C©u Hái Qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ
C©u 1.Kh¸i niÖm vµ ®Æc trng cña kinh tÕ thÞ trêng h·y dïng kh¸i niÖm vµ ®Æc trng ®Ó ®èi chiÕu víi nÒn kinh tÕ níc ta vµ cho biÕt nhËn xÐt cña m×nh vÒ tÝnh chÊt
vµ tr×nh ®é thÞ trêng cña nÒn kinh tÕ ®ã
C©u 2: C¸c c¸ch ph©n lo¹i doanh nghiÖp vµ c¸c lo¹i doanh nghiÖp theo c¸ch
ph©n lo¹i .
C©u3: C¸c chñ thÓ cña nÒn KTTT ? C¸c chr thÓ nµy t¸c ®éng liªn nhau th«ng
qua nh÷ng ph¶n øng g×?
C©u4: Chøc n¨ng nhiÖu vô cña kinh kÕ ®èi ngo¹i . Liªn hÖ thùc tiÔn níc ta ®Ó
thÊy râ chøc n¨ng, nhiÖu vô ®ã.
C©u5: u khuyÕt tËt cña kinh tÕ thÞ trêng? nguån gèc c¨n b¶n cña c¸c u khuyÕt
tËt ®ã lµ g×?
C©u6:C¸c c¸ch tiÕp cËn doanh nghiÖp vµ kh¸i niÖm vÒ doanh nghiÖp? Nh÷ng
quan niÖm nh thÕ vÒ doanh nghiÖp cã t¸c dông g× ®èi víi mçi ngêi tiÕp cËn vµ
nguyªn cøu doanh nghiÖp .
C©u7: Kh¸i quo¸t vÒ ph¬ngthwóc qu¶n lý vÒ kinh tÕ, Sù vËn dông c¸c ph¬ng
thøc trªn trong thùc tiÔn qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ ë níc ta trong thêi kú ®æi
míi cã g× kh¸c tríc
C©u8: Néi dung ®Þnh híng XHCN cho nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë níc ta xÐt vÒ
môc tiªu cuèi cïng? Trªn thùc tÕ nÒn kinh tÕ thÞ trêng níc ta hiÖn nay cã theo
®óng ®Þnh híng ®ã kh«ng? Chøng mimh
C©u9: Ph¬ng thøc kÝch thÝch trong qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ? V× sao ®Ó qu¶n
lý kinh tÕ thÞ trêng cÇn t¨ng cêng ph¬ng thøc kÝch thÝch? Thùc tiÔn qu¶n lý nhµ
níc vÒ kinh tÕ cña níc ta cã nh vËy kh«ng .
C©u 10 Ph©n tÝch ý nghÜa, t¸c dông cña c¸c ®Þnh híng x©y dùng thùc thÓ nÒn
kinh tÕ thÞ trêng cña níc ta ®èi víi viÖc b¶o ®¶m môc tiªu cuèi cïng. Trªn thùc
tÕ, nÒn kinh tÕ thÞ trêng cña níc ta hiÖn nay cã theo ®óng ®Þnh híng ®ã
kh«ng? Chøng minh .(xem c©u 8)
C©u 11: Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ .
C©u12:Nªu kh¸i quo¸t nh÷ng viÖc mµ nhµ níc ph¶i lµm ®Ó chuyÓn nÒn kinh tÕ
kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng? LiÒn hÖ thùc tiÔn níc ta, cho
nhËn xÐt
C©u13: §èi tîng, ph¹m vi cña qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ ? V× sao nhµ níc cÇn
ph¶i qu¶n lý c¸c ®èi tîng, ph¹m vi ®ã cña ho¹t ®éng kinh tÕ? Nhµ níc ta ®·
qu¸n xuyÕn c¸c ®èi tîng vµ ph¹m vi ®ã trong ho¹t ®éng qu¶n lý cña m×nh cha?
C©u14: Chøc n¨ng cña qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ? NhËn xÐt viÖc thùc hiÖn c¸c
chøc n¨ng nµy cña nhµ níc ta.
C©u15: Kh¸i niÖm vÒ c¬ së kinh tÕ, vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ? §èi víi nhµ qu¶n
lý kinh tÕ nhËn thøc vÒ c¬ chÕ kinh tÕ cã t¸c dông g× ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý.
C©u16: C¸c biÓu hiÖn cña mét c¬ chÕ qu¶n lý
C©u17: Trong ®iÒu kiÖn nµo §¶ng vµ nhµ níc ta quyÕt ®Þnh chuyÓn nÒn kinh tÕ
kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng
C©u18: Ph¬ng thøc cìng chÕ trong qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ? V× sao ®Ó qu¶n
lý nÒn kinh tÕ thÞ trêng cÇn t¨ng cêng ph¬ng thøc cìng chÕ. Thùc tiÔn vµ chøng
minh?
C©u19: Néi dung ®Þnh híng XHCN cho nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë níc ta xÐt vÒ mÆt
thùc thÓ nÒn kinh tÕ
C©u20: Kh¸i niÖm c«ng cô qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ ? c¸c lo¹i c«ng cô chñ
yÕu trong qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ?
C©u21: C¬ së khoa häc vµ (nguyªn t¾c) ph¬ng thøc thùc hiÖn nguyªn t¾c tËp
trung d©n chñ trong c¸c tæ chøc vµ qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ? nhËn ®Þnh viÖc
thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy cña nhµ níc ta.
C©u 22: sù kh¸c nhau gi÷a qu¶n lÝ NN vÒ kinh tÕ,qu¶n trÞ kinh doanh cña doanh
nh©n? v× sao nhµ níc kh«ng trùc tiÕp SX kinh doanh?
C©u23: C¬ së khoa häc vµ ph¬ng híng thùc hiÖn nguyªn t¾c kÕt hîp qu¶n lý
nhµ níc vÒ kinh tÕ theo ngµnh, theo l·nh thæ? nhËn ®Þnh viÖc thùc hiÖn nguyªn
t¾c nµy.
C©u 24. Tõ khuyÕt tËt cña kinh tÕ thÞ trêng cã thÓ thÊy ®îc ®iÒu g× vÒ ®èi
tîng. Ph¹m vi qu¶n lý nhµ níc ®èi víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng? Nhµ níc ta cã
ng¨n ngõa, kh¾c phôc c¸c khuyÕt tËt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng qua c¸c ho¹t
®éng cô thÓ nµo?
C©u25:®iÒu kiÖn ra ®êi cña KTTT ? nh÷ng ®iÒu kiÖn nµy á níc ta nh thÕ nµo?nã
¶nh híng nh thÕ nµo ®è víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nÒn KTTT níc ta
C©u 26. Môc ®Ých, t¸c dông cña sù ph©n lo¹i doanh nghiÖp theo h×nh thøc së
h÷u?
C©u 27 Sù cËn thiÕt ph¶i cã DNNN?liªn hÖ thùc tiÔn vµ cho biÕt c¸c DNNN ta
cã cÇn thiÕt nh thÕ kh«ng?
C©u 28: vai trß, chøc n¨ng cña DNNN?®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vai trß cña DNNN ë
níc ta hiÖn nay
C©u 29 . nguyªn nh©n cã tÝnh phæ biÕn cña sù ®æi míi doanh nghiÖp nhµ níc ë
mäi quèc gia ? nguyªn nh©n riªng cã ë níc ta
C©u 30. Tùc chÊt cña néi dung ®æi míi DNNN ? nhµ níc ta ®ang ®æi míi g× ë
DNNN?
C©u 31. C¸c lo¹i c«ng ty cæ phÇn nhµ níc ? vai trß cña mçi lo¹i ? c¸c c«ng ty
cæ phÇn nhµ níc ë níc ta ®· thùc hiÖn vai trß ®ã nh thÕ nµo ?
C©u 32 C¸c mÆt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp cÇn cã sù qu¶n lý cña nhµ níc?
T¹i sao? Nhµ níc ta ®· qu¸n xuyÕn c¸c mÆt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong
ho¹t ®éng qu¶n lý cña m×nh cha? chøng minh!
C©u 33 Sù kh¸c nhau c¨n b¶n gi÷a qu¶n lý nhµ níc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp
víi qu¶n trÞ kinh doanh t¹i doanh nghiÖp cña doanh nh©n?
C©u 34 Néi dung qu¶n lý nhµ níc ®èi víi doanh nghiÖp
C©u35: Sù cÇn thiÕt cña QLNN víi DNNN.
C©u 36 Chøc n¨ng cña qu¶n lý nhµ níc ®èi víi DNNN? Liªn hÖ thù tiÔn vµ
cho biÕt. Nhµ níc ta ®· thùc hiÖn chøc n¨ng nµy nh thÕ nµo?
C©u 37 Néi dung qu¶n lý nhµ níc ®èi víi doanh nghiÖp nhµ níc? Liªn hÖ thùc
tiÔn qu¶n lý cña nhµ níc ta. Cho biÕt nh÷ng mÆt h¹n chÕ!
C©u38 néi dung qu¶n lÝ NN ®èi víi DNNN? Trong qu¶n lý nhµ níc ®èi víi
DNNN hiÖn nay nhµ níc ta ®ang t©p trung gi¶i quyÕt vÊn ®Ò g×?híng gi¶i
quyÕt cña nhµ níc ra sao?
C©u 39: Sù cÇn thiÕt cña kinh tÕ ®èi ngo¹i (KT§N) víi mäi quèc gia. Liªn hÖ
thùc tiÔn níc ta ®Ó minh ho¹.
C©u 40 .Kh¸i niÖm vµ thùc chÊt cña c¬ chÕ thÞ trêng? cho mét vÝ dô thÓ hiÖn ®îc
sù ®iÒu tiÕt cña thÞ trêng ®èi víi néi dung s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh
nghiÖp.
C©u 41. Kh¸i qu¸t c¸c h×nh thøc KT§N? vai trß chøc n¨ng, t¸c dông ®Æc thï cña
mçi lo¹i h×nh ®ã?
C©u 42: Lý do ®Æc thï khiÕn níc ta ph¸t triÓn quan hÖ quèc tÕ vÒ kinh tÕ tõ ®ã
cho biÕt ë níc ta h×nh thøc KT§N nµo lµ quan träng nhÊt.?
C©u 43: C¸c h×nh thøc xuÊt nhËp khÈu t b¶n
C©u 44: Vai trß t¸c dông vµ u nhîc ®iÓm cña ODA vµ FDI.
C©u 45: C¸c h×nh thøc cô thÓ cña FDI, vai trß t¸c dông cña mçi lo¹i, níc ta cÇn
h×nh thøc nµo t¹i sao?
C©u 46: Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn viÖc më réng quan hÖ xuÊt nhËp khÈu t
b¶n cña mçi níc ë níc ta, nh©n tè nµo lµ quan träng nhÊt, t¹i sao?
C©u 47: C¸c h×nh thøc xuÊt nhËp khÈu tri thøc trÝ tuÖ.
C©u 48 Vai trß, t¸c dông cña lo¹i h×nh c«ng ty liªn doanh gi÷a vèn nhµ níc víi
vèn cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi? Nhµ níc cÇn lµm g× ®Ó khai th¸c tèt ngo¹i
lùc t¹i c¸c c«ng ty nµy?
C©u 49: Vai trß, t¸c dông cña mçi h×nh thøc XNK trÝ tuÖ ë níc ta h×nh thøc nµo
®ang thÞnh hµnh, t¹i sao nªn ph¸t triÓn h×nh thøc nµo n÷a? t¹i sao.
C©u 50: §èi tîng, ph¹m vi qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng XNK hµng ho¸ ?
v× sao cÇn qu¶n lý c¸c mÆt ®ã: Nhµ níc ta ®· qu¸n xuyÕn c¸c mÆt ®ã trong ho¹t
®éng qu¶n lý cña m×nh nh thÕ nµo?
C©u 51 Néi dung c¬ b¶n cña QLNN ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng
ho¸?
C©u 52 Nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó më réng xuÊt nhËp khÈu? Liªn hÖ thùc tiÔn vµ cho
nhËn xÐt
C©u 53: §èi tîng, ph¹m vi, qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng XNK t b¶n?
V× sao Nhµ níc cÇn qu¶n lý c¸c mÆt ®ã? Nhµ níc ta ®· qu¸n xuyÕn c¸c mÆt ®ã
trong ho¹t ®éng qu¶ lý cña m×nh nh thÕ nµo?(xem c©u 53.54)
C©u 54: §èi tîng, ph¹m vi, qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng XNK trÝ tuÖ? V×
sao Nhµ níc cÇn qu¶n lý c¸c mÆt ®ã? Nhµ níc ta ®· qu¸n xuyÕn c¸c mÆt ®ã
trong ho¹t ®éng qu¶ lý cña m×nh nh thÕ nµo? (xem c©u 53.54)
C©u 55 Néi dung kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ ®èi ngo¹i? Vai trß, t¸c dông cña kÕt
cÊu h¹ tÇng kinh tÕ ®èi ngo¹i trong viÖc thu hót ngo¹i lùc?
C©u 56: Kh¸i niÖm vÒ ®a ph¬ng ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ trong ph¸t triÓn quan hÖ
quèc tÕ ?
C©u 57 V× sao ph¶i ®a ph¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ QHQT ? So víi tríc ®æi míi
thùc tiÔn QHKTQT cña níc ta ®· ®a ph¬ng h¸o ®a d¹ng ho¸ nh thÕ nµo?(xem
56.57)
C©u 58 ThÕ nµo lµ hîp t¸c quèc tÕ vÒ kinh tÕ trªn c¬ së t«n träng ®éc lËp, chñ
quyÒn, sù toµn vÑn l·nh thæ, b×nh ®¼ng vÒ lîi Ých gi÷a c¸c bªn tham gia quan hÖ?
Sù cÊn thiÕt ph¶i qu¸n triÖtnguyªn t¾c ®ã?
C©u 59 Nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ trong quan hÖ quèc tÕ vÒ kinh tÕ khi xö lý cÇn ph¶i
qu¸n triÖt nguyªn t¾c “t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn, sù toµn vÑn l·nh thæ, b×nh
®¼ng vÒ lîi Ých gi÷a c¸c bªn tham gia quan hÖ”?
C©u 60 kh¸i niÖm néi lùc trong kinh tÕ ®èi ngo¹i?
C©u 61 Sù cÇn thiÕt ph¶i ph¸t huy néi lùc trong quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i? Vao
trß sø m¹ng cña néi lùc trong kinh tÕ ®èi ngo¹i?
C©u 62 §Ó ph¸t huy néi lùc, trong qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ ®èi ngo¹i cÇn
ph¶i ®Æt ra vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò g×? ý nghÜa cña c¸c vÊn ®Ò ®ã?
C©u 63: Kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t, c¸c lo¹i dù ¸n ®Çu t
C©u 64: C¸c bé phËn cÊu thµnh dù ¸n ®Çu t vµ vai trß, c«ng dông cña chóng.
C©u 65: Sù cÇn thiÕt cña qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t kh«ng cña
Nhµ níc, liªn hÖ thùc tiÔn ®Ó minh ho¹
C©u66 . Ph©n tÝch môc tiªu cña qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi dù ¸n ®Çu t kh«ng cña
Nhµ níc?
C©u 67 ph¬ng híng, biÖn ph¸p ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých ®ã trong qu¶n lý ?
C©u 68 .Sù cÇn thiÕt cña qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t b»ng vèn Nhµ
níc, sù cÇn thiÕt nµy thÓ hiÖn ë níc ta nh thÕ nµo?
C©u 69 Môc tiªu cña qu¶n lý nhµ níc ®èi víi dù ¸n ®Çu t cña nhµ níc?
C©u 70: Ph¬ng híng biÖn ph¸p ®Ó nhµ níc ®¹t ®îc môc ®Ých ®ã trong qu¶n
lý dù ¸n ®Çu t cña nhµ níc?
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT :
C©u 1.Kh¸i niÖm vµ ®Æc trng cña kinh tÕ thÞ trêng h·y dïng kh¸i niÖm vµ ®Æc trng ®Ó ®èi chiÕu víi nÒn kinh tÕ níc ta vµ cho biÕt nhËn xÐt cña m×nh vÒ tÝnh chÊt
vµ tr×nh ®é thÞ trêng cña nÒn kinh tÕ ®ã
#Kh¸i niÖm kinh tÕ thÞ trêng: lµ qu¸ tr×nh lu th«ng vËt chÊt tõ s¶n xuÊt ®Õn s¶n
xuÊt, vµ tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu dïng ph¶i ®îc thùc hiÖn chñ yÕu b»ng ph¬ng
thøc mua b¸n.
hay: kinh tÕ thÞ trêng lµ nÒn kinh tÕ trong ®ã c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n lµ s¶n xuÊt c¸i
g×, nh thÕ nµo, cho ai, ®îc quyÕt ®Þnh th«ng qua thÞ trêng, c¸c quan hÖ kinh
tÕ ®îc thùc hiÖn chñ yÕu qua ph¬ng thøc mua b¸n .
#§Æc trng cña kinh tÕ thÞ trêng :
+Qu¸ tr×nh lu th«ng vËt chÊt ®îc thùc hiÖn chñ yÕu b»ng ph¬ng thøc mua
b¸n víi ph¹m vi ngµy cµng më réng tõ quèc gia ®Õn khu vùc vµ trªn thÕ giíi.
Trong ®ã sù lu th«ng nµy gåm: Lu th«ng vËt chÊt trong kinh tÕ lµ sù chuyÓn
dÞnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt tõ kh©u nµy ®Õn kh©u kh¸c cña qu¸ tr×nh t¸i më réng s¶n
xuÊt cña x· héi .
Sù lu th«ng vËt chÊt cã thÓ ®îc thùc hiÖn b»ng nhiÒu ph¬ng tiÖn chu chuyÓn
néi bé, chu chuyÓn qua th¬ng m¹i ...vµ sù chu chuyÓn ngµy cµng më réng vµ
kh¾p thÕ giíi:
+Ngêi trao ®æi hµng ho¸ ph¶i cã quyÒn tù donhÊt ®Þnh khi tham gia trao ®æi
trªn thÞ trêng. Hä cã quyÒn tù do lùa chän näi dung trao ®æi, tù do lùa chän ®èi
t¸c, tù do tho¶ thuËn gi¸ c¶ trong quy ®Þnh cña ph¸p luËt .
+Ho¹t ®éng mua b¸n ph¶i ®îc thùc hiÖn thêng xuyªn, æn ®Þnh trªn c¬ së kÕt
cÊu h¹ tÇng tèi thiÓu t ®Õ viÖc mua b¸n ®iÒu ra thuËn lîi an toµn
nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i bao g«m nh÷ng doanh nh©n biÕt thèng nhÊt môc
tiªu chÝnh trÞ x· héi vµ nh©n v¨n
+nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc , ®©y lµ ®¨c trng míi xuÊt
hiÖn trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i , v× nhµ níc lµ nh©n tè ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c ®Æc
trng trªn
#§èi chiÕu vµ nhËn xÐt : Dùa vµo kh¸i niÖm vµ ®Æc trng cña nÒn kinh tÕ thÞ
trêng ta cã thÓ thÊy nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay mang c¸c ®Æc trng vèn cã
cña KTTT ,nhng do ®iÒu kiÖn cña níc ta th× nã còng cã sù kh¸c biÖt nh qu¸
tr×nh lu th«ng vËt chÊt cha diÔn ra m¹nh, cßn hã hÑp . hÖ thèng kÕt cÊu h¹
tÇng cña níc ta hiÖn nay cßn cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu kh¸ch quan cña sù
ph¸t triÓn kinh tÕ . nÒn KTTTcña níc ta hiÖn nay cha thèng nhÊt cao ®îc c¸c
môc ®Ých chÝnh trÞ , x· héi vµ nh©n v¨n KT cha gãp ®îc nhiÒu vµ gi¶i quÕt
c¸c vÊn ®Ò x· héi mµ ngîc l¹i cßn g©y ra nhiÒu khuyÕt tËt.
-nÒn kt thÞ trêng ë níc ta hiÖn nay cã tÝnh chÊt lµ 1 nÒn KTTT phats triÓn theo
®Þnh híng XHCN cã sù qu¶n lý cña nhµ níc .
VÒ tr×nh ®é cña kinh tÕ nµy thi ®©y míi chØ lµ giai ®o¹n ®Çu cña nÒn KTTT thùc
sù nã míi lµ qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cña nÒn KT, lµ bíc ®Öm cho c¸c
bíc ph¸t triÓn vÒ sau.
Câu 2: C¸c c¸ch ph©n lo¹i doanh nghiÖp vµ c¸c lo¹i doanh nghiÖp theo c¸ch
ph©n lo¹i .
#C¸ch ph©n lo¹i doanh nghiÖp vµ c¸c lo¹i doanh nghiÖp .
-C¨n cø vµo sù cã mÆt cña vèn nhµ níc trong doanh nghiÖp, cã:
+Doanh nghiÖp nhµ níc cã 100%vèn nhµ níc .
+doanh nghiÖp kh«ng cña nhµ níc, nhµ níc kh«ng cã vèn .
+Doanh cæ phÇn nhµ níc, trong ®ã nhµ níc cã cæ phÇn.
-C¨n cø vµo vai trß, vÞ trÝ cña vèn nhµ níc trong doanh nghiÖp, doanh nghiÖp
cæ phÇn nhµ níc cã:
+C«ng ty cæ phÇn nhµ níc chi phèi ho¹c ®Æc biÖt.
+C«ng ty cæ phÇn nhµ níc th«ng thêng.
-C¨n cø vµo tr×nh ®é x· héi ho¸ vÒ t liÖu s¶n xuÊt cã:
+Doanh nghiÖp t nh©n.
+Doanh nghiÖp tËp thÓ (cã hîp t¸c x·, c«ng ty ).
+Doanh nghiÖp nhµ níc .
-C¨n cø vµo c¬ cÊu chñ së h÷u vµ vèn cña doanh nghiÖp cã:
+DN ®¬n chñ (lµ chØ cã mét chñ )
+DN ®a chñ
-C¨n cø vµo c¸i ®Æc trng KT , kü thuËt , tá chøc s¶n xuÊt kinh doanh cã:
+Theo quy m« DN cã DN lín , nhá
+Theo møc ®é chuyªn m«n ho¸ , cã DN chuyªn m«n ho¸ , cã DN kinh doanh
tæng hîp
+Theo néi dung s¶n xuÊt kinh doanh th× cã DN c«ng nghiÖp n«ng nghiÖp th¬ng
m¹i , giao th«ng vËn t¶i
+Theo vÞ trÝ cña doanh nghiÑp theo qu¸ tr×nh chÕ t¸c s¶n phÈm , cã DN khai th¸c
, DN chÕ biÕn ....
-C¨n cø vµo møc ®é ®éc lËp vÒ ph¸p lý cña DN cã:
+DN níc ngoµi
+DN cña nhµ níc
+DN cã vån ®©u t níc ngoµi
-C¨n cø vµo tÝnh x· héi cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ra gåm
+DN s¶n xuÊt hµng c«ng céng gåm c«ng céng thuÇn lý vµ kh«ng thuÇn lý
+DN s¶n xuÊt hµng ho¸ c¸ nh©n
-C¨n cø vµo môc tiªu vµ nhiÖm vô chÝnh cña doanh nghiÖp cã:
+DN ho¹t ®éng kinh doanh
+DN ho¹t ®éng c«ng Ých
-C¨n cø vµo h×nh thøc tæ chøc qu¶n lý cã:
+DN cã héi ®ång qu¶n trÞ
+DN kh«ng cã héi ®ång qu¶n trÞ
-C¨n cø vµo møc ®é tr¸ch nhiÖm tµi chÝnh cã:
+C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n
+C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh tr¸ch nhiÖm v« h¹n .
C©u3: C¸c chñ thÓ cña nÒn KTTT ? C¸c chr thÓ nµy t¸c ®éng liªn nhau th«ng
qua nh÷ng ph¶n øng g×?
#C¸c chñ thÓ cña nÒn KTTT.
#C¸c doanh nh©n - d©y lµ chñ thÓ c¬ b¶n cña thÞ trêng nÒn xÐt theo lîng hµng
ho¸ mµ hä trao ®æi víi nhau, cßn nÒn xÐt theo sè lîng chñ thÓ th× doanh nh©n
còng lµ con sè ®¸ng kÓ, chØ ®øng sau sè lîng hÖ tiªu dïng.
+Hé tiªu dïng : lµ c¸c chñ thÓ tiªu dïng c¸c vËt phÈm phôc vô sinh ho¹t cña con
ngêi ... hä tiªu dïng th× ccã c¸ nh©n, hay ®¹i diÖn cho c¶ hé.
+ChÝnh phñ: ChÝnh phñ trong c¬ cÊu thÞ trêng ®îc hiÓu lµ ngêi ®¹i diÖn cho
tiªu dïng c«ng céng cña quèc gia, ®©y lµ tiªu dïng chung cho c¶ x· héi, nh
tiªu dïng cho quèc phßng, an ninh, v¨n ho¸ khoa häc, m«i trêng.
#C¸c ph¶n øng lµ:
-C¸c chñ thÓ ho¹t ®éng KT chÞu sù t¸c ®éng cña thÞ trêng, thùc chÊt lµ chÞu sù
t¸c ®éng cña c¸c chñ thÓ kh¸c qua c¸c ph¶n øng cô thÓ nhÊt ®Þnh ®ã lµ ph¶n
øng t¨ng gi¶m gi¸, t¨ng gi¶m cung,cÇu .
.T¨ng gi¶m gi¸ c¶: lµ ph¶n ¸nh th¸i ®é cña ngêi s¶n xuÊt t¨ng s¶n xuÊt vµ kÕt
qu¶ cuèi cïng gi¸ l¹i trë vÒ tr¹ng thaÝ c©n b»ng.
.Cung lµ ph¶n øng cña ngêi s¶n xuÊt, th«ng qua cung th× ngêi s¶n xuÊt t¸c
dông vµo ngêi s¶n xuÊt kh¸c vµ ngêi tiªu dïng. Nh÷ng ngêi s¶n xuÊt t¸c
®éng lªn nhau qua cung cña b¶n th©n hä ®ã lµ dïng cung tèt phñ ®Þnh mét cung
xÊu. T¸c ®éng vµo thÞ trêng qua ph¶n øng cung cßn lµ t¸c ®éng cña chÝnh
ngêi tiªu dïng khi hä lµ nguån nh©n lùc cña c¸c DN ®ã lµ yªu cÇu vÒ tiªu
l¬ng, ®iÒu kiÖn lao ®éng,
.CÇu còng lµ 1 biÓu hiÖn t¬ng tù, ngêi tiªu dïng ph¶n øng ngêi s¶n xuÊt hµng
gi¶m cÇu khi cung tá ra kh«ng nhÊt qu¸n vÒ chÊt lîng, gi¸ c¶, h¶o hµnh .
TÊt c¶ nh÷ng t¸c ®éng trªn cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ trong KTTT gäi lµ c¬ thÓ thÞ
trêng.
C©u4: Chøc n¨ng nhiÖu vô cña kinh kÕ ®èi ngo¹i . Liªn hÖ thùc tiÔn níc ta ®Ó
thÊy râ chøc n¨ng, nhiÖu vô ®ã.
#Chøc n¨ng, nhiÖu vô cña KT§N.
-Chøc n¨ng chung: Hç trî c¸c quèc gia khai th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ nh:
+Sù d thõa vÒ s¶n lîng vµ phong phó chñng lo¹i vµ tµi nguyªn.
+Sù thuËn lîi vÒ ®Þa thÕ th¬ng m¹i, giao th«ng .
+Sù thuËn lîi vÒ kh«ng gian mÆt b»ng.
+Sù thuËn lîi vÒ khÝ hËu, nhiÖt ®é, chÕ ®é thuû v¨n.
MÆt kh¸c KT§N cã chøc n¨ng kh¸c phôc sù d thõa vµ thiÕu hôt trªn, gióp cho
mçi quèc gia yªn t©m chuyªn s©u vµo s¶n xuÊt lîi thÕ .
Hç trî c¸c quèc gia thùc hiÖn c¸c ý ®å tèi u ho¸ tæ chøc s¶n xuÊt .
Hç trî c¸c quèc gia gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n, thiÕu hôt vÒ ®iÒu kiÖn ph¸p triÓn
KT, ®ã lµ c¸c khã kh¨n vÒ vèn, lao ®éng, ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt
Gióp c¸c quèc gia cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc nhanh nhËy sinh ®éng mäi thµnh tùu
v¨n minh, v¨n ho¸ cña nh©n lo¹i, cã ®iÒu kiÖn hiÓu biÕt lÉn nhau, t¹o ®iÒu kiÖn
cñng cè, hoµ b×nh h÷u nghÞ gi÷a c¸c d©n téc.
Th«ng qua giao lu hang ho¸, trao ®æi chuyªn gia, häc sinh, sinh viªn,nh©n d©n
c¶ níc cã ®iÒu kiÖn hiÓu biÕt truyÒn thèng v¨n ho¸ tèt ®Ñp cña nhau
*Chøc n¨ng nhiÖu vô cña kinh tÕ ®èi ngo¹i ë níc ta.
-T¹o vèn vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm: §©y lµ vÊn ®Ò lín vµ nan gi¶i cña níc ta, t×nh
h×nh thiÕu lµm ®· chi pfèi thu nhËp vµ tiªu dïng cña níc ta, tõ ®êi sèng vµ thu
nhËp thÊp ®· n¶y sinh nhiÒu vÊn ®Ò x· héi, v× vËy gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ cÇn
thiÕt, v× vËy 1 trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu cña kinh tÕ ®èi ngo¹i lµ tµo nguån
vèn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ vµ t¹o viÖc lµm.
-Gãp phÇn ®æi míi c¬ cÊu kinh tÕ: §ã lµ chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ thuÊn n«ng
sang nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, ®Ó lµm ®îc ph¶i cã sù hç trî cña kinh tÕ
®èi ngo¹i.
-TËn khai mäi nguån néi lùc ®Ó lµm cho níc giµu, d©n m¹nh: níc ta cã nhiÒu
nguån lùc nhng l¹i nhá lÎ vµ khã kh¨n khai th¸c nÕu kh«ng cã c«ng nghÖ, khoa
häc hiÖn ®¹i, kh«ng cã vèn lín, do ®ã nhiÖm vô cña kinh tÕ ®èi ngo¹i lµ ph¶i
lµm cho tiÒm n¨ng ®Êt níc ph¸t huy hÕt n¨ng lùc.
C©u5: u khuyÕt tËt cña kinh tÕ thÞ trêng? nguån gèc c¨n b¶n cña c¸c u
khuyÕt tËt ®ã lµ g×?
*u ®iÓm:
-Do nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã c¸c chñ thÓ kinh doanh t h÷u nªn ngêi s¶n xuÊt
kinh doanh cã ®éng lùc trùc tiÕp lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh mµ hä nhËn
®îc, kÕt qu¶ nµy tuú thuéc vµo sù næ lùc ho¹t ®éng cña hä
-Do kÕt qu¶ cña ngêi s¶n xuÊt kinh doanh tuú thuéc sù næ lùc cña hä nªn hä
n¨ng ®éng s¸ng t¹o, quyÕt t©m cao trong viÖc giµnh ®îckÕt qu¶ ®ã.
-Nhê n¨ng ®éng s¸ng t¹o mµ c¸c doanh nh©n gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n
cña s¶n xuÊt kinh doanh.
-Cuèi cïng do tÊt c¶ nh÷ng næ lùc trªn cña ngêi s¶n xuÊt kinh doanh, ngêi
tiªu dïng ®îc ¸p dông nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ, v¨n minh....
*Nh÷ng quyÕt tËt cña kinh tÕ thÞ trêng:
-Do t lîi mµ 1 bé phËn kh«ng nhá ngêi s¶n xuÊt kinh doanh sinh ra tÝnh Ých
kû h¹i nh©n.
-Kinh tÕ thÞ trêng lµm cho con ngêi b»ng quang tríc mäi bÊt h¹nh cña ®éng
lo¹i vµ ®Õn møc cao h¬n lµ lµm h¹i ®ång lo¹i 1 c¸ch cã ý, hoÆc v« thøc.
-C¸c khuyÕt tËt nµy biÓu hiÖn ë sù bãc lét søc lao ®éng 1 c¸ch qu¸ møc, c¹nh
tranh kh«ng kh«ng lµnh m¹nh, dÉn ®Õn tiªu diÖt lÉn nhau, trém c¾p tµi nguyªn,
gian lËu th¬ng m¹i, lõa dèi kh¸ch hµng, huû lo¹i tµi nguyªn, kh«ng lµm trßn
nghÜa vô víi nhµ níc .
-Cßn ë níc ta trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay cßn ®ang giai ®o¹n
thÊp l¹i cã hÖ thèng ph¸p luËt cha hoµn chØnh nªn c¸c t¸c ®éng xÊu cña kinh tÕ
thÞ trêng cßn rÊt nhiÒu, nh buon lËu, gian lËu, c¸c luèng v¨n ho¸ ®éc h¹i x©m
nhËp vµo níc ta, v¨n ho¸ truyªn thèng mai 1, lèi sèng ®¹o ®øc xuèng cÊp, t×nh
tr¹ng téi ph¹m gia t¨ng...
*Nguån gèc: cña c¶ u ®iÓm vµ khuyÕt tËt cña kinh tÕ thÞ trêng lµ:
-ChÕ ®é t h÷u t¹o ra u ®iÓm cña kinh tÕ thÞ trêng chÕ ®é nµy t¹o ra sù n¨ng
®éng s¸ng t¹o, vµ lîi nhuËn lµm cho kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn m¹nh.
-Cßn tÝnh t lîi lµ nguån gèc cña khuyÕt tËt nÒn kinh tÕ thÞ trêng, do t lîi mµ
ngêi ta bÊt chÊp tÊt c¶, ®¹o ®øc, l¬ng t©m ®Ó nh»m t lîi vµ tõ ®ã g©y ra mÆt
tr¸i cña thÞ trêng .
C©u6:C¸c c¸ch tiÕp cËn doanh nghiÖp vµ kh¸i niÖm vÒ doanh nghiÖp? Nh÷ng
quan niÖm nh thÕ vÒ doanh nghiÖp cã t¸c dông g× ®èi víi mçi ngêi tiÕp cËn vµ
nguyªn cøu doanh nghiÖp .
*C¸c tiÕp cËn vµ c¸c kh¸i niÖm
-TiÕp cËn trªn gi¸c ®é kü thuËt- tæ chøc s¶n xuÊt, th× doanh nghiÖp lµ 1 tæng hîp
tèi ucña lùc lîng s¶n xuÊt, cã kh¶ n¨ng hoµn thµnh døt ®iÓm 1 c«ng viÖc, 1
giai ®o¹n c«ng nghÖ, chÕ t¹o 1 lo¹i s¶n phÈm hoÆc 1 lo¹i bé phËn t¬ng ®èi ®éc
lËp cña s¶n phÈm cã cÊu t¹o phøc hîp.
-C¸c bé phËn lùc lîng s¶n xuÊt x· héi kÓ trªn ®îc gäi lµ doanh nghiÖp khi
chóng ®¹t ®Õn 1 quy m« nhÊt ®Þnh ®îc b»ng c¸c dÊu hiÖu nh ®ñ møc t¹o ra
®îc 1 s¶n phÈm hoµn th¶o, hoÆc 1 phÇn nµo ®ã cña s¶n phÈm vµ c¸c yÕu tè t¹o
thµnh lùc lîng s¶n xuÊt ph¶i ®îc tËn dông tèi ®a.
§iÒu ®ã cã nghÜa lµ kh«ng thÓ Ên ®Þnh tuú tiÖn quy m«vµ c¬ cÊu doanh nghiÖp ,
vµ nhµ níc ®· quy ®Þnh quy m« ra ®êi cña doanh nghiÖp qua vèn ph¸p ®Þnh .
+TiÕp cËn trªn gi¸c ®é th¬ng trêng: th× doanh nghiÖp lµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt hµng
ho¸, ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, lµ ph¬ng tiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nh©n, lµ n¬i s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ dÞch vô cña doanh nh©n, trong ®ã doanh nh©n
lµ ngêi s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸, ngêi ®¹i diÖn th¬ng m¹i cña doanh
nghiÖp
-Trong c¸ch tiÕp cËn nµy, th× 1 doanh nghiÖp chØ cã ngêi ®¹i diÖn th¬ng m¹i,
vµ chØ cã doanh d©n míi lµ ngêi ®¹i diÖn cña doanh nghiÖp .
+TiÕp cËn trªn gi¸c ®é ph¸p lý: th× doanh nghiÖp lµ 1 ph¸p nh©n kinh tÕ cã ®ñ
c¸c dÊu hiÖu sau ®©y: cã tµi s¶n (trong c¸c trêng hîp ph¶i ®¹t ®îc møc ph¸p
®Þnh), cã tªn gäi ®îc ®¨ng ký víi c¬ quan nhµ níc, cã doanh sè ®îc c«ng bè,
cã ngêi ®¹i diÖn ph¸p lý
Qua sù ph©n tÝch trªn, ta thÊy viÖc ®Þnh nghÜa vÒ doanh nghiÖp lµ 1 viÖc lµm
t¬ng ®èi.
-Qua c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau th× cã c¸c t¸c dông kh¸c nhau, nh c¸ch tiÕp cËn
thø nhÊt cã ý nghÜa khi nguyªn cøu vÒ quy m« doanh nghiÖp vµ c¬ cÊu s¶n xuÊt
trong néi bé doanh nghiÖp, cã t¸c dông nguyªn cøu kü c¸c yÕu tè cÊu thµnh s¶n
xtu¸t. Cßn c¸ch tiÕp cËn thø 2 l¹i cã ý nghÜa th¬ng m¹i, vµ ngêi ®¹i diÖn
th¬ng m¹i khi lu th«ng hµng ho¸ trªn th¬ng trêng. Cßn c¸ch tiÕp cËn cuèi
cïng th× cã ý nghÜa ph¸p lý ®èi víi doanh nghiÖp, qua c¸ch nµy nhµ níc sÏ cã
c¸c biÖn ph¸p ph©n chia doanh nghiÖp cô thÓ.
C©u7: Kh¸i quo¸t vÒ ph¬ngthwóc qu¶n lý vÒ kinh tÕ, Sù vËn dông c¸c ph¬ng
thøc trªn trong thùc tiÔn qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ ë níc ta trong thêi kú ®æi
míi cã g× kh¸c tríc .
*Kh¸i quo¸t c¸c ph¬ng thøc qu¶n lý vÒ kinh tÕ:
-Ph¬ng thøc qu¶n lý lµ tæng thÓ c¸c ph¬ng ph¸p, biÖn ph¸p qu¶n lý thèng nhÊt
víi nhau theo 1 nguyªn t¾c chung nµo ®ã. Bao gåm c¸c ph¬ng thøc sau:
+Ph¬ng thøc cìng chÕ, thùc chÊt cña ph¬ng thøc nµy dïng sù thiÖt h¹i lµm
¸p lùc ®Ó buéc ®èi tîng ph¶i tu©n theo sù qu¶n lý cña nhµ níc.
Ph¬ng thøc cìng chÕ ®îc dïng khi cÇn ®iÓu chØnh c¸c hµnh vi mµ hiÖu qu¶
g©y ra thiÖt h¹i lîi Ých chung, lîi Ých nhµ níc.
-ThiÖt h¹i dïng lµm lùc lîng cìng chÕ gåm: thiÖt h¹i vËt chÊt do bÞ ®Ønh chØ
s¶n xuÊt, nép phat...thiÖt h¹i vÒ th©n thÓ nh sù ®i tï, danh dù do bÞ c¶nh c¸o...
+ph¬ng thøc kÝch thÝch, b¶n chÊt cña ph¬ng thøc nµy lµ dïng lîi Ých lµm ®éng
lùc ®Ó qu¶n lý ®èi tîng.
-Ph¬ng thøc nµy ®îc dïng khi cÇn ®iÒu chØnh c¸c hµnh vi kh«ng cã nguy c¬
xÊu cho céng ®ång, hoÆc cha ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông cìng chÕ.
-Ph¬ng thøc kÝch thÝch cña nhµ níc lµ lîi Ých vËt chÊt vµ danh gi¸. §Ó thùc
hiÖn ®îc biªn ph¸p nµy th× nhµ níc l¹i sö dông 1 sè c«ng cô nh thuÕ, l·i xuÊt
tÝn dông, gi¸ c¶ ®Ó gi¸n tiÕp t¸c ®éng vµo ®èi tîng qu¶n lý.
+Ph¬ng thøc thuyÕt phôc, thùc chÊt cña ph¬ng thøc nµy lµ t¹o ra sù gi¸c ngé
trong ®èi tîng qu¶n lý, ®Ó hä tù th©n vËn ®éng theo sù qu¶n lý .
-Néi dung cña ph¬ng thøc nµy bao gåm: nguyªn lý kinh tÕ, ®¹o lý lµm giµu,
ph¸p luËt kinh tÕ, ®Þnh híng chiÕn lîc, kÕ ho¹ch cña nhµ níc...
-Ph¬ng thøc nµy cÇn ¸p dông mäi lóc mäi n¬i, moik ®èi tîng, v× ®©y lµ biÖn
ph¸p néi lùc, tù th©n vËn ®éng
Mçi ph¬ng thøc ®Òu cã u thÕ m¹nh cña m×nh, nhng còng cã c¸c nhîc ®iÓm,
h¹n chÕ cña nã, do ®ã kh«ng thÓ ¸p dông 1 mµ ph¶i kÕt hîp c¸c ph¬ng thøc víi
nhau míi t¹o nªn hiÖu qu¶.
*VËn dông vµo thùc tÕ níc ta: Níc ta ®ang bíc vµo thêi kú ®æi míi vÒ kinh
tÕ, nªn ®èi tîng qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ rÊt ®a d¹ng vµ kh¸c nhau, nªn viÖc
¸p dông c¸c ph¬ng thøc kia kh«ng cã g× kh¸c biÖt mÊy chñ thÓ kh¸c lµ viÖc ¸p
dông tõng biÖn ph¸p, tõng møc ®é ®èi víi c¸c ®èi tîng nh thÕ nµo, th× ph¶i cô
thÓ vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña níc ta. Ph¬ng thøc gi¸o dôc ®îc nhµ
níc ta dïng nhiÒu h¬n c¶ do t¸c dông néi t¹i cña nã, nhng nhµ níc ta còng
kÕt hîp hÕt søc nhuÇn nhuyÔn vµ phï hîp c¶ 3 biÖn ph¸p.
C©u9: Ph¬ng thøc kÝch thÝch trong qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ? V× sao ®Ó
qu¶n lý kinh tÕ thÞ trêng cÇn t¨ng cêng ph¬ng thøc kÝch thÝch? Thùc tiÔn
qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ cña níc ta cã nh vËy kh«ng .
*Ph¬ng thøc kÝch thÝch: B¶n chÊt cña kÝch thÝch lµ dïng lîi Ých lµm ®éng lùc ®Ó
khiÕn ®èi tîng v× muèn cã lîi ma tu©n theo môc tiªu qu¶n lý do nhµ níc ®Ó ra
.
-Ph¬ng thøc nµy ®îc dïng khi cÇn ®iÓu chØnh c¸c hµnh vi kh«ng cã nguy c¬
g©y hiÖu qu¶ xÊu cho céng ®éng, cho nhµ níc hoÆc cha ®ñ ®iiªï kiÖn ®Ó ¸p
dông ph¬ng thøc cìng chÕ .
-Trªn thùc tÕ cã rÊt nhiÒu hµnh vi tuy kh«ng g©y thiÖt h¹i cho céng ®ång vµ nhµ
níc, nhng vÊn ph¶i kÝch thÝch nh»m cho c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n.
-Ph¬ng thøc kÝch thÝch cña nhµ níc lµ lîi Ých vËt chÊt vµ danh gi¸. Bëi v× danh
gi¸ suy cho cïng còng lµ vËt chÊt, mµ danh gi¸ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó cã lîi nhuËn cao,
cßn lîi Ých vËt chÊt còng lµ lîi nhuËn mµ lîi nhuËn nµy ®îc nhµ níc gi¸n tiÓp
trao cho b»ng c¸c t¸c ®éng nh: ThuÕ nh ®îc khuyÕn khÝch hay h¹n chÕ ho¹t
®éng cña doanh nh©n nhµ níc cãthÎ t¨ng hoÆc gi¶m hay miÔn thuÕ .
+T¸c ®éng b»ng l·i xuÊt tÝn dông: lµ do nhµ níc n¾n trong tay c¸c ng©n hµng
quèc doanh, cã thÓ ®iÒu chØnh l·i xuÊt nªn nhµ níc cã thÓ t¸c ®éng mäi nguån
vèn kinh doanh.
+T¸c ®éng b»ng gi¸ c¶: th«ng qua c¸c kÕ ho¹ch mua b¸n hµng cña nhµ níc .
ChÝnh v× c¸c lý do trªn mµ gi¸ c¶, l·i xuÊt, thuÕ ®îc gäi lµ c¸c c«ng cô qu¶n lý
nhµ níc
*Qu¶n lý nhµ níc cÇn t¨ng cêng ph¬ng thøc kÝch thÝch : ®©y lµ 1 ph¬ng
thøc hÕt søc quan träng vµ «n hoµ nã cã thÓ lµm ®îc c¸c viÖc mµ ph¬ng ph¸p
cìng chÕ vµ thuyÕt phôc kh«ng lµm ®îc hay nãi c¸ch kh¸c nã dung hoµ ®îc
nhîc ®iÓm cña 2 ph¬ng ph¸p trªnmµ l¹i t¹o ra ®îc hiÖu qu¶ kinh tÐ cao, vµ
kÝch thÝch kinh tÕ ph¸t triÓn ®ång ®Òu theo ý cña nhµ níc, vµ ph¬ng thøc nµy
sÏ t¸c ®éng nhanh do ®éng lùc do ®éng lùccña nã lµ lîi Ých kinh tÕ.
*Trong thùc tiÔn nÒn kinh tÕ níc ta ®· ®ang vµ sö dñngÊt nhiÒu c¸c ph¬ng
ph¸p kÝch thÝch, do ®©y lµ 1 ph¬ng ph¸p cã hiÖu qu¶, nh chóng ta hç trî vÒ
vèn, kü thuËt, u ®·i thuÕ cho c¸c ngµnh kÕm ph¸t triÓn hay lîi nhuËn thÊp, hay
c¸c cïng s©u xa, h¶i ®¶o, ®Ó cho c¸c doanh nh©n s¾n sµng ®Çu t vµo nh÷ng khu
vùc nµy, hoÆc b»ng l·i xuÊt tÝn dông thÊp chóng ta ®· gióp ngêi n«ng d©n ph¸t
triÓn tèt n«ng nghiÖp. Nh vËy hiÑn nay nÒn kinh tÕ níc ta ®îc sö dông rÊt
nhiÒu ph¬ng ph¸p kÝch thÝch, nhng bªn c¹nh ®ã 2 ph¬ng ph¸p kia còng ®îc
dïng ®Ó hç trî cho ph¬ng ph¸p nµy nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
C©u8: Néi dung ®Þnh híng XHCN cho nÒn kinh tÕ níc ta xÐt vÒ môc tiªu
cuèi cïng? Trªn thùc tÕ nÒn kinh tÕ thÞ trêng níc ta hiÖn nay cã theo ®óng
®Þnh híng ®ã kh«ng? Chøng mimh.(c©u10) Ph©n tÝch ý nghÜa, t¸c dông cña c¸c
®Þnh híng x©y dùng thùc thÓ nÒn kinh tÕ thÞ trêng cña níc ta.
*Néi dung ®Þnh híng:
-VÒ môc tiªu: môc tiªu cña nÒn kinh tÕ lµ nh÷ng gi¸ trÞ mµ nã ph¶i t¹o ra, lîi Ých
mµ nã nh»m vµo, tÝnh XHCN cña môc tiªu do §¶ng céng s¶n ®Ó ra lµ:
+Ph¶i lµm cho d©n giÇu, mµ môc tiªu chÝnh lµ møc b×nh qu©n GDP ®Çu ngêi
t¨ng nhanh trong thêi gian ng¾n, vµ kho¶ng c¸ch giÇu nghÌo trong x· héi ta
kh«ng lín, ph¶i t¨ng GDP th× míi cã Êm no h¹nh phóc nhng GDP cao, nhng
cha ®ñ ®Ó cã Êm no, mµ ®é chªnh lÖnh giÇu nghÌo.
+Ph¶i lµm cho níc m¹nh:thÓ hiÖn ë møc ®ãng gãp to lín cña c¸c doanh nh©n
trong nÒn kinh tÕ cho ng©n s¸ch nhµ níc, thÓ hiÖn ë viÖc cã nhiÒu ngµnh mòi
nhän, ®Ó t¹o uy thÕ cña quèc gia, ë viÖc sö dônh tiÕt kiÖm, cã hiÖu qu¶ c¸c
nguån tµi nguyªn quèc gia, ë viÖc b¶o vÖ m«i sinh v× m«i sinh cã liªn quan ®Ðn
søc khoÎ cña con ngêi, lµ nguån lùc quan träng cña ®tÊ níc.
Bªn c¹ch ®ã cßn thÓ hiÖn ë viÖc c¸c bÝ mËt quèc gia vÒ tiÒm lùc kinh tÕ, khoa
häc, c«ng nghÖ, c¸c sè liÖu bÝ mËt nµy l¹i rÊt rÔ bÞ lé trong moi trêng kinh tÕ
®Æc biÖt lµ ®èi ngo¹i, ë kh¶ n¨ng thÝch øng khi chiÕn tranh xÈy ra, võa cã thÓ tù
vÖvõa cã thÓ chuyÓn híng s¶n xuÊt theo yªu cÇu cña cuéc kh¸ng chiÕn hay ®ã
lµ sù kÕt hîp gi÷a kinh tÕ víi quèc phßng.
Lµm cho x· héi d©n chñ, c«ngb»ng, v¨n minh, mµ ph¶i thÓ hiÖn trong néi bé nÒn
kinh tÕ nh xö lý c¸c quan hÖ lîi Ých, hay viÖc ®èi sö cña nÒn kinh tÕ ®ã víi
céng ®ång x· héi ...
-VÒ thùc thÓ cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng: Lµ chÝnh nÒn kinh tÕ thÞ trêng, víi tÊt
c¶ c¸c yÕu tè cÊu thµnh néi dung, h×nh thøc cña nã:
#Quan hÖ s¶n xuÊt hoÆc chÕ ®é kinh tÕ cã ®Þnh híng lµ sù ®a d¹ng vÒ h×nh thøc
së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt, ®a d¹ng vÒ lo¹i h×nh doanh nghiÖp, víi ®a d¹ng c¸c
h×nh thøc së h÷u sÏ gi¶i phãng lùc lîng s¶n xuÊt, thu hót mäi nguån lùc vµo
ph¸t triÓn kinh tÕ .
+Cã sù hiÖn diÖn cña kinh tÕ nhµ níc t¹i c¸c vÞ trÝ then chèt cña nÒn kinh tÕ
quèc d©n nh»n h¹n chÕ c¸c tiªu cùc do kinh tÕ thÞ trêng gÈy ra.
Nh vËy, b»ng viÖc ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt,®ång thêi
t¨ng cêng vai trß chñ ®¹o cña nÒn kinh tÕ nhµ níc t¹o ra kh¶ n¨ng ®¶m b¶o
môc tiªu d©n giÇu níc m¹nh.
#V× lùc lîng s¶n xuÊt: Th× ®îc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ viÖc nµy ®îc
thÓ hiÖn b»ng viÖctæ chøc s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, chuyªn m«n ho¸ ... vµ kh«ng ngõng
n©ng cao tr×nh ®é khoa häc - c«ng nghÖ s¶n xuÊt, vµ bªn c¹nh ®ã ph¶i x©y dùng
c¬ së h¹ tÇng cho hµng lo¹t c¸c lo¹i thÞ trêng nh tµi chÝnh, vèn, c«ng nghÖ ...
+CÇn cã c¬ cÊu tèi u, ®îc x©y dùng theo lîi thÕ so s¸nh, cã hiÖu qu¶ kinh tÕ
cao vµ cã chñ ®éng trong quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ®Î thu hót ngo¹i lùc phôc vô
cho môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ.
#VÒ chÕ ®é qu¶n lý:
Lµ nÒn kinh tÕ ph¶i ®îc qu¶n lý b»ng 1 nhµ níc, ®îc x©y dùng theo c¸c
nguyªn t¾c c¨n b¶n cña §¶ng CSVN ®Ò ra: lµ nhµ níc cña d©n, do d©n, v× d©n,
nhµ níc tËp trung d©n chñ, nhµ níc ph¸p quyÒn, nhµ níc thèng nhÊt quyÒn
lùc cã sù ph©n c«ng phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan, nhµ níc do §¶ng CSVN l·nh
®¹o.
*Thùc tÕ nÒn kinh tÕ níc ta: ®· ®i theo ®Þnh híng XHCN, nhng cßn cã
nh÷ng mÆt cha ®îc nh môc tiªu mong muèn cô thÓ:
-VÒ môc tiªu d©n giµu th× níc ta cha ph¶i lµ níc giµu nhng GDP binh qu©n
®· t¨ng nhanh sè lîng ngêi nghÌo ®· gi¶m ®i ®¸ng kÓ, møc chªnh lÖnh gi÷a
nghÌo thÊp .
-Môc tiªu níc m¹nh th× chóng ta ®ang cè g¾ng x©y dùng 1 ®Êt níc v÷ng
m¹nh, kinh tÕ æn ®Þnh, chØnh th× kh«ng cã g× bÊt æn, nhng vÊn ®Ò thu ng©n s¸ch
níc ta cha lµm tèt l¾m, chóng ta còng ®· t¸c dông ®îc lîi thÕ so s¸nh, nhng
trong ®ang giai ®o¹n x©y dùng c¸c ngµnh mòi nhänvµ ®Æc biÖt vÊn ®Ò sö dông
tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶ tµi nguyªn th× cha chóng ta cßn sö dung c¸ch bõa b·i
vµ l·ng phÝ g©y ë nhiÒu m«i trêng trÇm träng cha cã thÓ kh¾c phôc ®îc.
-Môc tiªu x· héi, d©n chñ, c«ng b»ng vµ v¨n minh ë níc ta thùc hiÖn rÊt tèt, ë
níc ta kh«ng cã c¸c m©u thuÉn lín trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt .
-VÒ quan hÖ s¶n xuÊt: Th× ®· ®îc më réng c¸c lo¹i h×nh së h÷u ®îc c«ng
nh©n, vµ lùc lîng s¶n xuÊt®îc më réng, cßn kinh tÕ nhµ níc ®· hoµn thµnh
tèt ®îc nhiÖm vô cña m×nh .
-VÒ lùc lîng s¶n xu¸t ®· kh¸ hiÖn ®¹i, vµ ngµy còng ®îc c¶i thiÖt .
-VÒ chÕ ®é qu¶n lý ®· ®îc x©y dông v÷ng m¹nh vµ ho¹t ®éng theo 5 nguyªn
t¾c c¬ b¶n cña §¶ng CSVN ®Ò ra.
C©u12:Nªu kh¸i quo¸t nh÷ng viÖc mµ nhµ níc ph¶i lµm ®Ó chuyÓn nÒn kinh tÕ
kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng? LiÒn hÖ thùc tiÔn níc ta,
cho nhËn xÐt .
*Nh÷ng viÖc nhµ níc lµm:
-Ph¶i x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi lùc lîng s¶n xuÊt .
+Quan hÖ s¶n xuÊt: nhµ níc cÇn x©y dùng 1 chÕ ®é së h÷u víi nhiÒu lo¹i h×nh
së h÷u, sÏ lµm gi¶i phãng lùc lîng s¶n xuÊt, thu hót ®îc nhiÒu thµnh phÇn
kinh tÕ tham gia x©y dùng ®Êt níc.
-Nhng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, nhng nhµ níc vÊn ph¶i x¸c ®Þnh vai trß
chu ®¹o cña kinh tÕ nhµ níc, th«ng qua viÖc x©y dùng c¸c doanh nghiÖp nhµ
níc vµ c¸c c«ng ty cæ phËn nhµ níc ë c¸c ngµnh, lÜnh vùc then chèt nh»m h¹n
chÕ ®îc tiªu cùc cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng .
+X©y dùng lùc lîng s¶n xuÊt ®ã lµ x©y dùng nÒn kinh tÕ cong nghiÖp ho¸ vµ
hiÖn ®¹i ho¸, biÓu hiÖn ë 2 mÆt
1)X©y dùng 1 ph¬ng thøc qu¶n lý s¶n xuÊt theo híng chuyªn m«n ho¸ tËp
trung, hîp t¸c, liªn hiÖp ho¸, ®ång thêi ®Èy m¹nh c¸ch m¹ng khoa ho¹ kü thuËt
theo híng c¬ khÝ ho¸, tù ®éng ho¸, ho¸ häc ho¸.
-X©y dùng 1 c¬ cÊu kinh tÕ phï hîp víi lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt níc, qua ®ã t¹o
u thÕ cho ®Êt níc trong c¸c quan hÖ quèc tÕ .
-Ph¸t triÓn kinh tÕ më, ®a d¹ng ho¸ vµ ®a ph¬ng ho¸ c¸c lo¹i kinh tÕ .
2)Níc ta cã nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung ®îc x©y dùng trªn c¬ së chÕ
®é c«ng h÷u vµ së h÷u tËp thÓ vÒ t liÖu s¶n xuÊt, cã vai trß lín trong lÞch sö ®·
gãp phÇn quan träng vµo cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu níc. Ngµy nay thÕ
giíi ®· chuyÓn tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i xuÊt hiÖn nhiÒu c¬ häi thuËn lîi cho c¸c
quèc gia chËm ph¸t triÓn hèi nh¹p víi m«i trêng míi víi nhÞp ®é ph¸t triÓn cao,
nhng muèn thÝch øng ph¶i t×m ®îc con ®êng ®i míi, phï hîp, ®ã chinh lµ
nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña
nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN.
-§Ó chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ, nhµ níc ta cÇn ®æi míi c¸c ph¬ng thøc qu¶n lý
nhµ níc vÒ kinh tÕ, vµ ®Æc biÖt ph¶i x©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt nãi chung vµ
ph¸p luËt kinh tÕ nãi riªng cho hoµn chØnh.
*Thùc tiÔn hiÖn nay chóng ta còng ®ang hÕt m×nh ®Ó x©y dùng 1 nÒn kinh tÕ
míi, víi nhiÒu thµnh tùu vît bËc, ®· xo¸ bá ®îc c¬ chÕ qu¶n lý cò x©y dùng
®îc c¬ chÕ míi vµ ®êi sèng nh©n d©n ®îc c¶i thiÖn .
C©u13: §èi tîng, ph¹m vi cña qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ ? V× sao nhµ níc
cÇn ph¶i qu¶n lý c¸c ®èi tîng, ph¹m vi ®ã cña ho¹t ®éng kinh tÕ? Nhµ níc ta
®· qu¸n xuyÕn c¸c ®èi tîng vµ ph¹m vi ®ã trong ho¹t ®éng qu¶n lý cña m×nh
cha?
*Dùa vµo cÊu tróc cña nÒn kinh tÕ quèc d©n th× ph¹m vi qu¶n lý gåm:
-Tµi nguyªn quèc gia: lµ 1 ph¹m vi qu¶n lý quan träng nhng tuú vµo mçi quèc
gia th× cã sù qu¶n lý kh¸c nhau. Tµi nguyªn kh«ng chØ danh cho ngêi ®¬ng
thêi mµ cßn cho ®êi sau nªn cÇn coi qu¶n lý tµi nguyªn nh 1 néi dung vÒ kinh
tÕ .
-Dù tr÷ quèc gia: gåm vËt t, néi, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, ®¸ quý, ®ã lµ 1 phÇn cña
tæng s¶n phÈm quèc d©n ®îc dïng ®Ó b¶o hiÓm ®Êt níc trø¬c c¸c rñi ro, do ®ã
nhµ níc còng cÇn qu¶n lý ®èi tîng nµy .
-HÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng: gåm c¸c c«ng tr×nh giao th«ng, hÖ thèng tho¸t níc,
ph¬ng tiÖn truyÒn dÉn ... do ng©n s¸ch quèc gia ®Çu t vµ x©y dùng. HÖ thèng
nµy phôc vô nhiÒu cho kinh tÐ nªn cÇn qu¶n lý.
-C¸c doanh nghiÖp: qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ chñ yÕu lµ qu¶n lý doanh
nghiÖp, c¸c tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ, lµ nh©n vËt chÝnh nªn nã lµ 1 ph¹m vi qu¶n lý
quan träng.
*XÐt theo cÊu tróc cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi bao gåm:
-Qu¸ tr×nh ®Çu t x©y dùng kinh tÕ.
-Qu¸ tr×nh vËn hµnh cña nÒn kinh tÕ .
*XÐt theo c¸c mÆt ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ bao gåm :
-VÊn ®Ò quan hÖ s¶n xuÊt ®îc gi¶i quyÕt tèt sÏ t¹o ra sù phï hîp vµ thÝch øng
gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc lîng s¶n xuÊt tõ ®ã nÒn kinh tÕ sÏ ph¸t triÓn vµ
ngîc l¹i .
-Nhµ níc thêng qu¶n lý c¸c mÆt sau ®©y: quyÒn së h÷u cña nhµ níc víi c¸c
lo¹i tµi s¶n quèc gia, vÒ sù cho phÐp t«n t¹i cña c¸c lo¹i h×nh së h÷uvÒ t liÖu
s¶n xuÊt, vÒ lo¹i h×nh doanh nghiÖp.
-VÊn ®Ò tæ chøc s¶n xuÊt: Th× nhµ níc qu¶n lý vÒ c¬ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu cïng
kinh tÕ .
+Nhµ níc qu¶n lý vÒ quy m« doanh nghiÖp, ph©n c«ng viÖc lµm vµ hîp t¸c
trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, vÊn ®Ò ph©n bè ®Þa lý cña doanh nghiÖp, vÊn ®Ò
quan hÖ quèc tÕ cña nÒn kinh tÕ .
-VÊn ®Ò chÊt lîng s¶n phÈm, vÖ sinh m«i trêng.
ChÊt lîng s¶n phÈm th× nhµ níc l¹i qu¶n lý ë 2 lÜnh vùc chñng lo¹i s¶n phÈm
vµ chÊt lîng s¶n phÈm .
-VÊn ®Ò tiÕn bé khoa häc - c«ng nghÖ trong kinh tÕ: th× nhµ níc qu¶n lý c¸c
mÆt nh: thµnh tùu cô thÓ cña khoa häc c«ng nghÖ trong vµ ngoµi níc. §èi t¸c
mµ c¸c doanh nghiÖp cã quan hÖ trong viÖc thùc hiÖnc¸c ®Þnh híng tiÕn bé
khoa häc c«ng nghÖ nãi trªn.
-VÊn ®Ò tæ chøc qu¶n lý : néi dung c¬ b¶n lµ c¬ cÊu bé m¸y qu¶n trÞ kinh doanh
t¹i c¸c doanh nghiÖp, chÕ ®é ghi chÐp h¹ch to¸n, thèng kÕ, chÕ ®é thanh to¸n
qua ng©n hµng.
*Lý do nhµ níc ph¶i qu¶n lý c¸c ph¹m vi nµy: v× ®©y lµ nh÷ng ph¹m vi kinh tÕ
quan träng cÇn nhµ níc qu¶n lý cô thÓ cã c¸c lý do sau ®©y:
-Tµi nguyªn lµ nguån sèng cña quèc gia, kh«ng chØ dµnh cho hiÖn t¹i mµ cßn
ph¶i dµnh cho c¶ ®êi sau nªn nhµ níc ph¶i qu¶n lý ®Ó sö dùng tiÕt kiÖm vµ cã
hiÖu qu¶.
-Dù tr÷ quèc gia: lµ nguån b¶o hiÓm cho ®Êt níc tríc mäi rñi ro v× vËy nhµ
níc còng cÇn ph¶i qu¶n lý ®Ó tr¸nh thiÕt tha.
-HÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng lµ 1 phÇn rÊt qu¶n träng cña kinh tÕ nã ®îc x©y dùng
qua nhiÒu thÕ hÖ, vµ cÇn lu«n x©y dùng nªn còng cÇn cã sù qu¶n lý cña nhµ
níc.
-C¸c doanh nghiÖp: lµ tÕ bµo t¹o thµnh nÒn kinh tÕ, vµ lµ nh©n vËt chÝnh cña nÒn
kinh tÕ, nhµ níc nªn qu¶n lý bëi v× ®ay lµ 1 ph¹m vi réng lín, ®a d¹ng rÊt phøc
t¹p.
-Cßn vÒ vÊn ®Ò s¶n xuÊt lµ rÊt quan träng nhµ níc nÒn qu¶n lý ®Ó gi¶i quyÕt tèt
viÖc quan hÖ gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. MÆt kh¸c ®©y cßn liªn
quan ®Õn vÊn ®Ò giai cÊp, lµ c¬ së chÝnh trÞ cña nhµ níc nªn nhµ níc còng cÇn
qu¶n lý.
-Lý do nhµ níc qu¶n lý vÒ c¸c v¸n ®Ò tæ chøc s¶n xuÊt: v× c¸c vÊn ®Ò nµy
kh«ng chØ cã ý nghÜa kinh tÕ trùc tiÕp mµ nã cßn cã ý nghÜa chÝnh trÞ, quèc
phßng to lín v× thÕ nhµ níc ph¶i qu¶n lý
-Cßn vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, vÖ sinh m«i trêng th× nhµ níc còng ph¶i qu¶n lý
®Ó b¶o vÖ ngêi tiªu dïng vµ søc khoÎ céng ®ång .
-Cßn vÊn ®Ò tiÕn bé khoa häc- c«ng nghÖ th× nhµ níc qu¶n lý do nã ®îc ¸p
dông vµo nÒn kinh tÕ, cã ¶nh hëng to lín ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm... hoÆc lîi
Ých cña toµn thÓ nh©n d©n. Hay chÊt lîng cña ®èi t¸c trong quan hÖ vÒ khoa
häc- c«ng nghÖ trªn cã ý nghÝa to lín víi quèc gia, bëi chÊt lîng cña quan hÖ
quèc tÕ cã ¶nh h¬ng ®Õn an ninh, chinh trÞ mµ quèc gia quan t©m.
-Cßn vÊn ®Ì sö dônglao ®éng vµ ph©n phèi lîi Ých th× nhµ níc cÇn quan lý v×
®©y lµ vÊn ®Ò c«ng b»ng x· héi
-Cßn vÊn ®Ò qu¶n lý: nã gióp cho nhµ níc nhËn ra nhanh chãng ®îc hµnh vi
kinh tÕ cña c¸c doanh nh©n, nã gióp nhµ níc qu¶n lý tèt c¸c doanh nghiÖp.
C©u14: Chøc n¨ng cña qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ? NhËn xÐt viÖc thùc hiÖn c¸c
chøc n¨ng nµy cña nhµ níc ta.
*Chøc n¨ng:
-B¶o vÖ lîi Ých giai cÊp: Lµ thiÕt lËp vµ b¶o vÖ chÕ ®é së h÷u vÒ tõ liÖu s¶n xuÊt
tèi u cho giai cÊp mµ nhµ níc lµ ®¹i biÓu
+Lµ thiÕt lËp vµ b¶o vÖ 1 chÕ ®é qu¶n lý trong ®ã quyÒn qu¶n lý thuéc vÒ giai
cÊp mµ nhµ níc lµ ®¹i biÓu
+Lµ x©y dùng vµ b¶o vÖ chÕ ®é ph©n phèi, hëng thô cã u thÕ cho giai cÊp mµ
nhµ níc lµ ®¹i biÓu.
-§;;jkgiÒu chØnh c¸c hµnh vi s¶n xuÊt kinh doanh tríc hÕt:
+§iÒu chØnh c¸c quan hÖ lao ®éng s¶n xuÊt bao gåm c¸c quan hÖ quèc gia víi
quèc tÕ, quan hÖ ph©n c«ng vµ hîp t¸c néi bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, quan hÖ
ph©n c«ng hîp t¸c theo l·nh thæ néi bé, quèc gia th«ng qua viÖc ph©n bè lùc
lîng s¶n xuÊt, sù lùa chän quy m« xi nghiÖp, lùa chän tµi nguyªn,...
+§iÒu chØnh c¸c hµnh vi ph©n chia lîi Ých: nh quan hÖ trao ®æi hµng ho¸, quan
hÖ ph©n chia lîi tøc trong c«ng ty, tiÒn c«ng tiÒn l¬ng. Nhµ níc ®iÒu chØnh
quan hÖ nµy ®Ó gi÷ cho x· héi cong b»ng v¨n minh.
#Quan hÖ ®èi víi c«ng quü quèc gia ®Ó b¶o ®¶m cho c¸c doanh nh©n cã nghÜa
vô ®ãng gãp c«ng quü.
-Hç trî doanh nh©n lËp th©n, lËp nghiÖp trªn lÜnh vùc kinh tÕ: Chøc n¨ng nµy
®îc hiÓu nh lµ sù gióp ®ì cña nhµ níc ®èi víi doanh nh©n cô thÓ .
-Hç trî c«ng d©n ý chÝ lµm giµu: th«ng qua chÕ ®é kinh tÕ æn ®Þnh, ph¸p luËt
kh¶ thi, nghiªm minh
-Hç trî vÒ tri thøc: nh tri thøc s¶n xuÊt, qu¶n lý kinh doanh, th«ng tin thêi sù
mäi mÆt
-Hç trî vÒ ph¬ng tiÖn s¶n xuÊt vµ kinh doanh nh vèn, kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ,
vµ nh÷ng ph¬ng tiÖn kü thuËt ®Æc biÖt.
-Hç trî doanh nh©n vÒ m«i trêng kinh doanh cÇn cã nh: tuyªn truyÒn giíi
thiÖu, gióp cho m«i trêng kinh tÕ cô thÓ, m«i trêng an ninh, chËt tù, an toµn x·
héi .
-Bæ sung thÞ trêng nh÷ng hµng ho¸ vµ dÞch vô khi cÇn thiÕt b»ng ph¬ng thøc
thÝch hîp.
-B¶o vÖ c«ng s¶n vµ khai th¸c c«ng s¶n nh 1 ph¬ng thøc qu¶n lý . B¶o vÖ
tríc sù l·ng phÝ, tham «, khai th¸c nã ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ .
*Trong thùc tÕ: Nh×n chung nhµ níc ta ®· thùc hiÖn rÊt tèt c¸c chøc n¨ng cña
nhµ níc, nhµ níc ta ®· thiÕt lËp ®îc chÕ ®é së h÷u ®a d¹ng, vµ ph¬ng thøc
qu¶n lý, chÕ ®é ph©n phèi rÊt hîp lý .
-Cßn vÒ vèn ®Ó khai th¸c c«ng s¶n vµ b¶o vÖ c«ng s¶n, th× chøc n¨ng nµy níc
ta cßn cã nhiÒu thiÕu sãt, cßn cã hiÖn tîng l·ng phÝ c«ng s¶n vµ cha hiÖu qu¶
cao khi khai th¸c .
-Swj hç trî c«ng d©n còng rÊt tèt, ®· lµm kh¸ tèt,®Æc biÖt lµ sù æn ®ÞnhchÝnh trÞ.
C©u15: Kh¸i niÖm vÒ c¬ së kinh tÕ, vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ? §èi víi nhµ qu¶n
lý kinh tÕ nhËn thøc vÒ c¬ chÕ kinh tÕ cã t¸c dông g× ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý.
*Kh¸i niÖm: C¬ chÕ kinh tÕ lµ sù diÔn biÕn néi t¹i cña hÖ thèng kinh tÕ trong
qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, trong ®ã cã sù t¬ng t¸c gi÷a c¸c bé pphËn, c¸c mÆt cÊu
thµnh nÒn kinh tÕ trong qu¸ tr×nh vËn ®éng cña mäi mÆt, mâi bé phËn ®ã, t¹o
nªn sù vËn ®éng cña c¶ hÖ thèng kinh tÕ.
-C¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ:
+Theo nghÜa hÑp c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ lµ sù t¬ng t¸c gi÷a c¸c ph¬ng thøc,
biÖn ph¸p qu¶n lý kinh tÕ khi chóng ®ång thêi t¸c ®éng lªn ®èi tîng qu¶n lý.
+Theo nghÜa réng: c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ còng cã thÓ ®îc hiÓu dång nghÜa víi
ph¬ng thøc qu¶n lý vµ qua ®ã nhµ níc t¸c ®éng vµo nÒn kinh tÕ .
*NhËn thøc tèt vÒ c¬ chÕ qu¶n lý cã ý nghÜa to lín ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý, khi
nhËn thøc râ c¬ chÕ kinh tÕ, th× gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý x¸c ®Þnh ®îc ph¬ng
híng t¸c ®éng vµ nÒn kinh tÕ .
C©u16: C¸c biÓu hiÖn cña mét c¬ chÕ qu¶n lý .
*Kh¸i niÖm C¬ chÕ kinh tÕ lµ sù diÔn biÕn néi t¹i cña hÖ thèng kinh tÕ trong qu¸
tr×nh ph¸t triÓn, trong ®ã cã sù t¬ng t¸c gi÷a c¸c bé pphËn, c¸c mÆt cÊu thµnh
nÒn kinh tÕ trong qu¸ tr×nh vËn ®éng cña mäi mÆt, mâi bé phËn ®ã, t¹o nªn sù
vËn ®éng cña c¶ hÖ thèng kinh tÕ.
-C¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ lµ sù t¬ng t¸c gi÷a c¸c yÕu tè, c¸c lùc t¸c ®éng qu¶n lý
khi chóng ®ång thêi t¸c ®éng lªn ®èi tîng qu¶n lý, do vËy c¸c yÕu tè t¹o thµnh
c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ chÝnh lµ nh÷ng g× cã thÓ t¸c ®éng lªn ®èi tîng qu¶n lý.
-§Ó t¹o nÒn 1 d¹ng c¬ chÕ qu¶n lý nµo ®ã thêng cã sù tham gia cña c¸c yÕu tè
sau:
+HÖ thèng c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ .
+HÖ thèng c¸c ph¬ng thøc qu¶n lý .
+HÖ thèng c¸c c«ng cô vµ híng vËn dông chóng trong qu¶n lý .
C©u17: Trong ®iÒu kiÖn nµo §¶ng vµ nhµ níc ta quyÕt ®Þnh chuyÓn nÒn kinh tÕ
kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng .
-Tõ ®¹i héi toµn quèc lÇn thø 6 cña ®¶ng, nÒn kinh tÕ ®ã nhµ níc ta ®· dîc
quyÕt ®Þnh chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch tËp trung sang nÒn kinh tÕ cã nhiÒu
thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo
®Þnh híng XHCN.
-Vµ nhµ níc ta ®· chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ theo c¸c lý dosau ®©y:
+Thø nhÊt do sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu, nãi chung lµ thÊp cña lùc lîng s¶n
xuÊt ë níc ta, do tr×nh ®é vµ tÝnh chÊt cña sù ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt cña
nÒn kinh tÕ níc ta tuú ®a d¹ng nhõng cßn thÊp do ®ã nã kÐo theo sù ®a d¹ng
cña quan hÖ s¶n xuÊt, nhng còng cßn rÊt thÊp. NÌn cÇn ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i
h×nh së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt ®Ó ®Èy nhanh lùc lîng s¶n xuÊt. Vµ do ®ang ®a
d¹ng ho¸ lo¹i h×nh së h÷u nÒn tÊt sÏ cã h×nh thøc t h÷u, vµ do cã t h÷u nªn cã
kinh tÕ thÞ trêng .
NÒn kinh tÕ quèc d©n lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng nªn ph¶i chuyÓn tõ c¬ chÕ kÕ
ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ trõ¬ng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc. Vµ do
nhµ níc cña ta lµ nhµ níc XHCN nªn sù qu¶n lý cña nhµ níc ®èi víi nÒn
kinh tÕ ®ã ph¶i theo ®Þnh híng XHCN.
+Thø 2 lµtrong ®iÒu kiÖn Liªn x« vµ phÇn lín phe XHCN bÞ sôt ®æ. Lµ sù kiÖn
nµy ®· lµm cho chóng ta mÊt ®i 1 trong 2 ®iÒu kiÖn ®Ó 1 níc n«ng nghiÖp nhá
bÐ, ngheß nµn, l¹c hËu nh chóng ta, cã thÓ tiÕn th¼ng lªn CNHX mµ kh«ng cÇn
qua TBCN, ®ã lµ mÊt ®i chç dùa v÷ng ch¾c lµ phe XHCN
Tõ 1945 trë ®i ®Êt níc ta tiÕn theo con ®êng ®îc §¶ng v¹ch ra trªn c¬ së häc
thuyÕt vÒ c¸ch m¹ng kh«ng ngõng cña Lª- nin vµ ®· thu ®îc nhiÒu thµnh c«ng
lín. Nhng tõ n¨m 1990 phe XHCN cã sù biÕn ®æi c¨n b¶n nªn con ®êng cò
cña chóng ta kh«ng cßn kh¶ thi n÷a nªn ph¶i t×m 1 con ®êng míi ®ã lµ nÒn
kinh tÕ thÞ trêng nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n
lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN
Thø 3 lµ nhµ níc ta chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ trong ®iÒu kiÖn thÕ giíi ®ang
chuyÓn tõ ®ãi ®Çu sang ®èi tho¹i, lµm xuÊt hiÖn nhiÒu thø cã thuËn lîi cho c¸c
quèc gia chËm ph¸t triÓn h«i nhËp víi m«i trêng míi víi nhÞp ®é ph¸t triÓn cao
cña thêi ®¹i, më mang quan hÖ quèc tÕ vÒ kinh tÕ víi tÊt c¶ c¸c níc, kÓ c¶ c¸c
níc t b¶n, trªn nguyªn t¾c hîp t¸c b×nh ®¼ng, t«n träng ®éc l¹p chñ quyÒn cña
nhau, ®«i bªn cïng cã lîi.
C©u18: Ph¬ng thøc cìng chÕ trong qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ? V× sao ®Ó
qu¶n lý nÒn kinh tÕ thÞ trêng cÇn t¨ng cêng ph¬ng thøc cìng chÕ. Thùc tiÔn
vµ chøng minh?
*Ph¬ng thøc cìng chÕ : Thùc chÊt cña ph¬ng thøc cìng chÕ lµ dïng sù thiÖt
h¹i lµm ¸p lùc ®Ó buéc ®èi tîng tu©n theo môc tiªu qu¶n lý cña nhµ níc khi
cìng chÕ, nhµ níc ®a thiÖt h¹i lµm c¸i khiÕn cho ®èi tîng qu¶n lý vÒ sù
thiÖt h¹i ®Õn m×nh mµ theo nhµ níc.
-Ph¬ng thøc cìng chÕ ®îc dïng khi cÇn ®iÒu chØnh c¸c hµnh vi mµ hËu qu¶
cña nã cã thÓ g©y ra thiÖt h¹i cho céng ®ång, cho nhµ níc.
-Nh÷ng thiÖt h¹i ®îc dïng ®Ó cìng chÕ bao gåm: thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt do ®Ønh
chØ s¶n xuÊt kinh doanh, do nép ph¹t, tÞch thu tµi s¶n ... hay thiÖt h¹i vÒ th©n thÓ
nh gåm danh dù, tù do...
*Qu¶n lý nÒn kinh tÕ thÞ trêng cÇn t¨ng cêng ph¬ng thøc cìng chÕ v× ®©y lµ
1 biÖn ph¸p quan träng ®Ó qu¶n lý kinh tÕ, ®©y lµ c¬ së ®Ó cìng chÕ c¸c hµnh vi
ph¹m ph¸p g©y thiÖt h¹i cho nhµ níc vµ céng ®ång, ®©y lµ biÖn ph¸p ®Ó ®a
mäi ho¹t ®éng kinh tÕ thÞ trêng vµo khu«n khæ. Trong kinh tÕ thÞ trêng cÇn sö
dông ®Õn biÖn ph¸p nµy do kinh tÕ thÞ trêng ®Î l¹i rÊt nhiÒu mÆt tr¸i, ®Æc biÖt lµ
t×nh tr¹ng téi ph¹m ngµy cµng gia t¨ng, ®Æc biÖt lµ téi ph¹m kinh tÕ, nÕu kh«ng
cã biÖn ph¸p cìng chÕ mµ chØ cã gi¸o dôc vµ kÝch thÝch th× sÏ kh«ng qu¶n lý
®îc tèt nÒn kinh tÕ, vµ còng ®©y lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu khi mµ 2 ph¬ng ph¸p
kia kh«ng cã hiÖu qu¶...
- Xem thêm -
.PDF 
51 
246 
81 
