Tài liệu Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố bắc kạn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ĐÀO THỊ PHƯƠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC ĐA VĂN HÓA CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ BẮC KẠN LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2019 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ĐÀO THỊ PHƯƠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC ĐA VĂN HÓA CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ BẮC KẠN Ngành: Quản lí giáo dục Mã số: 8.14.01.14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ ÚT SÁU THÁI NGUYÊN - 2019 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Thái Nguyên, tháng 11 năm 2019 Tác giả luận văn Đào Thị Phương Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn LỜI CẢM ƠN Với tình cảm chân thành, em xin bày tỏ lòng biết ơn và sự kính trọng tới Lãnh đạo trường Đại học sư phạm - Đại học Thái Nguyên, các Thầy giáo Cô giáo đã tham gia giảng dạy và cung cấp những kiến thức cơ bản, sâu sắc, tạo điều kiện giúp đỡ em trong quá trình học tập và nghiên cứu tại nhà trường. Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến TS. Nguyễn Thị Út Sáu, người đã trực tiếp hướng dẫn khoa học và tận tình giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, mặc dù bản thân em đã luôn cố gắng nhưng chắc chắn không tránh khỏi những khiếm khuyết. Kính mong được sự góp ý, chỉ dẫn của các Thầy, các Cô và các bạn đồng nghiệp. Em xin trân trọng cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 11 năm 2019 Tác giả luận văn Đào Thị Phương Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ..............................................................................................................................ii MỤC LỤC ...................................................................................................................................iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ..........................................................................................iv DANH MỤC CÁC BẢNG ......................................................................................................... v MỞ ĐẦU ...................................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu của đề tài .............................................................................................. 2 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu........................................................................................ 2 4. Giả thuyết nghiên cứu ............................................................................................... 2 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................................ 3 6. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................................................. 3 7. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................................... 3 8. Cấu trúc luận văn...................................................................................................................... 4 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC ĐA VĂN HÓA CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC ................................... 5 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .............................................................................................. 5 1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................................. 5 1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước .............................................................................. 6 1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài ...................................................................................10 1.2.1. Quản lý, bồi dưỡng, môi trường giáo dục đa văn hóa ...................................... 10 1.2.2. Hoạt động trải nghiệm ở trường tiểu học.......................................................... 12 1.2.3. Năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ............................................................. 12 1.2.4. Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ................................... 14 1.2.5. Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ............................. 14 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn 1.3. Lý luận về bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ..............................................14 1.3.1. Mục tiêu bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ............................. 14 1.3.2. Nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ..................... 15 1.3.3. Phương pháp và hình thức tổ chức bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ........................................................................................................ 21 1.3.4. Chủ thể bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ............................ 22 1.3.5. Kiểm tra, đánh giá công tác bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ............................................................................................................. 22 1.4. Lý luận quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa .......................................23 1.4.1. Lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ..................... 23 1.4.2. Tổ chức bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ............................. 23 1.4.3. Chỉ đạo bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ............................. 24 1.4.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ............................................................................................................. 25 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ......................................................................................................................26 1.5.1. Các yếu tố chủ quan ......................................................................................... 26 1.5.2. Các yếu tố khách quan ..................................................................................... 27 Tiểu kết chương 1 .......................................................................................................................28 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC ĐA VĂN HÓA CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ BẮC KẠN TỈNH BẮC KẠN .................................................................................................30 2.1. Khái quát về tổ chức nghiên cứu thực trạng .....................................................................30 2.2.1. Một vài nét về các trường Tiểu học thành phố Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn ........... 30 2.2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng .............................................................................. 31 2.2. Thực trạng bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ...............................33 2.2.1. Thực trạng mục tiêu bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn....... 33 2.2.2. Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn .................................................................................................... 34 2.2.3. Thực trạng phương pháp, hình thức bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ............................................................................. 37 2.2.4. Thực trạng chủ thể bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho GV các trường tiểu học...................................... 42 2.2.5. Kết quả bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ......... 44 2.3. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ........48 2.3.1. Thực trạng lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho GV tiểu học .................................................. 48 2.3.2. Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ........................................................................................... 51 2.3.3. Thực trạng chỉ đạo công tác bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ........................................................................................... 54 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn 2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ..................................................................................................... 58 2.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn tỉnh Bắc Kạn ......................................................60 Tiểu kết chương 2 .......................................................................................................................62 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC ĐA VĂN HÓA CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ BẮC KẠN, TỈNH BẮC KẠN ................................................................................................64 3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp ......................................................................................64 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu ................................................................... 64 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ..................................................................... 64 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ .................................................................... 64 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính phù hợp .................................................................... 65 3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả ................................................................... 65 3.2. Một số biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn tỉnh Bắc Kạn ...................................................................................................................65 3.2.1. Đề xuất chương trình bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ......................... 65 3.2.2. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ................................................................................................. 73 3.2.3. Đổi mới hình thức bồi dưỡng theo định hướng phát triển năng lực thực hành trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên .............................. 78 3.2.4. Xây dựng công cụ đánh giá năng lực lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ......................... 85 3.2.5. Huy động các lực lượng trong bồi dưỡng năng lực lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa ..... 93 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................................................97 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn ......................97 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ..................................................................................... 97 3.4.2. Nội dung khảo nghiệm...................................................................................... 97 3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm ............................................................................... 98 3.4.2. Nội dung và cách tiến hành .............................................................................. 98 Tiểu kết chương 3 .....................................................................................................................101 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .....................................................................................102 TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................................105 PHỤ LỤC....................................................................................................................................... Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CBQL Cán bộ quản lý GD & ĐT Giáo dục & Đào tạo GV Giáo viên HĐTN Hoạt động trải nghiệm HS Học sinh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Thống kê tình hình học sinh tiểu học ở thành phố Bắc Kạn năm học 2018 - 2019 .................................................................................... 31 Bảng 2.2. Thống kê tình hình CBQL, GV các trường tiểu học ở thành phố Bắc Kạn năm học 2018 - 2019.............................................................. 31 Bảng 2.3. Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ......................................................................... 35 Bảng 2.4. Thực trạng phương pháp bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn .................................................................. 38 Bảng 2.5. Thực trạng hình thức bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ......................................................................... 40 Bảng 2.6. Thực trạng chủ thể bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ......................................................................... 43 Bảng 2.7. Thực trạng kết quả bồi dưỡng tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn...... 45 Bảng 2.8. Thực trạng lập kế hoạch bồi dưỡng tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn .......................................................................................... 49 Bảng 2.9. Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn .......................................................... 52 Bảng 2.10. Thực trạng chỉ đạo thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn .......................................................... 55 Bảng 2.11. Thực trạng kiểm tra, đánh giá thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn ........................................... 59 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn Bảng 2.12. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên tiểu học thành phố Bắc Kạn .................................................. 61 Bảng 3.1. Nội dung chương trình bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa......... 67 Bảng 3.2. Mô tả chi tiết công cụ đánh giá năng lực lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa......... 87 Bảng 3.3. Khảo sát tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn........................................................................ 100 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong bối cảnh hội nhập quốc tế mà sự giao lưu, giao thoa văn hóa diễn ra, môi trường đa văn hóa nhằm tạo một xã hội dân chủ và tương tác trên cơ sở kế thừa tinh hoa văn hóa của các dân tộc khác, phát huy những giá trị mới của nền văn hóa dân tộc. Trong chương trình giáo dục phổ thông hiện nay, môi trường giáo dục đa văn hóa tìm cách bảo đảm công bằng về giáo dục cho mọi học sinh trong môi trường học tập thân thiện, tôn trọng lẫn nhau về ngôn ngữ và văn hóa của người học. Do vậy, tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho HS các trường tiểu học nhằm mục đích giáo dục sự tôn trọng, sự đa dạng bản sắc văn hóa, tạo không khí cởi mở, dân chủ, hợp tác, tin cậy và tôn trọng lẫn nhau, học hỏi, hiểu biết về văn hóa các dân tộc; từ đó gìn giữ và phát huy những truyền thống, giá trị văn hóa của các dân tộc trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Hoạt động trải nghiệm trong môi trường đa văn hóa đòi hỏi khi tổ chức hoạt động, giáo viên phải tính đến đặc điểm phát triển riêng của học sinh ở nhiều dân tộc khác nhau với những truyền thống văn hóa, với những tổ chức làng, bản, dòng họ những tập tục riêng... Những yếu tố có những ảnh hưởng nhất định đến sự phát triển của học sinh tiểu học. Theo đó, để tạo môi trường đa văn hóa thuận lợi cho học sinh, cần tổ chức đa dạng các hình thức trải nghiệm nhằm hướng học sinh đến những giá trị tốt đẹp, bình đẳng và tạo nên những công dân có khả năng đóng góp hiệu quả cho sự phát triển của đất nước. Thực tế hiện nay ở các trường tiểu học, hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV trong môi trường giáo dục đa văn hóa còn bị coi nhẹ, các lớp bồi dưỡng còn đơn điệu về nội dung và hình thức bồi dưỡng. GV còn thiếu hụt kiến thức và kỹ năng tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường đa giáo dục văn hóa, chủ thể bồi dưỡng chưa được CBQL các trường tiểu học quan tâm lựa chọn, một bộ phận chủ thể bồi dưỡng trong quá trình bồi dưỡng chưa sử dụng đa dạng các phương pháp và hình thức bồi dưỡng. Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa hiện nay đã quan tâm đến công tác lập kế hoạch bồi dưỡng và tổ chức bồi dưỡng, tuy nhiên, CBQL các trường tiểu học chưa tiến hành thường xuyên việc đánh giá được nhu cầu bồi dưỡng của GV, công tác Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn tổ chức thực hiện kế hoạch chưa chú ý đến việc chuẩn bị các điều kiện về cơ sở vật chất, việc tổ chức các hoạt động chuyên môn, sinh hoạt chuyên đề trong trường và theo cụm trường để các GV trong trường và trong huyện có cơ hội gặp gỡ, trao đổi chuyên môn, rút kinh nghiệm trong giảng dạy diễn ra không thường xuyên, CBQL chưa quan tâm đến quy trình tổ chức bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV trong môi trường giáo dục đa văn hóa và quản lý quy trình bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV trong môi trường giáo dục đa văn hóa …Vì vậy, kết quả bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học không đạt hiệu quả mong muốn. Chính vi vậy cần có công trình nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học Thành phố Bắc Bạn. Tuy nhiên trên thực tế chưa có công trình nào. Từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài: Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn làm đề tài nghiên cứu của mình. 2. Mục đích nghiên cứu của đề tài Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn, đề tài đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Quá trình bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý bồi dưỡng bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn - Tỉnh Bắc Kan. 4. Giả thuyết nghiên cứu Quản lý bồi dưỡng bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn Kạn đã được triển khai thực hiện và thu được một số kết quả nhất định nhưng vẫn còn một số hạn chế ở một số nội dung: xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường đa văn hóa cho giáo viên...Nếu đề xuất và thực hiện đồng bộ biện pháp bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học sẽ góp phần nâng cao hiệu quả bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học góp phần thực hiện thành công đổi mới giáo dục. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học. 5.2. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn. 5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn. 6. Phạm vi nghiên cứu Trong khuôn khổ luận văn này, chúng tôi nghiên cứu thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên ở 8 trường tiểu học Thành phố Bắc Bạn trong năm học 2018 - 2019. Khách thể nghiên cứu gồm 23 cán bộ quản lý và 120 giáo viên. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận Phương pháp này được sử dụng nhằm phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa và khái quát hóa các vấn đề về lý luận quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp quan sát: Chúng tôi quan sát quá trình tổ chức hoạt động trải nghiệm của giáo viên và hoạt động bồi dưỡng của báo cáo viên và học viên (giáo viên tiểu học) để tìm hiểu thực trạng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học và thực trạng hoạt động bồi bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Thu thập ý kiến của đối tượng: giáo viên tiểu học; đội ngũ báo cáo viên và học viên; cán bộ quản lý các nhà trường tiểu học trong môi trường giáo dục đa văn hóa để tìm ra những thông tin cần thiết phục vụ cho nội dung nghiên cứu của đề tài luận văn. Phương pháp phỏng vấn: Trò chuyện với giáo viên, báo cáo viên, học viên để tìm hiểu về thực trạng, những khó khăn, hạn chế khi tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học, tìm ra thực trạng về công tác bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn. Phương pháp chuyên gia: Hỏi ý kiến các chuyên gia, các nhà khoa học, cán bộ quản lý am hiểu sâu sắc về tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường đa văn hóa để góp ý về việc đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn. 7.3. Phương pháp xử lý số liệu Dùng thống kê toán học để xử lý các kết quả nghiên cứu. Để xử lý số liệu điều tra tác giả sử dụng một số công thức toán học để xử lý các kết quả nghiên cứu, từ đó phân tích, đánh giá nhằm đưa ra những kết luận phù hợp. 8. Cấu trúc luận văn Chương 1. Cơ sở lý luận về bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học. Chương 2. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn. Chương 3. Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môi trường giáo dục đa văn hóa cho giáo viên các trường tiểu học thành phố Bắc Kạn. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC ĐA VĂN HÓA CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài Các nghiên cứu về tổ chức hoạt động trải nghiệm Ở Hàn Quốc, hoạt động trải nghiệm được tiến hành thực hiện ngay từ lớp 1 đến lớp 12. Chương trình giáo dục trải nghiệm có 3 nhóm hoạt động chính là hoạt động độc lập, hoạt động câu lạc bộ và hoạt động định hướng. Tùy vào đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi học sinh, cấp học, khối lớp, nhà trường và điều kiện địa phương mà nhà trường có thể lựa chọn các hoạt động cho phù hợp với mỗi nhà trường. Đối với tiểu học, nội dung chính của chương trình trải nghiệm lấy trọng tâm là những thói quen sinh hoạt cơ bản, nuôi dưỡng ý thức, tư duy tập thể cho học sinh đồng thời phát hiện những nhân tố, các tính cách của các em [19]. Chương trình trải nghiệm của nước Anh cung cấp hàng loạt tình huống cuộc sống thực tiễn hàng ngày cho học sinh và yêu cầu học sinh phải sử dụng nhiều tri thức, kĩ năng của mình để giải quyết vấn đều nhằm đạt kết quả cao nhất; đồng thời cung cấp cho các em các cơ hội sáng tạo, đổi mới, dám nghĩ, dám làm…[20]. Tại Anh, trong “Chương trình giáo dục phổ thông Anh Quốc” năm 2013, trung tâm Widehorizon thành lập năm 2004 như là niềm hi vọng của giáo dục ngoài trời, trong đó dạy học phiêu lưu - mạo hiểm là một hình thức của trải nghiệm sáng tạo. Tầm nhìn sứ mệnh của tổ chức này đơn giản là: “Chúng tôi tin rằng mỗi đứa trẻ đều có cơ hội trải nghiệm những tri thức về phiêu lưu mạo hiểm như là một phần được giáo dục trong cuộc đời chúng” Đó cũng chính là một thức của tổ chức các hoạt động sáng tạo cho trẻ em (1, tr.4-5]). Các nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực cho giáo viên Tại Nhật Bản, việc bồi dưỡng và đào tạo lại cho giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục là nhiệm vụ bắt buộc đối với người lao động sư phạm. Tùy theo thực tế của từng đơn vị cá nhân mà các cấp quản lý giáo dục đề ra các phương thức bồi dưỡng khác nhau trong một phạm vi theo yêu cầu nhất định. Cụ thể là mỗi trường Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn cử từ 3 đến 5 giáo viên được đào tạo lại một lần theo chuyên môn mới và tập trung nhiều vào đổi mới phương pháp dạy học [7]. Mc.Crea nhấn mạnh, bồi dưỡng GV thế kỉ 21 là bồi dưỡng các kĩ năng để giáo viên phát triển các năng lực của công dân thế kỉ 21 (năng lực sáng tạo, làm việc hợp tác, kĩ năng ICT, giải quyết vấn đề…), bồi dưỡng GV các hình thức, phương pháp dạy học mới: dạy học bằng dự án, dạy học kiến tạo, khám phá (theo hình thức nghiên cứu khoa học) và có sự liên thông giữa các môn học, liên thông với địa phương và cộng đồng nơi học sinh đang sinh sống và với thế giới bên ngoài, toàn cầu [12]. Eminent đề cao việc bồi dưỡng GV thông qua hỗ trợ của đồng nghiệp, giáo viên bồi dưỡng cho giáo viên. Các hình thức bồi dưỡng khác cũng được đề cập là việc thiết lập các mạng lưới giáo viên, các hiệp hội giáo viên trực tuyến với sự hợp tác giữa giáo viên với các chuyên gia giáo dục, với các nhà quản lý giáo dục. Hình thức này đặc biệt có lợi cho giáo viên ở những vùng hẻo lánh, khó khăn. Một hình thức bồi dưỡng mới là lôi kéo giáo viên tham gia vào các dự án nghiên cứu cùng với các giảng viên ở các trường đại học ở các lĩnh vực dạy học khác nhau [12]. Cho đến nay, chưa có một công trình nghiên cứu trên thế giới nào bàn về bồi dưỡng năng lực tổ chức trải nghiệm cho GV trong môi trường đa văn hóa. 1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước Các nghiên cứu về tổ chức hoạt động trải nghiệm Nguyễn Thị Ngọc, trong bài viết “Một số hoạt động trải nghiệm nhằm phát triển kỹ năng giao tiếp cho học sinh trung học cơ sở người dân tộc Tày, Nùng khu vực miền núi phía Bắc ” [16], bài viết tập trung nghiên cứu các dạng hoạt động cụ thể thuộc các nhóm hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thông mới bao gồm: hoạt động phát triển cá nhân; hoạt động lao động; hoạt động xã hội và phục vụ cộng đồng; hoạt động giáo dục, hướng nghiệp tương ứng với các mức độ kĩ năng giao tiếp hiện có của HS. Trên cơ sở các hoạt động được thiết kế, giáo viên tại các trường THCS trên địa bàn nghiên cứu có thế áp dụng tổ chức trong nhà trường nhằm phát triển các kĩ năng giao tiếp của HS lên mức độ cao hơn. Trong phần nội dung, tác giả đã xác định một số mẫu thiết kế nội dung hoạt động trong các nhóm hoạt động trải nghiệm nhằm phát triển kĩ năng giao tiếp cho học sinh trung học cơ sở người Tày, Nùng khu vực miền núi phía Bắc và phân tích các Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn điều kiện để hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp phát triển được kĩ năng giao tiếp cho học sinh trung học cơ sở người Tày, Nùng khu vực miền núi phía Bắc. Nguyễn Thị Dung, Phạm Thị Quỳnh Trâm trong bài viết “Tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học bài tập đọc “Người gác rừng tí hon” cho HS lớp 5 [4], các tác giả phân tích thực trạng và nhận thấy: GV đã có tinh thần tiếp cận các phương pháp DH mới và phối linh hoạt nhiều phương pháp vào bài dạy; thu hút được sự chú ý, hứng thú của HS trong học tập; đa số HS nắm được nội dung bài đọc, hiểu được nghĩa các từ khó trong bài. Song, bên cạnh đó còn tồn tại nhiều hạn chế: GV chưa chú trọng đến việc đưa HĐTN vào dạy học tập đọc cho HS, các hoạt động dạy học còn thiếu tính đột phá; số lượng HS tích cực, chủ động tham gia vào tiết học còn ít; nhiều HS tỏ ra ngại ngùng khi đọc diễn cảm và thể hiện sắc thái lời thoại của nhân vật; một vài em còn phát âm nhầm lẫn, khả năng đọc chưa tốt. Do vậy, các tác giả đã phân tích những yêu cầu cần đạt khi tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học bài “Người gác rừng tí hon”: Bám sát mục tiêu bài học, khai thác vốn sống và phát huy tính tích cực của học sinh. Hoạt động trải nghiệm trước giờ học bài “Người gác rừng tí hon” cho học sinh lớp 5 đó là tổ chức cho các em trải nghiệm qua tham quan Rừng quốc gia Cát Bà - Hải Phòng Các nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm Trần Thị Kim Cúc, Nguyễn Phan Lâm Quyên, trong bài viết “Phát triển năng lực dạy học theo hướng trải nghiệm cho giáo viên tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục” [5]. Bài viết đã khái quát về năng lực và năng lực dạy học, theo các tác giả dạy học theo hướng trải nghiệm là quá trình trong đó người dạy khuyến khích, tạo điều kiện cho người học trải nghiệm, hoạt động thực tế, từ đó người học rút ra được tri thức mới trên cơ sở trải nghiệm và kinh nghiệm, kiến thức sẵn có. Người dạy đóng vai trò là người hỗ trợ, hướng dẫn khi cần thiết để đi tới mục đích giáo dục cuối cùng. Các tác giả đề xuất một số biện pháp phát triển năng lực dạy học theo hướng trải nghiệm cho giáo viên tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục như: Trang bị kiến thức về dạy học trải nghiệm; Rèn kỹ năng thiết kế và tổ chức dạy học theo hướng trải nghiệm. Bùi Vĩnh Tuy (2015), Bồi dưỡng cho giáo viên các trường THPT huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm [18], trên cơ sở phân tích các khái niệm cơ bản về trải nghiệm và hoạt động trải nghiệm, tổ Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn chức và tổ chức hoạt động trải nghiệm, năng lực và năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm, tác giả đã trình bày những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng GV về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng GV về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm. Phần chương 2, tác giả phân tích thực trạng công tác bồi dưỡng GV ở các trường THPT huyện Thanh Sơn như: thực trạng công tác lập kế hoạch bồi dưỡng, tổ chức thực hiện bồi dưỡng GV về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm, nội dung và phương pháp, hình thức tổ chức bồi dưỡng GV….Trong chương 3, tác giả đề xuất các biện pháp như: Nâng cao nhận thức cho CBQL và GV về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng GV về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm; Tổ chức đánh giá thực trạng trình độ và năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm của đội ngũ GV và nắm bắt nhu cầu về kiến thức, kỹ năng; Đổi mới nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức năng lực và bồi dưỡng GV về năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm… Phạm Thanh Hoàn (2018), Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên [11] đã trình bày cơ sở lý luận về bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV ở các trường phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở như: vai trò, ý nghĩa của hoạt động trải nghiệm; mục tiêu bồi dưỡng; nội dung bồi dưỡng; hình thức và phương pháp bồi dưỡng; Nội dung quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV ở các trường phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở ở các khâu: lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, kiểm tra và đánh giá…Trong chương 2, tác giả đã nghiên cứu thực trạng về tổ chức hoạt động trải nghiệm của GV như nhận thức của CBQL, GV trong nhà trường; đánh giá của CBQL, GV về thực trạng tổ chức các hoạt động trải nghiệm; nội dung và hình thức, phương pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm; thực trạng kết quả bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN cho GV. Tác giả phân tích và đánh giá thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho GV, đánh giá những ưu điểm, phân tích những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế, từ đó đề xuất 5 biện pháp: Tổ chức tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho CBQL, GV và các lực lượng liên quan về tổ chức HĐTN ở trường phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở; Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức các hoạt động trải Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn