Tài liệu Qua khu va vinh quang

phananhkhoa Originated in: www.thuvien-ebook.com Any Suggestion: [email protected] Ml,lCLl,lC GIAO THONG TRONG TUONG LAl ......................................................................... ,," 112 Lor Nor DAu ...................................................................................................................... 5 Tài YHOC DICH Bt,NH TRONG QuA KHU ................................................................................... 70 NHCiNG Sl,1 KJt,N LON TRONG THt IT THU 20 sản THANH Tl,lU CUA YHOC TRONG THIP'N NIP'N KY THU HAl ............................ 76 10 Sl,1 KJt,N LON TRONG THt IT THU 20 ................................................................. 27 NHCiNG THANH Tl,lU Y HOC TRONG THt KY 20 ................................................... 80 10 Sl,1 KJtN Trtu BIt.U CUA THt GIOr TRONG THIm NIP'N KY VUA QUA ... 28 MOT s6 Sl,1 KJt,N QUAN TRONG TRONG LICH SU NGHIP'N cuu vf. GENE Dl TRUYf.N ....................................................................................................................... 86 10 Sl,1 KJt,N N6I BAT CUA VIt,T NAM TRONG THt IT 20 .................................... 30 DAN s6 THt GIOI của HoAN TAT 99% TAM BAN D6 GENE NGUOr MOT Sl,1 KJt,N TRONG DN TRONG LICH SU NHAN LON .................................................;.............................. 89 DAN s6 vA Sl,1 BUNG N6 DAN s6 ............................................................................ 35 THt KY 21: THaI DN CUA Y HOC Dl TRUYf.N ....................................................... 92 KY Ll,lC vf. DAN s6 ......................................................................................................... 36 pha n BAO NHIP'U NGUOJ DA S6NG TRt.N HANH TINH NAy? .................................... 36 DAN S6CUA VIt,TNAM ................................................................................................ 37 cACTHANHPH6NGAycANGQuA TAIVf.DANS6 .......................................... 38 CHItNTRANH MUOJ cuOC CHItN TRANH N6I BAT TRONG THt KY 20 ................................... 44 CHItN TRANH KY THuAT CAO TRONG TUONG LAl ............................................ 50 CHItN BINH TUONG LAl .............................................................................................. 51 NHCiNG va KHI CUA THt KY 21 ................................................................................. 52 KHOA HOC - IT THUAT NHCiNG PHAT MINH KY DltU TRONG THIP'N NIP'N KY VUA QUA ................. 97 10 PHAT MINH YNGHIA NHAT CUA Mor THaI DN ......................................... 100 anh k NHCiNG THANH Tl,lU KHOA HOC - IT THuAT Neil BAT TRONG THt KY xx ... 103 NHCiNG PHAT MINH KHOA HOC LAM R,(lNG RO THt KY 20 ........................... 107 NHCiNG PHAT MINH e()NG NGHt, QUAN TRONG NHAT eUA THt KY 20 .. 110 hoa PHAT MINH NAo LON NHATTRONG THt KY 20? ............................................. 113 100 NAM CHINH PHl,lC KH()NG GIAN KY NGUYP'N va TRl,l .................................................................................................... 116 GIAOTHONG CON NGUOr DI vAo va TRl,l .................................................................................... 116 FORD, LOtH XE DUQC UA CHUONG NHAT TRONG THt KY 20 ........................ 57 NHCiNG CHuytN VI£N DUONG SaM NHAT v A co QUI M() LON NHAT ..... 58 GAN HAl THt KY CUA XE D.(\P ................................................................................... 59 LICH SU PHAT TRlt.N CUA HANG KH()NG .............................................................. 60 216 TR,(lMVaTRl,l.~ .............................................................................................................. 120 VI£N TH()NG va TRl,l .................................................................................................. 122 cAe s6 ut,u KHAc ....................................................................................................... 124 217 vAN HOA - NGH$ THU,AT NHl1NG 51) KI$N TIt.U BI~U TRt.N V AN DAN THt KY 18 130 vt GIM THUONG NOBEL vA GrAr THUONG FIELDS ......................................... 138 QUY~N TI) DltN cO 56 LUONG TIt.U THI) LON NHAT THt GrOI ................ 140 QUY~N TI) DltN LON NHAT THt GIOI ................................................................. 140 BAcH KHOA ToAN THU 141 QUY~N BAcH KHOA TOAN Tim LON NHAT THt GIOI .................................... 142 NHl1NG QuytN SACH HANG DAu THt GIOI TRONG THt KY 20 .................. 143 NHl1NG ClI NHAT vt sAcH 144 CA KHUC HAY NHAT THlt.N Nlt.N KY 146 100TRAMNAMLICHSirTRUY$NTRANH ............................................................. 146 TINTIN 70 TUOI V AN CON HAP DAN GIOr TRE ToAN cAu ............................ 148 KItNTRUC MOT sO 51) Kl$N DUOC DI) DoAN TRONG TH~ KY 21 THt KY 21 sF:. LA THt KY CllA KY THUAT SINH HOC KY 21 - THt KY CllA NtN KINH NAM Dltu KY DJf;U LAM THAY DOl DI$N MAO 194 197 DU HANH co THE: CHUytN cO THAT ................................................................ 19H TRI)C THANG TRONG LONG BAN TA Y ...................... 198 MU(;I sAN PHAM CllA TUONG LAI 199 NHUNG NGH£ SANG GIll. TRONG TUONG LAI 201 NHUNG THANH TI)U LON TRONG LINH VI)C THONG TIN 2()J NHA (; THONG MINH TRONG xA HOI N61 MANG 207 ROBOT, THU NUOI TRONG NHA 2()B NHl1NG TRO THU DAc LI)C CHO NGUOI KHUytT TAT 209 SHOPPING TRt.N INTERNET ...................................................................................... 21 () 154 MO HiNH "LANG DltN Til" TRONG THE KY THU 21 211 INTERNET 2, KE HAu SINH DANG SO 213 TRuytN THONG - QuANG cAo NHUNG 51) Kl$N CHINH TRONG LICH sir BAo CHi THt GIOI 159 cAc HANG THONG TAN Qu6c Tt 166 51) PHAT TRItN CirA PHAT THANH vA TRuytN HlNH 167 QuANGcAo 170 NHl1NG cAu CHUYtN vt NGANH QuANG cAo ................................................ 172 DOl NET vt MOT s6 LINH VI)C NGH$ THUAT V A VAN HOA TRt.N THt GIOI TRONG THt KY 20 .................................................................................................. 175 HOI HOA PHUONG TAY TRONG 1000 NAM QUA ................................................ 181 NGH$ THuAT DONG TAY TRANH NHAU TDA ANH HAo QUANG ............... 185 218 1')2 GIOI NANO SUC MANH CI)C LON CllA THt GIOI CI)C NHO NHl1NG CONG TRINH KItN TRUC TIt.u BltU ...................................................... 151 NHl1NG CONG TRiNH KY VI NHAT THt GIOI 191 TRI THUC 219 LOi n6i dau Tu luc xuat hi¢n tren trdi dat nay, con nguai da luon song trong tinh trq,ng phong v~ d6ng thai hQ cang muu cdu mQt cUQc dai no am va sung tuc; him di~u nay tuan theo quy luq,t dau tranh sinh t6n va phdt trien. Diem lq,i buoi binh minh clla Sl! song con nguai cho den nay, c6 vo so nhzl:ng cong trinh, phdt minh, nghien cziu trong cdc nganh khoa hQc, kien truc cang nhu ngh~ thuq,t, xa hQi... Con ngu&i noi tiep nhau nang cao cUQc song va gid trt clla nhan loq,i. C6 khi hQ cung nhau lam vi~c, doan ket, cang c6 khi hQ dQc lq,p, r6i sau cung cang den mOt ket qud. QUd trinh nghien cTiu clla m¢t lfnh Vl!C nao do, chang hq,n y hQc, hod hQc, kien truc, thien van; qud trinh dau tranh cho quy~n binh dting clla mau da, stic t¢c, nam nzl:... co khi phdi trai qua m¢t vai thq,p nien hoq,c m¢t vai the M, no m6i dq,t duqc thanh qud. C6 nhi~u nguai khi tu gia c6i dai cang chua thay duqc ket qua nhu minh mong muon. Cang c6 nguai sau vai mum niim ndm xuong m6i duqc nguai dai sau cong nhq,n gid tr.i lao d¢ng clla minh. Nhzl:ng con nguai, nhzl:ng the h~ da va dang g6p phdn canh tan bf) mqt the gi6i luon xTing ddng duqc chung ta nhdc nh6 va ton vinh. The h~ sau dTing tren vai clla the h~ tru6c de tiep tl.!-C cong vi~c clla the h~ tru6c. Cang c6 khi dqt m¢t dau cham M't cho cong trinh clla 5 câc tM hl tru6c; diAu ndy thlLÙng tMy tronc cdc CÔng trinh kidn truc dfJ th; ud y h()C. Tfi,p sâch này khfmg phdi là mQl Mn tong kit hodn chlnh ht tMng ud chi tilt md ch! duo ra nlulng thdnh tlfu noi b4t u~ tMu bMu nhdt trong udlllnh UlfC g&n gtli uert dùi sdng cua chûng ta. NHÙNG SV KŒN LON TRONG "IHË KY mû '20 Xin tr(1n tN{ng gi6i thilu cùng bq.n d()C. NXBTRE 1009 Vi~t Nam, Li COng utn lên làm v ua lc)p ra tri éu Li (1009-1225). à 1010 Thà nh phô" Hà NOi ra rtOi ven tên gQi hic rtâu là Thang Long. 1040 Nguài Trung QuÔc cho ra d ài IOi}i chfr in rài là m bâ ng Mt bùn. 1041 H lnh tllIt, bO Ju~t thành vân d âu tiên cùa Vi~t Nam ra dài . 1054 Nhà 1077 Li d~t tên nuac ta là Di}i Vi(!t. Ly Thuàng Kiêt rtânh bai quân xâm 1U\7C T6ng trên phOng tuyln sOng CAu và viêt bài th" bâ't hô dl.IQc ghi vào ljch sù nhu Bân tuyên ngOn DOc I ~p dAu tiên cùa Vi~t Nam. hoàng Urbain n phât dOng cuOc Th~p h! chinh dam mau à châu Âu và Trung Dông nhâm giành J<.li ]erusalem. 1095 Chio H OO Trang Hoa phât tri ~ n ky thu~t ch~ t{l O sung . G 7 va khî dùng thu6c N~ d6i \&n xay ra khâp chau Âu kéo dài trong mOl n m 1117 Trung Qu6c phat tri~n ky thu~t chl t~o la bà n cti bi~n . 1315 1139 56 Dào Nha I~p qu6c. trm. 1348 Châu Âu bi b~nh dlch h"ch, uac khoàng 1/3 dân s6 bl 1168 Truàng D~i hQc Oxford (Anh) dUQ"c thành I~p. 1171 Hoàng dl Henri Il cua nuac Anh xâm chilm [reland. 1350 1190 La bàn duqc truyên sa ng châu Âu. 1192 Nh~t Bàn buac vào thm ky M<;Ic Phù. 1215 Nuac Anh bllt d~u thuc ru~n chl dQ quân chU I~p hiln v6i vi~c ban hành bàn "D<;Ii ruê"n chuong tu do" h~n chl quyên hành cùa nhâ vua. chlt. COng ngru~p thài trang bilt d~u xuât hj~n t"i châu Âu v6i su ra dài cua ntuêu ki~u quAn ao khâc nhau theo tùng tAng ·I&p x3 hoi (qul toc, hi~p si, thuàng dân ... ) và duqc thay dOi theo tùng nâm . 1368 Trung Quô'c bl! t dA u tri~u d" i nhà Minh, ngay trong nam sau, Chu Nguyên Chuong ra I~nh mà mang lmàng à hQc trong khll p cà nuac. 1919 Thành cat Tu Han IAn dh tién viên chinh sang prua Tây. 1393 Nu6c Cao Ly dOi quô'c hi~u là Tri~u Tiên. 1241 Quân MOng Cd tiln vào châu Âu, danh b<;li lién quAn DleC - Ba Lan, uy hilp thành phô' Vienne. 1400 HO Quy Ly phI!" lruâ't vua Tr!n, \~p vuong tri~u nhà Hl>. 1405 Trinh Hôa (Trung Qu6c) IAn dAu tiên di Sle sang phuong 1258 Cuoc khang chiln I~n thu nhât cùa nhân dân Vi~t Nam chô'ng quân MOng C6 xâm luqc d<'l giành duqc thâng IQi. Tây. 1407 Ngân hàng dh tién thl gi6i dUQ"c Ihành I~p t<)i Genoa, 1271 Marco Polo, nguài Y, thuc hi~n chuyln viên du sang phuong DOng, luu l<;Ii Trung Quô'c 17 n~m, phl,lc Vl,l trong tri~u dlnh nhà Nguyên v6i tu cach là mot vi quan. ltalia . 1428 Cuoc Mu tranh cua nhiln dân Viet Nam I~t dO âch thô'ng tri cua nhà Minh d~ giành dOc I~p da kl!"t thuc thâng IQi. Nguyên Trai ban bô' "Blnh Ngô d~i cao", Ban tuyên ngOn 1226 à Vi~t Nam, triêu Ly suy vong, thành I~p tri~u Tr~n. 1285 Cuoc khang chiln IAn thu hai cua nhân dân Vi~t Nam ch6ng quân MOng C6 klt thuc thilng Iqi. 1288 CUQc xâm luqc IAn thu ba cua quân MOng Cd bi d~p tan. Trong vông 30 na m, nhân dân Viçt Nam da ba IAn duong dâu vai quân xâm luqc MOng Cd kMt tilng thl gi6i và da giành duqc thllng IQi hlt suc vi d~i . 8 Doc I~p thu hai cùa dân toc. 1428 Lê LQi \~ P ra tri~u Lê. 1429 Jean d'Arc, ml anh hùng Phap, da lanh d~o nOng dân danh b"i quân Anh bao vây thành phô' Or\ean. 1438 Nguài Inca à Nam My thành \~p nu6c . 9 1442 Nguài B6 Dào Nha b.ü d~u vi~c buôn ban nô l~ ru châu Phi sang châu Âu. 1557 Nhùng nguài Bd Dâo Nha d ~ u tien dtn cu teu t~i Ma Cao, Trung Qu6c. 1450 Cà phê bât d.1u dtlQ'c sù dling làm thuc u6ng !;Ii Yemen, tren ban dào À R~p. 1453 Th~ Nhi Ky chinh phlic dif qu6c Dông La Mi! quck Ottoman. l~p nen M tri vi Mt nu6c trong 45 Mm. Thài dai cua bà dtlQ'C coi là m<>t trong nhCmg thài ky lù ng Iâ y nhat cua lich sù nu6c Anh. 1565 Tây Ban Nha chilm quh dào Philippines. 1455 Johan Gutenberg sang chl ra may in an v6i bàn d!u tien là quyên Kinh tMnh. 1586 Thuilc la tù châ u My duqc dua vào châ u Âu, dân châu Âu bié"t hut thu6c la hi~n ra châu My, mà ra thài ky m6i cho ni! n van minh toàn c~u. 1492 Christopher Columbus phat 1508 1558 Nù hoàng Anh, Elisabeth lIen ngôi, N~ài Tây Ban Nha dem nguài da den châu Phi sang My dè là m nô l~, châu My bilt cMu c6 nô l~ da den ru d6 . ru d6. 1.588 Hâi quân Anh danh tan h~m dl>i Armada "bat khâ chié"n b~i" cua Hâi quân Tây Ban Nha, trô thành ha quyên tren m~t biên. 1592 Nh~ t Bàn xâm luqc Triêu Tien. câ u. 1517 Martin Luther Hln hânh cài cach t6n gil!o. 1596 Harington, nguài Anh, phil t minh bâ n 1522 Doàn tham .hiêm cua Magellan tre'! vi! Tây Ban Nha, hoàn 1603 Tac phllm Hamlet cua Shakespear ra dài, tên tulli cua nhà thành chuyen du hành duông biên. 1527 d~u tiên vang quanh thl gi6i bân vm dtlQ'c thien hi) bié"t Mn tù d6 . g M~c D~ng Dung pM tri~u Lê, l~p ra triêu Mi)c. 1537 Khoai tây cùa. Feru duqc nguài Tây Ban Nha dem vi! trdng Ô' châu Au, tù d6 khoai tây trÔ' thành luong thuc chLnh cua nguài dân tren IliC dia này. . 1543 Andr~as Vesalius, ngtrài Bi, xuat bàn bl> sach W clfu tT/le cu the nKuài, ml>t công trÎnh khoa hçc me'! dA u cho kho a giài pMu. 1545 Nguài Tây Ban Nha phat Andes Ô' Nam My, me'! hi~n d~u 10 ra ma b~c trong di!y nui "Iàn s6ng tim b\lc". 1605 Tac phifm Don Quiehote de la Mancha cua Cervantes, nguài Tây Ban Nha, ra dài. Quyên truy~n duqc dich ra nhiêu thu tié"ng hon bat ky tac phâm nào khac, trù Kinh thdllh. 1609 Nhà thiên vm hçc Galilei sang ché" ra chilc kinh viên vc;mg dAu tien và th\lC hi~ n nhfrng quan sat thien van dâu tién bhg kinh. 1609 Tà Tudn san d:\ u tien tren thé" gi6i ra dài t~ i Strassburg (Duc), mang tén Relation, mô ra ml)t tuong lai xan cho ngành công nghi~p bao chi và in an. I~n 1610 Galileo Galilei khâng dinh Trai dtt quay xung quanh M~t trài. 11 1610 Nguùi Hà Lan dAu tiên dem v~ châu Âu l~i trà cùa châu fi... 1624 Hà Lan chiê'm Dài Loan. 1628 LAn dAu ti én William Harvey, mOt bac sï nguài Anh, kh~ng d jnh tim là chù h~ tu~n hoà n. K€t lu~n này lûc d6 khOng duqc Si! d6ng tlnh cùa nhj~u ngum. 1637 V6i sI! ra dài cùa tac pham triê't hoc néi tiê'ng Pl1uang p/u1p lu411, Descartes duQ'c ca ngQi nhu nguài cha dé cùa trilt hQc c~ n d<:,i. /656 Chi€c dOng h6 qua lAc d~u tiên xuSt hi~n Ô châu Àu, tir d6 lo~ i dOng hO co khi ra dài; tù tM ky 13 dOng hO ngày càng trà nén chînh xae han. /661 Trjnh Thành COng, m~t danh hr6ng dài Minh, dA lay Dài Loan tù tay nguài Bâi Loan. ]666 Nhà v~t 19 nguài Anh, Isaac Newton, thay quà tao rai, tir d6 phat hi~n ra Dinh lu~t V~n vQI Mp d4n . NAm dO, Ong mOi 23 tu6i. 1674 Ngành vi sinh v~t ra dOi, khi An tonie van Leeuwenhoek, nguài Hà Lan, IAn etAu Hé n dùng kinh hién vi do minh ché' tl\'O thâ'y duqc cac con vi khuan tfr trong mOt giot nuâc. 1675 Dâi thiên vân Greenwich dUQc thành I~p. 1683 LÀn dAu tiên, m(H nhà bâo tàng à nu6c Anh mà cti'a cho qu!n chû ng vào xem. 1700 12 Nguô1 Y chl t~o ra chiee dàn duong cAm d~u tiên. 13 1703 Câc ky thu~t viên CO khi nguèri Anh cM! - Xem thêm -