LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
BOÄ GIAÙO DUÏC ÑAØO TAÏO
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
[\
ÑOAØN VAÊN PHÖÔNG
Ñeà taøi:
PHÖÔNG HÖÔÙNG HOAØN THIEÄN MOÂ HÌNH
TOÅ CHÖÙC COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN
TRONG DOANH NGHIEÄP THÖÔNG MAÏI –
DU LÒCH COÙ QUI MOÂ LÔÙN TREÂN ÑÒA BAØN
TIEÀN GIANG
LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ
Thaønh phoá Hoà Chí Minh
Naêm 2005
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 1
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
MUÏC LUÏC
¾ Lôøi caûm ôn
¾ Lôøi môû ñaàu
Chöông I : NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ LYÙ LUAÄN VEÀ TOÅ CHÖÙC COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN ÔÛ CAÙC DOANH
NGHIEÄP THÖÔNG MAÏI – DU LÒCH ....................................................................... 01
1. Ñaëc ñieåm quaûn lyù vaø toå chöùc kinh doanh cuûa doanh nghieäp thöông maïi du lòch
2. Cô cheá kinh doanh hieän nay vaø moái quan heä cuûa noù vôùi vaán ñeà toå chöùc coâng
taùc keá toaùn.
2.1. Ñaëc tröng cô baûn cuûa cô cheá kinh doanh hieän nay ....................... 03
2.2. Moái quan heä giöõa kinh doanh theo cô cheá quaûn lyù hieän nay vaø vaán ñeà toå chöùc coâng
taùc keá toaùn ôû doanh nghieäp thöông maïi du lòch. .............................................................04
3. Vai troø cuûa keá toaùn trong quaûn lyù kinh doanh vaø nhöõng caên cöù nhieäm vuï cô baûn cuûa toå
chöùc coâng taùc keá toaùn .....................................................................................................05
3.1. Vai troø keá toaùn trong coâng taùc quaûn lyù.
3.1.a. Phaân loaïi keá toaùn
3.1.b. Vai troø cuûa keá toaùn trong coâng taùc quaûn lyù.
3.2. Nhieäm vuï keá toaùn ......................................................................... 09
3.3. Nhöõng caên cöù ñeå toå chöùc coâng taùc keá toaùn moät caùch khoa hoïc vaø
hôïp lyù
4. Toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh nghieäp ..................................... 11
4.1. Nguyeân taéc vaø noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn
4.2. Löïa choïn hình thöùc toå chöùc keá toaùn vaø xaây döïng moâ hình boä maùy keá toaùn 13
4.2.1. Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn taäp trung.
4.2.2. Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaân taùn.
4.2.3. Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn vöøa taäp trung vöøa phaân
taùn.
4.3. Toå chöùc heä thoáng chöùng töø keá toaùn, toå chöùc coâng taùc haïch
toaùn ban ñaàu, keá hoaïch luaân chuyeån vaø xöû lyù chöùng töø.18
4.4. Vaân duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn thoáng nhaát phuø hôïp
vôùi ñaëc ñieåm doanh nghieäp thöông maïi - du lòch........... 19
4.5. Löïa choïn hình thöùc keá toaùn ........................................................... 21
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
4.6. Toå chöùc coâng taùc kieåm tra keá toaùn ....................................................
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 2
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
4.7. Toå chöùc laäp vaø phaân tích baùo caùo keá toaùn ................................... 22
...........................................................................................................................
4.8. ÖÙng duïng tin hoïc trong coâng taùc keá toaùn. ..................................... 23
Chöông II THÖÏC TRAÏNG VEÀ TOÅ CHÖÙC COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN ÔÛ DOANH
NGHIEÄP THÖÔNG MAÏI – DU LÒCH TREÂN ÑÒA BAØN TIEÀN GIANG. ............... 25
1. Toång quan ngaønh thöông maïi – du lòch Tieàn Giang .....................................
2. Moâi tröôøng kinh doanh vaø söï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp thöông maïi – du
lòch ..................................................................................................................... 28
3. Thöïc traïng veà toå chöùc coâng taùc keá toaùn ôû doanh nghieäp thöông maïi – du
lòch hieän nay................................................................................................... 31
3.1 Vaøi neùt veà cheá ñoä keá toaùn vaø vaän duïng cheá ñoä keá toaùn
trong ngaønh thöông maïi – du lòch .................................. 32
3.2 Toå chöùc heä thoáng chöùng töø keá toaùn, coâng taùc haïch toaùn
ban ñaàu, luaân chuyeån vaø xöû lyù chöùng töø ....................... 33
3.3 Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn .............. 36
3.4 Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn ............................... 39
4. Laäp vaø phaân tích baùo caùo keá toaùn ............................................................... 42
5. ÖÙng duïng tin hoïc trong coâng taùc keá toaùn .....................................................
6. Nguyeân nhaân nhöõng toàn taïi yeáu keùm ........................................................ 43
Chöông III : HÖÔÙNG HOAØN THIEÄN MOÂ HÌNH TOÅ CHÖÙC COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN
TAÏI CAÙC DOANH NGHIEÄP THÖÔNG MAÏI – DU LÒCH. .................................. 45
1. Hoaøn thieän vieäc haïch toaùn ban ñaàu, heä thoáng chöùng töø vaø luaân chuyeån chöùng
töø.
2. Vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn thoáng nhaát trong doanh nghieäp vaø xaây
döïng heä thoáng taøi khoaûn söû duïng cho keá toaùn quaûn trò .................................... 53
3. Löïa choïn hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn vaø xaây döïng boä maùy keá toaùn hôïp
lyù ........................................................................................................................ 56
4. Löa choïn hình thöùc keá toaùn, toå chöùc heä thoáng soå keá toaùn trong caùc doanh
nghieäp TM – DL................................................................................................. 59
5. Hoaøn thieän heä thoáng baùo caùo keá toaùn......................................................... 61
6. ÖÙng duïng coâng ngheä thoâng tin trong coâng taùc keá toaùn ............................ 68
7. Hoaøn thieän vaán ñeà toå chöùc kieåm tra noäi boä ....................................................
8. Moät soá ñeà xuaát kieán nghòä ............................................................................. 70
¾ Keát luaän
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 3
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
Nhöõng naêm gaàn ñaây, thöïc hieän chính saùch kinh teá môû, neàn kinh teá nöôùc ta
ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán cô baûn caû veà chieàu roäng laãn chieàu saâu. Hoøa cuøng vôùi
vieäc oån ñònh veà chính trò, môû roäng quan heä ngoaïi giao, söï taêng tröôûng vaø phaùt
trieån cuûa neàn kinh teá, ngaønh thöông maïi – du lòch cuõng coù nhöõng chuyeån bieán
maïnh meõ vaø ñoåi môùi thöïc söï trong caùch thöùc kinh doanh vaø phöông thöùc quaûn
lyù. Vôùi vai troø laø coâng cuï quaûn lyù kinh teá, keá toaùn phaûi ñöôïc ñoåi môùi moät caùch
thöïc söï nhaèm ñaùp öùng vôùi yeâu caàu cuûa cô cheá quaûn lyù trong giai ñoaïn môùi hieän
nay, ñoù laø söï ñan xen laãn nhau giöõa hoäi nhaäp vaø caïnh tranh ñang laø xu höôùng
dieãn ra treân toaøn theá giôùi.
Toå chöùc coâng taùc keá toaùn laø moät trong nhöõng noäi dung quan troïng trong toå
chöùc coâng taùc quaûn lyù ôû doanh nghieäp. Vôùi chöùc naêng cung caáp thoâng tin vaø
kieåm tra caùc hoaït ñoäng kinh teá - taøi chính trong doanh nghieäp neân coâng taùc keá
toaùn aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán chaát löôïng vaø hieäu quaû quaûn lyù ôû moät doanh
nghieäp. Hôn theá nöõa, noù coøn aûnh höôûng ñeán vieäc ñaùp öùng caùc yeâu caàu quaûn lyù
khaùc nhau cuûa caùc ñoái töôïng beân ngoaøi doanh nghieäp nhöng coù quyeàn lôïi tröïc
tieáp hoaëc giaùn tieáp ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, trong ñoù coù caùc cô
quan chöùc naêng cuûa nhaø nöôùc ( cô quan taøi chính, thueá, ngaân haøng...).
Trong ñieàu kieän cuûa neàn kinh teá thò tröôøng, khi maø caùc vaán ñeà caïnh tranh
ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån giöõa caùc doanh nghieäp dieãn ra coù tính chaát thöôøng
xuyeân, phöùc taïp vaø mang tính khoác lieät thì chaát löôïng thoâng tin cuûa keá toaùn ñöôïc
khaúng ñònh nhö laø moät trong nhöõng tieâu chuaån quan troïng ñeå ñaûm baûo söï an
toaøn vaø khaû naêng mang laïi thaéng lôïi cho caùc quyeát ñònh kinh teá. Ñeå thoâng tin keá
toaùn thöïc söï höõu ích, phuïc vuï kòp thôøi cho caùc ñoái töôïng söû duïng thì vieäc toå
chöùc coâng taùc keá toaùn moät caùch khoa hoïc vaø hôïp lyù laø voâ cuøng quan troïng, noù
quyeát ñònh söï soáng coøn vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp trong töông lai. Ñeå goùp
phaàn vaøo vieäc hoaøn thieän toå chöùc boä maùy keá toaùn ôû caùc doanh nghieäp thöông
maïi – du lòch, taùc giaû tieán haønh ñi saâu nghieân cöùu ñeà taøi “ phöông höôùng hoaøn
thieän moâ hình toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh nghieäp thöông maïi – du lòch
coù qui moâ lôùn treân ñòa baøn Tieàn Giang“.
1/ Muïc ñích cuûa ñeà taøi : nhaèm hoaøn thieän moät böôùc veà maët lyù luaän toå chöùc
coâng taùc keá toaùn, laøm cô sôû cho vieäc lyù giaûi caùc luaän cöù khoa hoïc, giaûi quyeát caùc
vaán ñeà thöïc tieãn ñang ñoøi hoûi. Maët khaùc, treân cô sôû lyù luaän ñaõ nghieân cöùu, luaän
aùn seõ chæ ra nhöõng khaû naêng vaø ñieàu kieän vaän duïng lyù luaän vaøo thöïc tieãn trong
ngaønh thöông maïi – du lòch.
2/ Phöông phaùp nghieân cöùu ñeà taøi: döïa treân cô sôû nhöõng luaän ñieåm khoa
hoïc cuûa chuû nghóa duy vaät bieän chöùng vaø nhöõng nguyeân lyù cuûa chuû nghóa Maùc –
Leânin , nghieân cöùu caùc vaán ñeà thöïc tieãn moät caùch logic , coù cô sôû khoa hoïc, söû
duïng caùc phöông phaùp kinh teá toång hôïp, phöông phaùp thoáng keâ, phöông phaùp
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 4
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
so saùnh, ..... vaø moät soá phöông phaùp khoa hoïc khaùc ñeå phaân tích caùc vaán ñeà,
khaùi quaùt hoùa vaø toång hôïp ñeå ruùt ra caùc keát luaän caàn thieát. Döïa vaøo vieäc khaûo
saùt thöïc teá veà toå chöùc coâng taùc keá toaùn hieän nay ôû caùc doanh nghòeâp thöông
maïi - du lòch ñeå thaáy roõ nhöõng toàn taïi vaø nhöõng maët tích cöïc cuûa noù . Treân cô sôû
ñoù ñöa ra nhöõng phöông höôùng hoaøn thieän phuø hôïp vaø coù khaû naêng thöïc hieän
ñöôïc.
3/ Phaïm vi cuûa ñeà taøi: chæ giôùi haïn trong nghieân cöùu hoaøn thieän moät soá vaán
ñeà veà toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh nghieäp thöông maïi – du lòch thuoäc
sôû höõu nhaø nöôùc, caùc Coâng ty coå phaàn coù qui moâ lôùn treân ñòa baøn Tieàn Giang.
Vì toå chöùc coâng taùc keá toaùn laø vieäc laøm töông ñoái phöùc taïp, ña daïng vaø phong
phuù , do ñoù ñeå coù theå nghieân cöùu troïng ñieåm ñeà taøi chæ giôùi haïn ôû caùc vaán ñeà
chuû yeáu.
4/ Nhöõng ñoùng goùp cuûa ñeà taøi:
Luaän vaên ñaõ heä thoáng hoùa vaø phaân tích nhieàu vaán ñeà thuoäc veà lyù luaän vaø
thöïc tieãn, ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp sau ñaây :
- Luaän vaên ñaõ laøm saùng toû khaùi nieäm cuõng nhö nhöõng ñaëc ñieåm chuû
yeáu cuûa doanh nghieäp thöông maïi- du lòch trong cô cheá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ
hoäi chuû nghóa. Ñaây laø vaán ñeà coù yù nghóa thöïc tieãn to lôùn. Thoâng qua ñoù luaän vaên
ñaõ phaân tích nhöõng vaán ñeà lyù luaän veà toå chöùc coâng taùc keá toaùn ôû caùc doanh
nghieäp thöông maïi – du lòch trong ñieàu kieän thöïc hieän cô cheá quaûn lyù môùi.
- Luaän vaên ñaõ giaûi quyeát moät caùch coù cô sôû khoa hoïc caùc moái quan heä
khaùch quan giöõa vieäc toå chöùc hôïp lyù vaø khoa hoïc coâng taùc keá toaùn vôùi cô cheá
quaûn lyù môùi. Heä thoáng hoùa vaø phaân tích vai troø cuûa keá toaùn ñoái vôùi coâng taùc
quaûn lyù hieän nay vaø chæ ra raèng caàn phaûi toå chöùc hôïp lyù vaø khoa hoïc coâng taùc
keá toaùn.
- Luaän vaên goùp phaàn hoaøn thieän coâng taùc luaân chuyeån chöùng töø, coâng
taùc haïch toaùn ban ñaàu, coâng taùc ghi soå vaø laäp baùo caùo keá toaùn.
- Luaän vaên goùp phaàn hoaøn thieän coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt heä thoáng
keá toaùn doanh nghieäp.
Noäi dung cuûa luaän vaên ñöôïc trình baøy trong ba chöông. Ngoaøi ra coøn coù
phaàn môû ñaàu vaø phaàn keát luaän.
- Chöông I : Nhöõng vaán ñeà lyù luaän veà toå chöùc coâng taùc keá toaùn ôû caùc doanh
nghieäp Thöông maïi – Du lòch.
- Chöông II : Thöïc traïng veà toå chöùc coâng taùc keá toaùn ôû doanh nghieäp
thöông maïi – du lòch hieän nay.
- Chöông III : Höôùng hoaøn thieän moâ hình toå chöùc coâng taùc keá toaùn taïi caùc
doanh nghieäp thöông maïi – du lòch.
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 5
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
CHÖÔNG I : NHÖÕNG
VAÁN ÑEÀ LYÙ LUAÄN VEÀ TOÅ CHÖÙC
COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN ÔÛ CAÙC DOANH NGHIEÄP
THÖÔNG MAÏI – DU LÒCH.
1/. Ñaëc ñieåm quaûn lyù vaø toå chöùc kinh doanh cuûa doanh nghieäp thöông
maïi du lòch.
Doanh nghieäp thöông maïi - du lòch laø ñôn vò kinh teá coù tö caùch phaùp nhaân,
coù taøi khoaûn rieâng môû taïi caùc ngaân haøng, coù traùch nhieäm söû duïng voán coù hieäu
quaû, baûo toaøn voán vaø thöïc hieän nghóa vuï vôùi ngaân saùch nhaø nöôùc theo luaät
ñònh. Trong ñieàu kieän kinh doanh theo cô cheá môùi, cô cheá thò tröôøng coù söï ñieàu
tieát vó moâ cuûa Nhaø nöôùc, hoaït ñoäng thöông maïi – du lòch coù yù nghóa quan troïng.
YÙ nghóa ñoù theå hieän treân nhieàu goùc ñoä khaùc nhau veà kinh teá, chính trò, xaõ hoäi ...
Veà maët kinh teá , hoaït ñoäng thöông maïi – du lòch coù yù nghóa cuï theå sau ñaây :
Veà thöông maïi: Trong quaù trình taùi saûn xuaát xaõ hoäi , thöông maïi laø caàu noái
giöõa saûn xuaát vaø tieâu duøng, baûo ñaûm cho quaù trình taùi saûn xuaát dieãn ra moät caùch
bình thöôøng vaø lieân tuïc, baûo ñaûm cho tieâu duøng ngaøy moät phaùt trieån caû veà hieäu
quaû vaø chaát löôïng, qua ñoù quyeát ñònh tính chaát vaø trình ñoä phaùt trieån cuûa moät
neàn kinh teá.
Thoâng qua thöông maïi maø saûn xuaát taïo ra caùc saûn phaåm theo yeâu caàu cuûa
thò tröôøng caû veà soá löôïng, chaát löôïng, maãu maõ ... ñaùp öùng nhu caàu tieâu duøng vaø
xuaát khaåu. Nhö vaäy, chæ coù thoâng qua thöông maïi thì saûn xuaát môùi coù theå ñoåi
môùi cô caáu saûn xuaát, môû roäng qui moâ, caûi tieán coâng ngheä.... taïo ra caùc saûn
phaåm môùi, ngaøy caøng phuø hôïp vôùi nhu caàu tieâu duøng vaø treân cô sôû ñoù caùc cô sôû
saûn xuaát, kinh doanh naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng, môû roäng qui moâ phaùt trieån.
Saûn phaåm saûn xuaát ra , thoâng qua thöông maïi , saûn phaåm ñöôïc tieâu thuï,
töùc laø laøm cho caùc nhu caàu tieâu duøng ñöôïc ñaùp öùng. Thoâng qua tieâu duøng,
thöông maïi phaùt hieän ra caùc nhu caàu tieâu duøng môùi cuõng nhö söï thay ñoåi cuûa cô
caáu tieâu duøng, qua ñoù thöông maïi phaûn aùnh laïi vôùi saûn xuaát, taùc ñoäng ñeán saûn
xuaát ñeå saûn xuaát thay ñoåi , ñaùp öùng nhu caàu tieâu duøng vaø töø ñoù laøm cho caùc nhu
caàu tieâu duøng ñöôïc thoûa maõn vaø phaùt trieån.
Thöông maïi coù vai troø höôùng daãn saûn xuaát vaø tieâu duøng hôïp lyù . Treân cô sôû
caùc qui luaät veà giaù trò, qui luaät veà cung caàu, qui luaät caïnh tranh,... thöông maïi
cung caáp thoâng tin, höôùng daãn saûn xuaát caùi gì, saûn xuaát bao nhieâu, saûn xuaát cho
ai, tieâu thuï ôû ñaâu, cung öùng nhö theá naøo, thôøi gian naøo... ; neân saûn xuaát vôùi möùc
chi phí nhö theá naøo ñeå phuø hôïp nhu caàu cuûa tieâu duøng coù khaû naêng thanh toaùn;
traùnh vaø haïn cheá vieäc saûn xuaát hoaëc cung öùng keùm hieäu quaû, khoâng phuø hôïp
vôùi nhu caàu tieâu duøng, gaây laõng phí caùc nguoàn löïc cuûa caûi vaät chaát xaõ hoäi.
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 6
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
Thöông maïi coù vai troø thoâng tin vaø höôùng daãn tieâu duøng moät caùch hôïp lyù.
Ñieàu ñoù coù nghóa laø giuùp ngöôøi tieâu duøng löïa choïn caùc loaïi haøng hoùa, dòch vuï
ñaùp öùng ñuùng ,ñuû kòp thôøi nhu caàu cuûa mình, söû duïng moät caùch vaên minh vaø
hieäu quaû. Thöông maïi khoâng nhöõng giuùp cho saûn xuaát ñaùp öùng toát hôn nhu caàu
tieâu duøng maø coøn coù vai troø kích thích nhu caàu phaùt trieån vaø taïo ra caùc nhu caàu
môùi.
Thöông maïi nghieân cöùu xaây döïng caùc ñònh möùc tieâu duøng giuùp saûn xuaát
naém baét vaø ñònh höôùng môû roäng qui moâ saûn xuaát phuø hôïp vôùi qui moâ tieâu duøng,
bao goàm tieâu duøng ñeå saûn xuaát ra haøng hoaù, tieâu duøng cuûa daân cö vaø caùc tieâu
duøng khaùc.
Thöông maïi coù vai troø thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá . Trong neàn kinh teá thò
tröôøng, thöông maïi coù vò trí, vai troø raát quan troïng trong vieäc thuùc ñaåy taêng
tröôûng kinh teá . Thoâng qua taùc ñoäng cuûa thöông maïi maø saûn xuaát chuyeån dòch
cô caáu theo yeâu caàu cuûa thò tröôøng vaø söï phaùt trieån cuûa saûn xuaát laïi thuùc ñaåy
thöông maïi phaùt trieån. Söï taùc ñoäng vaø thuùc ñaåy laãn nhau giöõa thöông maïi vaø
saûn xuaát ñaõ laøm xaõ hoäi hoùa quaù trình saûn xuaát xaõ hoäi ngaøy caøng cao vaø laøm neàn
kinh teá ngaøy caøng phaùt trieån.
Ñoái vôùi saûn xuaát haøng hoùa , thöông maïi thuùc ñaåy quaù trình löu thoâng vaø tieâu
thuï haøng hoùa caû trong vaø ngoaøi nöôùc, töø ñoù kích thích vaø thu huùt ñaàu tö ñeå môû
roäng, phaùt trieån saûn xuaát, taïo theâm nhieàu cuûa caûi, vaät chaát cho xaõ hoäi.
Ñoái vôùi hoaït ñoäng dòch vuï, thöông maïi thuùc ñaåy quaù trình môû roäng vaø phaùt
trieån caùc loaïi hình dòch vuï : thöông maïi, du lòch, lao ñoäng, baûo hieåm , dòch vuï
ngaân haøng, böu chính vieãn thoâng,......
Treân cô sôû ñoù , thöông maïi goùp phaàn thuaän lôïi hoùa caùc hoaït ñoäng kinh teá
xaõ hoäi , ñem laïi nguoàn thu lôùn cho neàn kinh teá, ñaëc bieät laø nguoàn thu töø xuaát
khaåu dòch vuï.
Ñoái vôùi Tieàn Giang, thöông maïi ñoùng vai troø raát lôùn trong söï phaùt trieån kinh
teá cuûa tænh, thöông maïi laø chieác caàu noái trong vieäc tieâu thuï haøng hoùa noâng saûn,
thuûy saûn vaø caùc haøng hoùa phuïc vuï saûn xuaát, cheá bieán. Vôùi vò trí thuaän lôïi laø
trung taâm thöông maïi cuûa ñòa phöông vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long, ñöôïc coi
laø ñaàu moái giao löu thöông maïi giöõa thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc tænh mieàn
Taây Nam boä. Toác ñoä phaùt trieån thöông maïi bình quaân haøng naêm laø 9,4%, toång
möùc baùn leû haøng hoùa xaõ hoäi naêm 2004: 7.700 tyû ñoàng , taêng tröôûng bình quaân
13,1% naêm, kim ngaïch xuaát khaåu taêng bình quaân 10%/ naêm, kim ngaïch nhaäp
khaåu taêng 15%/naêm, tyû troïng thöông maïi trong cô caáu GDP töø 28% leân 32%
trong giai ñoaïn 2005 – 2010.
Veà du lòch : Ngaøy nay du lòch khoâng chæ laø ngaønh kinh teá mang laïi hieäu quaû
kinh teá cao, maø coøn laø ñoøn baåy ñeå thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa taát caû caùc ngaønh
trong neàn kinh teá, taïo ra tích luõy ban ñaàu cho neàn kinh teá, laø phöông tieän quan
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 7
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
troïng ñeå thöïc hieän chính saùch môû cöûa vaø laø chieác caàu noái giöõa theá giôùi beân
ngoaøi vôùi ñòa phöông trong nöôùc. Phaùt trieån du lòch coøn taïo ra söï tieán boä xaõ hoäi,
thaét chaët tình höõu nghò hoøa bình vaø söï hieåu bieát laãn nhau giöõa caùc daân toäc.
Nhieàu quoác gia xem phaùt trieån du lòch nhö moät quoác saùch, moät ngaønh kinh teá
muõi nhoïn
Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, caùc chæ tieâu phaùt trieån cuûa du lòch Vieät Nam
luoân ñaït toác ñoä taêng tröôûng cao so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi: trong
10 naêm(1990 – 2001) khaùch quoác teá taêng xaáp xæ 10 laàn, khaùch du lòch noäi ñòa
taêng gaàn 12 laàn, thu nhaäp du lòch taêng trung bình 25%/naêm. Töø naêm 1999 ñeán
2002 , nhòp ñoä taêng tröôûng bình quaân cuûa ngaønh luoân ñaït xaáp xæ 15%/naêm.
Löôïng khaùch quoác teá ñeán Vieät Nam ñaõ taêng khaù nhanh, töø hôn 1,7 trieäu löôït
khaùch naêm 1999 ñeán 2,4 trieäu löôït khaùch naêm 2001, vaø naêm 2002 ñöôïc ñaùnh
daáu laø naêm buøng noå veà du lòch, ñoùn hôn 2,6 trieäu löôït khaùch quoác teá. Khaùch noäi
ñòa taêng töø 10 trieäu löôït naêm 1999 leân 13 trieäu löôït ngöôøi naêm 2002. Naêm 1999,
thu nhaäp du lòch ñaït 15.600 tyû ñoàng, ñeán naêm 2002 ñaõ taêng leân 23.500 tyû
ñoàng(treân 1 tyû USD). Naêm 2003, tuy phaûi chòu taùc ñoäng cuûa chieán tranh Iraéc vaø
ñaëc bieät laø beänh dòch SARS, du lòch Vieät Nam vaãn nhanh choùng chuyeån töø theá bò
ñoäng sang chuû ñoäng trong khaéc phuïc haäu quaû , sôùm laáy laïi nhòp ñoä taêng tröôûng
vaø duy trì, naâng cao hình aûnh Vieät Nam , du lòch Vieät Nam “An toaøn, thaân thieän,
haáp daãn”. Naêm 2003, toaøn ngaønh ñoùn 2,43 trieäu löôït khaùch quoác teá, treân 13 trieäu
löôït khaùch noäi ñòa, thu nhaäp du lòch ñaït 22.000 tyû ñoàng.
Tieàn Giang laø tænh thuoäc Ñoàng baèng soâng Cöûu Long, coù ñaày ñuû ñaëc tröng
cuûa caùc tænh Mieàn Taây Nam Boä, caùch TP.HCM 70 km ñöôøng boä, ñaây laø lôïi theá
cho vieäc phaùt trieån du lòch so vôùi caùc tænh khaùc, bình quaân cöù ba ñoaøn khaùch ñeán
TP.HCM coù moät ñoaøn tham quan du lòch taïi Tieàn Giang. Toác ñoä phaùt trieån khaùch
du lòch quoác teá ñeán Tieàn Giang trong giai ñoaïn 2001- 2005 laø 15,08%, toác ñoä
phaùt trieån khaùch noäi ñòa laø 9,42% . Taïi nghò quyeát cuûa ban chaáp haønh Ñaûng boä
tænh khoaù VIII xaùc ñònh laø “ Thuùc ñaåy phaùt trieån du lòch töông xöùng vôùi tieàm naêng
cuûa tænh…. Vaø taïo ñieàu kieän cho ngaønh du lòch trôû thaønh moät ngaønh kinh teá quan
troïng“
2/. Cô cheá kinh doanh hieän nay vaø moái quan heä cuûa noù vôùi vaán ñeà toå
chöùc coâng taùc keá toaùn.
2.1/ Ñaëc tröng cô baûn cuûa cô cheá kinh doanh hieän nay .
- Neàn kinh teá nöôùc ta ñaõ vaø ñang laø neàn kinh teá haøng hoaù nhieàu thaønh
phaàn, töông öùng vôùi caùc thaønh phaàn kinh teá ñoù laø cheá ñoä sôû höõu khaùc nhau
ñöôïc hoaït ñoäng bình ñaúng vaø ñan xen nhau, ñöôïc pheùp caïnh tranh thu lôïi nhuaän
toái ña trong khuoân khoå cuûa phaùp luaät. Ñieàu ñoù taïo ra ñoäng löïc maïnh meõ trong
caùc doanh nghieäp thöông maïi – du lòch ñeå vöôn ra chieám lónh thò phaàn; ñoàng thôøi
caùc doanh nghieäp cuõng khoâng ngöøng hoaøn thieän boä maùy quaûn lyù kinh doanh
nhaèm ñöùng vöõng treân thöông tröôøng vaø ñaït ñöôïc muïc tieâu toái ña hoaù lôïi nhuaän.
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 8
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
- Neàn kinh teá hoaït ñoäng tuaân theo moät heä thoáng qui luaät kinh teá khaùch
quan cuûa neàn saûn xuaát haøng hoaù. Trong ñoù , qui luaät giaù trò, qui luaät cung caàu laø
nhöõng qui luaät chi phoái. Song song vôùi vieäc phaùt huy toái ña caùc qui luaät kinh teá
khaùch quan, Nhaø nöôùc tham gia ñieàu tieát neàn kinh teá moät caùch thích hôïp thoâng
qua caùc coâng cuï quaûn lyù kinh teá cuûa mình, ñeå ñaûm baûo moâi tröôøng kinh teá, moâi
tröôøng phaùp lyù thuaän lôïi cho caùc doanh nghieäp caïnh tranh vaø phaùt trieån laønh
maïnh. Nhaø nöôùc thoâng qua heä thoáng caùc qui ñònh, theå leä coù tính phaùp lyù ñeå ñieàu
chænh quaù trình hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp. Thoâng qua ñoù taïo cho doanh
nghieäp chuû ñoäng saùng taïo trong kinh doanh treân cô sôû toân troïng phaùp luaät.
- Doanh nghieäp thöông maïi – du lòch laø moät phaàn töû cuûa neàn kinh teá,
hoaït ñoäng theo cô cheá thò tröôøng vôùi muïc ñích thu lôïi nhuaän toái ña, song phaûi toân
troïng caùc chính saùch, cheá ñoä vaø phaùp luaät cuûa Nhaø nöôùc. Keát hôïp haøi hoøa giöõa
lôïi ích Nhaø nöôùc, doanh nghieäp vaø ngöôøi lao ñoäng, nhaèm taïo ra söï phaùt trieån
chung trong söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá quoác daân.
2.2/ Moái quan heä giöõa kinh doanh theo cô cheá quaûn lyù hieän nay vaø
vaán ñeà toå chöùc coâng taùc keá toaùn ôû doanh nghieäp thöông maïi – du lòch.
Khaùc vôùi cô cheá quaûn lyù kinh doanh kieåu bao caáp, kinh doanh theo cô
cheá thò tröôøng ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp noùi chung vaø doanh nghieäp thöông maïi
– du lòch noùi rieâng phaûi thöïc hieän haïch toaùn kinh doanh, chuû ñoäng saùng taïo tìm
thò tröôøng, laáy lôïi nhuaän laøm thöôùc ño hieäu quaû kinh teá cuûa doanh nghieäp. Muoán
vaäy, doanh nghieäp phaûi tính toaùn ñaày ñuû vaø chính xaùc caùc chi phí ñaàu vaøo treân
tinh thaàn tieát kieäm ñeå naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh. Trong moâi tröôøng
hoaït ñoäng nhieàu bieán ñoåi cuûa cô cheá thò tröôøng, doanh nghieäp phaûi töï tìm giaûi
phaùp ñeå taêng doanh thu vaø naâng uy tín cuûa doanh nghieäp treân thò tröôøng. Moïi söï
thay ñoåi cuûa cô cheá kinh doanh ñeàu coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán vieäc toå chöùc
khoa hoïc vaø hôïp lyù coâng taùc keá toaùn. Ñieàu ñoù laø moät taát yeáu khaùch quan, vì keá
toaùn laø coâng cuï ñeå quaûn lyù kinh teá. Do ñoù, khi cô cheá kinh doanh thay ñoåi thì taát
yeáu coâng cuï quaûn lyù kinh teá ñoù cuõng thay ñoåi theo cho phuø hôïp, giuùp cho vieäc
chæ ñaïo quaù trình saûn xuaát kinh doanh ñaït hieäu quaû cao.
Moái quan heä giöõa cô cheá thò tröôøng vôùi vaán ñeà toå chöùc coâng taùc keá
toaùn coù moái quan heä maät thieát vôùi nhau, thuùc ñaåy nhau trong coâng taùc toå chöùc
vaø quaûn lyù. Theå hieän cuï theå cuûa moái quan heä ñoù ôû caùc vaán ñeà sau:
a/. Cô cheá môùi – cô cheá thò tröôøng thay ñoåi seõ laøm haøng loaït caùc chính
saùch kinh teá, taøi chính thay ñoåi. Trong ñoù coù caû söï thay ñoåi veà caùch thöùc kinh
doanh, phöông phaùp quaûn lyù. Ñieàu naøy ñoøi hoûi taát yeáu phaûi thay ñoåi cô cheá
quaûn lyù, maø noäi dung coát loõi laø vaán ñeà toå chöùc coâng taùc keá toaùn khoa hoïc vaø hôïp
lyù, phuø hôïp vôùi cheá ñoä keá toaùn vaø ñaëc ñieåm kinh doanh cuï theå cuûa töøng doanh
nghieäp.
b/. Trong vaán ñeà toå chöùc coâng taùc keá toaùn, caùc doanh nghieäp ñöôïc
chuû ñoäng löïa choïn caùc hình thöùc keá toaùn, caùc moâ hình toå chöùc boä maùy keá toaùn
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 9
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
vaø caùc taøi khoaûn keá toaùn chi tieát hoaëc soå keá toaùn chi tieát nhaèm ñaùp öùng nhu caàu
quaûn lyù cuûa doanh nghieäp, treân cô sôû tuaân thuû caùc chuaån möïc keá toaùn, tuaân thuû
caùc cheá ñoä vaø caùc qui ñònh cuûa luaät keá toaùn hieän haønh.
Toå chöùc coâng taùc quaûn lyù thoâng qua vieäc söû duïng keá toaùn laøm coâng
cuï, ñoøi hoûi phaûi caên cöù vaøo yeâu caàu quaûn lyù vaø ñaëc ñieåm cuï theå cuûa töøng doanh
nghieäp ñeå toå chöùc boä maùy keá toaùn vaø hình thöùc keá toaùn phuø hôïp. Caùc taøi khoaûn
hoaëc soå chi tieát keá toaùn caàn môû ñeå theo doõi moät caùch chi tieát töøng ñoái töôïng
theo yeâu caàu quaûn lyù. Vieäc söû duïng caùc soå chi tieát ñeå theo doõi chi tieát caùc ñoái
töôïng coù lieân quan chaët cheõ ñeán vaán ñeà quaûn lyù caùc ñoái töôïng ñoù. Chæ coù theå
quaûn lyù toát khi keá toaùn theo doõi ñöôïc tình hình hieän coù vaø söï vaän ñoäng cuûa caùc
ñoái töôïng trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.
c/. Cô cheá thò tröôøng taïo ra cho ñôn vò quyeàn chuû ñoäng saùng taïo trong
kinh doanh, ñöôïc pheùp huy ñoäng moïi khaû naêng tieàm taøng veà voán, nguoàn nhaân
löïc, vaø caùc yeáu toá saûn xuaát kinh doanh khaùc. Quyeàn chuû ñoäng, saùng taïo trong
kinh doanh treân cô sôû toân troïng phaùp luaät coù yù nghóa lôùn trong vieäc löïa choïn caùc
phöông aùn quaûn lyù, löïa choïn hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn vaø xaây döïng boä
maùy keá toaùn phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm toå chöùc quaûn lyù vaø trình ñoä chuyeân moân cuûa
keá toaùn. Ngöôïc laïi, khi ñöôïc pheùp chuû ñoäng löïa choïn caùch thöùc quaûn lyù thoâng
qua vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn seõ taïo ñieàu kieän cho doanh nghieäp phaùt huy
tính chuû ñoäng, saùng taïo trong kinh doanh. Do ñoù, toå chöùc khoa hoïc vaø hôïp lyù
coâng taùc keá toaùn seõ taïo ñieàu kieän ñeå môû roäng phaân caáp quaûn lyù taøi chính trong
noäi boä doanh nghieäp nhaèm môû roäng quyeàn chuû ñoäng saùng taïo cuûa doanh
nghieäp.
Nhö vaäy , phaân tích moái quan heä giöõa cô cheá kinh doanh theo cô cheá thò
tröôøng vôùi vaán ñeà toå chöùc khoa hoïc vaø hôïp lyù coâng taùc keá toaùn seõ cho pheùp
nghieân cöùu saâu saéc söï taùc ñoäng qua laïi giöõa chuùng. Cho thaáy söï caàn thieát phaûi
toå chöùc coâng taùc keá toaùn phuø hôïp vôùi yeâu caàu môùi, nhaèm taïo cho keá toaùn thöïc
söï trôû thaønh coâng cuï quan troïng ñeå quaûn lyù kinh teá. Chæ coù treân cô sôû toå chöùc toát
coâng taùc keá toaùn môùi coù ñieàu kieän thuùc ñaåy nhanh choùng quaù trình hoaøn thieän
cô cheá môùi phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm cuûa ngaønh thöông maïi – du lòch trong giai
ñoaïn hieän nay.
3./ Vai troø cuûa keá toaùn trong quaûn lyù kinh doanh vaø nhöõng caên cöù
nhieäm vuï cô baûn cuûa toå chöùc coâng taùc keá toaùn.
3.1/ Vai troø keá toaùn trong coâng taùc quaûn lyù:
a./ Phaân loaïi keá toaùn
Keá toaùn laø coâng cuï quaûn lyù kinh teá, gaén lieàn vôùi hoaït ñoäng quaûn lyù
vaø xuaát hieän cuøng vôùi söï hình thaønh ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi loaøi ngöôøi.
Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi vaø söï tieán boä cuûa khoa
hoïc kyõ thuaät, keá toaùn – moät moân khoa hoïc cuõng ñaõ coù söï thay ñoåi , phaùt trieån
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 10
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
khoâng ngöøng veà noäi dung phöông phaùp ... ñeå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu quaûn lyù
ngaøy caøng cao cuûa neàn saûn xuaát xaõ hoäi.
Hieän nay, coù nhieàu ñònh nghóa, nhaän thöùc veà keá toaùn ôû nhöõng phaïm
vi, goùc ñoä khaùc nhau.
Giaùo sö , tieán só Robert Anthony – moät nhaø nghieân cöùu lyù luaän kinh
teá noåi tieáng cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Harward cuûa Myõ cho raèng “Keá toaùn laø ngoân ngöõ
kinh doanh”.
Giaùo sö , tieán só Grence Allen Gohlke cuûa vieän ñaïi hoïc Wisconsin
ñònh nghóa : “Keá toaùn laø moät khoa hoïc lieân quan ñeán vieäc ghi nhaän, phaân loaïi,
toùm taét vaø giaûi thích caùc nghieäp vuï taøi chính cuûa moät toå chöùc, giuùp cho Ban
Giaùm ñoác coù theå caên cöù vaøo ñoù ñeå ra caùc quyeát ñònh kinh teá”.
Trong taøi lieäu “Nguyeân lyù keá toaùn Myõ” , Ronanld J. Thacker neâu
quan ñieåm cuûa mình veà keá toaùn xuaát phaùt töø vieäc cung caáp thoâng tin cho coâng
taùc quaûn lyù. Theo Ronanld J . Thacker thì “Keá toaùn laø moät phöông phaùp cung
caáp thoâng tin caàn thieát cho quaûn lyù coù hieäu quaû vaø ñeå ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa
moïi toå chöùc “.
Caùc toå chöùc keá toaùn kieåm toaùn quoác teá cuõng neâu ra nhöõng khaùi
nieäm veà keá toaùn nhö sau:
Theo UÛy ban thöïc haønh Kieåm toaùn Quoác teá (International Auditing
Practices Committee ) thì “Moät heä thoáng keá toaùn laø haøng loaït caùc loaïi nhieäm vuï
ôû moät doanh nghieäp maø nhôø heä thoáng naøy caùc nghieäp vuï ñöôïc xöû lyù nhö moät
phöông tieän duy trì caùc ghi cheùp taøi chính”.
Lieân ñoaøn keá toaùn Quoác teá thì cho raèng : “Keá toaùn laø ngheä thuaät ghi
cheùp, phaân loaïi, toång hôïp theo moät caùch rieâng coù baèng nhöõng khoaûn tieàn, caùc
nghieäp vuï vaø caùc söï kieän maø chuùng coù ít nhaát moät phaàn tính chaát taøi chính vaø
trình baøy keát quaû cuûa noù”.
Trong ñieàu leä toå chöùc keá toaùn Nhaø nöôùc ban haønh keøm theo Quyeát
ñònh soá 25- HÑBT ( nay laø Chính phuû ) cuõng ñaõ khaúng ñònh : “Keá toaùn laø vieäc ghi
cheùp, tính toaùn baèng con soá döôùi hình thöùc giaù trò, hieän vaät vaø thôøi gian lao ñoäng
chuû yeáu döôùi hình thöùc giaù trò ñeå phaûn aùnh , kieåm tra tình hình vaän ñoäng cuûa caùc
loaïi taøi saûn, quaù trình vaø keát quaû saûn xuaát kinh doanh, söû duïng voán vaø kinh phí
cuûa Nhaø nöôùc cuõng nhö cuûa töøng toå chöùc, xí nghieäp. Ñoái vôùi Nhaø nöôùc keá toaùn
laø coâng cuï quan troïng ñeå tính toaùn, xaây döïng vaø kieåm tra vieäc chaáp haønh quaûn
lyù caùc hoaït ñoäng, tính toaùn kinh teá vaø kieåm tra vieäc baûo veä , söû duïng taøi saûn, vaät
tö tieàn voán nhaèm ñaûm baûo vieäc chuû ñoäng trong saûn xuaát, kinh doanh vaø chuû
ñoäng taøi chính cho toå chöùc xí nghieäp ..” .
Trong Luaät keá toaùn Vieät Nam (aùp duïng töø ngaøy 01/ 01/ 2004) coù
neâu : “Keá toaùn laø vieäc thu thaäp xöû lyù, kieåm tra, phaân tích vaø cung caáp thoâng tin
kinh teá, taøi chính döôùi hình thöùc giaù trò , hieän vaät vaø thôøi gian lao ñoäng”.
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 11
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
Caùc khaùi nieäm veà keá toaùn neâu treân , cho ta thaáy ñöôïc nhöõng nhaän
thöùc, quan nieäm veà keá toaùn ôû nhöõng phaïm vi, goùc ñoä khaùc nhau nhöng ñeàu gaén
keá toaùn vôùi vieäc phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù. Do vaäy, keá toaùn laø coâng cuï
khoâng theå thieáu ñöôïc trong heä thoáng coâng cuï quaûn lyù kinh teá, keá toaùn laø khoa
hoïc thu nhaän , xöû lyù vaø cung caáp toaøn boä thoâng tin veà taøi saûn vaø söï vaän ñoäng
cuûa taøi saûn, caùc hoaït ñoäng kinh teá , taøi chính trong ñôn vò, nhaèm kieåm tra, giaùm
saùt toaøn boä hoaït ñoäng kinh teá , taøi chính cuûa ñôn vò.
Keá toaùn coù theå ñöôïc phaân loaïi theo caùc tieâu thöùc khaùc nhau, giuùp
cho chuùng ta nhaän thöùc ñöôïc noäi dung, muïc ñích, phaïm vi ... cuûa töøng loaïi keá
toaùn.
Caên cöù vaøo phöông phaùp ghi cheùp , phaûn aûnh treân caùc taøi khoaûn keá
toaùn , thì keá toaùn chia thaønh :
- Keá toaùn ñôn : Laø vieäc ghi cheùp phaûn aûnh treân caùc taøi khoaûn keá
toaùn rieâng bieät , khoâng coù quan heä ñoái öùng vôùi caùc taøi khoaûn khaùc.
- Keá toaùn keùp : Laø vieäc ghi cheùp , phaûn aùnh caùc nghieäp vuï kinh teá,
taøi chính vaøo caùc taøi khoaûn keá toaùn theo moái quan heä khaùch quan giöõa caùc ñoái
töôïng keá toaùn vaø ñuùng moái quan heä ñoái öùng giöõa caùc taøi khoaûn keá toaùn.
Caên cöù vaøo möùc ñoä , tính chaát thoâng tin phaûn aùnh , keá toaùn ñöôïc
chia thaønh:
- Keá toaùn toång hôïp : Laø vieäc ghi cheùp phaûn aùnh moät caùch toång quaùt
treân caùc taøi khoaûn, soå keá toaùn vaø caùc baùo caùo taøi chính theo chæ tieâu giaù trò.
- Keá toaùn chi tieát : Laø vieäc ghi cheùp, phaûn aùnh moät caùch chi tieát, cuï
theå caùc ñoái töôïng, caùc nghieäp vuï caàn phaûi quaûn lyù, theo doõi cuï theå chi tieát vaø coù
theå söû duïng caùc loaïi thöôùc ño hieän vaät, thöôùc ño lao ñoäng vaø thöôùc ño giaù trò tuøy
theo yeâu caàu quaûn lyù .
Caên cöù noäi dung , phaïm vi tính chaát, muïc ñích cung caáp thoâng tin
ñaùp öùng nhu caàu söû duïng cuûa caùc ñoái töôïng keá toaùn chia thaønh:
- Keá toaùn taøi chính: laø vieäc ghi cheùp, phaûn aùnh xöû lyù toång hôïp soá
lieäu laäp baùo caùo taøi chính phuïc vuï cho nhu caàu söû duïng thoâng tin cho caùc ñoái
töôïng beân ngoaøi ñôn vò laø chuû yeáu. ( caùc cô quan Thueá , Taøi chính, Ngaân haøng,
caùc nhaø ñaàu tö, caùc chuû nôï, caùc cô quan thanh tra ...).
- Keá toaùn quaûn trò : laø vieäc ghi cheùp, phaûn aùnh, xöû lyù vaø cung caáp
thoâng tin moät caùch chi tieát cho caùc nhaø quaûn trò doanh nghieäp ñeå ra ñöôïc caùc
quyeát ñònh quaûn lyù phuø hôïp vôùi yeâu caàu quaûn trò doanh nghieäp.
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 12
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
b./ Vai troø cuûa keá toaùn trong coâng taùc quaûn lyù.
Saûn phaåm cuoái cuøng cuûa keá toaùn laø heä thoáng baùo caùo keá toaùn,
trong ñoù chöùa ñöïng nhöõng thoâng tin caàn thieát cho caùc ñoái töôïng söû duïng ra
ñöôïc caùc quyeát ñònh quaûn lyù phuø hôïp vôùi muïc ñích söû duïng thoâng tin cuûa mình.
Caùc ñoái töôïng söû duïng thoâng tin do keá toaùn taøi chính xöû lyù toång hôïp
cung caáp coù theå chia thaønh :
- Caùc nhaø quaûn lyù doanh nghieäp .
- Nhöõng ñoái töôïng coù lôïi ích tröïc tieáp.
- Nhöõng ñoái töôïng coù lôïi ích giaùn tieáp.
Caùc nhaø quaûn lyù doanh nghieäp : Chuû doanh nghieäp , Ban Giaùm
ñoác, Hoäi ñoàng quaûn trò, trong quaù trình ra caùc quyeát ñònh quaûn lyù, hoï seõ nghieân
cöùu nhöõng thoâng tin trình baøy treân caùc baùo caùo keá toaùn ñeå tìm ra nhöõng caâu traû
lôøi cho nhöõng caâu hoûi khaùc nhau:
- Naêng löïc saûn xuaát cuûa ñôn vò nhö theá naøo ?
- Ñôn vò SXKD coù laõi hay khoâng ?
- Tình hình coâng nôï vaø khaû naêng thanh toaùn coâng nôï ?
- Haøng hoaù toàn kho nhieàu hay ít ?
- Quy moâ saûn xuaát neân thu heïp hay môû roäng ?
- Coù neân chuyeån höôùng kinh doanh hay khoâng ?
- Coù theå taêng giaù trò saûn phaåm hay saûn xuaát giôùi thieäu saûn phaåm
môùi hay khoâng ..?
Nhö vaäy , thoâng qua caùc thoâng tin treân baùo caùo keá toaùn cung caáp,
caùc nhaø quaûn lyù doanh nghieäp bieát ñöôïc tình hình söû duïng caùc loaïi taøi saûn, lao
ñoäng vaät tö tieàn voán, tình hình chi phí vaø keát quaû hoaït ñoäng SXKD .. . nhaèm
phuïc vuï cho vieäc ñieàu haønh, quaûn lyù kòp thôøi cuõng nhö vieäc phaân tích, ñaùnh giaù
tình hình, keát quaû hoaït ñoäng SXKD cuûa doanh nghieäp töø ñoù ñeà ra caùc bieän phaùp,
quyeát ñònh phuø hôïp cho phöông höôùng phaùt trieån cuûa doanh nghieäp.
Nhöõng ñoái töôïng coù lôïi ích tröïc tieáp ñoái vôùi thoâng tin do keá toaùn
cung caáp laø caùc chuû ñaàu tö, chuû nôï, caùc coå ñoâng, nhöõng ñoái taùc lieân doanh. Caên
cöù vaøo nhöõng thoâng tin keá toaùn cuûa doanh nghieäp hoï coù theå ra ñöôïc caùc quyeát
ñònh ñaàu tö, cho vay, goùp voán nhieàu hay ít, ñaàu tö cho lónh vöïc ngaønh ngheà naøo,
chính saùch ñaàu tö ra sao....
Nhöõng ñoái töôïng coù lôïi ích giaùn tieáp tôùi thoâng tin keá toaùn, ñoù laø caùc
cô quan quaûn lyù chöùc naêng nhö : Thueá, Taøi chính, Thoáng keâ, Chính phuû ...Caùc
cô quan quaûn lyù chöùc naêng cuûa Nhaø nöôùc döïa vaøo thoâng tin do keá toaùn cung
caáp ñeå kieåm tra, giaùm saùt caùc hoaït ñoäng SXKD cuûa doanh nghieäp, ñeå kieåm tra
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 13
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
vieäc chaáp haønh, thöïc hieän caùc chính saùch , cheá ñoä veà quaûn lyù taøi chính, ñeå quaûn
lyù vaø ñieàu haønh thoáng nhaát toaøn boä neàn kinh teá quoác daân. Cuõng treân cô sôû caùc
thoâng tin keá toaùn taøi chính cuûa caùc doanh nghieäp maø caùc cô quan quaûn lyù chöùc
naêng, caùc cô quan ban haønh chính saùch, cheá ñoä toång hôïp nghieân cöùu, hoaøn
thieän caùc cheá ñoä quaûn lyù hieän haønh vaø ñeà ra nhöõng chính saùch, cheá ñoä thích
hôïp, nhaèm thöïc hieän caùc keá hoaïch, ñöôøng loái phaùt trieån nhanh choùng vaø toaøn
dieän neàn kinh teá quoác daân.
Qua nhöõng ñieàu phaân tích neâu treân , ta thaáy muïc ñích cuûa keá toaùn
laø xöû lyù, cung caáp thoâng tin caàn thieát cho caùc ñoái töôïng söû duïng khaùc nhau, vôùi
muïc ñích khaùc nhau, ñeå ra ñöôïc caùc quyeát ñònh quaûn lyù phuø hôïp. Ñieàu naøy noùi
leân vai troø quan troïng cuûa keá toaùn trong quaûn lyù kinh teá taïi doanh nghieäp, cuõng
nhö quaûn lyù vi moâ vaø vó moâ cuûa Nhaø nöôùc.
3.2/ Nhieäm vuï keá toaùn
Ñieàu 5 Luaät keá toaùn quy ñònh caùc nhieäm vuï cuûa keá toaùn bao goàm :
- Thu thaäp, xöû lyù thoâng tin, soá lieäu keá toaùn theo ñoái töôïng vaø noäi dung
coâng vieäc keá toaùn, theo chuaån möïc vaø cheá ñoä keá toaùn.
- Kieåm tra giaùm saùt caùc khoaûn thu chi taøi chính, caùc nghóa vuï thu, noäp,
thanh toaùn nôï; Kieåm tra vieäc quaûn lyù, söû duïng taøi saûn vaø nguoàn hình thaønh taøi
saûn; phaùt hieän vaø ngaên ngöøa caùc haønh vi vi phaïm phaùp luaät veà taøi chính , keá
toaùn.
- Phaân tích thoâng tin, soá lieäu keá toaùn, tham möu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp
phuïc vuï yeâu caàu quaûn trò vaø quyeát ñònh kinh teá, taøi chính cuûa ñôn vò.
- Cung caáp thoâng tin , soá lieäu keá toaùn theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.
3.3/ Nhöõng caên cöù ñeå toå chöùc coâng taùc keá toaùn moät caùch khoa hoïc
vaø hôïp lyù.
+ Toå chöùc coâng taùc keá toaùn khoa hoïc vaø hôïp lyù laø tieàn ñeà caàn thieát ñeå
keá toaùn thöïc hieän toát vai troø cuûa mình vaø thöïc söï trôû thaønh coâng cuï saéc beùn
trong quaûn lyù kinh teá. Vieäc phaân coâng, phaân nhieäm roõ raøng ñoái vôùi töøng boä phaän
keá toaùn trong phoøng keá toaùn cuõng nhö xaùc ñònh caùc moái quan heä höõu cô giöõa
caùc boä phaän keá toaùn laø ñieàu kieän naâng cao hieäu quaû quaûn lyù. Muoán vaäy caàn phaûi
löïa choïn ñöôïc boä maùy keá toaùn phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm toå chöùc kinh doanh vaø
trình ñoä cuûa nhaân vieân keá toaùn.
+ Toå chöùc vaän duïng caùc phöông tieän tính toaùn hieän ñaïi vaøo coâng taùc
keá toaùn, nhaèm thu nhaän ñöôïc caùc thoâng tin kinh teá taøi chính moät caùch chính xaùc
vaø xöû lyù kòp thôøi thoâng tin ñoù, ñoàng thôøi cung caáp ñaày ñuû thoâng tin cho laõnh ñaïo
doanh nghieäp ñeå kòp thôøi coù nhöõng phöông aùn kinh doanh toái öu, taêng naêng suaát
lao ñoäng vaø giaûm nheï cöôøng ñoä cuûa nhaân vieân keá toaùn.
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 14
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
Trong ñieàu kieän hieän nay, vôùi söï phaùt trieån nhö vuõ baõo cuûa tin hoïc , tin
hoïc thöïc söï trôû thaønh löïc löôïng saûn xuaát tham gia tröïc tieáp vaøo quaù trình saûn
xuaát , giuùp con ngöôøi ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu cao hôn, xa hôn. Do ñoù, ñoøi hoûi
vaán ñeà toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi trieät ñeå, öùng duïng caùc phöông tieän tính
toaùn hieän ñaïi moät caùch hôïp lyù, ñeå khoâng ngöøng naâng cao hieäu quaû vaø tính höõu
ích cuûa thoâng tin keá toaùn cung caáp.
+ Qui ñònh cuï theå chöùc naêng, nhieäm vuï chuû yeáu cuûa töøng boä phaän,
töøng nhaân vieân keá toaùn trong vieäc ghi cheùp keá toaùn, kieåm tra, xöû lyù thoâng tin
cuõng nhö xaùc ñònh roõ moái quan heä giöõa caùc boä phaän keá toaùn vôùi nhau vaø vôùi caùc
boä phaän khaùc trong doanh nghieäp.
+ Thöôøng xuyeân thöïc hieän vieäc kieåm tra, kieåm toaùn noäi boä, höôùng daãn
caùn boä coâng nhaân vieân thöïc hieän toát cheá ñoä chính saùch qui ñònh hieän haønh. Ñaây
laø nhieäm vuï raát quan troïng cuûa toå chöùc coâng taùc keá toaùn, nhaèm phaùt hieän nhöõng
sai soùt, gian laän trong vieäc ghi cheùp, xöû lyù vaø cung caáp thoâng tin, ñaûm baûo cho
keá toaùn thöôøng xuyeân naém baét kòp thôøi caùc thoâng tin. Muoán vaäy, phaûi xaây döïng
keá hoaïch kieåm tra, kieåm toaùn moät caùch cuï theå, qui ñònh roõ raøng thôøi gian kieåm
tra, phaïm vi vaø yeâu caàu kieåm tra ... Trong quaù trình kieåm tra, kieåm toaùn neáu phaùt
hieän nhöõng nhöôïc ñieåm caàn phaûi uoán naén kòp thôøi nhaèm ñöa coâng taùc keá toaùn
vaøo neà neáp.
4./ TOÅ CHÖÙC COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN TRONG DOANH NGHIEÄP
4.1/ Nguyeân taéc vaø noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn.
Ñeå phaùt huy chöùc naêng vaø vai troø quan troïng trong coâng taùc quaûn lyù
hoaït ñoäng SXKD cuûa caùc doanh nghieäp, ñoøi hoûi phaûi toå chöùc coâng taùc keá toaùn
khoa hoïc, hôïp lyù nhaèm cung caáp thoâng tin moät caùch kòp thôøi, ñaày ñuû vaø trung
thöïc, ñaùp öùng yeâu caàu quaûn lyù kinh teá theo cô cheá thò tröôøng, ñònh höôùng
XHCN.
Söï chuyeån höôùng neàn kinh teá phaùt trieån theo kinh teá thò tröôøng vaø cô
cheá quaûn lyù môùi ñaõ coù nhöõng aûnh höôûng, taùc ñoäng maïnh meõ tôùi vieäc toå chöùc
coâng taùc keá toaùn trong caùc doanh nghieäp. Chính vì vaäy, caàn xuaát phaùt töø nhöõng
ñaëc tröng cô baûn cuûa neàn kinh teá thò tröôøng vaø söï taùc ñoäng cuûa chuùng tôùi vieäc toå
chöùc coâng taùc keá toaùn. Ngoaøi ra vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong caùc doanh
nghieäp coøn chòu söï aûnh höôûng tröïc tieáp vaø coù moái quan heä chaët cheõ vôùi cô cheá
quaûn lyù môùi.
Cô cheá quaûn lyù haønh chính, taäp trung bao caáp gaén lieàn vôùi neàn keá toaùn
keá hoaïch hoaù taäp trung. Neàn kinh teá thò tröôøng ñoøi hoûi phaûi coù söï thay theá, ñoåi
môùi haøng loaït coâng cuï quaûn lyù vaø phaûi coù cô cheá quaûn lyù thích hôïp, ñoù laø cô cheá
thò tröôøng. Maëc duø neàn kinh teá cuûa nöôùc ta ñöôïc vaän haønh, quaûn lyù theo moät cô
cheá ñang trong quaù trình ñoåi môùi vaø hoaøn thieän daàn, ñaït tôùi söï hoaøn chænh cho
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 15
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
phuø hôïp vôùi neàn kinh teá thò tröôøng, song vaãn thaáy ñöôïc nhöõng neùt cô baûn cuûa cô
cheá quaûn lyù môùi khaùc haún vôùi cô cheá taäp trung, bao caáp, ñoù laø :
- Thay kieåu quaûn lyù theo meänh leänh, chuû quan, duy yù chí baèng cô cheá
thò tröôøng, thöïc hieän vieäc quaûn lyù baèng caùc quy luaät khaùch quan voán coù cuûa neàn
kinh teá saûn xuaát haøng hoaù, coi troïng tö duy thöïc teá. Hoaït ñoäng SXKD cuûa doanh
nghieäp ñöôïc quaûn lyù baèng baøn tay voâ hình vaø baøn tay höõu hình.
- Cô cheá thò tröôøng taïo neân söï chuû ñoäng thöïc söï cuûa caùc doanh
nghieäp. Doanh nghieäp hoaøn toaøn chuû ñoäng trong vieäc xaây döïng phöông aùn saûn
xuaát, tieâu thuï saûn phaåm, doanh nghieäp phaûi töï trang traûi, buø ñaép chi phí, chòu ruûi
ro, chòu traùch nhieäm veà keát quaû hoaït ñoäng SXKD cuûa mình. Cô cheá quaûn lyù taäp
trung, bao caáp cuõng ñaõ töøng ñeà cao nguyeân taéc haïch toaùn kinh doanh, song chæ
laø giaáy tôø, hình thöùc. Do khuoân khoå cöùng nhaéc cuûa neàn kinh teá taäp trung vaø cô
cheá bao caáp ñaõ khoâng taïo ñöôïc moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi, moâi tröôøng
caïnh tranh ñeå doanh nghieäp thöïc hieän nguyeân taéc haïch toaùn kinh doanh. Cô cheá
thò tröôøng ñaõ hình thaønh, taïo neân nguyeân taéc haïch toaùn kinh doanh, moâi tröôøng
phaùp lyù ñeå caùc doanh nghieäp caïnh tranh trong khuoân khoå luaät ñònh ñeå duy trì söï
toàn taïi vaø phaùt trieån nhaèm muïc ñích thu lôïi nhuaän toái ña. Do vaäy nguyeân taéc
haïch toaùn kinh doanh ñaõ thöïc söï phaùt huy taùc duïng vaø hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi
muïc tieâu kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
- Cô cheá thò tröôøng ñoøi hoûi söï quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc trong phaïm vi
toaøn boä neàn kinh teá quoác daân cuõng nhö söï quaûn lyù hoaït ñoäng SXKD cuûa töøng
doanh nghieäp phaûi tuaân theo caùc quy luaät khaùch quan, phaûi chuù yù ñeán quan heä
haøng hoùa tieàn teä, quy luaät giaù trò vaø phaûi ñeà cao, coi troïng hieäu quaû kinh teá .
- Cô cheá thò tröôøng taïo neân söï thay ñoåi lôùn trong vieäc toå cöùc cô caáu boä
maùy quaûn lyù, ñaûm baûo söï tinh giaûm, goïn nheï vaø hieäu quaû cuûa boä maùy quaûn lyù,
taïo ñieàu kieän cho vieäc naâng cao trình ñoä nghieäp vuï quaûn lyù.
Ñeå phuø hôïp vaø ñaùp öùng caùc yeâu caàu cuûa cô cheá quaûn lyù trong neàn
kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN, ñoøi hoûi vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong
caùc doanh nghieäp phaûi tuaân theo nhöõng nguyeân taéc sau:
- Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi ñuùng nhöõng quy ñònh trong Luaät keá
toaùn vaø chuaån möïc keá toaùn.
- Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi phuø hôïp vôùi caùc cheá ñoä, chính saùch,
theå leä vaên baûn phaùp quy veà keá toaùn do nhaø nöôùc ban haønh.
- Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm hoaït ñoäng
SXKD, hoaït ñoäng quaûn lyù, quy moâ vaø ñòa baøn hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.
- Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi phuø hôïp vôùi yeâu caàu vaø trình ñoä
nghieäp vuï chuyeân moân cuûa ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù, caùn boä keá toaùn.
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 16
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
- Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi ñaûm baûo nguyeân taéc goïn nheï , tieát
kieäm vaø hieäu quaû.
Nhöõng nguyeân taéc treân phaûi ñöôïc thöïc hieän moät caùch ñoàng boä môùi coù
theå toå chöùc thöïc hieän toát vaø ñaày ñuû caùc noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong
doanh nghieäp.
Thöïc chaát cuûa vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong caùc doanh nghieäp
laø vieäc toå chöùc thöïc hieän ghi cheùp, phaân loaïi, toång hôïp caùc nghieäp vuï kinh teá
phaùt sinh theo nhöõng noäi dung coâng taùc keá toaùn baèng phöông phaùp khoa hoïc
cuûa keá toaùn, phuø hôïp vôùi chính saùch cheá ñoä quaûn lyù kinh teá quy ñònh, phuø hôïp
vôùi ñaëc ñieåm tình hình cuï theå cuûa doanh nghieäp ñeå phaùt huy chöùc naêng, vai troø
quan troïng cuûa keá toaùn trong quaûn lyù vó moâ vaø vi moâ neàn kinh teá.
Nhöõng noäi dung cô baûn cuûa vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh
nghieäp bao goàm:
- Toå chöùc boä maùy keá toaùn;
- Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn doanh nghieäp;
- Toå chöùc heä thoáng soå keá toaùn;
- Toå chöùc kieåm tra keá toaùn;
- Toå chöùc laäp vaø phaân tích baùo caùo keá toaùn;
- Toå chöùc trang bò, öùng duïng caùc phöông tieän kyõ thuaät xöû lyù thoâng tin.
4.2/ Löïa choïn hình thöùc toå chöùc keá toaùn vaø xaây döïng moâ hình boä
maùy keá toaùn.
Vieäc toå chöùc , thöïc hieän caùc chöùc naêng nhieäm vuï, noäi dung coâng taùc
keá toaùn trong doanh nghieäp do boä maùy keá toaùn ñaûm nhaän. Vì vaäy, vieäc toå chöùc,
cô caáu boä maùy keá toaùn sao cho hôïp lyù , goïn nheï vaø hoaït ñoäng coù hieäu quaû laø
ñieàu kieän quan troïng ñeå cung caáp thoâng tin keá toaùn moät caùch kòp thôøi , chính xaùc
trung thöïc vaø ñaày ñuû, höõu ích cho caùc ñoái töôïng söû duïng thoâng tin; ñoàng thôøi
phaùt huy vaø naâng cao trình ñoä nghieäp vuï, naêng suaát lao ñoäng cuûa nhaân vieân keá
toaùn.
Moãi doanh nghieäp thöông maïi – du lòch coù ñaëc ñieåm rieâng hay quy moâ
vaø tính chaát hoaït ñoäng khaùc nhau , trình ñoä quaûn lyù vaø trình ñoä keá toaùn cuõng
khaùc nhau. Do ñoù , vieäc löïa choïn hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn vaø moâ hình
toå chöùc boä maùy keá toaùn phaûi chuù yù ñeán ñaëc ñieåm cuï theå cuûa töøng loaïi hình
doanh nghieäp. Hieän nay trong caùc doanh nghieäp , vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn
coù theå tieán haønh theo moät trong caùc hình thöùc sau:
4.2.1- Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn taäp trung.
Theo hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn naøy, toaøn doanh nghieäp
thöông maïi – du lòch chæ toå chöùc moät phoøng keá toaùn . Toaøn boä coâng vieäc keá toaùn
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 17
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
ñöôïc taäp trung xöû lyù ôû phoøng keá toaùn , coøn caùc ñôn vò phuï thuoäc ( caùc cöûa haøng,
chi nhaùnh, caùc ñieåm, khu du lòch...) khoâng coù toå chöùc keá toaùn rieâng, chæ coù nhaân
vieân haïch toaùn laøm nhieäm vuï haïch toaùn ban ñaàu, thu nhaän kieåm tra vaø xöû lyù
chöùng töø, göûi caùc chöùng töø veà phoøng keá toaùn theo ñònh kyø ñeå phoøng keá toaùn
kieåm tra vaø ghi soå.
Toå chöùc hình thöùc keá toaùn theo kieåu taäp trung coù öu ñieåm laø moïi
coâng vieäc cuûa keá toaùn ñeàu ñöôïc taäp trung giaûi quyeát ôû phoøng keá toaùn coâng ty,
neân ñaûm baûo ñöôïc söï thoáng nhaát , taäp trung trong vieäc chæ ñaïo coâng taùc keá
toaùn. Maët khaùc coù ñieàu kieän thuaän lôïi hôn trong vieäc öùng duïng tin hoïc trong
coâng taùc keá toaùn, ñoàng thôøi boä maùy goïn nheï, ít coàng keành; cung caáp thoâng tin
moät caùch kòp thôøi vaø ñaày ñuû phuïc vuï cho phaân tích caùc hoaït ñoäng kinh teá vaø ra
quyeát ñònh kòp thôøi caùc phöông aùn kinh doanh.
Tuy nhieân , moâ hình naøy coøn boäc loä moät soá nhöôïc ñieåm sau : khoâng
cung caáp kòp thôøi caùc thoâng tin caàn thieát ôû töøng ñôn vò phuï thuoäc, khoâng taïo ñieàu
kieän cho vieäc chæ ñaïo tröïc tieáp veà coâng taùc keá toaùn ôû caùc ñôn vò phuï thuoäc, neân
vieäc chæ ñaïo coâng taùc keá toaùn, coâng taùc quaûn lyù ôû ñôn vò caáp döôùi khoâng ñöôïc
saùt sao.
SÔ ÑOÀ TOÅ CHÖÙC BOÄ MAÙY KEÁ TOAÙN TAÄP TRUNG
Keá toaùn tröôûng
(Tröôûng phoøng keá toaùn)
Boä phaän keá toaùn voán
baèng tieàn, thanh toaùn vaø
tieàn vay
Boä phaän keá toaùn tieàn
löông, BHXH vaø caùc quyõ
Boä phaän keá toaùn haøng
hoùa vaø tieâu thuï
Boä phaän keá toaùn
toång hôïp
Boä phaän keá toaùn TSCÑ,
CCDC vaø chi phí baùn haøng,
chi phí QLDN
Boä phaän kieåm tra
keá toaùn
Caùc nhaân vieân keá toaùn
ôû boä phaän tröïc thuoäc
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 18
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
4.2.2- Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaân taùn.
Theo hình thöùc naøy, phoøng keá toaùn coâng ty coù nhieäm vuï chuû yeáu laø
toång hôïp caùc soá lieäu baùo caùo töø caùc ñôn vò phuï thuoäc göûi leân vaø haïch toaùn
nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh tröïc tieáp ôû vaên phoøng coâng ty. Caùc ñôn vò phuï thuoäc
ñeàu ñöôïc toå chöùc keá toaùn rieâng, chòu traùch nhieäm keá toaùn toång hôïp vaø keá toaùn
chi tieát caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh tröïc tieáp ôû ñôn vò mình, ñònh kyø göûi caùc
baùo caùo ñaõ ñöôïc phaân caáp veà phoøng keá toaùn ñeå toång hôïp vaø laäp baùo caùo taøi
chính chung cho toaøn doanh nghieäp.
Hình thöùc toå chöùc keá toaùn naøy coù öu ñieåm laø coâng taùc keá toaùn ñöôïc
chæ ñaïo saùt sao, thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin kòp thôøi ngay ôû ñôn vò phuï thuoäc.
Song hình thöùc naøy coù nhöôïc ñieåm laø boä maùy coàng keành, caàn nhieàu nhaân vieân
keá toaùn coù trình ñoä cao.
SÔ ÑOÀ TOÅ CHÖÙC BOÄ MAÙY KEÁ TOAÙN PHAÂN TAÙN
Keá toaùn tröôûng
Boä phaän keá toaùn
vaên phoøng
Boä phaän
toång hôïp
Boä phaän
taøi chính
Tröôûng phoøng keá toaùn
Boä phaän phuï thuoäc
Boä phaän
keá toaùn
vaät tö
TSCÑ
Boä phaän
keá toaùn
tieàn
löông
Boä phaän
keá toaùn
chi phí
.........
Boä phaän
kieåm tra keá toaùn
Tröôûng phoøng keá toaùn
Boä phaän phuï thuoäc
Boä phaän
keá toaùn
........
Boä phaän
keá toaùn
vaät tö
TSCÑ
Boä phaän
keá toaùn
tieàn
löông
Boä phaän
keá toaùn
chi phí
.........
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 19
Boä phaän
keá toaùn
........
LUAÄN AÙN CAO HOÏC
Giaùo vieân höôùng daãn : Tieán só VOÕ VAÊN NHÒ
_________________________________________________________________________
Theo hình thöùc toå chöùc keá toaùn phaân taùn boä maùy keá toaùn cuûa
doanh nghieäp bao goàm caùc boä phaän döôùi ñaây :
+ Keá toaùn tröôûng coù nhieäm vuï chæ ñaïo chung veà coâng taùc keá toaùn,
coâng taùc taøi chính, coâng taùc thoáng keâ.
+ Boä phaän keá toaùn vaên phoøng coâng ty bao goàm keá toaùn toång hôïp
vaø keá toaùn chi tieát caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh ôû vaên phoøng coâng ty.
+ Boä phaän keá toaùn toång hôïp coù nhieäm vuï toång hôïp soá lieäu, taøi lieäu
töø caùc ñôn vò phuï thuoäc göûi ñeán ñeå laäp baùo caùo taøi chính chung toaøn coâng ty.
Ñoàng thôøi haïch toaùn caùc chöùng töø keá toaùn töø caùc ñôn vò phuï thuoäc khoâng coù toå
chöùc keá toaùn rieâng göûi ñeán.
+ Boä phaän kieåm tra coù nhieäm vuï kieåm tra tình hình chaáp haønh caùc
cheá ñoä, chính saùch vaø theå leä keá toaùn cuûa toaøn coâng ty bao goàm kieåm tra noäi boä
tröôùc, trong vaø sau khi ghi cheùp soå saùch keá toaùn vaø laäp baùo caùo taøi chính.
+ Caùc toå keá toaùn ôû caùc ñôn vò phuï thuoäc coù nhieäm vuï keá toaùn toång
hôïp vaø keá toaùn chi tieát caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh ôû ñôn vò ñaõ ñöôïc phoøng
keá toaùn phaân caáp, laäp baùo caùo keá toaùn göûi veà phoøng keá toaùn ñeå toång hôïp chung
baùo caùo taøi chính toaøn coâng ty.
4.2.3- Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn vöøa taäp trung vöøa phaân
taùn.
Hình thöùc naøy laø söï keát hôïp cuûa hai hình thöùc ñaõ trình baøy ôû phaàn
treân. Theo hình thöùc naøy moät soá ñôn vò phuï thuoäc ôû xa coâng ty hoaëc nhöõng ñôn
vò coù ñuû ñieàu kieän toå chöùc keá toaùn rieâng seõ ñöôïc toå chöùc boä maùy keá toaùn rieâng.
Caùc ñôn vò khoâng ñuû ñieàu kieän toå chöùc keá toaùn rieâng thì chæ boá trí nhaân vieân
haïch toaùn baùo soå ñeå thu thaäp, xöû lyù, kieåm tra chöùng töø göûi veà phoøng keá toaùn ñeå
kieåm tra ghi soå. Nhö vaäy, phoøng keá toaùn vöøa coù nhieäm vuï haïch toaùn rieâng cho
boä phaän vaên phoøng cuûa coâng ty vaø caùc ñôn vò phuï thuoäc khoâng coù toå chöùc keá
toaùn rieâng, vöøa phaûi toång hôïp soá lieäu, taøi lieäu töø caùc ñôn vò phuï thuoäc coù toå chöùc
keá toaùn rieâng ñeå laäp baùo caùo taøi chính chung toaøn coâng ty .
Öu ñieåm cuûa hình thöùc naøy laø vöøa taïo ñieàu kieän cho coâng taùc keá
toaùn gaén lieàn vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, vöøa taïo ra söï toång hôïp cung
caáp thoâng tin kòp thôøi cho phaân tích hoaït ñoäng kinh teá cuûa doanh nghieäp. Song
coù nhöôïc ñieåm laø coâng taùc keá toaùn khoâng ñöôïc taäp trung, vieäc thoáng nhaát trong
keá toaùn seõ khoù khaên hôn.
_________________________________________________________________________
Sinh vieân thöïc hieän : Ñoaøn Vaên Phöông
Trang 20
- Xem thêm -
.PDF 
75 
92 
84 
