Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
Kể từ sau đổi mới kinh tế đến nay, Đảng và nhà nước ta luôn
quan tâm đến việc mở rộng mối quan hệ nhiều mặt với các quốc gia, các
khu vực trên thế giới khi xu thế hội nhập và toàn cầu hóa đang trở thành
xu thế tất yếu của thời đại. So với nhiều nước trong khu vực và trên thế
giới, quan hệ Việt Nam – Hàn Quốc phát triển nhanh hơn và trên nhiều
lĩnh vực khác nhau do có được sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ hai
nước. Kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức năm
1992 đến nay, trải qua hơn một thập kỷ phát triển, mối quan hệ kinh tế
giữa hai nước đã có những bước phát triển đáng tự hào, Hàn Quốc hiện
đang đứng thứ 5 trong tổng số trên 100 nước có quan hệ buôn bán với
Việt Nam và là nước đầu tư lớn thứ nhất vào Việt Nam.Nhưng bên cạnh
đó vẫn còn nhiều tồn tại trong quan hệ kinh tế giữa hai nước hiện nay
đó là sự mất cân đối quá lớn trong cán cân thương mại giữa hai nước,
Việt Nam luôn bị nhập siêu và mức nhập siêu có xu hướng ngày càng
tăng. Mặt khác, Việt Nam đã thu hút được lượng vốn đầu tư trực tiếp
nước ngoài khá lớn từ Hàn Quốc, mà lĩnh vực đầu tư chủ yếu là: nhà ở,
xây dựng khu đô thị, khách sạn, chung cư. Trong khi đó, lĩnh vực sản
xuất công nghệ cao còn chiếm tỷ tọng nhỏ trong cơ cấu đầu tư, hơn nữa
lượng vốn đầu tư còn chưa tương xứng với tiềm năng và mối quan hệ
giữa hai nước, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đã gia nhập tổ chức
thương mại thế giới WTO.
Xuất phát từ đòi hỏi trên, nhóm tác giả đã bắt tay vào nghiên cứu
đề tài “ Quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam- Hàn Quốc, thực
trạng, triển vọng và giải pháp” với hi vọng góp một phần nhỏ bé vào
việc thúc đẩy mối quan hệ kinh tế giữa hai nước ngày càng trở nên phát
triển hơn, đặc biệt sau khi Việt Nam đã gia nhập WTO.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Mục tiêu của đề tài là: Đi sâu vào phân tích thực trạng mối quan
hệ kinh tế thương mại giữa hai nước Việt Nam- Hàn Quốc, những khó
khăn còn tồn tại, triển vọng phát triển mối quan hệ từ đó đề ra giải pháp
nhằm nâng mối quan hệ kinh tế giữa hai nước lên một tầm cao mới. Đối
tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu của đề tài là: Nghiên cứu
mối quan hệ kinh tế giữa hai nước, trên cơ sở của việc phân tích thực
trạng mối quan hệ hợp tác về thương mại và đầu tư giữa hai nước.
Trong đó chuyên đề chỉ tập trung vào các quan hệ xuất nhập khẩu giữa
Việt Nam và Hàn Quốc và FDI của Hàn Quốc vào Việt Nam. Ngoài
phần mở đầu và kết luận đề tài được kết cấu qua 3 phần chính:
Chƣơng I : CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ HỘI NHẬP KINH TẾ
QUỐC TẾ VÀ TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC HỘI NHẬP TỚI QUAN HỆ
KINH TẾ VIỆT NAM- HÀN QUỐC
Chƣơng II: THỰC TRẠNG QUAN HỆ KINH TẾ THƯƠNG MẠI
VIỆT NAM- HÀN QUỐC TỪ 1992 ĐẾN NAY.
Chƣơng III: TRIỂN VỌNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG HỢP TÁC
KINH TẾ THƯƠNG MẠI GIỮA VIỆT NAM – HÀN QUỐC
Em xin chân thành cảm ơn GS.TS Đỗ Đức Bình và Ông Nguyễn Đăng
Hùng- Phó Vụ trƣởng Vụ Hợp tác Kinh tế Đa phƣơng, Bộ Ngoại giao đã tận
tình hƣớng dẫn và giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề thực tập này. Chuyên đề
này mới là bƣớc đầu em làm quen với công tác nghiên cứu, do đó không thể
tránh khỏi những thiếu sót trong việc triển khai đề tài. Em mong nhận đƣợc sự
thông cảm của quý Thầy Cô và các bạn sinh viên.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1
Danh mục các bảng ..................................................................................... 5
Danh mục các biểu đồ ................................................................................. 6
CHƢƠNG I ...................................................................................................... 8
CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ VÀ
TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC HỘI NHẬP TỚI QUAN HỆ KINH TẾ .............. 8
VIỆT NAM- HÀN QUỐC .............................................................................. 8
1.1 - Hội nhập kinh tế - khái niệm và bản chất ......................................... 8
1.1.1. Hội nhập kinh tế - vấn đề mang tính khách quan của các nền kinh tế
hiện nay
............................................................................. 8
1.1.2. Khái niệm
............................................................................. 9
1.1.3. Bản chất của hội nhập kinh tế quốc tế ................................................. 10
1.2 Nội dung của các quan hệ kinh tế quốc tế( đặc biệt là quan hệ
thƣơng mại và đầu tƣ) ............................................................................... 12
1.2.1 Quan hệ hợp tác về thương mại ............................................................ 12
1.2.1.1 Khái niệm về thƣơng mại quốc tế ..................................................... 12
1.2.1.2 Đặc điểm của thƣơng mại quốc tế .................................................... 12
1.2.1.3 Vai trò của thƣơng mại quốc tế đối với sự phát triển kinh tế .... 15
1.2.2 Quan hệ hợp tác về đầu tư( đặc biệt là FDI) ......................................... 16
1.2.2.1 Khái niệm đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài: ............................................ 16
1.2.2.2 Vai trò của đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài........................................ 18
1.2.3. Mối quan hệ giữa đầu tư trực tiếp nước ngoài và ngoại thương: của
các nước đang phát triển
........................................................................... 22
1.2.3.1. Tác động trực tiếp .......................................................................... 22
1.2.3.2. Tác động gián tiếp .......................................................................... 26
1.3 Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế tới quan hệ kinh tế Việt
Nam - Hàn Quốc ........................................................................................ 27
1.3.1. Hội nhập kinh tế quốc tế tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy quan hệ
Việt Nam-Hàn Quốc phát triển toàn diện ....................................................... 27
1.3.2. Thúc đẩy cải cách hành chính .............................................................. 28
1.3.3. Thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu kinh tế...................................................... 29
1.3.4. Thúc đẩy các doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh ............... 30
1.3.5. Những tác động không thuận chiều ..................................................... 31
Chƣơng II ....................................................................................................... 33
THỰC TRẠNG QUAN HỆ KINH TẾ THƢƠNG MẠI ............................ 33
VIỆT NAM- HÀN QUỐC TỪ 1992 ĐẾN NAY. ........................................ 33
2.1 Quan hệ thƣơng mại Việt Nam- Hàn Quốc ...................................... 34
2.1.1 Kim ngạch xuất nhập khẩu .................................................................... 36
2.1.2 Về Xuất khẩu
........................................................................... 38
2.1.3 Về nhập khẩu
........................................................................... 44
2.1.4 Đánh giá về quan hệ thương mại Việt Nam- Quốc ............................... 47
2.1.4.1 Ƣu điểm ............................................................................................ 47
2.1.4.2 Nhƣợc điểm....................................................................................... 51
2.2 Quan hệ hợp tác trong đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài của Hàn Quốc
vào Việt Nam .............................................................................................. 53
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
2.2.1 Về quy mô và tốc độ tăng ........................................................................ 54
2.2.2 Về hình thức đầu tư ........................................................................... 58
2.2.3 Cơ cấu đầu tư theo ngành ...................................................................... 61
2.2.4 Phân bố đầu tư theo vùng....................................................................... 63
2.2.5 Đánh giá quan hệ đầu tư( FDI) Hàn Quốc và Việt Nam ..................... 65
2.2.5.1 Đạt đƣợc ............................................................................................ 65
2.2.5.2 Hạn chế, khó khăn và nguyên nhân .................................................. 67
Chƣơng III ..................................................................................................... 73
TRIỂN VỌNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG HỢP TÁC KINH TẾ
THƢƠNG MẠI GIỮA VIỆT NAM – HÀN QUỐC.................................. 73
3.1) Triển vọng mối quan hệ kinh tế thƣơng mại giữa Việt Nam – Hàn
Quốc. ........................................................................................................... 73
3.1.1) Triển vọng quan hệ thương mại Việt Nam- Hàn Quốc ....................... 73
3.1.2) Triển vọng FDI của Hàn Quốc vào Việt Nam ..................................... 79
3.2) Các giải pháp chung nhằm tăng cƣờng hợp tác kinh tế giữa Việt
Nam- Hàn Quốc ......................................................................................... 81
3.3 Một số giải pháp, chính sách cho sự phát triển quan hệ thƣơng mại
Việt Nam - Hàn Quốc ................................................................................ 88
3.3.1) Nhóm các giải pháp và chính sách chung............................................ 88
3.3.1.1) Đối với chính phủ Việt Nam và các bộ ngành liên quan ............ 89
3.3.1.2) Đối với các doanh nghiệp Việt Nam. ............................................ 96
3.3.2) Nhóm các giải pháp chính sách trong một số lĩnh vực cụ thể ............ 98
3.3.2.1) Các giải pháp chính sách trong lĩnh vực trao đổi hàng hoá ...... 99
3.4) Các giải pháp thúc đẩy đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài của Hàn Quốc
vào Việt Nam ............................................................................................ 109
3.4.1)Về pháp luật chính sách:...................................................................... 109
3.4.2) Về quản lý nhà nước trong hoạt động đầu tư nước ngoài ................ 110
3.4.3) Đổi mới và đẩy mạnh hoạt động xúc tiến đầu tư ............................... 112
3.4.4) Giải pháp về thuế
......................................................................... 114
3.4.5) Hoàn thiện về môi trường đầu tư ....................................................... 114
KẾT LUẬN .................................................................................................. 118
Danh mục tài liệu tham khảo ..................................................................... 119
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Danh mục các bảng
Bảng 2.1: Kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam – Hàn Quốc
34
giai đoạn 1983-1992
Bảng 2.2: Kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam- Hàn Quốc
37
Giai đoạn 1993-2006
Bảng 2.3: Kim ngạch Xuất khẩu của Việt Nam sang Hàn Quốc giai
đoạn 1993-2006
Bảng 2.4: Mƣời thị trƣờng xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam
Bảng 2.5 : Hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Hàn Quốc
Bảng 2.6 : Kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ Hàn Quốc giai đoạn
1993-2006
Bảng 2.7: Các mặt hàng nhập khẩu chính của Việt Nam từ Hàn Quốc
Bảng 2.8 : Top mƣời đối tác có tổng vốn đầu tƣ cao nhất
Bảng 2.9 : Tình hình đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài của Hàn Quốc tại
39
41
42
44
46
55
56
Việt Nam( 1991-2006)
Bảng 2.10:Một số dự án đầu tƣ lớn của Hàn Quốc tại Việt Nam trƣớc
58
đây
Bảng 2.11: Một số dự án hàng đầu của Hàn Quốc tại Việt Nam hiệnnay 60
Bảng 2.12: Đầu tƣ FDI của Hàn Quốc vào các địa phƣơng trong cả
64
nƣớc 2006
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Danh mục các biểu đồ
Biểu đồ 2.1 : Kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam- Hàn Quốc
35
giai đoạn 1983-1992.
Biểu đồ 2.2: Kim ngạch ngoại thƣơng Việt Nam- Hàn Quốc
38
giai đoạn 1993-2006.
Biểu đồ 2.3: Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang
40
Hàn Quốc giai đoạn 1993-2006
Biểu đồ 2.4: Kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ Hàn Quốc
45
giai đoạn 1993-2006
Biểu đồ 2.5: Thể hiện tỷ lệ vốn đầu tƣ của Hàn Quốc trong tổng
số vốn đầu tƣ nƣớc ngoài vào Việt Nam năm 2006
Biểu đồ 2.6: Tỷ lệ tăng của vốn đầu tƣ nƣớc ngoài từ Hàn Quốc
vào Việt Nam giai đoạn 1996-2006
Biểu đồ 2.7: Cơ cấu đầu tƣ của Hàn Quốc vào Việt Nam theo
ngành kinh tế
Biểu đồ 2.8: Các lĩnh vực đầu tƣ chủ yếu của Hàn Quốc vào Việt
Nam năm 2006
55
57
62
62
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CÁC TỪ
VIẾT TẮT
NGHĨA CỦA TỪ
NGHĨA TIẾNG ANH
NGHĨA TIẾNG VIỆT
ASEAN
Association of Southeast Asia
Nations
Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á
AFTA
ASEAN Free Trade Area
Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN
DOC
Department commerce
Bộ thương mại Hàn Quốc
DSM
Dispute Settlement Measures
Cơ chế giải quyết tranh chấp
EP
Export price
Giá xuất khẩu
IMF
International Monetary Fund
Quỹ Tiền tệ Quốc tế
ITC
International Trade
Committee
Ủy ban Thương mại Quốc tế
MOT
Ministry Of Trade
Bộ Thương mại Việt Nam
UN
United Nations
Liên Hợp Quốc
USD
United States Dollar
Đô la Mỹ
VIETRADE Viet Nam Trade Promote
Cơ quan Xúc tiến Thương mại
Việt Nam
WTO
World Trade Organization
Tổ chức Thương mại Thế giới
WB
World Bank
Ngân hàng thế giới
ADB
Asian Development Bank
Ngân hàng phát triển châu Á
KOTRA
Korea Trade- Investment
Promotion Agency
Phòng xúc tiến thương mại và đầu tư
Hàn Quốc
JETRO
Japan Extenal Trade
Organization
Tổ chức xúc tiến thương mại
Nhật Bản
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
CHƢƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ VÀ
TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC HỘI NHẬP TỚI QUAN HỆ KINH TẾ
VIỆT NAM- HÀN QUỐC
1.1 - Hội nhập kinh tế - khái niệm và bản chất
1.1.1. Hội nhập kinh tế - vấn đề mang tính khách quan của các nền kinh tế
hiện nay
Hội nhập kinh tế quốc tế là một quá trình phát triển tất yếu của nền
kinh tế thế giới, từ thấp đến cao, từ quy mô hẹp đến quy mô ngày càng rộng
lớn hơn, đặc biệt là trong điều kiện hiện nay, khi quá trình toàn cầu hóa, khu
vực hóa và quốc tế hóa đang diễn ra hết sức nhanh chóng dƣới sự tác động
mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ. Trƣớc đây, tính chất xã
hội hóa của quá trình sản xuất chủ yếu mới lan tỏa bên trong phạm vi biên
giới của từng quốc gia, nó gắn các quá trình sản xuất, kinh doanh riêng rẽ lại
với nhau, hình thành các tập đoàn kinh tế quốc gia và làm xuất hiện phổ biến
các loại hình công ty cổ phần trong nền kinh tế quốc gia. Qua đó quan hệ sở
hữu về tƣ liệu sản xuất đã có sự thay đổi đáng kể, dần hình thành nên sở hữu
hỗn hợp. Từ đó, việc đáp ứng yêu cầu về quy mô vốn lớn cho sản xuất kinh
doanh ngày càng thuận lợi hơn. Tình hình này càng đòi hỏi sự tham gia ngày
càng lớn của chính phủ các quốc gia có nền kinh tế phát triển. Bởi lẽ, các
quốc gia này là những quốc gia có thế mạnh về vốn, công nghệ, trình độ quản
lý... Ngày nay, một mặt do trình độ phát triển cao của lực lƣợng sản xuất làm
cho tính chất xã hội hóa của chính nó càng vƣợt ra khỏi phạm vi biên giới
quốc gia, lan tỏa sang các quốc gia khu vực và thế giới nói chung. Mặt khác,
tự do hóa thƣơng mại cũng đang trở thành xu hƣớng tất yếu, đƣợc xem là
nhân tố quan trọng thúc đẩy buôn bán giao lƣu giữa các quốc gia, thúc đẩy
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
tăng trƣởng kinh tế và nâng cao mức sống của mọi quốc gia. Chính vì vậy,
hầu hết các quốc gia trên thế giới theo định hƣớng phát triển của mình đều
điều chỉnh các chính sách theo hƣớng mở cửa, giảm và tiến tới dỡ bỏ các rào
cản thƣơng mại, tạo điều kiện cho việc lƣu chuyển các nguồn lực và hàng hóa
tiêu dùng giữa các quốc gia ngày càng thuận lợi hơn, thông thoáng hơn.
Không ngừng đẩy mạnh trao đổi hàng hóa và dịch vụ, mở rộng sự phân công
và hợp tác quốc tế trên các lĩnh vực kinh tế, khoa học kỹ thuật... là một nhu
cầu không thể thiếu đƣợc của đời sống kinh tế và là một tất yếu khách quan
của thời đại, dù đó là nƣớc lớn hay nhỏ, nƣớc công nghiệp phát triển hay kém
phát triển, nƣớc tƣ bản chủ nghĩa hay xã hội chủ nghĩa.
Mỗi quốc gia trong quá trình hội nhập để phát triển, trong bối cảnh
cạnh tranh gay gắt đều phải chú ý đến các quan hệ trong và ngoài khu vực.
Về lâu dài cũng nhƣ trƣớc mắt, việc giải quyết các vấn đề của quốc gia đều
phải tính đến và cân nhắc với xu hƣớng hội nhập toàn cầu để đảm bảo đƣợc
lợi ích phát triển tối ƣu của quốc gia. Việt Nam cũng không thể nằm ngoài
quá trình này. Trong điều kiện hội nhập, các quốc gia dù giàu có hoặc phát
triển đến đâu cũng không thể tự mình đáp ứng đƣợc tất cả các nhu cầu của
chính mình. Trình độ phát triển càng cao càng phụ thuộc với mức độ nhiều
hơn vào thị trƣờng thế giới. Đó là một vấn đề có tính quy luật. Những quốc
gia chậm trễ trong hội nhập kinh tế quốc tế thƣờng phải trả giá bằng chính sự
tụt hậu của mình, ngƣợc lại những nƣớc vội vã không phát huy nội lực, không
chủ động hội nhập cũng đã bị trả giá. Bởi vậy, để hội nhập có hiệu quả, cần
phải có quan điểm nhận thức đúng đắn, nhất quán, cơ chế chính sách thích
hợp, tận dụng tốt cơ hội, không bỏ lỡ thời cơ, giảm thách thức, hạn chế rủi ro
trong quá trình tiến lên của mình.
1.1.2. Khái niệm
Hội nhập kinh tế quốc tế là một thuật ngữ đã xuất hiện trong vài thập
kỷ gần đây. Nhƣng cho đến nay vẫn đang tồn tại các cách hiểu khác nhau về
hội nhập kinh tế quốc tế. Có loại ý kiến cho rằng: hội nhập kinh tế quốc tế là
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
sự phản ánh quá trình các thể chế quốc gia tiến hành xây dựng, thƣơng lƣợng,
ký kết và tuân thủ các cam kết song phƣơng, đa phƣơng và toàn cầu ngày
càng đa dạng hơn, cao hơn và đồng bộ hơn trong các lĩnh vực đời sống kinh tế
quốc gia và quốc tế. Loại ý kiến khác lại cho rằng hội nhập kinh tế quốc tế là
quá trình loại bỏ dần các hàng rào thƣơng mại quốc tế, thanh toán quốc tế và
di chuyển các nhân tố sản xuất giữa các nƣớc.
Mặc dù còn có những quan niệm khác nhau, nhƣng hiện nay khái niệm
tƣơng đối phổ biến đƣợc nhiều nƣớc chấp nhận về hội nhập nhƣ sau: Hội
nhập kinh tế quốc tế là sự gắn kết nền kinh tế của mỗi quốc gia vào các tổ
chức hợp tác kinh tế khu vực và toàn cầu, trong đó mối quan hệ giữa các nƣớc
thành viên có sự ràng buộc theo những quy định chung của khối. Nói một
cách khái quát nhất, hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình các quốc gia thực
hiện mô hình kinh tế mở, tự nguyện tham gia vào các định chế kinh tế và tài
chính quốc tế, thực hiện thuận lợi hóa và tự do hóa thƣơng mại, đầu tƣ và các
hoạt động kinh tế đối ngoại khác.
*Hội nhập kinh tế quốc tế nhằm giải quyết 6 vấn đề chủ yếu:
Đàm phán cắt giảm thuế quan;
Giảm, loại bỏ hàng rào phi thuế quan;
Giảm bớt các hạn chế đối với dịch vụ;
Giảm bớt các trở ngại đối với đầu tƣ quốc tế;
Điều chỉnh các chính sách thƣơng mại khác;
Triển khai các hoạt động văn hóa, giáo dục, y tế... có tính chất toàn
cầu.
1.1.3. Bản chất của hội nhập kinh tế quốc tế
Hội nhập là kết quả chính trị có chủ đích rõ ràng nhằm hình thành một tập
hợp khu vực để thúc đẩy sản xuất, mở rộng thị trƣờng cho sản phẩm dịch vụ
nƣớc mình. Do đó Hội nhập là hoạt động chủ quan của con ngƣời, ở đây là
các chính phủ, nhằm lợi dụng sức mạnh của thời đại để tăng cƣờng sức mạnh
dân tộc mình. Hội nhập quốc tế trƣớc kia cũng nhƣ hiện nay cùng có mục
đích giống nhau là lợi dụng đến mức tối đa sự hợp tác quốc tế để tăng cƣờng
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
sức mạnh dân tộc. Hội nhập quốc tế ngày nay với toàn cầu hoá tuy là hai quá
trình khác nhau vì hội nhập quốc tế là hành động chủ quan còn toàn cầu hoá
là hiện tƣợng khách quan nhƣng chúng có mối quan hệ thân thiết và phụ
thuộc lẫn nhau. Do vậy, khi tham gia vào hội nhập kinh tế quốc tế cần phải có
những bƣớc đi cụ thể đƣợc tính toán cẩn thận, phải xây dựng lộ trình hội nhập
phù hợp với khả năng và lợi ích của dân tộc. Hội nhập giúp chúng ta tìm đƣợc
chỗ thích hợp nhất trong con tàu toàn cầu hoá, nhƣng mặt khác toàn cầu hoá
lại chỉ là con tàu chỉ chạy một chiều và không đậu lại ở một bến nào cả, nên
muốn không bị nhỡ hoặc bị văng va khỏi con tàu này, tức là tụt hậu thì quá
trình hội nhập nói chung và hội nhập kinh tế quốc tế nói riêng cũng phải khẩn
trƣơng và có những quyết định mạnh dạn.
Về bản chất, hội nhập kinh tế quốc tế đƣợc thể hiện chủ yếu ở một số
mặt sau đây:
Hội nhập kinh tế quốc tế là sự đan xen, gắn bó và phụ thuộc lẫn nhau giữa
các nền kinh tế quốc gia với nhau và với nền kinh tế thế giới. Nó vừa là
quá trình hợp tác cùng phát triển, vừa là quá trình đấu tranh rất phức tạp,
đặc biệt là đấu tranh của các nƣớc đang phát triển để bảo vệ lợi ích của
mình vì một trật tự công bằng, chống lại những áp đặt phi lý của các
cƣờng quốc kinh tế và các công ty xuyên quốc gia;
Hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình xóa bỏ từng bƣớc và từng phần các
rào cản về thƣơng mại và đầu tƣ giữa các quốc gia theo hƣớng tự do hóa
kinh tế;
Hội nhập kinh tế quốc tế một mặt tạo điều kiện thuận lợi mới cho các doanh
nghiệp trong sản xuất kinh doanh, mặt khác buộc các doanh nghiệp phải có
những đổi mới để nâng cao sức cạnh tranh trên thƣơng trƣờng;
Hội nhập kinh tế quốc tế tạo thuận lợi cho việc thực hiện các công cuộc
cải cách ở các quốc gia nhƣng đồng thời cũng là yêu cầu, sức ép đối với
mỗi nƣớc trong việc đổi mới và hoàn thiện thể chế kinh tế, đặc biệt là các
chính sách và phƣơng thức quản lý vĩ mô.
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Hội nhập kinh tế quốc tế chính là sự tạo dựng các nhân tố và điều kiện
mới cho sự phát triển của từng quốc gia và cộng đồng quốc tế trên cơ sở
trình độ phát triển ngày càng cao và hiện đại của lực lƣợng sản xuất.
Hội nhập kinh tế quốc tế chính là sự khơi thông các dòng chảy nguồn lực
trong và ngoài nƣớc, tạo điều kiện mở rộng thị trƣờng, chuyển giao công
nghệ và các kinh nghiệm quản lý.
1.2 Nội dung của các quan hệ kinh tế quốc tế( đặc biệt là quan hệ
thƣơng mại và đầu tƣ)
1.2.1 Quan hệ hợp tác về thƣơng mại
1.2.1.1 Khái niệm về thƣơng mại quốc tế
Thƣơng mại quốc tế là việc trao đổi hàng hoá dịch vụ giữa các chủ
thể có quốc tịch khác nhau (trong đó đối tƣợng trao đổi thƣờng là vƣợt
qua ngoài phạm vi địa lý của một quốc gia) thông qua hoạt động mua
bán, lấy tiền làm môi gới. Đây là một trong những hình thức chủ yếu
của hoạt động kinh doanh quốc tế.
Trong thập kỷ vừa qua, thƣơng mại đóng vai trò ngày càng tăng đối
với phần lớn các nền kinh tế thế giới. Một chỉ số để đánh giá tầm quan
trọng của thƣơng mại đối với một quốc gia là xem xét tƣơng quan giữa
quy mô thƣơng mại của mỗi nƣớc đối với tổng sản lƣợng của nƣớc đó.
Có những nƣớc trên thế giới, chẳng hạn nhƣ Singapore, chỉ số này lớn
hơn 100% (tức là giá trị thƣơng mại của nƣớc đó đã vƣợt quá giá trị
hàng hoá và dịch vụ sản xuất ra).
1.2.1.2 Đặc điểm của thƣơng mại quốc tế
Một là, hoạt động thƣơng mại quốc tế diễn ra trên thị trƣờng thế
giới, có thể là thị trƣờng toàn thế giới, thị trƣờng khu vực hay thị trƣờng
của nƣớc xuất khẩu hoặc nƣớc nhập khẩu. ở đó diễn ra các hoạt động
mua bán hàng hoá của các bên tham gia trao đổi.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Hai là, các bên tham gia thƣơng mại quốc tế là những ngƣời khác
quốc gia, có thể là các doanh nghiệp nhà nƣớc, doanh nghiệp tập thể
hoặc tƣ nhân. Mục đích tham gia buôn bán quốc tế của họ là có lợi trong
việc trao đổi. Cái lợi trong việc buôn bán quốc tế tƣ nhân là lợi nhuận có
đƣợc do việc mua rẻ và bán đắt.
Ba là, hàng hoá trao đổi trong thƣơng mại quốc tế là hàng hoá vật
chất, hàng hoá dịch vụ… Trao đổi quốc tế về hàng hoá vật chất gọi là
thƣơng mại hàng hoá quốc tế, ở phạm vi một quốc gia gọi là ngoại
thƣơng. Hàng hoá vật chất là những hàng hóa tồn tại dƣới dạng vật chất,
định lƣợng đƣợc, dự trữ đƣợc nhƣ hàng hoá lƣơng thực thực phẩm và
phi lƣơng thực thực phẩm. Trong trao đổi, ngƣời mua và ngƣời bán mua
bán với nhau quyền sở hữu và sử dụng hàng hoá. Do có sự cách biệt về
địa lý, hàng hoá vật chất có sự di chuyển qua biên giới từ nƣớc xuất
khẩu sang nƣớc nhập khẩu. Cùng với các nghiệp vụ mua, bán hàng hoá
có cả dịch vụ kèm theo nhƣ: vận chuyển, bảo quản, bảo hành, bảo hiểm,
thanh toán quốc tế…
Trao đổi quốc tế về hàng hoá và dịch vụ gọi là thƣơng mại dịch vụ
quốc tế, ở phạm vi một quốc gia gọi là dịch vụ thu ngoại tệ. Hàng hoá
dịch vụ là những hàng hoá tồn tại dƣới dạng phi vật chất, khó định
lƣợng đƣợc, không dự trữ đƣợc. Quá trình cung cấp diễn ra đồng thời
với quá trình tiêu thụ (sử dụng) hàng hoá dịch vụ. Trong trao đổi ngƣời
bán (ngƣời cung cấp dịch vụ) và ngƣời mua (ngƣời nhận dịch vụ) mua
bán với nhau về quyền sử dụng hàng hoá dịch vụ. Do sự cách biệt về địa
lý giữa ngƣời cung cấp và ngƣời nhận dịch vụ, hàng hoá dịch vụ có thể
di chuyển hoặc không di chuyển qua biên giới.
Bốn là, phƣơng tiện thanh toán trong thƣơng mại quốc tế giữa
ngƣời mua và ngƣời bán là đồng tiền có khả năng chuyển đổi.
Những đặc điểm phát triển thương mại quốc tế hiện nay:
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Một là, thƣơng mại quốc tế đang phát triển với quy mô lớn, tốc độ
tăng nhanh. Năm 2000, tốc độ tăng trƣởng thƣơng mại quốc tế đạt 10%,
cao hơn 2 lần so với 4,3% năm 1999 và hơn 2,5 lần so với mức 3,8%
năm 1998. Những năm gần đây, sản xuất quốc tế mở rộng mạnh mẽ là
do các liên kết kinh tế quốc tế đƣợc tăng cƣờng trên khắp các châu lục.
Sự phát triển liên kết kinh tế quốc tế đã giúp thƣơng mại hàng hoá quốc
tế tăng nhanh. Trao đổi hàng hoá quốc tế ngày càng thuận lợi nhờ
phƣơng tiện thông tin và giao thông vận tải phát triển. Điều kiện buôn
bán quốc tế ngày càng thông thoáng do các nƣớc áp dụng các biện pháp
giảm dần thuế qua và bớt dần hàng rào phi thuế quan.
Hai là, các hình thức thƣơng mại đa dạng. Những năm gần đây,
thƣơng mại quốc tế phát triển đa dạng về hình thức, nhƣ: thƣơng mại
hàng hoá, thƣơng mại dịch vụ và thƣơng mại các yếu tố sản xuất (vốn,
sức lao động, khoa học công nghệ). Sự phát triển của thƣơng mại quốc
tế với đặc điểm nổi bật là sự gia tăng thƣơng mại phi hàng hoá nhanh
hơn sự gia tăng thƣơng mại hàng hoá. Sự phát triển đa dạng của thƣơng
mại quốc tế đánh dấu bƣớc phát triển mới trong trao đổi và phân công
lao động quốc tế ở tầm cao không chỉ dừng ở mức thông qua thị trƣờng
quốc tế đơn phƣơng mà đã tiến đến sự hợp tác song phƣơng, đa phƣơng,
hợp tác khu vực trên các lĩnh vực trao đổi hàng hóa, dịch vụ, đầu tƣ,
khoa học công nghệ… Sự phát triển nhanh chóng của thƣơng mại phi
hàng hoá phản ánh đặc điểm sản xuất quốc tế hiện nay với sự phát triển
nhanh chóng của khoa học công nghệ thoả mãn nhu cầu tiêu dùng giữa
các quốc gia không chỉ bằng những hàng hoá vật chất mà còn cả những
hàng hoá phi vật chất. Tốc độ gia tăng nhanh chóng của thƣơng mại phi
hàng hoá tạo ra nguồn thu ngoại tệ lớn cho các nƣớc đặc biệt là đối với
các nƣớc phát triển. Nếu thế kỷ XIX, xuất khẩu hàng hoá chiếm vị trí
bao trùm thì trong thế kỷ XX, xuất khẩu tƣ bản ngày càng nổi trội: tổng
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
số vốn đầu tƣ ra nƣớc ngoài tăng nhanh. Năm 1990, đầu tƣ quốc tế trực
tiếp (FDI) đạt 151 tỷ USD, năm 1999 đạt 865 tỷ USD.
Ba là, thƣơng mại quốc tế phát triển lôi cuốn tất cả các quốc gia
đều tham gia, nhƣng cũng tập trung chủ yếu vào các nƣớc công nghiệp
phát triển. Những thập kỷ gần đây, trong xu thế phát triển của kinh tế
thế giới - toàn cầu hoá và "mở cửa kinh tế" quốc gia, các nƣớc trên thế
giới không thể phát triển kinh tế riêng rẽ đƣợc, phải có hoạt động kinh tế
với nƣớc ngoài. Phát triển thƣơng mại quốc tế là một trong những định
hƣớng kinh tế đƣợc các nƣớc lựa chọn. Ngày nay, tất cả các nƣớc đều có
thƣơng mại quốc tế, song thƣơng mại quốc tế phát triển chủ yếu tập
trung ở các nƣớc công nghiệp phát triển. Hai vấn đề này phản ánh lực
lƣợng sản xuất của thế giới phát triển đáng kể và tiềm lực kinh tế của
các nƣớc công nghiệp ngày một tăng, ƣu thế ngày càng lớn.
Bốn là, các trung tâm thƣơng mại quốc tế đã và đang hình thành. Trên
thế giới có 3 trung tâm kinh tế lớn là Mỹ - Canada, Tây Âu và Đông Bắc á,
ngoài ra còn các khối, ASEAN, Trung Mỹ, Tây Phi… đã và đang hình thành.
Nhìn chung, các trung tâm, từng khối kinh tế đang và ngày càng hoàn thiện,
tận dụng các mối quan hệ thuận lợi của nhau về địa lý, tính văn hoá dân tộc,
về lợi ích, khắc phục các mâu thuẫn, bất đồng, tăng cƣờng đoàn kết, nhằm
phát triển kinh tế và thƣơng mại, mở rộng quan hệ kinh tế với các trung tâm,
các khối bên ngoài để cùng phát triển.
1.2.1.3 Vai trò của thƣơng mại quốc tế đối với sự phát triển kinh tế
-
Thƣơng mại quốc tế có vai trò rất quan trọng trong phát triển và tăng
trƣởng kinh tế. Xuất nhập khẩu có mối quan hệ nhân quả tới tăng trƣởng kinh
tế. (1), (2), (3), (4) Giáo trình kinh tế phát triển, trang 303, 305. Mối quan hệ
này đƣợc thể hiện ở các khía cạnh: Xuất khẩu cho phép khai thác đƣợc các lợi
thế so sánh, hiệu quả kinh tế theo qui mô, thực hiện chuyên môn hoá sản xuất;
nhập khẩu bổ sung đƣợc hàng hoá, dịch vụ khan hiếm cho sản xuất và tiêu
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
dùng; xuất nhập khẩu còn tạo ra các tác động ngoại ứng nhƣ: thúc đẩy trao
đổi thông tin, dịch vụ, tăng cƣờng kiến thức marketing cho các doanh nghiệp
nội địa và lôi kéo họ vào mạng lƣới phân phối toàn cầu. Tất cả các yếu tố này
sẽ đẩy mạnh tốc độ tăng trƣởng của nền kinh tế.
-
Trong hoạt động kinh tế đối ngoại, thƣơng mại quốc tế giữ vị trí quan
trọng, nó tạo điều kiện phát huy đƣợc lợi thế của từng nƣớc trên thị trƣờng
quốc tế. Kết quả hoạt động thƣơng mại quốc tế của một nƣớc đƣợc đánh giá
qua cân đối thu chi ngoại tệ dƣới hình thức “cán cân thanh toán xuất nhập
khẩu”, kết quả này sẽ làm tăng hoặc giảm thu nhập của đất nƣớc, do đó mà
nó tác động đến tổng cầu của nền kinh tế. Khi cán cân thanh toán có mức xuất
siêu sẽ làm cho mức chi tiêu giảm, từ đó mà tác động đến GDP.
- Thông qua hoạt động xuất khẩu sẽ thu đƣợc nguồn ngoại tệ cho nƣớc chủ
nhà. Mặt khác là cơ sở để thu hút nguồn vốn đầu tƣ của các nƣớc trên thế
giới. Nhập khẩu sẽ giúp các nƣớc thực hiện quá trình công nghiệp hoá, thông
qua việc nhập khẩu các trang thiết bị kỹ thuật, khoa học công nghệ... sẽ thúc
đảy sản xuất,thay đổi cơ cấu sản phẩm và nâng cao hiệu quả của sản xuất, trên
cở sở đó thúc đẩy quá trình công nghiệp hoá- hiện đại hoá (CNH – HĐH) đất
nƣớc.
-
Thông qua hoạt động thƣơng mại quốc tế sẽ giúp các nƣớc sử dụng hiệu
quả các lợi thế của mình: nguồn lao động dồi dào, nguồn tài nguyên thiên
nhiên phong phú... đồng thời giúp các nƣớc nâng cao đƣợc trình độ của ngƣời
lao động và cải thiện đƣợc đời sống của ngƣời lao động.
1.2.2 Quan hệ hợp tác về đầu tƣ( đặc biệt là FDI)
1.2.2.1 Khái niệm đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài:
Đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài (FDI) là một trong những loại hình phát
triển nhất của đầu tƣ nƣớc ngoài, gia tăng nhanh chóng và chiếm vị trí ngày
càng cao trong lƣu chuyển vốn quốc tế. FDI mang lại lợi ích cho cả nƣớc đi
đầu tƣ và nƣớc nhận đầu tƣ. Chính vì thế xuất phát từ nhiều khía cạnh, góc
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
độ, quan điểm khác nhau trên thế giới đã có nhiều khái niệm khác nhau về
đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài .
Theo quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) {1997}:
“Đầu tƣ trực tiếp ám chỉ số đầu tƣ đƣợc thực hiện để thu lợi ích
lâu dài cho một hãng hoạt động ở một nền kinh tế khác với nền kinh tế
của nhà đầu tƣ, mục đích của nhà đầu tƣ là dành đƣợc tiếng nói có hiệu
quả trong công việc quản lí đó”.Ở Việt Nam cũng có nhiều định nghĩa
khác nhau về FDI. Theo luật đầu tƣ nƣớc ngoài tại Việt Nam sửa đổi,
ban hành ngày 12/11/1996 tại điều 2 chƣơng I:
“Đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài là việc nhà đầu tƣ trực tiếp nƣớc
ngoài đƣa vào Việt Nam vốn bằng tiền hoặc bất kì tài sản nào để tiến
hành hoạtđộng đầu tƣ theo quy định của luật này”.
Bộ luật tự do hoá chu chuyển vốn do tổ chức hợp tác và phát triển
kinh tế (OECD) ban hành thì lại nhấn mạnh về mục tiêu của FDI theo đó
“ FDI đƣợc hiểu là các loại đầu tƣ nhằm tạo ra quan hệ kinh tế lâu dài
với một doanh nghiệp ”.
Xét dƣới góc độ vốn đầu tƣ, FDI lại đƣợc nhận xét là “ một loại
hình di chuyển vốn quốc tế, trong đó ngƣời chủ sở hữu vốn đồng thời là
ngƣời trực tiếp quản lý và điều hành hoạt động sử dụng vốn. Cũng có ý
kiến khác nhau cho rằng “đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài là hình thức đầu tƣ
quốc tế mà chủ đầu tƣ nƣớc ngoài đóng góp một số vốn đủ lớn vào lĩnh
vực sản xuất hoặc dịch vụ, cho phép họ trực tiếp tham gia điều hành đối
tƣợng mà họ bỏ vốn đầu tƣ”. Có thể nói mỗi nhà kinh tế định nghĩa về
FDI theo một cách khác nhau tuỳ theo khía cạnh mà họ tiếp xúc.
Nhƣ vậy, mặc dù có nhiều quan điểm khác nhau khi đƣa ra khái
niệm về FDI, song từ những khái niệm trên có thể đƣa ra một khái niệm
tổng quát nhất, đó là:
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
“Đầu tư trực tiếp nước ngoài là hình thức mà nhà đầu tư bỏ vốn để
tạo lập cơ sở sản xuất kinh doanh ở nước tiếp nhận đầu tư. Trong đó, nhà
đầu tư nước ngoài có thể thiết lập quyền sở hữu từng phần hay toàn bộ vốn
đầu tư và giữ quyền quản lí, điều hành trực tiếp đối tượng mà họ bỏ vốn
nhằm mục đích thu được lợi nhuận từ các hoạt động đầu tư đó trên cơ sở
tuân theo quy định của luật đầu tư nước ngoài của nước sở tại.
1.2.2.2 Vai trò của đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài
Đối với nƣớc đi đầu tƣ:
Xây dựng đƣợc thị trƣờng cung cấp nguyên nhiên liệu và tiêu thụ hàng
hoá ổn định.
Thu đƣợc lợi nhuận cao nhờ sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên và
nhân công rẻ của nƣớc nhận đầu tƣ.
Tăng khả năng cạnh tranh, tránh đƣợc hàng rào thuế quan của nƣớc
nhận đầu tƣ do xây dựng đƣợc các doanh nghiệp nằm ngay trong lòng các
nƣớc sở tại.
Tạo điều kiện mở rộng, bành trƣớng và gây ảnh hƣởng cả về chính trị
và kinh tế đối với nƣớc tiếp nhận đầu tƣ.
Xuất khẩu đƣợc những công nghệ đã lạc hậu so với nƣớc đầu tƣ.
Có khả năng trực tiếp kiểm soát hoạt động của doanh nghiệp và đƣa ra
những quyết định có lợi nhất cho họ. Do vậy, vốn đầu tƣ đƣợc sử dụng với
hiệu quả cao.
Đối với nƣớc nhận đầu tƣ:
Đầu tƣ nƣớc ngoài đã tạo một nguồn vốn bổ sung to lớn cho phát
triển sản xuất, tiếp thu khoa học công nghệ tiên tiến, mở rộng thị trƣờng
trong và ngoài nƣớc cũng nhƣ nâng cao trình độ quản lí kinh tế.
Các nƣớc tiếp nhận vốn đầu tƣ, đặc biệt là các nƣớc đang phát
triển thì FDI là yếu tố quan trọng làm tăng cƣờng vốn đầu tƣ trong nƣớc
trong điều kiện tỷ lệ tiết kiệm nội địa thấp, thiếu ngoại tệ và quá trình
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
tích luỹ nội bộ chậm, không đáng kể so với nhu cầu phát triển chung của
nền kinh tế.
FDI bổ sung nguồn vốn cho nƣớc chủ nhà, giúp bù đắp sự thiếu
hụt của nguồn vốn trong nƣớc, mở rộng tích luỹ và góp phần vào việc
nâng cao tốc độ phát triển kinh tế. Hầu hết các nƣớc, nhất là các nƣớc
đang phát triển đều có nhu cầu về vốn để thực hiện công nghiệp hoá.
Thực tế cho thấy, nhiều nƣớc đang phát triển nhờ có FDI nên đã giải
quyết đƣợc một phần khó khăn về vốn và đã thực hiện thành công quá
trình công nghiệp hoá đất nƣớc.
Thông qua FDI các công ty đã chuyển giao kĩ thuật công nghệ
sang các nƣớc chủ nhà. Nhờ sự chuyển giao này mà các nƣớc chủ nhà
có thể thu hút đƣợc kĩ thuật và công nghệ tiên tiến, kinh nghiệm quản lí
kinh doanh và năng lực Marketing, đội ngũ lao động đƣợc đào tạo và
bồi dƣỡng về nhiều mặt.
Do tác động của vốn, của khoa học công nghệ hiện đại, FDI sẽ tác
động mạnh mẽ đến việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Cơ cấu ngành, cơ
cấu cùng, cơ cấu lao động, cơ cấu kĩ thuật, cơ cấu sản phẩm sẽ đƣợc
biến đổi theo chiều hƣớng tiến bộ.
Nhờ có kĩ thuật và công nghệ hiện đại mà các nƣớc chủ nhà có
điều kiện khai thác một cách có hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên.
FDI là một trong những hình thức hợp tác đầu tƣ quốc tế. Thông
qua FDI, các nƣớc chủ nhà sẽ có thêm điều kiện mở rộng quan hệ kinh
tế quốc tế.
FDI làm cho các tiềm năng phát triển kinh tế xã hội của đất nƣớc
có điều kiện để khai thác, điều đó tác động mạnh mẽ đến việc chuyển
dịch cơ cấu kinh tế, mặt khác tiếp nhận đầu tƣ trực tiếp, nƣớc chủ nhà
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
không phải lo trả nợ mà thông qua FDI nƣớc chủ nhà có điều kiện xâm
nhập thị trƣờng thế giới. Các công ty thuộc các nƣớc đang phát triển khó
hoặc ít có cơ hội thâm nhập vào thị trƣờng quốc tế, với sự liên doanh,
liên kết với các công ty đa quốc gia các công ty thuộc các nƣớc đang
phát triển sẽ có điều kiện vƣơn tới các thị trƣờng nƣớc ngoài. Có thể nói
đây là cách thức nhanh và có hiệu quả nhất giúp các công ty của nƣớc
nhận đầu tƣ đến với thị trƣờng nƣớc ngoài và thực hiện kinh doanh quốc
tế.
Mặc dù có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, nguồn vốn
FDI không phải là không có những tác động tiêu cực. Nó chỉ có thể phát
huy tác dụng tốt trong môi trƣờng kinh tế, chính trị xã hội ổn định, đặc
biệt là Nhà nƣớc biết sử dụng và phát huy vai trò quản lí của mình. Cụ
thể một số mặt hạn chế mà nguồn vốn FDI đem lại nhƣ sau:
Nguồn vốn FDI đầu tƣ cho nƣớc chủ nhà song trên thực tế do chủ
đầu tƣ quản lí trực tiếp và sử dụng theo những mục tiêu cụ thể của mình.
Do vậy, nƣớc sở tại khó chủ động trong việc bố trí cơ cấu đầu tƣ theo
ngành và lãnh thổ.
Nếu nƣớc sở tại không có một quy hoạch đầu tƣ cụ thể và khoa
học, dễ dẫn đến đầu tƣ tràn lan kém hiệu quả, tài nguyên thiên nhiên bị
khai thác quá mức và nạn ô nhiễm môi trƣờng trầm trọng.
Do trình độ nƣớc sở tại còn kém nên nhiều nhà đầu tƣ trực tiếp
nƣớc ngoài đã lợi dụng những sơ hở trong luật pháp và trong quản lí của
nƣớc đó để lách luật, trốn thuế gây tổn hại đến lợi ích của nƣớc chủ nhà.
Trong chuyển giao công nghệ nếu không làm tốt công tác thẩm định sẽ
dẫn đến những hiện tƣợng tiêu cực nhƣ chuyển giao nhỏ giọt từng phần,
chuyển giao công nghệ lạc hậu và nƣớc chủ nhà sẽ nơi thải công nghiệp cho
các nƣớc phát triển.
20
.PDF 
121 
44730 
112 
