.10. Ý kiến đánh giá năng lực phát triển quan hệ xã hội của ĐNGV .. 89 Bảng 3.11. Ý kiến đánh giá năng lực xây dựng môi trường giáo dục dân chủ .... 90 Bảng 3.12. Số liệu khảo sát về thực trạng xây dựng quy hoạch quản lý ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND ............................ 92 Bảng 3.13. Số liệu khảo sát về thực trạng tuyển chọn và sử dụng GV .......... 95 Bảng 3.14. Số liệu khảo sát về thực trạng đào tạo, bồi dưỡng ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND ........................................ 97 Bảng 3.15. Số liệu khảo sát về thực trạng đánh giá giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND ........................................................... 99 Bảng 3.16. Số liệu khảo sát về thực trạng tạo môi trường thuận lợi cho ĐNGV phát triển trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND ......... 101 Bảng 3.17. Số liệu khảo sát về thực trạng mức độ tác động của các yếu tố có ảnh hưởng đến quản lý ĐNGV trường Đại học KT-HC CAND . 103 Bảng 4.1. Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết của các giải pháp ............ 144 Bảng 4.2. Kết quả khảo nghiệm về tính khả thi của các giải pháp ............... 145 Bảng 4.3. Tiêu chí đánh giá năng lực dạy học và giáo dục của ĐNGV ....... 148 Bảng 4.4. Năng lực dạy học của giảng viên trước thử nghiệm..................... 149 Bảng 4.5. Năng lực dạy học của giảng viên sau thử nghiệm ........................ 150 Bảng 4.6. So sánh năng lực dạy học của giảng viên trước và sau thử nghiệm .. 150 DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ Hình 2.1. Các thành phần của năng lực hành động theo Rudalf Tippelt ............ 39 Sơ đồ 2.1. Sơ đồ quản lý nguồn nhân lực của Leonard Nadler .......................... 51 Sơ đồ 2.2 Mô tả quy trình phân tích công việc ................................................... 53 Sơ đồ 2.3. Qui trình quản trị nhân lực dựa trên năng lực ................................... 55 Sơ đồ 2.4. Quản lý ĐNGV trong CAND theo tiếp cận năng lực ........................ 57 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Chiến lược phát triển bền vững Việt Nam giai đoạn 2011- 2020 với mục tiêu cụ thể: “Xây dựng xã hội dân chủ, kỷ cương, đồng thuận, công bằng, văn minh; nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; gia đình ấm no, tiến bộ, hạnh phúc; con người phát triển toàn diện về trí tuệ, đạo đức, thể chất, tinh thần, năng lực sáng tạo, ý thức công dân, tuân thủ pháp luật. Giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ trở thành động lực phát triển quan trọng. Giữ vững ổn định chính trị - xã hội, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia”. Để đạt được mục tiêu đề ra thì phát triển nguồn lực là yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững, trong đó giáo dục và đào tạo là con đường quan trọng nhất trong việc thực hiện nhiệm vụ này. Trong giáo dục và đào tạo, ĐNGV là lực lượng nòng cốt của sự nghiệp phát triển, là một trong những nhân tố quan trọng nhất quyết định việc nâng cao chất lượng giáo dục. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI (Nghị quyết số 29-NQ/TW) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, với mục tiêu cụ thể: “Đối với giáo dục đại học, tập trung đào tạo nhân lực trình độ cao, bồi dưỡng nhân tài, phát triển phẩm chất và năng lực tự học, tự làm giàu tri thức, sáng tạo của người học. Hoàn thiện mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học, cơ cấu ngành nghề và trình độ đào tạo phù hợp với quy hoạch phát triển nhân lực quốc gia; trong đó, có một số trường và ngành đào tạo ngang tầm khu vực và quốc tế”. Vì vậy, muốn phát triển giáo dục và đào tạo thì điều kiện quan trọng đầu tiên là phải nâng cao chất lượng ĐNGV và quản lý ĐNGV theo tiếp cận năng lực đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Tiếp cận năng lực trong quản lý ĐNGV sẽ giúp các cơ sở giáo dục chuẩn hóa ĐNGV và phát triển năng lực giảng viên theo chuẩn đáp ứng yêu cầu của 1 việc nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo trong các cơ sở giáo dục. Tiếp cận năng lực trong phát triển ĐNGV CAND là xác định khung năng lực cần có của giảng viên đáp ứng mục tiêu đào tạo, chuẩn hóa ĐNGV theo khung năng lực đã xác định bằng nhiều phương pháp, hình thức khác nhau. Trường Kỹ thuật - Hậu cần CAND, là trường đại học mới thành lập từ trường Trung cấp Hậu cần, với cơ cấu tổ chức, ngành nghề đào tạo đang từng bước được hoàn thiện và đã có những bước phát triển quan trọng, đóng góp to lớn cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo của ngành. Đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục được đào tạo cơ bản, có năng lực, trình độ và phương pháp sư phạm; mục tiêu chương trình đào tạo ngày càng được hoàn thiện, bám sát yêu cầu phát triển của thực tiễn. Công tác nghiên cứu khoa học có nhiều tiến bộ, đã tập trung giải quyết những vấn đề lý luận, thực tiễn về phòng, chống tội phạm, bảo vệ an ninh, trật tự, góp phần bổ sung, hoàn thiện lý luận Công an nhân dân và khoa học giáo dục CAND. Chất lượng đào tạo của Nhà trường không ngừng được nâng cao; cơ sở vật chất của đã và đang được đầu tư phát triển theo hướng hiện đại, phục vụ nhiệm vụ dạy học, học tập, nghiên cứu khoa học của cán bộ, giáo viên và học viên. Tuy nhiên, trước những yêu cầu mới về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là chất lượng đào tạo, ĐNGV trường Kỹ thuật - Hậu cần CAND còn một số hạn chế như: Trình độ kỹ năng của ĐNGV chưa đạt so với chuẩn và thực tế đào tạo nguồn nhân lực hiện nay; Tỷ lệ giảng viên dạy tích hợp chưa cao; số giảng viên được tiếp cận trình độ đào tạo khu vực và quốc tế chưa nhiều; Năng lực sư phạm, nghiên cứu khoa học ứng dụng, làm việc hợp tác của một bộ phận GV còn hạn chế... ĐNGV còn bất hợp lý về chuyên môn, độ tuổi, giới tính, các chuyên gia đầu ngành, nhất là các khoa mũi nhọn của Nhà trường còn thiếu, đội ngũ kế cận hẫng hụt; chưa có nhiều tập thể khoa học mạnh,... Nhìn chung, hoạt động nghiên cứu khoa học chưa xuất phát và gắn bó mật thiết với thực tiễn. Trong khoa học tự nhiên và công nghệ, số công trình được công bố ở các 2 tạp chí có uy tín, số sáng chế được đăng ký cấp quốc gia, quốc tế còn quá ít. Trong khoa học xã hội và nhân văn, nghiên cứu lý luận còn thiếu khả năng dự báo và định hướng, chưa giải đáp được nhiều vấn đề do thực tiễn đổi mới đặt ra, chưa có những công trình sáng tạo lớn, nhiều công trình còn sơ lược, sao chép, chưa mang tính khoa học công nghệ. Trình độ của ĐNGV ở nhiều đơn vị còn yếu so với yêu cầu, nhất là về năng lực sáng tạo, khả năng thực hành và ứng dụng, khả năng giao tiếp bằng ngoại ngữ và sử dụng công nghệ thông tin… Đây cũng là vấn đề lớn đặt ra đòi hỏi Nhà trường phải xây dựng các giải pháp để khắc phục hạn chế, phát huy những kết quả đã đạt được. Quản lý đội ngũ giảng viên theo tiếp cận năng lực là một xu hướng nghiên cứu mới, được nhiều nhà nghiên cứu trên thế giới và trong nước quan tâm nghiên cứu nhằm phát triển giáo dục - đào tạo và phát triển các nhà trường. Song đến nay, chưa có công trình nào nghiên cứu một cách cụ thể, sâu sắc về quản lý ĐNGV theo tiếp cận năng lực trong trường Đại học Kỹ thuật Hậu cần Công an nhân dân… Từ những lý do nêu trên, tác giả chọn đề tài: “Quản lý đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực” làm đề tài nghiên cứu luận án tiến sĩ. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài luận án 2.1. Mục đích Trên cơ sở lý luận về quản lý đội ngũ giảng viên CAND trong các trường đại học, khảo sát đánh giá thực trạng về quản lý đội ngũ giảng viên của Trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND trong thời gian qua, để đề xuất một số giải pháp quản lý đội ngũ giảng viên trong Trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND; góp phần tạo ra nguồn nhân lực chuyên nghiệp đáp ứng được các yêu cầu của Ngành. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Tổng quan các nghiên cứu có liên quan về quản lý ĐNGV ngành Công an ở các trường đại học. 3 - Xác lập cơ sở lý luận về quản lý ĐNGV ngành Công an trong các trường đại học. Khung năng lực cho giảng viên ngành Công an cần được xác định dựa trên cơ sở khoa học nào và bao gồm những thành tố nào? - Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý ĐNGV trong Trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND trong thời gian qua. - Đề xuất những giải pháp để quản lý ĐNGV trong Trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND. Khảo nghiệm tính cần thiết, tính khả thi của các giải pháp, thử nghiệm giải pháp để chứng minh tính khả thi của giải pháp đã đề xuất. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động quản lý đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực. - Phạm vi nghiên cứu: Giới hạn khách thể điều tra: Điều tra cán bộ quản lý, giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân. Giới hạn địa bàn nghiên cứu: Việc khảo sát thực trạng quản lý đội ngũ giảng viên trong trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân. 4. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp luận nghiên cứu Phương pháp luận nghiên cứu quản lý ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật Hậu cần CAND theo tiếp cận năng lực thể hiện cụ thể như sau: - Tiếp cận duy vật biện chứng: Quản lý đội ngũ giảng viên ngành Công an cần đặt trong trạng thái vận động và biến đổi không ngừng, trong mối quan hệ biện chứng với các điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội và các yếu tố khác bên ngoài, bên trong nhà trường. - Tiếp cận thực tiễn: Trong đề tài luận án, vận dụng quan điểm tiếp cận thực tiễn để thấy được thực trạng đội ngũ giảng viên trong Trường đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND về năng lực, trình độ, số lượng, chất lượng và cơ cấu, 4 mức độ đạt chuẩn theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Công an. Đồng thời thấy được thực trạng giải pháp và các yếu tố ảnh hưởng đến đội ngũ này để đề xuất giải pháp phù hợp. - Tiếp cận năng lực: Yêu cầu chuẩn hóa, chuyên nghiệp hóa đội ngũ giảng viên là một đòi hỏi tất yếu trong quản lý đội ngũ giảng viên ngành Công an nói chung và của Trường đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND nói riêng. Luận án đề xuất hướng xây dựng khung năng lực giảng viên của ngành Công an để xác định mức độ đáp ứng các yêu cầu cơ bản về năng lực của đội ngũ giảng viên Trường đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND. 4.2. Giả thuyết khoa học Quản lý đội ngũ giảng viên trong Trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND đã đạt được những thành công nhất định nhưng vẫn còn một số tồn tại, bất cập. Nguyên nhân chủ yếu do ảnh hưởng của quản lý hành chính nhân sự trường đại học, học viện trong thời gian qua theo cơ chế kế hoạch hóa hóa tập trung, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới quản lý giáo dục đại học trong bối cảnh mới, chưa thực sự đáp ứng được theo chuẩn năng lực và thực hiện các hoạt động trong nhà trường. Do vậy, nếu đề xuất được những giải pháp phù hợp thì sẽ tăng về số lượng, nâng cao năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giảng viên hiện nay. 4.3. Câu hỏi nghiên cứu 1. Quản lý ĐNGV và quản lý ĐNGV trong trường Đại học Kỹ thuật Hậu cần CAND có đặc điểm gì? 2. Khung năng lực giảng viên CAND có nội dung như thế nào? Tại sao cần phải quản lý ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND theo tiếp cận năng lực? 3. Thực trạng năng lực ĐNGV và quản lý đội ngũ giảng viên CAND trong trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND theo chuẩn năng lực hiện nay như thế nào? 4. Những vấn đề đang đặt ra có tính cấp bách đối với việc quản lý ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND theo tiếp cận năng lực là gì? 5 5. Những giải pháp cơ bản nào để nâng cao hiệu quả quản lý ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND theo tiếp cận năng lực? 4.4. Phương pháp nghiên cứu - Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Phối hợp các phương pháp phân tích tổng hợp và khái quát lý thuyết, nghiên cứu tài liệu để xây dựng cơ sở lý luận cho luận án nghiên cứu. Dựa vào kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học về quản lý nguồn nhân lực, hệ thống tài liệu lý luận trong nước và ngoài nước có liên quan: Các tài liệu khoa học, các quan điểm lãnh đạo Đảng, pháp luật và chính sách của Nhà nước, điều lệ các nhà trường và các văn bản quy phạm về giáo dục, cùng các tài liệu khoa học có liên quan; nhằm hệ thống hoá các khái niệm, hình thành khung lý thuyết của vấn đề nghiên cứu, chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT để xây dựng cơ sở lý luận cho vấn đề nghiên cứu. - Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Dùng phiếu hỏi để khảo sát giảng viên, cán bộ quản lý và sinh viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND để đánh giá thực trạng đội ngũ giảng viên, thực trạng quản lý đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND. Phương pháp phỏng vấn: Thực hiện phỏng vấn về những nội dung nghiên cứu của luận án, trao đổi với một số giảng viên, cán bộ quản lý đang công tác tại trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND. Phương pháp chuyên gia: Tổng hợp ý kiến nhận xét của các chuyên gia về nội dung nghiên cứu của luận án với hình thức hội thảo, chuyên đề, phiếu trưng cầu ý kiến, phỏng vấn trực tiếp để lấy ý kiến của các nhà khoa học, cán bộ quản lý và giảng viên về tính cấp thiết và tính khả thi của giải pháp quản lý đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Xem xét từ thực trạng quản lý đội ngũ giảng viên tại một số cơ sở giáo dục đại học. 6 Phương pháp thử nghiệm: Thực hiện thử nghiệm để kiểm nghiệm nội dung của một trong số các giải pháp mà luận án đề xuất. Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học: Ứng dụng công nghệ thông tin xử và phần mềm phân tích số liệu nghiên cứu trong khoa học ứng dụng. 5. Những đóng góp mới của luận án 5.1. Về lý luận Xây dựng được cơ sở lý luận về quản lý đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND theo tiếp cận năng lực gắn với đặc thù ngành Công an, hướng đến mục tiêu “chuẩn hóa” đáp ứng yêu cầu đổi mới chất lượng giáo dục đại học, góp phần nâng cao chất lượng quản lý ĐNGV. 5.2. Về thực tiễn Phân tích và đánh giá được thực trang năng lực và thực trạng quản lý đội ngũ giảng viên trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân theo TCNL và chỉ ra được những hạn chế bất cập của ĐNGV trong giai đoạn hiện nay. Luận án đã chỉ ra các yếu tố có ảnh hưởng đến quản lý ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND. Đưa ra được các giải pháp quản lý ĐNGV theo tiếp cận năng lực đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của trường đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân, trong đó giải pháp “Đề xuất xây dựng khung năng lực nghề nghiệp ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân” có ý nghĩa quan trọng mang tính đột phá, căn cứ vào khung năng lực này đề xuất các giải pháp về quy hoạch, tuyển dụng, sử dụng, đánh giá và đào tạo, bồi dưỡng ĐNGV nhằm phát triển năng lực nghề nghiệp cho mỗi giảng viên. Các giải pháp quản lý ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân được đề xuất trên cơ sở giải quyết các mâu thuẫn, tháo gỡ các khó khăn, khắc phục bất cập từ thực trạng các hoạt động quản lý ĐNGV theo TCNL. 7 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn 6.1. Về lý luận Luận án góp phần là rõ cơ sở lý luận về quản lý ĐNGV trong trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân bằng phối hợp lý thuyết phát triển nguồn nhân lực với lý luận quản lý tổ chức trên cơ sở quan điểm hoạt động quản lý của triết học và gắn với yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT hiện nay. 6.2. ề thực tiễn Luận án đánh giá được thực trạng ĐNGV và thực trạng quản lý ĐNGV của trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần CAND theo TCNL . Từ đó, đề xuất các giải pháp quản lý ĐNGV của trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân, nhằm nâng cao chất lượng ĐNGV như: Nhận thức về tầm quan trọng và yêu cầu phát triển ĐNGV theo TCNL; Việc tuyển dụng sử dụng ĐNGV theo TCNL; Việc hoàn thiện quy trình đánh giá giảng viên theo TCNL; Việc đổi mới quy hoạch và đào tạo bồi dưỡng ĐNGV theo TCNL; Việc xây dựng và hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với ĐNGV theo TCNL; Tạo lập hệ thống thông tin quản lý ĐNGV theo TCNL... 7. Cấu trúc của luận án Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục công trình khoa học đã công bố, tài liệu tham khảo, phụ lục; luận án gồm 4 chương: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu của đề tài Chƣơng 2: Cơ sở lý luận về quản lý đội ngũ giảng viên đại học CAND theo tiếp cận năng lực Chƣơng 3: Thực trạng quản lý ĐNGV trường Đại học Kỹ thuật - Hậu cần Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực; Chƣơng 4: Giải pháp quản lý ĐNGV trong trường Đại học Kỹ thuật Hậu cần Công an nhân dân theo tiếp cận năng lực 8 Chƣơng 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI 1.1. Nghiên cứu về quản lý đội ngũ giảng viên Khi nghiên cứu về quản lý ĐNGV, ngoài sự thống nhất về nội dung các nhiệm vụ với quản lý phát triển nguồn nhân lực, những nghiên cứu gần đây trên thế giới đều dành sự quan tâm đặc biệt đến chất lượng của ĐNGV, đề cao việc phát triển bền vững và thích ứng nhanh của mỗi GV và cả đội ngũ với những thay đổi ngày càng nhanh chóng về giáo dục trên thế giới. Nhất là việc xuất hiện các công nghệ dạy học mới đã dẫn đến nhu cầu thay đổi vai trò và phương pháp giảng dạy của người thầy càng trở nên cấp thiết; các hình thức bồi dưỡng GV cũng trở nên đa dạng và phong phú, kèm theo đó là chính sách giảm giờ dạy trên lớp của GV, tăng giờ tự học của người học và coi trọng cơ cấu quan hệ về chức danh giữa tỉ lệ giáo sư với trợ giảng và trợ lý… 1.1.1. Các nghiên cứu của nước ngoài Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về đội ngũ giảng viên và quản lý đội ngũ giảng viên. Có thể kể đến các công trình tiêu biểu như: Daniel R.Beerens chủ trương tạo ra một “nền văn hoá” về sự thúc đẩy và học hỏi trong đội ngũ (Creating a Culture of Motivation and Learning), coi đó là giá trị mới của nhà giáo. Daniel R.Beerens cho rằng, tính động trong tăng trưởng và luôn luôn mới là tiêu chí trung tâm của đội ngũ nhà giáo ngày nay. Năm 1987, Ủy ban Quốc gia về các Tiêu chuẩn chuyên môn nhà giáo (NBPTS) được thành lập sau Hội thảo Carnegie về nhà giáo cho thế kỷ 21. Sau khi thành lập một thời gian, NBPTS đã phát hành một bản yêu cầu mang tính nguyên tắc định hướng nghề nghiệp đầu tiên: Thầy giáo cần phải biết và có thể làm gì? với 5 vấn đề cốt lõi được hòa trộn là kiến thức, kĩ năng, phẩm chất, thái độ và niềm tin. Một nghiên cứu tương tự trong công trình chung của các thành viên Tổ 9 chức Hợp tác Phát triển Châu Âu (OECD) đã chỉ ra chất lượng nhà giáo gồm 5 mặt: 1) Kiến thức phong phú về phạm vi chương trình và nội dung bộ môn mình dạy; 2) Kĩ năng sư phạm, kể cả việc có được “kho kiến thức” về phương pháp dạy học, về năng lực sử dụng những phương pháp đó; 3) Có tư duy phản ánh trước mỗi vấn đề và có năng lực tự phê, nét rất đặc trưng của nghề dạy học; 4) Biết cảm thông và cam kết tôn trọng phẩm giá của người khác; 5) Có năng lực quản lý, kể cả trách nhiệm quản lý trong và ngoài lớp học. Nhà giáo phải vừa là nhà chuyên môn, người lãnh đạo được nhấn mạnh trong chuẩn nhà giáo của Australia (theo dự thảo khung về tiêu chuẩn nhà giáo 6/2003), Hàn Quốc, Nhật Bản và nhiều nước khác. Trong GDĐH, một cách tiếp cận tương tự: Giảng viên đại học = Nhà giáo + Nhà khoa học + Nhà quản lý + Nhà cung ứng xã hội, đã được đưa ra về quan niệm và yêu cầu phát triển GV trong bối cảnh hội nhập. Theo Peter A.Hall và Alisa, nhà quản lí giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc xây dựng năng lực cho GV với vai trò là “người đưa ra gợi ý” (prompter) và “người tạo ra thách thức” (challenger), đặc biệt là thuyết phục GV có quan niệm tích cực về sự thay đổi: thay đổi về chương trình, khối lượng công việc, nhận thức… Robert A. Slullo[127] đã cung cấp các thông tin làm thế nào để có thể trở thành một giáo viên đầy cảm hứng; bàn về nhiều nội dung rất hữu ích như: Phẩm chất của một giáo viên giỏi (niềm đam mê học tập, học tập suốt đời, lời nói đi đôi với việc làm), cách quản lí xung đột hay quản lí thời gian,... và bàn đến một số vấn đề khá thú vị như: “Thuyết lựa chọn” (Choice Theory) hay những nội dung liên quan đến việc “truyền cảm hứng cho sinh viên của bạn” “truyền cảm hứng nghề nghiệp cho đồng nghiệp”... 1.1.2. Các nghiên cứu trong nước Cuốn sách: “Quản lý nguồn nhân lực ở Việt Nam một số vấn đề lý luận và thực tiễn" của nhóm tác giả Phạm Thành Nghị, Vũ Hoàng Ngân, 2004, đã 10 tập hợp các bài viết của một số nhà quản lý, các nhà khoa học, cán bộ nghiên cứu với nội dung khá đầy đủ, đề cập những quan điểm, cơ chế, chính sách đến các giải pháp phát triển nguồn nhân lực ở Việt Nam và nêu lên những kinh nghiệm quản lý phát triển nguồn nhân lực nước ngoài. Tuy nhiên, vấn đề mà cuốn sách nêu ra vẫn chỉ dừng lại ở tầm vĩ mô và thiếu sự tổng thuật xuyên suốt các bài viết của các tác giả để hình thành quan điểm chính thống của cuốn sách. Tác giả Trần Thị Bạch Mai với Luận án tiến sĩ: “Cơ sở lý luận và thực tiễn của các giải pháp tăng cường vai trò đội ngũ cán bộ nữ trong hoạt động quản lý nhà trường đại học”, năm 2006, đã có những phân tích khá sâu sắc về hiện trạng quản lý trường đại học và sự tham gia của đội ngũ cán bộ nữ vào hoạt động quản lý trường đại học Việt Nam, đồng thời tác giả cũng đề xuất hệ thống giải pháp nhằm tăng cường vai trò tham gia của đội ngũ cán bộ nữ trong hoạt động nhà trường. Với cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu phù hợp, luận án đã cho người đọc những gợi ý quan trọng trong hoạt động quản lý nói chung và hoạt động quản lý đội ngũ cán bộ nữ nói riêng trong trường đại học. Tuy nhiên, đối tượng đề cập của luận án là cán bộ nữ trong hoạt động quản lý của nhà trường, nên chỉ tồn tại một số nét tương đồng với đề tài luận án và có thể kế thừa. Ebook “Phương pháp và kỹ năng quản lý nhân sự”, Lê Anh Cường, Nguyễn Thị Lệ Huyền, Nguyễn Thị Mai. Đây là tài liệu điện tử về các phương pháp và kĩ năng quản lý nhân sự nói chung. Qua đó, có thể nhận thấy các phương pháp áp dụng cho môi trường giáo dục Việt Nam hiện nay. Tác giả Phạm Văn Thuận với đề tài Luận án tiến sĩ, chuyên ngành Quản lý giáo dục: “Quản lý ĐNGV trong đại học đa ngành, đa lĩnh vực ở Việt Nam theo quan điểm tự chủ và trách nhiệm xã hội”, năm 2009, đã nghiên cứu và đề cập đến vấn đề quản lý ĐNGV trong các trường đại học đa ngành, đa lĩnh vực và quyền tự chủ tự chịu trách nhiệm xã hội trong giáo dục đại học; từ đó khái 11 quát các kinh nghiệm quốc tế và một số mô hình tiêu biểu về quản lý đội ngũ giảng viên, đề xuất mô hình quản lý ĐNGV theo quan điểm tự chủ và trách nhiệm xã hội; so sánh và đánh giá thực trạng quản lý ĐNGV trong đại học đa ngành, đa lĩnh vực ở Việt Nam. Đề tài đã đề xuất các giải pháp quản lý ĐNGV theo quan điểm tự chủ và trách nhiệm xã hội trong bối cảnh mới. Đây là công trình cùng ở một mức độ nhất định hướng với nghiên cứu của đề tài và cũng là đề tài mà tác giả tâm đắc lựa chọn kế thừa. Cuốn sách “Nghiên cứu con người và nguồn nhân lực đi vào công nghiệp hoá, hiện đại hoá”, Phạm Minh Hạc, Nhà xuất Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách đã nghiên cứu chủ yếu về sự phát triển của nguồn nhân lực Việt Nam trong giai đoạn nhà nước ta đang tiến vào giai đoạn CNH, HĐH đất nước. Tác giả đã nghiên cứu phạm vi trên diện rộng các đối tượng là con người nhưng chủ yếu là ở các thành phố lớn hay các khu công nghiệp trên cả nước. Tác giả Lê Khánh Tuấn, Luận án tiến sĩ chuyên ngành Giáo dục học, năm 2004, với đề tài “Các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên trung học cơ sở trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước: phân tích thực tiễn của tỉnh Thừa Thiên Huế”, đã hệ thống hóa lý thuyết chung về phát triển nguồn nhân lực và cụ thể hóa lý luận đó vào phát triển giáo viên và đề xuất các biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên trung học cơ sở phù hợp với điều kiện phát triển của đất nước. Tuy nhiên, luận án mới chỉ đề cập tới đối tượng giáo viên phổ thông, và có nhiều sự khác biệt với giảng viên đại học. Đề tài nghiên cứu khoa học công nghệ cấp Bộ của Bộ Giáo dục và Đào tạo: “Giải pháp phát triển cán bộ quản lí và giảng viên Trường Đại học Đồng Tháp giai đoạn 2007 - 2014”, năm 2009. Đề tài này, tác giả đưa ra thực trạng về cán bộ giảng viên trường đại học Đồng Tháp nhưng chủ yếu tác đưa ra các giải pháp nhằm phát triển cán bộ quản lý và giảng viên trường đại học Đồng Tháp giai đoạn 2007 - 2014. 12 Luận án tiến sĩ của tác giả Nguyễn Văn Đệ: “Phát triển ĐNGV các trường đại học ở vùng đồng bằng sông Cửu Long đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đại học”. Tác giả đã đưa ra thực trạng về chất lượng ĐNGV của các trường Đại học khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Từ đó đề ra các giải pháp để phát triển ĐNGV của các trường Đại học khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Luận án tiến sĩ của tác giả Thái Huy Bảo: “Phát triển ĐNGV bộ môn phương pháp giảng dạy trong các trường, khoa Đại học sư phạm Hà Nội”. Đề tài đã đi sâu nghiên cứu vào các phương pháp giảng dạy của ĐNGV trong nhà trường. Đồng thời, tác giả cũng đưa ra các giải pháp để phát triển triển ĐNGV bộ môn phương pháp giảng dạy trong các trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Nội dung của đề tài là cơ sở lý luận quan trọng tác giả kế thừa trong nghiên cứu. Luận án tiến sĩ của tác giả Lại Văn Chính: “Nghiên cứu và dự đoán tiềm năng phát triển của giảng viên dựa trên các đặc tính nghiệp vụ và hồ sơ cá nhân làm cơ sở xây dựng chương trình phát triển đội ngũ giảng viên”. Tác giả đã nghiên cứu và đưa ra dự đoán tiềm năng phát triển của giảng viên dựa trên các đặc tính nghiệp vụ và hồ sơ cá nhân làm cơ sở xây dựng chương trình phát triển đội ngũ giảng viên. Đây là một đề tài được đánh giá cao và có nhiều đóng góp cho sự nghiệp giáo dục nước nhà nói chung và các nhà nghiên cứu về quản lý giáo dục kế thừa và tiếp tục phát triển. Công trình: “Nghiên cứu khoa học của giảng viên - Yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng đào tạo tại các trường đại học trong giai đoạn hiện nay” của tác giả Trần Mai Ước, (2013). Tác giả đã nhấn mạnh đến giảng dạy và nghiên cứu khoa học là hai nhiệm vụ vừa quan trọng - bắt buộc - cần thiết của bất kỳ giảng viên đại học nào. Cả hai nhiệm vụ này có quan hệ hữu cơ với nhau, bổ trợ lẫn nhau. Đặc biệt, bài viết đề cao đến nhiệm vụ nghiên cứu khoa học của giảng viên đại học có ảnh hưởng lớn đến chất lượng, uy tín 13